2001
|
|
Aspalditxo honetan, euskaltzale baionesen nahi eta beharretako bat egoitza berri bat apailatzea da. Izan ere, azken lau
|
urteotan
bereziki, Baionako AEKideak egoitza egoki eta duin baten xerka ari dira baitezpada.
|
2003
|
|
Alde batetik, Gipuzkoako Foru Aldundiak udal liburutegietan eta eskoletan euskaraz idatzitako liburuak banatzeko plana jarri zuen indarrean, eta UEUk, lehenengo urte hartan (1984), 350.000 pezeta jaso zituen bere liburuen truke. Bestetik, Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza Sailak, unibertsitateko euskarazko ikas liburugintza sortzeko dirua bideratzeko programa sortu zuen, EIMA programa alegia, eta UEUk, lehenengo
|
urteetan
bereziki, aukera ona izan zuen liburugintza indartzeko. Urte horretan, adibidez, Euskal dialektologia liburuak 1.048.718 pezetako laguntza jaso zuen.
|
|
Komunikazio esparru euskaldunak arduratzen nau. 2003ko
|
urtea
bereziki latza izan da komunikazioaren esparruan, aspaldikorik eta latzenetakoa; horrek alerta gorri guztiak piztu ditu eta berreraikuntza lanetara makurtu gaitu ostera ere. Ez hobekuntzara, zukeenez, ezpada apurtutako bideak berreraikitzera.
|
2004
|
|
«Gustura nago, eta ez dira politikan aritzeko garairik errazenak. Aldi berean, azken
|
urtetan
bereziki, gure alderdiaren barne egoera ez da egokiena ere politika egiteko. Edonola ere, EA alderdia Gipuzkoan egiten ari den lana baikorra da guztiz.
|
2006
|
|
1995
|
urtea
bereziki garrantzitsua izan zen itzultzearen aldeko borrokan. Pujolen alderdiak, 1993 eta 1996 artean Kongresuan Felipe Gonzalezen gehiengoari eusten lagundu zuenak, premiazkoak ez ziren bere aldarrikapenen artean sartu zuen itzultzearen auzia.
|
2007
|
|
2006ko neurketa honetan lehen aldiz neurtu ahal izan dugu gaztelania (Hegoaldean) ez den bertze erdaren erabilera. Lehenbiziko aldiz neurtu ahal izan dugu gure herrietako entzutezko paisaian dagoen aniztasuna, azken 5
|
urteotan
bereziki gure artean nabarmen ugaldu dena.
|
2008
|
|
Polonian inkesta berbera egin zieten geografiako, biologiako eta ur ingeniaritzako ikasleei. Geografiako zein biologiako ikasleek, azken
|
urteetakoek
bereziki, erreketako egur hila estimatzen zuten; ingeniariek berriz ez, oso arriskutsutzat jotzen baitzuten. Bada zer ikasia horrelako ikerketetatik, gizarteak ingurumenean duen eragin okerra gutxituko badugu.
|
|
Inpresioa dut Ousman musulman abstemioak basati astapotroa ikusten duela begi aurrean. Lehendik bagenekin zer nolako gutxiespena jasan duen bassari kulturak betidanik, azken
|
urteotan
bereziki. CIAren bueltan sorturiko. Peace Corps?
|
|
Baina esperientzi emankor horren baitan azken
|
urteotan
bereziki gure kultur historian izan dugun goren mailako pertsonaia argudio gisa harturik, gure modernitatearen sorburuak izan ditu aztergai. Horretarako Azkueren bizitza eta produkzio osoaren azterketari ekin dio.
|
|
Instalazio kolektiboak Urtero bezala, baina hasi berri den
|
urtean
bereziki, urtarrilean oinarrizko zerbitzuen prezioak igotzen dira, hala nola elektrizitatea edo gas naturala. Igoera hori nabaria da otsailean edo martxoan jasotzen diren fakturetan, prezioen igoera barne, eta hori ere nabaritzen da bizilagun komunitateen kontuan.
|
2010
|
|
kasuan kasuko ikasketariaren agenda profesionala, ikastetxe pribatuetako zuzendaritzen ahalmena eta lehentasun eskema eta abar. Besterik izan zen ordea, lehen hamar
|
urtean
bereziki, motiborik ezagunena: plaza gutxi (eskabideekin konparatuz gutxi) eskaintzen ziren liberazioz, irakastordu barnean. b) Irakastordu barneko plaza aukera horiek ugarituz joan ziren
|
|
261 Ez da Bizkaiko kontua bakarrik. Gipuzkoan ere bada, azken
|
urteotan
bereziki, halako adibiderik.
|
|
izan da urteetan, sektore publikoan zein pribatuan, lehentasun nagusi. Epe ertain eta luzerako aurreikuspen handirik gabe jokatu izan da hainbatetan, jakinaren gainean edo ustez uste gabean, irakasle jendearen kontratazio eta ubikazio esparruko hainbat neurri konkretu hartzerakoan278 Maisu maistren kontratazio berrietan sarri gertatu izan da, lehen hamar hamabost
|
urtean
bereziki, batez ere unean uneko beharra kontuan hartzea, EEN legearen ildotik martxa bizian zetorren birmoldaketa sakonaren epe ertain eta luzerako beharrei kasu handirik egin gabe. Erraz da orain horrelako erreparoak jartzea, horren azpian zegoen situazio kritikoa eta irtenbide praktikoen moztadea behar bezala baloratu gabe.
|
|
Ekonomia aldetik urte onak ere ezagutu genituen, 1960ko
|
urteetan
bereziki.
|
|
Bizpahiru gauza azpimarra daitezke. Lehenengo eta behin, 1964
|
urteak
bereziki erreboltatuak izan ziren Bartzelonako Unibertsitatean ere, ideologia eta politika berriek beren toki naturala aurkitu zuten unibertsitatean. Hamaikatxo asanblada egin genuen orduan.
|
2011
|
|
Teoriatik tiraka – Mikel Zalbide ziolinguistika lan emankorra hor zegoen ordea, guztion ikasgai. Lan hartaz (eta ordutik hona, azken
|
urteotan
bereziki, izan duen bide berritze zenbaitez) jardungo dugu atal honetan, helburua diglosiaren argitzesaioa izanik beti ere. Merezi du atal honetan luzexeago pausatzea, gure arteko jarduera eta hainbat katramila ezin estuago loturik baitaude katalanek plazaraturiko" menderatuen diglosia" horrekin. gogora ditzagun Soziolinguistika katalan horren zenbait ezaugarri.
|
|
(...) euskaraz irakur daitezkeen literatur lanen artean, itzulpenak direla distira gehien dutenetakoak, ez naiz Amerika deskubritzen ariko. Nabarmena baita, azken
|
urteotan
bereziki, euskarazko idazkera literarioa aberasten ari dela itzultzaileen ekinaren ondorioz, eta akaso, idazleen lanagatik baino gehiago. Esan gabe doa, itzulpen bildumetan ale eder askoak azaldu izan dira, ez horratik beti nahi bezain txukun.
|
|
Hainbat dira lurzoruen degradazioa eragiten duten faktoreak. Azken
|
urteotan
bereziki, ingurura askatutako kutsatzaile kopurua izugarri gehitu da, ekosistema edafikoak bere burua garbitzeko duen ahalmena gaindituz. Euskal Herrian, lurzoru probetxugarriaren okupazioa metal eta egurraren eraldatzeari eta industria kimikoan oinarrituriko garapen industrial azkar bati dago lotuta.
|
2012
|
|
%11, 8 Enplegu zerbitzu publikoen erroldak aintzat hartuta, Hegoaldeko tasa orokorra %14 da, euroguneko batez bestekoa baino lau puntu handiagoa. 6. Emakumeen kaltean Azken bi
|
urteak
bereziki kaltegarriak izan dira emakumeentzat. Orain dela bost urte krisia hasi zenean, enplegu zerbitzu publikoetan izena emanda zeuden hamar langabetik sei emakumeak ziren.
|
|
Somaliako errefuxiatuak. ACNUR/ B. Bannon Azken
|
urtea
bereziki gogorra izan da errefuxiatuentzat. Indarkeriak, gerrak eta jazarpenak elkarbizitza lasaia eragotzi dute.
|
2013
|
|
Estatuaren laurdena dira, hogeitaka milioi lagun, gutxieneko eskubiderik gabe. Recep Tayyip Erdogan lehen ministroak ez du, azken
|
urteotan
bereziki, interes berezirik agertu auzia konpontzeko. Baina Turkiak ezin du estatu demokratiko izan biztanleen laurdena miserian, baztertuta eta arrazismoaren menpe dituela.
|
2015
|
|
Jon Azpillaga bertsolariak Hasi, Azpillaga liburuan kontatzen du nola kaskartu zen euskara bera haur zenetik eta urte batzuetan. Gerraosteko
|
urteetan
bereziki. Berak dio, arrantzale lagunek, arkoirisa?
|
|
Unibertsitatearen zentzua eta egitekoa testuinguru eta garai jakin bateko erritmoarekin lotuta soilikuler daitekeenez, unibertsitateak jendarteko garaiko dinamika sozial eta kulturaletara egokitu beharradauka ezinbestean. Azken
|
urteotan
bereziki mundua azkartasunez eraldatzen ari denez, unibertsitatekocurriculum orokorrak etengabeko eraldaketa horretan murgilduta dagoen eta ezjakintasunak agintzenduen XXI. mendeko gizartearen behar eta eskarietara egokitu behar du erakunde bezala garatu ahalizateko. Unibertsitatearen egiteko nagusia beraz, bere esparruan gertatzen denarekiko kontzientziaduten eta sentikorrak diren, etengabeko aldaketetara egokitzeko gaitasuna duten eta arazo berriei erasortzaile eta kritikoan erantzuteko pertsonak trebatzea eta formatzea da (Martinez et al., 2002).
|
|
50ko
|
urteak
bereziki gogorrak izanak ziren ELArentzat, Francoren aurkako beste indarrentzat bezala, etsi behar izan baitzuen Mussolini eta Hitler eraman zituen uhaldiak ez zuela berekin eramango diktadore espainola. II. Mundu Gerra amaitu orduko ezarri zen" gerra hotzean", Franco, komunismoaren etsai zinezkoa, mundu librearen lagun objektiboa bihurtua zen, bere aginte eremuan libertatea itotzen bazuen ere.
|
|
Hirugarren bat du, beraz, plazaratu berria, urte bat eterdiko ikerlanen fruitu," Franco et le Pays Basque" (Elkar, 12,85 €). Berak erran daukunaz, ez da ikerketa lan hutsa bainan gehiago orain arte publikatuak izan diren lanen sintesia bat, azken
|
urtetan
bereziki egin diren ekarpenak integratuz, adibidez 2007an Jose Luis de la Granja Sainz-ek argitaratutako" El oasis vasco, El nacimiento de Euskadi en la Republica y la Guerra civil', liburu oso interesgarria.
|
|
Gogotik lotu da lan horri. Hamabortz urtez eraman duen ildoa, azken hiruzpalau
|
urteetan
bereziki azkarki jokaturik, artxibo ainitz zilatuz, hots milaka orenen lana, eta hara 385 orrialdeko liburu gotorra atera daukula (Elkar argitaletxea). Mixel Etcheverry Lekuineko auzapezak, sarhitzan, atseginez ikusten du hain herri ttipiak zer historia aberatsa daukan.
|
2016
|
|
|
Urteotan
bereziki landu da hirigintzak hizkuntzarekin duen harremana. Horren lekuko, Lekarozen egin nahi duten proiektua:
|
|
Hurrengo urtetan zehar taldeak beste hainbat ekintza burutu zituen. 1970
|
urtea
bereziki aktiboa izan zen. Guardia nazionalaren egoitza, San Franciscoko base militar bat, polizia etxe bat, Long Islandeko justizia jauregia eta Harvardeko nazioarteko harremanetarako buelgoa erasotuko zituzten.
|
|
urriaren 2an, igandearekin," Kantu bazkaria", joan den
|
urtean
bereziki kausitua izan zena beharra dugu Artetxea salan WATSONekin. Euskal giro goxoa segurtatua izanen da aurten ere.
|
2017
|
|
Aldea, halere, emeki gutxituz joan da azkenaldian, eta Barcenillaren ustez, «badirudi nahi bat egon dela emakumeak aitortzeko, azken
|
urteetan
bereziki. Baina, beste behin ere, nahikoa da atzera jotzea eta ez gehiegi, zazpi urte edo, emakumerik ez zegoela ikusteko.
|
2018
|
|
Azken
|
urteotan
bereziki ezaguna egin da liztor asiatikoarekin duen arazoa (Vespa Vetulina). Liztor honek erleak erlauntzaren ataka ondoan ehizatu eta inguruko zuhaitz batetan hegalak eta burua moztu ondoren jan egiten ditu.
|
|
Hirukoitz birikoa dosi batean ematen da hamabi hilabeteren buruan eta bigarrena bi eta lau urte bitartean. b motako Haemophilus eragina. Bakterio horren aurkako txertoa, bost
|
urtetik beherakoentzat
bereziki arriskutsua, lau dositan aplikatzen da: hiru hilabete baino lehen eta azkena 15 eta 18 hilabete bitartean.
|
|
Izurrite Aroa deitu izan diote demografoek XIV XVIII. mende tarteari Mendebaldeko historian. Iruñeari eta XVI. mendeko lehen hamarraldiei dagokienez, ez ziren
|
urte
bereziki gogorrak izan alde horretatik, baina egon, egon ziren izurrite batzuk. Esaterako 1502, Iruñean eta Iruñerrian, zeinaren aurrean neurri bereziak hartu behar izan zituzten Tafallan eta Garesen, gaitza bertan sar ez zedin.
|
2019
|
|
Reggio Emilia hirian ditu erraiak Birsortu proiektuak, Italia iparraldean. Haurren pedagogian eredu izan dira bertako eskolak, batik bat 5 urte bitarteko haurrekin egindako lanarengatik, eta azken
|
urteotan
bereziki Lehen Hezkuntzako ikasleekin landutako proiektuengatik. Bertan abiatu zuten Birsortu proiektuaren oinarri izan den Remida ekimena, 1996an.
|
2020
|
|
Irudia: tanyepm Albisteen arabera, pertsonak gero eta arrisku handiagoan jartzen gara jaten dugun bakoitzean, eta azken
|
urtea
bereziki kaltegarria izan da arlo honetan. Hala da?
|
|
«Beste
|
urte
bereziki bero bat izan da 2019», esan du Copernicus zerbitzuko buru Carlo Buontempok; «gure datu baseen arabera, historiako urterik beroenetan bigarrena izan da, eta hilabete askok marka guztiak gainditu dituzte».
|
|
Baina ardurak handiagoak dira. Lehen
|
urtean
bereziki, eta martxa hartu arte, udan ere lanean egon behar izan dugu. Baina esperientzia ona izan da.
|
|
Bestalde, pandemiak azken
|
urteotan
bereziki enpresa irizpideekin kudeatu diren zerbitzu publiko batzuen gabezia izugarriak erakutsi ditu: haien egitura ahulak ez dira gizartearen funtzionamendu egokirako beharrezkoak diren ondasun publikoak emateko gai izan, salbuespenezko egoeretan barne.
|
|
Bizkortzen ari da munduko berotze globala. 2019
|
urtea
bereziki beroa izaten ari da ipar hemisferioan. Klima larrialdia lehen mailako arazo bihurtzen ari da, baina berotegi efektuko gasen isurketa murrizteko hartutako neurriak oso apalak dira oraindik.
|
|
Eginkizun ederra bezain zaila da lerro horietan iradokitzen zaiguna, bizi dugun garai indibidualista, likido eta global honetan. Baina noiz izan da erraza, bestalde, euskalduna izatea, azken berrehun
|
urtean
bereziki.
|
2021
|
|
|
Urtea
bereziki beltza izaten ari da hildako motozale kopuruari dagokionez. Zer irakurketa egiten duzue?
|
|
Hesian en lehenengo
|
urteak
bereziki arrakastatsuak izan ziren. Nola gogoratzen dituzue?
|
2022
|
|
Artikoan, esate baterako, hiru aldiz azkarrago doa, arazo larriak sortuz. Iberiar Penintsulan mantsoago joan arren, ikusten ari gara nola berotze prozesua azkartzen ari den, azken
|
urteetan
bereziki. Aurtengo uda horren adibide argia da:
|
|
Duela bi urte Ali ben Hammudek, idristarrak, Ali, Mahomaren suhiaren ondorengo zuzena bezala aurkeztuta, gehienon adostasunarekin, baita Habus eta Zawirenarekin ere, boteretik erauzi zuen Sulaiman, bera kalifa bihurtuz. Alik, denboraz, azken
|
urtean
bereziki, berdintsu jokatu zuen eta jassakook Abd al Rahman IV.a aukeratu genuen aurreko udaberrian. Azken honek ez zuen berbere eta eslaviarren oniritzia lortu eta hil zuten.
|
|
Todos los españoles tienen el deber de conocerla y el derecho a usarla", eta euskararen borondatezkoarena ez dizkigute ukitu ere egin nahi aginte politiko ekonomikoa eskuetan dutenek, eta, gainera, egoera hori legitimatzeko behin eta berriz entzun beharra dugu nazionalisten eskutik, bi hizkuntzak geureak ditugula: azken berrehun
|
urtean
bereziki, bortxaz eta mespretxuz eta irainez ezarri digutena, eta geurea.
|
|
Gure hizkuntzen eta gure nazioen menpekotasun politiko kulturalak senidetzen gaitu eta sarri askotan elkarri begira jartzen, gorago aipaturiko estaturik gabeko hizkuntzak hitz egiten ditugunok katalana estatu hizkuntza ere bada Andorran, baina salbuespena bere eremu geografiko osoa kontuan harturik. Horregatik, honako artikulu hauetan presentzia handi samarra du Kataluniak eta katalan hizkuntzak, azken
|
urteetan
bereziki politikoki, borroka gogorra egin dutelako katalanek eta hartan dirautelako orainokoan, zatiketak zatiketa. Bi estatu boteretsu berek mugatzen gaituzte, zeinek gure nahi politiko eta linguistikoak zigortzen eta zapuzten dituzten, bertako kolaboratzaileekin batean, autodeterminazioa ukaturik, eta erdara inposaturik, eta sarri askotan etsipenera edo asimilaziora garamatzatela.
|
|
Ez, kontrakoa. Iaz 200 milioi eurotik gora galdu zituen, eta ez pentsa
|
urte
bereziki txarra izan zenik: 2020an 1.300 milioi euroren galera izan zuen.
|
|
Honekin batera kontratu luzapenari heldu aurretik ezarritako baldintzez mintzatu da, zehaztuta" hobekuntzat arlo guztietan" egin behar dituztela. Nabarmendu du gainera, aurtengoa"
|
urte
bereziki zaila izan dela" eta funtsezkoak izan direla harekin berrira kontratua berritu duten Bittor Alkiza eta Sergi Perez.
|
|
Saltoki txikiei balioa eman gura izan die Unai Elkoro alkateak eta herritarrak bertako produktuak eta zerbitzuak kontsumitzera animatu dituzte tokiko merkataritza eta ostalaritza ekonomiaren" eragile garrantzitsuak" direlako: " Herri baten bizitzan baliabide baliotsua da, azken
|
urteetan
bereziki gaizki pasatu duena, eta, beraz, lagundu egin behar diogu". Hain zuzen ere herrian kontsumitzera animatzen ditu aurtengo Gabonetako iragarkiak.
|
|
Gero beste kokapen bat hartzen dugu gurasook. Lehenbiziko
|
urteetan
bereziki, politikoa da niretzat.
|
|
Onartu dugu beste momentu bat bizitzen ari garela eta denera ezin garela heldu. Eta askorentzat, lehenengo
|
urteetan
bereziki, lan produktiboa ez da lehentasuna.
|
|
Hemen izan eta hazi ditu bi semeak. Bere gaitasun politikoagatik, komunitateetan batera eta bestera dabil, azken
|
urteotan
bereziki lurraren defentsan, gobernuak lurraldean dituen proiektuen (meatzaritza, hidroelektrika eta fracking asmoen) aurrean hesia jarri nahirik.
|
2023
|
|
Duela aste pare bat Reuters en Kazetaritza Ikertzeko Institutuak Informazio Digitalaren urteroko txostena kaleratu zuen, eta, datu jakingarri askoren artean, hauxe nabarmena: gero eta jende gehiago ari da albiste garrantzitsuak kontzienteki saihesten, eta 35
|
urtetik beherakoen artean
bereziki nabarmena da joera hori, albisteek aldartea gaiztotu egiten dietela argudiatuta. Pandemiari buruz jaso genuen informazioaren gainkarga jarri du txostenak gerora bizkortzen joan den joeraren hasieran.
|
|
Ez, kamioietan iristen zen. Egia da azkenengo lau bost
|
urteetan
bereziki irlandarrak gure portuetan deskargatzen ari direla.
|
|
Kalkulatu dute aurten iaz baino %10 gehiago bilduko dutela. Joan den
|
urtean
bereziki urria izan zen uzta, dena den.
|
|
Azken bi
|
urteak
bereziki beroak izan dira Arabako Errioxan, eta hori arazo iturri izan daiteke eguraldiaren gorabeherei hertsiki lotuta dagoen mahastizaintzarako. Aurreikuspen klimatikoen ondorioz, datozen urteetan egoera berriari egokitzeko beharra azpimarratu dute Arabako Mahastizaintza eta Enologia Zerbitzutik.
|
|
2022
|
urtea
bereziki lehorra izan zen. Aurtengo uda ere lehorra izan den arren, iraileko azken euriteak lagungarriak izan dira.
|
|
2000 urtetik 2003ko otsaila bitartean 121 atentatu egin zituen eta 44 pertsona hil zituen.
|
Urte
bereziki gogorrak izan ziren, inpaktu handiko hilketen urteak: Fernando Buesa, Juan Mari Jauregi, Ernest Lluch, Froilan Elespe, Santiago Oleaga, Jose Luis Lopez de Lacalle, Joxe Mari Korta, José María Lidón...
|