|
2000
|
|
|
BASTERRETXEA, Jose Inazio Hauteskundeak eta euskara. 14/ 15 zk. (1980), 183 Telebistak 25
|
urte
Hego Euskal Herrian. 98 zk. (1997), 11
|
|
|
BASTERRETXEA, Jose Inazio Telebistak 25
|
urte
Hego Euskal Herrian. 98 zk. (1997), 11
|
|
2001
|
|
|
Itxitako azken ekitaldia, 2000 urtea, euskal ekonomiaren pixkanakako hobekuntza horren adibide garbia da. Izan ere, 2000
|
urtean
Hego Euskal Herriko merkataritza portuek 32,5 milioi tona mugitu zituzten, eta beraz %3, 4ko hazkundea izan zuten 1999arekin alderatuz. Euskal hiru merkataritza portuek, Bilbok, Pasaiak eta Bermeok hobetu egin zuten beren egoera eta beren trafikoa.
|
|
2002
|
|
|
Gizonezkoen aktibitate tasa Europako Batasunaren parekoa da (%66), baina emakumeena txikiagoa (%46, 5 Europako Batasunean eta %40 HegoEuskal Herrian). Beraz, ondoko
|
urteetan
Hego Euskal Herriko populazio aktiboaren hazkundea espero daiteke, eta, bereziki, emakumeen populazio aktiboaren gorakada. Azpimarratzekoa da, halaber, emakumeen langabezia tasak (%20) bikoiztuegiten duela oraindik ere gizonezkoena.
|
|
|
azkenurteotan atzerriko kapitalek Hego Euskal Herrian eginiko inbertsioek gora egin dute oso era indartsuan. Fluxuak diren neurrian, aldagai horren urtez urteko emaitzak oso aldakorrak dira; baina, adibide gisa, atzerriko inbertsioa %250 handitu zenHego Euskal Herrian 1999 urtean, aurreko urteko kopuruarekin konparatuz8.Honela, azken
|
urteotan
Hego Euskal Herrira heldutako atzerriko inbertsioak igoegin dira Estatuko inbertsioekiko: 1997 urtean erlazio hori %9, 41koa zen eta biurte beranduago %11, 1koa; 1998 urtean, aldiz, jaitsiera handia pairatu zuen, %5, 6koa baino ez baitzen izan.
|
|
2005
|
|
|
Hego Euskal Herrian liburutegi bakoitzeko liburuzain bat dago batez beste (1' 26 EAEn eta 0' 85 Nafarroan), estatistiken arabera. Espainiako Hezkuntza Ministerioak orain lau urte kaleratu zuen txostenaren arabera, 2000
|
urtean
Hego Euskal Herrian 379 liburutegi publiko zeuden (10 urte lehenago, 214). Biztanleko Estatuko batez bestekoa baino liburu gehiago zituzten gureek:
|
|
2007
|
|
|
INEren datuen arabera, 2003
|
urtean
Hego Euskal Herriko sendiek galdu egin dute beren irabazien zati bat aurrezteko gaitasuna.
|
|
|
INEren datuen arabera, 2003
|
urtean
Hego Euskal Herriko sendiek galdu egin dute beren irabazien zati bat aurrezteko gaitasuna.
|
|
2009
|
|
|
Azken
|
urteotan
Hego Euskal Herrian izaten ari den bilakaera demografikoaren berri eman du Espainiako Estatistika Institutuak (INE), baita hurrengo urteotan espero diren gorabeheren proiekzioa ere. Hala, besteak beste, immigrazioaren fenomenoa Euskal Herrian izaten ari den eraginaren tamaina ikus daiteke datuetan.
|
|
|
Haurrak adoptatzeko eskariak ia erdira jaitsi dira bost
|
urtean
Hego Euskal Herrian
|
|
|
Bigarrena, Urraska. 2009ko urtarrilean Baionako antzokian estreinatu ikusgarri honek 1910 eta 1960
|
urteen arteko
Hego Euskal Herriko familia baten zorionak eta zorigaitzak agertzen dizkigu, bost agerralditan.
|
|
2010
|
|
|
Mamiari dagokionez askoz ere aldaketa esanguratsuagoa proposatu zuten, ordea, laugarren puntuan, lurralde egiturari buruzkoan. Organo Instituzional Komunari buruzko atalean, organo horrek bi
|
urteren buruan
Hego Euskal Herrirako autonomia estatutua egin lukeela zioen Batasunak proposatutako testuak, eta estatutu berri hori bi esparru juridiko politikoetako herritarrek berretsi luketela.
|
|
|
Franco hil eta ondorengo bi
|
urteetan
Hego Euskal Herrian jazotako aldaketen testuinguru hartan, handia zen ikastolen itzala. Izan ere, ikastolek ia 20 urte zeramatzaten martxan, egindako lana, etengabe, pedagogia modernoarekin eta etorkizunarekin lotuz.
|
|
2012
|
|
|
Enpleguaren alorrean hasi zen bezala amaitu da
|
urtea
Hego Euskal Herrian. Abenduan gora egin zuen berriro langabe kopuruak, uztailetik aurrera hilero gertatu den gisara?, eta urte berria langabeziaren gorakadarekin abiatu da, laugarren urtez jarraian.
|
|
|
«Iberiar penintsulako herri aberatsenetan bigarrena ere izan zen». Baina 1986
|
urtean
Hego Euskal Herria Europako Batasunean sartu zen Espainiaren eskutik. Eta orduan hasi zen Ondarroako arrantzaren gainbehera, aurreko garaiekin alderatuz gero.
|
|
2013
|
|
|
Erregistroek, behera Erreforma horrek laneko gaixotasunak erregistratzeko garaian eragina izan dezake, beraz. Hori gabe, ordea, gaixotasun gutxiago erregistratu ziren joan den
|
urtean
Hego Euskal Herrian. ELAk atzo aurkeztu zuen lan ezbeharren egoeraren 2012ko txostena, eta bertan bildu dituen datuen arabera, iaz 4.121 gaixotasun erregistratu zituzten Osalanek eta Nafarroako Osasun publikoaren eta lan osasunaren institutuak.
|
|
2014
|
|
|
Elkartea jaio zenean abiatu zuen Patricia Barcenak (Bilbo, 1971) errefuxiatuen eskubideen aldeko borroka; zuzendari lanetan dabil 2007tik. Zenbat asilo eskaera egoten da
|
urtean
Hego Euskal Herrian, eta zenbat onartzen dira? %6 inguru onartzen dira, baina eskaera kopuruek gorabehera handiak izan dituzte Hegoaldean:
|
|
|
Abadia jauregiaren inguruan dago egoitza, eta mundu osoko jendea egon da han. «Duela bost sei
|
urtetik
Hego Euskal Herriko artista plastikoak, dantzariak eta idazleak ere etortzen dira», adierazi du Laurence Lassallette CPIE Euskal Itsas Bazterra elkarteko lehendakariak. Baina etapa «berri» bat ireki dute orain, lehen aldiz bi erakundeen arteko elkarlana lortu baitute, eta, aurretik ez bezala, artistak binaka bildu baitituzte.
|
|
|
1936ko gerrak moztu zuen Euskal Pizkunde labur hori, errotik moztu ere, hainbesteraino non hurrengo
|
urteetan
Hego Euskal Herrian apenas izan zen euskal kultur adierazpenik bizitza publikoan. Azkue izan zen basamortu hartan ureztatze lanei ekin zien lehenetarikoa, gerraoste betean Euskaltzaindia berriz martxan jartzeko lanei buru belarri lotuta (ikus horri buruz Zuberogoitia eta Zuberogoitia, 2008:
|
|
2015
|
|
|
Berrikitan iragan dira, Antzuolan, 4
|
urtetarik
Hego Euskal Herrian egiten diren herriko bozak edo hauteskundeak. Aldi huntan, 3 zerrenda aurkeztu ziren.
|
|
2016
|
|
|
Gauzak horrela, azken
|
urteotan
Hego Euskal Herriko udalerri gehienetan hautu bat egin beharrean aurkitu dira: sinboloen legeari egoki erantzun baina ordezkatzen duten herritarren gehiengoaren borondateari bizkar eman gabe.
|
|
2017
|
|
|
Bestalde, Baserriko Txerria aipatu behar da, Euskal Herriko bertako txerri arraza bat. Badirudi Bearnon eta Nafarroa Garaiko iparraldean aspaldi zabaldu zela, baina azken
|
urteetan
Hego Euskal Herriko hainbat eskualdetan hedatu da, Eusko Jaurlaritzak bultzatutako ekimenari esker.
|
|
2018
|
|
|
bildutako dokumentazioaren analisia egingo du, tortura jasan dutela salatu dutenen errolda landuko du, eta, hainbat kasu hartuta, Istanbulgo Protokoloa aplikatuz, salaketen sinesgarritasuna baloratuko du.Azaroaren 23an Gobernuak ebatzi zuen 17.909 euroko laguntza ematea eskaintza horri. Hartara, abendu amaieran aurkeztutako ikerketak bere jarraipena izango du Nafarroan, eta, amaitutakoan, 50
|
urtez
Hego Euskal Herrian torturarekin gertatutakoaren argazki zabalagoa egingo du. Gobernuaren ebazpen horretan, gainera, 12.090 euroko laguntza jasoko du Nafarroako Unibertsitate Publikoko Lera ikerguneak.
|
|
|
Indarkeria matxista inoiz baino agerikoagoa da auzitegietan. Salaketen kopuruak gorakada handia eduki du azken bi
|
urteetan
Hego Euskal Herrian, eta inoiz baino salaketa gehiago jaso zituzten iaz epaitegietan: 7.028 denera.
|
|
2019
|
|
|
Belaunez belauneko transmisioa ziurtatzen duten baldintzetan bizi diren hiztunen kopurua modu ohargarrian jaitsi da Hegoaldean tartean, eta 2011
|
urtean
Hego Euskal Herriko hiztun guztien multzo oso txiki bat besterik ez dute osatzen.
|
|
|
• arnasgune beteetan bizi zirenak gutxitu dira batez ere, 71.509tik 8.421era (hegoaldeko hiztun guztien %2, 8 izatetik %0, 3 izatera). horrela, bada, belaunez belauneko transmisioa ziurtatzen duten baldintzetan bizi diren hiztunen kopurua modu ohargarrian jaitsi da hegoaldean tartean, eta 2011
|
urtean
hego euskal herriko hiztun guztien multzo oso txiki bat besterik ez dute osatzen.
|
|
2020
|
|
|
Turismoak pisua hartu du azken
|
urteotan
Hego Euskal Herriko BPGan, eta dagoeneko %6tik gora ordezkatzen du; Gipuzkoan %7tik gorakoa da, eta %11tik gorakoa Donostian. Lapurdin, are garrantzi handiagoa dauka Miarritze buru dela.
|
|
|
Gazitik zein gozotik izan du 2019
|
urteak
Hego Euskal Herriko lan merkatuan. Zazpigarren urtez jarraian, txikitu egin da langabeen kopurua, baina jaitsiera hori aurreko urtekoaren erdia baizik ez da izan.
|
|
|
Azken zazpi
|
urteetan
Hego Euskal Herrian greba orokorrik izan ez bada ere, langileen baldintzak hobetzeko borrokaldiak egin dituzte han hemen. Besteak beste, greba luzeak egin dituzte sektore feminizatuetan.
|
|
2021
|
|
|
Ipar Euskal Herriko sindikatu nagusiek (LABek, CGTk, Solidairesek eta FSUk) greba deialdia egin dute Martxoaren 8rako, eta mugimendu feministak ere bat egin du lanuztearekin. Aitzineko
|
urteetan
Hego Euskal Herrian ere egin bezala, zaintza lanak ikusarazi nahi dituzte greba deialdiarekin. LABek, erraterako, sektore feminizatuen «duintasuna eta aitortza» galdeginen ditu.
|
|
|
Orrialde hauetan aurkezten dugun gaia 2018 eta 2019
|
urteetan
Hego Euskal Herrian egindako ikerketa batean oinarrituta dago.1 Ikerketa horren helburu nagusia Bizkai, Gipuzkoa, Araba eta Nafarroako gaur egungo belaunaldi gazteek politikarekin duten harremana aztertzea izan da, beren haurtzarotik gazte trantsizioetara arteko ikasketa, ibilbide eta praktika politikoetan arreta jarrita.
|
|
|
Orokortuz, ikerketa honetan azaleratu da, 40 urteko ibilbidean, zer nolako harremana izan zuten Leteren pausoek Euskal Herriaren pausoekin: frankismoaren azken
|
urteetan
Hego Euskal Herriak bizi izan zuen loralditik trantsizioko krisira; eta, handik, 80ko hamarkadaren amaieratik aurrera, ahots berri baten bilaketara. Esan ahal izango litzateke Letek hitzak jarri zizkiela euskal herritarren bizipenei, mende erdiko bizi aroetan harekin parez pare ibiliz.
|
|
2022
|
|
|
Datorren
|
urtean
Hego Euskal Herrian izango diren udal eta foru hauteskundeei begira buru belarri ari dira lanean alderdiak. Atzo, EAJk aho batez berretsi zituen Arabako eta Gasteizko hautagaiak, batzarrean:
|
|
2023
|
|
|
Enplegua galduz hasi da
|
urtea
Hego Euskal Herrian
|
|
|
Lan merkatuak motel hasi du
|
urtea
Hego Euskal Herrian, eta iazko azken hiruhilekoan ekonomiak agertutako neke sintomak urteko lehen hilabeteko langabezia datuetan azaleratu dira: bigarren hilabetez jarraian, langabeziak gora egin du.
|
|
|
Lan merkatuak motel hasi du
|
urtea
Hego Euskal Herrian, eta iazko azken hiruhilekoan ekonomiak agertutako neke sintomak urteko lehen hilabeteko langabezia datuetan ere azaleratu dira: bigarren hilabetez jarraian, langabeziak gora egin du.
|
|
|
Urriko datuak ez du aldaketa handirik eragin urte arteko inflazioan —%3, 85etik %3, 81era jaitsi da—, eta, azaroan sekulako gorabeherarik ez badago, aurreratu daiteke pentsioa gutxi gorabehera %3, 8 igoko zaiela datorren
|
urtean
Hego Euskal Herriko 600.000tik gora pentsioduni. Hau da, batez besteko pentsioa 50 eta 60 euro artean handituko dela urtarrilaren 1ean.
|
|
|
Hain zuzen ere, horiexek hartuko dira aintzat artikulu honetan. Izan ere, azken hirurogei
|
urteetan
Hego Euskal Herria era askotako politikagintza liskartsuen eremu soziala izan da. ETAren jarduera armatua, ezker abertzaleko erakundeen konfrontazio estrategia eta estatutik jasotako errepresio politika bildu dira agertoki horretan.
|