|
2000
|
|
|
Alalabaina, ez dakit zer kimika mota berezi sortu zen bi izaki barne nahiz kanpo hain ezberdin horien artean, ez baitzuten denbora luzerik behar izan adiskidetasunaren lihoak elkarren artean ehuntzen hasteko. Jelosturik, bertze bi lagunok neketan onartu genuen berrikuntza, Ximurrak bereziki, Charlyrekin kalapita izana
|
baitzuen
lehenago. Txisteren bat ere atera zuen, gure betiko adiskidearen eta arrotz sarkinaren arteko hesiaren zenbatekoaz:
|
|
2001
|
|
|
Goioren amak kai berrian zuen bizibidea. Elur fabrikan lana egina
|
zuen
lehenago, baina sareak konpontzen egiten zuen orain beharra eta kaian egoten zen goizeko bederatzietatik ordu batak arte eta arratsaldeko hiruretatik seietara, beste sei zazpi emakumerekin batera, sare handien alboan aulki txikian eserita, plastikozko jostorratzarekin eta hari lodiekin, arrantzaleek itsasoan erabiltzen zituzten sareak josten.
|
|
2005
|
|
|
Uste dut nekatuta egongo zarela eta onena ahalik eta lasterren atseden hartzea izango da. Tenplua osorik ikusi gura
|
duzu
lehenago. Gaur Tokiori bira ederra egin behar diozu, zure motxilarekin Komagomera joan behar dugu eta.
|
|
2006
|
|
|
Liburuak berragertu ziren gure mahai gainera. Ikusiak
|
nituen
lehenago. Garrüzen Gileni eta bioi eskolak ematen zizkigunean baztertu behar izan zituen, ez baikenuen ja ere konprenitzen haien barrenetik.
|
|
|
Ez zidan lanik eman bizimolde berrira egokitzeak. Instrukzioak, zaintzaldiak, ofizialen aginduak, armakide zaharragoen ziriak eta trufa krudelak... horiek guztiak bizi izanak
|
nituen
lehenago Garrüzen. Ezberdintasun batekin:
|
|
2007
|
|
|
–Zertarako nahi
|
duzu
lehenago joan, Elisa?
|
|
2008
|
|
|
Artetak enkargua onartu zuen baina bere burua trebatu nahi
|
zuen
lehenago. Zehatza zen bere buruarekin, kosta egiten zitzaion lan bat bukatutzat ematea.
|
|
2009
|
|
|
Kartoizkoa da, uste nuen bezala. Ikusia
|
dut
lehenago, non edo han, kartoizko mundu hau, dena kolore arre, gorri ilun edo hori, eta batere argirik gabea. Igarobideetan aurrera noala, kartoiaren gibelean dagoena ikusi nahi nuke.
|
|
|
Arroxelarren kontra, ordea. Izugarrikeriak adituak
|
nituen
lehenago. Inoiz ez hura bezain alimalekoa.
|
|
|
–guk hura ez ezagutzen. Inoiz ez
|
genuen
lehenago Matignonen armadan ikusi. Haren grazia...
|
|
|
Oraino denbora izanen genuen, Alençon eztabaidan abiatu ez balitz. Nork
|
zuen
lehenago ontzi tikian sartu behar, berak,. Frantziako berehalako erregek?, ala nik,. Nafarroako erregek?. Oker zegoen batean nahiz bertzean, baina barkatzen ahal zaio niri dagokidanez.
|
|
2010
|
|
|
Richthofen harritu zen estrategia honetaz: beranduago hartu nahi
|
zutena
lehenago suntsitzea ez baitzen logikoegia. Molak azaldu zion Bilboko eta Kataluniako industriak gaixo moduan Espainia menperatzen zuela, eta Espainia saneatzeko asmoz industria hura suntsitu behar zela.
|
|
|
Marrazki bat zen berez irudia, zuri beltzezko irudi zahar samarra. Lehenengo momentutik ezaguna egin zitzaion Amaiari, baina ezin zuen gogoratu non ikusia
|
zuen
lehenago antzeko irudi bat.
|
|
2011
|
|
|
Handik aurrera, esana
|
dut
lehenago, goizero pizten nuen ordenagailua, eta sareari lotzen nintzaion gosaldu orduko. Hasi ziren gauza bitxiagoak iristen, urrunagokoak, arrotzagoak nahi bada, nahiz eta ez den samurra, xerkatzen nuen horretan, arrotz dena arrotz ez denetik apartatzen?.
|
|
|
–Nik, modu independentean, zergatik ezin diot ETBri zuzenean ideia bat saldu? Zergatik pasa behar
|
dut
lehenago IBAIAtik edo errealizadoreen elkartetik. Hala dutelako sinatuta.
|
|
2012
|
|
|
–Ez, oraindik ez naiz joan, bere amarekin hitz egin behar
|
dut
lehenago. Bihar agian, edo etzi bestela?
|
|
|
»Esan
|
dut
lehenago ere gaizkileak ez duela sekula sakelako musuzapirik falta izaten. Baina ez da hori justu justu orain azpimarratu nahi dizudan gauza.
|
|
|
Harekin hitz egiteak sortzen zidan atseginaz gainera, gozaldi berezia eskaintzen zidan adiskideak berak. Haren zintzotasun soil eta benetakoa egunetik egunera nabarmenago azaltzen zitzaidan, eta izaki hori benetan maitatzen hasi nintzen, eta hari zegokionez, uste
|
dut
lehenago maite ahal izan zuen edozer baino gehiago maite ninduela.
|
|
|
Egoitza prest izan nuenean, ezinbestekoa iruditu zitzaidan sua egiteko lekua eta erregaia lortzea, eta hori nola egin nuen, leize zuloa nola handitu nuen eta nolako aurrerapenak egin nituen azalduko dut bere garaian. Baina neure buruaz azalpen batzuk eman behar
|
ditut
lehenago, bizitzaz nituen pentsamenduei buruz, uste izango duzuen bezala, ez baitziren gutxi.
|
|
2013
|
|
|
LAU MANDOEK gurea baino karga handiagoa herrestatua
|
zuten
lehenago. Aski zalu bururatu zuten bidea, inon ere trabatu, mantsotu edo gelditu gabe.
|
|
2014
|
|
|
Ikuspideokin koherente, Jesus Nazaretekoa ezjudutartzen eta ariartzen bermatu da Renan, gero haren jarraian eta haren antzera, aleman kristauek? (. Deutschchristen?) egingo duten eran594 Voltairek berdin ezjudutartu
|
zuen
lehenago Job595; Voltairek Jobekin egin zuena Renanek Jesusekin egin du. Jesusen sentsibilitatea, izaera, hitz egiteko manera, arimaren fina eta handia, Jainkoaren kontzeptua, moraltasuna, ez omen dira batere juduak.
|
|
2015
|
|
|
Esana
|
dut
lehenago ere ez dudala epikarik egin nahi; beraz, ez naiz hasiko jasotzen Txikiaren militante bizitzako pasadizo zirraragarrienak, espioi film batetik atereak diruditenak: ekintzak, tiroketak, segadak, ihesak...
|
|
|
Alderantzizkoa izan da araua historian barrena, baina kasu hark inor gutxi harrapatuko zuen ustekabean beharbada, aurrekariak ezagututa. Kontatua
|
dut
lehenago Sarasolatarrek kapera partikular bat zutela, eta hilean behin meza izaten zutela bertan, beraientzat eta familiako senide pobreentzat. Iñaki Larrañagari eman zioten ohitura haren berri 1964an herrira iritsi zenean, eta lehengo erretore Martin Sagastumeren ordez berari zegokiola meza hura ematea.
|
|
|
egingo duela nabarmen samarra den honetan (irakurle zolia jada ohartuko zenez, zenbait idazle hasiak dira, badaezpada, euren eleberriak Nature aldizkariko albiste laburrekin gatz-ozpintzen). Garai batean ezinezkoak ziren transplante eta sendakuntzak, egunkarietan irakurri eta handik hilabete gutxira ikusi ditugu telesailetan, halako eran non, batzuetan, zalantzan jarri baitugu ez ote
|
ditugun
lehenago fikzioan ikusi. Adibideak asko dira:
|
|
|
Behorrak lotsagabetu ginenetik, akabo zaldi harroak. Ezer ez
|
duk
lehenago bezala.
|
|
|
Baina zer arraio egingo dugu, Leire? Pentsatzea
|
genuen
lehenago! Eta ez utzi dena, utzi genuen moduan?
|
|
2016
|
|
|
amak sutzar hura ikusi izan balu, sugarrek haren begiradan nola dantza egingo zuketen, begi sorgindu haietan. Pentsatu behar
|
zuen
lehenago. Amari aspaldi joan zitzaion burua.
|
|
|
abisua?. Kapitainak nahiko lan
|
zuen
lehenago ere marmarka eta protestaka zebilzkion marinelei eusten, eta orain pasaiariak erreboltan. Ordu gaitzetan bizkor lan egiten ohitua behar du kapitain baten buruak:
|
|
|
Baina, egia esanda, benetako alde biak bizitzarena eta heriotzarena dira. Horretaz idatzia
|
dut
lehenago ere...
|
|
2017
|
|
|
«Ez
|
zaitut
lehenago hemen hauetan ikusi», esan zuen Lusterrek.
|
|
|
Nik hemen ez dut non eta norekin aitorturik, baina horrek ez du esan nahi zer aitortua ez dugunik, ongi aski dakizunez. Hortaz, horretarako erarik ohizkoena ez bada ere, aitorpen modukoak dituzu eskutitz hauek, askotan batere bekatu itzalik gabeko berriketa hutsalak, gizonak giza-artea behar
|
baitu
lehenago esaten zen legez, eta hemen ez dut nire kideko eta konfiantzazko lagunik; ez dut esan nahi jende jatorrik ez dagoenik, baina batek bere haziera eta heziera dituenean, ulerpide zuzenagoa izan ohi du antzeko aztura eta zaletasunak dituztenen artean, eta nik herriska honetan nori kontatuko dizkiot bada, goi arnasaren kezkak nahiz koita xeheak. Borondate ona bezain buru gogorra duen alkate arlote on puska horri?
|
|
|
Pentsatua
|
nuen
lehenago kulunkak zeuden tokiaren erdian eginen genuela ziloa eta esplikatu nion Ximuni zer nolako momentu goxoak pasatzen genituen han, haurrak ginelarik...
|
|
|
Hasieran, nik, immigrazio ikasketetako akademiko espezialista gehienek bezala, pentsatu nuen Trumpen politika hori bidean geldi geratuko zela gobernuaren lehen lehenengo hilabeteetan. Izan ere, kabineteko kideak izendatu behar
|
zituzten
lehenago, eta Obamaren administrazioan ibilitakoen txostenak jaso; hori egin eta gero hasi ziren erabakiak hartzen. Baina oker genbiltzan.
|
|
|
Surf egin dezakezu emozio horietan. Esana
|
dut
lehenago ere, baina Fox katea ikusiko banu, ez nuke neure buruaren alde bozkatuko!? [...] Eta, hala ere, filtro burbuilen eta hedabide sozialen siloen aroa izanik, bazekien jendearengana iristen zen informazioa gero eta gehiago zegoela haiek egiatzat jo nahi zuten horren mende.
|
|
|
–Bulegotik pasatu nahi
|
dut
lehenago.
|
|
2018
|
|
|
–Hara, nahiago
|
nukeen
lehenago izan banu zuen ohitura horren berri, Stevens, esan zuen, aulkian atzera etzanez?. Ergel garbi baten pare geratu naiz horri esker.
|
|
|
Gerizpetan eserita zeuden, hankak lurrean luze, Gaizka eta Mikel. Ordurako besoa zulatua zuen Gaizkak, berak probatu behar
|
baitzuen
lehenago, lehengusu bien artean gazteenak. Mikelek ekarri zuen materiala Uritik, lehengusu txikiak probatu zezan.
|
|
|
Goizero ordu desberdinean ateratzeak badu bere alde ona eta badu bere alde txarra. Txarra, esana
|
dut
lehenago ere, ohitura errepikatuen zalea izan arren, ezin jarraitzea ordutegi beti berdin bati: halako ordutan jaiki, halako ordutan gosaldu, halako ordutan irten?
|
|
|
–Margak lehenengo kontatzen badu, nik ez daukat arazorik, esana
|
dut
lehenago.
|
|
2019
|
|
|
–Eskerrik asko, Libe, baina ez dago nobelarik momentuz. Beste zerbait egin behar
|
dut
lehenago.
|
|
|
Kontseilua bildu behar dut. Badakit nola irten ataka honetatik, baina beharrezkoa
|
dut
lehenago zu haien aurrean agertu eta niri bezala kontatzea dena haiei ere. Gaur bertan amaitu behar da hau guztia, ezin ditut emakume horiek hemen luzaroago eduki, zelatarien albisteak oso kezkagarriak dira, oso eragin txarra dira, herritik punta batetik bestera ibiltzea, besterik ez zaie otu, eta hemen emakume batengan inoiz ikusi ez den harrotasuna erakutsita.
|
|
|
Leire ohartu zen istorio hura bera entzuna
|
zuela
lehenago, gehiegitan ere bai azken egunetan, eta Besaidetarrak zirela beti protagonista.
|
|
|
Tenientea soldadu ameslariarengana iristen delarik, soraio agertzen da; egin behar
|
duena
lehenago ere beste ehun aldiz egin balu bezala. Eta, beharbada, horrela da.
|
|
|
guk nahikoa diagu gure buruari kontu egiten! Hire eskariari dagokionez, afera ez
|
duk
lehenago edo beranduago ateratzea kalera, bizirik ateratzea baizik. Hortaz, egin ezak kontu ze zortea izan duan elizak bere arrimuaren pean hartu hauelako, eta irristada xumeenak nolako kaltea ekar liezagukeen denoi.
|
|
2020
|
|
|
Joselinek erran zionetik, are gehiago. Lesbianen irudi estereotipatua
|
zuen
lehenago: gouines.
|
|
|
Azken boladan buruan darabil Luisa bisitatzera joatea. Kontzientzia gaiztoa
|
du
lehenago joan ez izanagatik. Denbora arin igaro da bost urteotan eta, bien bitartean, Teresaren bizimodua asko aldatu da.
|
|
2021
|
|
|
Jakin egin behar luke Christine ere, bera bezala, ez dela inoiz espazioan egon, ez mozkor ez erne? Garai urrun haietan energia berde eta berriztagarritzat zer jotzen zen ezagutu behar
|
luke
lehenago. Ameskeria bat, beharrezkoa biztanleriaren betiereko hazkundearen fedea bolada batez luzatzeko.
|
|
|
Maletetan esatea falta zitzaiola pentsatu nuen. Eta diru hura Espainiara itzularazi nahi banuen, ziurtatu behar
|
nuela
lehenago zergak pagatu izana;" dena dela" gehitu zuen gero," nik dakidanez, Espainiako Ogasunak ez ditu horrelako diruak kontrolatzeko beste nazio batzuek dituzten neurriak. Ez naiz esaten ari zure senarrak ez zituenik diru hauei dagozkien zergak pagatu, baina segurtatu beharra dago".
|
|
|
Orain, olagarro plateraren aurrean, damu txiki bat
|
dut
lehenago galdetu ez izanaz.
|
|
2022
|
|
|
Lokatzez gainezka daude. Artean fresko, alferrik saiatuko da lokatz hori kentzen, lehortu egin behar
|
du
lehenago. Apretak kendu eta oinek eskertu dute eman zaien askatasuna.
|
|
|
Ostatuak beste izen bat
|
zuen
lehenago, Eduk ezin oroitu zein. Iluna eta burrunbaria zen haren gautxori garaietan.
|
|
2023
|
|
|
–Karlos Zabaltza naiz, Tuterako Brigada Kriminaleko burua, eta hau Ritxar Galduroz agentea –hirurek eskua eman zioten elkarri– Ez bazaizu inporta, aurkikuntza egiaztatu nahi genuke ezer baino lehen. Laster batean ingurua jendez beteko da, eta segurtasun gunea zedarritu nahi
|
dut
lehenago, eszenatokia kutsatze arriskutik babesteko.
|