2001
|
|
Lehenengoa eta agerikoena beharbada,
|
urtetan
ahalegin askoren ondoren lortutako hainbat eta hainbat ekimen eta egoera bertan behera gelditzea edo gelditzeko arriskuan jartzea. Esanguratsuenak eta azkenaldian nabarmenenak Nafarroan gertatzen ari direnak dira.
|
2002
|
|
Ikerkuntzaren atalean adierazi dudan modu berean, irakaskuntzarako laguntzaileen urritasunak izugarri murrizten ditu aukerak. Hortaz, Espainiar Estatuko unibertsitate publikoen artean EHU da laguntzaile gutxien duena4 Joan den
|
urteotan
ahalegin handiak egin dira unibertsitatea irakaslez hornitzeko, baina teknika laguntzari ez zaio behar zuen beste garrantzia eman. Esan beharra dago, bestalde, NUPen egoera EHUrena baino hobea dela.
|
2003
|
|
Giza egintzaren eta gizarte egituren arteko loturaren teorizazioa, gai nagusietarikobat izan da pentsamendu soziologikoaren historian. Egintza/ egitura edo subjektu/ objektu dikotomiak gainditzeko ahaleginak, 80ko eta 90eko hamarkadetanegin ziren hainbat saio teoriko gidatu ditu, baina azken
|
urteetan
ahalegin horiek ursakonagoetan murgildu behar izan ziren. Izan ere, 90eko hamarkadan gizarteindustrializatuetan nabarmentzen ari ziren eraldaketek modernitatearen krisia etapostmodernitatearen eztabaida ekarri zuten.
|
|
Ingurumen ministroak esan zuen ospakizun horiek erabilgarriak direla jendea kontzientziatzeko eta guztiei bizi kalitatea hobetzen lagunduko dieten garraiobide iraunkorragoak erabiltzen hasteko. Era berean, ekologistek egindako kritikei erantzun zien, Gobernuari errepideko garraioa sustatzea leporatzen baitiote, eta gogora ekarri zuen “azken
|
urteotan
ahalegin handia egin dela garraio alternatiboak bultzatzeko”. Alde horretatik, nabarmentzekoak dira abiadura handiko trenetan egiten ari diren inbertsio handiak, hiri handietan aldirietako garraioa sustatzea eta autobus flota hobetzea.
|
2005
|
|
Mendea ren hasierarekin batera abian jarri zen bai euskarari Ziurtagiriak 5 urte bete izana agian ez da munta handiegiko efemeridea, baina Kontseiluarentzat eta dagoenekoZiu rtagiria eskuratu duten 1.300 enpresa, erakunde, saltoki eta elkarterentzat seguru asko badu bere garrantzia. Duela bost urte urxirripa isil baten antzera hasi zena dagoenekoerrekasto kantari bihurtu da, eta datozen
|
urteetako
ahalegin eta ibiliaren ondorioz lehenik ibai oparo eta geroago itsaso zabal gertatzea opa diogu. Euskal Herri osoan zehar pixkanaka pizten ari diren izar gisa, euskararen normaliz azioaren argitasun beteak gure lurralde osoa hartu arte Bai Euskarari Ziurtagiriak asko, gehiena du oraindik egiteko, baina hasiak erdi egina dirudien bezala iritsiko da eginakurrego rria ren distira izango duen garaia.°
|
2006
|
|
1971ko bigarren partean eta 1972
|
urtean
ahalegin apartekoa egin zuen Jakin Taldeak bere liburuen programazioa burutzeko. 1971ko uda inguruan egin zuen hiru sailon araberako banaketa:
|
2007
|
|
Dena den, azken 25
|
urteetan
ahalegin handia egiten ari dira ikatz teknologia garbiak garatzeko. Eta bide horretatik doaz, hain zuzen ere, AEBren eta EBren planak ere.
|
|
1947an bertan, ordea, Agirre lehendakaria eta New Yorken bere ordezkaria zen Anton Irala ohartu ziren jaio berria zen Gerra Hotzaren kontestuan Estatu Batuek ez zutela ezer egingo Franco botatzeko, botere hutsunea komunisten mesederako izan zitekeelako. Euskal agintariek ez zuten onartu nahi izan errealitate hori, eta hurrengo
|
urteetan
ahalegin ugari egin zuten Francoren eta erregimen demokratiko baten artean zeuden aldeak nabarmendu nahian iparramerikarren aurrean. Hori gutxi balitz eta euskal oposizioa batuta mantentze aldera, bat egin zuten Indalecio Prietok bultzatutako irtenbide monarkikoarekin.
|
|
larrutaldi horiek guztiek ez dute balio trukean eman beharreko laguntza psikologiko amiñi bakar bat ere. Lankideei kontatzen irudika nezakeen denda etniko batean erositako soinekoa jantzita" Ahmadou, Boli Kostan jaioa da eta duela bi urte heldu zen Frantziara, bere herria oso oso gaizki dago eta abar eta abar", afrikarraren zakil pendularrak hipnotizaturiko hitz jarioa, emakumearen sasi ezkertiartasuna, bere askapen femeninorako
|
urtetako
ahalegina gizon haren hipnosi gaitasunak birrindurik, zeinarentzako, normala denez bere herrian, emakumeak etxola garbi izateko eta arrazaren biziraupena bermatzeko baino ez ziren. Horrelako zerbait idazten ari nintzen, axota papera urratu ahala berotuz, barruan daramadan irakurle txiki horren irribarre erdiak irudikatuz.
|
2008
|
|
Euskara 300 hizkuntza horien tropelean dabil, eta areago, IKT eta hizkuntza teknologiako produktuak aztertuta ziur euskara sartuko litzakeela lehenengo 100 hizkuntzen artean, agian lehenengo 50 hizkuntzen artean ere bai. Azken 25
|
urteetako
ahaleginen fruitua da hori, baina agian hori ez da nahikoa etorkizun hurbileko erronkei ekiteko.
|
|
Oraindik ez dute lortu, ordea. Azken 25
|
urteetan
ahalegin handiak egin dira, eta diru asko bideratu da ikerketa horietara. 2006 urtean, adibidez, 933 milioi dolar inbertitu ziren GIBaren aurkako txertoa garatzeko proiektuetan.
|
|
Goraxeago aipatutako irizpideak eta Hiztegi Batuaren sarreran jasotzen direnak alderatzen baditugu, berehala jabetuko gara Arantzazuko lerro haiek garatzea baino ez dela izan azken
|
urteetako
ahalegina. Euskalkietako lexiko altxorrari dagokionez; eta, aldi berean, Azkueren jokabidea sendestea:
|
|
Amaitzeko, aipatu nahi genuke, estandarretik urruntzeko ahaleginak egin ordez, egokiago eta osasuntsuago (izango) zaigula, estandarra baliatuz euskararen senera hurbiltzeko ahalegina egitea. Hiztegi batutik terminologia baturako urratsa egin du euskarak XXI. mendean, ahantzi gabe XX. mendearen azken
|
urteetako
ahaleginak, ongi eginak aintzat harturik eta oker eginak zuzenduz. Izan ere, ez genuke mesederako termino eta egitura oker eta baldarrak nola halako ezaugarrien zerrendak osatzeko baliagarri izatea txosten honetan egin bezala.
|
|
Luxenburgoko laguntza ministroarekin, Jean Louis Schiltzekin, batera idatzitako idatziak dioenez, 1.700 milioi gutxiagok 4.500 ikastetxe edo 1.200 ospitale finantzatu zituzten. CADek datozen
|
urteetan
ahalegin handia egin dutela eta Milurtekoko Garapen Helburuetara hurbiltzeko ekarpenak areagotu. Espainiaren helburua da hurrengo legegintzaldian ENGren %0, 7 pobreziaren aurka borrokatzera bideratzea.
|
|
Saiakera batzuk egin ostean, babestuta dauden zenbait tokitan oihaneko eta zooetako tximuak elkartzea da aukera egokiena erakundearen arabera, oihanera egokituta ez dauden animaliak bizirik irten daitezen. Vieren arabera, «pertsona askoren
|
urteetako
ahalegina behar izan da horretarako».
|
|
Haren irudiko, nazioartean krisia nagusi den garaietan, apustu estrategikoak hartzea beharrezkoa da, eta orain berrikuntzari heltzeko tenorea dela defendatu zuen. «Duela hogei
|
urte
ahalegina lantegiak erakartzea zen, orain ikerketa zentroak erakarri nahi ditugu».
|
|
Israelen eta palestinarren arteko gatazkari irtenbidea eman beharra berretsi du Laukoteak, hitzak obratzea oso zaila dela nabarmendu da, baina, azken hogeita hamar
|
urteotako
ahaleginetan.
|
2009
|
|
Azken
|
urteotan
ahalegin handiak egin dira Errepublika garaiko mugimenduaren memoria historikoa berreskuratzearren (Orixe, Lauaxeta, etab.; Aitzol). Itxarotekoa da, ekinaldi berri batean, Foruosteko eta XX. mende hasiera neketsuko langile apal baina txalogarrien ekarpenari ere helduko diola ikerketa gazteak.
|
|
euskalduna. Hainbat
|
urtetako
ahaleginaren ondoren, Etcharrenek eta bere sozioak, Jack Keane irlandarrak, urrea topatzea lortu zuten Heriotza Ibarreko Funeral Mendietako maldetan 1903ko abenduan. Albistea zabaldu zelarik, 1904ko maiatzerako bostehunen bat urre bilatzaile bazebiltzan inguru haietan.
|
|
Bost kontinenteetako 16 herrialdetako 21 talde ariko dira aurten Tolosako 41 Abesbatzen Nazioarteko Lehiaketan. Gonbidatu bereziena, Sydney Chamber Choir izango da, lehen aldiz hartuko baitu parte Tolosako lehiaketan Australiako koru batek,, urterik
|
urte
ahalegin handia egin dugu Australiatik talderen bat ekartzeko, guretzat erronka izan da, eta aurten lortu dugu?, adierazi du Ana Arretxe Tolosako Ekinbide Etxeko arduradunak. Eta hutsunerik handiena etxeko taldeen artean egongo da, Euskal Herriko abesbatzarik ez baita lehiatuko aurten:
|
|
irabazi du euskarak administrazioan.
|
Urteotan
ahalegin handiak egin eta bitarteko ugari jarri dituzte herri aginteek langileak euskalduntzeko, eta aukera izan duten langile gehienek ahaleginak eta bi egin dituzte euskara ikasi eta lantzeko. Lana euskaraz egiteko bitartekoak ikaragarri ugaldu dira urteotan (hiztegiak, glosario terminologikoak, programa eta aplikazio informatikoak, besteak beste).
|
2011
|
|
Oztopo gerta liteke hizkuntza gutxitua indartzeko ahaleginak eskolaldiaren lehen urteetara mugatzea, hortik gorako Bigarren Hezkuntza, Lanbide Heziketa edota unibertsitatean halako ahaleginik egin gabe. Osak (ibid.) dioen modura, arriskua egon liteke eskolaldiaren lehen
|
urteetako
ahaleginak erdibidean geratzeko eta hizkuntza nagusiek (frantsesak zein gaztelaniak) prestigiozko hizkuntza eta lan munduko hizkuntza nagusi izaten jarraitzeko.
|
|
Aurreko egoerarekin alderatu behar dira, mugimendu horien ondorioez jabetzeko. Genero berdintasunaren kasuan, emakumeek bigarren maila bat hartu dute tradizioz, baina azken
|
urteetako
ahaleginari eta ahaleginari esker, gero eta hurbilago daude lehen lerrotik. Hezkuntza, osasuna eta lurraren jabetza 2008ra arte, aztertutako 40 herrialdeetatik 17tan generoen arteko parekotasuna lortu zen bigarren hezkuntzako matrikulazioan Milurtekoko Garapen Helburuen 3 helburuak genero berdintasuna eta emakumearen autonomia sustatzea du helburu, giza garapenaren aurrerapenerako beste bitarteko bat baita.
|
|
–Afaria berezia izango da, baina neurrian hartuko dugu edana. Gogoan eduki" zorriak" bihar ez bada etzi helduko direla eta burua garbi eta gorputza arin behar ditugu orduko, joan den
|
urteetako
ahalegin guztia pikutara joan ez dakigun.
|
|
Leitu egin dut dokumentua hurrengo
|
urtetako
ahaleginak eta estrategiak zein noranzkotan joango diren ikusteko asmoz. Hainbat ondorio atera ditut, segidan zurekin, irakurle, partekatuko ditudanak.
|
2013
|
|
Proiektu hau bertan behera geratu izanaren atzean egon den elkarlana nabarmendu zuen Intxaurrandietak.
|
Urteetako
ahalegina egun fruituak ematen ari dela zioen, herritarren, herri mugimenduen eta erakundeen arteko elkarlanari esker hain zuzen. Eta hondakinen kudeaketan itxi berri den errausketaren aroak erakutsi duenez, GHK ko lehendakariaren esanetan, “herritarrok eta erakundeek bat eginez lor ditzakegu nahi ditugun helburuak”.
|
|
Zinez, bere esploratzaile eta kolonizatzaile karreraren azkena izan zen hura. Nueva Españako agintariek Aita Escobarrek deskribatutako fabulazko izaki haiek baino zerbait gehiago espero zuten hainbeste
|
urtetako
ahaleginaren ondoren, eta
|
2014
|
|
Gizaki baten adimena, ezaguerak eta, jakina, kontzientzia bera, burmuinetik erauzia eta txip bioniko batean kontzentratua. Horra nire azkeneko hamabost
|
urteotako
ahalegin teorikoen zioa, eta azken hilabeteotako ekintza praktikoena: horretarako kontratatu berri ninduten unibertsitatean, eta horretarako eskaini zidaten Arreseren eta bere taldearen laguntza.
|
|
Gaur, abenduaren 11n, Euskera agerkariaren zenbaki berriak aurkeztu ditu Euskaltzaindiak, Baionan, Akademiaren Ipar Euskal Herriko ordezkaritzan. Euskera Euskaltzaindiaren agerkari ofiziala da, 1920an sortu zen eta azken
|
urteotan
ahalegin berezia egin da, garai berrietara egokitzeko. Xarles Videgainen esanetan, egindako indarrak fruitu ekarri du.
|
|
Iraungitzen ez diren elikagaiak Pizza ez da, menua aldatzeko, militarren dietari gehitu nahi zaion elikagai bakarra. Azken
|
urteotan
ahalegin handia egin da Aebetako soldaduen errezetak hobetzeko. 2012 urtearen hasieran, Massachusetts-eko ikerketa zentro bereko zientzialariek haragi sandwich bat, gazta, letxuga eta irin ogia zuten bi urteko bizitza erabilgarriarekin, hozkailuan gorde beharrik gabe.
|
2015
|
|
Bestalde, indartsu datozen kirol berriek ere, euren lekua eskatzen dute eta azken
|
urteotan
ahalegin berezia egin den arren, oraindik, kirol hauentzako guneak eskas geratzen dira. Leku falta honek dakartzan arazoak hainbat dira.
|
|
Arropekin bete nuen poltsa. Irratia sartu nuen, eta tesiko disketeak ere bai, azkenean (ez zen kontua dena poliziei uztea,
|
urteetako
ahalegina zapuzteko). Dirua ere hartu nuen, eta garajeko promozioko paperak eta fakturak:
|
2016
|
|
Ia ahaztuta zeukan ibiltzean egiten zuen balantza arin hura, ezegonkortasun izpi bat transmititzen zuen aldaro txiki hura, zuzendaria ezagutzen ez zuten gehienei oharkabean pasatzen zitzaiena. Garai batean handiagoa zuen, baina
|
urteetako
ahalegin diziplinatuak asko leundu zion, nonbait, eta ezkerreko hanka aurreratu eta berriz lurrean jartzean sorbaldarekin egiten zuen mugimendu txiki bat besterik ez zitzaion geratzen, ibilera hura berezi samar egiten zuen ezaugarri ia ikusezin bat besterik ez.
|
|
Bete dira gura ametsak. Fruitu eder bihurtu dira
|
urteetako
ahaleginak. Eskuartean ditut euskaraz, liburu bikain batean bilduta, Santa Teresa Jesusenaren idazlan guztiak.
|
|
Europako Produkzio Ereduak hala aurreikusten du, besteak beste, baserritarrek, albaitariek, nutrizionistek, kalitateko teknikariek, ikuskatzaileek eta garraiolariek parte hartzen dute, eta, hala, arrautzen «etiketa» ziurtatu nahi da, kanpainaren arabera. Azken
|
urteotan
ahalegin handiak egin dira hala izan dadin, errute hegazti kulturaren sektoreak inplikazio handia izan baitu. Lanak landetxean hasten dira, non egunero berrikusten baitira argiztapena, tenperatura eta elikadura, baita higiene baldintzak ere.
|
|
Elkartasun Tailerra Gaur egun, mundu osoko 793 milioi pertsona inguru analfabetoak dira, eta horietatik bi heren emakumeak dira. Neskak izaten jarraitzen dute hezkuntzarako eskubidea, nahiz eta azken 20
|
urteetan
ahalegin guztiak egin dituzten. UNESCOk adierazi duenez, joera horri eutsiz gero, ia 16 milioi neska sei eta hamaika urte arteko neska mutilak ez dira inoiz lehen hezkuntzara joango, zortzi milioi haurrekin alderatuta.
|
|
Gaiak hedabideen artean sorturiko ezinegona tarteko, horri buruzko iritzi publikoa plazaratu du elkarteak. Izan ere, Eusko Jaurlaritzak 2016rako onartutako aurrekontuek hainbat
|
urtetarako
ahalegin publikoa zehaztu dute lehen aldiz: 2019ra arte, 11,46 milioi euro.
|
2017
|
|
Egoera horri aurre egiteko, azken
|
urteotan
ahalegin handia egin da Europar Batasuna osatzen duten lurraldeek legediak alda ditzaten, substantzia horien salmenta mugatzeko asmoz. Horren ondorioz, Espainiako Estatuan 11 substantzia legez kanpo utzi dira azken hamar urteetan.
|
2018
|
|
Puntu honetan, ziurrenik, hezkuntzako arduradun instituzionalen sentsibilitatea eta laguntza falta zaizkigu. Jada badaude proposamenak norabide horretan, baina beharrezkoa da hurrengo
|
urteetan
ahaleginak biderkatu eta glosa indar gehiagorekin sartzea ikasgeletan; ez glosa objektu gisa ulertuta, baizik eta transmititu ditzakeen ezagutzengatik, bai maila linguistiko, kultural, sozial eta konpetentzialean.
|
|
Euskarak joan diren berrogeita hamar urteotan egin duen jauzia ezinezkoa zatekeen milaka erdaldunek euskara ikasi izan ez balute.
|
Urteetako
ahalegina, gehienentzat. Idazleen eta musikarien arteko kantagintzak apenas jaso duena, gainontzekoek ere urri.
|
2019
|
|
Hala eta guztiz ere, hainbeste tematu nintzen horrekin ezen, azkenean, amore eman baitzuen. Ia bi
|
urte
ahaleginean pasa ondoren, haurdun geratu zen. Aldaketa erabatekoa izan zen.
|
|
Han hemengo esperientziak hurreratzeko ez ezik, Euskaltzaindiaren Onomastika batzordearen
|
urtetako
ahalegina jendaurrean aurkezteko balio izan zuen nazioarteko jardunaldiak. Ekainaren 14an, Euskal Onomastikaren datutegia, Pertsona izendegia eta Karrika izenen eskuliburu berrituak plazaratu ziren, hurrenez hurren.
|
2020
|
|
Mila faktore daude harreman hori gaztelaniara eramaten dutenak. Kasu askotan, halako jendeak
|
urteetako
ahalegina egin du. ereduan ikasitakoak, ereduan ikasitakoak izan arren testuinguru oso erdaldunekoak, hiruzpalau urtez euskaltegian ibilitakoak...
|
2021
|
|
Eguberrietako erakargarritasun handienetako bat izan arren, argiek ere kritikak pizten dituzte urtero, energia xahutzeagatik. Udalek erantzun dute azken
|
urteotan
ahalegin handia egin dela goritasun bonbillen ordez led argiak jartzeko, askoz eraginkorragoa baita. Gabonetako argiek, ordea, arazo handia dute atzean:
|
|
Gobernuak enpresei berritzeko deia egiten ari zaizkie etengabe, baina haietako askok nahikoa lan izaten ari dira COVID eragindako krisiari eusteko. Eta instituzioek aldiro aipatzen duten alor bat izan arren, interes hori ez da hitzen intentsitate berarekin islatzen aurrekontuetan, azkenengo bi
|
urteetan
ahalegin berezia egin duten arren. Ikerketa eta garapenean Europara begira daude denak, hango diru laguntzen zain eta, bereziki, Next Generation funtsetik etor daitezkeenen esperoan.
|
|
Auzipetzearen albisteak poztasunez bete gaitu. Izan ere, hamaika
|
urtetako
ahalegina izan da, Estatu Espainiarrak une oro paratu dituen oztopo eta zangotraben aurka. Lan honetan zenbait talde, elkarte, sindikatu, udal, alderdi politikoren laguntza izan dugu, bai eta Nafarroako Parlamentuarena ere, baina, batez ere, kereila argentinarra deiturikoan sinetsi duten hainbat gizabanakorena.
|
2022
|
|
Ikaslea ez zen ene aburuz batere trebea, halako aurre ustea nuen irakurketa hasi orduko. Alfertxoa eta zertxobait eskasa neritzon bere azken bi
|
urteetako
ahaleginari. Baina, usteak ustel, ahoa bete hortz edo bete hitz esan nuke, utzi ninduen irakurketan aurrera egitean:
|
|
Liburua sei ataletan banatu da (5+ 1), eta azken 50
|
urteotako
ahaleginen lagin interesgarria eskaintzen du, ondorio ugari azpimarratuz, Urrutiak adierazi duen bezala: “Liburuan ondorioztatzen da euskara batuak bere funtzioa bete duela, jauzi kualitatibo ikaragarria egin baitugu, esaterako, azken 25 urteotan.
|
2023
|
|
Egitasmo pilotuen artean zegoen Olatzea eraikinean cohousing edo komunitate etxebizitza sortzea. Baina Arbizuko Udalak jakinarazi duenez,"
|
urteetako
ahaleginaren ondotik, etorkizuna bermatuko duen dirulaguntza publikoaren faltan, ezin izanen dela martxan jarri". Udalak gaineratu duenez," beste proiektu sozial publiko eta egingarri bat posible egiten den bitartean, alokatu egingo dugu Olatzea hotela, kudeaketa pribaturako".
|