|
2008
|
|
|
Haurraren eskutik gutun azala hartzean, Joanes Haritxenek irakurtu
|
du
lehenik kantatuko duen bertsulariaren izena: Pettan Ildoxuri.
|
|
|
Bere buruari mintzatu zen: Ixabela, zein ere
|
baitun
lehenik ferian aurkituko, hura izanen dun hire biziko maitea!
|
|
2009
|
|
|
Orain badakit heiek zutela arrazoin. Baino ni, ez nintzen atrebitzen nere burua ofreitzera, zenta segur nintzen
|
behar
nuela lehenik hautatu gizon on bat, ez eta alu bat segiduan utziko zianala bazterrerat, nere esperantza eder guziak porrokatuz.
|
|
2010
|
|
|
L. Zer egin behar
|
dut
lehenik?
|
|
2012
|
|
|
Eta hori, gurean biei aplikatzen zaie: ENAM16 delakoari, ETAk nahi duen negoziazioa gobernuen gogorkeriak baztertzen badu, armetan jarraitzeko beharkizuna argi eta garbi justifikatuko duelako; eta gobernuei, hemen eta non nahi
|
duten
lehen erreflexua izaten baita beren aurrean makurtzen ez direnen aurka instituzioek emandako" biolentziaren monopolioa" erabiltzea...
|
|
|
Puntu bateraino, ETA HBk berak legitimatu ohi du jarrera hori, batez ere Konstituzio Espainola Euskadik onartu ez
|
duela
lehen mailako argudio gisa behin eta berriz erabiliz, eta ETAk duen herri sostengua HBk lortutako boz kopuruekin uztartuz. Egoeraren normalizazioak, egiten bada, indar gehiago emango dio oinarrizko balore honi:
|
|
|
Hain zuzen, eskema horien aurkakoa," bloke monolitiko" aren kontzeptua hedatu zen. HASI33
|
dugu
lehen protagonista bat, 1978an; mugimendu osoari dagokionez, 1981ean egin da KAS HBren berregiturapenean nabari nabaria da molde zentralisten garaipena.
|
|
|
Ama maitea! Baina uste dut orain, gazteen artean, eta ez hain gazteen artean, jende anitzek hartu duela euskalduntasunaren kontzientzia, baditu tresnatxoak,
|
badu
lehen ez zen irekidura berezi bat euskal komunitate osoarekiko, Hegoaldearekiko. Eta interesgarria da ikustea nola gaur egunean euskara biziarazteko esperantza handiena ez dagoen barnealdeko herrixketan, baizik eta hain zuzen Lapurdiko kostaldean, Hegoaldearekin harreman estuak dituen jendarte hiritartu horretan.
|
|
|
Jadanik, Ambares en euskaldunek badute beren elkartea, Ongi Etorri deitua, elkarte hortaz ere arduratzen dira gehienak. Ene aldetik laguntza ttipia ekar dioket, familiako beharra eta familian usuenik egoitean
|
ditut
lehen eginbideak, lau haurretan batek artamendu bereziak behar dituelakotz! Hala ere!
|
|
|
Nola ekar zerbitzu gure gogoa hazia duen kultur amari? Orain daukatan pentsamoldearen arabera, gure ama kulturari ekarri behar
|
dugun
lehen zerbitzua da berhorri kalterik ez egitea. Gero eta argikiago agertzen baitzaigu, Euskal Amari, berea duen eremu guzietan, bere haurretan ainitzek diozkatela ekartzen parte handi bateko kalte eta oztopoak.
|
|
2014
|
|
|
1947kotzat agertu zen beste liburutxo bat Sakramendu Sainduaren bezperak eta ondotik Igandetako bezperak. Bezpera horiek kanta arazi
|
zituen
lehen aldikotz Urricarriet Mugerreko erretorak, Marie Jeanne Malharin organistaren laguntzarekin. Apez honek galdetua zion bezperak euskaraz egitea17 Ez ziren egunetik biharrera sartu parropia guzietan.
|
|
|
Hemen ere neska bati ez zioten galdetzen zer pentsatzen zuen ezkondu nahi zutelarik, haientzat hoberena zen mutikoarekin. Elizako lege batek
|
du
lehen lehena erabaki ezkontza bat bali izateko, ezkongaiek libre izan behar zutela eta ez beste norbaitek bortxatuak. Oraino ere onartua ez den legea toki askotan.
|
|
|
Ez diegu gehiago eskatzen ahal Afrikarrei, menderik ez
|
duelarik
lehen aldikotz lehenek entzun dutela Jesusez mintzatzen. Han ere mendeak dira mundu horretarik ateratzeko.
|
|
2016
|
|
|
Ameztoia, nahiz eta etxalde ona izan, agote etxea zen. Hori agerian usten
|
duen
lehen dokumentua Nafarroako erresuma garaikoa da: 1469an erromantzez idatzi duena notario batek.
|
|
|
1980 inguruan, Baigorriko herriko etxeko artxiboetan atzeman nuen 17 mendeko etxeen lista bat, bertan
|
dugun
lehen estatu zibileko erregistroan, elizakoa dena. Horren aurkitzea aski nekea izan zen, ikusteko zaila zelako bi arrazoiengatik.
|
|
|
Jeannette Bidart, Jean Bidarten arreba, sukaldaria zena Baionan eta ezkongabea, iduriz bere partea eskatua zion anaiari 1839an. Horretaz
|
dugun
lehen dokumentua 1849ko gutun bat da Baigorriko Harismendi notarioarena, Baionako Bourlarteguy jaunaren etxera (Rue de la Salie, 7) idatzi ziona. Erantzuten dio erranez bere anaia zorretan dela, baina onartzen duela 300 liberen ordaintzea eta ilobak 600 libera.
|
|
|
Buenos Aireseko probintzian, Chivilcoy herrian, lur ontasunak zituen Martin Tillousekin ezkondu zen. Gizon horren jatorria Zuberoko Eskiulan zen, alarguna zen eta hiru haur
|
bazituen
lehen ezkontzatik. Marianarekin bi seme izanen zituen.
|
|
|
ez bata ez bestea ez dela Ameztoi izendatua. Horietarik bat Ameztoiko izan behar zen, agian Bernard de Zaldu, 1665ean hil zen Gratiana Ameztoiko prima
|
zuena
lehen emaztetzat. Ameztoikoak 17 eta 18 mendeetan etxe horren izenez deituak dira euskal ohitura segituz, baina batzuetan beste bizpahiru identitate aldakor badituzte estatu zibilean, apezak ezartzen zien deituraren arabera sortzean, ezkontzean edo hiltzean.
|
|
2017
|
|
|
Erosizko altxagarria ezartzen zaio baita ere ardi esneari gasnatzeko orduan. Gasnak ongi kontserbatzeko eta gozo zohitzeko baitezpadakoa
|
du
lehen orenetan laster samintzea, hots aziditatea segurtatzea. Samintasun horren 72 kausitzeko ezartzen da gutieneko altxagarria.
|
|
|
Saskiko erosleak aipatzearekin aitortu behar
|
dugu
lehenik hizkuntzak mugatzen gaituela. Ez ginuke erran nahi Saskiko bezeroak (client), ez dakigu erraiten" consom acteur" edo Petriniren" co producteur".
|
|
|
Osagarriak janaria
|
du
lehen bermea
|
|
|
Gaurko bizi eta jateko moldearen ondorioz zernahi gaitz agertzen ari da hiri eta kanpainetan. Askoren sendotzeko eginahalak hobetuz doatzi medikuntzatik, baina osagarriak janaria
|
du
lehen bermea. 2050erako laborantzak sendoa eta iraunkorra izatekotz, baztertu behar ditu peztizida eta onkailu artifizial gehienak.
|
|
|
Osagarriak janaria
|
du
lehen bermea
|
|
|
Bien arteko solasaldia entzun ondotik, pentsatu zuen zinez haurrak zirela bi gizon horiek. Joan gaitezke berehala morgara, ez du balio denbora galtzea. Hartzen dut nire pilota eta joanen gara, jarraitu zuen Etxehorik. Etortzen naiz baina behar
|
dut
lehenik nire argazkigailua hartu, proposatu zuen Maiderrek. Eta nik zer behar dut hartu, galdegin zuen Ostemuturrek. Aski dituzu eskuak garbitzea, izan zen Frantxoaren erantzuna.
|
|
|
Esan dizudan bezala hemen ez zara bide onean. Baiona hiriko bidea asmatu behar
|
duzu
lehenik. Ez da hain urrun, baina aski urrun halere eta hango albergean goizik izateko hobe da orain bertan joatea. Banoa berehala, hartzen ditut nire puskak eta banoa. Alberge an etorriz galdegin ezazu Joana andere serora, hango zuzendaria.
|
|
|
Nire lan honi eman diodan sailkapena zertan oinarritzen dudan azaldu behar
|
dut
lehenik: Lurra lehen lekuan ikusten dut, bai erreferentziaz, bai kronologiaz. Erreferentziaz, Galiako lurraldea da, zeren Frantziak bere burua Galiaren oinordekotzat asmatzen du senez eta eremuz, haatik ez hizkuntzaz.
|
|
|
Frantziar itsasturien buru onenak kalbinista batzuk ziren, hala nola Coligny almirantea. Hau izango da Saint Barthelemyko trsiskantzan katolikoek Parisen hilen
|
duten
lehen protestantea. Erlijio gerlen ondorioz, asko galduko du Frantziako itsas armadak.
|
|
|
Hots, Frantzia laikoa, gisa batez, zentzugabea zela erakutsi nahi zuen. Hori kokatu behar
|
dugu
lehen aipatu ditudan polemika haietan eta 1905eko legean. Eskualdunak, erakutsiz oro har apezek bereziki zein" ongi" defendatu zuten Frantzia, bereizte lege haren ondorioak baliogabetzea aldarrikatu zuen, besteak beste desterrura igorri zituzten apez eta fraideen itzultzea.
|
|
2018
|
|
|
... Gaurko irakurle batentzat zer erran nahi
|
luke
lehen Munduko Gerla denboran idatzi gutun sail zati bat biltzen duen liburu baten eskutan ukaiteak?
|
|
2021
|
|
|
Zinez, berriz sortu naiz, Hitz hauekin kondatuz, nere herriko emazte, gizon, haur, gazte eta zaharreri, bizian egin dudan parte bat, biziak erakusi dautana, beste herrietako kulturek zer gehitu duten ene amentseri... Bai, euskaraz, nere ama hizkuntzan, nere bizian ahozkatu
|
ditudan
lehen hitzekin, besteri igorri nere lehen keinuekin, erraiteko maite ditudala, heiek gabe bizi ezin nintekeela, nere poza eta zorionak direla!
|
|
|
Granadek ez
|
zuten
lehen egin; ehun tiro baino gehiago izan zen. Guardia bat hil zuten eta beste bi zauritu.317
|
|
|
* Gure alderdia da Estatutua baztertzeko jarrera politikoa ETAren zuzeneko edo zeharkako laguntzarekin identifikatzea saihestu nahi
|
duen
lehena+. 320
|
|
|
Helburu zuzena ez ziren albokoak baztertzeko joera orokorraren haustean, hildakoaren andregaia
|
dugu
lehen biktima seriosa.
|
|
|
Xehetasunen eskasa
|
dugu
lehen arazoa eta, behar bada, komunikatu oso eta guztien ez ezagutzeagatik gertatzen ahal da: nik neuk ez ditut banan banan komunikatu denak bildu eta osoki irakurri, artxiboetan egin behar den lan sakona ez baita haboro ene gaitasunen artean.
|
|
|
Oker dabil ETAren estrategia 92 gertaera politiko ekonomikoei begira diseinatu edo baldintzatuta dagoela uste duena. ETAk ez
|
du
lehen bilatu edo iragarri ez duen ezer" behartu" nahi: auziaren behin betiko irtenbideari, konplexurik gabe eta zintzotasunez, eskuzabaltasunez eta irudimenez, helaraziko dion negoziazio prozesuaren hasiera".
|
|
|
Haien artean, lehendabiziko komuna jarri nuenekoa. Arrunt edo gai gordina aipatzekotan erran behar
|
dut
lehen aldikotz leku estu horretan sartu nintzelarik iruditu zitzaidala egintza oso zibilizatu bat egin nuela, horretaz trufatzeko eznahian, kasik inportantena, iturriko ur baliotsuari esker noski. Gertakaria ospatzeko estrenaldi gisaz boteila xanpaina bat ireki genuen!
|
|
2022
|
|
|
Bide horren gaindi eta horren adarretarik hedatuko zaigu arte erromanikoa. Antso bera
|
du
lehen bulkatzailea. Etsenplua emanen du, estilo horretako katedral bat eraikiaraziz Palentzian, Valladolidetik hurbil, eliza bisigotiko bati junto:
|
|
|
Haatik Nafarroari buruzko urrats handi bat egina
|
zuen
lehenik Joanen anaia zenak, Richard Cur de Lion famatuak. Antso Azkarraren arreba bat, Berengera, esposatu zuen, eta dirudienez bere koinatoari utzi zizkion berantago Nafarroa Beherea/ Baxenabarre osatuko zuten herrialdeetarik batzuk, bereziki Garazi.
|
|
|
EZ, EZ
|
dut
LEHENA, ezta BIGARRENA izan nahi. BERDINTASUNA eskatzen dut, betidanik BERDINTASUNA galdegiten dizut.
|
|
|
Ez
|
du
lehenik, ez gerorik. Orain betiereko batean dago.
|
|
|
Aterabidea atzemanen diagu. Ez
|
duk
lehen aldia.
|
|
|
Notatu
|
genuen
lehen oharra, guretako ziren karnetetan, lizeoko ikasle txarron, ez zen gehiago erraten ahal: " juduak eta arabiarrak".
|
|
|
Ohartu gabe hurbildua nintzaiokeen doi doia, hauteman ninduen lehen zirkinean ezkerraz pilota aireari ebatsi baitzion eta jarri zen, dailuzko bazter pikatzaileak lan uztean hartzen zuten postura hartan, zango baten gainean, bestea plegatua eta oina trebes, ukondoa giderrean eta ezkerra gerrian doblatua; kasu honetan, ukaraia besapean zuen, pilota kukutzeko bezala, bestearen erhi pototxa gerrian beheiti sartua. " Bonjour Monsieur!", oihukatu zuen eskinoso boz batez, hortik ezagun zen 332 ez
|
zuela
lehen egunetik punitua izan nahi errienta ez agurturik, eta nik: " Bonjour" ere, eta zer izen zuen eta zer adin, zazpi urte.
|
|
2023
|
|
|
Mirakuluen gaiak erlijioaren eta zientziaren arteko zailtasunak sortzen ditu bakarrik problema gaizki pausatua delako; arazoa ongi pausatzeko, behar
|
genuke
lehenik mirakulua definitu; erraten badugu mirakulua naturaren kontrako datu bat dela, esangurarik gabeko gauza bat erraten dugu: izan ere naturaren legeak ez ditugu ezagutzen; eta lege haiei buruz ezin ditugu suposizioak baizik egin.
|