|
2003
|
|
|
egunero auskalo zenbat aldiz, Txominek etxetik alde egiteko erabakia hartu zuenetik. Ez, ez du negar eginen, Jesusen Bihotzari ere zin egin ez zion, bada, egun haietako batean, ez
|
zuela
negarrik egingo, baldin eta semearen bisita izateko grazia bazuen, zeren berak bere gorputz arimak baino gehiago maite baitzuen hura, eta zeren ez baitzuen, halatan, semea tristatzeko eta goibeltzeko eskubiderik!
|
|
|
Nekatua eta dena minberatua. Baina ezin
|
dut
negar egin.
|
|
|
Benedettik arrazoi
|
du
negar egiteko aholkatzen digunean: euskaldunok estoikoegiak gara, isilegiak.
|
|
2007
|
|
|
Nik, aldiz, mutil femeninoenak nahiago, hitzaren zentzurik positiboenean: pianoa jotzen zutenak, liburuak irakurri eta irakaslearen ausentzia arbelean aipu solemneak idazteko aprobetxatzen zutenak (eguzkia ikusi ezin
|
duzulako
negar egiten baduzu, malkoek ez dizute, eta abar).
|
|
2009
|
|
|
Elias hiltzen denean, Nebraskan ekaitza botako du, Sukarrietan haren omenez edango dute lagun zaharrek eta maite
|
zutenek
negar egingo dute, Lisboara doan hegazkinean, Bagdadeko kaleetan. Martinek Deustuko garabiei galdetuko die nora joan den eta Sarak bizikletan joaten ikusi zuenean jasotako erantzun berbera izango du.
|
|
|
Teofilo Mariak, azkenik, negar egin nahi izan zuen apika? negar egin nahi izan zuen ziurki, baina, aldi berean, ez
|
zuela
negarrik egin behar erabaki zuen, mutilak bere buruarekin borrokan zirudien behintzat?, hura bere buruari jarritako agindu bat balitz bezala, jauregiaren etorkizunak bere aita bezain gizon gogorrak eta ahaltsuak behar zituelako, baldintzarik zailenetan ere negar egiten ez zutenak; erabaki hura, halere, bihotza une batez bigundu zitzaiolako edo, uste baino malda gorago egin zitzaion; eta negar egi... baina, orduan, bere burua madarikatzeari ekin zion amorruz, ezpainak nabarmen mugitzen zituen behinik behin, bere buruarekin haserre zegoelako itxura emanez?:
|
|
|
Eta orduan ohartu zen, irriaren lehen trazuak marrazten ari zèn une hartan? orduantxe ohartu zen, bai, bat bateko izuak hartutako begiek ez zuten besterik adierazten?, haur hark ez
|
zuela
negarrik egin, ez aurretik izan zituèn beste seiek bezala behintzat, haienak negar eta auhen ezin zaratatsuagoak izan baitziren, oihu eta garrasi, txilio eta heiagora; ez, haurrak ez zuen negar egiten, edo negar egiteko modu berezi bat zuen, Reginak kurrinka antzeko hotsak entzun baitzituen, ggrrrññññ eta ggrrrññññ?, hasperen batzuen artean jaurtiak.
|
|
|
Negar inolako lotsarik gabe. Mutilek ez
|
dutela
negar egiten esaten zion aitak. Eta gaztetan gordetako malko guztiak botatzen ari da orain, ospitaleko korridore zurian, amaren heriotzaren berri jakitean.
|
|
|
Haurra egotzita gero –erdiminik minenak egotzita gero, beraz–, bere arnasa hautsia bereganatzen saiatu zen Regina, baita minaren joanak dezente lasaitutako begitartean irri bat marrazten ere, irri betea ezin izan zitekeena, borondate onak ez ezik, nekeak eta min hondarrek ere moldatua zelako. Eta orduan ohartu zen, irriaren lehen trazuak marrazten ari zèn une hartan... orduantxe ohartu zen, bai –bat bateko izuak hartutako begiek ez zuten besterik adierazten–, haur hark ez
|
zuela
negarrik egin, ez aurretik izan zituèn beste seiek bezala behintzat, haienak negar eta auhen ezin zaratatsuagoak izan baitziren, oihu eta garrasi, txilio eta heiagora; ez, haurrak ez zuen negar egiten, edo negar egiteko modu berezi bat zuen, Reginak kurrinka antzeko hotsak entzun baitzituen –ggrrrññññ eta ggrrrññññ–, hasperen batzuen artean jaurtiak....
|
|
|
mutilari, baina, motz geratu zitzaion amets hura, antza, berri gaiztoari aurre egiteko–, hain zen jarraitua lainoei zerièn malkozko euria. Teofilo Mariak, azkenik, negar egin nahi izan zuen apika... negar egin nahi izan zuen ziurki, baina, aldi berean, ez
|
zuela
negarrik egin behar erabaki zuen –mutilak bere buruarekin borrokan zirudien behintzat–, hura bere buruari jarritako agindu bat balitz bezala, jauregiaren etorkizunak bere aita bezain gizon gogorrak eta ahaltsuak behar zituelako, baldintzarik zailenetan ere negar egiten ez zutenak; erabaki hura, halere, bihotza une batez bigundu zitzaiolako edo, uste baino malda gorago egin zitzaion; eta... nexka bat naiz, nexka bat baino ahulagoa naiz!, horrela eutsi ahal izan zion begietan lehertzear zuèn malko uholdeari, bere madarikazio haiek bat batean harri eta zementu bihurtu balitzaizkio bezala, negarrari eusten ziòn horma bat osatzen zutenak.
|
|
2011
|
|
|
Neskak ezagutzen zuen, noski, idazlea. Hamabost urte
|
zituela
negar egiten omen zuen Umiliatuak eta irainduak irakurtzean. Eleberri horretako narratzailearekin maiteminduta egona zen, hain zorigaiztokoa eta onbera zen Ivan Petrovitxekin alegia.
|
|
|
–Nahi duzu barre egitea, arreba maite? Nahi
|
duzu
negar egitea?
|
|
2012
|
|
|
–pentsatu zuen hunkiduraz?. Harkaitz bat baino soraioagotzat joko nau; malko batzuk ziratekeen hemen gainean; baina, nik, ezin
|
dut
negarrik egin; ez da nire errua.
|
|
|
Petxorinek isilik entzuten zion, burua esku artean zuela; baina denbora tarte horretan guztian ez nion betileetan ezta malko bat bera ere antzeman: edo benetan ezin
|
zuen
negarrik egin edo bere burua menperatzen zuen, ez dakit; niri dagokidanez, sekula ezer tamalgarriagorik ikusi gabea nintzen.
|
|
2013
|
|
|
»Askotan Santurtzin azkeneko aldiz elkar ikusi genuen eguna atzo bertan izan zela iruditzen zait. Nire anaiak ez
|
zuen
negarrik egin, isilean amaren ondoan egon zen heldutasunez, gertatzen ari zenak zer ondorio izango zituen ulertuko balu bezala. Bilboko Gran Via ondoko bulego hartan zegoen gizon lodikote hark erabaki zuen nire anaia ez zela nirekin batera Ingalaterrara etorriko, ezarrita zeukaten adin epea pasatua zuelako.
|
|
|
Azkenengo aldiz negar egin nuen eguna Bray Court kolonian izan zen, Euskal Herrira ez nintzela itzuliko jakin nuenean. Gogor egiten diot neure buruari; ez, ezin
|
duzu
negar egin, hori itxaropena galtzen duenaren jarrera litzateke.
|
|
2014
|
|
|
Joana da, zerbait hori joana da. Ezin
|
dut
negarrik egin. Ez dit axola.
|
|
|
Batzuetan ezin
|
dut
negarrik egin. Kanpotik.
|
|
|
Batzuetan ezin
|
dut
negarrik egin. Eta hori ez da gauza elegantea ospitale psikiatriko batean.
|
|
2015
|
|
|
Ez
|
dut
negarrik egin, baina eztarrian korapilo moduko bat nabaritu dut, listua irenstean min ematen duten horietakoa. Minutu batzuen buruan, aita logelan sartu eta ondoan eseri zait.
|
|
|
Bazekien negar egitean norbera hustu egiten dela eta, neurri batean, baita hobeto sentitu ere. Agian horregatik ezin
|
zuen
negar egin, ez zuelako merezi hobeto sentitzea. Erruduna zen eta ezin zuen hori ahaztu.
|
|
|
Neu nintzen haren bilobarik zaharrena, eta gogoan dut negar pixka bat egin nuela heriotzaren berri jakin nuenean. Hala ere, uste
|
dut
negar egin behar zela iruditzen zitzaidalako egin nuela negarra; amonaren ipuin maitagarrien kontu hori zuztarreraino sarturik daukagu gure topikoen altxorrean, baina egia esanda nik ez nuen askorik ezagutu emakume hura, sekula ez nintzen ezagutzeaz arduratu gainera, orain, hogeita bat urte geroago, alferrikakoa ez ezik barregarria ere badenean, pena ematen ba dit ere....
|
|
|
–Gaur ez egin negarrik gero, esan zidan irribarrezka?, neu nahikoa
|
nauk
negar egiteko eta.
|
|
2016
|
|
|
Ez zuen eragozpenik jarri, eta hodi guztiak deskonektatu nizkion. Hil nuenetik hobeto dago eta ez da kexatzen eta ez
|
du
negarrik egiten eta ez dago egun santu guztia behingoz akaba dezatela eskatzen. Soilik erizainek bisitatzen dutenean egiten du hori.
|
|
|
Jadanik berandu zen. Baina Nestorrek ezin
|
zuen
negarrik egin. Suak, antza, begietara iritsi aurretik, malkoak lehortzen zizkion.
|
|
2017
|
|
|
Aita hemendik urtebetera hilda egongo omen da ez badu edaria uzten eta ez du utziko ezin du utzi nirea ezkero lehengo uda ezkero eta orduan Benjy Jacksonera bidaliko dute ezin
|
dut
negarrik egin negarrik ere ezin dut egin minutu batez atean gelditu zen eta une bat geroago hura soinekotik tiraka ari zitzaion orroka eta haren ahotsaren olatuak kolpeka zebiltzan horma batetik bestera eta Caddy hormaren kontra kuzkurtzen zen gero eta txikiago eginez haren aurpegi zuriarekin bere begiak bi atzamarrek barrura sartu balituzte bezala harik eta hark gelatik kanpora bultzatu zuen art...
|
|
|
Zer da», esan zuen. «Ez
|
duzu
negarrik egin behar. Caddy ez da joango.
|
|
|
«Nik uste zure kontzientzia hori ni baino enplegatu baliotsuagoa duzula; eguerdian ez dauka etxera joan beharrik bazkaltzera. ...tituarekin sartzen», diot nik, zeren nola arraio egingo ditut gauzak behar bezala, familia madarikatu horrekin eta berak batere ahaleginik egiten ez duela ez hori ez beste guztiak zaintzeko, beste aldi hartan bezala, haietako bat Caddyri musuka harrapatu zuenean, eta hurrengo egun osoan soineko beltza eta beloa jantzita ibili zen etxean barrena eta Aitak ere ez zuen lortu hitzik ateratzea nahikoa
|
zuen
negar egitea eta bere alabatxoa hil egin zela esatea eta Caddyk hamabost urte besterik ez garai hartan handik hiru urtera espartzua eta lixa papera jantzi zituen martxa horretan segitzera. Ametitu dezakedala uste al duzu bera herrira etorritako saltzaile guztiekin kaletik ibiltzea, esaten dut, eta gero denak elkarri zera esaten errepidean, neska xolobero bat non aurkitu Jeffersoneko joan etorria egin behar dutenean.
|
|
|
kantatzen zuten doinu berean. Borrokalariek ez
|
dutela
negarrik egin behar ikasia genuen ordurako eta malkoari eutsiko genion hortaz, baina pena gozo batekin hasten genuen beti kantua, eta estura itogarri batekin amaitzen.
|
|
|
Haurra jaio zenean, ez
|
zuen
negarrik egin, eta emagina kezkatu egin zen. Txalo bat jo zion ipurdian, baina, halere, ez zuen negarrik egiten.
|
|
|
Esaten da ikusten ez duen begiak ez
|
duela
negarrik egiten, eta esaten da, halaber, zer ikusi hura nahi
|
|
|
Eztanda definitiboa bere mutur aurrean gertatu den arren, Ekaterinek apenas erreakzionatu du, droga lanbro artean galduta segitzen du. Ez
|
du
negarrik egin, ez du malko bakar bat isuri, nahiz eta badakien Darijus umeak duela inoiz berriro bere ama goxo goxo besarkatu.
|
|
2019
|
|
|
Mirenek ezin zuen gehiago. Ez
|
zuen
negarrik egin nahi, baina inork emakume hura geratzen ez bazuen, ez zuen beste erremediorik izango. Laguntza eske hasi zen, aieneka.
|
|
|
Gizona ez da ibiltzen ispiluari begira... Gizonak ez
|
du
negarrik egiten?, esaten diote. –Gizontxo bat?
|
|
2020
|
|
|
Albistegiari entzungor, une batez pentsatu du Martin hilda egon daitekeela. Edozein modutan, Martinek
|
badu
negar egingo dion alarguntsarik, Felisa izeneko abarkaduna.
|
|
2021
|
|
|
Kontuak zer diren. Uste
|
dut
negar egiten ikasteko beharra dudalako joan nintzela. Ez nengoen gonbidatuta, badakit.
|
|
|
Horren alde txarra da ezin
|
dudala
negar egin.
|
|
|
Saloi hartan hitz egiteko premia sentitzen zuenak isilka hitz egiten zuen. Helenek ez
|
zuen
negarrik egin, ez baitzegoen haren izaeran negar egitea, baina begiak handitu zitzaizkion, eta puntu batera begira geratzen zen sarri, beste garai batzuetara bidaiatzen duenaren begirada espresiogabeaz. Hubertek Russian Hill eko etxea utzi zion, San Frantziskon, eta dezenteko fortuna ere bai.
|
|
2022
|
|
|
–Ez
|
zenuen
negarrik egin komentu nazkagarri hartan abandonatu ninduzunean –bota dio hiltzaileak.
|
|
|
Agian ez duzu egin nahi...". " Ezin
|
dut
negarrik egin?". Profesionalari emakumea sostengatzea tokatzen zaio, momentu horretan agertzen zaion hori akonpainatzea, edozer dela ere, ez zalantzan jartzea.
|
|
2023
|
|
|
–Probatu
|
duzu
negar eginez?
|
|
|
Negargurak begiak busti dizkio. Ez, ezin
|
du
negarrik egin; ez du egin behar; sendo eta fuerte agertu behar du. Okerrago dagoenik bada.
|