|
2002
|
|
|
Talde horren lanen artean, Perez Fuentes en liburua bereiziko dugu, genero ikuspegiaren aitzindaria izandelako gure artean. Bere ondorioen arabera, meategi inguruko emakumeen zeregina oso garrantzitsua izan zen familiak aurrera atera ahal izateko, lanaren banaketaoso estua izan arren, eta emakumeak meategietatik kanpo mantendu arren.Nafarroako kasuan, lan asko argitaratu dira azken
|
urteotan
bertako biztanleriarenbarne ezaugarriei buruz (ugalkortasuna, hilkortasun orokorra eta haurrena, ezkontza tasa, eta abar), eta familiaren historiari eta mugimendu migratorioeiburuz33 Garcia Sanz-en lanen ondotik, Fernando Mikelarena eta Sagrario Anautdira, une honetan, egilerik garrantzitsuenak. Nabarmentzekoak dira, bestetik, haurabandonatuei buruzko ikerketak:
|
|
2003
|
|
|
Benta hau suak hartu zuen eta berriro eraiki zuten; hortik datorkio Benterrea edo Venta Quemada delako izena. Duela 40 bat
|
urte
bertako etxekoandre Maritxu hil zenean, saldu egin zen, gero hutsik geratu zen denbora luzez, ijitoak ere bertara sartzen hasi ziren… azkenean Nafarroako gobernuak erosi eta eraitsi egin zuen. Oraindik zutik dirauen kamineroen etxearen ondoan dagoen zabalunean omen zegoen benta eta izan zenaren aurri batzuk besterik ez dira geratzen.
|
|
|
Guztiz lanpetuta egon arren, ez jakon larritasun handirik igarten. Han inguru guztian etxeko dabe, 30
|
urteotan
bertako abade lez ezagutu izan dabelako. Ganera, azken 10 urteotan Bikario Nagusi eta katedraleko parroko izan da.
|
|
|
Aurreneko datu interesgarria demografiak berak ematen digu. Izan ere, hamar
|
urteotan
bertako gazteen kopurua 4.400dik 2.512ra pasatu da (gure ikerketan 13 eta 24urte bitartekoak jo ditugu gaztetzat). Ia erdira jaitsi da multzo hau, sekulakoa!
|
|
2007
|
|
|
2002ko udan, administraritzan neukan lagun on batek kuarteletik alde egiteko gomendatu zidan. Antza, ofizialetako batek bere etxera eraman nahi ninduen, bi
|
urtez
bertako zaindari izateko. 6 urte neramatzan soldadutzan eta jada hondoa jota nengoen.
|
|
2008
|
|
|
Tira, nafarrak eta Ipar Euskal Herrikoak ere bai. Hala ere, Iparraldean azken
|
urteotan
bertako batua sortu dute, eta hori positiboa da. Euskaldunak eroso daude euskara horrekin, eta identifikatu egiten dira.
|
|
|
Egunerokotasunari dagokionez, azken
|
urtean
bertako eta atzerriko biztanleen arteko harremanek ez dutela aldaketarik izan deritzote gehienek. Hiru lagunetik bik harremanek berdin jarraitzen dutela deritzote; %14k egoerak okerrera egin duela uste dute; eta %11k, berriz, hobera egin duela.
|
|
2009
|
|
|
Gu EAL eko (Europako Aliantza Librea) kide gara. Duela bost
|
urte
bertako kideez osatutako koalizio batean aurkeztu ginen eta gure asmoa, interesa eta nahia modu berean egitea da oraingoan ere.
|
|
|
1937 urtearen amaieran, Jose San Martín Juaristi zen herriko erretorea, baina Donostiako Gotzaindegiko artxiboan ez dute hark idatzitako edo jasotako paperik gorde. Jose San Martín apaiza 1963ko otsailaren 10ean hil zen Donostian, hainbat
|
urtez
bertako salestarren kapilaua izan eta gero.
|
|
|
Jesus Ulaiar Lizeagak 60 urte zituen, eta ehorztetxe bat zeukan. Hainbat
|
urtez
bertako alkate izan zen, eta 1975ean aurkeztu zuen dimisioa. Etxarriko bizilagunek El País i esan ziotenez, biktima, herriko hainbat sektoretan, Guardia Zibilaren konfidentetzat jotzen zuten.
|
|
2010
|
|
|
Aranzadi Zientzia eta Eusko Ikaskuntza elkarteetako idazkaria izan zen. 1995ean Bilboko Kafe Antzokiaren sorreran parte hartu zuen eta ondoko 9
|
urtez
bertako kultur sailaz arduratu zen. 1996an Jorge Oteiza artistak Nafarroan kokatuko zen bere Fundazioaren patronatukide izendatu zuen.
|
|
2014
|
|
|
1954 urtean gaude, eta 26 urteko egotaldi luze, isil eta emankorra iragana da Dimako euskal argentinarrarentzat?, txinatar ere bihurturik. Izan ere, Argentinan emandako
|
urteek
bertako bihurtu bazuten, zer ez zen gertatuko kaputxinoaren baitan, Gansuko herritar xehe xeheekin hogeita sei urtean bizi izan eta gero.
|
|
|
Harrera Etxekoak ohartzen gara zenbateko balioa daukan bertako gazteak jarduera batean murgildu izana, eta Andoaingo herritarrei zerbait eskaintzeko prestutasuna agertu izana. Izan ere, orain hiruzpalau
|
urte
bertako hezitzaileok gogoeta prozesua ireki genuenean, Sorabillako etxean bizi diren gazteak axolagabekerian bizi direla ohartu ginen, ez daukatela motibaziorik, porrotaren sentsazioan bizi direla, autoestima ezarekin... Horrek guztiak, besteak beste, diziplina arazoak ere eragin izan dizkio etxeko martxari.
|
|
2017
|
|
|
Urtetik
|
urterat
bertako langileen kopurua apaltzen ari delarik, lanpostu berriak sortzen dituzte joankinak hunarat bilduz, kartsuki txalotu duten azken pastoralean goraipatua izan den Pitrauren filosofiaren kontra. Gure ekonomia sistima asmatua da, langabe mugikor askorekin eta joankinekin funkzionatzeko.
|
|
2018
|
|
|
Gran Camping Zarautz familia giroko kanpina dela esan al daiteke. Hala da, bai. Nik duela 39
|
urte
bertako ardura hartu nuenean, jada urte osoan irekitzen hasi ginen. Ordura arte hiru hilabetez bakarrik edukitzen genuen zabalik, uda sasoian soilik.
|
|
2019
|
|
|
Horien artean azpimarragarri deritzegun hiru oinarriak leudeke: zonaldeko biztanleriaren tradizio antifaxista eta partisanoarekiko atxikimendu sakona, joan den mendeko 60ko
|
urteetan
bertako mugimendu feministaren indarra, eta haur eskolen beharraz eta nolakotasunaz eztabaidatzeko garai bateko udal agintari komunistek abiatutako prozesu asanblearioa. Denak ezinbertzeko eragile eta abiarazle lirateke haurra erdigunean jartzen duen eta espazioaren esperimentazioa eta ikerketa hezkuntza prozesuaren oinarrizko elementu gisara ulertzen dituen proposamen interesgarri horretan.
|
|
2020
|
|
|
Garesen tokiko garapenerako udal taldea sortu zuten 2014an. Hurrengo
|
urtean
bertako aditu gazte batzuk kontratatu zituzten ikerketa sozioekonomikoa egiteko. Oihan Mendo alkateak azaldu duenez," guretzat garrantzitsua da ikerketa egingo dutenak bertakoak izatea, jasotako ezaguera hori zonaldetik joan ez dadin".
|
|
2021
|
|
|
Erreferentetzat arkitektura esperimental sendo eta berritzailea egiten zuten holandarrak eta suitzarrak izan nituen, batik bat. Alemanian ikasi nuen
|
urtean
bertako arkitektoen lanak ezagutzeko aukera izan nuen eta arkitekturaren alde teknologikoan sakontzekoa.
|
|
2022
|
|
|
Baserritar eta euskaldun ezjakinak direla sentiarazi diete. Euskaraz hitz egiteagatik jazarri eta zigortu dituzte, eta 70
|
urtean
bertako hizkuntza ikasteko gai izan ez denarekiko errespetu falta iruditzen zaio orain euskaraz aritzea. Horrela gabiltza oraindik ere, errespetuaren izenean.
|
|
|
Euria gorabehera, jende asko hurbildu zen joan den asteburuan, bi
|
urteren ostean
bertako jai giroaz gozatzera. Bada, asteburu honetan izango dute jarraipena ospakizunek, eta aspertzeko aukerarik ez du emango egitarauak.
|
|
2023
|
|
|
Auzo horretan dago Emeteri eta Zeledonio santuen ermitea be, baina berezia da, Etxezarre baserriaren lurretan dago eta. Ganera, lurrez Kortezubi da, eta
|
urteetan
bertako jaberianoen komentuko fraileek eroan izan dabe. Aspaldiko urteetan jaiegunean baino ez da mezarik emon, eta urteokaz hori be ez.
|