|
2010
|
|
|
781
|
urtean
frankoen Karlomagno erregeak Akitaniako erresuma sortu zuen bere hiru urteko seme Luisentzat. Kronistek kontatzen dutenez bere aurkezpen ofizialean Luis" baskoien erara jantzirik" agertu zen gortearen aurrean.
|
|
2016
|
|
|
Altsasuko komentu zaharrean bazegoen beste misiolari bat, adinak akitua, laurogeita hamar urte inguru baitzituen orduan, Nikolas Barrenetxea Uribasterra, frai Julen Igorrekoa. Gazte zelarik Txinara abiatu zen, eta bertako iraultzak harpatu omen zuen, espetxeratua egonik
|
urte
frango. Txineraz arras ongi bazekien elekatzen, alabaina guk sekula ez genuen aditu.
|
|
|
Intxauspe honen gorabeherak aski interesgarriak jazo dakizkioke baten baino gehiagori. Egun Baionako euskal museoa den leku berean aritu zen
|
urte
franko kapelau, bertan Leon donearen ospitalea baitzen, 1869 urtean hango apezpikuak, Lacroixek, I. Vatikanoko biltzarrera eraman zuen arte laguntzaile. Bonaparteren kolaboratzailea ere izan zen, eta bere euskarazko lanak ugariak ditugu, aipagarrienetakoen artean 1851 urteko Jincoac giçoneki eguin patoac dagoela, bestaldetik Zuberoan gehien erabili izan den debozionarioa, nahiz beste edizioen izenburua ezberdina izan, Uscaldunaren laguna hain zuzen.
|
|
2018
|
|
|
San Isidorok aipatzen du ere 531
|
urtean
frankoek Iruñeari buruz egindako espedizio bat, Pirinioetan garaitua eta geldiarazia izan zena. Gregorio Toursekoak, geroago, beste erasoaldi bat aipatuko du.
|
|
|
Oso testu historiko gutxi daukagu garai honetako Iruñeko historia ezagutu ahal izateko non ez diren 754 urteko Mozarabiar kronika delakoan azaltzen diren aipamen urriak, Iruñeko lurraldeetan islamiarrek egin zituzten zenbait espedizio azaltzen dutenak, Baita, noski, carolingiar kronikak, 778ko Orreagako gatazkatik 850
|
urtera bitarteko
frankoen erasoaldiak kontatzen dituztenak. Bereziki interesgarria da, bestalde, Afontso III.aren kronika, zeinak Iruñeko, Deioko eta Berruezako lurraldeak aipatzen baititu, eta non esaten den lur horiek beti egon zirela bertako jendearen eskuetan, musulmanenetatik libre.
|
|
2019
|
|
|
Miguel de Arruarte bibe con su ogary familia en una borda llamada Astarizaga. Hiru Astaitzaga, hauek, hurrenez hurren, behekoa, erdikoa eta goikoa izan ziren
|
urte
frankoz, atzenean nork bere izena bereganatu zuen arte. Ikus LEE, 141 Azkeneko hau zein etxeri zegokion, berriz, maizterren seilako 70.ak erakusten dizu:
|
|
2021
|
|
|
Horregatik imajinatzen dugu lehiaketaren irabazlea oso gaztea izanen zela, dantzaldiak eskatzen zizkion ahalegin fisikoa, itzulipurdiak eta jauzi handiak egiteko gai. Hain harro sentituko zen, ezen beti gorde baitzuen egun zoriontsu haren oroitzapena, eta,
|
urte
franko geroago, bere garaipenaren garaikurrarekin lurperatzeko eskatuko zuen. Bere hilobian, hogeita zazpi mendeko isilaldiaren ondoren, anfora aurkitu dugu, eta, bertan grabaturik, musikaren oihartzunak eta dantza pauso eder batzuen aztarnak gordetzen dituen bertso hori.
|