|
2002
|
|
|
Barne kontsumoa indartsu dabil oraino. Horixe azken
|
urteetako
hazkundea, langabeziaren murriztea, zein interes tipoen jaitsieraren ondorioa da. Euroak sortu duen diru beltzaren azalaraztearena ere bai.
|
|
|
2 Laurogeiko hamarkadako industrializazioaren une gorena; zalantza batgeratzen zaigu: ea 1875
|
urteetako
hazkundea ez ote zen izan gehiagoindizea eraikitzeko prozeduraren ondorioa.
|
|
|
Ulgorren lehenengo
|
urteetako
hazkunde azkarrak ekar zitzakeen arazoakkontuan hartuz, Arizmendiarrietak finantza erakunde baten premia sumatu zuen, proiektuari finantziaziorako bide sendoa ziurtatuko ziona; eta horrela, 1959an, LanKide Aurrezkia kreditu kooperatiba eratu zuten, gaur egun Euskadiko Kutxaderitzona (Agirre et al., 2000: 33).
|
|
|
Txosten horretatik ondorioztatzen da Espainiak 2001ean energia mota horretako sorgailuen %9 ekoitzi zuela mundu osoan, “eguzki izpiak dira horien erregaia, datozen bost mila milioi urteetan mugarik gabe erabil daitezkeenak”, eta ekoizpenaren %95 baino gehiago esportatzen duela. Agiri horren arabera, azken urteotan merkatu fotovoltaiko globalak %30 egin du gora, batez beste, eta hurrengo
|
urteetan
hazkunde horri eutsiz gero, aurreikuspenen arabera, 2020an urtean 165 milioi tona karbono dioxido gutxiago isuriko dira, hau da, 44 milioi auto gutxiago. Hala ere, ASIFen arabera, Espainian hazkundea nahi baino txikiagoa da, eta horrek “enplegua sortzeko eta sorkuntza garbiko teknologia bat finkatzeko aukera paregabea galtzea” ekar lezake.
|
|
2003
|
|
|
Azken
|
urteetako
hazkunde ekonomikoak eraikuntza izan du oinarri. BBVA banketxeko azterketen zerbitzuaren arabera, jarduera horri dagokio, 2002 urtean, Barne Produktu Gordinaren (BPG) hazkundearen herena.
|
|
|
Ez da hori etorkizuneko etxebizitza eskaerak mugatu eta prezioen dezelerazioan lagundu dezakeen elementu bakarra. Familien zorpetzeak markak hautsi ditu urteko lehen hiruhilekoan (finantza aktiboen %42), 2002an azken hamahiru
|
urteetako
hazkunde handiena izan ondoren. Egia esan, adituek espero zuten hori, Espainiako etxeetan azken urteotan interes tasen eta zor tasa apalen inguruan, Europako lagunekin alderatuta.
|
|
2005
|
|
|
Froga ezin argiagoa frantziar ekonomia eta gizartea krisian direlarik: azken hogei
|
urteetan
hazkunde ekonomikoa %1 artean mugatua da, Europako ahulenetarik. Estatistiken manipulazioen gainetik langabezia %10 ingurutik ez mugitzen.
|
|
|
Laburbilduz, azkeneko urte hauetan, eta kostata izan bada ere, Alarde mistoberri bat martxan jarri da. 2004
|
urtean
hazkunde nabaria izan da Alardearenbarruan, eta gero eta jendetsuagoa eta jai giro handiagoan ospatzen ari da Alardepublikoa. Hurrengo urteetan gauzek berdin jarraituko dutela ematen du.
|
|
|
Wake Forest Unibertsitateko (AEB) Medikuntza Fakultateko ikertzaileak aurkitu dutenez, helduaroko lehen
|
urteetan
hazkundearen hormona bat kentzeak minbiziari aurrea har diezaioke. Zientzialariek adierazi dutenez, gaixotasunaren arriskua murriztu egin daiteke hazkundearekin lotutako beste konposatu batzuk kenduz.
|
|
|
Espainiako ekonomiak azelerazio txiki bat izaten jarraitzen du, 2005eko hirugarren hiruhilekoan urtetik
|
urterako
hazkundea% 3,5ekoa izan baitzen; aurreko hiru hilabeteetan, berriz,% 3,4koa izan zen, Espainiako Bankuak atzo emandako kalkuluen arabera. Alde horretatik, erakundearen azken buletin ekonomikoan honako hau nabarmentzen da:
|
|
2006
|
|
|
Murrizketa horren arrazoia da elektrizitate kontsumitzaile asko berriro tarifaz hornitu direla, energia merkatuak arautzen dituen erakundearen txostenak nabarmentzen duenez. Hala ere, urtetik
|
urterako
hazkundea %12, 3koa izan da. Merkatu liberalizatuko elektrizitate hornidurei dagokienez (2,2 milioi baino zertxobait gehiago), 2005 urtearen amaieran kontabilizatutako balioarekiko %12, 1eko murrizketa erregistratu zen lehen aldiz.
|
|
|
Euriborra izan zen erreferentziako interes tasa erabiliena, kontratu berrien %83, 8an agertu baitzen. Bestalde, baldintzak aldatu zituzten hipoteken kopuru osoa 18.534 izan zen uztailean, eta horrek esan nahi du urtetik
|
urterako
hazkundea% 38,4koa izan zela. Etxebizitzen kasuan, baldintzak aldatu zituzten hipoteken kopurua %40, 6 igo zen.
|
|
|
Gaur egun, ordea, bost herrialdek baino ez dute bete (Danimarka, Luxenburgo, Herbehereak, Norvegia eta Suedia). Espainian, azken
|
urteetan
hazkundea izan den arren, 2007an %0, 42 bakarrik lortuko da. Milurtekoko Helburuei dagokienez, FAOk berak onartu du ez duela lortuko 2015erako pobrezia erdira murriztea, eta, egungo erritmoan, helburu hori ez dela beteko gutxienez 2150 arte.
|
|
|
Editorialen lana hiru grafikoz lagunduta eskainiko dut hurrengo orrietan. Balio absolutuen eboluzioa agertuko da batean; bigarren batean, azken hamar
|
urteotako
hazkundea globalki edo bere osoan erakusteko moduan; eta hirugarrenak urte bakoitzak aurrekoarekiko duen aldea azalduko du.
|
|
2007
|
|
|
Acicae, Ibilgailuetako Osagaien Industrien Euskadiko Kluster Taldean batzen dira enpresa gehienak; Durangaldeko hainbat ere bai, tartean. Azken
|
urteetako
hazkunde joera mantendu du sektoreak, 2006an 9.576 euroko fakturazioa lortuz; 2005arekin alderatuta, %4, 3 gehiago. Hori aintzat hartuta aurreikusi dira 10.157 milioi.Durangaldean ere hainbat Aitatu dezagun automobilgintza sektorea Euskal Autonomia Erkidegoaren (EAE) barne produktu gordinaren (BPG) %17 dela, lehen mailako industri jarduera bihurtuz.
|
|
|
Zenbaki honek Nafarroaren zama ekonomikoa neurtzen digu estatuarekiko. Eta arestian esan bezala zenbaki hau egon zen puztuta, nahiz Nafarroako azken
|
urteetako
hazkundeari esker iraulketa egon. Hori horrela dela egiaztatzeko:
|
|
|
“2004ko lehen hiruhilekoaren amaieran gertatu zenarekin alderatuta, etxebizitza librearen prezioak %18, 4 igo zirenean, orain hazkundea %50 baino gehiago murriztu da”, gehitu zuen iturri horrek. Etxebizitza indize orokorrari dagokionez, urtetik
|
urterako
hazkunderik handienak Ceutan eta Melillan izan dira (%16, 3), Aragoin (%13, 3), Galizian (%11, 8), Kantabrian (%11, 8) eta Balearretan (%11, 6). Hazkunde txikienak Madrilen (%6, 2) eta Nafarroan (%6, 4) gertatu dira; Kanarietan, Extremaduran, Valentzian eta Murtzian, berriz, %7 eta %8 bitartean.
|
|
|
Aurreko hiruhilekoarekin alderatuz gero, etxebizitzaren prezioaren hazkundea txikiagoa da (%1, 5), eta horrek agerian uzten du “azken hiruhilekoen hazkunde neurritsuak jarraitzen duela”, adierazi zuen Pachecok. Ceuta eta Melilla (%10), Murtzia (%9, 5), Extremadura (%9, 6), Balear Uharteak (%7, 8), Galizia (%7, 5) eta Asturias (%7, 2) izan ziren etxebizitza librearen urtetik
|
urterako
hazkunde handienak. Aldiz, hazkunde txikienak Errioxan (%0, 2), Madrilen eta Nafarroan (%3) eta Gaztela Mantxan (%4, 5) izan ziren.
|
|
2008
|
|
|
Aireportuen handitzearen aldekoek diote hegazkinek Britainia Handiko gas isurien %6 baino ez dutela sortzen. Baina horiei erantzuten zaie kopuruok ziztu bizian ari direla handitzen,
|
urteotako
hazkundeari eusten bazaio 2050ean hegazkinek jango dutela erresuma osoak klimaren aldaketa eragozteko edukiko duen karbono aurrekontu osoaren erdia, eta gainera hegazkinen kutsadurak atmosferan oso goian isurtzen delako lur azalean sortutakoaren halako bi edo lau hondatzen duela klima. Hala ere, argudio hauek guztiek ez dute samurtu Londresgo Gobernuaren erabakia.
|
|
|
Lan zaila daukate erakundeok. Hegoafrikan azken
|
urteotako
hazkundearekin izugarri handitu da txiroen eta aberatsen arteko leizea. Horrelakoetan xenofobiak beti ematen du jokoa.
|
|
|
Irudia: EIN Gainera, ekonomiaren urtetik
|
urterako
hazkundea uztaila eta iraila bitartean %0, 9koa izan zen, bigarren hiruhilekoan erregistratutakoaren erdia. Espainiako ekonomiak oraindik ere “bizkortu gabeko profila” erakusten du, eta seigarren hiruhilekoan luzatzen da, barne eskariaren hazkundeari ekarpen txikiagoa egin diolako kontsumoa eta inbertsioa, neurri batean kanpo sektorearen ekarpen positiboak konpentsatu baitu.
|
|
|
Urte horretan bertan, ekonomiaren urtetik urterako lehen beherapena gertatu zen, zehazki laugarren hiruhilekoan, eta hiru hamarrenekoa izan zen. Uztailetik irailera bitartean, ekonomiaren urtetik
|
urterako
hazkundea %0, 9koa izan zen. Azken buletinean, Espainiako Bankuak atzerapen ekonomikoa egozten dio, barne eskaera ahultzeaz gain, nazioarteko finantza krisiaren igoerari.
|
|
|
Motelaldi ekonomikoaren eraginak hasi dira nabaritzen Araba, Bizkai eta Gipuzkoako administrazio publikoak. Asteartean, 2008 eta 2009
|
urteetarako
hazkunde ekonomikoaren aurreikuspenak murriztu zituen Eusko Jaurlaritzak. Atzo, berriz, aurtengo zerga bilketa iazkoa baino txikiagoa eta espero zen kopurutik urrun geratu dela iragarri zuen Finantzen Euskal Kontseiluak.
|
|
|
Ibilitako bideari begiratzeko aukera izaten dira urtemugak, eta, horregatik, Confebaskeko presidente Miguel Lazpiurrek euskal industriaren 80ko eta 90eko hamarkadetako iragana gogora ekartzeko baliatu zuen atzo Arabako, Bizkaiko eta Gipuzkoako patronalen federakundearen 25 urteurrena. Une «zail» horietan hartutako erabakiak, «inpopularrak askotan», azken
|
urteotako
hazkundeari bide egin ziotela esan zuen Lazpiurrek.Garai hartako krisialdia gehien pairatu zuen sektoreak, halaber, «egungo egoerari hoberen aurre egiten dion berbera» dela nabarmendu zuen.
|
|
|
Duela 25 urte «Euskadi putzu beltz batean murgilduta» zegoela azaldu zuen Ibarretxek, eta, orduan bezala, «putzutik ateratzeko» elkarlana egingo dutela berretsi zuen.
|
Urteotako
hazkunde ekonomikoaren datuak jarri zituen adibide gisa: «Langabezia %25etik 5%era igaro da, orduan baino 59.000 enpresa gehiago daude, eta BPG zazpi aldiz biderkatu egin dugu».
|
|
|
Baina gaur ez dut uste urtetik
|
urtera
hazkundea gertatzen denik eskaintza editorialean. Beste modu batera esanda, tiradetan galtzen dena ez dut uste tituluen igoerak konpentsatzen duenik, ez dut uste.
|
|
|
%19 Ez da nolanahikoa, eta ez geunden ohituta. Ustekabean harrapatu gaituela esango nuke, ohituta baikeunden urtetik
|
urtera
hazkundea seinalatzen, txikia ala handia baina hazkundea. Orain, ordea, 200 titulu galtzen dira bat batean, titulutan galdu duguna baino gehiago.
|
|
2009
|
|
|
" How to stop a new Cold War" (Nola geldiarazi Gerra Hotz berri bat). Ados, Errusia ez da 1990eko hamarkadako trapu zirtzilatu hura; azken
|
urteotako
hazkunde ekonomikoak erraldoiaren oinak berotu ditu, baina… Gerra Hotz berria. Hainbesterako?
|
|
|
Taipei herri txiki bat zen duela 60 urte. Azken
|
urteetan
hazkunde izugarria izan du eta herrialdeko hiri nagusiena bihurtu da.
|
|
|
Ikerketaren arabera, gainera, diru sarrera altuak dituzten herrialdeetako etxeek berotegi efektuko gas gehiago aireratzen dituzte, nahiz eta kide gutxiago izan. Demografiak beroketa orokorrean duen eragina nabarmenagoa da azken
|
urteotan
hazkunde ekonomiko handia izan duten herrialdeetan, India eta Txina kasu, batez ere mendebaldeko gizarteetako bizitza eta kontsumo ohiturak bereganatzen badituzte.
|
|
|
Horrela, esan dezakegu euskarazko orrialdeetara sartzen diren pertsonen portzentajea euskal hiztunak diren internauten portzentajera hurbilduz doala. Bestalde, azken
|
urteetako
hazkunde nabarmen hori ulertzeko, ziurrenik arestian aipatu dugun joera, Interneteko euskarazko eskaintza gehitzean islatzen dena, eta sarera erantsiz doazen belaunaldien artean euskara dakien jende gehiago dagoela kontuan hartu behar ditugu. Portzentaje horiei adituz, eta datuok Euskal Herriaren multzora estrapolatuz, beste hizkuntza batzuekin batera euskaraz ere nabigatzen duten 200.000 pertsona inguru izango lirateke.
|
|
|
Espainiako ekonomiaren atzeraldiaren eragile nagusiak kontsumo eta inbertsio maila apalak izan ziren, 2008ko laugarren hiruhilekoan, 1993az geroztik, tasarik okerrenak izan zituztenak, Estatistikako Institutu Nazionalak (INE) atzo ziurtatu zuenez. Urtetik
|
urterako
hazkunde negatiboaren (%0, 7) eta hiruhilekoarteko hazkundearen (%1) datuak bat datoz aurreko asteko aurrerapenean EINek argitaratutakoekin. Datu positibo gisa, Espainia %1, 2 hazi zen 2008 urtean, euroguneko batez bestekoa (%0, 7) baino gehiago, lehen bi hiruhilekoen bilakaera onenari esker.
|
|
|
Ondorioa da etorkizunean eskualde horietan biziko diren haur gehienak ehunka urte izatera irits daitezkeela. Duela 150
|
urte
hazkunde eredu konstante eta egonkor bati jarraitzen zitzaion, jaitsierarik gabe. 1950etik aurrera, gainera, hiru hamarkadatan handitu da herrialde aberatsetako bizi itxaropena.
|
|
|
Gainera, berriro ere azpimarratu zuen Espainia izango dela krisialditik berreskuratuko den euroguneko azken herrialdea. Hala ere, Europako ekonomiaren urtetik
|
urterako
hazkundeak zenbaki gorrietan jarraitzen du oraindik, urtebete baino gehiago atzeraldian egon ondoren. Euroguneak %4, 1eko atzeraldia du, eta 27ek %4, 3koa.
|
|
|
Sistemaren batez besteko pentsioari dagokionez (erretiroa, ezintasun iraunkorra, alarguntza, zurztasuna eta senideen aldeko pentsioa), hilean 758,88 euro izan zen, hau da, urtetik urtera %4, 8 gehiago. Azaroan, Gizarte Segurantzaren kotizaziopeko pentsioen kopurua 8.588.336 pentsiokoa izan zen, hau da, urtetik
|
urterako
hazkundea %1, 7koa. Pentsioen erdiak baino gehiago erretiroagatik dira, 5.081.979; 2.278.829 alarguntzagatik; 923.844 ezintasun iraunkorragatik; 265.889 umezurztasunagatik eta 37.795 senideengatik.
|
|
|
infusioak (%34, 2), gosaritarako zerealak (%24, 4), jogurt gaingabetuak (%18, 6) eta botilaratutako ura (%15); graduazio handiko edari alkoholdunak (%20, 5), aperitiboak (%9, 7), cava eta xanpaina (%6, 5). 2009ko azaroko itxierak berresten du kontsumo handiko produktuen erosketa (elikadura, drogeria eta lurringintza) %2, 5 hazi dela, azken bost
|
urteetako
hazkunderik handiena, Luis Simoes aholkularitzako zuzendari nagusiak nabarmendu zuen. Bilakaera hori erosketa otarren kopuruaren hazkundearen eta etxean irensten direnen hazkundearen(+% 2,1) ondorio da, baina baita demografia eta biztanleria faktoreen ondorio ere (biztanle gehiago eta etxe gehiago).
|
|
|
2009
|
urterako
hazkunde aurreikuspena puntu bat jaitsi duela iragarri zuen atzo Eusko Jaurlaritzak. Hala, aurrekontu proiektua prestatzeko erabili zen hazkundea, %1, 5, zaharkiturik geratu dela onartu du Ibarretxeren gobernuak, eta aurten Araba, Bizkai eta Gipuzkoako barne produktu gordina (BPG) soilik %0, 5 handitzea espero du.
|
|
|
Argitara atera da etxe askotan egoera ekonomikoa hauskorra dela. Horrek agerian utzi du aurreko
|
urteotako
hazkunde ekonomikoa nola halakoa izan dela. Jesusek, ebanjelioan, zentzugabe deitzen dio bizitzaren etxea hondar gainean eraiki zuenari.
|
|
|
Greba egingo da greba egiteko baldintzak daudelako; erabakita zegoen gobernua aldatu aurretik. Langileon egoera ez da azken zortzi hilabeteetan aldatu, azken hamabost
|
urteetako
hazkunde ekonomikoaren ondorioa da. Krisiarekin, hor gorpuztutako prekarietate estrukturalak eztanda egin du, eta larritu egin da.
|
|
|
Dekretuz eginiko aldaketa izan da. Adostasunaren alde egin beharrean, desadostasunaren alde egin du Federazioak, eta kolokan jarri 2001eko udan abian jarri eta zortzi
|
urteotan
hazkunde izugarria izan duen lehiaketa. Bazter batean, horrela geratu da iragan denboraldian Superligan aritu ziren hamasei taldeetatik hamabik lehiaketa berriaren aurka aurkeztutako salaketa.
|
|
|
Azken hamabost
|
urteetako
hazkunde handiaren ondoren, kinka larrian daude euskal enpresa asko, ekonomiaren atzeraldian, bizirik irauteko ahaleginetan?, Jose Guillermo Zubia (Sevilla, Espainia, 1946) Confebaskeko idazkari nagusiak azaldu duenez. Jardueraren jaitsierak hondoa jo duen, itxaropena?
|
|
|
Argien artean: alde batetik, jada badira gure artean guztiz modu naturalean eta aparteko konnotazio politikoren premiarik gabe euskaraz hazi, hezi eta bizi ere neurri handi batean euskaraz bizi diren belaunaldi gazteak, eta, bestetik, azken hogeita bost
|
urteotako
hazkunde nabarmen eta arrakastatsuari esker inoiz egon den baino neurri handiagoan dago euskararen etorkizuna herritarron erabakien eta jokabideen esku. Borondate politikoa, giza-eta diru baliabide handiak, hizkuntza politika lasai baina iraunkorra, euskaltzaleen ahalegina eta ekina, eta adostasun politiko eta sozial zabala gurdi berean garraiatu izanak ekarri gaitu hona, hots, euskararen etorkizuna herritarron erabakien eta jokabideen esku inoiz baino neurri handiagoan egotera.
|
|
|
Funtsean, ondorio bat ekarri zigun euskal sindikatuak: azken 12
|
urteotako
hazkunde ekonomikoak ez du pobrezia gutxitu, etekin ekonomiko handiek beste poltsiko batzuetan egin dute zirri.
|
|
|
Beren krudeltasunaren antzerki handiaren parentesia, itxita zegoela sinistu nahi izan da. Hogeita hamar
|
urtez
hazkunde eta kontzientzia onean bizi ondoren beren krimenen odola ezabatua gelditzen zela sinistu nahi izan da.
|
|
2010
|
|
|
Irlandako Parlamentuaren aurrean, datorren
|
urterako
hazkunde ekonomiko apal bat aurrikusi du Lenihanek. Aurrekontuekin 6.000 milioi euro aurreztea espero du Gobernuak, zerbitzu sozialak murriztuz eta zergak igoz, hainbat neurriren artean.
|
|
|
Kontsumo gastuaren bolumenaren segimendu adierazleek antzeko portaera dute, familien konfiantzarekin bat, 2008ko hirugarren hiruhilekoak baino negatiboagoa. Ondasun iraunkorren kontsumoa handitzen du EINen arabera, iazko azken hiruhilekoan nabarmendu zen ondasun iraunkorretako gastuaren urtetik
|
urterako
hazkunde positiboa (ibilgailuen matrikulazioak ia %30 igo ziren). Beste gastu motek (elikagaiak, ondasun ez iraunkorrak eta zerbitzuak) hazkunde negatiboak izan zituzten, baina hirugarren hiruhilekoan baino handiagoak.
|
|
|
Osasun Sistema Nazionalaren (OSN) farmazia gastua 1.066.248.549 eurokoa izan zen urtarrilean; hau da, %0, 77ko igoera izan zuen 2009ko hilabete berarekin alderatuta, Osasun eta Gizarte Politika Ministerioak bildutako azken datuek erakusten dutenez. Datu horien arabera, urtetik
|
urterako
hazkundea %4, 35ekoa da 2009ko otsailetik 2010eko urtarrilera bitartean. Errezeta bakoitzeko batez besteko gastua, urtarrilean pertsonako 13,47 eurokoa izan zena, %2, 36 hazi zen aurreko urteko epe berarekin alderatuta, eta horrek %0, 27 igo du gastua urtetik urtera.
|
|
|
Idazpuru horren barruan, Tabakoaren gaineko Zergaren (%7, 1) eta Hidrokarburoen gaineko Zergaren (%3, 4) bilketa nagusiak nabarmendu ziren. Gastuei dagokienez, 61.953 milioi euro izan ziren guztira, eta urtetik
|
urterako
hazkundea %14koa izan zen. Ocañaren arabera, datu hori ez da oso adierazgarria oraindik, horien zati handi bat iazko eginbeharrei baitagozkie.
|
|
|
Farmazia gastua %6, 79 jaitsi zen uztailean, 2009ko hilabete berarekin alderatuta. Guztira, 977.901.870 euro inbertitu ziren, hau da, urtetik
|
urterako
hazkundea %3, 16koa izan zen. Kopuru horiek Osasun eta Gizarte Politika Ministerioak eta autonomia erkidegoek arlo horretako gastua murrizteko hartutako neurrien ondorio dira.
|
|
|
Transferentzia arruntak guztira 7.872,4 milioi eurokoak izan ziren, 2009ko uztailean metatutakoa baino %6, 70 gehiago; ondare sarrerak, berriz, 2.339,3 milioi eurokoak izan ziren Erreserba Funtsak sortutako interesengatik, hau da, 2009ko epe berekoak baino %8 gehiago. Gastuei dagokienez, familia eta erakundeentzako prestazio ekonomikoak 60.639,46 milioi eurokoak izan ziren, hau da, Gizarte Segurantzaren sisteman egindako gastu osoaren %90, 63 Partidarik handiena, 58.354,81 milioi euro, kotizaziopeko pentsio eta prestazioei dagokie, eta urtetik
|
urterako
hazkundea %4, 43koa izan zen. Kotizazio gabeko pentsio eta prestazioak 2.284,65 milioi eurokoak izan ziren, eta urtetik urtera %6, 15eko hazkundea izan zuten.
|
|
|
Carlos Agirre Ekonomia eta Ogasun sailburuak ere ontzat eman zuen BPGaren igoera. Oraingoz, goraldi hori aurten indartzen ari dela ziurtatzeko datu fidagarririk ez dutela azaldu zuen Agirrek, baina ziurrenik 2010
|
urterako
hazkunde aurreikuspenak berrikusiko dituztela aurreratu zuen. Orain arte gobernuak egindako azken kalkulua da %0, 1 handituko zela Arabako, Bizkaiko eta Gipuzkoako BPGa aurten.
|
|
2011
|
|
|
Hasierako urteetan bere argitaletxea nagusi zen, unibertsitate mailako euskarazko liburu produkzioaren gehiena berak ateratzen baitzuen. Baina 80ko hamarkadatik aurrera, unibertsitate mailako testugintza UEUtik kanpo ere ekoizten hasi zen, gero eta argitaletxe gehiagok kaleratzen zituzten mota honetako argitalpenak, eta horren ondorioz euskarazko goi mailako liburugintzak ondoko
|
urteetan
hazkundea ezagutu zuen. UEUren liburu produkzioa, berriz, urteetan nahikoa egonkorra izan da, eta ez du hazkunde aipagarririk izan.
|
|
|
Balio absolutuei dagokienez, Andaluzia nabarmentzen da, 88.000 transakzio baino gehiago baititu, eta atzetik Valentziako Erkidegoa, Katalunia eta Madrilgo Erkidegoa ditu, 60.000 transakzio baino gehiago. Lauren artean 281.000 transakzio daude, Espainiako salmenta guztien %57, 2 Probintzien arabera, Arabaren urtetik
|
urterako
hazkundea gailentzen da, salmentak urtetik urterako% 41 hazi baitira. Beste muturrean, Cuenca %21 jaitsi da azken urtean.
|
|
|
Imagen: Shadow Cities Baina errealitate areagotua gailu mugikorretan, merkatu hasiberria dira,
|
urteak
hazkunde handieneko merkatu segmentuetako bat izango dira. Komeni da bideojoko horiek eremu lasai eta oskarbietan erabiltzen hastea.
|
|
|
Aurrezpen hori iaz 4/ 2010 eta 8/ 2010 Legegintzako Errege Dekretuen bidez lortutakoei gehituko zaie. Dekretu horiei esker, Osasun Sistema Nazionalaren historian lehen aldiz, farmazia fakturaren hazkundea murriztu ahal izan da; izan ere, 2010 urtean% 2,36 jaitsi zen, eta 2003 urtean farmazia gastuaren urtetik
|
urterako
hazkundea% 12,15ekoa izan zen. Abuztuaren 19an Ministroen Kontseiluak onartutako neurriak uztailaren 21ean egindako Osasun Sistema Nazionalaren Lurralde arteko Kontseiluan aurkeztu ziren aldez aurretik.
|
|
|
Horretarako, azpiegitura gehiago eraiki nahi dituzte. (...)
|
Urteotako
hazkundeari eusten bazaio 2050ean hegazkinek jango dutela erresuma osoak klimaren aldaketa eragozteko edukiko duen karbono aurrekontu osoaren erdia, eta gainera hegazkinen kutsadurak atmosferan oso goian isurtzen delako lurrazalean sortutakoaren halako bi edo lau hondatzen duela klima.
|
|
2012
|
|
|
Erabilera eremu formalen artean, osasun zerbitzuetako erabilerak izan du azken 20
|
urteotako
hazkunderik esanguratsuena, nahiz eta ehunekoak oraindik beste erabilera eremu batzuen azpitik egon.
|
|
|
Bilakaera orokorraz hitz egiterakoan esaten genuen bezala, ordea, belaunaldi gazteenen erabileran izandako bilakaera positiboaren kasuan ere, moteltzeaz hitz egin beharrean gaude, eta azken bost hamar
|
urteotan
hazkundea gelditu egin dela ere esan daiteke hainbat eremutan. Horrela, eremu informaletan, 2011ko datuek ez dituzte bost urte lehenagokoak hobetu (eta haurren kale erabilerari buruzko datuekin ere horixe bera gertatzen da).
|
|
|
Baina, euskararen erabilerak batez ere eremu formaletan egin du gora. Erabilera eremu formalen artean, osasun zerbitzuetako erabilerak izan du azken 20
|
urteotako
hazkunderik esanguratsuena. Etxean, aldiz, erabilerak behera egin du, seme alabekiko erabilerak izan ezik.
|
|
2013
|
|
|
«Egia esan, urtebete duen katu bat 16 urteko gazte baten antzekoa litzateke», esan dute Cornelleko zientzialariek. Garapen erritmoa ez denez konstantea felidoetan, giza
|
urteen
hazkundea ere ez da berdina: «bi urteko katua 21 urteko gazte baten antzekoa litzateke», gehitzen dute.
|
|
2014
|
|
|
Izan ere, azken
|
urteetako
hazkunde tasak oso apalak izaten ari dira, bai Japonian baita Europar Batasunean (EB) ere uzkurraldia hasi zenetik. Eginahalak egin dira ekonomiak hazkunde bidean jartzeko, baina ezinezkoa izaten ari da.
|
|
|
Egun, guztion ahotan diren errealitateak izanagatik, oraindik ere etorkizun urrun bateko mehatxuak dirudite, edo behintzat, ez gara gai izan nolabaiteko larrialdi egoerari eskatutako neurrian erantzuteko; ez modu globalean ezta modu lokalean ere. Horrela, 2004
|
urtean
hazkundeak naturak ezarritako mugak gainditu dituela azpimarratu da hainbat iturritatik, orain kolapsoa ekiditea zailagoa delarik.
|
|
|
Hurrengo
|
urteetako
hazkundearen aurreikuspena zonaka.
|
|
2015
|
|
|
Ekitaldia egin zuten Muntsaratz auzoari ere erreferentzia egin zioten, zapatuko ekitaldian. " Azken
|
urteetan
hazkunde handia" izan duela auzo horrek, baina" udalak bigarren maila batean" utzi duela kritikatu zuten. EH Bilduk azpimarratu zuen," Muntsaratz lo egitera etortzeko auzoa izatetik auzo bizia izateko bitartekoak" ipiniko dituela.
|
|
|
Alde batetik, ekonomiaren urak hazita zetozen aspalditxotik, ugari bezain oldartsu, eta ez zirudien baretzeko joerarik zutenik. Izan ere, Matesa eskandaluaren oihartzunak oraindik isiltzeke zeudela, azken
|
urteetako
hazkunde ekonomikoa mantendu ahal izateko, Nazioak behar zuen erantzuna emateko eskatzen zien Gobernuak langile guztiei. Ahoa itxi eta soldata igoeraz ahazteko alegia.
|
|
|
Finean,, kontzeptu arrazionalak, objektiboak, erabilita? lortu dute azken
|
urteotako
hazkundeari ekin eta bermez erantzutea. –Lortu zen gako hori:
|
|
|
Azken
|
urtean
hazkunde" ikaragarria" izan da, baina eskuratutako etxebizitza kopurua" oso bestelakoa" izan da. Aurten eta datorren urtean 27 etxebizitza eskuratzea aurreikusten da, eta horrek eskatzaileen eta erabilgarri dauden etxebizitza kopuruaren arteko distantzia handituko du.
|
|
|
Bartzelonatik ordu erdira trenez, Rubik azken hogei
|
urteetan
hazkunde demografiko handia izan du, eta etxeen eraikuntza industria poligonotik gertu zegoen. Ficosako akziodunek ondo zekiten denbora gutxira aukera hura baliatu zezaketela.
|
|
2016
|
|
|
I.M.: Arlo pedagogikoan berriz, Ibaizabal hazten ari den ikastola da, gero eta ikasle gehiago ditugu, eta datozen
|
urteetan
hazkunde hori mantenduko dela uste dugu. Hazkunde horrek azpiegitura aldetik inbertsio berriak egitea eskatuko digulakoan gaude.
|
|
2017
|
|
|
Azken
|
urteetako
hazkunde joerak jarraitu egin du 2015ean ikerketaren arabera, eta produktu ekologikoen eskaria ez ezik, eskaintzak ere gora egin du. Nekazaritza ekologikoko 50,9 milioi lur hektarea erregistratu zituzten mundu osoan, eta merkatu ekologikoaren hazkundea 80.000 milioi dolarretaraino iritsi zen.
|
|
|
Legeak hezkuntzan jarri du fokua euskararen ezagutza zabaltzeko, eta, gaztetxoenen artean euskaldunen kopurua nabarmen hazi da. ...u zeregin horretan. ezagutzan aurrerapausoak emateaz gain, hizkuntza bat hil ez dadin ezinbestekoa da hiztunek erabiltzea. erabilerari dagokionez, datuak apalagoak dira eta 1989tik 2016ra euskal herrian euskararen kale erabilera %10.8tik %12.6ra baino ez da igo. deigarria da urte bitartean eskuratutako datua 2016koa baino positiboagoa izan dela, hots, %13tik gorakoa; beraz, nahiz eta hogeita zazpi
|
urteren ondoren
hazkundea izan den, azken urteotan behera egin du erabilerak (Soziolinguistika klusterra, 2017). arestian aipatutako legeak hezkuntzan jarri du fokua euskararen ezagutza zabaltzeko, eta, egia da gaztetxoenen artean euskaldunen kopurua nabarmen hazi dela. hortaz gain, legeak hedabideak ere nabarmendu ditu zeregin horretan, hirugarren kapituluan hain zuzen.
|
|
|
Ez du aldaketa handirik ikusten gurasoen belaunaldiarekiko. . Gerra osteko
|
urteetan
hazkunde ekonomiko handiko urteak bizi izan zituzten haiek ere. Hori bai, guk ikasteko aukera handiagoak izan ditugu, eta aukera profesional gehiago ere bai.
|
|
2018
|
|
|
Euskararen erabilerak etxetik kanpo, eta bereziki eremu formalean, egin du gora gehienbat. Erabilera eremu formalen artean, herritarrek udal zerbitzuekin eta osasun zerbitzuekin egiten duten erabilerak izan du azken 25
|
urteotako
hazkunderik esanguratsuena, nahiz eta, osasun zerbitzuen kasuan, ehunekoa oraindik beste erabilera eremu batzuen azpitik egon.
|
|
|
Bi aldagai horiek, hots, maila sozioekonomikoa eta paritatea, 1 eta 7 urteen bitartean ez dira lan honetan GParekin lotzen, baina adin horietan bi faktore azaltzen dira modu konstantean: adin gestazionalerako handia izatea eta lehenengo
|
urtean
hazkunde azkarra izatea. Jaiotzean umearen pisu altuak lotura zuzena dauka gainontzeko urteetan GPa izatearekin (17, 18).
|
|
2019
|
|
|
3.500 kontratu aurreikusi ditu. Bizkaian 2.800 enplegu sortuko direla uste du; Araban, 1.300; eta Gipuzkoan, 1.225.Kopuru horiek aurreko urtekoak baino zertxobait hobeak dira; kopuru absolutuetan kontratazio handia den arren, azken sei
|
urteotako
hazkunderik txikiena islatzen dute. Randtadek, ordea, hazkunde handiagoa aurreikusi du, %7 ingurukoa.
|
|
|
Hori dela eta, ekoizpen osoa 1,5 milioi litrotik gorakoa dela esan daiteke akats handirik egin gabe.Kontua da sektore oso atomizatua dela oraindik, eta Nafarroan eta Ipar Euskal Herrian ez dagoela datu zehatzak biltzeko sektoreko elkarterik. ...ta egindako txostenak dio urtero 62.625 litro ekoizten dituztela batez beste. Euskadiko fabrika bakoitzean?, eta nabarmentzeko datua dela hori,, artisau garagardoaren ekoizpenean ibilbide luzeagoa duten beste herrialde batzuena baino kantitate handiagoa baita?; esaterako, Kataluniako fabrikek 51.300 litro ekoizten dituzte urtero batez beste.Sektoreak uste du tarte handia duela hazteko, eta datozen
|
urteetan
hazkunde nabarmena izango duela. Gaur egun, Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan edaten diren ehun garagardotik bat da artisau garagardoa, hau da, bertan egindako artisau garagardoa; baina %2, 1eko merkatu kuota dute jadanik, salmenta osoak kontuan hartuta, pisu handia baitauka salneurriak.Eskaintza aberatsaKontsumitzaileak erakartzeko tresna garrantzitsu bat du artisau garagardoak:
|
|
|
Tresnaren bidez azken
|
urteetako
hazkundea azter daiteke. 2018an, esaterako, orrialde guztien zalekopurua5 180.000tik 191.000ra igo da, beraz,% 6ko hazkundeak zera dio:
|
|
|
Datuak dantzan, lehen aldiz 65 urtetik gorako pertsona taldeen ehuneko demografikoek 18 urtetik beheragokoen ehunekoak gaindituko dituztela aurreikusten da hemendik urte gutxietara. Eustaten arabera, abagunerik hoberenean, 2050eko agertokian, 65
|
urtetik gorakoen
hazkunde demografikoa %32koa izango da; ahots kritikoen artean, adituak ehunekoa bikoizteaz ere mintzo dira. Parametro internazionalei erreparatuz gero, egoera horrek ez du inbertitzeko zerumugarik; Munduko populazioaren egoera, 2014 txostenaren arabera, Espainiako Estatua dugu, Japonia eta Esloveniarekin batera, mundu mailako hirugarren populaziorik zaharkituena.
|
|
2020
|
|
|
Horretarako terminala handitu eta beste txikiago bat eraiki lukete, hegazkinak aparkatzeko beste gune batekin batera. Aireportua kudeatzen duen AENAk jartzen zuen baldintza bakarra, azken
|
urteetako
hazkundearekin jarraitzea zen. Agerikoa da aurten ez dela gertatuko, ikusi da aireportua handitzeko interesa zutenek atzera egiten duten.
|
|
|
Sindikatuen arabera, azken
|
urteetako
hazkunde ekonomikoa langileen kontura egin da. Imanol Pascualen hitzetan, «enpresaburuek dirua irabazten dute langileen lepotik».
|
|
|
2013ko maiatzaren 30ean izan zen, Atzeraldi Handiaren amaieran; amaieraren hasiera horretan %16ko langabezia tasa zegoen Hegoaldean, eta %30ekoa gazteen artean; egun %10etik behera dago langabezia tasa, baina gazteen artean %20tik gora dago oraindik ere. Edonola ere, azken hamarkadan galdutako erosteko ahalmena berreskuratzeko adina indar ez du ukan azken sei
|
urteetako
hazkundeak. 2008ko ekainetik 2019ko ekainera %13, 5 inguru hazi da inflazioa, eta %10, 5 inguru soldatak (INE).
|
|
|
Azken
|
urteetako
hazkunde horren eraginez, 600 langile ditu orain Pandak, hemeretzi herrialdetan bulegoak irekita, eta, enpresaren datuaren arabera, bere antibirusek eta zibersegurtasun produktuek 30 milioi erabiltzaile baino gehiago dituzte mundu osoan. Hala ere, eta Euskal Herriko jardunari dagokionez, oparoaldiak isla txikia izan du langileen baldintzetan.
|
|
|
Pandemiaren zabaltzeak eta hura geratzeko estatukide guztiak hartzen ari diren neurri bortitzek goitik behera aldatu dituzte iragarpenak. «Hazkundea erori egingo da, eta, ziur aski, negatiboa izango da aurten, baina espero dugu datorren
|
urtean
hazkundea itzultzea», adierazi du Europako Batasuneko Ekonomia eta Finantza Gaietarako zuzendariak, Maarten Verweyk.
|
|
|
Epe laburrean, ziurgabetasun horrek Brexitaren ondorengo EBren aurrekontuan izan zuen eragina, Iparraldeko herriek ekarpen gehiago ez zutela egingo azpimarratuz, eta Hegoaldekoek, gutxiago jaso ezin zutela azpimarratuz. Iparraldeko iritzi publikoa jada zapuztuta zegoen herrialde mediterraneoek, azken
|
urteetan
hazkunde zifra altuagoak izan arren, egiturazko defizit fiskalak zuzentzeko ezer egin ez dutelako. Nahiz eta gero eta gehiago aitortu EB gero eta kanpo ingurune hegakorragoan bizi dela eta Batzorde" geopolitikoago" bat behar duela, aurrerapen gutxi egin da atzerri edo defentsa politika komun baterantz.
|
|
|
Eta horrek ondorio bereziak dauzka Euskal Herrian, biztanleagoaren zaharkitzea hain nabaria den honetan: EAEn zein NFEn matrikulatze negatiboa dugu; jaiotze tasa Europako batezbestekoa baino baxuagoa da; euskal biztanleriaren piramidea buruz gorakoa ari da bihurtzen; azken
|
urtean
hazkunde demografikoa positiboa izan bada Euskal Herrian, atzerriko biztanleria etorkinari esker izan da eta, halere, ez da nahikoa izan zahartze joera demografikoa eteteko. Honen guztiaren inguruan ere badago zer hausnartua.
|
|
2021
|
|
|
Europar Batasuna osatzen duten estatu bakoitzari zenbat diru eman erabakitzeko metodo bat erabili dute, azken bost
|
urteetako
hazkunde eta langabezia tasak kontuan hartzen dituena. Horren arabera, Espainiako Estatuak jasoko luke diru gehien:
|
|
|
Espainiako pasta kontsumoa bikoiztu egin zen 2020an: batez beste, 4,6 kg kontsumitzen da pertsonako eta urteko, eta azken hiru
|
urteetako
hazkunde ildoari jarraitu zaio. Espainiako 10 etxetik 9tan jaten da, eta astean pasta plater bat jaten da, batez ere espagetiak edo makarroiak, gehien kontsumitzen diren motak.
|
|
|
Behintzat, positiboa da Itzulia edo Tourra antolatzeko prestasuna egotea. Azken
|
urteetan
hazkunde handia izan dela uste dut. Orain, talde batzuek, Trekek esaterako, gizonen World Tourreko soldata minimoak eskaini dizkiete emakumeei.
|
|
|
Baina, horiek oso modu ezberdin batean banatu daitezke, hartzen diren neurri politikoen arabera. Azken 200
|
urteotan
hazkunde ekonomikoa ulertzeko izan dugun moduak ez du zentzurik ekologikoki beteta dagoen planeta batean.
|
|
|
Datu horiek urrun daude 2019ko 2.615 milioietatik. Era berean, azken
|
urteetako
hazkunde joera errotik eten da. Azken hamarkadan, sektorearen fakturazioa %8, 5 handitu zen urtero, eta lanpostu kopurua, %4.6 Alde horretatik, klusterrak nabarmendu du eskulan kualifikatuaren galera oztopatzea dela sektorearen erronka handietako bat.
|
|
|
Ez nekien mota horretako lanen atzean mundu oso bat zegoenik. Azken
|
urteetan
hazkunde garrantzitsua izan du fenomenoak, eta ez dirudi beherantz joko duenik. Geroz eta maila hobea dago. Gaur egun denak gaude oso lanpetuta, eta ez dugu telebistan serie bat ikusteko denborarik.
|
|
2022
|
|
|
Gainera, bilketa handiak «erkidegoaren zorra apaltzea» ekarriko du. «Ematen du gure ekonomia suspertu egin dela, eta datozen
|
urteetarako
hazkundea hasi duela; nahiko nuke hori guztia berrestuz joatea datozen hilabeteetan». Hazkunde horretan Europako Funtsek eginkizun garrantzitsu bat daukatela erantsi du.Zorra apalagoaBestalde, Nafarroako Gobernuak jakinarazi du 2021ean zorra hein handi batean arindu duela.
|
|
|
Bada, Frantziako PAI Partners funtsaren eskua nabarituko den ala ez argitu du Uvescok datozen hilabeteetan. Funts horren sarrerak aukera gehiago emango du «asmo handiko proiektuarekin jarraitu eta datozen
|
urteotarako
hazkunde eta hedapen planak indartzeko», banaketa enpresaren ustez. «Aurtengo hazkunde planak hiru ardatz ditu:
|
|
|
Aurten egindako lan kontratuetan soldatak %5, 2 igo dira batez beste euroguneko sei ekonomia nagusietan. Azken
|
urteetako
hazkunderik handiena da hori, baina inflazioaren (%10, 7) oso azpitik dago oraindik. Langileen erosteko ahalmenak, beraz, %5, 5eko batez besteko galera izan du eurogunean.
|
|
|
Azken ikerketen arabera, Espainian dauden 435 estudioek 1.105 milioi euro baino gehiago fakturatu zituzten 2020an, aurreko urtean baino %20 gehiago, eta 7.500 pertsona baino gehiagori eman zieten lana. Datozen
|
urteetarako
hazkunde aurreikuspenak ikusgarriak dira; izan ere, 4 urte baino gutxiagoan fakturazioa bikoiztu egingo da, ia 2.300 milioi eurora iritsiz, eta 11.000 pertsona baino gehiagori emango die enplegua. Bideo-joko horiek diseinatzeko eta garatzeko behar diren profilak askotarikoak dira, eta horrek esan nahi du sektore horretan interesa duten gazteek aukera ugari izango dituztela.
|
|
2023
|
|
|
Nik uste alarma egoera gehiago etorri dela esparru zientifikotik, esparru politiko ekonomikotik baino: 1972
|
urtean
Hazkundearen mugak liburua atera zen, 50 urtean ez zaio kasu handirik egin, baina IPCCren azken txostenetan gero eta alarma gehiago piztu da, eta zientifikoak ziren alarma hauek jendartearen gehiengora zabaldu dira eta bere egin dituzte NBE (Nazio Batuek) eta beste hainbat eragilek. Kapitalisten artean interes ezberdinak daude, eta horietako batzuek klima alarmaren deia jaso dute, beraien jarduera egoera berriari moldatuz.
|