|
2002
|
|
|
2010
|
urterako
aitzin ikuspenek joera horren sakontzea iragartzen dute, batezere baby boom garaiko belaunaldi oso bat 60 urtetik arras hurbil dela jakinez etaugalkortasunaren apaltzea ikusiz.
|
|
|
Hori dela eta, argitasunaren izenean, ikus dezagun zein diren kulturen arteko komunikazioa ulertzeko erabil daitezkeen irizpide desberdinak. Laurogeiko hamarkadako
|
urteetatik
aitzina, metodologia disziplinanitzetik abiatuta, kulturen eta komunikazioen arteko harremana hainbat modu desberdinez ulertu da.
|
|
2003
|
|
|
Beraz, orain arteko arau nagusia, hots, 60 urterekin edo gutxiagorekin erretiratzekoa, murrizteko ahalegina egingo du. Erreforma horren arabera, 2008 urtetik aurrera, 40 urte kotizatuak izan ditu erretiro osoa kobratu nahi duen orok; 2020
|
urtetik
aitzina, berriz, 42 urteko kotizazioa izan du. Zenbatekoari dagokionez, %2 eta %3 arteko igoera izango dute kotizazio guztiek.
|
|
2006
|
|
|
|
Urtea
aitzinera joan ala, hilbeltzan geneuzkan susmoak poliki poliki baieztatzen joan dira. Orduan, gai hau publikoki hain modu zakarrean kaleratu zutenean, kanpainaren arrazoi nagusiak ekologikoak ziruditen, kea batez ere (gogoratuko duzue, “Igantzi ke beltzik gabe”).
|
|
|
Nanyk milioika aldiz erran dit momentua ikusi zuela eta Kingsley jaunak zuela egin mendekuz, senarra berriz itsasora joana zen artean. Bere hiru
|
urteetatik
aitzina ene amak gurekin hezi zuen, baina Nany basatia bilakatzen zen bere ama bezala. Eta zortzi urtetan oraindik aitzinatuegia zen eta madarikazio bat bota zuen, bere amak erakutsi zion bezala.
|
|
2008
|
|
|
Festaren elkarte antolatzailearen kide da Uztarroz, Aralar mendi elkarteko kidea, eta adierazi duenez, artzaina eta ardiak izanen dira gaur «protagonista argiak» Sakanako herrian. Izan ere, 41
|
urtetik
aitzina egiten duten ekitaldiarekin honako hau lortu nahi dute: «Neolitoz geroztik gure herrian artzaintza zer izan den jakitea jendeak, eta, beraz, baloratzea».
|
|
2009
|
|
|
«Zenbat mugarri daude Nafarroa eta Lapurdi, Nafarroa Beherea eta Zuberoaren artean? Zer zegoen 1858
|
urtearen
aitzinetik?». Eta galdera horiek bultzatuta Nafarroa eta Iparraldearen arteko mugarriak jasotzen dituen Travesía de los mugarris liburua idatzi dute.
|
|
|
2009a bide beretik hasi zuen balearrak, Australiako Irekiko final epikoan suitzarrari bortz setetan gailenduz.
|
Urteak
aitzina egin duen heinean, ordea, Nadalek erakutsi du garaitzeko zaila dela baina ez garaiezina: apirilaz geroztik ez du txapelketarik irabazi.
|
|
2011
|
|
|
Manolo Arozenak Nafarroako Bertsozale Elkarteko lehendakari ohiak jantzi zion txapela Sotori. Gainera, txapelketa hau ziklo baten amaiera ere izan dela aipatu eta heldu den
|
urtetik
aitzinera txapelketa bertze formato batean eginen dela ere iragarri zuen Arozenak.
|
|
|
1621
|
urtetik
aitzinera, garia eta holandarrek kontrolatzen zituzten itsasontzietan ekarritako pusken kontrabandoa egin zen.
|
|
|
" Oren guztiek dute gizona kolpatzen, azkenekoak du hobirat egortzen." Etengabea izanagatik ere, esperientziak erakutsia dakigu erritmoan oso aldakorra dela. Urrats geldikoa haurtzaroan, aste luze eta uda ia amaigabeen oroigarri; gaztaroan martxa azkartu ohi du, eta
|
urteek
aitzina egin ahala maldan beherako erritmoa izugarri bizkortuko da, noizbait izutzerainoko abiadura hartzen duen arte.
|
|
2012
|
|
|
Gaur egun, Estatu Frantsesaren hizkuntza politika kontraesankorra da. Alde batetik, ezin dira ukatu azken
|
urteetako
aitzin urratsak (bretoiaren eta euskararen erakunde publikoen sorrera, adibidez). Baina, horrekin batera, jakobino linguistikoen eta erregionalista batzuen aliantza dela medio, divide et impera printzipioan oinarritzen da maiz, hizkuntzak beharrik gabe ugalduz eta, horren ondorioz, haien arteko tirabirak areagotuz (galoaren eta bretoiaren artekoak edo gaskoiaren eta euskararen artekoak, adibidez).
|
|
|
1945
|
urtetik
aitzina, Begiraleak antzerki taldeak dantza, kantua eta antzerkia nahasten zituen emankizunak prestatu eta taularatu zituen. 1947ko agorrilaren 3an eta 1960ko agorrilaren 10ean. Etxe sartze/ Euskal ezteia?
|
|
2013
|
|
|
La Croix egunkariak Errepublikaren eta errepublikazaleen kontra idatzi zuen gogor. Halaber, egunkari antisemita zen errotik, nahiz eta
|
urteak
aitzina joan ahala antisemitismo hori eztitu zitzaion. Masoien kontra ere anitz idatzi zuen eta, oroz gainetik, lege laikoen kontra.
|
|
|
inprimerian eta burdinbide sarean. Errotatibaren sistema 1845 eta 1866 bitartean agertu zen; hastapenean orri bakarra ateratzen zuten, eta
|
urteak
aitzina joan ahala teknikak ere hobetu ziren eta orri bikoitzak ateratzen hasi ziren. Hypolite Auguste Marioni kontsideratzen da prentsa modernoaren sortzaile gisa, inprimatzeko makina berri horiek asmatu zituelako.
|
|
|
Lan handia egin zuen berriketarien bila, eta fruituak ere lortu zituen. Hastapenean herri gutxitako berriak heltzen baziren ere, «Eskual Herria» saila gero eta mardulagoa izan zen
|
urteak
aitzina joan ahala. Eskualdun Ona astekariaren garaian, adibidez, «Eskual Herria» sailaz gain, «Ziberoan» saila ere egin zuten, Zuberoa herrialdea Lapurdi eta Baxenabarretik bereiziz.
|
|
2014
|
|
|
Fraideak eta serorak luzaz egon dira Agerriako etxe dotorean, baina 2010
|
urtetik
aitzina herriko etxea eta nahi zuten herritarrek zuten etxearen geroa eskuetan hartu, erosi egin baitzuten. SEM Agerria eratzea hautatu zuten herriko etxean, alor publikoa eta pribatua elkartzen dituen ekonomia mistoko sozietate bat eratzea, alegia.
|
|
|
1950
|
urtetik
aitzina tobera berrien tenorea etorri zen, Luhuson, Makean, gaia ez zen garai bateko salaketa moral hura, alegiazko gaien inguruko epaiketa baizik.
|
|
|
dantzak, kantak, bertsoak, kabalkadak, pertsonaiak? 1970
|
urtetik
aitzina boterearen aurkako toberak antolatu zituzten. Adibidez, 1974 urtean Iholdin zegoen aintzira proiektu baten kontrako tobera antolatu zuten.
|
|
|
Nahiz, lehenago egina izan bazitzaion, jendeak beharbada uste izango zuen medaila hori Sotxiko joko olinpikoetan irabazia zukeela; halaxe erran zuen ironia pixka batekin. Halaber, oroitarazi zuen lan hori guzia
|
urtetan
aitzina eraman ahal izan badu, duela bi urte zendu zitzaion Lore bere emazteari esker ere izan dela. Eta, hain zuzen, Loreri zion urrezko domina bihotzetik eskaini.
|
|
|
Familieri haurren hazteko emaiten diren laguntzak ez dira denentzat hein berekoak izanen, mozkin arau batzuk ukanen dute gehiago eta beste batzuk gutiago. Hori haatik, oraiko ustez behin, ez berehala bainan
|
helduden
urtetik aitzina...
|
|
2015
|
|
|
Eskolatzea aipatzez, jüstoki, XeDE egitasmüak, azkenean, laugerren ildo bat ere badüala erran daite. Ezi, bere lan denboraren parte batetan, Johañe Etchebestek eskolatzen dütü jadanik Xiberoko lizeoetan batxileratuala heltü bi
|
urte
aitzin diren eta eüskal dantzaren" Master Class" delako bat haütatü düen 18 neskatila eta motiko. Master Class horren jarraikitzeak, ikasle horier parada emanen deie, batxileratuan, dantzaren sail hau haütüzkoan hartzeko eta, arren, diploma horren kausitze bidean püntü zonbait habororen biltzeko.
|
|
|
Musika Patricia Arhancetek jakinarazten du berriz hasiko dituela musika erakasketak Erregeluko salan, ibiakoitz goiz guziz, sei
|
urtetarik
aitzina, mail guzietan. Xehetasunak, Patricia 06.82.04.28.35 edo Herriko Etxea 05.59.37.61.65.
|
|
|
Haatik, herri izan aitzin, parropia zen Erdi Aroan, bertze bi auzo loturik zitzaizkiola, Hazparneko Minhotz eta Aiherrako Hergaitz. 1000
|
urtea
aitzin hasi zen populatzen Lekuine eta XI. mendean zen parropia bihurtu, lehenik Baionako Apezpikutegiaren peko, geroxeago Orreagako Frailetxearen peko, eta hau bost mendez nunbaitan, berriz Baionako diozesari saldua izan aitzin, Lekuindarren zoritxarrerako, miseria gorria jasan behar Apezpikutegiari zerga gehiegiren pagatzera bortxatuak izanik. Lekuineren berezitasunetarik bat da betidanik arrunt laborari guti ukan dituela (gaur egun bakar bat), aldiz ofiziale asko (larrugile, ehule eta abar).
|
|
|
Nicolas Lecygne ttipi ttipitik saski-baloiari emana da. 38
|
urtetan
aitzina segitzen du beti kar berarekin. Jokolari hauta eta gazteen trebatzaile ernea.
|
|
|
2000
|
urtetik
aitzina funtsezko aldaketa bat gertatzen ari da Afrikan. Kontinente hori hiper aberatsa izaki eta lehen ekaietan, berezitasuna zuen lehen ekai horiek hala hala saltzen dituela lurralde industrializatuetara.
|
|
2016
|
|
|
Egun berrogeita bi urte ditut, eta berrogei
|
urtetik
aitzinerako urteak direla hoberenak erraten didate. Nik, halako egoeratan, beti berdina erran izan dut:
|
|
|
Sobera dramatiko jarri aitzin, erran nahi dut gehiegi luzatzen diren ipuinek ez dutela beti ukaiten nahi dugun amaiera. Nire aldetik, ahalegindu nintzen unibertsitateko garai hura luzatzen, baina bosgarren
|
urtetik
aitzinera, gauzak aldetzen joan ziren, eta horrelakoetan, norberaren esku da aldaketekin batera aldatzea, ala beste bide bat hartzea. Orduko aldi hartan, bigarrenak hautatu ninduen ni.
|
|
|
Elkar ezagutu genuenean, guretzat deigarriena elkarren arteko adin desberdintasuna zen, bederen Eirak, garrantzia eman zion.
|
Urteak
aitzinera joan ahala, urteek pisua galtzen dute, hemeretzi urterekin baina, adinak oraino pisu handia du; hobeki erran, bizi nahi den horrek pisu handiagoa du ordura arte bizi izan denak baino.
|
|
|
Han igaro ohi zituen egunak eta gauak, eta umea ere hantxe ukaiten zuen, egunak eta gauak.
|
Urteak
aitzinera joan eta, aita armadaz nazkaturik utzi egin omen zuen, eta etxera itzuli zen. Itzuleran, aldiz, ez omen zuen itxaroten zuen ongietorririk atzeman.
|
|
|
Ameriketan irakasle egondu zen, South Carolina eta New Yorkeko unibertsitateetan, eta beste hamaika gauzen artean, Agirre lehendakariaren aholkularia izan zen. 1947
|
urtetik
aitzina Saran bizi izan zen, nahiz 1968.ean Renoko unibertsitateak kontratatu bere Basque studies program delakoa aitzina eramateko. Hor bere lehenbiziko eginkizuna, gaztetan hasi lan gotorrari amaiera ematea izan zuen, eta horrela 1970 urtean bere Eusko Bibliographia famatuaren lehenbiziko alea ageri zen Izabako Estornes Lasa anaien Auñamendi argitaletxearen eskutik.
|
|
|
Ez dira gutti Txomin Agirre Badiola apez euskaltzain ondarrutarrak izkiriatu Kresala idazkiak jaso dituen argitalpenak. 1880 urtean Jose Manterola kanta biltzaile donostiarrak sortu Euskalerria izenburuko aldizkarian eta 1901
|
urtetik
aitzina agertzen hasi zen lehenengo batez aldizka. Liburu bezala lehenbiziko argitalpena 1906 urtean jalgi zen Durangoko Florentino Elosuren moldeetan.
|
|
|
Badirudi ordutik aurrera Paueko Parlamentua ez zela gehiago menturatu agoten kontrako erabakirik hartzera, eta emeki emeki beste herritarrak bezala kontsideratuak izan zirela Baigorrin bederen, salbu elizan non bereizketak luzeago iraun zuen. Gutun honen ondorio bat izaten ahal da Baigorrin gertatu ziren lehen ezteiak agoten eta beste herritarren artean, 17 mendeko azken
|
urtetatik
aitzina. Gutun honen aurretik, 1681ean, Nafarroako Paueko Parlamentuak baimenduak zituen holako ezkontzak, eta ondotik, 1690ean, agotek kargu publikoak izateko ahala ukan zuten.
|
|
|
Gero, Baionan jokatu zen Piarres Larzabalen Xirristi Mirristi antzezlan ospetsuan aritu zen.
|
Urteak
aitzina joan ahala, gero eta antzezlan gehiagotan aritu da, hogei antzerki baino gehiagotan. Hauetako ainitz gazteen artean ematekoak ziren.
|
|
|
François Hollande presidenta ez omen da oraino segurik hautagai beste bost
|
urtez
aitzina atxiki nahiz bere kargua. Ez da hautagai bainan hala balitz bezala mintzo da!
|
|
|
Europa mailean, urte guziz bi hiri hautatuak izaiten dira kultur hiriburu bezala. Hautua zonbait
|
urte
aitzinetik egiten da, apailuak ere gisa hartarat akulatzeko gisan. Aurten hiriburu dugu Donostia eta jadanik ospakizun handiak izanak dira, urtarrilaren 28 an astekari huntan aipatuak funtsean, bai" Gure Hitza" sailean bai eta Hegoaldeko berrietan.
|
|
|
Egun guziak laneko egunak bilakatu ziren. 1800
|
urtetik
aitzina, ohointzak eta jende hiltzeak ere izan ziren. Errana izan zen aita familiako askok gaua ostatuetan pasatzen zutela.
|
|
2017
|
|
|
—Betikoa. Haurdun gelditu nahi dun,
|
urteetan
aitzina hoalakotz, baina Mikelek ez din nahi. Orduan, ez dakin zer egin, beti bezala.
|
|
|
Joan den neguan, doi doietarik huts egin dute mihi urdinaren ondorioz Espainiak mugak hestea, Europak urri ondarrean onartu baitu hiltegietarako bideak libre atxikitzea erresumaz kanpo. Halere, xuxen nork daki zer arrazoinen gatik, bildotsaren merkatua 1990
|
urteak
aitzin bezala jautsi da, 2 euroz peko alderat!
|
|
|
EEPko emaitzen arabera erran daiteke 41.000 ikasle direla eta hauetan nonbait han 10.000 euskaldun B1 edo B2 heinean, %25 Haurrak eskolatuak dira murgilbidean edo elebidunean %45 ama eskoletan, %35 lehen mailan. Helburua da haurretan 3/ 4 euskal sailetan sarraraztea eta ikasle hauetan 3/ 4 B2 heinera helaraztea 13
|
urteak
aitzin.
|
|
|
" Les morts de la rue" elkarteak atxikitzen du artoski karrikan hilik altxatuak direnen zerrenda Frantzian. 2016an 501 lerrokatu ditu, horietan 46 emazteak, 11 hemezortzi urtez pekoak, tartean sei bost
|
urteak
aitzin hilak. Azken bost urtetan kopurua arras gutxi mugitzen da, apalena 453 eta gorena duela bi urte 513 izan da.
|
|
|
|
urteak
aitzin Tandil aldean aurkitzen ziren euskal izenak, gutiz gehienak, 18 mendean, Argentinak independentzia ardietsi aitzin Espainiako erregeak" Virreinato del Rio de la Plata’ ra igorritako armada eta administrazio gizonak ziren. urtetan lur eremu gaitzak ardietsi zituztenak, enfiteusari esker, beren kargua eraman sari.
|
|
|
Harrigarri da preseski nolako tresnak badiren orai laborarien lana errexten dutenak... Hots, Saloinak badu jadanik aski ixtorio luzea, biziki aberatsa, bainan itxura guzien arabera urtetik
|
urterat
aitzina aberastuz joan ditakeena...
|
|
2018
|
|
|
Lurralde horiek James Cook bidaikariak aurkitu zituen 1774an eta uharte nagusia Kaledonia Berria izendatu zuen, itsas bazterrek latinezko izen zaharra Kaledonia zuen Eskoziari egite zutela kausitu zuelako. Baina, lehenbiziko kanpotar Europarrak han finkatu ziren 1840
|
urtetik
aitzina, kristautasuna predikatuz. Napoleon III enperadoreak Kaledonia Berria ofizialki frantses kolonia deklaratu zuen, eta berehala preso gune bat ireki zuen han 1853an.
|
|
|
1870ean Napoleon kendu zuten, Errepublika jin baina preso gunera Frantziatik jendea bidaltzen segitu zuten 1920 urteak arte. 1970
|
urtetatik
aitzina iratzarri zen Kaledonia Berrian bertako Kanakiarren nortasuna. Gertakari arras larriak gertatu ziren urtetan.
|
|
|
Labela hainbat lurraldetako (Suitza, Erresuma Batua, Kanada, Alemania...) esperientzia probetxugarrietan bermatzen da. Linea bidez egin eko diagnostiko bat proposatzen du" heina" neurtzeko eta urtetik
|
urtera
aitzina egiteko. Bost alor nagusitan oinarritzen da:
|
|
|
Aurreko gobernuak erabakitako neurria da hori, oraingoak guztiei jaitsiko dielako sozietate zerga. Hori bai, heldu den
|
urtetik
aitzina: %31 2019an, %28 2020an, %26, 5 2021ean eta %25 2022an.
|
|
|
Zalantzarik ez dago hasierako saiakera hori abiapuntua izan zela bere bizitzan zehar, ikerketaren bidez, eginen zuen ekarpen oparoan. Izan ere, 1956
|
urtetik
aitzina hasi ziren argia ikusten bere lehenbiziko ikerlanak, hala nola Luzaide inguruko biografiak, lexikoa, ponte izenak, deiturak, ipuinak, bertsoak, testuak, ohiturak, kantak, etab. Bide horretan jarraitu zuen etengabe bere bizitzaren amaiera arte. Satrustegi lanerako jaioa eta langile saiatua eta kementsua izaki.
|
|
|
Partxis txapelketa, berriz, zazpi
|
urtetik
aitzinerakoentzat antolatu dute. Honetan ere sariak izan dira, Irrisarri Landeko sarrerak, hain zuzen.
|
|
|
227. 2000
|
urtetik
aitzina, Joxemiel Bidadorrek eta biok ibilbide bat eskaini genuen, Iruñea bertzela erakusteko, euskararen inguruko gauzak kontatzeko. Joxemielek literatur aldea lantzen zuen gehienik, eta nik, berriz, euskarari loturiko bertze kontu eta istorio batzuk, den dena hiriburuaren ikuspegitik.
|
|
|
...muga, gaur egungo Aude departamenduaren iparraldearen eta Ebro ibaiaren itsas ahoaren artean (Tarragonaren hegoaldean); hegoaldeko mugak Ebro ibaiaren hegoaldeko Demanda mendilerroa jarraitzen zuen; mendebaldeko muga gaur egungo Oviedoraino (Asturias) heltzen zen.68 Geroztik anitz murriztu da euskaldunen eremua, harreman ekonomikoak tarteko; iberiarrek eragin handia izan zuten bertan, duela 3.000
|
urtetik
aitzina.
|
|
|
Cracoviako rabi ospetsua izana zen eta torah barnaki ikasia zuten haietakoa.
|
Urteak
aitzina arau are zorrotzago egin zen bere sinesteetan, eta legeari guztiz atxikirik bizi ahal izateko aldaratua zen herrixkaraino eta laborari bilakatu. Aldika, haren ospeak Rybnikeraino erakartzen zituen legeaz dudarik zutenak, baina guti bihurtzen ziren handik kontent, Ben Amayelek ganibetak gurina bezala ebakitzen baitzuen legea:
|
|
|
Guziaren buruan, asentatu falta horren arrazoia ez litzateke harritzekoa ere: azken
|
urteotan
aitzina pauso politak egin badira ere euskarazko prosa idatziaren umotze prozesuan, oraindik ere nabari da azken saioan 50 urteko ibilaldia bertzerik ez duela egin euskal hizkuntzak prosa molde hori indartsu garatzeko, bertze hizkuntza batzuek, berriz, mendeak egin dituztelarik beren komunikazio ahalmena fintzen (ahantzi gabe euskaraz ere izan dela zenbapaiteko tradizioa, hartako ereduak aztertze...
|
|
2019
|
|
|
Hau da, 2020an 45 urte beteko dituztenek oraingo sistemarekin segituko dute erretiroa hartu arte, aldaketarik gabe. Aldiz, sistema berria ezarri nahi die 2004
|
urtetik
aitzina jaio direnei beren lan bizitzaren hasieratik. Bien artean direnek, arteko belaunaldikoek, trantsizioa egin dute:
|
|
|
1945
|
urtetik
aitzina, Begiraleak antzerki taldeak dantza, kantua eta antzerkia nahasten zituen emankizunak prestatu eta taularatu zituen. 1947ko agorrilaren 3an eta 1960ko agorrilaren 10ean" Etxe sartze/ Euskal ezteia" izenekoa plazaratu zuten arrakasta handia erdietsiz.
|
|
|
1950
|
urtetik
aitzina tobera berrien tenorea etorri zen, Luhuson, Makean... gaia ez zen garai bateko salaketa moral hura, alegiazko gaien inguruko epaiketa baizik. Gaia aldatua zen, baina egitura guziak bere hartan jarraitu zuen:
|
|
|
dantzak, kantak, bertsoak, kabalkadak, pertsonaiak... 1970
|
urtetik
aitzina boterearen aurkako toberak antolatu zituzten. 1974 urtean Iholdin zegoen aintzira proiektu baten kontrako tobera antolatu zuten.
|
|
|
1950
|
urtetik
aitzina tobera berrien tenorea etorri zen, Luhuson, Makean... gaia ez zen garai bateko salaketa moral hura, alegiazko gaien inguruko epaiketa baizik. Gaia aldatua zen, baina egitura guztiak bere hartan jarraitu zuen:
|
|
|
dantzak, kantak, bertsoak, kabalkadak, pertsonaiak... 1970
|
urtetik
aitzina boterearen aurkako toberak antolatu zituzten. Adibidez, 1974 urtean Iholdin zegoen aintzira proiektu baten kontrako tobera antolatu zuten.
|
|
|
|
Urteak
aitzina joan ahala, gero eta ikasle gehiago dira eskola eredu hauetan (EEP, 2015), murgilketazko zein eta ordu parekotasunezko ereduan1 Egoera honek ondorioztatzen du euskarazirakasten duten irakasleen beharra, eta eskas bat agertu da alde horretatik urte batzuetan2.
|
|
2020
|
|
|
Denda txikiak irekitzen dira. 65
|
urtetik
aitzinerakoek lehentasuna izango dute horrelako dendatara joateko. Gainera, erlijio guneak ere irekitzen dira, edukieraren herena bakarrik erabilita.
|
|
|
Bizi ziren lekuan bizi baldintzak sobera gogortzen zirelarik, bizilekua aldatzen zuten.
|
Urteek
aitzina egin ahala, baldintzak samurtuz joan ziren eta, hala, agotak beren bizilekuetan finkatzen hasi ziren. Baztanen ere bai.
|
|
|
Geroago Marie etorri zen, eta ikastolan inplikatu zen buru belarri, gurasoen bilkuretan, taloak egiten bestetan... Laneko kontuak konplikatzen hasi ziren
|
urteak
aitzina joan ahala, ordea: enpresan ardura postu potoloa eskaini zioten, eta gero eta denbora gutiago zuen bilkuretarako, bestetarako, baita familiari eskaintzeko ere.
|
|
|
Ihiztariek izen desberdinak erabiltzen zituzten otsoen izendatzeko, adinaren arabera: sortzetik sei hilabete izan arte, otsokumeak dira; sei hilabetetik urtebete arte otsokoak; urtebetetik bi urtera otso gazteak; bi urtetik lau urtera otsoa; hortik aitzina, zortzi urte izan arte, otso handia... eta zortzi
|
urtetik
aitzina, otso zahar handia!
|
|
2021
|
|
|
Kondaira, olerki, bertsu, eleberri eta artikulu ugari agertu zituen. 1940ko
|
urtetatik
aitzina, Herria astekari huntan bereziki famatua bilakatu zen, kronika bipilak idatziz, Chilar, Piarres Iparla edo Otto Piarre izenpedura pean, Piarres Lafitteren kolaboratzaile suharrenetarik bilakaturik. Idazluma ez zuen kamutsa.
|
|
|
Donostiako mugikortasuna arautuko duen plan berria aurkeztu du Eneko Goia auzapezak joan den astean. " Datorren Donostia" izena eman diote 2023
|
urtetik
aitzina indarrean ezarri nahi duten egitasmoari. Hala ere, neurria gauzatu ala ez erabakitzeko, herritarren parte hartzea beharrezkoa izanen da.
|
|
|
Lege horrek prentsari adierazteko libertatea eman zuen, denbora haietan, askatasun bat Europako beste herrietan ez zena ezaguna. Lau
|
urte
aitzin, 1877ko legebiltzar hauteskundeetan, errepublikanoek diputatuen parlamentuan gehiengoa lortu zuten. 1879an, Senatuan ere, lehen aldikoz, gehiengoa lortu zuten.
|
|
|
Harrera behin behineko prozesua da, ezin dena denboran aunitz luzatu. Bi
|
urtetik
aitzinera, elkarbizitzaz, inklusioaz eta kohesioaz solastatu behar dugu. Hizkuntza harrerari dagokionez, abiapuntua da Bortzirietan euskara dela gizarte kohesiorako hizkuntza.
|
|
|
2000ko
|
urteetatik
aitzina borroka armatuaz zuen iritziaz galdetuta, behin eta berriz errepikatu du ez duela zalantzan jartzen ETAk eragindako mina, baina «bi aldeetan» galdua zela sufrimenduarekiko sentsibilitatea. «Nik ere izan nituen heriotza mehatxuak 2001ean».
|
|
|
Emakumezkoen kontrazepzioa dohainik izanen da Ipar Euskal Herrian datorren
|
urtetik
aitzina 25 urtetik beherakoentzat. Elkarte feministei neurriak sentipen gazi gozo bat utzi die:
|
|
|
Kalostroari buruzko istorioa amaitzeko hitz bitan aipatuko dut toki ederra baina ez egoki horretan egin nuen erakusketaren kari Urdazubiko udaletxeari eskertzeko margo bat eskaini niola. Zenbait
|
urte
aitzin eginiko margolana zen," Gero" izenburukoa. Urdazubiko herriari opari gisa eskaini nion, ezin aproposagoa!
|
|
2022
|
|
|
Zehazki, ingelesa 3
|
urtetik
aitzina irakasten hastea eta ikasgai honetarako irakasle kopurua handitzea adostu da. Halaber, Lehen Hezkuntzan (lehen mailan) Gorputz Hezkuntzako irakasle gehiago ezartzea finkatu dute.
|
|
|
Gorriak, ez ziren hain gorriak ere, baina antiklerikalak ziren, erlijioak gizartean ezarria zuen menpekotasunaren aurkakoak; zuriak menpekotasun horren aldekoak ziren. Gatazka hori piztu zen, lau
|
urte
aitzin Frantzian onartu egin zutelako Estatua eta Eliza bereizteko legea, eta horrek bazterrak sutan ezarri zituen.
|
|
|
Elkarte batek galdatzen duen engaiamendu maila kontuan harturik, 40
|
urtez
aitzina egin izana anitz da. Nola ez, geroari begira dira Etxezaharreta eta Borda:
|
|
|
1984
|
urtetik
aitzina liburuak argitaratzen hasi ziren, Bordaren Bizitza nola badoan poesia lanarekin emanez hastapena. Bi elkarrizketatuak ados dira errateko Maiatz ez balitz hor izan liburu gehienak ez zirela argitaratuko.
|
|
|
Hendaiako CCAS en (Gizarte Ekintzarako Herriko Zentroa) arabera, %40 egin du gora etxez etxeko zaintza zerbitzuek. Txomin Elizondo, CCASeko zuzendariak azaldu digunez," gaur egun Hendaian, 300 bat pertsona dira laguntza jasotzen dutenak, baina etengabe emendatzen doa beharra eta ez dago formakuntza egokia duen aski zaintzaile horri buru egiteko".
|
Urteek
aitzina egin ahala, zaindarien beharra emendatzen joango dela aurreikusita, Hendaiako Aizpurdi Lizeo profesionalak bi titulu profesional eskaintzen ditu bere formakuntza eskaintzan. Akitaniako eskualdeak diruz lagundutako DEAES diploma eskuratzeko sei hilabeteko formakuntza izan, ala estatuko ADVF titulu profesionala izan, (bi urteko ikasketak eskatzen dituena), Aizpurdi lizeoak lan aterabide handia du sozial arloko formakuntzaren bidetik.
|
|
|
Aldarrikatzaileagoak izan ginen, baina aunitz kostatu zen. 70
|
urtetik
aitzinera izan ziren kontu haiek, frankismoaren hondarretan. Eta gerora etorri ziren lan arloko aldarrikapenak, baldintza ekonomiko eta lan arlokoen hobekuntzen eskaria".
|
|
|
Ordurako gauza guti kontatzen nion amari, ene lagunen aldean. Aitei deus ez kontatzea ohikoagoa zen, baina erran nahi dut uste dudala hasia zela ene baitan mesfidantza inkontziente hori,
|
urteak
aitzina joan ahala indartzen baino joanen ez zitzaidana: ahal izanik ere, ni babesteko zer eginen zuten galdetzen zidan oihu bat.
|
|
|
Haatik 1931
|
urtean
Aintzina mugimendu euskal herrizalea sortu zen Piarres Lafitte apez euskaltzalearen inguruan. Ez da dudarik sakonean abertzalea zela, bainan ingurugiroa kontutan hartuz, zuhurki erreformazale agertu zen.
|
|
|
Hilabetekoak gertatzea fenomeno naturala da, eta 12 edo 13
|
urtetik
aitzina, hilabete guziez gertatzen dira 50 urte arte nonbait han (menopausiaren garaia).
|
|
|
Zakil mokoaren puntako zirritutik da pixa egiten eta eiakulatzen baina ez dira sekula biak betan gertatzen. Pubertaroaren ondotik, 17
|
urtetik
aitzina, sexuaren izaria ez da gehiago aldatzen.
|
|
|
Legearen arabera, bi nerabek sexu harremanak ukan ditzakete, biak akort izanez geroz. Haatik jende helduei (18
|
urtetik
aitzina) 15 urtez petik direnekilako sexu harremanak (ferekak, penetrazioa) debekatuak zaizkie, adingabeak ados izanik ere.
|
|
2023
|
|
|
Azken urteetan Margarita letretan murgildu zen,
|
urteak
aitzina joan ahala. Heptamerona izan zen bere obra nagusia, eta 1559an argitaratu zen.
|
|
|
Lehenago ere funtsean. Ohartzen gara 55
|
urtetik
aitzina biziki zaila bilakatzen hasten dela: gaueko lana, pertsonak andetan eramatea, suteak...
|
|
|
Neronek,
|
urteetan
aitzina eginda, gogoan dut 1982ko hauteskunde kanpaina, PSOEk Kongresuan gehiengo osoa erdietsi zuenekoa. Felipe Gonzalezek 800.000 lanpostu sortuko zituela agindu zuen (bi milioi langabe zeuden) baina kontrakoa gertatu zen:
|
|
|
Hastapenean, oinarri sendoak finkatu behar izan ditugu hiru arlotan —hizkuntzan, literaturan eta kulturan—. Corpusa sortzeko, bistan dena, ikerketaren gainean finkatu ditugu oinarri horiek. Emeki emeki, gizartea aldatu da, eta 2000
|
urtetik
aitzina kezka berriak sortu dira. Euskara behar zen irakatsi eskoletan; beraz, behar genituen irakasleak trebatu.
|
|
|
Abuztuan ere irekitzeko asmoa dute, eta talderen batek data horietaz kanpo erreserbatuko balu ere, irekitzeko prest daude. Heldu den
|
urtetik
aitzinera, sagardotegi garaiarekin batera irekitzeko asmoa dute. www.larraldea.eus webgunea ere sortu dute, Larraldea sagardotegiaren, Gamioxarrea dolarearen eta Eztibeltza Kooperatibaren informazioa ematen duena.
|
|
|
1608
|
urtetik
aitzinera, ordea, bertze dimentsio bat hartu zuen Bordeleko juje zibila ikertzen hasi zelako Iparraldean eta Espainiako Inkisizioa Hegoaldean. Zer gertatu zen orduan mugaren bi aldeetan ikerketa abiatzeko?
|
|
|
Camillek hamar urte baizik ez zituen Théodore Annabellerekin ezkondu zenean; eta handik bi urtera ama galdu zuenean, Annabelle babes handia izan zitzaion. Sostengu bakarretarikoa ere bai, hamahiru
|
urtetik
aitzina, emazteen eskubideen alde mintzo zenean otorduetan eta otorduetatik kanpo. Annabelleren malkoek Camilleren sorbalda blaitu zuten, 1938ko irail hartan, etxeko gazteena ere habiatik airatu zenean, besarkada tinko eta amaiezin hartan.
|
|
|
|
URTEAK
AITZINA
|