|
2003
|
|
|
Adituek diotenez, burdina duten elikagaiak ezinbestekoak dira dietan, hala nola haragi gorriak, arraina edo lekaleak. Azken
|
urteotan
handitu egin da anemia ferropenikoa duten espainiarren kopurua. Egoera hori azal lezakeen arrazoietako bat “dieta miragarrien” gorakada da, oinarri zientifikorik gabea, elikagai taldeak ezabatzen baitituzte.
|
|
2008
|
|
|
Munduko 184 herrialdetan tokiko agintariek lege zorrotzak onartu dituzte birusarekin bizi diren atzerritarrei sarbidea galarazi edota, barruan badira, kanporatzeko. Okerrena da gauzek hobera egin beharrean okerrera egin dutela eta azken hamar
|
urteetan
handitu egin direla halako trabak.
|
|
|
Moteltze ekonomikoak eta petrolioaren garestitzeak petrolio eskariaren igoera moteldu egin dute. IEAk uste du petrolio eskaria urtetik
|
urtera
handitu egingo dela munduan, baina murriztu egin ditu 2008rako eta 2009rako egin zituen eskariaren aurreikuspenak: 100.000 upel gutxiago egunean aurten, eta 170.000 gutxiago 2009an.
|
|
2009
|
|
|
Hala adierazten dute, besteak beste, Europako Ingurumen Agentziak (EIA), Europako Batasunaren mendekoak (EB) eta GKEk (Greenpeace). Arduradunen arabera, azken
|
urteetan
handitu egin da hondakinen legez kanpoko lekualdaketa, arriskutsuak barne, garapen bidean dauden herrialdeetara, osasunedo kutsadura kontrolatzeko neurri gutxi edo batere ez dituztenetara. Hondakinen tratamenduaren kostu handiak eta kontrolik ezak azken birziklapenaren ardura duten enpresa eta erakundeak iruzur egitera eraman dituzte, mundu osoko milioika pertsonaren osasunari eta ingurumenari eragiten baitie.
|
|
|
Alde horretatik, ezinbestekoa iruditzen zaigu jendeari gogoraraztea zer gertatzen ari den Bizkaiko Zabalgarbi erraustegian. Azpiegitura horren kudeatzaileek eskatutako azterketa batzuek argitu dutenez, hiru
|
urteotan
handitu egin dira substantzia kutsagarriak erraustegi horren inguruko lurzoruetan. Teknikariek nabarmendu dute etengabe ari dela handitzen kutsadura maila, eta horrek garbi adierazten du arazoren bat badagoela lurzoruetan.
|
|
2010
|
|
|
Leku ederrean eraikita, jolastoki zabalak zituen kiroletarako. Ondorengo
|
urteetan
handitu egin zuten eta baita zinema areto eta eliza handi bat erantsi ere.
|
|
2011
|
|
|
Azken
|
urteetan
handitu egin da Espainiako musika sortzaileen egile eskubideak kudeatzeaz arduratzen den SGAE erakundearen inguruko errezeloa. Gero eta oihartzun handiagoa izan dute haren aurkako kritikek, eta gero eta gehiago izan dira haren politiken aurrean planto egitea erabaki duten sortzaile, Interneteko erabiltzaile eta egile eskubideak kudeatzen dituzten beste erakundeak.
|
|
|
Euskal Telebistaren audientzia neurtzen den eremuan. Euskal Autonomia Erkidegoa? jasotzen diren beste kateen programazioetan esanguratsua da fikzioak daukan presentzia (Arana, 2004), eta azken hamabost
|
urteetan
handitu egin da, nabarmen, barne produkzioko fikzioaren ekoizpena eta bere arrakasta audientziaren aldetik (Alvarez Monzonillo eta Lopez Villanueva, 1999; García de Castro, 2002; Diego, 2009).
|
|
|
Azken
|
urteotan
handitu egin da eremu elektromagnetikoen (ZEM) eraginpean egotea, besteak beste, tresna elektrikoak, telefonia mugikorreko gailuak eta ordenagailuen pantailak asko erabiltzen direlako. Orain arte, oraindik ez dakigu zer eragin izan dezakeen maiz egoteak osasunean, eta horrek kezka logikoa sortzen du.
|
|
2013
|
|
|
Orain, bi arau eguneratu ditu, produktu horien segurtasuna areagotzeko. Izan ere, azken
|
urteotan
handitu egin da elikagaien nazioarteko merkataritzaren kopurua. Igoera horrek kontsumitzaileen osasuna babesteko segurtasun eta kalterik gabeko arauak erabili behar izan ditu.
|
|
2014
|
|
|
Denda oro har berdin gelditu da, baina duela lau
|
urte
handitu egin nuen. Bertzalde, berriki tindua egiteko makina ekarri dut.
|
|
|
Planetaren ingurumen gatazka nagusien mapa aurkeztu dute, azken
|
urteotan
handitu egin baitira
|
|
|
«Energia kultura» izatea. Herritarrek jakin behar dute zer energia kontsumo duten, zenbat xahutzen duten, zer ingurumen eta ekonomia ondorio dituzten, etab. Etxebizitzak energia eraginkortasun txikia duenez, egoera ekonomiko txarra dela eta, pobrezia energetikoaren egoerak sortu dira, eta Espainian azken
|
urteotan
handitu egin da, Ingurumen Zientzien Elkartearen (ACA) txosten batek dioenez. Kanpoko eta barruko poluzioari aurre egitea.
|
|
2015
|
|
|
Eta, hirugarrenik, azken
|
urteetan
handitu egin delako kanporako emigrazioa.
|
|
|
Kimuetan gehien erabiltzen diren elikagaiak arrautzak eta oboproduktuak, arraina eta krustazeoak izan dira. Zoonosia, zifrak eta bakterioak Txostenak 16 zoonosi eta agerraldi hartzen ditu, eta %8, 6 hazi da 2012 eta 2013 artean listeriosiaren kasuetatik, azken bost
|
urteetan
handitu egin baitira. ECDCko adituen iritziz, infekzio hori areagotu egiten da, batez ere kontsumorako prest dauden elikagaien bidez lortzen den infekzio hori.
|
|
2016
|
|
|
Dermatitisa oso sentikorra da kanpoko hainbat eragileren aurrean Gero eta dermatitis atopiko gehiago hautematen da. Baina azken
|
urteotan
handitu egin da kopurua? «Badirudi azken hamarkadetan gaixotasunak gora egin duela, batez ere herrialde industrializatuetan.
|
|
2018
|
|
|
Adituek nabarmentzen dute azken 20 eta 30
|
urteetan
handitu egin dela alergien prebalentzia.
|
|
|
Aseguru konpainiek argitaratzen dutenez, urtetik
|
urtera
handitu egiten dira erabiltzaileek beren aseguruaz baliatzeko egiten dituzten ekintzak, «aseguratu guztiei kalte egiten dieten ekintzak», dio Vicente Martínez Voyadefend.com en bazkide fundatzaileak. Baina, bestalde, oso kontuan izan behar da azken urteetan horietako askok aldaketa bortitza izan dutela «negozio ereduan, bezeroari zerbitzua emateko banku eredua kopiatuz eta irabaziak maximizatzeko estrategiekin», azaldu du juristak.
|
|
2022
|
|
|
2018
|
urtetik
handitu egin da migrazio fluxua, eta Legarretak esan du Jaurlaritzak eskumen gehiago behar dituela hori behar bezala kudeatzeko: «Migrazio politiken eremua hor dagoen pakete bat da, negoziazio betean dagoena, eta espero dugu irailean berriro hastea».
|
|
2023
|
|
|
Adina. Kolon eta ondesteko minbizia izateko arrisku faktore aldaezina da, urtetik
|
urtera
handitu egiten baita gaixotasuna izateko eta kolonean eta ondestean polipoak agertzeko arriskua. Koloneko minbizia duten paziente gehienek 50 urte baino gehiago dituzte, baina pertsona gazteagoetan ere ager daitezke.
|
|
|
Edo bai: krisi handiaren osteko
|
urteetan
handitu egin zen abortuen kopurua. Eta egoera ekonomikoa ez da izango abortuak ugaritzeko arrazoi bakarra, beharbada, baina bizitzaren aldeko direla aldarrikatzen duten talde horiek, akaso, beren buruari galdetu liokete abortuak gutxitzeko ez ote litzatekeen eraginkorragoa izango estatuak eta kapitala estutzea, emakumeak presionatu beharrean.
|
|
|
Neurri horrek eragingo dituen kalteak pixka bat arintzeko, Caputok iragarri zuen seme alabak dituzten familiek jasotzen duten laguntza orain halako bi izango dela, eta %50 igoko dituela behartsuei janaria erosteko ematen dizkien Alimentar programaren laguntzak. Azken
|
urteetan
handitu egin da pobrezia Argentinan, eta herritarren %40 pobreziaren muga ofizialetik behera bizi dira.
|