|
2001
|
|
|
Pintura brotxetan lehortzen utzi bada, zurdak disolbatzailetan murgildu dira zenbait orduz. Pintzela ilearen gainean gera ez dadin, brotxaren kirtenean zulo bat egin behar da (batzuek
|
badute
jada) eta hagatxo bat sartu disolbatzailea duen ontziaren ertzetik zintzilikatzeko. Gorde aurretik zerriak olio mineral arinaren tanta batzuekin bustitzen badira, bigun eta malgu mantenduko dira.
|
|
2002
|
|
|
Munduko eskualderik kaltetuenean, Saharaz Hegoaldeko Afrikan, planetako 40 milioi seropositiboetatik ia 30 baitaude, bizi itxaropena 62 urtetik 47ra murriztu da, eta hori ekoizpen sisteman islatu da: nekazariek ez
|
dituzte
jada ageriko urteetako nekazaritza helburuak planteatzen, epe laburrean baizik, eta horrek zaildu egiten du edozein planifikazio egitea eta komunitateek aurrera egitea. Helen Jackson Populaziorako NBEren Funtsaren (FNUAP) HIESari buruzko sailburuaren arabera, epidemiaren kalteak belaunaldiz belaunaldi aldatzen dira.
|
|
2003
|
|
|
Fruitu lehorrek
|
badute
jada Estatu Batuetan elikadura produktu bati ematen zaion osasun bermearen lehen zigilua. FDAk, AEBetako sendagaiak eta elikagaiak erregulatzen dituen agentziak, fruitu lehorren ontziek beren propietate kardio osasungarriak izan ditzaten ahalbidetzen du.
|
|
2004
|
|
|
Kanpaina indarrean dago dagoeneko, eta hiru mila edukiontzi baino gehiago daude txikizkako saltokietan eta saltoki handietan, tamaina txikiko aparatuetarako. Tamaina handienekoak biltzeko, udalerri bakoitzak
|
baditu
jada berdeguneak. Telefono mugikorretan bakarrik, aurten 4 milioi unitate bilduko direla kalkulatzen da.
|
|
|
Orain arte egindako lana ez da erraza izan; izan ere, hiru urte baino gehiago behar izan dira markaren eskuliburuak eta baldintza orriak egiteko, bai aditu erlijiosoak, bai elikadura teknologien alorrekoak. Halal Institutuaren beraren adierazpenen arabera, berrogeita hamarretik gora enpresak
|
dute
jada Halal Bermearen Ziurtagiria, baina oraindik bide luzea dago egiteko, bai alderdi sozialetan, bai kulturaletan, bai legaletan.
|
|
|
Neurri hori ere Espainian garatuko du gobernu berriak. Erresuma Batuak
|
bazuen
jada enbrioiak hautatzeko aukera, gaixotasun genetikoak baztertzeko. Suzi Leather HFEAko lehendakariak adierazi zuen zientziaren azken aurrerapenak aztertu ondoren hartu dela erabakia, “oso gaixo dauden haurrak dituzten familia gutxi batzuei” laguntzeko.
|
|
2005
|
|
|
Andaluzian ur faltaren ondorioak nabari dira, batez ere, Cadiz, Granada, Malaga eta Huelva probintzietan; izan ere, udalerri batzuk ura murriztuta
|
dute
jada, edo beste herri batzuetako zisterna kamioiekin hornitzen dira. Cádizko mendilerroan, Villaluenga del Rosario edo Benaocaz bezalako udalerriek ura eraman behar dute El Bosque inguruko zisterna kamioien bidez, eta, udan, hornidura eten etengabeak jasan dituzte.
|
|
2006
|
|
|
Carmi Levy Info Tech Research eko analistaren aburuz, sektoreak ez du “iraultza bat, bilakaera bat baizik” bizi izan. Izan ere, eraikitzaileek ez
|
dituzte
jada “teknologiaren fanatikoek soilik erabil ditzaketen produktuak, publiko handiak baizik, kontsumitzaile gazteenak barne”. Hala, 2006ko produktu nagusiak hauek izango dira:
|
|
|
Ostatuetako Berrikuntza Teknologikorako Planari esker, 7.000 hotelek baino gehiagok
|
badute
jada webgunea
|
|
|
Europako Batzordeak proposamena onartu zuen, Espainiako merkatuko hiru operadoreek nagusitasuna dutela kontuan hartuta. Izan ere, ehun konpainia baino gehiagok
|
dute
jada Espainian telefonia mugikorreko zerbitzuak eskaintzeko legezko eskubidea, baina orain arte bakar batek ere ez du lortu operadoreei espektro irrati elektrikoa alokatzea. Asmo onek huts egiten badute, TMBk esku hartzeko eskubidea izango du Telefónica, Vodafone eta Amena behartzeko beren sareak lehiakideei prezio egokietan irekitzera.
|
|
|
UNICEFek salatu du egoera hori. Azterketa horren arabera, alfabetatutako klaseek
|
badute
jada teknologia, haurtxoaren sexua aurrez ezagutzeko. Ranjana Kumari “Centre for Social Research” (CSR) GKEko zuzendariak esan zuenez, “Hezkuntzak gutxi egin du pentsaera tradizionalak aldatzeko”.
|
|
2007
|
|
|
Sustatzaileen arabera, “Wikia Leaks” ek “filosofia erabat demokratikoa” du, eta hori ez dator bat Txinako Internet Elkarteko ofizialarekin, “blogariak” eta internauta txinatarrak kontrolatzen saiatzen baita etengabe. Estatu Batuek bakarrik gainditu dute Txina, eta 132 milioi erabiltzaile
|
ditu
jada Interneten; iaz, %30 gehiago. Hala ere, giza eskubideen erakundeek kritikatu egiten dute Txina ere Sareko edukien zentsura zorrotzagatik nabarmentzen dela.
|
|
|
Afinsaren kasuan, txosten juridikoak ere bazeuden, esanez “legezko betebeharrak eta kontsumitzailea babesteko eskakizunak erabat betetzen ez zituela”. Bi enpresen “iruzurrezko” operatiboa eta haien kontuen egoera “hondagarria” ezagututa, Fiskaltzak onartzen du “dozenaka mila kaltetuk ezin
|
dutela
jada beren dirua itzuli”. Ideia bera dute kaltetuek, uste baitute, gehienez ere, inbertitutakoaren %25 lortuko dutela.
|
|
|
Nekazaritza ekologikorako azalera milioi erdi hektareatik (537.000) gorakoa izan da, eta nekazaritzako azalera erabilgarriaren %10, 5era iritsi da. Gainera, Andaluziako lurraldearen %6, 5ek
|
badu
jada erabilera ekologikoa, bere lurzoru eta klimaren baldintzetara egokitua, eta guztira 6.159 operadore zeuden 2006an. Martxoan elikagai ekologikoen kontsumoa sustatzeko kanpaina bat aurkezteaz gain, Andaluziako Juntak Nekazaritza Ekologikoaren II. Planaren zirriborroa aurkeztu die kaltetutako sektoreei.
|
|
|
Derrigorrezko esterilizazioen biktimek
|
bazuten
jada asiloa eskatzeko aukera herrialdean
|
|
|
Erabiltzaileak behar duen programa batean oinarritzen da ordenagailuan instalatzea eta sare batera konektatzea telebista ikusleak dira seinalea birbanatzen dutenak, eta egonkorrago egiten laguntzen dutenak. Ideia hori
|
badute
jada unibertsitateetan arrakastaz aplikatuta eta Txinako enpresak, teknologia horren garapenean herrialde aitzindaria, eta baita Joost sortu duten Skypeko sortzaileak ere, eduki espezializatuak dituen plataforma itxi bat, kalitate tekniko handia. Erabiltzaileak ordenagailuan instalatu behar duen programa batean oinarritzen da, eta sare batera konektatzen da, ikus entzuleek berek berrbana dezaten seinalea.
|
|
|
Imagen: José Luis Navarro Narrasti haragiaren kontsumoa oso mugatua da oraindik munduko eremu jakinetan (Zimbabwe, Ginea Berria, Australia, Txina edo Japonia), eta, EBn oso ohikoa ez den arren, estatu kide batzuek
|
badute
jada krokodiloz, kaimanez, kriskitin sugez eta pitoiz (Belgika, Danimarka, Alemania) inportatutako haragi izoztua. Munduko eremu batzuetako eskaria handitzeak programa nazionalak garatzea ekarri du Ipar Amerikako, Hego Amerikako, Afrikako, Asiako eta Australiako 30 herrialdetan baino gehiagotan.
|
|
2008
|
|
|
Ontziratu eta zenbat eta egun gehiago igaro, orduan eta hondatuago egongo da produktua. Une honetan, produktu askok
|
dute
jada data, eta, hala, kontsumitzaileari informazio hobea ematen diote. Faktore garrantzitsua da hori, batez ere elikagai galkorrenetan, hala nola arrainean edo haragi freskoan.
|
|
|
Presaz jarduteaz gain, garrantzitsua da modu koordinatuan egitea. Ospitale batzuek
|
badituzte
jada errepide istripuetan espezializatutako unitateak, traumatologoek, neurozirujauek, zirujau torazikoek eta zirujau orokorrek osatuak. Istripua izan duena jasotzen denean, ekografo mugikorren bidez, gaixoaren ospitaleratzea planifikatzen da eta esku hartzea protokolizatzen da (diagnostikoaren ikuspegitik itsu itsuan ibiltzeko denbora asko aurrezten da).
|
|
|
Ildo horretatik, 2030ean, Espainiako populazioaren %65ek estres hidrikoa izango du, Luis Berga Presa Handien Nazioarteko Batzordeko lehendakariaren arabera. Aditu horrek dio biztanleriaren %36k
|
duela
jada, eta, beraz, egun horretan ia bikoiztu egingo dela. Nola aurre egin uraren estresari EIAren txostenaren arduradunek hurrengo urteetan uraren estresa arintzeko hainbat neurri aipatu dituzte.
|
|
2009
|
|
|
Self Bank, erakunde honen izenak, orain arte ezagutzen diren on line bankuak ez diren beste eredu baten aldeko apustua egiten du, 8.100 arreta punturen bidez presentzia fisikoa izango baitu, bezeroei finantza produktu eta zerbitzuak eskainiz. Internet bidezko banku berriak
|
badu
jada Espainiako Bankuaren banku fitxa, Europako Batzordearen baimenarekin, eta Self Trade Bank Boursorama Taldearen Espainiako sukurtsalaren egungo 24.000 kontuetan oinarrituta sortu da. Finantza talde hori Frantziako eta Alemaniako atari nagusietako bat da, eta, gainera, Britainia Handian eta Espainian dago.
|
|
|
Epe laburrean, basoak eta basogintza oso hunkituta egongo dira krisiaren ondorioz. Higiezinen sektorea kolapsatzearen eta kreditua murriztearen ondorioz zuraren eta zur produktuen eskaera txikiagoak “eragin negatibo handia”
|
du
jada industrietako inbertsioetan eta baso kudeaketan. Epe laburrean, basoek eta basogintzak eragin handia izango dute krisian Gainera, krisiaren ondorioz, gobernu batzuek anbizio handiko ingurumen ekimenak alde batera utz ditzakete; esaterako, deforestazioak eta basoen degradazioak eragindako berotegi efektuko gasen emisioak murrizteko ekimenak.
|
|
|
Hala, Espainia Europako herrialde abangoardistenen buru da identitate elektronikoan, Austria, Belgika, Bulgaria, Estonia, Finlandia eta Italia barne hartzen dituen talde batean, iazko Europako Batzordearen datuen arabera. Hala, Europako zazpi herrialdek
|
badute
jada nortasun digitaleko txartela. Beste 22k, berriz, NAN digitala dute aztergai, edo oso hasierako fase batean, beren dokumentazio pertsonaleko sistematik kanpo.
|
|
|
Espainiar zeinu hizkuntzak (LSE) gero eta lurralde gehiago hartzen ditu. Ekitaldi publiko askok interpreteak
|
dituzte
jada; joan den urtearen amaieran, Cervantes Institutuak LSEren lehen Hiztegi Arauemailea aurkeztu zuen, eta Pertsona Ezinduen Eskubideei buruzko Nazio Batuen Nazioarteko Konbentzioa ere hizkuntza horretan argitaratu da. Komunikabideak ireki egiten dira.
|
|
|
Eta kopuru hori 500.000 izatera irits liteke 2030ean. Azterketaren arabera, berotze globalak eragin larria
|
du
jada 325.000 pertsonen ongizatean, eta espero da kopuru hori 20 urtean bikoiztea, munduko populazioaren %10era iritsi arte. Fenomeno horri lotutako galera ekonomikoei dagokienez, 125.000 milioi dolarretik gora galtzen dira urtean (90.000 milioi euro inguru), eta litekeena da kopuru hori 300.000 milioiraino igotzea 2030erako (215.000 milioi euro inguru).
|
|
|
Isofix estandarrari atxikitako haurrentzako atxikipen sistemek
|
badute
jada karga ehunezko mugatzaile bat, aurrealdeko inpaktuetan izan daitezkeen kalteak murrizteko. Sistema hori Kataluniako Unibertsitate Politeknikoko (UPC) Autoaren Segurtasunari buruzko Applus+ Katedrako ikertzaile talde batek garatu du, eta gutxitu egiten du haurrek lesio larriak izateko arriskua, batez ere bularrean eta lepoan, talka egitean sortzen den energiaren zati bat xurgatzen baitu.
|
|
2010
|
|
|
Tuberkulosiaren txertoetarako Aereas Mundu Fundazioko Kanpo Gaietako zuzendari exekutiboa den Peg Willingham ek ere parte hartu zuen mahai inguruan, eta etorkizunean gaixotasun horri erantzun globala hobetzeko beharrezko tresnak zein izango diren azaldu zuen. Willinghamek adierazi zuenez, txertorik erabilienak 80 urte
|
ditu
jada, eta, beraz, eraginkortasuna galdu du. Horrez gain, gaur egungo tratamenduetan eta diagnostiko metodoetan erabiltzen diren botikak ere desagertu egin dira.
|
|
|
Maileguak entitate batekin baino gehiagorekin sinatzen direnean, ez ordaintzeko arriskua banatu egiten da, baina hipoteka berri batean bateratzen badira, entitate bakar batek bere gain hartzen du arrisku guztia. Arlo horretan lan egiten zuten bitartekarien %70 eta %90 artean ez
|
dute
jada lan egiten, eta handienek bakarrik finantza erakunde nagusiekin lankidetza hitzarmenak dituztenek jardunean jarraitzen dute. Balizko onuradunak Zorrak bateratzea interesgarria da likidezia behar dutenentzat eta maileguen kuotak ordaintzeko arazoak dituztenentzat.
|
|
|
Interneterako sarbidea: herrialdeko liburutegi publiko gehienek (%93, EINen arabera)
|
badituzte
jada Interneten sartzeko postuak. Gutxiengo bat izan ezik (4.125eko 116), zerbitzu hau doakoa da erabiltzaile guztientzat, baina muga batzuk ezartzen dira erabiltzailearen adinari (14 urtetik gorakoak), erabileraren helburuari, zein edukitara sartzen den eta nabigatzeko denbora eta txandak (30 minutu eguneko eta erabiltzaile bakoitzeko) dagokienez.
|
|
2011
|
|
|
HKren azterketak 9 eta 12 urte bitarteko haurren Interneteko kontsumo ohiturak ere aztertu ditu. Horrek erakusten du adin tarte horretako haurren %38k
|
badu
jada profil bat gizarte sareren batean. Kasu honetan, Espainiako adingabeak ez dira batez bestekora iristen, adin horretako erabiltzaileen %28rekin.
|
|
|
Autonomoen %20k baino gehiagok
|
badute
jada jarduera uzteagatiko prestazioa
|
|
|
Espainiako ETEen %77k eta Europakoen %60k
|
badituzte
jada “cloud computing” edo hodeiko teknologiako aplikazioak edo azpiegiturak, eta Espainia Europako Batasunean (EB) herrialde aitzindari da horrelako irtenbideak hartzeko, Vmware konpainiak (Virtual Machineren VM) egindako azterlan baten arabera. Lanak frogatzen du teknologia hori aurrerapauso handia izan dela enpresa handien zein txikien kudeaketan eta funtzionamenduan.
|
|
|
Kataluniak
|
badu
jada amaren esnearen banku aitzindari bat, arriskuan dauden haur goiztiarrei zuzendua.
|
|
2012
|
|
|
Bainujantzia, sandaliak edo udako artikuluak erosteko zain dago jende asko. Sektoreko adituek diotenez, dendek, txikiek batez ere, likidezia gutxi
|
dute
jada, eta prezioak jaitsita, saldu egin ahal izango dute, eta, hala, hornitzaileekin, langileekin dituzten konpromisoei aurre egin edo lokalaren alokairua ordaindu. Beherapenak zer diren Txikizkako Salerosketari buruzko Legeak ezartzen duenez, beherapenak daudela ulertuko da artikuluak salmenta hori baino merkeago eskaintzen direnean.
|
|
|
World Register of Marine Species, itsas espezieen izenak World Register of Marine Species (Itsas Espezieen Munduko Erregistroa, WoRMS, ingelesez) programaren helburua itsas organismoen izen guztiak katalogatzea da, sinonimoak barne. Ezagutzen diren 240.000 espezieetatik 200.000 baino gehiago
|
ditu
jada, eta 20.000 irudi baino gehiago dituen argazki denda ere badu. Lan hori beste ingurumen entziklopedia batzuetan erabiltzen da, hala nola Bizitzaren Katalogoan, Bizitzaren Entziklopedian edo Itsas Bizitzaren Zentsuan.
|
|
|
Nola dago ozono geruza? Ozono geruzako “zuloa” izeneko gaiztoak ez
|
ditu
jada komunikabideen azalak bereganatzen, baina horrek ez du esan nahi arazoa desagertu denik. Aurten egindako neurketek adierazten dute Antartikako ozono geruzaren ahultze mailaren datuak batezbestekoaren barruan daudela, 2011koak baino txikiagoak badira ere.
|
|
|
Malí, Niger, Mauritania, Burkina faso eta Txad. UNICEFen «Nire semeak ez
|
du
jada harea jaten» txostenean, Mauritanian, 300.000 haur hiltzen dira urtean elikagai faltagatik. Azterketak jasotzen duenez, «Elikagaien Krisien Prebentzio Sareak 2012ko apirilean baieztatu zuen Sahel-en zerealen produkzioa aurreko urtean baino% 26 baxuagoa zela», eta, Gambian, adibidez, ez da hain zaila, uztak% 56raino jaitsi baitziren.
|
|
2013
|
|
|
Gizarte Segurantzak ez
|
du
jada erakunde horrekin zorrak dituzten herritarrei bahitu diezaieketen zenbatekoa
|
|
|
Espainiako erkidego batzuetan errazagoa da txakurrarekin bidaiatzea beste batzuetan baino. Kataluniak eta Andaluziak
|
badute
jada animaliak onartzen dituen ostatu sare garrantzitsu bat, beste eskualde batzuek, hala nola Errioxak edo Gaztela Mantxak, oraindik ez dute izena eman mugimendua dog friendarra edo zakurraren laguna. Ondoren azaltzen da, gainera:
|
|
|
Haragikiak: argi eta garbi eraldatutako produktu baten aurrean gaude, eta, beraz, ebakidura azalak erakusten du produktuak ez
|
duela
jada haragi freskoaren ezaugarririk (853/ 2004 Araudia). Longaniza edo mortadela bezalako produktuak sartuko lirateke kategoria honetan.
|
|
2014
|
|
|
Soft SIMak mugikorrera iristen diren uhinak detektatzen ditu, eta zein operadoretakoak diren eta zer tarifa eskaintzen dituen zehazten du Gaztelaniazko esanahia ‘txartel biguna’ edo software txartela da. Horrek esan nahi
|
du
jada ez dela txartel fisikoa, baizik eta, oraingoz, 3G konektagarritasuna duten Ipad berrietan integratuta dagoen programa informatiko bat. Programa honen bidez, mugikorrera iristen diren uhinak detektatzeaz gain, zein operadoreri dagozkion eta zenbat tarifa eskaintzen dituen zehaztu behar da, baita seinalearen intentsitatea edo estaldura maila ere.
|
|
2016
|
|
|
1 Erabiltzen ez dena Internet bidez saltzea Irudia: stockasso Ikasle guztiek
|
dituzte
jada erabiltzen ez diren gauzak, moda pasa delako edo txikia geratu delako inoiz jartzen ez den arroparen aurreko ikasliburuetatik. Gainera, duela urte batzuetatik edo mugikor zahar batetik erabiltzen ez duen tenis erraketa desegin daiteke, aldatu egiten baitu.
|
|
|
zinemara joateko, zapatilak erosteko edo talde gustukoenean baloia eskuratzeko. Hiru urte besterik ez
|
dute
jada, eta dagoeneko uler ditzakete kontzeptu finantzarioak, hala nola aurreztea eta gastua, Cambridgeko Unibertsitateak (Erresuma Batua) egindako ikerketa baten arabera. Eta uda ona da diruaren balioa eta nola erabili erakusteko.
|
|
|
Sei hilabeteko haurtxoek jokabide onak
|
dituzte
jada, eta besteentzat kaltegarriak dira, azken ikerketen arabera
|
|
|
Izan ere, elikagaiek transmititutako gaixotasunetan, mikroorganismo klasikoek eta sortzen ari direnek sortzen dituztenak sartzen dira jokoan. Lehenengoek arrisku kontrol espezifikoa
|
dute
jada, eta sortzen ari diren batzuk ez dira lehenago lotu elikagaiekin, ez eta teknologia berriak edo aurkezpen komertzialeko moduak aplikatu ere. Hala, arrisku horiek organismoetan eta ingurumenean dituzten eraginak oraindik ez daude ondo ebaluatuta, eta konpondu egin behar dira, adibidez, esposizio arrisku erreala, zein elikagairen bidez iristen diren edo nola murritz daitezkeen.
|
|
|
Ba al dago laguntzarik auto bat erosteko? Ibilgailu bat eskuratu nahi dutenek jakin behar dute aurtengo abuztuaren 1etik ez
|
dutela
jada PIVE Planaren laguntzarik. Ibilgailuak berritzeko programa horrek 1.500 euroko hobaria zuen auto berriaren kontratuan.
|
|
2017
|
|
|
Haurren (eta helduen) dietaren gatz kantitatea murrizteko onura nagusia da arteria presioa jaistea eta gaixotasun kardiobaskularrak, garuneko hodietako istripuak (iktusa) eta miokardio infartua izateko arriskua gutxitzea. Aipatutako azterketan, adin txikikoen %12, 7k hipertentsioa
|
zuten
jada, eta horrek gaixotasun horiek nozitzeko arrisku handia ematen die helduaroan. Kontuan izan behar da Espainian gizonen% 50ek eta emakumeen% 37k hipertentsioa dutela, eta horrek eragin handia duela.
|
|
2020
|
|
|
Batez beste 12 ale ahoko. Kontsumo eredu horrek urte batzuk
|
ditu
jada: joera Mendebaldean sortu zen II. Mundu Gerraren ondoren, elikaduraren teknologia nagusitzen hasi zenean herritarren errezeta liburuen eta produktu freskoen gainean, eskala handian jangarri oso merkeak garatuz.
|
|
2021
|
|
|
Eta gero eta erakunde publiko eta pribatu gehiagok bat egin dute asmo handiko helburu horrekin. NBEk abiarazitako ‘Zerorantz lasterketa’ kanpainak
|
badu
jada co2 aren emisio globalen laurdena hartzen duten hiri, enpresa, inbertitzaile edo unibertsitateen konpromisoa. Ahalegin hori ez litzateke premiazkoagoa izango.
|
|
2023
|
|
|
Irudia: MAKY_ OREL Arropa garbigailuan sartu eta tenperatura handiko garbitze programa aukeratu aurretik, jantzi bakoitza hartu eta begiratu etiketari, ez
|
baduzu
jada moztu eta ez baduzu gorde. Begiratu honi:
|