|
2000
|
|
|
Gero, abiatu da zeruko estalki beltzean zekusan argitxora eta iristean konturatuko da izar hura
|
duela
milioika urte desagertutakoaren arrastoa baino ez dela bera baino oraindik gutxiago, eta ezin duela ezereza jan.
|
|
2002
|
|
|
Félix López, Malagako Unibertsitateko Ekologiako irakaslea, aspalditik ari da arlo horretan lanean: “Itsas posidoniako eta zostera marinako belardi txikiak baino ez daude,
|
duela
milioika urte itsasoa inbaditu zuten bi espezie. Itsas landareen garrantzia sustraien ondorio da, faktore erabakigarria baitira hondartzak eta arrainen elikagaia egoteko”.
|
|
2004
|
|
|
Komunitate zientifikoaren gehiengoak dio petrolioa eta gainerako erregai fosilak landare eta animalien deskonposizioaren ondorioz sortzen direla. Landare eta animalia horien hondakinak
|
duela
milioika urte lurperatu ziren. Ikertzaile gutxi batzuek baino ez dute aldezten materia ez organikotik abiatuta eratu ahal izatea planetaren barnealdeko baldintza fisiko berezietan.
|
|
|
Ikertzaileek azalduko dute nola eragingo liokeen txirlaren txertoak melanoma gaiztoari. Azal minbiziaren jatorria
|
duela
milioika urte giza genoman sartu zen birusa da. Birus horrek minbizia eragiten du zeluletan proteinak sortzean.
|
|
2005
|
|
|
Jere Lipps irakaslea, Kaliforniako Unibertsitatekoa (AEB). ), adierazi duenez, mota horretako organismoek ozeanoen sakonerara egokitzea lortu dute
|
duela
milioika urtetik, baita Marianetako lubakiaren hobia sortu baino lehen ere, plaka tektonikoen subdukzio prozesu baten ondorioz.
|
|
2006
|
|
|
Zientzialarien arabera, Pierre Simon Laplace Institutuko Meteorologia Dinamikoko Laborategikoak eta NASAko Ames Zentrokoak, “Mars Express”, “Mars Global Surveyor” eta “Mars Odyssey” zundek hartutako irudiek baieztatu dute milioika urtetako gainazal geologiko horiek taloihaletan sortu zirela. Ondorio hori egungo baldintzak birsortu ziren simulazioetatik atera zen, baina Martek
|
duela
milioika urte bere ardatzean zuen zeihartasuna edo 45 graduko inklinazioa kontuan hartuta. Simulazioan, ur atmosferikoaren eta azaleko izotzaren arteko trukearen deskribapen osoa egiten zen, baita ura atmosferan nola mugitzen eta nahasten den eta hodeiak sortzen diren ere.
|
|
|
Estatu Batuetako astrofisikari talde batek ziurtatu du “Big Bang” aren argi seinalea detektatu duela, eta horrek esan nahi du duela 13.700 milioi urte kanika baten tamainako materia masa baten hasierako eztandaren ondoren unibertsoa segundoko frakzio batean sortu zela. Aditu horien arabera, “Big Bang” aren argi soberakina Paleontologian
|
duela
milioika urte desagertutako espezie baten biologiaren aztarnak ematen dituen fosilarekin aldera daiteke. Estatu Batuetako zenbait unibertsitatetako zientzialariek diote aurkikuntza hori egin zutela NASAko “WMAP” sateliteak hiru urtez bildutako datuak aztertzean.
|
|
|
2010erako planetako dibertsitate biologikoaren galera geldiarazteko, 180 herrialde baino gehiagotako ordezkariak gaurtik martxoaren 31ra arte elkartuko dira Curitiban (Brasil), Biodibertsitateari buruzko Nazio Batuen Hitzarmenaren Alderdien Konferentzian. “Dinosauroak
|
duela
milioika urte desagertu zirenetik, desagertzear gaude. Natura hitz egiten ari zaigu, eta guk orain entzun eta jardun behar dugu”, dio Ahmed Djoghlaf Aniztasun Biologikoaren Konbentziorako idazkari exekutiboak.
|
|
2008
|
|
|
|
Duela
milioika urte, egun kostaldea dena itsas azpian zegoenean, sedimentuak etengabe iristen ziren bertara. Sedimentu horiek nola sortu ziren esplikatzeko teoria bat baino gehiago proposatu da, baina gaur egun, teoria bakarra onartzen dute zientzialariek, hots, turbiditena.
|
|
|
Zumaia inguruko kostaldean, aldiz, liburuaren kapitulu guztiak agertzen dira, hau da, historiaren 50 milioi urteak. Estratu horietan
|
duela
milioika urte izandako aldaketa klimatikoak aztertu daitezke, dinosauroen desagerpena ekarri zuen meteoritoaren eraginak... Eusko Jaurlaritzak, inguruaren garrantziaz ohartuta, babestutako biotopo izendatu du, garrantzi geologikoaz gain, marearteko zabalgunean landare eta animalia aniztasuna handia baitago.
|
|
2009
|
|
|
|
Duela
milioika urte sortutako ibai haran eskergak inbutu
|
|
|
Txina hegoaldean sortu omen zen
|
duela
milioika urte, baina
|
|
|
Garai hartan, “Erdi Aroko Periodo Beroa” deiturikoan, nekazaritza loratzen zen Groenlandian eta beste leku batzuetan; toponimo horrek, ingelesez (“Greenland”, lur berdea), iraganeko klima gogorarazten du. Hala ere, ebidentziek argi eta garbi adierazten dute Groenlandiako izotz geruzak
|
duela
milioika urtetik irauten duela, eta “Erdi Aroko Maximoan” itsasertzeko eremu txikiren bat askatu ahal izan zela. Hala dio Manuel Vázquez Abeledok, Kanarietako Institutu Astrofisikoko (IAC) proiektu koordinatzaileak eta iraganeko klima aldaketetan adituak.
|
|
|
Keir Dullea, Gary Lockwood, William Sylvester, Daniel Richter. 139 min.
|
Duela
milioika urte, simio batzuek monolito bat aurkituko dute. Denboran jauzi bat eginda, gizaki batzuk NASAren misio batean ageri dira.
|
|
2011
|
|
|
Besteak beste,
|
duela
milioika urte bizi izan ziren bi hegaztiren lumajeak aztertu dituzte, Confuciusornis sanctus eta Gansus yumenensis espezieenak, hain juxtu, eta gaur egungo espezie batzuekin alderatu dituzte emaitzak. Hortik ondorioztatu dute teknika baliagarria dela.
|
|
|
Lehenik, aniztasun eredu biak oso prozesu luzeen ondorio dira: bioaniztasunaren prozesua
|
duela
milioika urte hasi zen, eta hizkuntz aniztasunarena, berriz, gutxienez duela 100.000 urte. Eta aniztasuna galtzen bada, oso zaila da berreskuratzea.
|
|
|
koralezko uharte handiena da.
|
Duela
milioika urte hasi zen osatzen,
|
|
|
Gainerako espezieek bezala, zelakantoak zenbait aldaketa ebolutibo izan zituen.
|
Duela
milioika urte, ordea, ez zen gehiago aldatu. Azken hamarkadetan, zientzialariek era guztietako fosil bizidunak aurkitu dituzte.
|
|
|
igel purpura anfibioetan, urioiak arrainetan, dortoka boba papuarra narrastietan, antzar urraka hegaztietan edo zuhaitz ginkgoa landareetan. Kriptozoologia, Yetiren bila dabilen pseudozientzia
|
Duela
milioika urtetik desagertuta dauden baina biziak eta aldatu gabeak diren espezieak bilatzeak Yeti, Bigfoot, Ness lakuko munstroa edo sable hortzak dituen tigrea (smilodon) bezalako izakien bilaketa eragin du. Hala ere, emaitzak alferrikakoak izan dira, paranormaltasuna maite dutenek kontrakoa esaten duten arren.
|
|
2012
|
|
|
–Geologo gazte bat besterik ez nintzen, eta
|
duela
milioika urte itsaso sakonaren hondotik altxatutako eta hostore erraldoi bateko geruzetan hedatutako harribitxi haietan aurkitutako fosil batek liluratu ninduen. Animalia baten gordeleku fosildua zen, oso animalia arraro baten arrastoa, duela ehunka milioi urte bizi izan zen izaki batena, dinosauro guztiak baino lehenagokoa.?
|
|
2013
|
|
|
Milioika urtetan, urak zulo asko egin ditu harkaitzetan, leize eta harpeak sortuz. Leize eta zulo horiek gure arbasoentzako aterpe izan ziren
|
duela
milioika urte, klima zeharo hoztu zenean. Lurralde horietan hartz, orein, bisonte, zaldi, elur orein eta bestelako animaliekin bizi ziren biztanle haiek, eta beren existentziaren eta beren artearen aztarnak utzi zituzten.
|
|
|
Karst hitza karst alemanetik dator eta kareharrizko goi ordokia esan nahi du. Kareharria itsaso tropikal baten azpian eratu zen aspaldi,
|
duela
milioika urte, eta kareharri haren higadurak sortutako paisaia ikusgarriak ditugu Geoparkearen inguruetan. Milioika urtetan, urak zulo asko egin ditu harkaitzetan, leize eta harpeak sortuz.
|
|
|
Rock Desert en azaldutako mamut fosilaren erreplika ikusi ahal zen, eta animalia hark
|
duela
milioika urte jokatutako hil edo biziko lehiaren aztarna halaber fosilduarena: buztinean utzitako oin arrasto multzoa, lokatz putzu batetik irten nahian egindakoa.
|
|
2014
|
|
|
Itsas eskeleto pilo batekin sortu ziren
|
duela
milioika urte.
|
|
2015
|
|
|
Honen ondorioz guk dakusagun ilargiaren aldea beti da berdina, eta are gehiago, gizakia ilargiratu arte beti izan da misterioa beste alde hori; honegatik deritzogu «alde iluna». Ilargiak bestalde, lurrak ez bezala, ez du atmosferarik; baina badauzka itzelezko ildo batzu,
|
duela
milioika urte orogenesiak sortutakoak batzuak eta meteoroek eraginak besteak». (Pedro Pablo Arrinda, Andoni Mujikak itzulia).
|
|
2016
|
|
|
Bigarren ibilbidea" Paramoudren geo ibilbidea" deitzen da.
|
Duela
milioika urte, prozesu geologiko eta biologikoen pode
|
|
2019
|
|
|
Dinosauroak akitu zirenean, belarjale erraldoiek hartu zuten haien tokia.
|
Duela
milioika urte gertatu zen. Errinozerontea, mamuta, bisontea... zelai handitan egokitzen joan ziren.
|
|
2020
|
|
|
Badakizue, pinuen erretxina fosildua da anbara, olio edo ezti kolorekoa, oso polita tanta baten forma hartzen duenean. Batzuetan hau ere badakizue, anbar tanta horietan xomorroak, hosto punttak, loretxoak egoten dira,
|
duela
milioika urte bizi izan zirenak eta, erretxinak" harrapatu" ondoren, haren barruan gelditutakoak, betiko, aldaezin.
|
|
2021
|
|
|
Bularrak estalaktitak dira bere gorputz makurtuaren leizean.
|
Duela
milioika urte sortu ziren. Bizitzaren iturri dira.
|
|
2022
|
|
|
Lehen lehen, istmorik ere ez zen.
|
Duela
milioika urte bidaiaria galdu egiten da milioiez hitz egiten hasita, eta ez da xehetasunak ematen hasiko, itsasoak hartzen zuen orain Panama dena, uharte batzuk besterik ez zeuden bertan. Indar bolkanikoek eratu zuten istmoa, uharteak mendi bihurtu egun Panamako mendikate zentrala dena eta ameriken arteko zubia eraiki zuten.
|
|
|
gaur gaurkoz ez dago borondate politikorik errepide hori amaitzeko.
|
Duela
milioika urte naturak egindakoari laguntzeko, gizakiak ez du, oraingoz, inolako asmorik.
|
|
2023
|
|
|
Ordubete irauten duten azalpenek
|
duela
milioika urte sortutako gatz iturburuaren sorrera dute abiapuntu. Handik sortu zen, Burdin Aroan, gatza ateratzeko jarduera ekonomikoa, 1972ra arte iraun zuena.
|
|
|
...albatu hiriak eta oihanak bereganatu dituen jendaila koipetsu horretatik salbatu bere gibelean zaborra bertzerik uzten ez duen armada zantar ipurdi horretatik ekin horien kamerei ekin horien autokarabanei horien loredun atorrei horien plastikozko sandaliei horien betaurreko beltzei gidaliburuei Panama kapelei ekin horietarik deusik ez utzi arte ekin ekin irten zaitez itsasotik horien asabak nehoiz
|
duela
milioika urte itsasotik irten ziren bezala eta oro txukundu oro ikuzi neoizko sastraka garbitu fini oporrak betiko fini roboten hondarreko txakur ametsak
|