|
2006
|
|
|
Ariketa labur bat egiten badugu agian hobeto ikus genezake; demagun 81
|
urteak
bitartean euskaldun ikasiak, 22.551, helduen euskalduntzearen ondoriozuzena direla. Demagun ere hurrengo epealdian 86 16 eta 64 urte bitarteko biztanleria ez dela aldatu, eta egia da ez dela gehiegi aldatu.
|
|
|
OHOk 14
|
urte
bitarte derrigorrezkoa denak laster 16 urte bitartekoaberebiziko garrantzia duela dudarik ez dago"
|
|
|
4 Helduen euskalduntzeak ekarritakoa, 19 urte eta 59
|
urte
bitartean euskaldundutakoei dagokie.
|
|
|
Asimetri demolinguistikoa euskararen kontrakoa izanik Oinarrizko Hezkuntza Orokorrak 14
|
urte
bitarte derrigorrezkoa izateak laster 16 urte bitartekoaberebiziko garrantzia duela dudarik ez dago. Indarrean dauden hizkuntz ereduak (A, B eta D) ebaluatuak izan dira eta, A k ez du balio euskalduntzeko eta, ereduen nahas mahasian ez dago esaterik zehaztasun osoz emaitzak zeintzuk diren.
|
|
2007
|
|
|
Administrazioaren eremuan erabilera sustatzea kezka bihurtu dela nabaria da, Eusko Jaurlaritzako Hizkuntza Politikarako Sailburuordetzak 2005 eta 2009
|
urte
bitarteetarako definitutako hizkuntza politikak euskararen erabilera sustatzea egiteko nagusi moduan nabarmentzen duenean.
|
|
2012
|
|
|
Egindako ikerketaren arabera, erabilera %3 ingurukoa da zonalde horietan, 1993an ere jasotakoa ia berbera. Nolanahi ere, gorabehera txikia izan du zonalde honetako datuen marrak, izan ere 2006
|
urte
bitartean goranzko joera ikusi zen arren, 1993ko %2, 9tik 2006ko %4, 1era, ondoren, ia puntu bateko beherakada antzeman baita azken bost urteotan: 2006ko %4, 1etik 2011ko %3, 0ra.
|
|
|
— Lehen mugimendu" erdaltzalea". Nerabezaroarekin eta lehen gaztaroarekin lotua (12
|
urte
bitartean).
|
|
|
— Bigarren mugimendu" euskaltzalea". Gazteak nerabezaroa utzi eta heltzearekin lotua (18
|
urte
bitartean edo).
|
|
2014
|
|
|
Nik hitanoa hartu dut gaitzat, eta hemendik atera da ikerketa objektua: Tolosaldeko gazteek (18
|
urte
bitarte) hitanoari buruz duten pertzepzioa, diskurtsoa eta praktika.
|
|
|
Baina isilpeko ahotsa izan ohi da maiz gazteena, gazteez hitz egiten baita gazteekin baino gehiago. Honako ikerketan Soraluzeko gaztetxoek (15
|
urte
bitarte) hizkuntzekin eta batez ere euskararekin daukaten harremana aztertzea izan da helburua. Hizkuntza hegemonikoa zein den eta nola eraikitzen den ulertzea.
|
|
|
Horretarako baliabideak Gizarte Antropologiako ikasgai ezberdinetan eskuratu ditut eta euskara elkarteko jardunak aukera errealak eskaini dizkit, erronkari ekiteko1 Hori horrela; nerabezaroa norbere identitatea eraikuntza prozesuan etapa garrantzitsua izaki; Soraluzeko gaztetxoek (15
|
urte
bitarte) hizkuntzekin eta batez ere euskararekin daukaten harremana aztertzea izan da nire helburua. Hizkuntza hegemonikoa zein den eta nola eraikitzen den ulertzea.
|
|
|
Soraluzeko gaztetxoek (1516
|
urte
bitarte) hizkuntzekin eta batez ere euskararekin daukaten harremana aztertzea izan da nire helburua.
|
|
2015
|
|
|
Etxeak eta eskolak euskararen sozializazioan duten harreman desberdin baina konparagarriak aztertzen ditu. Emaitzetan ikus daitekeenez, lehen hizkuntzatzat euskara ikasteak eragin garrantzizkoa du horren erabileran, ikertutako kasuetan, denek 0
|
urte
bitartean ikasi duten arren. Hortaz," ez dirudi bigarren hizkuntzan jasotako sozializazioak lehenaren adinako indarra duenik haurraren jokaera eta nortasuna bideratzeko".
|
|
|
Testuinguru ezberdinetan transmisioaren inguruan pizten den kezkaren adierazgarri nagusienetariko bat
|
urte
bitartean martxan jartzen diren egitasmoak dira. Euskara familia bidezko transmisio kanpaina izen zabalaren barruan, hainbat ekimen gauzatu ziren euskal udalerri askotan.
|
|
|
1) Ama euskalduna dutenek eta ama erdalduna dutenek, nahiz batzuek eta besteek euskara 0
|
urte
bitartean jasoa izan, guztiz bestela jokatzen dute euskarari dagokionez. Ez da egokia ama hizkuntza kategoria eta euskara bigarren hizkuntza kategoria kategoria bakarrean biltzea.
|
|
|
Taula 1 Gazteek euskara noiz ikasi duten kontuan harturik bi kategoria osatu dira: batetik, etxean bertan amaren bidez jaso dutenak (ama hizkuntza) eta, bestetik, gazterik jaso arren (0
|
urte
bitartean), haur eskolan jaso dutenak (bigarren hizkuntza). Bi kategoria hauek alderatu dira hiru hizkuntza adierazleren argitan.
|
|
|
Elkarrizketatu guztiak, salbuespen bi izan ezik, Gasteizera 50 eta 70 hamarkaden bitartean iritsi zen, eta geroztik ibilbide pertsonal eta sozial ezberdinak izan dituzte. Elkarrizketatu guztiak 1932 eta 1942
|
urte
bitartean jaio ziren, Gipuzkoa, Nafarroa eta Bizkaiko herri oso euskaldunetan.
|
|
|
– Epe ertainera (1 eta 5
|
urte
bitartean) 4
|
|
2017
|
|
|
" Berezitasun" hau bi mutil hauek beraien artean beti hitanoan hitz egiten dutelako ematen da eta egoera berezi honi probetxua atera nahi izan nion biak elkarrizketatuz soilik. Adinari dagokionean elkarrizketatuak 18
|
urte
bitarteetan kokatzen dira.
|
|
|
Legeak hezkuntzan jarri du fokua euskararen ezagutza zabaltzeko, eta, gaztetxoenen artean euskaldunen kopurua nabarmen hazi da. Hortaz gain, legeak hedabideak ere nabarmendu ditu zeregin horretan. ezagutzan aurrerapausoak emateaz gain, hizkuntza bat hil ez dadin ezinbestekoa da hiztunek erabiltzea. erabilerari dagokionez, datuak apalagoak dira eta 1989tik 2016ra euskal herrian euskararen kale erabilera %10.8tik %12.6ra baino ez da igo. deigarria da
|
urte
bitartean eskuratutako datua 2016koa baino positiboagoa izan dela, hots, %13tik gorakoa; beraz, nahiz eta hogeita zazpi urteren ondoren hazkundea izan den, azken urteotan behera egin du erabilerak (Soziolinguistika klusterra, 2017). arestian aipatutako legeak hezkuntzan jarri du fokua euskararen ezagutza zabaltzeko, eta, egia da gaztetxoenen artean euskaldunen kopurua nabarmen hazi dela. hortaz g...
|
|
|
4.3.1 Galdetegiko datu kuantitatiboetan oinarritutako emaitzak: lehenik eta behin, ikaslearen sexuari eta adinari erreparatu zaie. lehen mailakoen %67 emakumezkoak dira eta gainontzeko %33a gizonezkoek osatzen dute. adinari dagokionez, 17
|
urte
bitartean kokatzen dira ikasleen ia %94 eta gainontzekoak 21 urte bitartekoak dira. ikaslearen adinari dagokionez, 17 urte bitartean kokatzen dira ikasleen ia %94, gainontzekoak 21 urte bitartekoak izanik.
|
|
|
4.3.1 Galdetegiko datu kuantitatiboetan oinarritutako emaitzak: lehenik eta behin, ikaslearen sexuari eta adinari erreparatu zaie. lehen mailakoen %67 emakumezkoak dira eta gainontzeko %33a gizonezkoek osatzen dute. adinari dagokionez, 17 urte bitartean kokatzen dira ikasleen ia %94 eta gainontzekoak 21 urte bitartekoak dira. ikaslearen adinari dagokionez, 17
|
urte
bitartean kokatzen dira ikasleen ia %94, gainontzekoak 21 urte bitartekoak izanik.
|
|
2018
|
|
|
Lau adin taldetan banatu dira solaskideak: haurrak (14
|
urte
bitarte), gazteak (15 urte), helduak (25 urte) eta adinekoak (65 urtetik gora). Horrela jasotako datuetatik adinak duen eragina hobeto ezagutu nahi da; izan ere, elkarrizketetan parte hartzen dutenen adina aldagai funtsezkoa da kale erabileraren oraina zertan den jakin, eta datorkeenaren aurreikuspenak egiteko.
|
|
|
Aipatzen ari garen ikerketan Ane Ortegak, Jaky Urlak eta Jone Goirigoizarrik parte hartu dute Estibaliz Amorrorturekin batera, eta, esan bezala, Hiztun berriak eta euren bizipenak dira ikergai nagusia. Ikertze lagina euskaraz ongi hitz egiten duten 18
|
urte
bitarte dituzten lagunek osatu dute, eta metodologikoki bi alderdi izan ditu: lehenengoan, eztabaidatalde eta elkarrizketa bideratuen bitartez, hiztun berrien esperientziak ezagutu, jarrerak identifikatu eta euskara erabiltzeko zailtasunak zeintzuk diren identifikatu nahi izan da.
|
|
|
Are gehiago batzuen eta besteen hizkuntza gaitasuna altua baldin bada. Ezberdintasun esanguratsuak ikusi dira, alta, esaterako, Lasarte Oriako kasuan, euskara 0
|
urte
bitartean etxetik kanpo ikasi duten eta etxean ikasi duten 13 urte arteko gazteen hizkuntza gaitasunean, euskararekiko atxikimenduan eta lagunarteko erabileran (Jauregi, 2013) 6.
|
|
|
ereduaren kasuan, berriz,
|
urte
bitartean goranzko joera izan zuen (%18 %21), baina beti ereduaren azpitik. 2011 urterako,% 14ra jaitsi zen kopurua.
|
|
2019
|
|
|
2011ko National household inkestaren arabera natiboak 1,4 milioi ziren, biztanleria osoaren% 4,3 kultura eta hizkuntza aniztasun horri etorkinak gehitzen zaizkio. 2000 eta 2016
|
urte
bitartean 4,2 miloi etorkin jaso ditu kanadak, gehienak(% 75) afrika, asia eta ekialde hurbiletik. azken hamarkadan urtero 250.000 etorkin jaso ditu, gehienak hiri handietan kokatu direlarik, ia erdia(% 44) toronton. gaur egun biztanleriaren% 20 kanadatik at jaiotakoa da, eta 2031rako% 28 izatea espero da, herrialde garatuetan handiena.
|
|
2022
|
|
|
Bestela, Pizkundea, 1876 eta 1936 urteen artean garatzen den arren, 1918an gertatuko den instituzionalizazioa medio, mugimendua bi etapatan banatu daiteke: lehena,
|
urteen
bitartean garatuko litzateke eta bigarrena aldiz, urteetan (Agirre, 2019).
|
|
|
|
urte
bitartean auzoak izan duen bilakaera ikusteko, EUSTATen guneko LurData tresna erabil dezakegu. Horretarako kaskoan edo herrigunean bizi direnak bakarrik hartu ditugu.
|
|
|
Hau horrela, artikulu honetan1 euskalgintzatik euskarari eman izan zaizkion esanahien gaineko irakurketa bat egin da genero perspektiba ardatz hartuta. Horretarako,
|
urteen
bitartean sortutako testu multimodalak2 aztertu dira euskalgintzaren sorreratik gaur egun arte, hiru etapa historiko ezberdin banatuz.
|
|
|
aldagai soziolinguistiko horien euskarari dagokion datuetan, hurrenkera hori da ia udalerri guztietan ohikoena, balio altuenetik txikienera (Sorolla Vidal, Altuna Zumeta, eta Larrea Mendizabal 2019, 19). Euskararen erabilerarekin lotura duten faktoreak izeneko ikerketa horretan,
|
urte
bitartean Soziolinguistika Klusterrak Euskal Autonomia Erkidegoko 99 herritan burututako kale neurketa berezietako datuak aztertu ziren. Bertan, aldagai soziolinguistiko eta soziodemografiko mordoa aztertu zen, eta hizkuntzen erabileran lehian dabiltzan mekanismoak ulertzeko pistak utzi zituen20.
|
|
2023
|
|
|
Elhuyar Aholkularitzak
|
urte
bitartean ikerketa bat egin zuen Oarsoaldeko enpresek euskararekiko zein egoera zuten jakiteko eta ondoren enpresei egokitutako euskara planak garatzeko. Zehatzago esanda, bailara mailan euskararekiko konpromisoa zuten enpresak identifikatzea eta haiekin harremana egitea izan zen Elhuyarrek egindako ikerketa honen helburu nagusia.
|
|
|
Altzako Historia Mintegiko Cañamero ikertzaileak adierazten duenez, 20 urtean() ia laukoiztu egin zen populazioa (Cañamero Redondo 1988a, 62). Urte horietatik aurrera 1986
|
urte
bitartean biztanleria etengabe hazi zen, nahiz eta modu ez hain azeleratuan.
|