|
2003
|
|
|
AEKrena den Korrikak milaka jende mobilizatzen ditu egiten den aldioro, eta baita diru dezente bildu ere AEKrentzat. Ni bizi naizen eskualdean IKArenak dira euskaltegi gehienak, eta bi
|
urtez
behin gertatzen den konkurrentzia eta kontu garbitzea aski bitxia ikusten dut. Eta guztiaren buruan, azken urteotako joerak erakusten duenez, IKAren euskaltegiek, euskaltegi publikoek, libreek eta ezta AEKrenak ere, ez dute matrikulazioetako jautsierari eusteko haina arrakastarik erdietsi.
|
|
2004
|
|
|
Gehienak mikroskopikoak dira eta, atmosferan kontsumitzean, mundu guztiak udako gauetan ikusi ahal izan dituen izar iheskor klasikoak osatzen dituzte. Meteoro handiak, herenegun ikusitako bolidoa kasu, arraroagoak dira, eta Espainian bi
|
urtean
behin gertatzen dira. Igandeko kasua berezia izan zen ordu batean gertatu zelako, arratsaldeko bostak eta erdiak igaro ondoren, eta milaka pertsonak oharkabean pasatzen den fenomeno bat ikustea erraztu zuten eremu batzuetan.
|
|
|
Beste kontu bat kilometro batzuetako diametroa duten asteroideak dira, eta horien bilakaerak astronomoek jarraitzen dituzte. Objektu horietako baten erorketa kataklinikoa da, baina, zorionez, 100 milioi
|
urtean
behin gertatzen da. Adibide klasikoa meteoro da, eta duela 65 milioi urte dinosauroak desagertu zirela uste da.
|
|
|
Fenomeno hori 60
|
urtean
behin gertatzen da, eta landare hori ezin da jan, hori baita ogien elikaduraren oinarria.
|
|
|
Piankouko (Txina) Erreserba Naturaleko panda hartzak gosez hiltzeko arriskuan daude banbua loratzearen ondorioz. Fenomeno hori 60
|
urtean
behin gertatzen da, eta landare hori ezin da jan, hori baita ogien elikaduraren oinarria. Inguru horretako adituen kalkuluen arabera, Txinan dauden 1.750 askatasun pandatik 19 bizi dira, eta banbuaren loratzeak hartzen elikagaia %25 murriztu duela adierazi dute.
|
|
2005
|
|
|
Beste buruzagi misquito batek, Rubén Martínezek, Gobernuari eskatu dio larrialdi egoera bat agindu dezala inguru horretan. Gainera, Martinezek jakinarazi du arratoien fenomenoa hamabost
|
urtetik
behin gertatzen dela, eta tokiko agintariei eta Gobernuari berari jakinarazi zietela uztailean arriskua zegoela, uzta irentsi aurretik arratoiak hiltzen lagun zezaten, baina laguntza ez zen iritsi.
|
|
|
30 urtean behin 1918ko gripearen ondoren, 1957koa etorri zen, H2N2 birusak sortua, eta gero Hong Kong ena 1968an, H3N2 anduiak sortua. Adituek uste dute pandemia horiek 30
|
urtean
behin gertatzen direla. Baina desberdintasunak daude haien artean.
|
|
|
Planeta gorriko ohiz kanpoko distira hori azken egunotan ikusi da. Bi planeten arteko topaketa, gutxi gorabehera bi
|
urtean
behin gertatzen dena, mekanismo orbital bat baino ez da, baina oraingoan “oposizio” bat osatuko dute, hau da, lerro zuzen bat Eguzkiarekin batera. Baldintzek aukera ematen duten guztietan, behatzaileek Marteren azaleraren xehetasunak ikusi ahal izango dituzte orduak igaro ahala eta planeta 24,6 orduz biratu, Marteren eguna osatu arte.
|
|
|
Planeta gorria 69 milioi kilometrora egongo da, bi munduen arteko batez besteko distantzia 225 milioi kilometrokoa denean. Fenomeno hori bi
|
urtean
behin gertatzen da, Eguzkiaren inguruko orbitan bi planetak oposizioan daudenean —astro erregea, Lurra eta Marte liran daude— Bi munduek Eguzkiaren inguruan egiten duten bidaia atletismoko lehiaketa bat da, eta Lurra barneko kalean ibiltzen da, Martek baino abiadura handiagoan. Gure munduak izarraren inguruko orbita 365 egunetan osatzen duen bitartean, Marteri 687 kostatuko zaio.
|
|
2006
|
|
|
Kasu horretan, Lurraren gainazaleko puntu batzuetan iraupen txikiko eklipse osoa ikusiko da; beste batzuetan, ostera, eraztun itxurakoa. Batez beste, zortzi
|
urtean
behin gertatzen da eguzki eklipse hibrido bat.
|
|
2007
|
|
|
Orduan glaziarra lurrean ezarri eta handik gitxira, apurtu egiten da. Gitxi gorabehera hamasei
|
urterik
behin gertatzen da hori. Eta aurten da hamaseigarrena.
|
|
|
Bateriak pila kaxa batean jartzen dira, txorrotari kable baten bidez lotuta Pilak agortzen direnean, ura ez da erortzen, eta, beraz, komeni da beti eskura izatea bateria joko berri bat. Hala ere, txorrota gehienek abisu seinale argitsu edo akustiko bat igortzen dute pilak erabat agortu baino lehen, eta hori bi edo bost
|
urtean
behin gerta daiteke. Prezioari dagokionez, iturri elektroniko baten batez besteko kostua 200 eta 400 euro bitartekoa da.
|
|
2008
|
|
|
Aurretik beste bi aldiz ere behatu zituzten horrelako gas zorrotadak, 1975ean eta 1990ean, hain zuzen ere. Zientzialariek hiru fenomenoak konparatu dituzte, eta ikusi dute zorrotadak periodikoak direla (15
|
urtetik
behin gertatzen dira), kasu guztietan zorrotadaren aurretik bi ekaitz egon direla eta denetan abiadura bera izan dutela zorrotadek.
|
|
2009
|
|
|
Ikusi nahi dugu proposatzen duten bezain txikia den neutrinoen masa zioen Villarrek. Horretarako, beta desintegrazio bikoitza deritzon prozesu bat behatu genuke, eta prozesu hori hamar koatrilioi
|
urtean
behin gertatzen da (bat zenbakiaren atzean hogeita bost zero dituen zifra).
|
|
|
Uzta ona izateko, hiru faktore batu dira: iaz egin zuen eguraldi ona, sagarrari kalte egiten dioten zomorrorik ez egotea eta iazkoa uzta urtea izatea bi
|
urtean
behin gertatzen da hori.
|
|
|
Horrelako asteroideak guregana hurbiltzen ari direla ezagutzeko eta ahal den neurrian sor dezaketen kaltea ekiditeko, NASA bi aste barrurako ari da WISE zunda prestatzen. Izan ere, Indonesiakoa bezalakoa bi
|
urtetan
behin gerta omen daitezke, eta azkenetako bat ekialdeko Mediterraneoaren gainean izan zen orain dela oso urte gutxi.
|
|
2011
|
|
|
The Big One izena eman diote adituen ustez gertatzear dagoen lurrikarari. Estatistikoki hau da garaia 1906 urtean izan zuten lurrikara handia berriz gertatzeko, historikoki ehun
|
urtean
behin gertatu baitira halakoak. Apraizek esandakoaren arabera, ordea, gerta daiteke orain izatea, edo hemendik berrogei urtera.
|
|
|
superkontinenteen sorrera gertaera ziklikoa da. Gutxi gorabehera, 500 milioi
|
urtean
behin gertatzen da. Wilsonen zikloa deitzen diote, John Tuzo Wilson geologo kanadarrak proposatu zuelako.
|
|
2012
|
|
|
Funtzionarioek, alegia. Baliteke bost
|
urtean
behin gertatzea eraso hori, baina gertatua da, eta berriz gertatu ezinik ez dagoela bizi da presoa. Sentipen horixe da larriena.
|
|
|
Homo erectus ek, adibidez, bizi izan zuen prozesu hori. Geroztik, ez da gertatu, baina zientzialariek kalkulatzen dute hori batez beste 250.000
|
urtean
behin gertatu izan dela. Jadanik gertatu luke, baina dagoeneko hasi al da gertatzen?
|
|
|
Baina, oraingoz, egin daitekeen hurbilketa bakarra estatistika erabiliz egiten dena da. Lurralde bakoitzaren erregistro sismikoak aztertuz jakin dezakegu zenbat
|
urtetik
behin gertatuko den eskala konkretuko lurrikara bat ingurune zehatz batean. Beraz, Kaliforniako penintsularako bi aukera daude.
|
|
|
Lau
|
urtez
behin gertatzen den moduan, Joko Olinpikoak iritsi dira, eta mundua, kirolaren mundua behintzat, ia gelditu egingo da. Kirolari, entrenatzaile, federazioetako zuzendari, politikari eta enpresa askoren ametsak eta/ edo helburuak lortzeko unea iritsi da.
|
|
|
Ertaina: azken bost
|
urteetan
behin gertatu da.
|
|
2014
|
|
|
838 Gauza batzuk bizitzan zehar behin gertatzen dira, eta mirariak dira; gauza batzuk
|
urtean
behin gertatzen dira, eta ezohikoak dira; badira gauzak askotan gertatzen direnak, eta egunerokoak dira; eta badira gauzak beti beti gertatzen direnak, eta horiek dira gutxien ordaintzen direnak.
|
|
|
euskara da, hiztun komunitate bizia, arnasestuka ibiltzen ohituta dagoen giza-taldea arnasaldi sakon eta osasungarrian. Lau
|
urtetik
behin gertatzen da erakustaldia, baina lau urte horien bitartean bertso jardunak arnasa hartzen laguntzen die lurralde, adin, pentsaera, eta hizkuntza tipologia oso ezberdineko hainbat euskalduni.
|
|
2017
|
|
|
Orban Zuri Handia izeneko ekaitz erraldoia 28
|
urtez
behin gertatzen da Saturnon. Azkena, ordea, espero baino 9 urte lehenago gertatu zen, 2010ean, Cassini han zegoela.
|
|
2019
|
|
|
Bazizun arraro eta ezohikotik bisustuak; begira, bestela, zenbat esakune bildu diren bere bizkar, lau
|
urtetik
behin gertatu arren. Gotzon Garate lagunaren liburuan baduzu mordoxka bat:
|
|
2020
|
|
|
Eta nik, errebolberrak zailak dituk bilatzen, zera topatuko diagu, beharbada, balak eta, gehienaz ere, granadak. Zorte handia behar dik errebolber bat topatzeko, bi
|
urtean
behin gertatzen dituk horrelakoak! Jarraikitasuna baita kaxak betetzen dituena.
|
|
2021
|
|
|
Mikatu edo lumaberritzen denean, arrautzak erruteari uzten dio;
|
urtean
behin gertatzen da hori. Hilabete bat edo bi iraun ohi duen denboraldi (mika aldi) horren ostean, dotorezia itzultzen zaio, jantzi edo edertu egiten da, eta arrautzak egiten hasten da berriro.
|
|
|
Klima aldaketa lehorteen maiztasuna eta larritasuna handitzen ari da, suteak azkartzen baitituzte. Lehorteak 10
|
urtean
behin gertatzen ziren, batez beste, baina orain, txostenean nabarmentzen denez,% 70 maizago gertatzen dira. Uholdeak.
|
|
|
izotz aroen maiztasuna aldatu egin zen: 40.000
|
urtetik
behin gertatzen zena 100.000 urtetik behin gertatzen hasi zen. Alegia, izotz aro batetik besterako denbora tartea bikoiztu egin zen, ziklo glaziarrak aldatu egin ziren.
|
|
|
izotz aroen maiztasuna aldatu egin zen: 40.000 urtetik behin gertatzen zena 100.000
|
urtetik
behin gertatzen hasi zen. Alegia, izotz aro batetik besterako denbora tartea bikoiztu egin zen, ziklo glaziarrak aldatu egin ziren.
|
|
2022
|
|
|
La Niña fenomeno meteorologikoaren eraginpean dago Afrikako Adarra, eta halakoetan ohi baino prezipitazio gutxiago izaten da eremu horretan. Lehorteak ohikoak dira, baina, klima aldaketaren ondorioz, laburtu egin da idorte batetik besterako tartea; hamar urtean behin izaten ziren duela zenbait hamarkada, eta bizpahiru
|
urtetik
behin gertatzen ari dira orain. Heltzen direnean, luzeagoak eta lehorragoak izaten dira, gainera.
|
|
2023
|
|
|
Baduzue eskarmentua, baina nola daramazue presio hori. G.Z.: Udal hauteskundeak, nolabait esateko, lau
|
urtean
behin gertatzen den sukarraldia dira. Jada urte batzuk daramatzagu lanbide horretan, eta ikasi egiten da.
|