|
2002
|
|
|
Elkarrekin igazi zuten gau hura illobi barnean alargun gazteak eta gudariak, eta baita urrengo eta urrengo gabak ere, illobiko atea ongi itxita, lagun ezagunen bat etorri ezkero, emakume, aratz? hura bere senarraren illobian bertan il egin zala uste
|
ukhan
zezan. Gudaria, bertzalde, emazteki haren edertasunarekin erotua zegon, burua galdu zuen, eta al zituen gauzarik gozoenak erosi, ta gabaz illobira etorten zan.
|
|
2004
|
|
|
Pixka batean sakondu etagero, beste maitasun motez ere konturatzen gara: seme alabei eta senitarteei diegunmaitasuna, lagunei dieguna, auzokoei dieguna, etab. Maila goren edo sakonenetan, gizadiari
|
ukan
diezaiokegu maitasuna, edo edozein izakiri, izadiaren osotasunabarneratzen badugu. Gai hori ikuspuntu intelektualetik betidanik landua izan badaere (Platon, Aristoteles, MoTzu, Akinoko Tomas, John Wesley, Ramakrishna, Kierkegaard...), mendebaldeko maitasunaren ikuspegi modernoa Ander Nygren (1930) teologoarekin hasi zen, Agape and Eros lanarekin, grekoetatik datozkigunkontzeptu horiek sistematizatuz.
|
|
2007
|
|
|
Orain, kontsumorako kultur ondasuna, kulturkontsumo jarduerak, kultur eskaintza edo kultur publikoak eta antzeko terminoakerabiliz hitz egin behar dugu kulturaz. Nire iritziz, kontsumoa ez da, inondik inora, ez hiritartasun berri baten sorlekua, ez eta gizarte elkartasun sendoago batena ere.Beraz, kulturak bi helburu horiek atxikitzeko
|
ukan
zezakeen indarra galtzen ari da.
|
|
|
Izan ere, kontzeptu huts edo kategoria horiek formak dira, eta edukiari forma emateko balio dute (sentsu datuei), ez dute balio beraiek edukiak jartzeko, ezeren existentziarik jartzeko, hau da, sentsuek eman ezin dituzten datu moduak a priori jartzeko: Jainkoa, subjektu/ arima, askatasuna, substantzia bakuna, etab. (horien pentsamendua
|
ukan
dezakegu, ezagutzarik ez). Filosofia honi transzendentala esaten zaio (ezagutzaren posibilitate baldintzen analisia da transzendentala), eta transzendentearen zuzen zuzen kontrarioa da:
|
|
2011
|
|
|
Benetako arduradunak euskaldunak izatearen komenientzia aipatu behar da, honela, bekaduna egiten ari denaren egokitasunari buruzko hurbil hurbileko informazioa edukitzeko ahalmena
|
ukan
dezan, eta ondorioz, etengabeko segizioa egitea posiblea izan dezan609 [beltzak gureak dira].
|
|
|
Zein bata zein bestea hautatzeak, zer pentsa gogorra ezartzen digu. Ingelesez idaztea onartzeak, gure hizkuntz irakaskuntzaren aldaketa batetara bultzatzen gaitu; aurrez, maila honetan ingelesa erabiltzeak beste mailetan
|
ukan
dezakeen eragina aztertuta gero. Euskararen aldekoa onartzeak, berriz, larriagoak dakartzala iruditzen zait.
|
|
2014
|
|
|
TZE argumentuek, aditz nagusiaren subjektu izan, edo zehar osagarri, edoosagarri zuzen, subjektu isila
|
ukan
dezakete:
|
|
|
Adibidez, (13a) esaldiaren baliokide genuke «Bere haurrekliburua irakurtzeak Jon lasaitzen du» esaldia, subjektu lexiko batekin. Bestela erranik, subjektu isilak aditz nagusiaren argumentu batek bezalako erreferentzia
|
ukan
dezake (i indizearekin adierazia dena), baina ez halabeharrez (bestelako erreferentzia ereukan dezake (j)).
|
|
|
Laburbilduz, TZE argumentuen jokabidea askotarikoa da: oro har, pro motakosubjektua
|
ukan
badezakete ere, aditz berezi batzuekin konplementazio harremaneandirelarik edo urruneko komunztadurak eskatzen dituen testuinguruetan, PROmotakoa dute.
|
|
|
Adjuntu funtzioa duten TZE perpausetako subjektu isilei dagokienez, Ortizde Urbinak (1989: 185) erreferentzia askea
|
ukan
dezaketela erakusten du. Ondokoadibidea ematen du, besteak beste:
|
|
|
Laburbilduz, TZEKO egiturak gramatiketan deskribatuak izan diren maneran, PROdun egiturak dira, eta argumentu inplizitu bat
|
ukan
dezakete kontrolatzaile.
|
|
|
Erdialdeko hiztun batzuek (gipuzkoarrak) ez dute bat egiten (21) (22) n adierazitako epaiekin. Hiztun horien gramatikan, subjektuak irakurketaaskea
|
ukan
dezake egitura hauetan. Demagun ondoko egoera:
|
|
|
Hots, subjektu isila ez du bortxaz perpaus nagusiko zehar osagarriak kontrolatzen; irakurketa askea
|
ukan
dezake. Ohar gainera (28) n? (25) en ez bezala, ezin dugula kontrolatzaile inpliziturik postulatu:
|
|
|
Ondoriohau garrantzi handikoa da, eta erakusten du hein batean «TZE perpaus» izendapenakez duela funtsik sintaxian. Zentzu horretan, beraz, San Martinek (2004, 2008, 2012) eta Etxeparek (2005, 2012) ireki bidetik segitu behar da, eta perpaus jokatugabeekegitura eta ezaugarri desberdinak
|
ukan
ditzaketela onarturik, desberdintasun horiekaztertu.
|
|
|
Irudikapen honekin, PROk jasaten dituen murriztapenak adierazten ditugu.Alde batetik, i ezarri diogu, Mikel osagarriak bezalakoa. Horrek, subjektuisilak osagarriak bezalako erreferentzia
|
ukan
dezakeela adierazten du. Baina ezindu bestelako erreferentziarik ukan:
|
|
2019
|
|
|
zein erronkaagertzen da H2 ikasi berri batean irakasterakoan? Zein ondorio
|
ukan
dezake?
|
|
|
Bi puntu hauek muga bezala ikusiak izan daitezke, ikasleen H2an eredu bilakatu duelakoirakasleak. Baina, interes bat ere
|
ukan
dezakete.
|
|
|
Aipatu dugun beste muga, akatsak egitearena da (goiz ala berant gertatzen baita akatsak egitea, baiH1an eta gehiago ikasi berri den H2an). Akatsek, alde baikor bat
|
ukan
dezakete, baldin etazuzenduak badira8 Hau bi moldez gerta daiteke.
|
|
|
Irakasleak huts auto zuzenduak egiten baditu, indarra
|
ukan
dezake ikasleengan. Estrukturagarriaizan daiteke.
|
|
|
Kasu, noski ez dugula hemen akatsak nahitarat egitera gomitatzen, eta ondorio ezkorrak
|
ukan
ditzakete hutsek (bereziki irakasle erreferenteak egiten baditu eta ez badira zuzenduak), egitura faltsuak irakasten baititu eta usaiatxarrak harrarazten baitie ikasleei (gainera, gehiegi egiten baditu eta ikasleak ohartzen badira, bere kredibilitateaere gal dezake). Aldiz, gertatzen direlarik (eta zuzenduak direlarik), akatsek indar bat ere ukan dezaketela sinesten da.
|
|
|
Kasu, noski ez dugula hemen akatsak nahitarat egitera gomitatzen, eta ondorio ezkorrak ukan ditzakete hutsek (bereziki irakasle erreferenteak egiten baditu eta ez badira zuzenduak), egitura faltsuak irakasten baititu eta usaiatxarrak harrarazten baitie ikasleei (gainera, gehiegi egiten baditu eta ikasleak ohartzen badira, bere kredibilitateaere gal dezake). Aldiz, gertatzen direlarik (eta zuzenduak direlarik), akatsek indar bat ere
|
ukan
dezaketela sinesten da.
|
|
|
7 Zure ustez, erabilitako hizkuntzak eragin bat
|
ukan
dezake ADz hunkitua den pertsona batenportaeran aktibitate denboran. Zergatik?
|