|
2008
|
|
|
Bestalde, lau urte horietan galdutako erosteko ahalmena errekuperatuko dute. Plusak eta dietak izoztuta egon ostean berriro lortuko dituzte, eta lan istripu baten ondorioz aldi baterako ezintasuna
|
badute
soldata %100 kobratuko dute. Horrez gain, Berdinketa Batzorde bat eratuko dute emakumeak ere sektorean guztiz integratzeko asmoz.
|
|
|
Nahikoa
|
duzu
soldata berriarekin cacha, a merkea erosteko, beste zigarro bat piztu eta makurtu egin zen, fadistari kea aurpegira botatzeko.
|
|
2009
|
|
|
Espainiako Lan ministroak, Celestino Corbachok, jarrera hori berretsi zuen atzo, eta Gobernuak ez
|
duela
soldatak izoztea eskatuko edo doako kaleratzea baimenduko ohartarazi zuen.
|
|
|
Enpresarekin egindako negoziazioetan ez zen akordiorik egon, eta, horren faltan, legeak agintzen duen maila arteko langabezia saria eskuratuko dute soilik beharginek, inolako osagarririk gabe. Oro har, aurretik
|
zuten
soldataren %60 inguru izango da, batzordeak kalkulatu duenez.
|
|
|
Hala ere, erne dago. Duda handiak
|
ditugu
soldatei eta enpleguari begira. Zinezko kontrolak egin behar dituzte; deklaratuak eta ordainduak ez diren ordu gehigarriei begira, adibidez.
|
|
2012
|
|
|
Horrez gain, ohartarazi zigun beharbada aurten irabazten ari direna ere ez digutela jakinaraziko ministroak ez baditu etxeko lanak egiten. Berriki izan dugu Banca Cívica eta Bankiaren eskandaluaren berri, hurrenez hurren Caja Navarratik eta Caja Madriletik datozenek jasotzen
|
dituzten
soldata miliodunek eraginda; berriki ezagutu dugu Galiziako kutxetan gertatu kalte ordainen eskandalua ere, eta badugu Barcinak eta beste batzuek jaso dituzten dieten berri. Horrek guztiak agerian uzten du politikari askok eta askok edota politikari hauek Kutxa batzuk zuzentzeko izendatu dituztenak zer egiteko gai diren, zenbat kobra dezaketen eta zer ezkuta dezaketen.
|
|
|
LAB Seaskak ordezko irakasleek pairatzen duten egoera salatu du. Sindikatuak azaldu du irakasle batzuek ez
|
dutela
soldata finkorik, eta administrazioak hilabeteko atzerapenez helarazten dizkiela agiriak, neholako azalpenik eman gabe. Batzuetan gutxiegi ordainduz, besteetan gehiegi eta gero dirua itzultzea eskatuz, hainbat eragozpen eragiten dizkie.
|
|
2014
|
|
|
«Testuinguru hori aprobetxatuz, ugazabak garraiolariak etengabe mehatxatzen ari dira». 2005ean sartu zen bera garraiolarien gremioan, eta, ordutik, ez
|
dute
soldaten igoerarik izan, eta gastuek «gora eta gora» egin dute. «Eskaintzen dizkiguten lan baldintza kaskarrak onartu besterik ez zaigu geratzen, bestela gutxiagoren truke lan egingo duten langile gehiago egongo direla esaten baitigute».
|
|
2015
|
|
|
Abenduan, esaterako, mailegu hipotekario berrien batez besteko interesa %3, 5 izan zela dio INEk; indarrean dagoen batez besteko hipotekak %2, 88ko interesa duela dio Espainiako Bankuak.Arriskua estaltzeko, Kutxabankek diru sarrera batzuk bermatzen dizkioten baldintzez bete du %2, 5eko gozokia. Hori nahi
|
duenak
soldatak helbideratu ditu, Kutxabanken txartelak erabili, eta aseguruak eta pentsio planak kontratatu. Horren truke, 30 urtez hilero kuota berdina ordaintzeko segurtasuna.
|
|
|
ELAk engainutzat jo du hori, «ez delako egia». Sindikatuak azaldu du ezarri dutena igoera maximoa dela, baina enpresariek aukera
|
dutela
soldata gutxiago igotzeko, edo baita txikitzeko ere. Sindikatuaren ustez Antonio Garamendi Cepymeko buruak egin du definiziorik argiena: «Soldaten eguneratzea minus infinitutik %1eraino aplika daiteke».ELAk salatu du itunaren arabera gomendatutako gehienezko igoera, gainera, oso erlatiboa dela, soldatak enpresaren eta sektorearen egoeraren araberakoak izan direlako.
|
|
2016
|
|
|
«Programazio bereziak esaten zaie», deitoratu du Mendazak. Aldiz, «ordainketa irregularrak» direla argi du, sendagileek bestela ere bai
|
baitituzte
soldata osatzeko hainbat gehigarri. Bat dator SATSE erizainen sindikatuko ordezkari Encarna de la Maza:
|
|
2020
|
|
|
Soldata zertarako behar den ez badakigu ere. Bizitzeko, esango digute; baina bizitzeko ez
|
dugu
soldatarik behar, bizigaiak sortu eta sortzen ditugunon artean, eta sortu ezin ez, baina behar dituztenen artean banatzeko ahalmena baizik. Sortzeko denbora banatu, elkar zaintzeko denbora banatu, sortutakoa banatu.
|
|
|
Egia da eragiketa horretarako agiri jakin batzuk aurkeztu behar direla, ez soilik eskaera, eta garaiak ez direla onenak burokrazian murgiltzeko. Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan, gainera, SEPEk ordaintzen ez
|
duen
soldataren partea da eskatu daitekeen bakarra (%30 inguru).
|
|
|
Pentsioak %1, 6 handitu ziren, eta lan hitzarmena indarrean
|
duten
soldatak, %2tik gora
|
|
2021
|
|
|
Enpresen irabaziek modu erabakigarrian lagundu behar lukete aurrerapausoak eman daitezen aberastasuna egokiago banatuta egoteko bidean. Lanaren banaketak berekin ekarri behar
|
du
soldata masa handitzea, nahiz eta soldata onak txikitzea ere ekar dezakeen, ordainsarien arteko aldeak murrizteko helburuz.
|
|
|
Zehazki, %35 handitu da, inflazioa baino hamahiru puntu gutxiago. 2001eko azken hiruhilekoan, hileko 1.707 euroko kostua
|
zuten
soldatek, eta 2022ko hirugarren hiruhilekoan —joan den astean zabaldutako datua—, berriz, 2.303 euro.
|
|
|
Herrialde hau ez da ekonomiaz arduratzen. Ez du lana zaintzen; ez
|
du
soldata zaintzen; ez du ingurumena zaintzen; ez du gazteen hezkuntza zaintzen, ezta periferietako haurrak ere. Eta zera galdetu zuen:
|
|
|
Bitartean, erregulazioko 87 langileak eta diziplina arrazoiengatik behin behinean kaleraturik zeuden beste hiru Sestaoko eta Barakaldoko (Bizkaia) plantetara itzuliko dira aurki. Horrez gain, urtarrilaren 7az geroztik, hots, neurria indarrean sartu zenetik kobratu gabe
|
dituzten
soldatak jasoko dituzte.
|
|
2022
|
|
|
2022ko KPIa %6, 5ekoa izan da. Enpresek modu orokorrean ez
|
badituzte
soldatak KPIaren arabera igotzen, baliteke lan gatazkek gora egitea?
|
|
|
Sindikatuen hitzetan, SEAk «geldi» jarraitzen du, eta ez du proposamenik mahairatu gatazka konpontzeko. «Ez
|
du
soldata igoeraz hitz egiten, ez lanaldia jaisteaz, ezta subrogazioaz ere. Ez die gure eskaera bakar bati ere erantzuten».
|
|
|
Sindikatuen hitzetan, SEA «geldi» dago oraindik, eta ez du proposamenik egin gatazka konpontzeko. «Ez
|
du
soldata igoeraz hitz egiten, ez lanaldia laburtzeaz, ezta subrogazioaz ere. Ez dio erantzuten gure eskaera bakar bati ere».
|
|
|
Hilabete lehenago Gasteiz inguruan zeudelako, eta tropak ez zirelako hirian sartu, Wellington jeneralaren albokoa zen Alava jeneralak han zituelako familia, lagunak, etxeak eta negozioak, eta ez zuelako utzi soldaduak sar zitezen». Mugarantz jo zuten soldaduek, eta oraindik ez
|
zutela
soldatarik jaso azaldu du idazleak. «Ordaintzeko moduetako bat izaten zen lapurtzen edo nahi zutena egiten uztea».
|
|
|
Nire ustez, ez. Garbiketari ez zaio ematen behar adinako garrantzirik, eta horregatik
|
dute
soldata txikia. Orain, sektore mailako mobilizazio bat dago, eta uste dut horrela jorratu behar dela garbiketak duen prekaritate arazoa.
|
|
|
Lan itunen eguneratzean ere arazo iturri da prezioen halako garestitzea, eta horrek azaltzen du azken hilabeteetan lan gatazkak handitu izana. Patronalek argudiatu ohi
|
dute
soldata igoera handiek enpresak arriskuan jartzen dituztela; sindikatuentzat, berriz, lehentasuna da langileen erosahalmena defendatzea.
|
|
|
hamasei ordu gehiago laguntzeagatik, eta bi egun gehiago ospitaleratzerik gabeko ebakuntzagatik. Halaber, heriotzagatik, erabateko ezintasun iraunkorragatik eta ezintasun iraunkor osoagatik kalte ordainak 150.000 euroraino igoko dira, eta aldi baterako ezintasuna dakarren in itinere istripu bat
|
dutenek
soldataren %100 kobratuko dute, gaixo baimenarekin daudenek lehen egunetik aurrera.
|
|
|
Eztabaidagarria da hori, neurria zergadun guztiei begira egin baita. Alta, errenta handiek aukera handiagoa
|
dute
soldataren igoera edo irabazia KPIra egokitzeko edo handitzeko, eta, ondorioz, haiei mesede handiagoa egingo lieke.
|
|
|
Horrek lan itunen eguneratzean ere izaten du eragina, langileen soldatetan bereziki. Patronalek argudiatu ohi
|
dute
soldata igoera handiek arriskuan jartzen dituztela enpresak; sindikatuentzat, berriz, lehentasuna da langileek erosahalmena ez galtzea. Lan Harremanen Kontseiluaren azken txostenaren arabera, Arabako, Bizkaiko eta Gipuzkoako itunpeko soldaten batezbestekoa %4 baino gutxiago igotzen ari da aurten; inflazioa baino askoz ere gutxiago.
|
|
|
Futbolean, emakumeek baldintza hobeak dituzte gaur egun,
|
badute
soldata eta badute fitxa. Asko hobetu dugu.
|
|
2023
|
|
|
Soldatak ere badu zerikusia, Piñeiroren ustez: «Lan hauek ez
|
dute
soldata finkorik, eta normala da jendeak lan hauek egiteko gogorik ez izatea. Azken finean, ez dakizu zure gastuei aurre egiteko gai izango zaren».
|
|
|
Gazte asko laguntza horretatik kanpo geratuko dira, tartean babes ofizialeko etxebizitzak dituztenak, 18 eta 25 urte artean dauden gazteak, edo 29 urte baino gehiago dituztenak. 32 eta 35 urte arteko pertsona askok ez
|
dute
soldata duinik, eta prekaritatean bizi dira. Beraz, neurri hau adabaki bat da.
|
|
|
Horrez gain, ordainsaria ere igoko diete. Zuzendari kargua
|
dutenek
soldata osagarri bat jasotzen dute; zuzendaritza lanak amaitzean ere, zati bat finkatzen diete, eta erretiroa hartu arte jasotzen dute. Orain arte, zuzendaritzan lau urte pasatu dituztenek ordainsari osagarriaren %20 jaso izan dute zuzendari lanak uztean; zortzi urte egin dituztenek, %40; hamabi urte egin dituztenek, %60; eta hamasei urte pasatu dituztenek, %70 Zortzi urtean lan hori egin dutenei hobetuko diete:
|
|
|
ELAk 30; LABek hamar. Gipuzkoan deitzen diren greben %75 guk deituak dira, eta gure itunek
|
dituzte
soldata igoera handienak. Errealitatea hau da; gero diskurtsoa nahi dugun bezala jantzi dezakegu.
|
|
|
Gurasoek ere zortzi asteko baimena hartzeko aukera izango dute, osorik edo zatika, haien seme alabak zaintzeko. Ez
|
dute
soldatarik izango aste horietan, eta haurrek zortzi urte bete arte baliatu dute.
|
|
|
Lana bilatzeari ekin eta hiru hilabeteko epean hasten dira lanean, batez beste. Osasun zientziak ikasitakoek (1.908 euro), ikasketa teknikoak dituztenek (1.747 euro) eta giza zientzietakoek (1.620 euro)
|
dituzte
soldatarik handienak.
|
|
|
Aurtengo apirilean, enplegua aldi baterako erregulatzeko espediente bat planteatu zuen enpresak, eta orain justiziak berriro ere enpresaren zuzendaritzaren erabakiaren aurka egin du. Aldi baterako erregulazioaren txostena atzera botatzeaz gain, langileek epe horretan jaso ez
|
zuten
soldata jasoko dute. Epai horretan bertan, beste behin, enpresak greba eskubidea urratu zuela ebatzi du justiziak, eta 25.000 euro ordaindu behar izan ditu.
|
|
|
Ipar Euskal Herrian eta Frantzian inflazioarekin lotura
|
duen
soldata bakarra da SMIC gutxieneko soldata, eta automatikoki igotzen da urtarrilaren 1ean, beste akordiorik ez badago behintzat. Bada, AFP agentziak egindako kalkuluen arabera, 15,61 euro —garbi— handituko da hilean langile batek gutxienez jaso dezakeen soldata, astean 35 orduko lanaldi oso baten truke.
|