2000
|
|
Iruditzen zait, ordea, Leturiarenegunkari ezkutu horrek oraindik ezkutua izaten jarraitzen duela. Hor daude bilduta 50.lehen
|
urteetan
hemen erreferentzia handia eduki duten eta gure belaunaldiarentzaterabakiorrak izan diren argi batzuk, gai eta kezka bizi batzuk. Existentzialismoakhemen izan zituen koloreak, zailtasunak.
|
2002
|
|
Simon" Simon zarra". Liburuko bizitzaz orain ehun
|
urte
hemen bizi izan zana. Irakurten ez ekiana.
|
2003
|
|
–Orain dela hogei
|
urte
hemen ez zegoan esperantzarako lekurik. Gaur egun, ordea...
|
|
Hemen bizi izan zen Lenin exilioan. (Epigraferik ez dut ikusi, baina Neruda ere 50 aurreneko
|
urteetan
hemen egon zela exilioan, gogoratzen naiz). Curzio Malaparte faxistak bere villa gorri propioa dauka, harro eta munduarene rdeinari, itsasoaren gain haitz batean.
|
2007
|
|
" Seme" erran dukanari semea etortzen bazaio, ez duk gehiago axolatuko hik zer idatzi dukan kuadernoan, sobera kontent izanen baita hala gertaturik. Bainan, alaba etortzen bazaio, segur izan hadi ondoko
|
urtean
hemen izanen dukala, kexu, denak hausteko prest, izorratu dukala erranez, ezbeharrezko dirua bilduz, eta nik dakita zer ixtorio. Orduan, ainhitz estakuru emanez, bai adina, bai aroa, osagarria edo nahi dukana, aitortzen duk bakarrik ez dukala gogoan ordu hetan errana, bainan, beharrik, kuadernoan idatzia huela errantzun xuxen eta ezin ukatuzkoa.
|
2008
|
|
Bere amarekin ikasi zuen Mejikon. Orain dela 11
|
urte
hemen bizi da. Muralak egitera etorri zen.
|
2009
|
|
X k hartzen nau. Esplikatzen dit orain dela 4
|
urte
hemen dela monje, eta denboraren neuria galdu duela.
|
|
Euskadi Irratiko Albiste Faktorian egin dioten elkarrizketan, Urgellek esan du penagarria izan zela atzo denak ez egotea. Orain 30
|
urte
hemen ginenek dio, badakigu gauzak zenbat aldatu diren eta ospatzekoa da. Iraultza handia izan zen
|
|
–Begira, Shorty eta bion izenak harri haien artean jarri nituen egunean norbaitek esan balit hori egiteagatik 36
|
urtez
hemen geratu nuela, nik uste korrika hasi, eta oraindik ere korrika ariko nintzatekeela. Gauza xelebreak egiten ditu bizitzak.
|
|
–Bai. Ez dut uste hemen ikusi zintudanik orain hiru
|
urte
hemen izan nintzenean...
|
2010
|
|
Gaur egun egoera irregularrean dauden etorkinek sustraitze baimena eska dezakete. Hiru
|
urtean
hemen bizi izan direla frogatu behar dute. Urtebeteko kontratua ere eskatzen zaie.
|
|
Hauxe da Hong Kong en eta Txina kontinentalaren arteko muga. Orain dela 12
|
urte
hemen ez zegoen ezer, arroz sailak besterik ez. Gaur egun, ordea, hiri industriala da.
|
|
Iraganeko eta gaur egungo bioaniztasunaren lekukotasun bat da, laburbildu du Guihok. Abere bat duela 50
|
urte
hemen existitzen zela froga dezakegu horrela. Eta gaur egun ez bada gehiago aurkitzen, horrek erran nahi du hemendik desagertu dela.
|
2011
|
|
Batzuek dinoenez, andra gizonak ondo konpontzen ez ziran kasuetan, gizonak Ameriketara edo itsasorako bidea hartzen ei eban sarritan. Halanda be, urrunera beharrean edo behar atxakian joaniko hainbat gizon lehenengo andrearen ondora etorten ei ziran ostera be, Busturira, euren zahartzaroko
|
urteak
hemen igarotera. Gehienetan makalik eta diru barik itzultzen ei ziran.
|
|
Nik ez diat ezagutzen kontatu behar diadan pasadizo honetako gaztea, baina bazirudik nire adiskide baten lehengusuaren iloba duala, Durangokoa jaiotzez eta azkeneko dozena erdi bat
|
urtetan
hemen bizi dena. Harkaitz izena omen dik eta sekulako pieza izan behar dik, dirudienez, sujetoak.
|
|
Ni orain dela hamar urte izan nintzen Arantzazuko Artzain Eskolan. Artzain eskolako ikastaroak egin nituen, eta hamar
|
urtez
hemen lanean aritu nintzen, ukuilu zaharrean, ardiak bertan nituen eta. Lehendik nekizkien gauzak eta eskolan ikasitakoa aplikatuz, hainbat hobekuntza egin ditut, batez ere ardiak elikatu eta gobernatzeko alorrean.
|
|
Hau tortura, hau kartzela! Lau
|
urte
hemen, ez diat iraungo, ez dizkiat egingo, alde egingo diat hemendik halako batean". Gaizki pasatu nuen, ez neukan esperientziarik, ez nengoen ohituta, eta gainera, nik horrelakoetan neure buruari asko ematen diot.
|
|
—Ez zekiat ohartua haizen baina ilegala haiz herri honetan. Doi doi berrogei
|
urte
hemen igaro, eta halere ilegala haiz. Ez haiz inon azaltzen.
|
|
– Galdetu al diozu zeure buruari zergatik ari den bere azken
|
urtean
hemen. Honezkero sinesteko moduko azalpena emango zizun.
|
2012
|
|
Tokian tokian prozesua desberdina izan da baina orain 100
|
urte
hemen leku guztietan hitz egiten zen euskara. Eta orain Erronkarin eta Zaraitzun euskara aspaldiko kontu bat dela esaten dute?
|
|
...ztenka mendixka leun luzeak urrutian belar edo arto landa zabal oparoak udazkenak ez du ongi agertzen hainbeste leherketa zartatzeen oihartzunak ixiltasun haundi batek irentsiak bele garratoinek ez dituzte gehiago haragi puskak bilatzen izen motzeko kurutze xuri apainez beteak treinetik ez da hilerririk ageri lur peza irauliak obus eta kartutxa oskolekin ba omen dira denetan nola ote ziren hor lau
|
urtez
hemen gure aitatxiak etxeko sukalde eta haurrak gogoan sekulan gelditzen ez ziren egun luze dorpeetan ezin lo eginez haragi ustelduzko lohietan uste zutena bizia joaiten zen bezela itzultzen ere zela hemen ere bizia heldu eta johan treinbide nekagarrian bagoin metatuetan kaserna hiri huntarik alemanen oldarra zaintzen zuten
|
2013
|
|
Badakit adinaren kontua ere badela. Badakit, halaber, joan den hamabost
|
urteak
hemen igaro izan banitu bestela izango zirela gauzak. Kubara joan eta zabaldu egin zait barneko mundua.
|
|
Laguntza sobera ez dugu izan, joan da dena eta guri bizirautea tokatu zaigu. Hala ere, sartu nintzelarik entzuten nuen jada, erremontearen amaiera iritsi zela, eta 24
|
urteren ostean
hemen jarraitzen dugu.
|
|
Etxaldetik ateratzeak on egiten du; gainera, arrazoi on batentzat denean oraindik gehiago! Beste
|
urteetan
hemen izatea espero duzue. Hala espero dugu.
|
|
Beste bi
|
urtez
hemen geldituko nintzela esaten nuen orduan. Duela berrogeita hamar urte zen hori.
|
|
–Zagrebeko Unibertsitateko Liburutegitik Antun Mihanovicen REC domovini o hasnovitosti vu pisanja jeziku domorodnom?. . Eta horregatik daramatzazu hainbeste
|
urte
hemen??. –Bai, hamabi?.
|
|
Hona beaumondarren leinuaren sorlekua. Bazenekien duela 80
|
urte
hemen egin zuela lo Albako dukeak Iruñera sartzeko bezperan?
|
2014
|
|
" Azpeitia Cup izena jarri diogu, Azpeitiaren izena agertu dadin, gure herria ezagunagoa egin dadin". Rodriguezek azaldu duenez, aurreko
|
urteetan
hemen izan diren kanpoko taldeak" maiteminduta gelditu dira herriarekin eta inguruekin" eta, gaineratu duenez, horrek berak" gauzak egiten jarraitzeko gogoa pizten du". Turismoarekin eta herriaren irudia kanpora ateratzeko asmoarekin lotutako beste datu bat ere eman dute antolatzaileek.
|
|
40
|
urte
hemen, zeren badira Frantziako Estatuan 10 edo 15 urte bete eta gero, Espainiako Estatura ekarri eta zerotik 30 edo 40 urteko zigorrak betetzen hasi direnak. Egoera latza da.
|
|
Argal dago German Gabriel (Caracas, 1980), eta azkar azaldu du zergatia. «Jende askok esaten dit, baina duela hamar
|
urte
hemen egon nintzenean adina pisatzen dut: 108 kilo.
|
|
Gainera, bere fisikoa konparaezina da. Zein asmo duzu etorkizunerako. Nire asmoa bi hiru
|
urtez
hemen jokalari eta pertsona bezala haztea da. Entrenatzailearen asmoa bi edo hiru jokalari maila altuetara eramatea da, baina horretarako, lan handia egin beharra dugu.
|
|
Bertsolari gazteen BBK Sariketa gaur goizean aurkeztu da BBK Salan, eta bertan izan dira Jone Narbaiza, Bizkaiko Bertsozaleak elkartekoa, Juanjo Respaldiza, Bizkaiko Ikastolen Elkarteko bertsolaritza arduraduna, eta Arkaitz Estiballes, bertsolarien Bizkaiko txapelduna, sariketa honekin lotura estua duena, parte hartzaile eta gero epaimahaikide izan delako," Denbora asko pasa da, orain nire eginbeharra gazteak aholkatzea eta beraien alboan egotea da, lotsa kendu dezaten. Hasi ginenean nork esan zezakeen 22
|
urtez
hemen egongo ginela eta enkarterriko bertsotalde bat entzuteko aukera izango genuela".
|
|
Aillet apezpikuari gauza ainitz leporatzen diote, bainan bada bat egiten ez diotena, uko egin duela. Ez du hiru
|
urte
hemen dela eta apezgai bakar hartarik 21 tarat pasatu gira!!! Eta nola seizazpi urte behar diren apez baten egiteko, ametsa ote liteke zenbait urte barne, 50 bat apezgai izanen dela pentsatzea?
|
|
Baionari doakionaz, badu orai bi
|
urte
hemen dela Marc Aillet. Konkretuki gauza guti aldatu da.
|
2015
|
|
Etiopiarrek oso bestelako txirrindularitza deskubritu dute Euskal Herrian, eta horretara ere egokitu egin behar izan dute. Izan ere, Gurrutxagaren ustez," duela 60
|
urte
hemen zegoen txirrindularitza" dute Etiopian gaur egun: " Bizikleta eta jantzi oso zaharrak, errepideak ez daude prest...
|
|
Bide hau, uneko produktu moduan baino gehiago, luzera begirako prozesu moduan ulertzen dugu. Inork ez zigun esango hainbeste
|
urteren ostean
hemen egongo ginenik disko bat aurkezten; hor goaz, pixkanaka handituz, gauza berriak eta bidea eginez.
|
|
Aitortu zuen Burgosko batek eta euskaldun batek ezberdintasun handiak dituztela, baina hainbeste
|
urte
hemen pasa ostean, hemengo bizimodua hartu dutela.
|
|
Neska bizkor eta zentzuduna iruditu zait beti, izen bereko amonaren irudiko edo. Filologia ingelesa ikasten ari zela uda partea Ingalaterran pasatzen zuen,
|
urtean zehar
hemen ikasitako hizkuntza hobetzen; halako batean mutil ipar irlandar bat ezagutu zuen, Seamus McCartney izenekoa, Londresen lanean zebilena: handi, zintzo eta langilea, aitona Joxemari zelta baten antzera, eta hura bezala bereaz beste hizkuntzetarako belarri txarrekoa, El Ruso goitizenik ez du entzun baina.
|
|
Sinesten dut hala egingo duela. Oi, hau
|
urtea
hemen igaro dudana!
|
|
8 Berrogoi
|
urtetan
hemen aitor dut egia
|
|
Omenaldi ederra Eskola urte bururatze huntan, pestaño bat pollita eskaini du herriak Janine Sartolou andere errientsari, zeren hunek aurten hartu baitu bere erretreta. 27
|
urtez
hemen izan da erakasle sartzetik eta 11 urte arteko haurrer kurtso guziak segurtatzen zituela. Beraz bilduak ziren oraiko eta lehengo ikasleak, talde ederra egiten zutelarik.
|
2016
|
|
" Nik 52 urte ditut eta 52
|
urteak
hemen pasa ditut. Baserritik ez dut xoxik jaso, eta egunero hemen izan naiz.
|
|
Badira hamarkada batzuk ezagun direla, eta garai batean berritzailea eta sortzailea zen musika ekarri digute gaur gure belarrien gozamenerako. Liderra Mike Manieri bibrafonista buruan, duela hogei bat urte lortu zuen berpiztea Steps Ahead berri bat, eta hogei
|
urteren ondoren
hemen aurkitzen ditugu aparteko ospe eta kalitateko musikariz osatutako formazioarekin: euskal jatorria duen Eliane Elias piano jotzaile bikainak Grammy saria irabazi du duela gutxi bere Made in Brazil diskoarekin.
|
|
Beste kontu bat ere aipatu zuen Rodriguezek, hurbilagokoa: . Manu ikertzailearekin batera, Manu irakaslea aipura ekarri nahiko nuke gaur,
|
urteetan
hemen, Deustuko Unibertsitatean lanean egon dena orain emeritua den arren; eta, edozeini galdetuta, denek diote Manu irakasle ona izan zela. Ikasleek Manu estimatzen zuten eta maitatzen zuten, eta epai esanguratsua da hori?.
|
|
Duela lau
|
urte
hemen bertan adierazi genuen bezala, gaztetxearen proiektua guztiz erreala eta beharrezkoa daukagula. Momentu hartan landatutako hazia jada sustrai sendoak garatu ditu Erandion eta hau elikatzen jarraituko dugu.
|
|
Idazleak kontatu dizkizue nire baitan gertatu istorioak. Nola pentsatuko nuen duela hirurogeita bost
|
urte
hemen gaindi lasterka ibiltzen zen neskatilak hori egingo zuela egun batez. Ongi oroitzen naiz, bizpahiru urte zituelarik, ezkaratzean sartzen ziren oiloen ondotik ibiltzen zela, kanpora atearazi nahian, gora adieraziz:
|
|
Ez dakigu noiztik bertakotuak ziren gure aitzinekoak. Ezin erran milaka
|
urteetan
hemen gaindi zabiltzan edo Erdi Aroan nonbaitik jin ziren Baigorrira bizitzera orduan" cristian" deitzen zituzten gure arbasoak. Nor ote ziren?
|
|
Ez dakit noiztik euskal hiztunak ziren gure arbasoak, mende batzuk direla edo betidanik? Ezin erran milaka
|
urteetan
hemen gaindi dabiltzan edo Erdi Aroan nonbaitik jin ziren Baigorrira bizitzera. Nondik ote?
|
2017
|
|
" Beste auzoetako jendea ere etortzen da; ez soilik itsasadarraren lerroan geratu eta modan dagoen taberna batean kafesne bat hartzeko.
|
Urtean zehar
hemen egiten den lana ezagutzeko asmoz datoz. Horrek auzoan dagoen konplexutasunaren ikuspegi sakonagoa ematea ahalbidetzen du".
|
|
Bai, hiru
|
urtez
hemen finkatuta egotea eta lan kontratua.
|
|
Horrelako asko egongo ziren azken
|
urteetan
hemen. Hiletak, segizioak edo manifestazioak, ez zuen jakin nola deitu.
|
|
horren egiteko. " ARS (Agence Régionale de la Santé) agentziaren erabaki hori ezin onartua zaiku, gure eskualdearentzat huts handia litaike, jakinez azken bi
|
urteetan
hemen egin diren kirurgia operazioak %15ez emendatu direla". " Errentagarritasun ekonomikoaren izenean da hestearen deliberua hartua izan, eta ez hemengo jendearen osagarriaren izenean, alta aterabideak balitezke hobeki egiteko eta orain arteko defizita emeki emeki ezeztatzeko" diote hautetsiek.
|
|
Lan emaileak langile gisa hartzeko eta banketxeak dirua aitzinatzeko uzkurregi direlakotz. Hain zuzen, emazteak beren lantokia sortzen laguntzeko, duela zonbait
|
urte
Hemen elkarteak sortu zituen Clefe izeneko diru egitura ttiki batzu. Argi da horrelako egitura gehiagoren beharra balitaikela hemen gaindi, bainan hortarako borondatezko diru ezartzaileak eskas dira.
|
|
Euskal jende hori zer dela hemen gaindi Euskal Herrian? Jendalde berezia segur, milaka
|
urtetan
hemen bizi, mendi itsasoeri arras jarria leku xoragarri amesgarrian. Bere jendetza ere orain kasik doblatua, arrakasta izigarri batean.
|
|
" Telesforo ez da Bogart" eman duten Iduzkilore taldekoak beren fama onaren araberakoak agertu zaizkigu; aitzinetik ere ezagutzen ginituen duela bi
|
urte
hemen berean antzeztu baitzuten" Hazparneko Anderea".
|
2018
|
|
Ez dauka logikarik. Adibidez, emakume hegoamerikarrak seme alabak jatorrizko herrialdean utzita datoz, baina agian hamar
|
urtez
hemen arituko dira lanean. Ez dute euskaraz ikasiko?
|
2019
|
|
Murillok azaldu du nafar izatearen abantaila: . Aragoiren parte izan balitz Petilla, duela 200
|
urte
hemen ez zen inor biziko. Orain gutxi arte, inguruko herriak bazterturik izan dituzte?. Hala ere, urte hasieran laguntza eskatu zuen Florentino Aguas alkateak, Nafarroako Parlamentuko lehendakariaren bisita aprobetxatuta.
|
|
—Badirudi
|
urteetan
hemen ez dela inor bizi izan esan nuen.
|
2020
|
|
Ez al zeneraman hiru
|
urte
hemen?
|
|
Ulertezina da airea neurtzen aritu direnak zabortegitik gertuen dagoen baserrira joan ez izana. Bestalde, ederto dago suhiltzaileei eta bertan lanean aritu direnei azterketa medikoak egitea; baina horrenbeste
|
urtean
hemen bizi garenoi, zer. Harrigarria da zabortegitik gertu gaudenoi mediku azterketarik ez egitea.
|
2021
|
|
Bella lehen ere izana da eta badaki zer den pandemia egoerarik gabeko bisita. " Duela zazpi
|
urte
hemen izan nintzenean, lagunak bisitatzeko aukera izan nuen, batera eta bestera joan eta hau eta hura. Orain ez, orain ezin euskaltegitik atera!", kexu da.
|
|
Hernaniko Burbunak eta etsayak proiekturako elkarrizketatua izan zen Joxe Oiarbide Ttanttua arrantzaleak ere adierazi zuen izokin arrantzan ibiltzen zen jendeak duen ezagutza, eta are eta kuriosoagoa dena, nola lortzen zuten ezagutza hori: " [Izokinak] bi
|
urte
hemen [errioan] egiten ditu. Nazabal izeneko gunean, Ereñotzuko kanala zegoen lekuan, errioan behera zihoazen izokin kumeak harrapatzen genituen, eta guraizearekin isats punta txikia mozten genien, eta berriz ere ibaira bota… eta laugarren urtean azaltzen ziren (itsasotik bueltan, arrautzak errioan jartzera).
|
|
Badaukat, noski baietz, jaunak, ni naiz Egoitza Baimen horren argazkian azaltzen den andrea, badira hamar
|
urte
hemen bizi garela eta oraindio zorioneko baimenaz gora eta behera. Eta jakina, nire seme hau, ia lepotik oratuta arrastaka nakartena, baimenean bertan azaltzen den Alim txikia da.
|
|
Koldarra? 25
|
urteren ostean
hemen zaude, eta egoera aski latzak izan dituzue bidean...
|
|
Espero zuten. Eskerrak eman zizkidaten hainbeste
|
urtez
hemen segitzeagatik; eta esan didate izan dudan progresioarekin bazekitela egunen batean beste erronka batzuk bilatuko nituela. Baina joateko erabakia lehenago ez dut hartu oraindik neure burua hemen ikusten nuelako eta gauza asko emateko moduan nengoelako.
|
|
«Klubak eskerrak eman dizkit hainbeste
|
urtez
hemen geratzeagatik»
|
|
Hamabost
|
urthez
hemen, erretor egonik Haren otto Ahatsan, eskola altxaturik Gazteak aphezterat harek moldaturik erakasle argiak, atera herritik
|
2022
|
|
Elkanoren eta bere Mundu Biraren historiaz aritzen naiz tarte batean, baina kazetaritzatik ere badauka, eta gehiena diskurtsoaren ingurukoa da. Nola munduan Black Lives Matter mugimenduak hauspotutako dekolonialitatearen inguruko eztabaida pil pilean izan den
|
urteotan
hemen gure zilborrari begirako diskurtsoak gailendu diren, edo nola izan diren horiek diskurtso ofizialak, eta horretarako oso adibide ona da Elkano.
|
|
Beraz, hezkuntza zentrotik kanpo ere leku egitea ezinbestekoa da, bai haurren kasuan eta bai helduen kasuan ere. Helburu horrexekin ugaritu dira azken
|
urteotan
hemen zerrendatu ezin ditugun dozenaka ikastaro, Hikalagun programa, hikapoteo eta abarrak. Hemen gutxi batzuk aipatuko ditugu, berriak eta berritzaileak diren zenbait adibide baino ez.
|
|
«Arartekoan oinarrizko giza eskubideak defendatzen ditugu. Zoritxarrez, 25
|
urteren ondoren
hemen egon behar dugu, emakumeen parte hartzea defendatzen».
|
|
Zer nolako oroimena geratuko zaizu, 50
|
urtez
hemen lan egin ostean?
|
|
Egitura arazo horri bestelako gabeziak gehitu behar zaizkio. Izan ere, langileak kanpotik etortzen dira Bizkaira eta Arabara eta urtebete edo bi
|
urte
hemen behar egin ostean, euren jatorrizko herrietara itzultzen dira. Behargin horien prekaritatea zerbitzuan adierazten da, langileek ez baitute inguruaren jakintzarik ezta loturarik.
|
2023
|
|
" Paperak kentzen badizkigute, egin dugun guztiak ez du ezertarako balioko, klandestinitatera itzuliko gara, pobreziara, ezin mugitu eta ezin gure herrialdea eta gure senide eta lagunak bisitatu, ezin lan duinik egin. Kale saltzaile izatetik mantero izatera igaroko gara, beti korrika eta poliziarengandik ihesi, beldurrez, paperik gabe harrapatzen bagaituzte agian Madrilgo CIE etorkinentzako zentrora eraman gaitzaketelako, edo hainbeste
|
urte
hemen eman ondoren edozein egunetan kanporatu gaitzaketelako. Eta horrela bizitzea, hori buruan, ikaragarria da".
|
|
Prestaketa «gogo bereziarekin» ari da egiten, datorren urtean «etxeko taldean» ariko baita. «Sekulakoa da azken
|
urteak
hemen egin ahal izatea, Euskal Herriko zuzendariz, langilez eta txirrindulariz inguratuta». Total Energies taldearekin kontratua finitu ondotik, Euskaltel izan zen gasteiztarraren aukera bakarra.
|
|
Hori bultzatzeko, pentsatu zuten izan zitekeela aukera on bat antzerki obra bat egitea. Guk umorea jorratu izan dugunez hainbat eta hainbat
|
urtetan
hemen, Seguran egin izan ditugun emanaldietan, gurekin harremanetan jarri ziren, eta antzerkia egiteko aukera eskaini ziguten. Segituan eman genien baiezkoa.
|
|
–Gaztea zara hogeita bi
|
urte
hemen egoteko –bota zion.
|
|
Herrixkan Sisca nin  tzen, edo Farruca. Juana MarÃa ugazabandrea, orain dela hogei
|
urte
hemen lanean hasi nintzenean, Paquita deitzen hasi zitzaidan. Eta Paquita geratu nintzen.
|
|
92
|
urterekin
hemen jarraitzen dudalako.
|