2001
|
|
Hainbat liburu ere baditu argitaratuak. Musika, literatura eta etxeko lanak
|
ditu
lanbide.
|
|
Titulutik bertatik erraz asma daitekeenez, saltzailea da bere protagonista nagusia, bere semeen aurrean arrakastatsu eta eredugarri azaldu nahiko lukeen gizona, errealitatean hutsaren hurrengo gisa tratatua dela onartu nahi gabe. Ia bizitza osoa eskaini dio Willy Lomanek
|
duen
lanbideari, herriz herri salmentak egiten ibiltzeari. Orain zahartu da, ordea, nekatuta dago, eta begirune pixka bat eskuratu nahi luke bere ugazabengandik...
|
|
Gertatzen denaz jabetzea da, ez zure mundu txikian, mundu zabalean baizik. Horrek estimulatzen du jakiteko irrika, ezagutzekoa, ikastekoa, bidaiatzekoa... uste
|
dut
lanbiderik osoenetakoa dela.
|
|
lan kontratuen %2 bakarrik izaten da prentsan argitaraturiko lan eskaintzen ondorio, baina iragarki horien bidez gutxienez merkatuaren joerak antzematen dira eta eskaera gehien eta gutxien
|
duten
lanbideak zeintzuk diren ikus daiteke.
|
|
Enplegu eskaintzarik handiena
|
duten
lanbideak, teknologia berriekin erlazionatuez gain, eraikuntza, automozioa, metala, nekazaritza, komertzialak eta zerbitzuak dira eta adituen ustez lana bilatzeko guneak Madril, Katalunia eta mediterraneoko arkua dira.
|
|
Historialariak egia
|
du
lanbide; idazleak, egiantza.
|
|
Estreina
|
baitut
lanbide hauetan, bestetan entzuna dut izan neure zentzuna. Eta, aditzea dudanez, ohiturazko eta are legezko omen da honelako okasio larrietan sartzen denaren merezimenduak banan banan aipatzea eta goraipatzea.
|
2002
|
|
Uskeri batzuen euki daroezu, batzuetan, zuen arrotasuntxoa, ta egitadarik andienak eztituzue aintzakotzat artzen. Iñok eztitu itxas barruetako
|
zuen
lanbide garratzak eta ibilbide leñargiak ikusten ondo, ta gitxik goratuten zaitue bear dezuen añan; baña Jaungoikoa" k dakus zeru goyetatik eta berak goratuko zaitue egunen baten. Berak dauka zuentzat gordeta azkensari ederra, ez erramuetan, igarian edo arraña joten (artzen) dakizuelako, ezpada eruapen andiko ta biotz oneko kristiñau zintzo ta egiazkoak zarielako baizen.
|
|
Ikerketan, Guardia Zibilak egiaztatu zuen klinika ez zegoela inskribatuta komunitateko erakunde egokietan. Gainera, agenteek egiaztatu ahal izan zuten ustezko medikuak ez
|
zuela
lanbide medikoan aritzeko gaitzen zuen dokumentaziorik aurkezten. “Ustezko zentro medikoak” idazkun bakarra zuen eraikinaren sarreran, non bere lan jarduera iragartzen baitzen, eta bezero izateko paziente batzuetatik besteetara “ahoz ahokoa” erabiltzen zuen.
|
|
Alegatu zuen erreportajean oso estilo pertsonala erabili zuela. Epaian, epaimahaiak uste du argazkilariak “modu larrian” bete zuela “kontratu” kategoria duen eta merezi
|
duen
lanbide enkargu bat, nahiz eta bi alderdiek ez duten agiri espresurik sinatu. “Ezkongaien ezkontzari buruzko argazki erreportaje bat profesional bati enkargatzeak, bere albumetan enkoadernatutako argazkietan islatuta geratu behar duenak, emaitza betebeharra du”, hau da, epaileen arabera, aparteko produktu bat egin eta aurkeztu behar du, eta, are gehiago, ezkontza bat bezain une garrantzitsua den pertsona baten bizitzan.
|
2003
|
|
Beste ofizioetan bezala, prostituzioan ere pertsona bakoitza mundu bat da. Batzuek lan baldintza hobeak dituzte, besteek okerragoak, lantoki ezberdinak, bezeroekiko harremanak, soldatak... eta jubilatzeko gutxi gorabeherako adina ere badute; izan ere, 45 urtetik gorako emakumeek ezin
|
dute
lanbide honetan aritu, ez bada arrisku gehieneko lanetan. Badute ordea amankomunean zerbait:
|
|
Badute ordea amankomunean zerbait: guztiek uste dute saltzeko duten gauzarik baliotsuena euren gorputza dela eta honekin irabazi dezaketela lortu ahal
|
dituzten
lanbide «arruntetan» eskura dezaketena baino diru gehiago.
|
|
Oporretako hilabete batean," txipa itzali" eta lan arazoak ahazteaz gain," errealitate batetik atera eta beste ondasun batean sakonki sartzeko" esan du Rosa Gonzálezek. Horregatik, psikologoak aholkatzen du egun batzuk “kontzientziatzen” ematea maletina hartu eta bulegora itzuli aurretik, “oporren osteko sindromea” izateko joera handiena
|
duten
lanbideen esparrua. Izan ere, nahasmenduaren eraginpean gehien dauden lanak intelektualak dira, kontzentrazioa behar dutenak, eta ohiko lanak, hala nola administrariak eta eskuliburuak.
|
|
Ederki zekiela berak. Eta, ez naiz harritzen, erantzun zion Damianek, horixe
|
duzu
lanbidea, trenak eta kamioiak zamatzen ibiltzea, Irungo zuen enpresa pirata horretan.
|
2004
|
|
Horrela lagunen artean hasi, gero bizikleta eskolan eman izena, eta azkenean aurrera atera eta bizitza bizikletatik irabazten dugu biok. Zortea izan dugu gure pasioa
|
dugulako
lanbide.
|
|
Zergatik da irakasleena estres eta depresio gehien
|
duen
lanbide sektoreetako bat?
|
|
“Irakasle hori nire soldataren kenduretatik pagatzen nabil, esijitu egin dezaket”. Ez du aipatzen, berriz, aurrean duen langile “publikoa” hura bezain ordaintzaile denik eta gainera denon dirua ondo gestionatzea
|
duela
lanbide eta erantzukizun. Alegia, langile hori ere —dela mediku, dela irakasle—, kosteatzen dabilela bataren tabakoak sortzen dituen gastuak eta bestearen seme gaizki heziak ikastetxean sortzen dituen kalteak eta gastuak:
|
|
Ez dut bizitza osoa dendaz denda eman nahi, saltzaileei grabaketa honen eta haren bikaintasunak azalduz. Gora egin nahi
|
dut
lanbidean. Orduan, Munichen suertatu nintzenez, eta Weber jauna inguru honetan bizi dela jakinik, bisita bat egitea bururatu zitzaidan.
|
2005
|
|
Aldamenekoeremu horrek gizartezko onespena baldin
|
badu
lanbidea eskaintzeko aukeraren aldetik, kulturarenetik, izpiritupolitikotik edotaber taramaizjoanbeharragertatzendelako hiririkhurbilenahordagoelako, biztanleeiosasunbidea hor jasotzeadagokielako..., esperoizatekoa daaldamen horretakohizkuntza aldaeretarantzjotzea: nongoadenezdakigun euskaldun batekin gertatzean, hizkuntza mailaapurtxo bat jasotzeakomeni delapentsatzen denean, hiztuna egoera be... Esate batera, nabarmena da«ezmugikor» ezdiren NafarroakoBortzirietakohain batetahainbat gizoneuskaldunek bertakoa ezdeneuskaldun batenaitzinean Gipuzkoakomintzoratduten joera; ezdakigu hemen hizkeraren prestigioa denaipatu beharrekoa edota moldatzekoetakonpontzekoeskaintzen duen egokiera; biakbatera, agian. Duelafranko urteBautistaMadariagabertsolari aranztarrakBasarribertsolarigiputzaren irratisaioetarakoerakusten zigun mirespenaongigogoandugu: ikusberonen«Nerebordatxotik»idatzizkosai lazl.Aranbarrireniruzkina (1999: 157). ltxura guztienarabera ekialdekoago diren etamugaadministratibonagusiaz eskuinekoak diren hizkeren isurira dagomoldaturikorainartekoBortzirietakoeuskara, bainaegunaurreikusdaitekeenetorkizunakezduhonelakorik ikusarazten etaberdin berdinmintzo diraFraile&Fraile (1996: 236) etaZuazo (1997: 419) Oiartzunalderdiko hizkerazere; herrihonetan nabarmenagoa da, gainera.
|
|
30). Kazetaritza
|
zuen
lanbide, nahiz ez ogi bide; kazetariaren lumaz izkiriatzen zuen idazleak. Halatsu gertatu zaie iraga neko euskal idazle askori.
|
2006
|
|
Egoera hartan, feminismoaren bigarren saldoak, sufragismo liberalak, bi eskaera horiek betetzea ezinbesteko helburu politiko gisa hartu zuen: emakumeek boto eta hezkuntza (erdi mailakoa zein unibertsitarioa) eskubideak lortu behar
|
zituzten
lanbide merkatu berrietan sartzeko. Ia XIX. mende osoa eta XX.aren lehen herena etenik gabeko 100 urte baino gehiagoko borrokak sorrarazitako liskar eta mugimendu feministen lekuko izan ziren.
|
|
Dei horietako batzuk beste lanbide batzuetatik eginak dira; hala nola, Ertzaintzatik edo hezkuntza arlotik. Presio handiagoa izan ohi
|
duten
lanbideak dira eta uneren batean osasun arloko arazo berdinei egin diete aurre. Koordinatzaileak adierazi digunez, informazioa baino eskatzen ez duten medikuei ez diete jarraipenik egiten:
|
|
Konkurtsopekoak
|
duen
lanbide edo enpresa jarduerari eusteko xedea hitzarmenaren bidez bete daiteke, eta proposamen horrekin batera bideragarritasun plana aurkeztu behar da. Konkurtsoaren helburua enpresak saneatzeaosorik edo zati batean bideragarriak di ez bada ere, jarraipen hitzarmena oso renak salbatzeko tresna izan daiteke, bai hartzekodunen mesederako, bai eta konkurtsopekoaren, langileen eta beste interes batzuen mesederako ere.
|
|
«Historialariak egia
|
du
lanbide; idazleak egiantza», dio Anjel Lertxundik (2001: 147).
|
|
Unibertsitateko Koordinazio Kontseiluak gaur eztabaidatuko du Hezkuntza Ministerioak joan den irailean aurkeztutako ildo propioen (oinarrizko edukien) zirriborroen multzo bat, graduko lehen tituluei dagokiena —egungo lizentziaturak, diplomaturak, ingeniaritzak eta arkitekturak ordezkatuko dituztenak— Berariazko eskudantziak
|
dituzten
lanbideetarako berariazko graduondoko (master) batzuen gutxieneko edukiak sar litezke proposamenean. Gainera, hurrengo bilera batean, Unibertsitateen Estatu idazkari Salvador Ordóñezek tituluen katalogo orokorra aurkeztuko dio Adituen Kanpo Batzordeari, lau azpibatzordeen lanetan oinarrituta (Giza Zientziak, Gizarte eta Zuzenbide Zientziak, Zientzia Esperimentalak eta Osasun Zientziak eta Irakaskuntza Teknikoak), eta talde berri bat hautatuko da Gobernua bere jarraibideak egiten has dadin.
|
|
Uniformedun guztiek ibilera patxadatsua zuten: ematen zuen paseatzea
|
zutela
lanbide.
|
2007
|
|
Bera da bideo sortzailea, graffiti egitetik dator, diseinu grafikoan lan egitetik...". Gainera, Imanol Garaizabal Logelako pro bakarra da, taldea
|
du
lanbide. Gainerako hirurek beste zeregin batzuetatik ateratzen dute soldata.
|
|
Hura
|
zenuen
lanbidea, beraz. Eta dantza?
|
|
Aldi baterako ezintasunagatik emandako prestazioa (gaixotasunak) orain arte hautazkoa bazen ere, derrigorrezkoa izango da. Ezbehar tasa altua
|
duten
lanbideetan lan istripuei dagokien kotizazioari ere aurre egin zaio. Baina aurrez, Lan Ministerioak jarduera horiek zein diren zehaztu du.
|
|
2 Atzerritarrak lan egin nahi duenean, beregainean edo inorentzat, titulazio berezia behar
|
duen
lanbidean, baimena eman dadin kasuan kasuko titulua eduki da, eta, hala denean, titulu hori homologatu da.
|
|
Silikosiaren Institutu Nazionalak eutsi egingo dio bihotz eta arnasa sissunen prebentzio tekniko sanitarioaren erreferentzia zentro nazionalaren izaeteman eragina
|
duten
lanbide gaixotarari.
|
|
2 Enpresaburuak kontuan hartuko ditu, zereginak agintzeko unean, langileek segurtasun eta osasun arloan
|
dituzten
lanbide gaitasunak.
|
|
Konstituzioaren arabera, legeak arautu behar
|
ditu
lanbide elkargoen araubide juridikoaren berezitasunak. Bada, lanbide elkargoak otsailaren 13ko 2/ 1974 Legearen bidez araututa zeuden, eta Lege hori abenduaren 26ko 74/ 1978 Legeak eta ekainaren 7ko 5/ 1996 Errege Lege Dekretuak aldatu zuten.
|
|
Hoteleko animatzailea, etorkizuna
|
duen
lanbide bat
|
|
Gainera, %20, 5ek lankide bati galdetu zion bere lantokiko korridorean edo telefonoz. Erdiek ere ez dituzte gomendio terapeutikoak betetzen, eta autopreskripzioak %81, 6 “Burn out” Gainera, medikuak dira “burn out” sindromea jasateko joera handiena
|
duten
lanbide taldeetako bat. Zenbait txostenen arabera, medikuen% 30i eta erizaintzako langileen% 40ri eragin diezaieke.
|
2008
|
|
Baina corralitoaren erruz Euskal Herrira alde egin behar izan zutenek uste dute oraindik asko dagoela hobetzeko.Buenos Airesen, Argentinako hiriburuan, bizi ziren Jorge Jimenez eta Elena Muñoz senar emazteak. Bitxigintza
|
zuten
lanbide, historikoki negozio arrakastatsua herrialde hartan, harik eta corralitoak hots, Fernando de la Rua presidenteak erabakita 2001eko abenduan bankuetatik eskudirua ateratzeko debekuak eztanda egin zuen arte. Argentinako historiako kolpe ekonomikorik larrienaren ondorioz, pesoaren balioa dolarrarekiko hiru eta erdi debaluatu zen eta urrea dibisa bat denez, hirukoitza kostatzera pasa zen bat batean.
|
|
erdarazko formaz izendatua), Migelaundiena, Lapikona, Gaztañatzena, Berandutu baino lehen, alkate biri aspalditik eskatutako beka deialdi baten bidez hain artxibo aberatsa duen eta gerrosterarte gehiengo osoz euskalduna zen toponimia ikertzen, burutzen eta argitaratzen den. Emaitza ederra eman go
|
luke
lanbide, izengoiti eta beste motetako oikonimoekin.
|
|
Emakume langabeak, 16 eta 45 urte bitartekoak. Emakume langabeak, emakumezko enpleguaren indize txikiagoa
|
duten
lanbide edo zereginetan zerbitzuak emateko kontratatzen direnean. Enplegu bulegoan sei hilabetez edo gehiagoz etenik gabe izena eman duten langabeak.
|
|
Bereziak: 5 seme alaba edo gehiago dituzten familiak, 4 seme alaba dituztenak gutxienez 3 erditze, adopzio edo harrera anitzekoak badira, eta 4 seme alaba dituztenak, baldin eta familia unitatearen per capita diru sarrerak ez badira indarra
|
duen
lanbidearteko gutxieneko soldataren %75 baino handiagoak, aparteko ordainsariak barne. Orokorrak:
|
|
Web diseinatzailea, etorkizuna
|
duen
lanbide bat
|
|
Gutxi batzuk horretatik bakarrik bizi daitezke, eta gehienek lanbidea eta beste lan batzuk uztartu behar dituzte hilabete amaierara iristeko. Prestakuntza, ilusioa eta lana dira bokazio nekaezina
|
duen
lanbide baten oinarrizko osagaiak. Enpresa txiki bat sortu 1996az geroztik, “A la luz de las velas” taldeak ipuinak kontatzen ditu, bereziki Euskal Herrian, baina, noizean behin, kanpora joaten dira lanera.
|
|
30 urte bitarteko gazteak. Emakume langabeak, baldin eta emakume enpleguaren indize txikiagoa
|
duten
lanbideetan lan egiteko kontratatzen badira. 45 urtetik gorako langileak.
|
|
Etxetik hurbil egoteagatik, egindako ikasketengatik, motibazio pertsonalengatik edo bestelako lehentasunengatik hautatu ohi da. Askotan, erretiroa hartu aurretik bete
|
duten
lanbideak eramaten ditu erakunde bat edo bestea aukeratzera. Museoan, berriz, jarduera garatuko duten erakundeari buruzko ikaskuntza zehatzagoa egiten dute izangaiek.
|
|
Hala ere, araudiak argitzen du, orobat, soldata edo pentsiotzat hartuko duela enbargoa egiten den hilabetean edo aurreko hilabetean kontzeptu horregatik sartutako zenbatekoa. Nolanahi ere, horrek esan nahi
|
du
lanbide arteko gutxieneko soldata gainditzen duen kopuru oro enbargatu ahal izanen dela, maila bakoitzeko portzentaje ezberdinak ezartzen dituen eskala baten arabera. Bestalde, kontu mankomunatuetan edo titulartasun partekatukoetan, zordunari dagokion zatia bakarrik enbargatzen da.
|
|
Eskaera handiegia duten unibertsitate titulazioetan sartu nahi
|
duten
Lanbide Heziketako ikasleek selektibitatearen antzeko mailako proba bat gainditu dute.
|
|
Zoran Serferovic 41 urteko gizasemea da hango biztanleetako bat. Beste hainbatek bezala, «burdina»
|
du
lanbide. Bere kamioneta hartu eta txatar bila irten ohi da, zorte handirik gabe.
|
|
«Badaude erraldoigileak, baina inork ez
|
du
lanbidea erakusten»
|
|
Hainbat urtetan bere ondoan ibili zen Manolo Hernandezek adierazi duenez, “futbola barrenean zeraman. Igerilekuetako baldosak jartzea
|
zuen
lanbide, eta Espainia osoan ibiltzen zen. Hala ere, kilometro eta denborak ez ziren oztopo harentzat; ez zegoen hari asteburuan partidatara etortzea galeraziko zionik.
|
|
Inaziok egur garraioa
|
du
lanbide; inoiz garraiatzen ditu lasto  fardelak edo zementuzko blokeak ere, baina kamioia ez baita berea, nagusiaren ezkutuan egiten ditu garraiook, normalean asteburuetan edo nagusia ehizara doanean. Rosak maiz betetzen dio kamioiaren depositua.
|
2009
|
|
eitb.com Bakioko hondartzaraino hurbildu da Bizkaiko hondartzarik luzeenean zelan lan egiten duten ezagutzeko. Euren eguneroko betebeharrak zeintzuk diren eta batez ere, horrenbeste mito
|
dituen
lanbidearen inguruko zerbait gehiago dakigu orain.
|
|
Nik? egia esan, eztakit asko
|
zuen
lanbideaz.
|
|
Garrantzi handia
|
du
Lanbide Heziketak langabeziaren aurkako politika guztietan, bai langabetuen lanerako kualifikazioa hobetzeko, bai eta, ikuspegi prebentibo batekin, lanean dauden langileak ondo prestatzeko etorkizuneko balizko langabezia egoeren aurrean.
|
|
Irteerak
|
dituzten
lanbideak Unibertsitateko ikasketak edo institutua bukatzeak pertsona askoren bizitzako etapa baten amaiera adierazten du. Lan merkatura jauzi egiteko garaia da.
|
|
Gaztela eta Leon: Euskal Autonomia Erkidegoak diru-laguntzak eskaintzen ditu autoenplegua sustatzeko lan gune berrietan, eta emakumeen okupazio txikiagoa
|
duten
lanbide edo okupazioetan emakumeen autoenplegua sustatzeko. Laguntzen onuradun izateko, langabezian egon behar da, baina langabezian 12 hilabete baino gehiago egon diren luzaroko langabeak kanpoan gelditzen dira.
|
|
Gaztela eta Leongo Gobernuak 7.000 euroko saria eman die aisia, ingurumen, eguneroko bizitzako laguntza eta bizi kalitatea hobetzeko zerbitzuak abian jartzen dituzten enpresa proiektuei. Bestalde, emakumeak presentzia txikia
|
duen
lanbide edo jardueretan bere burua jartzen duten emakumeek 10.000 euro jasoko dituzte. Gaztela Mantxak eskatzen du laguntzak eman ondoren onuradunak autonomoak izaten jarraitzea hiru urtez.
|
|
Nafarroako eta Euskadiko berezitasunak EAEk eta Nafarroak kenkari fiskal propioak dituzte ezgaitasuna duten pertsonentzat edo beren kargura dauden zergadunentzat, baita minimo salbuetsiak ere (Nafarroan, esaterako). Autonomia erkidego honetan, adibidez, zergetatik salbuetsitako gutxieneko pertsonala 2.200 eurokoa da aurreko edo ondorengo ezinduak beren kargura dituzten zergadunentzat, baldin eta pertsona horiek ez
|
badute
lanbide arteko gutxieneko soldata baino gehiagoko urteko errentarik, salbuetsitakoak barne, eta% 33ko edo gehiagoko eta% 65etik beherako minusbaliotasun maila egiaztatzen badute. Minusbaliotasun maila% 65ekoa edo handiagoa bada, zenbatekoa 7.700 eurokoa izanen da urtean.
|
|
Sarbide proba horiek hezkuntza administrazio autonomikoek arautzen dituzte, eta ikasleak irakaskuntzak probetxuz egiteko behar dituen ezagutzak eta trebetasunak dituela egiaztatzeko balio dute. Halaber, ikasleak aukeratu nahi
|
duen
lanbide esparruan eskatzen zaion gaitasuna duela egiaztatzeko balio dute, goi mailako LHren kasuan. Arau orokor gisa, probak egiteko ezinbesteko baldintza da proba egiten den urtean 17 urte beteta izatea Erdi Mailako proba egiteko, eta 19 Goi Mailako proba egiteko.
|
|
Arau orokor gisa, probak egiteko ezinbesteko baldintza da proba egiten den urtean 17 urte beteta izatea Erdi Mailako proba egiteko, eta 19 Goi Mailako proba egiteko. Dena den, 18 urte izanik, sartu nahi
|
duten
lanbide familia bereko prestakuntza ziklo batean teknikari titulua lortu dutenak ere sar daitezke proba horretara. Normalean, sarbide probak administrazio autonomikoek egiten dituzte urtean behin gutxienez, ekainean, nahiz eta izena emateko epea otsailean eta martxoan irekitzen den.
|
|
Haurrek futbolari eta neskatila maistra izan nahi dute, baina denek gizarte onarpena
|
duten
lanbideak aukeratzen dituzte
|
|
Hautatzen den kotizazio oinarriaren araberakoa da zenbatekoa. Langileak lanpostua uzteko unean
|
zuen
lanbide kategoriaren arabera aukeratzen du, baldin eta azken bost urteetan 24 hilabetez jarraian kotizatu badu. Bizitza profesionaleko azken etapan administrari laguntzaile izan den pertsona batek, hainbat arrazoi direla medio, hitzarmen berezi bat sinatu behar badu, hilean 191,56 euroko kuota ordaindu du.
|
|
Bost anai arrebetatik hirugarrena da eta Urnietan bizi da oso haur zenetik, urte bat edo birekin etorri baitzen. Zazpi urte da kale garbitzaile moduan lanean ari dela eta pozik dago
|
duen
lanbidearekin. Hala ere, amorrazioa ematen dio goizean garbitutako gune bat eguerdirako berriro zikindu dutela ikusteak.
|
|
Kartoizko kaxak jarri dizkiote mahaiaren ondoan. Bost egun
|
ditu
lanbide berean eman dituen hamabost urteak kaxetan sartzeko; kartoi kaxetan ez dago azalpen eta galderentzat lekurik.
|
|
Emakumezkoen talentua alferrik galtzearen kostu erlatiboa izeneko ikerketaren emaitzen aurkezpenean. Izan ere, Araba, Bizkai eta Gipuzkoan distantzia handia dago oraindik emakumeek
|
duten
lanbide potentzialaren eta euren benetako lanbide garapenaren artean, gizonen ibilbidearekin alderatuz gero.
|
|
Erreprodukzioak sormen beharrari irabazi dio.
|
Zuen
lanbidean ere ikusten da aski garbi. Gaur egun, ordenagailuan duzue behar duzuen guztia, eta ikerketa, berez, kamustu egiten da.
|
|
Ekonomia ikasten ari nintzenean ere argi neukan antzerkia hartu nahi
|
nuela
lanbide. Ez dut esango bokazioa zortzi urte nituenetik dudala.
|
|
Bi maila errepika daitezke gehienez ere. Errepikatu eta titulua lortu ezin
|
dutenak
Lanbide Hastapeneko Programetan has daitezke, 16 urte eginak badituzte.
|
|
Mendeetako jakituria transmititzea
|
dute
lanbide, zorrotz bizitzen eta lasai hiltzen irakasten diete nork bere tribuko haur haurrei. Analfabetoak dira azti gehienak, baina haien memoriak betetzen du tribuan guretzat letrek betetzen duten lana.
|
2010
|
|
Ile moztaileek, berriz, lanean jarraitzen dute, milaka urte
|
dituen
lanbide beharrezko eta zehatz baten testigantza emanez.
|
|
Martin Berasategi euskal sukaldariaren iritziz, krisia tarteko, goi sukaldaritzako profesionalek zentzuz, koherentziaz, eta inteligentziaz jokatu behar dute. Halaber, konpromisoa erakutsi behar
|
dute
lanbidearekin eta inguruko merkatariekin. Efe agentziari eskainitako elkarrizketan gaineratu du, egungo krisi ekonomikoak sukaldariak pentsaeraz aldatzera behartuko dituela:
|
|
Andy Tennant zuzendari estatubatuarrak komedia erromantikoa jorratzen jarraitzen du Exposados en, Jennifer Anistonen (Friends, Novio de alquiler, Como Dios) eta Gerald Butlerren (300, El fantasma de la opera) hanka sartzeak kontatzen ditu. Milo Boydek (Butler) enkarguak egitea
|
du
lanbide, baina ez du enkargurik jasotzen; dena aldatzen da behin behineko askatasuna urratu duen Nicole Hurley (Aniston) emazte ohia harrapatzeko aukera ematen diotenean.
|
|
Hala ere, lehenbailehen transferentzia izatea eta transferentzia horrek ekartzen dituen tresnekin lan egiteko gogotsu dagoela adierazi du. Hori da ezer geldiarazi behar ez duen gehigarria, horrek ezin
|
du
Lanbide geldiarazi, formakuntza politikak, enplegagarritasuna, gizarte politika pasiboetatik aktiboetara pasatzea, hori da gure asmoa, zehaztu duenez.
|
|
Inoiz ez zara damutu, ezta. Bere garaian ez nintzen damutu unibertsitatean irakasle hasteaz, aktore lanarekin zerikusi handia
|
duen
lanbidea delako, batez ere, antzerkiarekin. Eta utzi izanaz ere ez naiz damutu, hamar urte iraun zuen garai bat izan zelako, eta niretzat oso garrantzitsua izan zen, orain naizena izaten lagundu zidan, baina amaitu zen eta gehiago luzatzeak ez zuen zentzurik.
|
|
Hartzen ditugu lan profesional batean ari direnak, erretretan direnak baztertuz, bai eta ere lan gabezian daudenak. Gerta daiteke erretretan edo lan gabezian daudenek ere bazutela edo
|
badutela
lanbide bat. Baina AEKko ikasle fitxak eskaintzen dituen aukeren zerrenda ikusiz, ageri da lantegi batean ari direnen lanbideak direla kontuan hartuak.
|
|
Pedro Luis: Ordu hauetan etorri behar da. Nik uste
|
dut
lanbide honetako azken arrain saltzaileak garela. Ea nori esaten diozun igande baten lanera etortzeko.
|
|
i) langabezia; ii) lan merkatuan barneratzeko moduprekarioak edo ezegonkorrak; iii) ordainsaririk gabeko lanak, eta iv) haien potentzialitateak garatzeko aukera gabezia. Esklusio modu horiei gehitzen zaizkie emakumeekburutzen
|
dituzten
lanbideen genero desberdintasunak (segmentazio okupazionalhoriontala eta bertikala) eta lan merkatuko soldata diskriminazioak.
|
|
Zehazki, BJKNk, Libro Blanco de la Justicia, op.cit., 280 or., egungo sisteman espezializazioari 5 akats edo ahulezi atzematen dizkio: (1) ez ditu era egokian magistratuek
|
dituzten
lanbide asmoak edo nahiak ebazten; (2) ez du neurri pizgarri nahikorik, are gehiago, espezializazioa lortzeak dakarren lanpostu aldaketak hautagaiek motibazioa galtzea eragiten du; (3) oposaketa sistema asko gogorarazten du (gainera, bakarrik presta dezakete era egokian lan zama txikia duten lanpostuetan aritzen direnek, eta lan gogorra egiten ari direnak kaltetuta ateratzen dira); (4) funtzio ju... Ondorioz, BJKNk arazo horiei guztiei irteera ematen dien espezializazio sistema bat pentsatu behar dela dio, norberaren interesak (interes profesionalak) eta zerbitzuaren interesak uztartuz.
|
|
Eguzki plaken instalatzailea. Eraikuntzaren Kode Teknikoa onetsi zenetik eskaera handiena
|
duen
lanbideetako bat da. Arau horren arabera, energia ekologikoko sistema berriak instalatu behar dira eraikin berrietan eta eraikinen birgaitzeetan, hala nola orubean.
|
|
Bere kabuz etxea berritzen hastea erabakitzen duen erabiltzailea, askotan, neurriz kanpoko aurrekontuak baloratzen eta gehiegizko egutegiak onartzen ari da. Proiekzioa
|
duen
lanbidea Oro har, koordinatzaileak kopuru finko bat kobratzen du bere lanagatik, konponketa txikia bada, edo aurrekontu osoaren %5 eta %10 artean, proiektu handia bada. Baina koordinatzaile guztiek ez dute aurrekontu osoaren ehuneko bat kobratzen.
|
|
profesionalak orientatzen dituzte, eta gremioen sarrera eta irteera katea zirriborratzen dute. Baina etorkizuna
|
duen
lanbide bat da, eta gero eta aseguru etxe gehiagok dituzte langile horiek beren produktu zorroan. Gehigarri gisa eskaintzen dituzte, baina gremio baten baino gehiagoren parte hartzea eskatzen duten gorabeherak konpontzeko ere kontratatzen dituzte.
|
|
Hauek ziren: 30 urte bitarteko gazteak Emakume langabeak, emakumezko enpleguaren indize txikiagoa
|
duten
lanbide edo zereginetan zerbitzuak emateko kontratatzen direnean. 45 urtetik goitikoak Gutxienez hiru hilabetez etenik gabe lan eskatzaile gisa izena emanda egon diren langabeak, oraingo sei hilabeteen aldean.
|
|
Garbiketa teknikari ikasketei esker kartzela ospitalean lana lortu zuenetik senarraren zabarkeria jasatea errazagoa zitzaion. Zernahi gerta ere, iheserako atearen giltzatzat
|
zuen
lanbidea, askatasunerako bide, gauzak gehiago okertzera. Eta haurdun gelditu zenez geroztik haurra jaio ahala, edo lehenago, alde egiteko aukerarekin gero eta maizago egiten zuen amets.
|
|
Horrekin orrialde osoa ez nuen beteko, baina lerro batzuk idatz nitzakeen gutxienez. Maite ez
|
nituen
lanbideak aipa nitzakeen, nire zalantzen berri eman, zaila egiten zitzaidala nire burua etorkizunean ikustea, lanbide zehatz batean irudikatzea, alegia.
|
|
Haizearen joerak, eguraldi aldaketak kontuan hartuz... hala eraiki da orain arte, baina egun, eraikitzaileek eraikin berdinak egiten dituzte New Yorken edo Sydneyn, aire girotu gehiago edo gutxiago jarriz. Ekologiak leku ezin garrantzitsuagoa
|
du
lanbide honetan. Beharrezkoak dira artea eta edertasuna, baina ezin dira ingurumenaren gainetik jarri.
|
2011
|
|
Baina mamuak dira, inork ez ditu ikusi, ez behintzat sukaldetik kanpo. Onenak izanda ere, estima gutxi izan duen eta
|
duen
lanbidea da etxeko sukaldariarena, soldata xume bat ere merezi ez duena.Zergatik geratu dira bidean. Alegia, sukalde zuloan?
|
|
Hiru enpresa aurkeztu ziren, eta, azkenean, Indra aukeratu zuen, hiruretatik garestiena zen arren (3,1 milioi euro). Besteak beste, Espainiako Enplegu Zerbitzu Publikoen egitura berritzeko eta Redtrabaja sistema abiatzeko ardura Indraren esku dago.Langileak, «gogaituta»LABen ustez, egungo egoera kezka handiz bizi
|
dute
Lanbiden ari diren langileek. «Lanaren helburuak ez daude garbi, ez dago informaziorik lanpostuen zerrendari, aldi baterakotasunari edo lekualdaketei buruz, egunero erakundetik jaurtitzen duten propaganda izan ezik».
|
|
5.5 Zenbait ikaskide elkartu, eta
|
zuen
lanbide heziketako ikastetxeak izan lukeen kanpoko argiztapena diseinatu, ingurunea eta eraikinaren ezaugarri teknikoak kontuan izanda.
|
2012
|
|
«Ez du lanposturik sortuko, desagerrarazi baizik, eta gizarte bazterketa eta prekarietatea areagotuko ditu, lana izanda ere pobrezian erortzea saihesteko gai ez den enplegu eredua delako», gaineratu zuen Etxaidek. Azkenik, Raxoiren gobernuaren asmoa sektore publikoa «desegitea» dela ohartarazi zuen Sarasolak, bestela ez ziela langile publikoei lanaldia luzatuko, ez
|
zuela
lanbide arteko gutxieneko soldata izoztuko, ez zukeela osasun sisteman birrordainketa ezarri nahiko eta ez zuelako mendekotasun legearen onuradunen kopurua murriztuko. Horiek hala, LABeko idazkari nagusiak premiazkotzat jo zuen Euskal Herriari krisitik irteteko bidea emango dion akordio nazional propio bat eraikitzea.
|
|
Eusko Jaurlaritzak iaz aurkeztutako txosten baten arabera, Araba, Bizkai eta Gipuzkoan etxeko langile gisa lanean ari ziren hamarretik zortzi, ia guztiak emakumeak, erregimenean izena eman gabe zeuden; Nafarroan, berriz, iazko urri amaieran, 4.722 baino ez zeuden izena emanda. Lege berriaren arabera, etxeko langileek ezin
|
dute
lanbide arteko gutxieneko soldata baino gutxiago kobratu: 641,41 euro.
|
|
Eta jarraituko dute, «ekarpenen bat» egiten dutela sentitzen duten bitartean, behintzat. Pirritxek argi
|
du
lanbide honi «zimurrak» eskainiko dizkiotela: «Lehen, Porrotx eta Takolo zimurrak estalten, aurpegia pintatzen ikusten nituenean, barre egiten nuen!
|
|
– Gizonaren bihotzeko ezkutuen berri ere bazekien, ez
|
zuen
lanbide txarra horretarako?, baina Pereda eta Rochel, en gisa, sortzen zituen gizakiek ez zuten gaurko nobeletan ageri diren zenbaitek adina azpil, bihurgune eta zoko ilun. (LIB I:
|
|
Txomin Agirreren Kresala iruzkintzen ari da eta Txomin Agirreri apaiz izateak (ez
|
zuen
lanbide txarra horretarako) bihotzeko ezkutuen berri jakitea erraztuko ziola adieraziko digu. Beraz, gizonaren bihotzeko ezkutuen berri jakitea justifikatuko du enuntziatu parentetikoak, baieztapena bera testuinguru jakin batean kokatuz.
|
|
– Gizonaren bihotzeko izkutuen berri ere bazekien, ez
|
zuen
lanbide txarra horretarako?, baina Pereda eta Rochel, en gisa, sortzen zituen gizakiek ez zuten gaurko nobeletan ageri diren zenbaitek adina azpil, bihurgune eta zoko ilun. (LIN I: 43).
|
|
f) Burnout a edo erreta egotearen sindromea: lan munduan izaten den estres mota hau, batik bat, lanaren onuradun diren pertsonekin harreman zuzena eta etengabea
|
duten
lanbideetan gertatzen da. Sintoma nagusiak hauexek dira:
|
|
Eskaintza gehien dituzten lanpostuak Eskaintzen diren lanpostuei dagokienez, enplegu kualifikatuak eta erdi mailako kargudunak dira. Hautaketa aholkularientzat eta giza baliabideentzat, hala nola Adecco, Randstad eta Uniquerentzat, hauek dira udan lan aukera onenak
|
dituzten
lanbide arlo eta profiletako batzuk: Une honetan gehien eskatzen diren lanbideen artean ostalaritzarekin eta hotelekin lotutakoak daude:
|
|
Heriotza gertatu aurreko urte naturalean, ez zirela berezkoak gehi aldi berean izandakoen baturaren %50era iritsi, edo %25era, zurztasun pentsioa jasotzeko eskubidea duten seme alaba komunak ez zeudenean. Edo heriotza unean indarra
|
duen
lanbide arteko gutxieneko soldataren zenbatekoa halako 1,5 baino gutxiago izatea. Muga hori 0,5 aldiz igoko da bizirik atera denarekin bizi den umezurtz pentsiorako eskubidea duen seme alaba komun bakoitzeko gutxieneko soldataren zenbatekoa.
|
|
Bisita horiek antolatzen dituzten merkataritza kamerak askotarikoak dira, ikasleen eskola eta interesen arabera. “Batxilergoko eta DBHko ikasleek Gaztela eta Leongo enpresetara egiten dituzten bisiten programak” Batxilergoko 2 mailako eta DBHko 4 mailako ikasleentzat antolatzen ditu topaketa horiek, “lan munduratze handia eta Lanbide Heziketako ikasleen eskaera txikia
|
duten
lanbide familiekin zerikusia duten Gaztela eta Leongo enpresetarako”. Bisitak 15 ikasleko taldeentzat aurreikusten dira, eta, besteak beste, jarduera edo langileen lan kualifikazioa zertan datzan azaltzen zaie.
|
|
Bataz beste, gaixoak hilabete inguru egoten dira bertan, eta urtean zehar zortziehun bat gaixo pasatzen omen dira klinikatik. Bertan lan egiten dutenek lau alor nagusi
|
dituzte
lanbide: helduen psikiatria orokorra, suizidioaren prebentzioa, alkoholarekin loturiko arazoak, eta psikiatriaren eta neurologiaren mugako gaixotasunak.
|
|
Zerbaitek mingaina hozkatu balio bezalako mina sentitu du. Minak min eta trenpua galdu gabe, hitzak mastekatzen segitu du idazleak, hori
|
du
lanbide.
|
|
Badakizu nola ibiltzen den, alde batetik bestera, gaur Madrilen, bihar Sevillan. Ez
|
du
lanbide erraza.
|
2013
|
|
Ez ohiko langileak dira, urritasuna dute. Gureak taldeko kideak dira eta honek
|
duen
lanbide programari esker, tailerra utzi eta lan inguru normalizatu batera egokitu dira.
|