|
2008
|
|
|
Ia lau hamarkadatan gipuzkoarren erdiek sortutako hiri hondakinak jaso dituen zabortegia, San Markosko zabortegia (Errenteria, Gipuzkoa), ofizialki itxitzat jo zuten atzo. San Markosko zelaiek jada ez
|
dute
hondakin gehiago jasoko, baina zaborraren kamioiek egunero jarraituko dute bertaratzen. Izan ere, zabortegian dagoen transferentzia plantara eramango dute zaborra, handik Gipuzkoako beste hiru zabortegietara Beasaingo Sasieta, Zarauzko Urteta eta Azpeitiko Lapatx eramateko.
|
|
|
Sindikatuak ez
|
du
hondakinen bilketa egiteko eskumena. «Ezin gara horretan sartu, baina herri eta Herri Arteko Sindikatuei baliabideak partekatzeko prozedura proposatu behar diegu».
|
|
|
Hondakinak bidera ditzake eta tratatu. Ez
|
du
hondakinak biltzeko eskumenik.
|
|
2009
|
|
|
Argitu dezagun, bestalde, hondakin gehien gehienak birzikla daitezkeela; birziklatu ahal izateko, ordea, garrantzitsua da hasieratik gaika bereiztea. Alegia, etxean ezin ditugu nahastu zein bere aldetik bereizita eskuratu ohi
|
ditugun
hondakinak. Beraz, ezinbestekoa da lehen lehenik horiek biltzea, gero modu iraunkor batean kudeatu ahal izateko.
|
|
|
Baina zentzuzko apustua ere bada. Badakigu, hondakin asko jaso arren, lortutako material guztia ezin dela erabili, eta, horrez gain, ahaleginaren alderdi ekonomikoa ere aintzat hartzen dugu (zergadunen zenbat diru zuzendu behar
|
dugu
hondakin organikoak biltzera?). Bestalde, hondakinen portzentaje handi bat prozesutik kanpo geldituko da beti:
|
|
2010
|
|
|
XXI. mendean nekez hartzen du aintzat pertsona zentzudun batek erraustegiaren diru xahuketa. Erraustegiak inork nahi ez
|
dituen
hondakin toxikoak sortzen ditu; atez ateko bilketak, aldiz, birziklatutako materiala birsortzen eta hezkuntza zibikoa sustatzen du.
|
|
2011
|
|
|
«Hondakinetan beti dago erredentzio une bat. Uste
|
dut
hondakinetan denak beste forma bat hartu eta itzuli egin litekeela». Horregatik eraman du sekuentzia galeriako lurrera, eta Walter Benjamin pentsalariarengana jo du azalpena osatzeko.
|
|
2012
|
|
|
Erakustea eta irakastea da asmoa. «Sortzen
|
ditugun
hondakinetatik sor genitzakeen espazioen inguruko hausnarketa egin eta ikasitakoa praktikan jartzeko gonbita egiten du topaketak». Gaur, jardunaldi hauek bukatzeko, hainbat ekitaldi egingo dira.
|
|
2013
|
|
|
Horregatik, ez dira harritzekoak Potockinek Gipuzkoako kazetari emandako erantzunak: «Herrialde batzuek gehiegizko ahalmena dute errausteko, eta horrek esan nahi
|
du
hondakinen kopuru gehiegizko bat errausten dela; horrek zailtasunak jartzen dizkie beste kudeaketa aukera batzuei, birziklapenari adibidez. Baina errausketa teknika segurua da, onurak ekar diezazkioke gizarteari».
|
|
|
2018ra arte dira Garoñako zentral nuklearra (Burgos, Espainia) desmuntatzeko lanekin hasi. Urte horretan bukatzekoa
|
dute
hondakin nuklearrak jasotzeko biltegi nagusia Villar de Cañasen. Hura eraiki bitartean direla Garoña desmuntatzen hasi zehaztu zuen atzo Enresako presidenteak, Francisco Gil Ortegak:
|
|
|
Enresa enpresa publikoa arduratzen da lan horretaz, eta hondakin nuklearrak jasotzeko leku bat eduki ezean litzatekeela lan horretan hasi esan zuen Enresako presidenteak atzo. Orain Garoñako plantan bertan gordetzen dituzte hondakin nuklearrak, eta Espainiak erabakia hartua
|
du
hondakin horiek ez bidaltzeko ez Alemaniara, ez Frantziara.
|
|
2014
|
|
|
Berrerabil daitekeen guztia berrerabiliz, ahal den guztia birziklatuz eta alferrik gastatzen dugun guztia murriztuz. Horrekin, ez
|
dugu
hondakinen arazoa guztiz konponduko, baina arazoaren zati handi bat konponduko genuke. Nolakoa deritzozu etorkizunari?
|
|
|
Kanpai hots horiek berak entzuten ari dira Europa osoan. %10 gutxitu nahi
|
du
hondakinen sorrera Jaurlaritzak 2020rako, eta gaikako bilketa %75eraino igo. Herritarrengandik gertuen dauden hiri hondakinen kasuan, %60 ingurukoa nahi du Jaurlaritzak kopuru hori:
|
|
|
Diru asko kostatzen ari zaigu, eta ondo erabilia litzateke beste gauza batzuetan. Gipuzkoak buruaskia izatea merezi
|
du
hondakinen kudeaketan, eta hori ezinezkoa da Bilduren gobernuaren gaitasun politiko eta tekniko faltagatik.
|
|
2020
|
|
|
Hondakinen «kudeaketa eredua» aldatu behar da, Iñaki Arriolaren esanetan, eta «jasangarria» izan behar du. Eusko Jaurlaritzako Ingurumen sailburuak enpresei esan die modu «gardenean eta argian» integratu behar
|
dutela
hondakinen kudeaketa «ekoizpen kostuen» barruan. Eta, horretarako, proposatu du hondakinei «disuasio zerga bat» ezartzea, zerga ekologiko bat.
|
|
|
Izan ere, lur jausia gertatu zen unean eremu horietako baskula batean zegoen, ustez, Alberto Sololuze desagertuetako bat, baita Joaquin Beltran beste desagertuaren autoa ere. Lehendakaritzako idazkariak nabarmendu zuen, gainera, bilaketa lanetan ari direnek ia kontrolpean
|
dutela
hondakinen bidez sute berriak pizteko eta luizi gehiago gertatzeko arriskua.
|
|
|
Lehendakariak «Twiterren antolatzen diren kanpainak» gutxietsi ditu. Amiantoa
|
duten
hondakinak Mallabira eta Zallara eramatekoak dira
|
|
|
Hondakinak enpresa pribatu baten esku utzi izana ere gaitzetsi zuen: «Harrapakari batzuk dira, eta ondorio hauek
|
ditu
hondakinen kudeaketa haien esku uzteak».
|
|
|
Zaldibarko zabortegian gertatutako ezbeharretik hiru aste igaro diren honetan, Iñaki Arriola Eusko Jaurlaritzako Ingurumen sailburuak planteatu du hondakinei «disuasio zerga bat» ezartzea. Atzo Bilbon adierazi zuenez, enpresek modu «gardenean eta argian» integratu behar
|
dute
hondakinen kudeaketa «ekoizpen kostuen» barruan. Eduardo Zubiaurre Confebask patronaleko presidenteak gaur erantzun dio «premiazkoagoa» dela hondakin industrialak nora eraman erabakitzea.
|
|
|
Zabortegi ugari ikerturikoa da: «Geologo batekin kontsultatu dut, eta esan dit hezetasun handia
|
duten
hondakin hain hidrofiloek beste hondakinen masaren erresistentzia murriztu dezaketela, baita euren arteko erakarpen indarra ere. Zizaila efektua areagotzen dute, hau da, hondakinak alboetara mugitzea, agian hondoratzeraino.
|
|
2022
|
|
|
Hala ere, Eusko Jaurlaritzaren Euskadiko Hondakinak Prebenitu eta Kudeatzeko 2030eko Planak dio betea
|
dutela
hondakinak berrerabiltzeko prestaketa, birziklapena eta balorizazioa 2018rako %60raino areagotzeko helburua, %63ko portzentajea lortu baitu. Emaitza horiek ulertzeko gakoa errausketan dago.
|
|
|
Uraren Euskal Agentziak egingarritzat jo du enpresa pribatu batek Lezaman egin nahi
|
duen
hondakinen balorizaziorako azpiegitura. Lau milioi metro kuboko edukiera izango du —Zaldibarko zabortegiarena halako bi— Hain zuzen, Uraren Agentziak hilaren hasieran kaleratutako txosten batean dio «potentzialki» baimena emateko modukoa dela proiektua, uraren kudeaketari dagokionez beharrezko baldintza guztiak betetzen dituelako.
|
|
2023
|
|
|
Jendeak dio: «Nik ez
|
ditut
hondakinak bereizten; azkenean, denak toki berera botatzen dituztenez...». Ez da hala, eta jarrera ez da hori.
|
|
|
126 milioi biztanle baino gehiago gara Mexikon, eta arazo handiak
|
ditugu
hondakinekin. Ikasketak hasi nituenean, jende asko ezagutu nuen bere egunerokorako alternatiba merkeak eta jasangarriak bilatzen zituena.
|
|
|
Batzuen eta bertzeen interesek zer pisu
|
dute
hondakinen auzian?
|
|
|
Edonola ere, ez
|
dut
hondakinak murrizteko ideiarik ematen jarraituko, Zarautz ondoko herri batean ikastolen jaia ospatu baitzen, Kilometroak, eta dena garbi geratu zen. Beraz, Zarauzko Euskal Jaian ere berdin geratu litzateke.
|