|
2002
|
|
|
|
Duela
lau urte iritsi zen Espainiako farmazietara Pfizer laborategiak Viagra izenarekin merkaturatu zuen “pilula urdin” ospetsua, eta, ordutik, produktu askok balio izan dute “emakume viagra” titulua lortu nahi izan duten emakumeen sexualitatea hobetzeko. Orain arte ezagunena testosterona adabakia zen, sexu organoei eragiten dieten histerektomia (umetokia erauztea) edo antzeko kirurgiak izan dituzten emakumeentzat.
|
|
|
Pipa poltsak eta bestelako fruitu lehorrak erosten dituztenean emango zaizkie turistei, Aste Santuko prozesio desfileen zain dauden bitartean kontsumitu ahal izateko.
|
Duela
lau urtetik hona hiriburuan banatzen diren “pipelerak” paperezko poltsa bereziak dira, eta bi konpartimentu dituzte, bata pipak uzteko eta bestea maskorrak botatzeko, Zamorako Udaleko Ingurumen Zinegotzigoak esan zuenez. Ekimen hori, bere garaian Espainian aitzindaria izan zena, Donostiako Udalak jarri zuen, eta kopuru handia jarri zion.
|
|
|
Laneko estresa gero eta arazo handiagoa da, eta gero eta langile gehiagori eragiten die; horregatik ari dira neurriak hartzen, Europako Batzordeak, Euroganberak eta Laneko Segurtasun eta Osasunerako Europako Agentziak aurreko astean abian jarritako kanpaina gisa. «Arazo hori
|
duela
lau urte pentsaezina zen», dio Jesús Uzkudun Langile Komisioak sindikatuko Lan eta Ingurumen arduradunak (CC.OO.) Gipuzkoan, iristen zaizkion kasu guztiei erantzuteko ez dela hornitzen dio. Uzkudunek informatika enpresa batean lan egiten zuen emakume baten kasua azaldu du, eta saileko buruak tratu txar psikologikoak eta iraingarriak jasan dituela adierazi zuen.
|
|
|
Gorenaren erabaki hori gorabehera, La Caixak ez zituen inoiz onartu langileek pentsioen barne funts horiek erreskatatzeko zituzten eskubideak, eta sistematikoki errekurritu zituen lehen auzialdiko epaitegiek emandako banakako erreklamazioen epai guztiak, harik eta Kataluniako Goi Auzitegiaren epai berria eman arte. Epaian, JANKk eskubidea aitortzen die La Caixan 20 urte baino gehiagoko antzinatasuna
|
duten
lau langileri, 1997tik 1998ra kaleratu zituztenak, dagokien pentsio funtsaren zatia berreskuratzeko, nahiz eta enpresarekin finikito bat sinatu zuten, eta bertan erakunde horrekin “kontzeptu guztiak” kitatutzat ematen ziren.
|
|
|
Dolly izeneko ardien artetik, zekor, zerri eta ahuntz artean ibili da. Interes zientifikoa zutenetatik, sagua bezala,
|
duela
lau urte baino gehiago lehen oheratzea lortu zen. Transgenikoak ala klonikoak?
|
|
2003
|
|
|
Uste da 50 urtetik gorakoen artean bizkarreko mina
|
duten
lautik hiru emakumeak direla.
|
|
|
Hala ere, uste du gaur egun zenbait tresna daudela gaixo horien bizi kalitatea hobetzeko. Hala, terapia fotodinamikoa aipatu zuen;
|
duela
lau urte inguru sortu zen, eta ikusmen galera larria saihestea lortzen du askotan. Gainera, azpimarratu zuen aurretiazko emaitza positiboak lortzen ari direla, sendagai antiangiogenikoak emanez ikerketa ildo berriak eginez, makulan hodi berriak agertzeari aurre egiten diotenak eta gaixorik daudenak hazten ez direnak.
|
|
|
Kasu horretan, Telefónica Móviles ek, Vodafonek eta Amenak zehapen handiak izan ditzakete. Adibide gisa balio dezake Lehiaren Defentsarako Auzitegiak
|
duela
lau hilabetetik hona LDZk Endesari, Unión Fenosari eta Iberdrolari irekitako espedientea duela, 2001eko azaroan izandako ustezko prezio itun bati buruzkoa. Aurkeztutako salaketan, telefonia finkoko operadoreek adierazi zuten Espainiako finkotik mugikorrerako interkonexio prezioak oso altuak direla eta Europan gertatzen ari den bezala jaitsi liratekeela.
|
|
|
Urte batean, Simónek adierazi zuenez, “beren lurraldearen bila despistatuta daude, gurasoek lurraldetik bota ondoren”. Arrak sartuz gero, planak
|
dituen
lau emeak ugaltzeko behar diren baldintzak erraztuko dira. “Ezin gara nahastu bikoteak ezartzean, aleren bat oldarkor agertzeko eta beste ale batzuei kalte egiteko arriskua baitago”, ohartarazi zuen adituak.
|
|
|
Pertsonak hiru edo lau urte izan arte —gutxi gorabehera% 80an osatu den adinean—, ezin da zehatz zehaztu etorkizunean belarri pabiloiak izango duen forma. Hori dela eta, adituek nahiago
|
dute
lau urte arte itxaron horrelako ebakuntza bat egiteko. José Luis Martín del Yerro doktorearentzat, SECPRE elkarteko kidea, 12 urtetik aurrera esku hartzea litzateke egokiena, 7 eta 10 urte bitartean belarriak osatzen baitu bere prestakuntza.
|
|
|
Parke hori fauna ordezkatzen duten animalien bilduma oso bat hartzeko diseinatu da, Kuaternarioko garaian Altamiratik hurbil bizi izan zenaren erreplika, eta haitzuloetako labar artea inspiratu zuen. Proiektu hori
|
duela
lau urte hasi zen eraikitzen, eta 12 ugaztun espezie eta 45 hegazti espezie biltzen ditu. Gaur egun, gehienak klima eta herrialde hotzetan bizi dira, duela 14.000 urtekoen antzeko klimatologia baldintzetan.
|
|
|
Substantzia beste abelburu batzuetan atzemanez gero, nekazaritzako arduradunek behartuko dute kaltetutako animaliak sakrifikatzera eta erretzera, haragia giza kontsumora irits ez dadin. Animalien Osasunari buruzko Legeak,
|
duela
lau hilabetetik indarrean dagoenak, klembuterola erabiltzea “osasun publikoaren aurkako delitutzat” jotzen du, eta 60.000 eurotik 1.200.000 eurora bitarteko zigorra jaso dezake. Neurri horren bidez, 1994an gertatutako kasuak saihestu nahi dira, Madrilgo eta Toledoko ia ehun lagunek dardarak, takikardiak, zefaleak eta goragaleak izan zituztenean, clembuterolez gizendutako animalien haragia eta gibela irentsi ondoren, El País egunkariak dioenez.
|
|
|
Egia da Internet bidezko merkataritzak ez duela
|
duela
lau edo bost urte baino gehiago aurreikusten zen hazkunde esponentziala izan. Arrazoi asko daude hori azaltzeko, baina horietako bat, agian, ordaintzeko moduetan segurtasun falta osoa da, zehazki, kreditu txartelen erabileran.
|
|
|
Mario Arnaldo AEAko lehendakariak adierazi du, bestalde, “garabiaren tasa arautzen duen ordenantza fiskalak berak baimena ematen duela hura kobratzeko eragile jarduleei, baldin eta jabea bertan egoteagatik hura kentzea lortzen ez bada, eta, beraz, inor ez badago, ezinezkoa izango litzatekeela kasu horietan udal ordenantza betetzea”. Arnaldok gogorarazi du lehenago ere arazoak izan zirela garabiak ibilgailuak kentzearen inguruan,
|
duela
lau urte inguru “Madrilgo Udalak autoak erretiratzea erabaki zuen, polizia bertan ez zegoela ibilgailuak kargatzeko unean”. “Orain ezarri nahi den sistema ez bezala, orduan agenteak bertan zeuden salaketa egin eta erretiratzeko baimena ematean, eta garabiari abisua eman zitzaion; garabiak, gero, poliziarik gabe, aipatutako ibilgailuak jasotzen zituen”, azaldu du AEAko lehendakariak.
|
|
|
Martinek uste du bere kanpaina “oso urrats garrantzitsua dela tartean dauden guztientzat”, eta gizartea gaixotasunaz eta gaixoez jabearazten joateko, horiei “mespretxatu eta errua egozten” baitzaie eta gutxietsita baitaude, esan zuen, gaur egun anorexia baino bost aldiz bulimia kasu gehiago gerta daitezkeela. “Beharrezkoa da medikua behartua egotea Administrazioari gaixo hori dagoela esatera”, esan zuen afektatuen erregistro bat egin behar dela,
|
duela
lau urte Mahai Sektorialak Osasun Ministerioarekin egindako bileran hitz eman zuena. Halaber, Gonzálezek kritikatu zuen Espainiako emakumearen neurrien neurriak egokitzeko azterketa antropometrikoa egin dela, eta hori egin duen agentziari “erosi” behar zaiola.
|
|
|
Ordenagailu baterako sarbidea duten itsuek askatasun osoa izango dute orain irakurtzeko orduan, “Tiflolibros” ri esker, gazte argentinar talde batek sortutako gaztelaniazko itsuentzako lehen liburutegi birtuala. Proiektua
|
duela
lau urte hasi zen, eta artxibo birtual baliotsu bihurtu zen, 30 herrialdetako 900 bat erabiltzailek kontsultatutako 7.200 liburu digitalizaturekin. “Dena 1999ko azaroan jaio zen, liburuak trukatzeko posta elektronikoko zerrenda batekin.
|
|
|
Texasko Hego mendebaldeko Osasun Zentroko John McConnellek zuzendutako New England Journal of Medicine aldizkarian argitaratu zen ikerketa, eta adinekoen bizi kalitatea hobetzeko eta ebakuntza gelatik igaro ez daitezen itxaropena ematen du. Sintomak
|
dituzten
lau gizonetik batek kirurgia behar izaten du gaixotasuna diagnostikatu eta hiru urtera. Medikuek lau urte eta erdian 2.047 gizon tratatu zituzten Estatu Batuetako 20 ospitaletan.
|
|
2004
|
|
|
|
Duela
lau urte, “Snail” genea patentatu zuen tumore gaiztasunaren markatzaile gisa, eta, orain, Ángela Nietok frogatu du zelula kantzerigenoak suntsitzeari aurre egiten diola. CSICeko Instituto Cajaleko ikertzaile honek, Unibertsitate Konplutentseko Isabel Fabregatekin batera, “Geneak and Development” azken zenbakian zehaztu du ezen, nahiz eta “Snail” modu natural eta onuragarrian aritzen den enbrioi garapenean, modu patologikoan aktiba daitekeela helduaroan.
|
|
|
Orain arte, AEBetan bakarrik. espezie hori bere jatorritik kanpo ugaltzea lortu zen. Komodoko 17 dragoi hauek, Europako lurralde osoan hainbat herrialdetako erakundeen artean banatuta dauden espezie horretako beste 18 animaliei gehitzen zaizkienak,
|
duela
lau urte heldu zen eme batek jarritako zazpi hilabeteko arrautzen inkubazioaren ondoren lortu dira, azaldu zuen Jim Petherrek, “Reptilandia Park” eko arduradunak. Aditu horrek gogorarazi zuenez, “Komodoko dragoiak munduko musker handienak dira, mehatxatutako animaliak dira eta Indonesiakoak dira”, eta, bertan, “2.000 inguru geratzen dira beren ingurune naturalean, Komodo, Flores, Rinca eta beste uhartetxo txiki batzuetan”.
|
|
|
Testua nahitaezkoa da beren osaeran manipulatutako materialaren %0, 9 baino gehiago duten elikagai ontziratu edo fresko guztientzat. Europan,
|
duela
lau hilabetetik hona, Bt artoa merkaturatzen da, Syngenta enpresa suitzarrak egindako arto gozoa. Lehenengo aldia da, 1999tik, EBko herrialdeek genetikoki eraldatutako elikagai bat inportatu ahal izango dutela.
|
|
|
Marteko Olimpo mendia 24.000 metrotik gorako sumendi erraldoia da, eta izotza eta elurra ditu hauts geruza isolatzaile baten azpian. Eta mendi erraldoi horren oinarrian, Eguzki Sistemaren gailurrik altuenean,
|
duela
lau milioi urte baino ez eratutako glaziazio metakinak daude. Horixe erakusten dute “Mars Express” zunda europarraren azken irudiek.
|
|
|
Horixe erakusten dute “Mars Express” zunda europarraren azken irudiek. Ontziko kamerak 3 dimentsioko irudiak lortzen ditu pixel bakoitzeko 10 metroko bereizmenarekin, eta
|
duela
lau milioi urte erregistratutako beste lau sumendietan erupzioen aztarnak ere aurkitu ditu. Geologiari dagokionez, sumendi berritzat jo daiteke hori, Marteren historiako azken %1ean gertatu zirelako.
|
|
2005
|
|
|
Bi erakundeen arteko lankidetzaren emaitza da proiektu hau. Tokiko gizartea EAEko 60 GKEk baino gehiagok bultzatzen dute, eta
|
duela
lau urte bildu ziren hirugarren sektorearen garapena ekonomikoki hornitzeko. Entitate italiarrarekin duen akordioa agentzia araubidean oinarrituko da lehenengo fasean.
|
|
|
Azterketak “Vioxx” (rofecoxib), “Celebrex” (celecoxib) eta Bextra (valdecoxib) laginekin egin dira, nahiz eta FDA eta EMEA ia antiinflamatorio guztiak berrikusten ari diren. “Bestra” izan ezik, gainerakoak Espainian merkaturatzen edo merkaturatzen ziren, Vioxx
|
duela
lau hilabete erretiratu baitzen. “The New England” ek antiinflamatorioen belaunaldi berri honi buruzko argitaletxe bat eskaintzen du, non zalantzan jartzen baitu sendagai horien erabilgarritasuna benetan justifikatuta dagoen.
|
|
|
Madrilen aurkeztu dute proiektua, eta lau milioi emakume eta neskatila esklabo gisa saltzen dituztela salatu du, batez ere Asiako hego ekialdean eta Hego Amerikan, urtero. Kanpainaren izena AFESIPek kudeatzen duen harrera zentro bateko 91 emakume desagertu ondoren sortu zen,
|
duela
lau hilabete Phnom Penh eko hiriburuan. Oraingoz, ezer ez da jakiten non dagoen, eta, Mamek azaldu duenez, Kanbodiako agintariek kasua itxi dute, ikerketa bat “bermerik gabe” egin eta zortzi akusatuak kargurik gabe aske utzi ondoren.
|
|
|
Halaber, Elena Salgadok zuzentzen duen departamentuak ezgaitasuna duten pertsonen erakundeek eta haien familiek Osasun Sistema Nazionalaren partaidetza, kontsulta eta jarraipenerako organoetan aktiboki parte hartzea sustatuko du. Ministroak esan du hitzarmen honek
|
duela
lau urte sinatutakoa ordezten duela, eta ezin izan zela behar bezala garatu, bi erakundeen arteko lan eta harreman mekanismo “zurrunegia eta eraginkortasun gutxikoa” ezarri zelako, Salgadoren arabera. Informazioa Hitzarmenaren hedapenari dagokionez, Osasun eta Kontsumo Ministerioak edukiaren berri emango dio Osasun Sistema Nazionaleko Lurralde arteko Kontseiluari, eta autonomia erkidegoei eskatuko die kontuan har dezatela beren lurraldeetan horrelako akordioak sinatzeko aukera.
|
|
|
Horrela, kontsumitzaileak jakin ahal izango du erositako atunak nahi gabe izurdeak hil dituen arrantzan edo edozein lesiotan. Azken produktuaren segurtasunari eragiten ez dion gai horri buruzko informazio etiketatzea agertzen joan da azken urteotan, eta ekoizle batzuen borondatez, haiek merkaturatzen dituzten atun kontserben latetako batzuetan, batez ere
|
duela
lau urte Espainian APICD inguruan harrapatutako atunaren jarraipenerako eta egiaztapenerako berariazko araua onartu ondoren, gai horri buruzko Erkidegoko araudirik ez dagoelako. Izan ere, badirudi azkenean iritsi dela garaia, legezko neurri hertsien bidez, oreka bat ezartzeko atunaren kontsumo seguruaren, ingurumenaren kontserbazioaren, beste espezie batzuekiko errespetuaren eta jasangarritasunaren artean.
|
|
|
Proiektua Iberiar Penintsulako arrano inperiala salbatzeko programaren parte da.
|
Duela
lau urte hasi zen harrapari hori kontserbatzeko. Planetatik desagertzeko arrisku handiena duen laugarren hegazti harrapakaria da, eta Asiako Steller arrano, Maurizio uharteko belatz txikia eta Filipinetako arrano beltza ditu ondoan.
|
|
|
–Langile baimenduek lau urtean behin berrikustea. –Gainera propano biltegia badago, kontrol erakunde baimendu batek ikuskatu behar
|
du
lau urtean behin. Era berean, hamabi urtean behin gordailua birtinbratu behar da.
|
|
|
Adibidez, Fuji, Samsung eta Olympus.
|
Duela
lau urte gailurra izan zuen, eta merkatuaren erdia hartu zuen. Gaur egun baztertuta geratzen ari da, neurri batean 256 mb-ko edukiera ez duelako gainditzen.
|
|
|
Monique Breteler ikerketaren koordinatzaileak dioenez, dementziaren aurrean arrainak eta alkoholak zaharrak babesteak areagotu egiten du dementzia gehienek jatorri baskularra dutela dioen hipotesia. Bitaminen eginkizuna
|
Duela
lau urte, Neurology aldizkarian argitaratutako artikulu batek, Hui Xin Wang-ek eta bere aditu taldeak sinatua, AEBn zalantzan jarri zuen bai dementzia baskularra (iktus edo garuneko mikroinfaltoetan oinarritua), bai Alzheimer gaixotasuna odol fluxuaren disfuntzio batean oinarrituko zirela. Teoria horri «dementziaren hipotesi baskular» deritzo, eta, ikertzaileen arabera, aintzat hartzen zen homozisteina maila handiek pozoi gisa jokatzen dutela nerbio zelulentzat, eta, horren ondorioz, homozisteinaren gorputz mailak, folatoak, markatzeko gai diren bitaminen ekarpenak eraginkortasunez zaindu lezakeela garunaren funtzio kognitiboa.
|
|
2006
|
|
|
Bete
|
duen
lau urte horretan ehunka mila erabiltzailek osatu dute, gai guztien gaineko artikuluak editatuz eta txertatuz.
|
|
|
dena den, txostenean agertzen den datu esanguratsuena: erretzaileentzako berariazko guneak benetan
|
dituzten
lau toki publikotik hirutan, norbait erretzen ari bazen, gune berezi horietatik kanpo ari zen, legez kontra.
|
|
|
Segurtasunean froga gainditu ez
|
duten
lau horietatik hiru askozaz ere zaharragoak dira (Tibidado 1899an inauguratu zuten, Zaragozako jolas parkea 1974 urtean eta Benalmadenako Tivoli, 1972an) kalifikazio onak eraman dituztenak baino: hauek hogei urte baino gutxiago dituzte eta, horietako batzuek, hamar urte baino ere gutxiago.
|
|
|
Honelako aparatuak erabili ohi
|
dituzten
lau gizonezko eta bi emakumek xurgagailuak probatutakoan, hainbat alderdi baloratu zituzten, batetik hamarrera arte.
|
|
|
Datu horrek igoera handia ekarri du 2002arekiko, ehuneko hori% 28koa baitzen. Lan horrek, gainera, adierazten du eskatutako finantzazioaren batez besteko portzentajea %92, 9koa dela, eta
|
duela
lau urte %87, 3koa. Hala eta guztiz ere, finantziazioa behar duten bezeroen portzentajea, %76, 97rekin, aurreko azterlanean ikusitako ia berdina da.
|
|
|
Bestela esanda, terapia amaitu eta urte erdira, hiru erretzailetik batek tabakorik gabe geratzea lortzen du. Merkatuan antzeko eraginkortasuna
|
duten
lau aurkezpen daude: partxeak, txikleak, konprimituak eta sudurreko espray a.
|
|
|
Hain zuzen ere, teknologia berriak sartzen ari dira erromesen tradizioan.
|
Duela
lau urte, bi aterpetxek bakarrik zuten webgunea eta posta elektronikoa; orain, berriz, 14 dira web orria dutenak eta 28 dira posta elektronikoa dutenak. Ikerketatik, frantsesa ez diren Santiagoko beste bide batzuen garapena nabarmentzen da.
|
|
|
Lurrean gertatu ziren aldaketa horiek NASAko “Grace” sateliteek detektatu zituzten. Sateliteek lurreko grabitazio neurketak jasotzen dituzte
|
duela
lau urtetik. Bi gailu horiek 300 eta 500 kilometro arteko altueran eta 220 kilometro inguruko distantzian inguratzen dute Lurra.
|
|
2007
|
|
|
|
Duela
lau urte, kontsultaturiko zentroen %15ek ez zuen suteak atzemateko sistemarik baina egun proportzio hori %9raino jaitsi da.
|
|
|
Badira oraindik banda zabalaz baliatzeko aukera teknikorik ez
|
duten
lau milioi espainiar eta beste hiritar gehiagok ezin dute nahi duten teknologia hautatu, kableko operatzaileek estaldura ematen ez dutelako.
|
|
|
Azken atal honetan, hamar kutxazainetik hiruk ez dute planteatu zaien proba gainditu(
|
duela
lau urte baino gehiago, orduan %20 inguru baitzebilen proportzioa).
|
|
|
Legeak derrigortzen duen bi urteko bermea zazpiek emateak eta agiriak espainieraz egoteak (arauak xedatua duen bezala) ez lukete albiste izan baina bermeei buruzko lege berria
|
duela
lau urte indarrean sartu zenetik hauxe da CONSUMER EROSKI k azterturiko lagin guztiek funtsezko atal honetan huts egin ez duten aldi bakarra.
|
|
|
Hala ere, garraioa duten zortzietatik batek ez du autobus edo furgoneta egokiturik (jasogailuen, garabien, arrapalen bidez) mugikortasun murriztua duten erabiltzaileen beharretara, adineko ezinduen profil komunera, alegia. Gainera, garraioa
|
duten
lau zentrotatik batean, adinekoak egunero joaten dira beren joan etorrietan lagundu eta arreta ematen dien zentroko langilerik gabe. Ohikoena (hiru eguneko zentrotik bik egiten dute) garraioaren tarifa hilabetekoan sartzea da, baina zentro batzuek aparte kobratzen dute.
|
|
|
Larrialdietako medikuek tresna hori erabiltzen dute erabakiak hartzeko.
|
Duela
lau urte garatutako eta duela gutxi 29 egun eta 19 urte bitarteko pazienteekin probatu diren gidetan, odolean eta jariakinetan errutina probak egitea sartu zen, bai eta kontrol zerrenda bat ere, gaixoa gaixotu zenetik apoplexia erasorik izan ote zuen adierazten zuena. Bakterio meningitisa eragiten duten agente nagusien aurkako txertoak jarri zirenetik, nabarmen jaitsi da gaixotasun horren eragina.
|
|
|
Aztertutako 143 eraikin publikotatik, %39 oso irisgarriak ziren kanpotik (garraiobideak eta inguruko hirigintza oztopoak), %36 barrutik (eskailerak, arrapalak eta igogailuak aztertuta) eta %47 ez ziren irisgarriak zentzumen minusbaliatuentzat. Bidaiatzean, ezinduek arazoak
|
dituzte
lau motatako oztopo arkitektonikoak direla eta: hirigintza (bide publikoetan eta erabilera publikoko espazio libreetan), eraikinen barruan, garraioan eta komunikazio sentsorialetan.
|
|
|
Apirileko datuek eta OJDk argitaratu berriek berretsi egiten dute CONSUMER eroski k azken urteotan izan duen hazkunde jarraituaren joera, eta martxoan izandako audientzia jauzi ikusgarria sendotzen dute, aurreko hilabetearekiko igoera% 60 ohiz kanpokoa izan zenean (OJD datu ofizialak). Martxoan, CONSUMER eroski k baino ikusle gehiago
|
zituzten
lau hedabideen batez besteko hazkundea %9koa izan zen, argitalpen honena baino ia zazpi aldiz txikiagoa; eta, lau horietatik, gehien hazi zena 20 minutu izan zen, %18ko hazkundea izan zuena; El Mundo %3 baino ez zen hazi, eta ABC %13ra iritsi zen. Joan den apirilean, ABCren edizio digitalak, 3.100.625 erabiltzaile paregabeekin, OJD rankingeko laugarren postua utzi zion CONSUMER eroski ri, 3.146.125 erabiltzaile bakar lortu baitzituen.
|
|
|
biltegiratzea, garraioa eta manipulazioa.
|
Duela
lau urte, Kaliforniako Institutu Teknologikoak ohartarazi zuen “hidrogenoaren ekonomia” hipotetiko batean gas horren ihesek atmosferako ozonoaren %10 ere suntsi dezaketela. Bide biologiko sintetikoa Orain garatu den prozedurak almidoia erabiltzen du lehengai gisa, hau da, patata edo zerealak bezalako laboreetan erreserbatzen den landare konposatua.
|
|
|
Simioan 130 aldiz errepikatzen den bitartean, gizakian ez da behin bakarrik agertzen. PtERV1
|
duela
lau milioi urte txinpantzeak eta gorilak infektatu zituen birus batetik dator, zantzu guztien arabera. Hala ere, ez dago giza zeluletatik igaro izanaren aztarnarik.
|
|
|
Arrazoia zehapenen tramitazio administratiboa motela izatea da. Kataluniako Real Automóvil Club (RACC) erakundearen arabera, errepideetako heriotzak %12 jaitsi dira urteko bigarren hilabetetik gaur egun arte, eta horrek esan nahi
|
du
lau puntuko eraginkortasuna galdu dela gidabaimen berriaren indarraldiko lehen urtean. RACC Fundazioko idazkari exekutiboak, Alfonso Peronak, ohartarazi du “ez dela ona gehiegizko garaipena”.
|
|
|
Bihotzekoa izan duten bost pertsonatik batek eta bihotz gutxiegitasuna
|
duten
lau pazientetik batek depresio sintomak dituzte. Depresioak eta antsietateak, gaixotasun kardiobaskularrak izateko arriskua areagotzeaz gain, areagotu egiten dute haren pronostikoa.
|
|
|
Proiektu hori munduko handiena izango da, ahalmen instalatua duelako. Konplexu hori 160 metroko luzera
|
duten
lau Pelamis sorgailu flotatzailek osatuko dute. Lau sorgailu horiei itsas suge deritze, bakoitzak 750 kW-eko potentzia du, eta olatuen mugimenduaz baliatuko dira elektrizitatea sortzeko.
|
|
|
Rogelio Leira doktoreak, Santiagoko Ospitale Kliniko Unibertsitarioko Neurologia Zerbitzuko Zefaleen Unitateko arduradunak, adierazi duenez, gaixo horien %40k, gehienak emakumeak, buruko min kroniko handiak izaten dituzte hilean hamabost egun inguru. Adituek diotenez, egoera hori ez da harritzekoa, kontuan hartzen bada migraina
|
duten
lau pazientetik batek ez dituela medikuaren jarraibideak betetzen. “Gaixo batzuek hamabi urte behar dituzte neurologo batengana joateko”, azpimarratu du Leirak.
|
|
|
Kopuru horrek adierazten du azken hamabi hilabeteetan Espainian bigarren eskuko etxebizitzen prezioak moteldu egin direla. Metro karratuko prezioaren hazkunde tasa aurreko ekitaldikoa baino hamaika puntu txikiagoa izan zen Gaur egun, aurtengo lehen seihilekoan prezio altuenak
|
dituzten
lau hiriak hauek dira: Bartzelona (4.481 euro), Madril (4.413 euro), L’Hospitalet de Llobregat (3.710 euro) eta Bilbo (3.693 euro).
|
|
|
Hala ere, badirudi Etiopiako Gobernuaren erantzunetatik ez dela berehalako ekintzarik ondorioztatzen. Dirudienez,
|
duela
lau urte Lossada familia batek salatu zuen eta ikerketa gelditu egin zen akusatuaren eta bertako agintarien arteko harreman onak zirela eta. Espainiako justizia aintzat hartzeak bermatzen ditu gaur egungo akusazioak, eta oso larriak dira.
|
|
|
Populazio hori, dagoeneko, gure herrialdeko biztanleen %8, 7 da. Marokoarrak, ekuadortarrak, kolonbiarrak eta errumaniarrak; Espainian biztanle kopuru handiena
|
duten
lau nazionalitateak dira. Hori dela eta, zerbitzu askoren salmentak handitu egin dira herri hau iristean, besteak beste, aberriratzea.
|
|
2008
|
|
|
Eskaintza oporraldietara ere hedatzen da:
|
duela
lau urte aztertu ziren gimnasioen %12k abuztuan ixten zuten eta gaur, berriz, %7, 5ek baizik ez.
|
|
|
Argal, Casademont, El Pozo eta la Selva laginek glutenik (pertsona zeliakoek ezin kontsumi dezaketen laboreen gari, zekale, olo, garagar etab. atal proteikoa), ez daukatela diote etiketan eta laborategiak egia diotela egiaztatu du; baina glutenaz deus esaten ez
|
duten
lau laginek ere ez daukate horrelakorik (haragizko produktu honetan glutena daukaten osagaiak baliatzea debekatzen du arauteriak).
|
|
|
Azterlan horretan, kontsumoaren moderazioa eta Espainiako etxeen aurrezki asmoa areagotu egin dira. Hala ere, azterlan horren arabera, higiezinak erosteko joera handiena
|
duten
lau herrialdeen artean dago Espainia, Europako batez bestekoa (%6) baino ehuneko handiagoan. Eskaintza bat profil bakoitzerako Eraikuntzan inbertitzea erabakitzen duenak ez du arazo handirik izango konpainia aukeratzeko orduan; izan ere, sektore hori eskaintza zabalekoa dela pentsa badezake (merkatu jarraituaren sektore ugarienetako eta adierazgarrienetako bat da), 20 konpainia inguru ditu, gustu eta profil guztietarako.
|
|
|
CONSUMER EROSKI Iaz, 1.700 ikasle baino gehiago matrikulatu ziren Arte Dramatikoko Goi Mailako Ikasketetan, 1990az geroztik ofizialki onartutako ikasketak, Hezkuntza Sistemaren Antolamendu Orokorrari buruzko Lege Organikoak (LOGSE) Espainiako hezkuntza sistemaren araubide bereziko irakaskuntzetan sartu zituenean, eta, ondorio guztietarako, unibertsitateko lizentziatura baten titulazioak parekatu zituen. Arte Dramatikoko Goi Mailako Ikasketek lau urteko iraupena
|
dute
Lau urteko iraupenarekin, ikasketa horiek hiru modalitatetan banatzen dira: Eszenaren eta Dramaturgiaren Zuzendaritza, Eszenografia eta Interpretazioa.
|
|
|
Dirudienez, arazoaren jatorria kristala berotzeko sisteman dago. Horrelako gertaerek larrialdiko lurreratzea eragin zuten, American Airlines eko pilotuen arabera; FAAk eta aerolineak berak
|
duela
lau urtetik ezagutzen dute arazoa.
|
|
|
“Erradiazioarekiko esposizioa, nahita edo nahi gabe, saihestezina da gure bizitzan, baina Martera misio bat egiteko asmoarekin, beharrezkoa da espazioan erradiazioa gehiago ezagutzea”, adierazi zuen Kamal Dattak, zentro onkologikoko irakasle laguntzaileak eta ikerketaren egileak, eta gaineratu zuen une honetan ez dutela “astronautek izan ditzaketen arriskuak kalkulatzeko informazio eztabaidaezina”.
|
Duela
lau urte Zientzien Akademia Nazionalak (ikerketa erakundeak biltzen ditu) zabaldu zuen ikerketa baten arabera, minbiziak eragin handiagoa izan lezake astronauten artean. Dattak adierazi zuen orain arte kalkuluak erradiazioaren metatze efektuari buruzkoak baino ez direla.
|
|
|
Horietan etorkizuneko ilusionistak sortzen dira, eta gehienek beren zaletasunaz gozatzea besterik ez dute helburu. Mailarik altuenera iritsi nahi
|
duenak
lau urtez ikasi eta praktikatu du, Ana Tamariz Juan Tamariz ezagunaren alabak zuzendutako magia eskola beteranoan gertatzen den bezala. Ikastaroek astean ordu gutxi izaten dituzte, eta normalean lanorduetatik kanpo ematen dira.
|
|
|
«Hipertentsioa
|
duten
lau umetik batek ezker bentrikuluaren hipertrofia du»
|
|
|
8 eta 17 urte bitarteko biztanleria taldearen presio sistolikoa puntu bat hazi da duela hamar urtekoarekin alderatuta; baina diastolikoa hiru aldiz handitu da. Eta horrek esan nahi du… Badakigu presio sistolikoan puntu bat igotzen den bakoitzean %10 handitzen dela haurra hipertentsioa duen pertsona heldu bihurtzeko probabilitatea; badakigu, halaber, Afroamerikako nerabeek zuriek baino arrisku handiagoa dutela historiaurrean, eta duela gutxi ezkerreko bentrikulu hipertrofia aurkitu dugu hipertentsioa
|
duten
lau haurretatik batean. Hipertentsioaren kontrako tratamendua eman behar zaie haurrei?
|
|
|
Hori dela eta, kontraindikatua dago zenbait egoeratan. Hala ere, ohartarazpen horiek ez dira agertzen te berdea
|
duten
lau produktuetatik bakar batean ere; horietako batek bakarrik ohartarazten du komeni dela medikuari edo botikariari kontsultatzea, tratamenduren bat egiten bada. Glukomanoaren erabilera ez dago kontraindikazioetatik eta albo ondorioetatik salbuetsita, baina hori ez da agertzen glukomanoaren bi produktuetan; horietako bat, gainera, glukomanoz soilik osatuta dago.
|
|
|
Estatu Batuetako Zientzien Akademia Nazionaleko paleontologoek
|
duela
lau urte aurkitu zituzten espezie bitxi eta antzinakoaren hondakinak. Kanadako Ellesmere uharteko harkaitz devonikoen artean, harrapari urtar baten fosilak aurkitu zituzten, gorputza eta burua oso zapalduta zituztenak, baina zenbait ezaugarri zituztenak, agerian uzten zutenak uretatik kanpo bizitzeko eta ibiltzeko gai zela.
|
|
|
Inoiz ez du baztertu kazetari gazte eta teknologikoekiko harremana eta elkarrizketa, haiekin hainbat kongresutan eztabaidatu baitu.
|
Duela
lau urtetik, Jáureguik “bere” kongresua, “Kazetaritza Berriaren Kongresua”, koordinatzen du. Kongresuaren azken edizioa, azaroan Cáceresen egin zena, CONSUMER EROSKI egon da hari elkarrizketa egiteko.
|
|
2009
|
|
|
Espainiako Ingurumen Ministerioak eman dituen datuen arabera, Espainia hortik hurbil samar dabil, baina CONSUMER EROSKI ri informazioa eman dioten 11 hiriak ez: beira hondakinen% 47 birziklatzen dituzte, paper kartoien% 44 eta ontzien% 18(
|
duela
lau urte baino zertxobait gehiago).
|
|
|
hiri hauetako biztanleek
|
duela
lau urte baino hondakin gehiago sortu zituzten 2008an, bost milioi tona, ia% 4 gehiago
|
|
|
Oro har, 18 hiri hauetako herritar bakoitzak
|
duela
lau urte baino% 2 hondakin gehiago sortu du 2008.
|
|
|
Agintarien helbururik behinena zabor gutxiago sortzeko modua egitea da, baina emaitzetan ez da halakorik ikusten: iaz bost milioi tona hondakin baino gehiago bildu zituzten 18 hiri hauetan(
|
duela
lau urte baino% 4 gehiago ia).
|
|
|
Horien artean, Bilbo aipatu behar da(
|
duela
lau urte baino% 7 zabor gutxiago sortu du bilbotar bakoitzak).
|
|
|
Arrain gutxien eduki
|
duten
lau ontzietako bat ere izan da (pisu xukatua/ pisu garbia erlazioa% 69koa eduki du.
|
|
|
|
Duela
lau urte, leungarriek 71 mEq materia aktibo zeukaten, batez beste, kilo bakoitzeko, eta oraingoek, berriz, 139 mEg; hau da, oraingo leungarriak duela lau urtekoak baino bi aldiz kontzentratuagoak daude (hori erakutsi du, behintzat, gure azterketak).
|
|
|
Duela lau urte, leungarriek 71 mEq materia aktibo zeukaten, batez beste, kilo bakoitzeko, eta oraingoek, berriz, 139 mEg; hau da, oraingo leungarriak
|
duela
lau urtekoak baino bi aldiz kontzentratuagoak daude (hori erakutsi du, behintzat, gure azterketak).
|
|
|
2005eko apirilean ere antzeko analisia egin genuen aldizkari honetan, eta ordutik hona merkatu egin dira leungarriak:
|
duela
lau urte, batez beste 6,6 zentimo balio zuen leungarri dosiak, eta orain 5 zentimo balio du.
|
|
|
|
Duela
lau urtetik hona, esaterako,% 33 garestiago da autoa ordubetez edukitzea; batez beste, KPI halako bi garestitu dira aparkalekuetako prezioak (lau urteko epean,% 14,1 egin du gora KPIk).
|
|
|
Bostetik batek ez du azterketa gainditu eta emaitza orokorra hala holakoa izan da, apala baina
|
duela
lau urte baino hobea
|
|
|
|
Duela
lau urte, bi biblioteka publikotatik bakarrak erabiltzen zuen tresna hori bibliografia funtsak katalogatzeko;% 37k soilik zeukaten katalogo automatizatua eta web formatuan eskuragarri jarria, eta beste hainbestetan, erabiltzaileek ez zeukaten Interneterako sarbiderik, bibliotekek ez baitzuten eskaintzen zerbitzu hori.
|
|
|
|
Duela
lau urte egin genuen azterketarekin alderatuta, 12 eta 8 euro garestitu da bidaia hori Oviedo eta Murtzian, hurrenez hurren.
|
|
|
Gabezien artean bat nabarmentzekotan, honako hau egingo genuke: 180 ibilbideetatik% 30ean, nora joan nahi dugun esan aurretik abiarazi du taxilariak taximetroa(
|
duela
lau urteko azterketan ere hori izan zen hutsegiterik deigarriena).
|
|
|
Gidatzeko erari erreparatuta, aldiz,
|
duela
lau urte baino ardura gutxiagorekin ibili dira (mantsoago, hori bai): zenbait taxik modu arriskutsuan aurreratu dituzte beste ibilgailuak, beste ba tzuek gehiegizko abiadura eraman dute, semaforoaren argia gorri egonda ere, aurrera jarraitu dute behin baino gehiagotan eta zirkulazio seinaleei jaramon gutxi egin diete beste zenbaitek (halako 26 kasu egon dira).
|
|
|
|
Duela
lau urte, esaterako, hilean 775 euro ordaintzen zuen egoiliar batek gela beste norbaitekin erdibana egiteagatik, eta orain, berriz, 1.021 euro ordaindu behar ditu.
|
|
|
|
Duela
lau urte ere antzeko azterketa bat egin zuen CONSUMER EROSKI k, eta orduko hartan, egoitzen% 14k ez zuten gainditu gure proba.
|
|
|
Cadizek eta Zaragozak huts egin dute: hala holako emaitza lortu du Cadizek eta onargarria Zaragozak(
|
duela
lau urte ez zen izan hain emaitza apalik).
|
|
|
Gaur egun, hilean 1.356 euro ordaintzen da, batez beste, egoitzan egotea, eta
|
duela
lau urte 1.252 euro ordaintzen zen (beraz,% 8 igo da, KPI baino gutxiago: % 9,4).
|
|
|
. Suspentsoen proportzioa jaitsi egin da (%40tik %20ra pasatu da) CONSUMER EROSKI 2005ean, batez besteko kalifikazioak hobera egin du («gaitz» batetik «hala holako» kalifikaziora), baina bilakaera, zalantzarik gabe, ez da nahikoa. Gabeziarik handienak zerbitzuetan ikusi dira, «gaitz» bat jasotzen baitute,
|
duela
lau urteko kalifikazio bera. Besteak beste, ordainpeko makinen %11k bakarrik onartzen zituen mota guztietako billeteak, aparkalekuen erdietan ez zegoen motorrentzako plazarik edo hirutik batean ez zegoen telefono mugikorrentzako estaldurarik.
|
|
|
%84k ez zuten plaza libreetarako gida sistemarik; %10ek ez zuten ibilgailuentzako eta oinezkoentzako irteeren seinaleztapen osoa, eta %56k ez zuten zebra biderik, oinezkoen erabilera eta segurtasunerako. Baloraziorik onenak garbiketan jaso ziren (nabarmen «oso ongi»,
|
duela
lau urteko «onargarri» soilarekin alderatuz gero), nahiz eta garajeen %14k konponketak eta garbiketa behar zituzten. Irisgarritasuna «ongi» kalifikatu zen (2005eko «onargarri» baino hobea).
|
|
|
Horrek esan nahi du 2005eko batez bestekoaren aldean% 33 inguru handitu dela euro erdia. Hiriei dagokienez, batez besteko preziorik altuenak Bartzelonan (2,7 euro), Valentzian (2,5 euro), Madrilen eta Bilbon (2,2 euro) izan ziren, biak ere 2,2 eurokoak (lau hiriek
|
duela
lau urteko zifra handiak errepikatzen dituzte eta berriro ere garestienak dira). Alacanten eta Almerian, berriz, euro inguruko egonaldia.
|
|
|
Beste muturrean, Madril eta Almeria daude, 0,19 euroko (%9) eta 0,25 euroko (%26) igoerekin. Hala ere, Madrilen autoa 24 orduz aparkatzeko prezioa
|
duela
lau urte ordaintzen zenaren bikoitza da (34,4 euro egun oso bakoitzeko, 2005eko 17,12 euroen aldean). Bartzelona eta Donostia dira garestienak (aurreko txostenean ere hala gertatu zen):
|
|
|
FASEB Journalen argitaratu berri den azterlan batean, Federation of American Societies for Experimental Biology erakundearen argitalpen ofizialak, esperimentazioko animaliekin egin denak, aurkitu du bi lipido mota horiek eragin babeslea dutela, eta hori garrantzitsua izan daiteke gizakietan frogatzen bada. Ondorio horretara iristeko, obesitatea eta diabetea eragiten dien gene alteratua
|
duten
lau sagu talde aztertu dituzte autoreek. Bost astez, animalia horiek lau modutan elikatu zituzten:
|
|
|
Txostenaren egileentzat bereziki larria da haurrentzako ordutegian helduentzako animazio serieak programatzea, hala nola “Padre de Familia” (La Sexta) edo “American Dad” (Antena); edo bortitzak, hala nola “Bola de Dragón Z” (Cuatro) eta “Michinoku” borroka programa, zeinak Tele5ek ematen baitu asteburuetan goizez. Publizitatea Adingabeei zuzendutako Elikagaien Publizitatea Autorregulatzeko Kodearen arabera, “Espainiako haurrek egunean 2 ordu eta 30 minutuko telebista ikusten dute, batez beste, eta horrek esan nahi
|
du
lau eta hamabi urte bitarteko haur batek 54 bat iragarki ikusten dituela. Horregatik, argi dago zenbait muga behar direla haurrentzako produktuak sustatzeko”.
|
|
|
|
Duela
lau urte, krisia urrutiko zerbait bezala ikusten zen, baita etéreala ere. Berari buruz hitz egiten entzuten zen, baina oso gutxik zekiten non zegoen.
|
|
|
Batzuk “Ibex 35” osatzen dute: Cintra (3,36 euro), Criteria (2,39 euro), Iberdrola (5,25), Iberia (1,60), Mapfre (1,64), Banco Popular (4,70), Banco Sabadell (3,76), Santander (5,16), Sacyr Vallehermoso (5,82) eta Telecinco Aldiz, eraginkortasun gutxi edo batere ez
|
duten
lau hamartarrek prezio altuagoetan kotizatzen duten balioetan izan ditzakete eragiketak, aldaketari dagokionez inolako arazorik gabe. Kotizatzearen arteko aldea, adibidez, 12,45 eurotik 12,4582ra bitartekoa da ia batere ez, eta, alde horretatik, baliozkoak dira brokerren iritziak, Burtsa nazionalean egunero posizioak hartzen edo desegiten dituzten milaka inbertitzaileei lau digituek sor diezaieketen nahasmenaz.
|
|
|
Gainerako hamar hirietan batez beste %47 beira, %44 paper kartoia eta %18 plastiko eta ontziak berreskuratu ziren.
|
Duela
lau urte baino proportzio handixeagoa dute, eta, garai hartan bezala, erreferentziazko hiria Iruñea da, beiraren %53 birziklatzen baitu (Bilbon bezala) eta paperaren eta kartoiaren %70 birziklatzen baitu (Donostiara %64 baino ez da hurbiltzen). Granada, Malaga eta Murtzia izan ezik (ez zuten daturik eman), hiri guztiek diote landareak dituztela materia organikoa konpost bihurtzeko (ongarria edo lurraren birsortzailea), baina, batez beste, materia organikoaren %18 baino ez da birziklatzen.
|
|
|
Iruñea da helburu horiek betetzetik hurbilen dagoena: beiraren %53 birziklatzen du, paperaren %69 eta kartoiaren %28, eta zaborretara botatzen diren plastikoen eta bestelako ontzien %28 Batez beste, aztertutako 18 hiriek 1,32 kilo hiri hondakin sortu zuten iaz biztanleko eta eguneko, hau da,
|
duela
lau urte baino %2 gehiago. Alacant, Bartzelona, Bilbo, Granada, Madril, Gasteiz eta Zaragozak bakarrik lortu zuten 2004an baino zabor gutxiago sortzea biztanleko.
|
|
|
Guztien artean, Bilbo nabarmentzen da: bilbotar bakoitzak
|
duela
lau urte baino %7 zabor gutxiago sortu zuen. Beste muturrean, Sevillako biztanle bakoitzak %17ko hazkundea izan zuen 2004ko datuekin alderatuta, eta Malagan eta Valladoliden %10ekoa.
|
|
|
Azterlan horretan, adierazi dute beraiek ikusitako animalia espeziea garrantzitsua dela amaren dietaren, fetuaren tamainaren eta obesitate goiztiarraren arteko erlazioa aztertzeko. Ikerketa hori ardiekin egin da,
|
duela
lau hamarkada inguru gizakiek izan zitzaketen amaren eta fetuaren arteko elkarreraginak ikertzeko eredu gisa erabili den animalia. Izan ere, ardiek gizakien antzeko pisua dute (65 kg), hamazazpi bat eguneko ugalketa zikloa (28 emakumearengan) eta 147 eguneko ernaldia (giza haurdunaldia baino laburragoa), non gehienez arkume bat edo bi garatzen baitira.
|
|
|
Zientzialariek TNFren aurkako botikak erabili zituzten lanerako. Artritisa
|
duten
lau lagunetatik bik hartu zuten terapia hau medikamentuekin. Bi talde horietako batek, gainera, hortzetako tratamendu ez kirurgikoa jaso zuen, hezurretako eta hortzoietako ehunetako infekzioak garbitu eta ateratzean oinarritua.
|