2003
|
|
Zereal nagusien barietate mutatuei esker, 30
|
urteren buruan
bikoiztu egin da elikagaien produktibitatea.
|
2005
|
|
Alzheimerra eta beste dementzia batzuk dituzten Gaixoen Senideen Espainiako Konfederazioak (CEAFA) irailaren 21ean egingo den Alzheimerraren Nazioarteko Egunaren aurkezpenean emandako datuen arabera, Alzheimerraren dementziak 1,2 milioi pertsonari eragingo die Espainian 2025ean. Horrek esan nahi du hogei
|
urtean
bikoiztu egingo dela egungo gaixoen kopurua: 600.000 diagnostikatu eta 800.000 estimatu.
|
2006
|
|
Bideo-jokoen merkatua etengabe hazten ari da. Adituen kalkuluen arabera, lau
|
urtean
bikoiztu egingo da, eta 30.000 milioi eurotik 60.000 milioi eurora pasatuko da 2010ean, Txina masiboki sartu delako kontsumoan eta belaunaldi berriko kontsolak iritsi direlako. Eta Espainian batez bestekoaren gainetik haziko da.
|
|
Adibidez, esan zuen gaixotasun horrek Europan duen eragina %10 eta %50 bitartean hazi dela azken hamar urteetan. Espainian, biztanleen erdiak gehiegizko pisua du gaur egun. AESAko kideak haur eta gazteen obesitatea ere aipatu zuen, azken 20
|
urteetan
bikoiztu egin baita, biztanleen %5etik %14ra pasa baita. Arrazoiak:
|
2007
|
|
Romina Picolotti Argentinako Ingurumen idazkariak esan zuen, ingurutik hegan egin ondoren, “Explorer” hondoratzea turismo jarduerari buruzko arreta deia dela. “Orain turismo fluxua mugatzeko lan egingo dugu, azken
|
urteotan
bikoiztu egin baita: aurtengo udan 30.000 turista espero dira Antartikan”, esan zuen Picolottik.
|
2008
|
|
Osteoporosia da Europako emakumeek duten arrisku soziosanitario handiena. Kalkuluen arabera, %68k izango du gaixotasun hori, eta milioi eta erdi bat haustura eragiten ditu urtero, eta azken 27
|
urteetan
bikoiztu egin da kaltea. Osteoporosia eta haren ondorioak zenbaterainokoak diren jakiteko, Erresuma Batuko azken datuen berri emango dizut.
|
|
Andra Mari Zuriaren Plazan, Florida parkean, Plaza Berrian eta Foruen Plazan, besteak beste, topaleku ezagunak dira hegaztientzat, eta baita haiei jaten ematera biltzen direnentzat. Azken
|
urteetan
bikoiztu egin da uso kopurua, eta neurriak hartzea erabaki du Udalak. Hainbat elkartek, baina, gogor salatu dituzte neurriok, eta animalien babeserako bestelako neurri batzuk eskatu dituzte.
|
2009
|
|
Batzuek produktu seguruak eta kalitate handikoak lortzea dute helburu, arrainen osasuna eta ongizatea kaltetu gabe. Gainera, azken hamar
|
urteotan
bikoiztu egin den ekoizpen mota horren elikagai beharrak bete behar dira: arrain haragiaren kontsumoa %68 hazi da eta arrain olioarena %88 Akuikultura, itsasorako mehatxua Omega gantz azidoen eskaerak izokinaren ekoizpena presionatzen du arrain haztegietan “Arrain haztegiko izokin hazkuntzak bost kilo arrain basati behar ditu nutrizio balioa duen arrain kilo bat lortzeko”, onartu du Rosamond L. k. Naylor, PNAS aldizkarian argitaratutako azterlanaren arduradun nagusia eta Stanfordeko Unibertsitateko Ingurumen eta Elikagaien Segurtasuneko Programaren zuzendaria.
|
|
Estatu Batuetako adituen alertak, gainera, garrantzi handia du ordainketa horiengatik; izan ere, Espainia hirugarren herrialde garatua da gehiegizko pisua duten adingabeen tasa handienarekin(% 15), AEBen atzetik. eta Erresuma Batua. Egoera are okerragoa da azken hamar
|
urteetan
bikoiztu egin dela kontuan hartuta.
|
|
Gainera, 2009an 800.000 pertsona izatea aurreikusten du erakundeak. Horrek esan nahi du bi
|
urtean
bikoiztu egin dela erakundeak bere laguntza zerbitzuetan arreta eman dien pertsonen kopurua, eta horrek “errekorra ekarriko du Caritasko lan eremu horretako arreta datuetan”, esan zuen Espainiako Cáritasen idazkari nagusi berriak, Sebastián Morak. Txostenak adierazten duenez, “oro har, gizarte zerbitzu publikoek ez dituzte asetzen krisiak gehien eragindako pertsonen oinarrizko behar asko, bai eskaintzen dituzten oinarrizko prestazioen barruan ez daudelako, bai prestazio horiek eskuratzeko irizpideak gogortu egin direlako eta oso desberdinak direlako autonomia erkidegoen artean izapidetze denborari, emandako zenbatekoei eta prestazioaren iraupenari dagokienez”.
|
|
Hondamendiak sei
|
urtean
bikoiztu egingo direla ohartarazi dute
|
|
Klimari lotutako hondamendiak sei
|
urtean
bikoiztu egingo direla eta, hartara, 375 milioi laguni kalteak eragingo dizkiela ohartarazi du Oxfam International giza laguntzarako gobernuz kanpoko erakundeak. Zikloiak, urakanak, lehorteak edo uholdeak dira taldeak aipatu dituen hondamendiak, baina ez, ordea, lurrikarak.
|
|
G8koek kontinentearekiko hartutako konpromisoa arriskuan jarriko du horrek. 2010
|
urterako
bikoiztu egin nahi ziren kontinentera bideratutako laguntzak; baina estatuok ez dira emandako hitza betetzen ari.
|
|
Rangun militarrek hartuta egon da hainbat egunez, gero eta nabarmenagoak diren protestak isilarazteko asmoz, eta poliziek ezarritako barrikadak gainditzea lortu zutenetako asko atxiloturik daude orain; beste askoren bila dabiltza. Oposizioko 2.000 pertsona baino gehiago daude Myanmarko espetxeetan gaur egun, gisa horretako protestetan atxilotuak gehienak, eta azken bi
|
urtean
bikoiztu egin da lehenagotik zeuden presoen kopurua.
|
2010
|
|
Halaxe erakusten dute kontsumitzaileen elkarteetara iritsi diren galdera eta erreklamazioek: azken
|
urteetan
bikoiztu egin dira kontsumitzaileek sektore horren kontra jarri dituzten kexuak, dagozkien arauak ez betetzeagatik.
|
|
Azken
|
urteetan
bikoiztu egin dira kontsumitzaileek sektore horren kontra jarri dituzte kexuak
|
|
Sailburuak gogora ekarri duenez, Estatuak 2009an 117 milioi euro gastatu zituen enpleguarekin zerikusia zuten egitasmo eta laguntzetan EAEn, hau da, datorren
|
urtean
bikoiztu egingo da alor horretako aurrekontua.
|
|
Emakumeek bikotekidearen zein bikotekide ohien partetik jasandako indarkeria kasuen salaketa edota Ertzaintzak zabaldutako dosierrak azken zortzi
|
urteotan
bikoiztu egin direla jakinarazi du Eusko Jaurlaritzako Herrizaingo Sailak. Iturri horrek atzo argitaratutako datuen arabera, iaz emakume bi hil ziren genero indarkeriaren ondorioz.
|
2011
|
|
Izan ere, datu adierazgarriak jaso ditu liburuan: 30 urtean, Hego Euskal Herrian, hirukoiztu egin da artifizial bihurtutako lur kopurua, %47an handitu da klima aldaketa eragiten duten gasen isurketa, eta 20
|
urtean
bikoiztu egin da herritar bakoitzak sortzen duen zabor kopurua. Liburuak azaleratzen duen irudia «oso gogorra, dramatikoa» dela dio hitzaurrean Iñaki Antiguedad EHUko irakasleak.Euskal Herrian ere hondamendiak gerta daitezkeela ohartarazi du Petxarromanek, eta, horretarako, Garoñako zentral nuklearra, Itoizko urtegia eta zentral kimikoak aipatu ditu.
|
|
Hotsa berez hor dago; horri gizakiak sortutakoa erantsi behar zaio. Hots erantsi hori azken
|
urteotan
bikoiztu egin da Europako Ekonomi Elkarteko herrialdeetan. Kutsadura akustikoa horrenbeste areagotu da, zabor klase hori kaltegarrienetakotzat jotzen baita gaur egun:
|
|
Obesitate morbidoaren ehuneko handiena duten eremuei dagokienez, Espainiako hegoaldea nabarmentzen da, zehazki, Extremadura, Andaluzia, Albacete, Murtzia, Kanarietako artxipelagoa eta Galizia iparraldean. Gaur egun, milioi bat pertsonak pairatzen dute horrelako gaixotasuna, eta azken bost
|
urteotan
bikoiztu egin da, duela bost urte hildako gizenen tasa ez baitzen 400.000 pertsona baino handiagoa. Arazoaren konponbideari dagokionez, kasu askotan kirurgia da aukera bakarra.
|
|
Hala ere, Beunzak ohartarazi zuen aldaketa demografikoek eta inguruko bizimoduaren mendebaldekoek aldaketa dietetikoak eta sedentarismoa eta tabakismoa gehitzea “azkar hazi direla gaixotasun kronikoen hilkortasuna, hala nola gaixotasun kardiobaskularra, mellitus 2 diabetea eta minbizia”. Izan ere, gaitz infekziosoek baino eragin handiagoa dute, eta 10 edo 15
|
urtean
bikoiztu egingo dela adierazten dute proiekzioek. Doktoreak ohartarazi zuen Afrikako eskualdea, “planetako pobreenetako bat”, urte gutxiren buruan “gaixotasun infekziosoen karga bikoitzarekin, oraindik desagertu gabe baitaude, eta kutsakorrak ez diren gaixotasunekin, izugarri handitu baitira”.
|
|
Egiari zor, duela berrogei bat urte arazoaren muinaz jabetu zenak izan du desesperatzeko aski motibo eta denborarik: azken 25
|
urteotan
bikoiztu egin da munduko ekonomia eta, baliabideen kontsumoa masiboki bizkortzearen ondorioz, %60an hondatu dira munduko ekosistemak. Gainera, hazkundearen etekinak ez dira batere ondo banatu (ezta mundu aberatsean bertan ere).
|
2012
|
|
Berriki argitaratu diren zenbait ikerketak baieztatu dutenez, azken hamar
|
urteetan
bikoiztu egin dira elikadura alergiak haur eta helduengan
|
|
Gure enpresak Berlinen burutzeko proiektu asko jasotzen ditu. Azken
|
urteotan
bikoiztu egin dira, esan zuen Andreasek lurrera begira.
|
|
Eskualdean lau
|
urtean
bikoiztu egin dira langabeak. Enpresetan adibide oso larriak ditugu, Corrugados kasu...
|
2013
|
|
Arrantza–Arrantza Rodriguez de Barents itsasoko bakailaoa, urtean 4.000 tona inguru harrapatzen dituena; Bueu kofradia, Pontevedra itsasadarreko datila arrantzarako, 55 tona inguru hartzen dituena; eta Arosako Itsasadarra kooperatiba (txirlen hiru arrantza eta berberetxoetako bat), 20 tona inguru harrapatzen dituena. MSC zigiluaren arduradunak adierazi duenez, «oraintxe bertan garrantzitsuagoak dira Espainiako enpresek MSC ekoetiketarekin beste herrialde batzuetara egindako salmentak; azken
|
urtean
bikoiztu egin dira, baina Espainiarako ekoetiketarekin ere hasi dira produktua garatzen». Eta produktuak 300 bat lagunek gainditu dute MSC zigilua Espainiako merkaturako, baina denak ez daude dendetan eskuragarri.
|
2015
|
|
Diruan zentratu nintzen. Bost
|
urtean
bikoiztu egin zen.
|
2016
|
|
Hala, eremu euskaldunean, %70 inguru dira euskararen aldekoak; aurkakoak, berriz, %9 Eremu mistoan, nabarmentzekoa da euskararen alde daudenen hazkundea: %20 baino gutxiago ziren 1991 urtean, baina hogei
|
urteren buruan
bikoiztu egin dira, %42, 5raino. Eremu ez euskaldunean, azkenik, euskararen aurkakoak dira oraindik hamar herritarretatik lau, baina eboluzioa sumatzen da hor ere (%70 inguru ziren duela hogei urte).
|
2020
|
|
Asiako herrialdeko eskaera eskaintza baino handiagoa da. 2015
|
urtean
bikoiztu egingo da. Aurreikuspenen arabera, 2,8 milioi aberatsek eskatuko dituzte maiordomo baten zerbitzuak.
|
|
Munduko CO2 isurketen %8 inguru zementua produzitzeko prozesuetan sortzen dira. Gaindegiak emandako datuen arabera, 30
|
urtean
bikoiztu egin da porlanez betetako edo artifizializatutako eremua: 37.500 hektarea ziren 1990ean, eta ia 80.000 hektarea 2018an.
|
2022
|
|
Sahelen azken
|
urteotan
bikoiztu egin dira goseak dauden jendeen kopuruak eta migratu dutenenak lau halakotu. Berdin egin dute okerrera Afrikako Ekialdeko Adar deituan Etiopia, Eritrea..., Sudanen eta Hego Sudanen.
|
|
«Albisteak askotan edo batzuetan saihesten dituen pertsona kopurua asko handitu da herrialde guzietan». Azken bost
|
urteetan
bikoiztu egin da fenomeno hori Brasilen eta Erresuma Batuan, esaterako. Gaurkotasuna bazter uzteko arrazoiak ere aipatzen dituzte txostenean:
|
2023
|
|
Autogileei dagokienez, Volkswagen taldeak du merkatu kuota handiena (%26, 2 aurten), eta atzetik doaz Stellantis (%18, 4) eta Renault (%10, 8). Zerrenda horretan bederatzigarren doa Tesla, nahiz eta azken
|
urtean
bikoiztu egin duen bere merkatu kuota (%1, 3tik %2, 6ra).
|
|
Azken
|
urteetan
bikoiztu egin dira munduan dauden datu digitalak; gero eta gehiago sortzen dira, eta hodeian kargatzen. Hodeia, berez, datu zentro bat da, eta bertan pilatzen dira artxibo guztiak, etengabean argindarra gastatzen.
|