2007
|
|
Ordenagailua garun bihurtzeko asko falta zaio informatikari.
|
Duela
bi hamarkada arte, ideia iraultzailea izan zen, eta geroztik poliki aurreratu da. Horregatik, neurona sareak eta adimen artifiziala ez dituzte asko aipatzen gaurko politikari eta enpresari handiek.
|
|
Bi zutoinen artean dagoen kate zati bakoitzaren kurba zenbakiak definitzen du. Kurbaren formula bitxia da,
|
dituen
bi batugaietan agertzen delako zenbakia: y= (e x+ e x)/ 2. Horrelako egiturak diseinatzen dabiltzan ingeniarientzat, beraz, beti kontuan hartu beharreko osagaia da zenbakia.
|
|
Eboluzioan, duela 150 milioi urte banatu ziren, eta oso bide ezberdinak egin dituzte. Dengea transmititzen duenak askoz genoma handiagoa du malariarenak baino, bost aldiz handiagoa, eta, hala ere, gene kopuru bera
|
dute
bi eltxoek.
|
|
Motor baten gurpilak, aldiz, giroskopio eraginkorrak dira. Gidariak motorra okertzen duenean, kurba hartzen du, baina azpialdean
|
dituen
bi gurpilek ez diote uzten erortzen.
|
|
Lehendik ere badaude horrelako zenbait tresna sarean (WebConc eta WebCorp, adibidez), baina horiek ere Interneteko beste tresna eta bilatzaileek euskararekin
|
dituzten
bi arazoak dituzte: batetik, forma zehatz bat soilik bila dezakete, eta ez hitz edo lema baten forma guztiak batera esaterako, lur bilatzeko eskatu eta lur, lurra, lurrean, lurrarekin... aurkitzea interesatzen zaigu; bestetik, euskarazkoak ez diren emaitzak ere eman ditzakete eta ematen dituzte, baldin eta hitz forma bera bada beste hizkuntzaren batean (software, anorexia eta sulfuroso hitzen kasuan, adibidez).
|
|
Grabitate indarra gero eta ahulagoa da, bi gorputzen arteko distantzia handitu ahala; kontua da zer abiaduratan ahultzen den. Newton konturatu zen distantzia bikoizteak ez
|
zuela
bi aldiz ahultzen indarra, baizik eta lau aldiz, eta, horregatik, indarraren formulan, distantziaren karratua jarri zuen zatitzailean.
|
|
Ildo horretan, estereo edo kamera anitzeko eye tracking sistemek eman dituzte emaitza nabarmenenak. Alde batetik, buruaren kokapena erabaki egiten da eremu zabala
|
duten
bi kamera erabiliz, irudian (ezkerrean, behean) pantailaren gainean daudenak. Burua espazioan kokatuz gero, begiari jarraitzen dion beste kamera, pantailaren azpialdekoa, puntu horretara fokatzen da motor bereziak erabiliz, prozesatzeko egokia den irudi bat lortzeko.
|
|
Gaur egun, unibertsitaterako liburuen 23 izenburu ditu Elhuyar Fundazioak katalogoan, eta orain aurkezten ditugun beste bost izenburuak laster sartuko ditugu. Gaiari dagokionez, elkarrekin zerikusirik ez
|
duten
bi multzotan bana daitezke bost liburu horiek.
|
|
Materia guztia quarkez osaturik badago ere, materia arruntean quarken konbinazio jakin batzuk bakarrik gertatzen dira. Orain, ordea, beste konbinazio bat
|
duten
bi partikula detektatu dituzte. Hiru
|
|
Materia guztia quarkez osaturik badago ere, materia arruntean quarken konbinazio jakin batzuk bakarrik gertatzen dira. Orain, ordea, beste konbinazio bat
|
duten
bi partikula detektatu dituzte.
|
2008
|
|
Beharbada, ez dute erloju guzti guztiek betetzen hori; harea erloju batek, adibidez, lehen zatia besterik ez du. Baina erloju moderno guztiek
|
dituzte
bi zatiak. Esate baterako, penduluan oinarritutako erlojuetan, lehen zatia pendulua bera da, maiztasuna markatzen duen gailua baita, eta bigarrena, erlojuaren mekanismoa, penduluaren joan etorriak kontatzen dituzten gurpiltxoak; joan etorri horiek kontatzen dituzte, eta esfera batera transmititzen dute kontaketaren informazioa.
|
|
Animalia askok, ordea, beste estrategia bat dute ikusmenarekin: oso banatuta
|
dituzte
bi begiak, eta ezin dituzte distantziak neurtu, baina eremu zabal bat ikusten dute. Estrategia hori ere imitatu nahi izan du zinemaren industriak.
|
|
Ikertzaileek jakin nahi izan dute nola eragiten duen erreakzio horrek garagardoaren zaporean, eta, horretarako, erreakzioa gerarazten duen konposatu bat gehitu dute prozesuaren erdian. Erreakzioa geratuta, 11 molekula aurkitu dituzte alfa dikarboniloen taldekoak; haien artean, karamelu eta arrosa usaina
|
duten
bi molekula. Erreakzioa ez bada eteten, ordea, zapore txarra ematen duten hainbat produktu sortzen dira, eta, beraz, kimikariek uste dute garagardoaren kalitatea zaintzeko gakoetako bat izan daitekeela garagardoa egiteko prozesuan Maillarden erreakzioa kontrolatzea.
|
|
ETC Taldea Kanadako elkarte ekologista bat da, eta,
|
duela
bi urte, nanopartikulak zituzten produktuentzako etiketa berezi bat sortzeko lehiaketa bat jarri zuen martxan. Arrakasta nahiko handia izan zuen:
|
|
Euskal Herrian bertan, dagoeneko heldu diote gai horri. CIC nanoGUNEk koordinatuko ditu EAEn nanoteknologian aritzen diren enpresen jarduerak, eta, oraindik martxan jarri ez den arren, CIC nanoGUNEkoek garbi
|
dute
bi alderditan jardungo dutela bereziki: batetik, nanoteknologiaren bidez medikuntza aplikazioetarako sortutako produktuen segurtasuna kontrolatuko dute, eta, bestetik, nanosegurtasunaren behatokia egin nahi dute.
|
|
Muga horretara gehien hurbiltzen diren ispiluak Teleskopio Binokular Handiak ditu, Arizonan. Teleskopio horrek 8,4 metroko diametroa
|
duten
bi ispilu erabiltzen ditu, eta hori da muga praktikoa. Pieza bakarreko ispiluetan behintzat.
|
|
Puntu beroen fenomenoa imitatzeko, dentsitate desberdina
|
zuten
bi likido jarri zituen ontzi batean Parisko Unibertsitateko Anne Davaille k 1999an. Likidoek ez zutenez dentsitate bera, ez ziren nahasten, baina behekoa, dentsoena, berotzean, ikusi zuen nola kono antzeko bat eratzen zuen bi likidoen arteko mugan, eta, azkenean, nola iristen zen likido dentsoenaren haritxo bat gainean zuen likidoaren gainazaleraino; eta nola denbora luze samarra irauten zuen han.
|
|
Aurten, bi urtetik behin egin ohi denez, dibulgazio artikuluak saritzeaz gain, liburu bat idazteko proiektu bati beka bat eman diote. Eta, bide batez,
|
duela
bi urteko beka irabazi zuen liburuaren aurkezpena ere egin zen ekitaldian.
|
|
Hutsean gelditu ez dena
|
duela
bi urteko beka irabazi zuen Begoña Arrate Larrañagaren Biziaren sarea ehuntzen proiektua izan da. Jada ikusi du argia, izenburu bereko liburu bihurturik, eta ekitaldian aurkeztu zuen Arratek berak.
|
|
Horixe bera egin nahi dute kilogramoarekin. Indar handiena
|
duten
bi proposamenek antzeko konponbidea eskatzen dute. Metroarekin gertatu zen bezala, mugatuta ez dauden konstante batzuk zehaztu behar dituzte, nahitaez.
|
|
Putzuko erregeak indarra erabiliko du, ordea: isatsean
|
dituen
bi gako pareekin buruaren atzealdetik helduko dio emeari, eta hark gorputza arraren toraxera okertutakoan, estali egingo du.
|
|
Lehenago ere argitaratu izan du Elhuyar Fundazioak Osasungoa Euskalduntzeko Erakundeak saritutako lan bat.
|
Duela
bi urte, Edurne Ugarte medikuak idatzi zuen Patologia Orokorra liburua argitaratu zuen. Obra hartan, patologiaren atal orokorra, arnas aparatua eta zirkulazio aparatua landu zituen egileak, mila orrialdeko liburu mardulean.
|
|
Aztergai
|
zituzten
bi espezieetan, aldiz, 17 base pare horietako lau berdin berdinak ziren. Horrek pentsarazi die zientzialariei ahaidetuta daudela, eta sifilisaren bakterioa beste bakteriotik sortu dela.
|
|
Eskoletan, esaterako, arazo handia izaten da ordutegi egokia egitea. Gela bakoitzeko irakasle bat behar da, eta irakasle batek ezin
|
du
bi gelatan egon aldi berean. Noski, irakasle bakoitzak bere gaia eman behar du, eta, agian, gai batzuk hobe da ordu batean ematea eta ez bestean (ez da komeni matematika, fisika eta halakoak azken orduan jartzea).
|
2009
|
|
Orain arte, ordea, inork ez
|
zuen
bi ideia horietako bakar bat berresteko frogarik. Harvard Smithsonian Astrofisika Zentroko ikertzaileek aurkitu dute froga bat, lehenengoaren alde.
|
|
Horrelako objektu bat esplikatzeko, bi aukera baino ez daude: soka kosmiko batek sorturiko grabitazio lentearen efektua (beraz, galaxia bakar baten bi irudi berdinak), edo propietate oso berdintsuak
|
dituzten
bi galaxia (bai fotometrian, bai espektroskopian) elkarren ondoan egotea (gure ikuspuntutik). Bi aukerak oso probabilitate txikikoak dira, eta, benetako erantzuna jakitearren, behaketa zehatzagoak egin zituzten.
|
|
Nafarroa da salbuespena, eta, horregatik, askok eredutzat dute. Esate baterako,
|
duela
bi urte, Nature zientzia aldizkari ospetsuak artikulu bat eman zion Nafarroako ekoizpen ereduari. Egilea Daemon Fairless da, eta lurraldean elektrizitate ekoizpenak izan duen bilakaera azaltzen du artikuluan.
|
|
Eta hura ez zen halabeharra izan, berberak baitira gizarte irekiaren ideologiaren eta ezagutza zientifikoaren oinarriak. Askatasuna, zalantza, tolerantzia eta baikortasuna
|
dituzte
biek oinarri gisa, eta aurreiritzia, intolerantzia, dogmatismoa eta ezkortasuna dira bien arerio nagusiak.
|
|
Zientzialaria ezin da ziur egon, eta ziurgabetasuna ez da berea, hau da, arazoa ez da teknologia on bat falta
|
duela
bi neurketak zehatz egiteko. Inork ez du inoiz asmatuko neurketa arazo hori konponduko duen gailu edo metodo miresgarririk.
|
|
Haren atzetik etorri ziren Starfire Red, zebra arrain fluoreszente gorria, eta,
|
duela
bi urte eskas, Electric Green eta Sunburst Orange, berdea eta laranja, hurrenez hurren. Guztiak koralen geneak txertatuta.
|
|
Kokapena finkatutakoan, zimenduetatik hasi ziren eraikina prestatzen, barruan egingo zen ikerketa behar bezala egiteko. Hasteko, elkar ukitzen ez
|
duten
bi plataforma eraiki zituzten, batean eskakizun bereziak dituzten laborategiak jartzeko, eta bestean aparkalekua egiteko. Hala, ibilgailuek aparkalekuan sortzen duten bibrazioa ez da iristen esperimentuen eremura, hormigoizko plataformaren bidez.
|
|
Ikus ditzagun bi adibide nahiko inozo. Beheko bi grafikoetan, Euskal Herrian jarraipen handia
|
duten
bi lasterketaren profilak ageri dira. Batean, Frantziako Tourrean txirrindulariek 159,5 kilometroan zehar igotzen dituzten hainbat mendiko portu agertzen dira, tartean Tourmalet metroko altuera.
|
|
Datu oso desberdinetatik abiatuta, oso antzeko profila
|
duten
bi grafiko sor daitezke. Eskala kontua da dena.
|
|
Galeriak laborategi bihurtu zituzten, eta gerora handitu ere egin dituzte. Hasieran 105 metro karratuko instalazioa zuten, eta, orain, berriz, 1.000 metro karratu inguru
|
dituzte
bi galeria horien ondoan beste bat eraiki dutelako. Izan ere, esperimentuak egin ahala ikusi dute oso leku aproposa dela, eta nazioarteko hainbat taldek erabiltzen dute.
|
|
|
Duela
bi urte hasi ziren EAEn Aingiraren Kudeaketa Plana garatzen. Erkidego plana garatzeko lantaldeak aingiraren kudeaketan inplikatutako erakunde guztiak biltzen ditu, hala administrazioak nola eragile zientifiko teknikoak:
|
|
Euskal Herrian
|
baditugu
bi Da Vinci dagoeneko. Lehenengoa 2006aren amaieran iritsi zen Bilboko Virgen Blanca klinikara; eta joan den azarotik Donostiako Poliklinika Gipuzkoan ere lanean ari da beste bat.
|
2010
|
|
Metodo berriak iraungitako ornodunen hortz, hezur eta arrautza oskoletako karbono eta oxigeno isotopoak baliatzen ditu. Bioapatita deritzon minerala hortz, hezur edo oskoletan sortzen denean, elkartzeko joera
|
dute
bi isotopo horiek. Baina beroak oztopatu egiten du prozesu hori.
|
|
Joe Silk: Kosmologiak gaur egun
|
dituen
bi misterio handienak materia iluna eta energia iluna dira
|
|
Kosmologiak gaur egun
|
dituen
bi misterio handienak materia iluna eta energia iluna dira. Materia galaxien lehengaia da, eta gu (eta izarrak) materia horren zati txiki batez osatuta gaude; besteari materia iluna deitzen diogu, eta ez dakigu zer den.
|
|
Nahiko arraroa da hori, batez ere kultura eta hizkuntza hain antzekoa
|
duten
bi populaziotan, hala nola hegoaldeko eta iparraldeko euskaldunen kasuan. Izan ere, horrek esan nahiko luke historian zehar bereizita egon direla bi populazio horiek, dio Mikel Iriondok, EHUko Genetika, Antropologia Fisikoa eta Animalien Fisiologia Saileko ikertzaileak.
|
|
Ikertzaileek nahiko azkar deskubritu zuten talidomidak
|
dituen
bi isomeroetako bat kaltegarria zela eta bestea onuragarria. Hain zuzen, molekulak bi forma hartzen ditu, berdinak, baina bata bestearen ispilu balira bezala:
|
|
Botika bat eraginkorra ote den ikusi nahi dugu? Botika hori plazebo batekin alderatu behar
|
dugu
bi aldetatik itsua den entseguan; alegia, ez pazienteek ez medikuek jakin gabe nork hartzen duen botika, nork plazeboa. Horrek, eta ez beste deusek, erakusten du tratamendu bat eraginkorra den edo ez.
|
|
Aurkitzaileek Australopithecus espezie berri bat dela aldarrikatu dute Ia bi milioi urte
|
dituzten
bi hominidoren fosilak aurkitu dituzte Hego Afrikako Witwatersrand Unibertsitateko ikertzaile
|
|
Ia bi milioi urte
|
dituzten
bi hominidoren fosilak aurkitu dituzte Hego Afrikako Witwatersrand Unibertsitateko ikertzaile batzuek. Fosilak mutil gazte batenak eta emakume heldu batenak dira.
|
|
Behar baino zelula gehiago edo gutxiago baditu, ez da egokia; zelulak tamaina berekoak ez badira, ezta ere; detritu zatiak baditu, ezta ere. Puntuazio altuena
|
duten
bi edo hiru enbrioi aukeratzen dira, umetokiari itsasteko ahalmen handienekoak direlakoan.
|
2011
|
|
Izan ere, horrelako bat izatea etxean fabrika bat izatea da, gauza ugari ekoizteko gai dena (tamaina eta material jakin batzuetakoak, behintzat), horien eredu digitala edo planoa izanez gero. Eta eredu digitalak, gauza fisikoak ez bezala, erraz zabaltzen dira Internet bidez. Gainera, eredu digitalak egitea gero eta errazagoa da, 3D modelizazio software bat, CAD software bat, 3D eskaner bat edo, zergatik ez, kinect bat erabiliz(
|
duela
bi zenbaki kontatu genizuen bezala). Musika, film eta liburu digitalarekin jazo den banatze fenomenoa ikusirik, pentsatu zer gerta daitekeen objektu fisikoen munduan horrelakoak egitea ahalbidetuko lukeen panorama batean...
|
|
Profil argidinamiko baten portaera aerodinamiko baten antzekoa litzateke. Alde batean bestean baino presio handiagoa izan behar
|
dute
bi profil motek, indarra, eta, horren ondorioz, mugimendua, sortzeko. Profil aerodinamikoen kasuan, airea azkarrago pasatzen da goiko aldetik beheko aldetik baino, eta horrela sortzen da presio desberdintasuna.
|
|
zalantza, askatasuna, tolerantzia eta baikortasuna dira oinarri edo balio horiek. Eta arerio berberak
|
dituzte
biek: aurreiritziak, intolerantzia, dogmatismoa eta ezkorkeria.
|
|
Eredu horiek oinarri hartuta, CERNeko zientzialariek espero
|
zuten
bi zirkonio atomo sortuko zirela merkurio bakoitzetik. Izan ere, zirkonio atomoen nukleoetan neutroi kopurua magikoa da (50), eta, protoi kopurua, erdimagikoa (40).
|
2012
|
|
|
Duela
bi urte, aldizkari honen atal honetan bertan, Interneteko bilatzaileek izan duten eboluzioa eta etorkizunean izango dituzten ahalmen berriak aurkeztu genizkizuen. Orduan aipatzen genuen Elhuyarko hizkuntza teknologien I+G sailean ari ginela ikertzen eduki eleaniztunean hobeto nabigatu eta bilatzeko tekniken inguruan.
|
|
Sarean euskaraz aritzeko ohitura
|
dugunok
bi arazo nagusi izaten ditugu edukia bilatu nahi dugunean. Bata, euskarazko edukia bilatu nahi dugunean:
|
|
Autoktono edo bertakotzat
|
ditugun
bi espezie bizi dira gure lurraldean:
|
|
Oximorona da halako figura bat, esaterako. Kontrako esanahia
|
duten
bi hitzek edo adierazpenek osatzen dute oximoron egitura sintaktikoa. Adibidez, gau zuria. Oximoronaz gain, esaldi okerrak, neutroak eta pleonasmoak (izen lagunek adierazkortasuna gehitzen dute baina ez dira beharrezkoak) erabili zituzten ikerketan, subjektu modura izen bera erabilita.
|
|
Matematikoki erraza da monopolo magnetikoa aurkitzea. Ohiko iman batek muturretan
|
ditu
bi poloak; egitura hori luzatuta, poloak bata bestetik urrunduko dira. Infinituraino luzatzen den egitura batean, mutur bakoitza monopolo bat izango da.
|
|
Neke kronikoari buruz
|
duela
bi urte argitaratutako lan bat atzera bota du orain Science aldizkariak, txostenean eta ateratako ondorioetan konfiantza galdu duelako. Lan hartan, neke kronikoaren jatorrian XMRV birusa egon zitekeela eman zen aditzera, eta halaxe argitaratu zuen aldizkari honek 2009ko abenduko zenbakian.
|
|
Neke kronikoari buruz
|
duela
bi urte argitaratutako lan bat atzera bota du orain Science aldizkariak, txostenean eta ateratako ondorioetan konfiantza galdu duelako. Lan hartan, neke kronikoaren jatorrian XMRV birusa egon zitekeela eman zen aditzera, eta halaxe argitaratu zuen aldizkari honek 2009ko abenduko zenbakian.
|
|
Izan ere, zeluletan gertatzen diren aldaketa epigenetikoek gaixotasunak eragin ditzakete, adibidez, minbizia. Edo marka epigenetiko desberdinen ondorioz, minbizia izateko aldez aurretiko joera genetiko bera
|
duten
bi pertsonak bilakaera desberdina izan dezakete gaitzaren aurrean. Orain arte ez baitut esan, baina ingurunearen eraginpean aldatzea da epigenomaren ezaugarri nagusietako bat.
|
|
Eta emaitzak konplexuak ez badira ere, agian zailak dira irudikatzen. Lan horri aurre egiteko, bere baitan
|
dituen
bi profesionalek lan egiten dute elkarrekin, alegia, astronomoak eta artistak: Nik neuk astronomiaz dakidana ere erabiltzen dut.
|
2013
|
|
Frankenhaeuserrek estresa ikertu zuen, jakiteko zerk sortzen zuen generoen artean zegoen aldea. Eta frogatu zuen estresaren hormonak sortzen dituzten guruinek, giltzurrun gainekoek, funtzionamendu berdina
|
zutela
bietan; desberdintasun nabarmenena ez zen biologikoa, nolako bizimodua zuten baizik. Ikerketak agerian jarri zuen emakumezkoak gizonezkoak baino estres handiagoa izatearen arrazoia zeramaten bizimodua zela.
|
2014
|
|
Horrez gain, asko daki mikrobiotaz, gure hesteetan bizi diren mikroorganismoez, alegia. Izan ere, mikroorganismo horiek eragin handia
|
dute
bi gaixotasun horietan. Baina baita gorputzeko funtzio nagusiekin ere:
|
|
Hau da, ez litzateke bakarrik esango mugako nortasun nahasmendua daukatela, baizik eta bakoitzaren larritasun maila eta ezaugarriak ere zehaztuko lirateke; alegia, informazio gehiago izango genuke. Gainera, eredu berri horri jarraituz, Mariaren kasuan, esan ahal izango litzateke mesfidantza ezaugarriak dituela, eta, hala, ez
|
lituzke
bi diagnosiko izango, ez litzateke gertatuko diagnostiko teilakatzerik.
|
|
" Nire garunaren funtzionamenduaren emaitza naiz"; hala dio Pedro Larraaga matematikariak. Garuna ezagutzeko xedea
|
duten
bi egitasmotan dabil lanean, eta, haren arabera, azken urteotan aldatu egin da gure burua ikusteko modua: " Bioinformatikaren hastapenetan, gure geneen emaitza ginela uste genuen.
|
|
" Nire garunaren funtzionamenduaren emaitza naiz"; hala dio Pedro Larraaga matematikariak. Garuna ezagutzeko xedea
|
duten
bi egitasmotan dabil lanean, eta, haren arabera, azken urteotan aldatu egin da gure burua ikusteko modua: " Bioinformatikaren hastapenetan, gure geneen emaitza ginela uste genuen.
|
2015
|
|
Bektore izaera hori aztertzeko, bi norabide hartu behar dira konbentzioz (x eta y), eta momentu linealaren bi proiekzioak aztertu, bakoitza bere aldetik. P konstante izateak esan nahi
|
du
bi proiekzioek konstanteak izan behar dutela aldi berean:
|
|
A puntutik B puntura modu eraginkorrean bidaiatzeko, derrigorrezkoa da haien kokapena zehazki jakitea. Helburu hori lortu nahian dabil gizadia
|
duela
bi mila urtetik. XVI. eta XVII. mendeetako komertzio eta kolonizazioaren eta XX. mendeko gerra hotz eta beroen ondorioz, puntu horiek milimetro mailako zehaztasunez jakitera iritsi gara gaur egun. Horretarako, beharrezkoak izan dira matematika, astronomia eta erlojugintzako aurrerapenak.
|
|
Havelock Ellis eta Magnus Hirschfield izan ziren intersexualitatearen kontzeptua landu zuten lehen sexologoak, eta, haien arabera, gizonezkoek zein emakumezkoek, denok
|
ditugu
bi sexuetako ezaugarriak, eta horrek sortzen du aniztasuna. Hortaz, hori da sexologian intersexualitatea, eta ez, batzuek uste duten bezala, organo genital anbiguoak izatea, argitu du Mayorrek.
|
|
Harrapaketa baten amaieran, segundoko 10 pultsu igortzetik segundoko 120 pultsu igortzera alda daitezke saguzarrok. Harrapaketa fasearen amaieran gertatzen den pultsuen bizkortze horri buzz deitzen zaio, eta, saguzar arrantzale horien kasuan, ezaugarri ezberdinak
|
dituzten
bi zatitan bereizten da: 1 buzza eta 2 buzza (5 irudia).
|
2017
|
|
Emaitzek erakusten dutenez, oilo erasotzailearen (E) eta erasoa jasaten duenaren (J) arteko distantzia eta oilo erasotzailearen (E) eta haren gertuko bi oiloen (E1 eta E2) arteko distantzia berdina da. Baina, erasoa jasaten duena (J) erasotzailetik (E) hurbilago dago, gertuen
|
dituen
bi oiloak (J1 eta J2) baino. Buruaren noranzkoari dagokionez, emaitzek erakusten dute erasoa jasaten duen oiloa (J) gehienetan erasotzaileari begira dagoela, beste oiloak ez bezala (E1, E2, J1 eta J2).
|
2018
|
|
|
Duela
bi urte egin zituen adierazpen horiek. Mundu osoko kideentzat egongo omen zen irekita, eta, ahalegin handia eskatuko zuela onartu zuen arren, garaia dela iritzi zion.
|
|
Gure ikerketa taldean ere, Biodonostian, ari gara zahartzea ikertzen. Kalte kognitiboa zahartzearen ezaugarri unibertsala da, eta kalte kognitiboan eragina
|
duten
bi faktore dira energia sintetizatzeko gaitasuna eta kolesterolaren metabolismoa. Bi osagai horiek gakoak izan litezke gaixotasun neurologiko ugaritan; alde batetik, garuna delako energia eskari handiena duen organoa, eta, bestetik, deskribatua dagoelako nola hartzen duen parte kolesterolak zenbait eritasun neurologikotan, esaterako, parkinsonean edo alzheimerrean.
|
2019
|
|
Bai,
|
duela
bi urte, Harvardeko ikertzaile batzuek lehenengo aldiz lortu zuten hidrogeno metalikoa sortzea. 1968an, Neil Anshcroft ek iragarri zuen material hori supereroalea izan zitekeela, baita tenperatura altuetan ere.
|
2020
|
|
Hala, gero eta aditu gehiagok diote COVID ez
|
dituela
bi aldaera soilik; hau da, arina, batzuetan baita asintomatikoa ere, etxean erraz gainditzen denea; eta larria, zeinak ZIU batean tratatzea behar dezakeen. Are gehiago, Nisreen Alwan epidemiologoak galdera hau egin du BMJ aldizkarian:
|