|
2000
|
|
|
Formatu eta edukien aldetik antzekotasun hazia
|
duen
egungo albistegigintzan, Euskal Telebistaren portaera ez da besteekiko oso ezberdina. Alegia, segidan ikusikodugun moduan, albiste saioetan aipatzen dituzten gaiak eta pertsonaiak, funtsean, berdintsuak dira.
|
|
|
Zer nolako Euskal Liburutegi Nazionala? iburutegiak, informazio eta zerbitzugune gune gisa, gero eta garrantzi handiagoa
|
du
egungo gizartearen baitan," informazioaren gizartea" deitzen den honetan hain zuzen ere. Arrazoi horregatik, euskal gizartearentzat eta kulturarentzat pisu estrategiko saihestezina du Liburutegi Nazionalaren auziaz eta proiektuaz gogoeta egiteak.
|
|
2001
|
|
|
Euskal Herriak hogeita bi urte pasa
|
ditu
egungo markoan, baina lehenagoko bi mendeak ez dira alferrik pasa. Abertzaleok ezagutzen dugun Euskal Herria (sei edo zazpi lurraldekoa) Frantzia nahiz Espainiako egitura politikoen azpian egon da azkeneko bi mendeotan.
|
|
|
Margarinak ere eboluzionatu egin direla ondoriozta dezakegu: gehiegizko kaloriak irenstea eta gantz saturatuen kontsumoa kezka bizi
|
dituen
egungo kontsumitzailearen zaletasun eta espektatibetara egokitu baitira.
|
|
|
Gutxiagorekin. Nola ez ba, gure garai santifikatu eta benedikatu horretan etxebizitzek ez
|
zituztelako
egungo prezio astronomikoak, pentsatu du Tasiok, aurki fidantza gisa giltzurrun bat eskatzen hasiko dira eta. Dagoeneko hasi ez badira.
|
|
2002
|
|
|
Baina bidean, EAJ bere estrategiara eraman gura badu, eta era berean, hegemonia diskutitu, orduan ez da posible ez Lizarra ez Garazirik. Noski, etorkizuneko ezker abertzale horrek ezin
|
du
egungoarekin antza haundiegirik eduki, egungo doktrina abertzale orokorra ez bat euskal gizarteko nahiekin, eta inoiz «herri bat eraiki egin behar» bada «egungo gizarteari» so egitetik etorri du.
|
|
|
“Europako Kontseiluak erabaki du Europako osasun txartelak paperezko inprimakiak ordezkatuko dituela, beste estatu kide batean osasun tratamendua lortzeko beharrezkoak baitira”, esan zuten Hamabostek atzo amaitu zen goi bilerako ondorioetan. “Txartel honek prozedurak sinplifikatuko ditu, baina ez
|
ditu
egungo eskubideak eta betebeharrak aldatuko” erantsi zuten. Europako Batzordeak behin eta berriz eskatu die EBko gobernuei Estatu Batuetako mugikortasun politikak bateratzeko, bestela, Europako ekonomiak geldiarazteko arriskua baitute.
|
|
|
Miquel Sabrá doktorea Bartzelonako Germans Triasi Pujol Ospitaleko Gaixotasun Infekziosoen Unitatearen arduraduna da, eta uste du legionelarik gabe bizitzea «xurgapen utopikoa» dela. Europan legionellaren ikerketan erreferentzia da, eta, Sabriá doktoreak uste
|
du
egungo egoera aurreikus daitekeenean sartzen dela: «Legionela ez da saihestu behar, edo ez da jasaten ari garen agerraldirik, eta, beraz, gaixotasuna ez da ezagutzen».
|
|
|
O ro har, demokrazia eta berdintasuna nahi
|
ditugu
egungo gizartea gidatzeko, balio sozial handiko hitzak dira horiek biak mundu aurreratuetan. Demokrazia eta berdintasun linguistikoak errebindikatzen ditugu guk unibertsitate euskalduna sortzeko unean.
|
|
2003
|
|
|
Modernotzea oso inportantea dute gutxiengoetakoek, norbera kosmopolita dela sentitu beharra dute. Hizkuntza gutxituaren komunitatekoek frogatu egin behar dute, gai direla, leku
|
dutela
egungo gizartean eta munduan.
|
|
|
Subiranotasunaren inguruan uste okerra zabaldu da historian. Zer nolako pertzepzioa
|
dute
egungo euskal herritarrek subiranotasun terminoaz?
|
|
|
Nekazaritza sektorean nazioarteko merkataritzarakodauden oztopo eta babes neurri guztiak kentzea proposatzen dute, ahalik eta azkarrena gainera. Gaur egungo egoerarekin galtzaile ateratzen direla argudiatuz, edobeste modu batera esanda, merkataritzaren liberalizazioarekin lortzea espero dutenonura guztiak jasotzen ez
|
dutelako
egungo agertokian. Babes neurriak orokorrean, baina esportazioen gaineko dirulaguntzak ezabatzea da lehentasuna.
|
|
2004
|
|
|
Beste batzuentzat, ordea, inertzia kreatibitateari gailentzen ari zaion seinale. Uste
|
dut
egungo euskal idazleak bizi duen problematika berria dela eta egoera berri horren kontzientzia hartzear gaudela: zorionez sortzea lortu den industriatxo kultural erlatiboki autonomoak bere baitan sortzen ditu honezkero alienazio mota berriak »bereziki ekonomikoak», ez dago literatur esparrutik kanpo bilatu beharrik egungo idazlearen" etsaia".
|
|
|
Zientzialari batzuek uste dutenez, hainbat intsektuk eta ornogabek erantzukizun handia
|
dute
egungo gaixotasun batzuetan, eta baita infekzio maila handia izan duten gaixotasun batzuetan ere, izurritean, adibidez. Bath unibertsitateko Nick Waterfield eta Richard French Constant eta London School eko Higiene eta Medikuntza Tropikaleko Brendan Wren ikerlariek Nature Reviews aldizkarian argitara emandako artikuluan, AEBetako eta Australiako hamabi pertsonetan baino topatu ez den bakterioa aztertu zuten.
|
|
|
Nolanahi ere, kontuan izan behar
|
dugu
egungo botiken laurdenaren jatorri edo oinarrian landareak daudela, landare printzipioren bat osagai dutenen portzentajea handiagoa izaki: taxola, munduan gehien saltzen den botika, Pazifikoko haginaren azaletik ateratzen da; aspirina sahatsaren azaletik eta morfina mitxoletatik, adibidez.
|
|
|
Autonomi erkidegoek horrelako abelbideetan taxuzko jarduerak burutu behar dituztela xedatua
|
du
egungo legeriak, hurrengo helburuak erdiesteko:
|
|
|
Asko ala gehienak? Euskaldun gehienok gai ote gara bizi
|
dugun
egungo munduaren askotariko jakite, ideia, sentiera eta ñabardurak euskaraz aletzeko. Gai ote gara zinez eta benetan geure munduari dagokion unibertso sinbolikoa euskararen errotan xehatzeko?
|
|
|
Bestalde, Antcroflor izeneko proiektuaren zuzendariak, Andrés Maldonado Lópezek, nabarmendu du gaur egungo klimak Drakeko Pasaguneari lotuta daudela, eta, ondorioz, korrontea isolatzen duen kontinente antartikoaren inguruko korronte baten interakzioa sortzen dela, eta tenperaturak eta glaziarrak handitu egiten direla: “Fenomeno horrek hozte globala eta Antartikako glaziazio handien klimak eragiten ditu, eta eragin erabakigarria
|
du
egungo klima aldaketan”. Hori izango da itsas hondoko lagin fisikoak maila teknologiko handiko material batekin hartzen diren lehen aldia.
|
|
|
Lehenbizikoak jarduerak dira, ekintzak, gauzak egitea Austinenhi tzak eta hiztegiak ez diren horiekin. IgnazioAiestara n1 1ezke rtiar filosofikoak pentsatuko lukeenarenaurka, hau baldin bada eskuinekoa izatea filosofian, eskuin filosofikoak leku egokia merezi
|
du
egungo pentsamenduan.°
|
|
2005
|
|
|
Subjektu politikoari dagokionez, erabaki subjektua Euskal Herria dela, baina berau lortze bidean, egun diren errealitate administratiboak kontuan hartu behar direla esan duzue eta horrek eman du zeresanik. Zer esan nahi
|
du
egungo errealitate horiek kontuan hartzeak?
|
|
|
Espedientea idazki batekin hasiko da, eta, horrekin batera, hurrengo agiriak aurkeztu behar dira: Lurzatien Katastro Topografikoan finka horrek
|
duen
egungo egoera egiaztatzen duen ziurtagiria eta, halakorik izan ezean, Katastro Aurrerapenean, Erregistro Fiskalean zein Amilaramenduan finka horrek duen egoerari buruzkoa, baita Jabetza Erregistroak luzaturiko ziurtagiria ere. Ziurtagiri horretan hauxe agerrarazi behar da:
|
|
|
Interesdunak zin egin behar du egitatea egiazkoa dela, bestela agiri publikoaren faltsutze delituan eroriko baita. Interesdun horrek notarioari aurkeztu behar dio Lurzatien Katastro Topografikoan finka horrek
|
duen
egungo egoera egiaztatzen duen ziurtagiria eta, halakorik izan ezean, Katastro Aurrerapenean, Erregistro Fiskalean zein Amilaramenduan finka horrek duen egoerari buruzkoa, baita Jabetza Erregistroak luzaturiko ziurtagiria ere, 201 artikuluko bigarren erregelak zehaztutako edukiarekin.
|
|
|
d) Finkak Erregistro, Katastro, Amilaramendu zein Erregistro Fiskalean
|
duen
egungo egoera.
|
|
|
4 Pertsona guztiek
|
dute
egungo belaunaldien beharrak zuzentasunez asetzen dituen eta etorkizuneko belaunaldiek bere beharrak zuzentasunez asetzeko duten eskubideari eragiten ez dion Ingurumen egokirako eskubidea.
|
|
|
Bere hizkuntz teoriak, bestetik, badu ere ondoriorik hizkuntzaren psikopedagogian eta, jakina, baita honekin loturiko psiko linguistikan edota hizkuntz psikologian ere: ...Belinchon ek egiten duen bezala, garrantzitsua dela oso berak" hitz egitearen eta pentsatzearen" arteko loturaz esaten duena, ze, honen eraginez edo, posible izango da lehenengo aldiz" psikologizazio bat sartzea hizkuntzaren kontzeptualizazioan" 194 Hizkuntz portaera eta giza portaera ezin dira banandu, eta, hain zuzen hau agerian jartzeagatik, gure autoreak parte hartze zuzena
|
du
egungo linguistikaren eta psikologiaren sorreran eta garapenean. Antzeko zerbait esan dezakegu ere hizkuntzaren psikopedagogiari buruz, ze, R.
|
|
2006
|
|
|
Sinesgaitz, PSOEk adieraztea ETAk ez duela zeresanik prozesuan. Batasunak legalizatu nahi
|
badu
egungo legeriaren uztarrira makurtu duela. Nafarrek eta soilik nafarrek erabaki behar dutela Nafarroaren etorkizuna Nafarroa delarik haren estatutua bozkatzerik izan ez duen erkidego bakarra.
|
|
|
Gizarteak pertsona zahar gehiago ditu egun; horientzako baliabideak ere ugaldu egin dira, baina ez proportzio berean; beraz, baliabide eskas
|
ditu
egungo zaharrak.
|
|
|
Espazio horietan, horretarako egokituriko guneetan bakarrik, erretzea onartua
|
du
egungo legeak
|
|
|
Eguneroko milaka artikulurekin betetzen zen, interesik gabe. Denbora asko behar
|
du
egungo iritzi egoera sortzeko. Pixka bat, esaldi honetan laburbiltzen da:
|
|
|
Gauza guztietarako lekua
|
dute
egungo etxe atsegin, argi, alai eta egokiek. Tristurarentzat izan ezik.
|
|
2007
|
|
|
Kontsumoak ere nozitzen ahal ditu tasen igoeraren eraginak, familien zorpetze handia medio: diruaren prezioa garestitzen bada, familiek ahalegin handiagoa egin behar
|
dute
egungo kontsumo maila altuari eutsi ahal izateko.
|
|
|
Litekeena da izenez oso ezagunak ez izatea, baina IKTek berebiziko protagonismoa
|
dute
egungo bizimoduan, eta gehienok egunero erabiltzen ditugu. Gauza asko biltzen dituzte hiru hizki horiek.
|
|
|
Ikus daitekeen guztia iTunes Music Store n erosi dena da, iTunesera igo diren bideoak edo iTunes Match ek sinkronizatutako abestiak. Ez du ez DVD ez CD erreproduzitzailerik; ikusi nahi bada DVD bat, ordenagailuaren disko gogorrean kopiatu eta ziurtatu behar da formatu egokian dagoelako. iPod aren ordezko disko gogorra
|
duten
egungo erreproduzitzaileetako batzuk pantaila lauko telebista gehienetara konekta daitezke eta gordetako edukiak eman ditzakete Nork: beste alde batetik, iPod aren ordezko disko gogorra duten egungo erreproduzitzaileetako batzuk pantaila laua izatea eta gordetako edukiak arazorik gabe eskaintzea Apple TVren sistemak izan ditzakeen formatuak.
|
|
|
Ez du ez DVD ez CD erreproduzitzailerik; ikusi nahi bada DVD bat, ordenagailuaren disko gogorrean kopiatu eta ziurtatu behar da formatu egokian dagoelako. iPod aren ordezko disko gogorra duten egungo erreproduzitzaileetako batzuk pantaila lauko telebista gehienetara konekta daitezke eta gordetako edukiak eman ditzakete Nork: beste alde batetik, iPod aren ordezko disko gogorra
|
duten
egungo erreproduzitzaileetako batzuk pantaila laua izatea eta gordetako edukiak arazorik gabe eskaintzea Apple TVren sistemak izan ditzakeen formatuak. Baina eredu hauek ez dute edozein formatu onartzen, bai horietako batzuk formatu estandarrera aldatzen dituen bihurgailua.
|
|
|
“Orain, Estatu Batuek eta beste herrialde aberats batzuek frogatu behar dute erakunde horren gobernu ona serio hartzen dela, eta Bankuaren hurrengo lehendakaria bere merituen arabera eta prozesu ireki eta arduratsu baten bidez izendatzen dela”, adierazi du Isabel Kreislerrek, Intermón Oxfamen garapena finantzatzeko arduradunak. “Nazioarteko Moneta Funtsa (NMF) nork zuzentzen duen hautatzeko Munduko Bankuaren burua eta europarrak izendatzeko Estatu Batuek
|
duten
egungo hitzarmen bidegabeak amaitu egin behar du. Munduko Bankua nazioarteko erakunde eraginkorra izan dadin, hurrengo presidenteak ordezkaritza izan behar du herrialde guztientzat, ez bakarrik boteretsuenentzat, Bankuko langileek eskatu duten bezala”, erantsi du Kreislerrek.
|
|
|
Hierarkia katolikoarekin inolako harremanik ez duten plazagizon andreek ere adierazi ohi dute nork bere iritzia horren inguruan. Dirudienez, nafar gehienek ez
|
dute
egungo egoera aldatu nahi eta hori nafar" nortasunaren" froga bat izan liteke, puntu xehe batengatik izanen ez balitz. Puntu xehe hori, zer esanik ez, ustezko navarristen erabateko utzikeria izan da Nafarroarendako probintzia militar bat, kirol selekzio bat edo unibertsitate barruti bat sortzeko.
|
|
|
Nire sorterria harrera egile eta esku hartzaile izan den kultur gertakarietan gehiegi luzatu naizela ohartuta, laburrago ibili dut beste gertaera bat aipatzean. Aurreko urteetan eginiko kroniketan behin eta berriro esan izan dut muga batek banandu egin gaituen euskal herritarren artean elkarren ezagutza eskasean gabiltzala, baita harremanak garatzeko baliabide guztiak —garraioetakoak, informaziokoak, giza komunikaziokoak— eskuko
|
ditugun
egungo garaietan ere. Ez dira hain erraz ezabatzen —edo murrizten behintzat— mendetako giza bilakaera historikoak.
|
|
2008
|
|
|
Zer esanahi
|
du
egungo gizartean emakume eta ijito izateak?
|
|
|
Bo, bo, bertzela
|
dugu
egungo sujeta
|
|
|
Edonola ere, bai beren materiala sortzen duten ikastetxeek, bai irakasteko metodologia berriak erabiltzen dituztenek ere testuliburuen sailkapenei jarraitzen diete zein idazle landu erabakitzeko. Ondorioz, esan daiteke testuliburuek zeregin garrantzitsua
|
dutela
egungo didaktikan; ikasgelako metodologia eta lan egiteko modua zehazten dute, ikaslearen eginkizuna (pasiboa edo aktiboa) erabakitzen dute, eduki kontzeptualak edo komunikatiboak lehenesten dituzte... Gainera, testuliburuek definitzen dituzte euskal idazlerik esanguratsuenen erdiguneak, eta irakasleek erdigune horiek indartzen dituzte.
|
|
|
talde>, atzizki, ra jo behar
|
du
egungo egunean, euskaldun jendeak ulertuko badio. Aldiz hitzen behinolako esanahiaz jabetu nahi duenak, toponimian eta onomastikan ari denak bereziki, garrantzitsua du jatorrizko (apalago eta zuhurrago esanik, behinolako) adiera horren berri izatea.
|
|
|
Puntu horretan, DNAn oinarritutako markatzaileez gain, proteinak edo peptidoak oinarri dituzten markatzaile berriak sartzen dira. Alde horretatik, formatu sinpleagoekin aplikatu nahi
|
dituzte
egungo metodoak adituek. Erabilitako metodoak baliozkotzea.
|
|
|
Adibidez, zenbait adituk uste dute urte batzuen buruan posible dela janztea gailu elektroniko eramangarriak kargatzeko, xasisaren pinturarekin bultzatutako auto elektrikoak edo kanpin dendak jartzea, bidaiariak elektrizitatez hornitzeko. Hala ere, arduradunek onartzen dute teknologia hasiberria dela oraindik, eta garapen handiagoa behar
|
duela
egungo panel fotovoltaikoen prezioa eta eraginkortasuna gainditzeko. Era berean, adituek gogorarazten dute benetako eguzki iraultzak ez lukeela horrelako materialak bakarrik, lor litekeen energia kantitate handia gordetzeko sistema bat ere lukeela.
|
|
|
Gaizki hasi, azken postuetara kateatuta geratu eta maila jaitsi zineten. Antzekotasunik
|
badu
egungo egoerarekin?
|
|
|
Baina ez dut uste jendeak praktika espirituala galdu duenik. Uste
|
dut
egungo gizarteak gutxiago adierazten dituela erlijio aspektuak, baina agian espiritualtasun handiagoa du egun. Edo espiritualtasun gose gehiago, bestela. Sekten edo ekialdeko tekniken gaineko interesak erakusten dute hori.
|
|
|
Aurrera egin nahi bada, «benetako aldaketa politikoa» ezinbestekoa dela ere uste du ezker abertzaleak. «Urgentziaz gainditu behar
|
dugu
egungo zatiketa, ukazioa eta menpekotasuna». Horretarako, Espainiako Konstituzioa gainditu egin behar dela sinetsita dago.
|
|
|
Metodologia aldaketaren mozorropean, full time ikasleak sortzen ditu unibertsitateak. Eguneko 24 orduak ikasketei begira jarri behar
|
ditu
egungo unibertsitarioak. Ezin du bere kideekin solasean denborarik galdu, ezin du musika talde batean denbora galdu, ezin du bere diziplinakoa ez den bestelako jarduera batean denborarik galdu, ezin du museoetan denborarik galdu... eta, gainera, metodologia berriaren arabera, klasera derrigorrez joan behar du, bere burua nola formatu eta akademikoki nola antolatu jakingo ez balu bezala, institutuko ikaslea balitz bezala.
|
|
2009
|
|
|
Ikusgarritasunak eta teknologiak hainbesteko presentzia
|
duten
egungo arte munduan zein leku dute zureak bezalako ekintza sinple eta merkeek?
|
|
|
Bi proiektu politiko eta identitate erro oso bestelako
|
dituen
egungo Nafarroan, baldintzak ez dira egokiak gure komunitate politikoarentzako gertaera historiko funtsezkoenetakoa izan zenari buruzko eztabaida barea burutzeko. Baina ahalegindu egin behar dugu.
|
|
|
Bada, Athleticen eta Malagaren inguruan aldaketa sakona egon da. Ligako bigarren jardunaldian elkarren aurka aritu ziren taldeen antz gutxi
|
dute
egungoek. Orduan maila ez galtzeko hautagai bi egon ziren berdegunean.
|
|
|
G kideek uste dute aberatsenak eta boteretsuenak direla, baina ulertu dute eurek bakarrik ezin
|
dituztela
egungo munduaren arazoak konpondu, eta kontuan hartu behar dituztela azaleratzen ari diren potentziak: Txina, India edota Brasil, esaterako.
|
|
|
Bestalde, G kideek uste dute aberatsenak eta boteretsuenak direla, baina ulertu dute eurek bakarrik ezin
|
dituztela
egungo munduaren arazoak konpondu, eta kontuan hartu behar dituztela azaleratzen ari diren potentziak: Txina, India edota Brasil, esaterako.
|
|
|
Kasu hauek agerian uzten duten moduan, lekukotzak ez ezik, lekukoak ere tokiberezia
|
du
egungo gizartean, gutxienik Mendebaldeko gizarteetan. «Lekukoarenaroaz» mintzo dira zenbait aditu XX. mendeaz jarduteko (Wieviorka, 1998).
|
|
|
Munduko zazpi ekonomia indartsuenek (G7) protekzionismoaren aurkako deia egin zuten asteburu honetan. Joera horrek “are gehiago larriagotu”
|
zuen
egungo finantza krisia, eta Nazioarteko Moneta Funtsa (NMF) erreformatzeko beharra erabaki zuten, baliabide gehigarriez hornitzeko. Erroman egindako topaketan, Ekonomiako ministroek eta Italia, Kanada, Alemania, Japonia, Frantzia, Erresuma Batua eta Estatu Batuetako banku zentraletako gobernadoreek adierazi zuten beharrezkoa dela munduko joko finantzarioaren arauak berrikustea krisialditik ateratzeko.
|
|
|
Errefuxiatuen aldeko erakundeek uste
|
dute
egungo legearen erreformak adingabeak barne hartzen dituela
|
|
|
KOIk uste
|
du
egungo eta etorkizuneko egoera ekonomikoari buruz herritarrek duten pertzepzio okerragoari egozten diola jaitsiera hori.
|
|
|
Irabazlearekin erabat desberdinak dira bi lanok, baina irtenbide interesgarriak proposatzen dituzte. VAUMM taldearen proiektuaren arabera, ez
|
lukete
egungo eraikina batere aldatuko; alboan beste eraikin bat egitea proposatzen dute hauek, eta handik bideratzea sarrera irteerak eta solairuen arteko komunikazio bideak. Baina zinema aretoak ere kanpoan jartzea proposatzen dute, eta horrek eragotzi egingo luke espazioen erabilera osagarria izatea.
|
|
|
4(...) Haragi gorria eskas baliatzen da aspaldi honetan; sukaldaritza arina osatu behar
|
dute
egungo produktuek.
|
|
|
Baloirik gabeko lanean txukun ari delako taldea, nahiz eta erasoan kamuts antzean jardun. Ezaugarri horiek guztiak
|
ditu
egungo Eibarrek. Alferrik da orain negarrez hastea, eta daukanarekin egin du zulotik ateratzeko ahalegina.
|
|
|
Baina poesia baino ezin duela idatzi defendatzen du Arkotxak; oraingoz behintzat ez
|
du
egungo munduaz hitz egiteko beste modurik. Isiltasunaz inguraturiko gune lakoniko bat eskaini nahi diot irakurleari.
|
|
|
LABeko buruzagi ohiak uste
|
du
egungo, aldaketa ekonomiko eta demografiko estrukturalek. Euskal Herriaren, errealitate ahulean?
|
|
|
Diezen arabera, aldiz, oso bestelakoa da egoera. Uste
|
du
egungo esparru politikoa, hilzorian, dagoela.
|
|
|
Tratu txarrak, neurtu eta ezberdindu? ere egin nahi
|
dituzte
egungo egoera, hobetzeko?.
|
|
|
Ulertezina da. Argindar konpainiek interes handiak
|
dituzte
egungo ereduari eusteko. Teknologiarik ez bagenu sikiera, baina Granadan edo Sevillan martxan jarri diren eta funtzionatzen ari diren zentral horien berdinek, teknologia berarekin, hogei urte daramate funtzionatzen Kalifornian.
|
|
|
Gurasoen kontura edo haien etxean geroz eta beranduago arte bizitzearen kontua ezaguna da egun. Etxebizitzen prezioak, bizi maila garestia... Zailtasunak eta oztopoak
|
dituzte
egungo gazteek beren kabuz bizitzen jartzeko, baina alferkeria pixka bat ere ba ote. Trapu Zaharra antzerki taldearen Lehiaketa antzezlanean gai hori jartzen dute mahai gainean, edo kalean, hobeto esanda.
|
|
|
Munduko Txapelketan bigarren sailkatuta, adibidez, ezer ez duzula egiten dirudi. Egia esan, oihartzuna edukitzeko irabazteak bakarrik balio
|
du
egungo gizartean, baina kopa honek jende asko hunkitu du, eta horrek oihartzunak ematen ez duena ematen dit.
|
|
|
Delikatua
|
baitut
egungo suieta,/ hasi aintzin egin dut zonbait gogoeta,/ gure arteko asko ele entzun eta,/ euskaldun agertzea ez baita josteta. // Badakit askoz ere nukela hobea/ nehori ez agertu ene dolorea;/ odolaren mintzoa eduki gordea/ nahiko nuke, bainan ezin dut ordea.
|
|
|
Eurengana joan zait gogoa gaur goizean. Bai ederki zizelkatu zigutela gure kokapen eta bizitokia
|
dugun
egungo euskal gizartea: euskal hiri antsiatsuan, iratzar orduko hortxe, sendoan bezain kolokan, kezkaren gazi gezetan murgil, eta...
|
|
2010
|
|
|
Benetan uste
|
dute
egungo oposizioko alderdiek, Gobernua sustengatzen duten PP, UPyD eta PSE euskararen aldeko politika egokiak bultzatzen ari direla?
|
|
|
Eredua. Bi zutabe
|
ditu
egungo ereduak: gizarte garapena eta ekonomikoa uztartzen dituen egitekoa, eta herri erakundeek(% 50), bezeroek(% 43) eta langileok(% 7) hautatutako gobernu organoak.
|
|
|
Kontua da patxadaz eta sendo aztertzea zer nolako finantza erakundea behar
|
duen
egungo euskal gizarteak bere garapen ekonomiko eta sozialerako. Eta hori egin dezala gizartearen aurrean egoki kokatuta dagoen erakunde batek.
|
|
|
hori litzateke beste ezer baino lehen aztertu genukeena: euskarak zer leku
|
duen
egungo agendan; komunikabideek zein aipamen maila ematen dioten: lehentasunezkoa, bigarren mailakoa, bazterrekoa ala hutsaren hurrengoa. dena den, komunikabideez pluralean hitz egitea ezer gutxi esatea da, komunikabideak asko eta oso ezberdinak direlako. horregatik, egunkariz egunkari, irratiz irrati, telebistaz telebista, blogez blog, sare sozialez sare sozial..., aztertu litzateke euskarak agendan duen lekua. badago zer eginik, beraz!
|
|
|
Hori litzateke beste ezer baino lehen aztertu genukeena: euskarak zer leku
|
duen
egungo agendan; komunikabideek zein aipamen maila ematen dioten: lehentasunezkoa, bigarren mailakoa, bazterrekoa ala hutsaren hurrengoa. dena den, komunikabideez pluralean hitz egitea ezer gutxi esatea da, komunikabideak asko eta oso ezberdinak direlako. komunikabideek euskarari buruz informaziorik ematen duten ala ez, eta, baiezkotan, nola tratatzen duten, agenda setting gisa hartuko litzateke.
|
|
|
% 63a ez dago ados PSE PPren akordioarekin eta% 29ak uste
|
du
egungo Eusko Jaurlaritzaren terrorismoaren aurkako politika Ibarretxerena baino eraginkorragoa dela.
|
|
|
69 Euskaldun berrien hainbat zertzelada jaso nahi duenak jakin iturri bat baino gehiago
|
du
egungo egunean eskueran. Aztertzen ari garen garai hartako euskaldun berriez informatzeko, honako liburu hau izan liteke orain ere argigarrien:
|
|
|
–Euskera (z) eta kitto? moduko sloganak ere antzeko bateraezintasunak
|
ditu
egungo lege markoarekin, esparru instituzionalari dagokionez, bere esangura hitzez hitz hartzen baldin bada. Errazegi ahaztuohi da bigarren puntu hori ere, zenbaitetan.
|
|
|
281 Batzuen esanean, abertzaletasun itsu muturrekoak
|
du
egungo egoeraren kulpa: itsutasun horrek eragindako adoktrinamendu gogoak egiaren kontrako transmisio leku bihurtu ditu, hein handi batean, bertako hainbat ikasmaterial.
|
|
|
Hala dira, hainbatean, EAEn eta, beste neurrian, Nafarroan. Aldeko izaera horrek bere korolarioak
|
ditu
egungo egunean, euskararen aldeko reward system edo ordain sarietan302 Euskaldungoak eta bertako hainbat erdaldunek, azkenik eta horrezaz guztiaz gainera, aldeko jarreraz gainera konpromisozko jarduera ageri dute zenbait esparrutan: batez ere eskola munduan, baina ez horretan bakarrik.
|
|
|
Bonu soziala langabe egon ziren, aurreko hiruhilekoan baino 203.200 pertsona gehiago. Horrek esan nahi
|
du
egungo langabezia tasa %18, 8koa dela, Estatistikako Institutu Nazionalak zabaldutako Biztanleria Aktiboaren Inkestaren (HHI) azken datuen arabera. Espainiako familia askorentzat hilabete bukaerara iristea eta horniduren fakturak ordaintzea zaila izan bada azken hilabeteetan, egoera are zailagoa da langabeen kasuan.
|
|
|
Uste
|
du
egungo zerbitzuak pribatutasunarekin lotutako zalantzak dituela
|
|
|
Ohikoa da hipoteka mailegua edo kreditua ematen duen entitateak erabiltzaileak haiekin bizitza asegurua egitera behartzea. Bezeroek jakin behar
|
dute
egungo legediak ez duela eskatzen mailegua amortizatzeko aseguru bat edo bizialdi bat kontratatzea, hipotekarekin edo kreditu pertsonalarekin lotua, ematen duen erakundearekin. Suteen aurkako poliza bat sinatu besterik ez da egin behar, eta, gainera, edozein aseguratzailerekin kontrata daiteke, ez bakarrik dirua ematen duen bankuarekin lan egiten dutenekin.
|
|
|
Aztarna ekologiko handiena duten hiriak Madril, Bartzelona, Cadiz, Iruñea, Bilbo, Coruña eta Santander dira. Ingurumen defizit larriagoa duten probintziek beren lurraldea hamar aldiz baino gehiago behar
|
dute
egungo kontsumo mailari eusteko. Beste aldean daude Cuenca, Badajoz, Albacete, Jaén, Teruel, Cáceres eta Kordoba, ingurumen superabita dutenak:
|
|
|
Banku etikoak indarra hartzen du ohiko bankuen alternatiba gisa, batez ere krisiak bultzatuta, “epe laburreko irabazien eredu oldarkorra erakutsi baitu”. Annie Yumi Joh ek, SETEMeko Finantza Etikoen arduradunak, uste
|
du
egungo egoera ekonomikoak agerian utzi duela “bankuek onura handiena lortzeko zuten gehiegizko arriskua”, eta, horregatik, eragiketa guztietan irizpide sozialak ezartzearen alde dago. Gogoan izan gure herrialdeko banku etikoa motela dela, baina segurua, eta gardentasuna nabarmentzen du informazio “partzial eta distortsionatuaren” edo batzuetan finantza erakundeek ematen dituzten “publizitate mezu nahasien” aurrean.
|
|
|
Larrialdi nazionala. Gauzak horrela, orain arte bestelakoak esan ditugun arren, agian nahiago
|
dugu
egungo sistema kapitalista suntsitzailea ez hondoratzea eta finantza sistema lukularia berpiztea, guk geure marka oneko mendiko jantzi euskaldun peto petoak, jator jatorrak erosten segitu ahal izan dezagun.Realarekin batGipuzkoako Diputazioak milioi bat euro inguru emanen dizkio Realari haren elastikoan “Euskararekin bat” goiburua eramatearen truke. Kurioski, Gipuzkoako Diputazioak berak gutxi gorabehera milioi bat euroan murriztu ditu euskalgintzari ematen dizkion diru laguntzak.
|
|
|
Aurtengo mobilizazioarekin egungo egoera ekonomikoaren aurrean" stop handi bat irudikatu behar dugu". Abian plataformaren manifestua sinatu dutenek argi
|
dute
egungo ekonomia krisiak" kapitalismoaren harrapakeriak eragin duela. Krisia gainditzeko langileriari sakrifizioa eskatzen ez dira lotsatzen, are gehiago, gure eskubideak ukatu eta prekarietatean oinarritutako enplegua orokortzeko, edo gure pentsioak murrizteko erreformak martxan jarri nahi dituzte". EskaerakSakanan krisiak gazte, emakume, merkataritza, lehen sektore, zerbitzu eta industria arloetan duen eragina nabarmendu dute.
|
|
|
Testu literarioen lanketei dagokienez, testu iruzkin askok jite linguistikoa
|
dute
egungo testuliburuetan; obra osoen irakurketek duten lanketari dagokionez, kontrol batera mugatzen dira kasurik gehientsuenetan (ikasleak liburua irakurri duela frogatzea dutenak helburu). Dena dela, onartzen badugu literatura irakastearen helburu behinena ikaslearen gaitasun komunikatiboak garatzea dela, onartu dugu, orobat, testu literarioen lanketek ulertzeko prozesua sustatu behar dutela, eta hortik abiatuta, ikaslea testua berreraikitzeko gaitu.
|
|
|
Bestalde, bigarren pasartean, Modernismoaren Aurkako Zaintza Kontseilu deritzon zerbait erakundea edo dena delakoaexistitzea ez dakit zelan kalifikatu: epigrafearen hasieran orduko giroa zeharo itogarria zela esan dugu, baina, uste
|
dut
egungo egunetik ezin garela benetan kargutu noraino itogarria izan zen. Argi dagoenez, Lotilandian darwinismoak jazarpena eta zentsura pairatu zituen, euskararen trabaz gain.
|
|
|
Eraikitzeak zentzurik ez duela jakin arren, are eta zentzu gutxiago
|
du
egungo krisi garaian eta Zabalgarbiko errauste plantarekin gertatutakoa ikusita, 400 milioi euro errauste planta toxiko hori eraikitzera bideratzeak. Negozio itzela aurrez hitzartutako eraikuntza enpresa handientzat azpiegituraren eraikuntzan, eta negozio itzela ere, ondoren errauste plantaren kudeaketan parte hartuko duten enpresa handientzat.
|
|
|
Ezin dute begira egon. Gehiengoak nahi
|
du
egungo gatazka eta blokeo egoera gainditzea. Haren arabera, Madrili eta Parisi soilik komeni zaie egoera hori.
|
|
2011
|
|
|
«Gune plurala, pentsamolde desberdineko pertsonez eta alderdiz osatua, bide politiko eta demokratikoekin konpromisoa duena eta giza eskubide guztien edozein urraketa gaitzesten duena». ...ek dira koalizioaren zutarriak, eta horien aurka egin nahi dute.Altsasun egindako ekitaldi politikoan, Ramirezekin batera izan dira Koldo Amezketa eta Eva Aranguren EAkoak; Oskar Matute Alternatibakoa; Bakartxo Ruiz, Bikendi Barea Parlamenturako hautagai independentea eta Garazi Urrestarazu Altsasuko udalerako zerrendaburua.Oscar Matutek, bere hitzaldian, azpimarratu du Bilduk erreminta izan behar
|
duela
egungo eredu ekonomikoa aldarazteko. «Saldu egin digute; beldurra sartu digute eta esan digute eskubideak murriztea eta merkatuei men egitea irtenbide bakarra dela».
|
|
|
Baina ez dago halakorik. Ez
|
dute
egungo mapa aztertu; ez dute proiektu komunikatiborik.Egoera horren inguruan norbaitek zerbait esan du, ezta. Idatzitako artikulu bikoitzan esaten genuen oso garrantzitsua dela komunikabideek, alderdi politikoek eta gizarte zibilak jakin dezatela nolakoa den irrati lizentzien banaketa hori. Banaketa, gainera, behin betikoa izango da.
|
|
|
Bilbon, Moiua plazan bilduko dira; Donostian, Bulebarrean; Gasteizen, Andre Mari Zuriaren plazan, eta Iruñean, Udaletxeko plazan.Gehiengo sindikalaren arabera, Bateragune auzia «gertakari bereziki larria» da eta «lekuz kanpo» dago. «Are gehiago atxilotutako pertsonak gatazka hau gainditzeko ibili direlako lanean euren jardun politikoan», nabarmendu du.Euskal gehiengo sindikalak uste
|
du
egungo testuinguru politikoan beharrezkoa dela «estatuaren jarduerak ardaztu dituzten errepresio eta Justiziaren instrumentalizazio estrategiak gainditzea». Horrekin batera, euskal gizartearen adierazpen eta parte hartze politikorako eskubideak babestuko dituzten «normalizazio politikorako bideak» sendotu behar direla uste du.Oharrean nabarmendu dutenez, euskal gehiengo sindikalak «egoera honetan ez du ezer egin gabe geratu nahi», eta euskal gatazkaren konponbide demokratikoarekiko konpromisoa adierazteko egingo diren ekimenetan parte hartuko duela nabarmendu du.Horien artean dago Eleak eskubide zibil eta politikoen aldeko mugimenduak Donostiako Zuloaga plazan antolatutako Aske Gunea.
|
|
|
nola hezi hurrengo belaunaldiak. Beste parte hartzaileetako batek, Enara Arrietak, gogoeta egin du ikasleek egungo hezkuntza sisteman duten lekuaz. «Ikasleek nahiko jardun pasiboa
|
dute
egungo sisteman. Agian hori alor teorikoan aldatu da zertxobait, baina praktikan ez.
|
|
|
Haren arabera, egungo sistema «eutsiezina» da. «Ezin
|
dugu
egungo azpiegiturak mantentzen jarraitu eta berriak egin. Bidesarietan aldaketa bat izan behar da».
|
|
|
Nola ikusten dituzu alor bata eta bestea. Bi esparruen artean kontraesan bat dagoela esango nuke. Batetik, uste
|
dut
egungo curriculumak nahikoa irekiak direla hezkidetzari lekua egiteko. Baina arazo larri bat dago:
|
|
|
Horiek guztiak frogatzen dute Euskal Herrian gatazka bat bizi dugula.Holako egoerak ez ditugu gehiago bizi behar. Panorama politiko berri bat behar
|
du
egungo euskal gazteriak. Baina horretarako, arazoaren ondorioak baino gehiago, arazoaren jatorriari dugu denek aterabide bat atzeman behar.
|
|
|
Aurreiritzi horrek indar handia du, ikasleak biltzeko modu horren atzean hautaketa soziala dagoelako; bestela esanda, eskaintza unibertsitarioak sozialki ahulenei mesede egingo ez diela ziurtatzen da. Baina eragozpen horiek gure unibertsitateei eta gizarte osoari kalte egiten diete, baita klase pribilegiodunei ere, egoera horretan horiek ere ezin
|
dutelako
egungo gizarteak eskatzen duen bikaintasun prestakuntza lortu.
|
|
|
Bestalde, Urkulluren ondotik, Ramon Jauregik egin du agerraldia aipatu bileraren inguruko balorazioa egiteko eta argi adierazi du PSOEren Gobernuak ez
|
dituela
egungo terrorismoaren kontrako politika eta espetxe politika aldatuko. Une honetan horrelako erabakiak hartzea ez dagokio Gobernu honi, azpimarratu du.
|
|
|
Desberdintasunaren narzisismoak ez dakit zenbaterainoko eragin indarra
|
duen
egungo munduan, baina berdintasun edo berdinkeriaren izenean ukatutako diferentzia indarrean dago: –Gizarte irekiaren izenean, egiazko diferentzia ukatuz, uniformitatea inposatzen baldin bada, batzuek (diren bezalakoak izateko) duten eskubidea besteei ukatu egiten zaie?.
|
|
|
Guraso bakarreko familiak, adibidez, kanpoan geratu dira. Eskatzaileek bi urteko ezkontzazko harremana ziurtatu behar dute, eta, bi kideetako bat lehenago ezkonduta egon bada, gutxienez bost urte pasatu behar
|
ditu
egungo ezkontidearekin ezkonduta. Diru sarrerek ere badute eragina, eta familia unitateko pertsona bakoitzeko (adoptatuko den haurra barne) urtean 10.000 dolar baino gehiagokoak izan behar dute.
|