2007
|
|
Adibideari jarraituz: Konstituzioak lehentasuna
|
du
Autonomia Estatutuaren gainetik, Autonomia Estatutuak lege autonomikoaren gainetik, lege autonomikoak autonomia erkidegoko Gobernu Kontseiluaren dekretuaren gainetik, eta autonomia erkidegoko Gobernu Kontseiluaren dekretuak kasuan kasuko autonomia erkidegoko kontseilari baten aginduaren gainetik.
|
|
Izatez, lege organikoaren bidez onesteak ez du esan nahi beste lege organikoen modukoak direnik, hala izango balitz, geroko edozein lege organikok autonomia estatutua aldatu ahal izango luke eta. Bada, Konstituzio Auzitegiak argi utzi du Estatuko arauek (lege organikoaren bidez arautu arren) ezin
|
dituztela
autonomia estatutuak aldarazi horiek arautu beharreko arloei dagokienez (abuztuaren 5eko 76/ 1983 eta martxoaren 29ko 56/ 1990 KAE). Arlo horretako gatazkarik serioenak autonomia estatutuen eta horien ostean Estatuak emandako oinarrizko legeen artean gertatu dira.
|
2008
|
|
Azkuek, ikusten denez, interes handia
|
zuen
autonomia Estatutuaren inguruan, eta auziaz Eusko Ikaskuntzako kide zen Juan Gallano errepublikarrarekin (une hartan Bizkaiko Gestora probintzialeko presidente kargua zuena) hitz egiten zuen, nahiz ideologikoki ez izan idekoak, ondoren EAJko buru bati idazten zion, eta, azkenik, Espainiako Gobernuarekin mintzatzeko, bitartekari posible gisa aipatzen zituen euskal karlotradizionalista espainiarzal... Argi dago Azkuek partidismoak gaindituz, behar zen guztiekin tratatzen zuela autonomiaren alde.
|
2010
|
|
–Guk esaten genuena zera zen: lau herrialdeetako instituzionalizazio komuna nahi genuela, gure ustez egungo ordenamendu juridiko politikoan hori autonomia zela, ez zegoela lau herrialdeak lotzerik beste formula batekin, besteak beste federazioa debekatuta dagoelako Konstituzioan; uste
|
genuela
autonomia estatutuaren proposamenak bazuela historian oinarri garbi bat lau herrialdeetan; gainera, onartzen genuela hori bakarrik martxan jar zitekeela nafarrak ados bazeuden; eta uste genuela proposamen arrazoizkoa egiten ari ginela. Gainera, norbaitek baldin bazuen proposamen alternatiboa, mahai gainean jarri behar zuela?.
|
|
Gurea zena ukatzeko, eta horrekin batera transferentzia bera?, Serra presidenteordea irakurtzen hasi zen: " Ez duzue arrazoirik, begira zer dioen
|
zuen
Autonomia Estatutuak". Estatuko eta hainbat autonomia erkidegotako legeria politikoa biltzen zuen vademecum batetik artikulu bat irakurri zuen...
|
2018
|
|
1975ean, KAS alternatibak berretsi zuen independentzia zazpi herrialdeentzat aurreikusten zuela, baina urrats taktiko gisa proposatzen zuen Euskal Herri penintsularreko lau probintzien batasuna.320 Franco hil ondoan, aldaketa instituzionalaren garaia zetorren. Abertzaleek argi
|
zuten
autonomia estatutua lortzekotan, Euskal Herri penintsular osorako izan behar zela.
|
2022
|
|
Estatutua aldatu ez izanaren errua, baina, alderdi abertzaleena da, PSE EEko idazkari nagusi Eneko Anduezaren ustez: «Ez
|
badugu
autonomia estatuturik modernoena, hori gertatu da alderdi nazionalistek obsesio subiranistak eta erabakitzeko eskubidea jarri dituztelako gure garaiekin bat egingo duen estatutu baten aurretik». Onda Vascan egindako elkarrizketan, estatutuan jasotako eskumenen eskualdatzeari buruzko gatazkaz ere jardun du, Madrilek ezarritako egutegia «orientatzailea» dela adierazteko.
|
2023
|
|
Polinesia Frantsesak 1984tik
|
du
autonomia estatutu bat, eta, garai hartan, bakana eta berritzailea izan zen; harrezkero, hirutan eguneratu dute, eta uhartediak eskumen asko ditu orain. Beste batzuk, ordea, estatuarenak dira oraindik ere:
|
|
Yvan Colonna preso independentista 2022ko martxoan kartzelan hil ostean uhartean sorturiko «indarkeria sinestezinaren» barruan. Buruzagi autonomiazaleak berretsi zionez, «eskatzen
|
dugun
autonomia estatutua Frantziako Errepublikaren barruan txertatzen da».
|