2001
|
|
Ormaetxea jaunaren esana alda dezadan hitzez hitz (Yakin, 9, 89 or.): " Gaurko au bezalako artikuluetan ez
|
duzu
aurrera arkituko nuan, nuban, nuen, nuben, nuin, niin, noon, noñ, ñuun, nun. Batasunaren bila omen zoazte.
|
|
Jesuitaren bat ere aipatu dugu eta Aita Kardaberaz aipa dezagun. Badakizue bere euskal lan guztiak argitaratuak daudela; ezin dezaket esan lehen bezala aski merke argitaratuak daudenik15, baina argitaratuak daude Retanarenean eta
|
badute
aurretik aita Leon Lopetegi  jesuitaren aurkezpen bat eta hor Aita Lopetegik oso ongi azaltzen du zergatik ez zen aita Kardaberazen San Ignacioren bicitza16 hemezortzigarren mendean agertu, joan den mendean baizik, segur aski Aita Aranak agerrarazia. Zergatik ez zen agertu hemezortzigarrenean?
|
|
euskara, mendeko ikusten dut, gero eta mendekoago erdararen. Eta gure artean ez
|
ditugu
aurrez aurre euskara/  erdarak, euskara/ erdara baizik. Guretzat, zinetan eta benetan, erdara, beste zerbait bezala, no hay mà ¡ s que una.
|
|
Baina honek gutxi axola du. Berezkoa izan ala nekez landua, ondoreak
|
ditugu
aurrean. Ez da guretzat maisu txarra.
|
|
Ez zuen inongo amets herritara ihes egin beharrik. Aski
|
zuen
aurrean zeukana kantatzearekin.
|
|
Ez da erraz, laurehun urteren buruan, liburu honen pasarte bakoi  tzaren zentzuari buruz bat etortzea. Idatzi izan dut, esate baterako, eta lehengoan nago oraindik, Lafonen iritziaren kontra," Amorosen partitzia" deritzan poemaren bertso batean(" Haren irudi ederrori begietan ehoki"), ehoren forma
|
dugula
aurrean, ez egonena. Baina horrelako zenbait huskeriatan ari gintezke eztabaika atertu gabe, eta deus gutxi axola du liburu osoa, oro har, ederki adi genezakeenez gero, euskalariek egin duten lanari eskerrak.
|
|
Ez zuen inongo amets herritara ihes egin beharrik. Aski
|
zuen
aurrean zeukana kantatzearekin.
|
2002
|
|
ez da munduan hizkuntza zahar edo berririk. Hizkuntzak modu batera ezagutzen ditugu, modu batera ezagutzen dugu euskara, eta modu batera erdara, guk bizi ditugun modura, eta eskura dugun egoera horrek beti
|
badu
aurretik hizkuntzaren beste egoera bat, berea euskarak eta berea gaztelaniak. Gaztelaniaren aurrekoa, ahalke eta herabe ere ematen dit denok dakizuen hau letretan jartzea, latina zen.
|
|
Ongi prestatua eta erakunde honi behar bezalako erantzunak, garaiz, eta ongi funtsatuak eskatuko dizkiona. Eta Euskaltzaindiak ez
|
du
aurrera segitzen halakorik izango ez balitz bezala, du aurrera segitu lagunarteko elkarte bat izango balitz bezala. Hori da nire ustea bederen, zeren bide hori aukeratuz gero, Euskaltzaindiak errespetua ere galduko baitu etorkizunean.
|
|
Beste ikastola batzuek
|
bazuten
aurretik sare txiki bat hedatua elkarren artean, argi eta garbi aukera pribatu bat eginez. Baina, usteketan eta denok pentsatzen genuenean legearen aukera hura ezin zela inola ere galdu, hori aldarrikatzen egona baitzen jendea urteetan zehar, bat batean hirugarren sare handi bat sortu zen:
|
2003
|
|
Eta zuk egunero bi aldiz pasatu behar
|
duzu
aurretik.
|
|
Horren arrazoia hemen nagusi zen parrokien patronatu pribatu sisteman dago. Parrokiako nagusia âaristokrata bat izan zitekeen, edo udala beraâ hamarrenaren erdiarekin geratzen zen, batez beste; apaizeriak beste erdiarekin atera behar
|
zuen
aurrera, herriaren  antzeko egoeran, alegia. Sistema horrek apezpikuen boterea ahuldu egiten zuen, baina baita herriaren eta apaizen arteko lotura indartu ere, apaiza zuzenean lekuan lekuko elizako nagusiak izendatzen baitzuen, eta bere senitartekoren bat izaten zen normalean.
|
|
El liberal Guipuzcoano). Baina prentsa idatzi horrek lehiakide ezin gogorragoa eta boteretsuagoa
|
du
aurrean, Fernà ¡ ndez Sebastià ¡ nek ederki adierazten duen bezala: " de un lado, el modo tradicional de la oratoria eclesià ¡ stica; de otro, el mà ¡ s novedoso y profano de la publicación impresa.
|
|
Jakina da," komunikazio publikoak eragin handia du multzoen identitatea, hala politikoa nola kulturala berma  tzerakoan, integrazio soziala eta politikoa bideratzerakoan, gizartearen pentsamoldea taxutzerakoan90". Lan intelektual handia da hedabideen eskuetan egon ohi dena, gure herriak intelektual horien guztien konkurrentzia behar
|
du
aurrera egiteko, euskalduntasunean.
|
2006
|
|
Aparkalekuko argi habe erraldoiak
|
zituzten
aurrean. Futbol zelai bat baino handiagoa zen aparkalekua, eta argi handi haiek estadio itxura ematen zioten.
|
|
Emakumeak begiak goratu zituen. Astiro astiro, larregizko zama
|
bailuen
aurrean. Nekez egin zitzaion inguratzen zuen guztia begiz jasotzea, ibaia, parkea, jendea.
|
|
Gidariak argi keinukariei eragin zien aldamenetik igarotzean, eta geldiarazi egingo gintuztela otu zitzaidan. Orduan konturatu nintzen argi berdea
|
genuela
aurrean.
|
|
oso hiztuna izan da txikitatik. ...ori izan zen Ursulak esan ziona, garai hartan?, Krakoviakoak ezin zuela amaiera onik izan, hori hasieratik jakin zuen Ursulak, baina ez zion ezer esan Janutari?, Stanislawek ez duela apenas ezer esaten, elkartzen direnean, hori zen bere suhiarengan gustatzen ez zitzaizkion gauza ugarietako bat; izan ere, Ursulak nahiago zuen Krakoviako mutila, sinpatikoagoa zelako, eta gazteagoa, baina horrek ezin
|
zuen
aurrera egin?, geroz eta hobeto konpontzen dela Tadeuzsekin, hori entzutean irribarre egin du Ursulak: harro dago bere bilobaz.
|
|
Ez du hainbesteko etekinik ematen. Eraikitzaileekin zuzenean adosturiko salmentak nahiko eta lar
|
genituzke
aurrera egiteko. Gorkak interes berezia du etxe honekin.
|
|
Musika abaildua: ematen zuen ez
|
zuela
aurrera egiteko gogorik.
|
|
Jarrera horiek gorabehera, hala ere, eta apaltasun osoz, uste
|
dugu
aurrean atzean baino mesede handiagoa egiten dugula, eta horixe aldarrikatu nahi dugu gaurko biltzarrean. Batez ere esaldia luzea eta korapilatsua denean, aurrean egon nahi dugu.
|
2008
|
|
Uste zenuena baino itsusiagoa al da dena? Edo imajinatu ere ezin zenezakeen mundu bat
|
duzu
aurrez aurre. Oinarrizko erabakia...
|
|
Pentsatu dut, gaur gauean sentitu ahal
|
dudanak
aurretik prozesu bat izan duela. Azken asteak prestakuntza bat izan direla eta jende asko ibili dela prestakuntzan parte hartzen.
|
|
Ondoren, etxerako bidea hartu dut. Ekialdeko antzokia
|
dugu
aurrez aurre kalearen amaieran, eta letra handitan hiru lerro irakurtzen dira: Ost.
|
|
–Baina gezurrik izan daiteke, patua idatzirik baldin badago? Gezurrak egiaren kontzientzia
|
du
aurre baldintzatzat, baina patua baldin bada, ekintzak baino ez daude. Zergatik etorri ginen hona?
|
|
Eta gero... Kaka, ezin
|
dut
aurrera egin. Audenen saioa irakurtzen saiatu naiz Barrutiak azpimarraturikoei jarraituz:
|
|
danba! ...luzatu nion, tira, zirikante, ez ahaztu hau, eta zakutoa ere harturik, ehizara alde egin zuen, baina ez ostera ere hitza eman gabe garaiz etorriko zela ehizatik, eta Villa Mariara joango ginela, patxo bat ere bidali zidan atetik, oroitze hutsak hunkitu egiten nau oraindik, eta kanpoko atea ixten sentitu nuenean, ohera itzuli nintzen eta lo egiteko pastilla bat hartu nuen gorputzak deskantsua behar
|
baitzuen
aurre egiteko laster gertatuko zenari...
|
2009
|
|
Leihotik barrena ikusten zuen Dariok argia piztuta zuen gela bat, eta gela barruan mahai oihal zuri luze batzuez estalitako mahai batzuk. Tarteka, zerbitzarietako bat leihora hurbildu eta handik hartzen zituen plater prestatuak, kristalaren atzean jarriak
|
baitzituzten
aurretik pasatzen zen jendea erakartzeko. Ogi txigortua, melokotoiak saski batean, abakando hotz bat izpiak tente, Italiako ardoa, lastoz kordatutako botila biribilean.
|
|
Gizon eginda zaude ia, gehitu zuen hari begira, beldurrak baina samur, pentsatzen baitzuen: " Ez dauka aitaren antz handirik, baina triste dagoenean, hotz denean, orain bezala, dar dar egiten duenean, iruditzen zait Dario
|
dudala
aurrean...". Ohean eseri zen eta sorbalda gainean jarri zion besoa?.
|
|
Hurrengo egunetan, goizez baino ez zen dendara joan. Lanaldi murritzak soldata laburragoa ekarriko bazion ere, momentuz,
|
bazuen
aurrera ateratzeko modurik; Felixen alarguntasun pentsioaz gain, bazuen dirutxo bat bankuan gordeta. Alde horretatik, Irene ez zirudien kezkatuegia.
|
|
hartuko zuen mutilak jatorra izan behar zuen. Hots, berak ezagutu egin behar
|
zuen
aurrez, eta jatorra iritzi ezik, ezetz esateko askatasuna eduki nahi zuen. Bazuen arrazoirik horrela jokatzeko.
|
|
Buruan dauzkadan zuen azkenengo irudiak kontuan hartuta, antza duten aurpegi ihartu bi dira zuonak; edonola ere, bada alderik bien artean. Zuregandik hurbilen egon nintzen unea, berriz, zehatz berba eginda, ez zen hura izan,
|
zuen
aurre aurretxotik igaro behar izan nuen lehentxeagokoa baino. Zuri begiratzeko aukera eduki nuen zuok ni han nintzela konturatu orduko.
|
|
Esan liteke ezberdin garenok ere, herritarrak nahiz kulturak eta gizarteak, globalizazioaren eraginez, gero eta berdinago ez bagara ere, gero eta antzekoago ari garela bihurtzen. Aukera berdintasun onuragarriarekin zerikusi gutxi duen berdintze prozesu bat
|
dugu
aurrez aurre.
|
|
Eta deslegitimazio bulkadak: arazo sozialak politika sozialen bidez konpondu daitezkeelako ideiaren krisi inplizitua
|
dugu
aurrean.
|
|
Marxista menderaezinek eta pentsamolde kritikoan zaildutakoek estrategia berria dakusate, langileriaren asimilatze kultural eta ideologikoa lortzera zuzendua. Ikuspegi horretatik, gezi pozoitua
|
dugu
aurrean, langileriak historian zehar gorpuztu duen egitasmo sozial, kultural eta politiko antagonistaren bihotzean sartu (nahi) dena. Kapitalismo globalizatuak funtzionala zaion langile postaylorista lortu gura du eta, horretarako, langileen parte hartzea, autonomia eta autoerrealizazioa bezalako berba lodi eta ederrak" saldu" nahi ditu.
|
2010
|
|
Bera aurretik joan da. Esan nahi
|
dut
aurretik joaten utzi diot. Zeren konkordunak autobusa gelditzeko txirrina jo duenean, jakinaren gainean utzi nau:
|
|
Dena prest zeukaat behar denean Magdalena hartu eta harantz abiatzeko. Niri ez zaidak dirurik falta biok bizitzeko behar
|
dugunari
aurre egiteko, eta nire etxeak ere lekua besterik ez dik biontzat eta etor daitekeenarentzat.
|
|
Loreak ikusiko zituen zelai eta arboletan, fruta berriak bazetozela usaintzen hasiko zen, beharbada bizitza berri batekin ere aurkituko zen eta honek poza sortzen zion bere baitan. Gaztea zen oraindik eta udaberri asko espero
|
zituen
aurretik.
|
|
Probatu al duzu inoiz atzetik? Nik ia denetik probatu dut; nahiago
|
dut
aurretik, zure aurpegia ikusi nahi dut, bestela edonorekin ari naizela iruditzen zait. Jarri ondo.
|
|
Baina neska gaztea pentsakor eta nahastuta geratu zen. Denborak ez
|
bazuen
aurrera egiten, zer gertatuko zen txikitatik senargai izendatua zuen gazte ezezagunarekin egin beharreko ezkon hitzeko festarekin. Urte hartan zuen ezagutzekoa bere ezkon nahia, baina denbora gelditu egingo balitz uharte honetan, aitona jakintsuaren botereak denboraren ez existentzia frogatuko balu, orduan luzaz egon ahal izango zen han, Akiles ederraz maitemindu ahal izango zen, eta itsaso atsegin haren uhinei aurretik zituen konpromisoak ezabatzen utzi ahal izango zien.
|
|
Eta Tor torrek Akilesen adatsei hozka eginez harengandik tira egiten zuen, alferrik, ez zuelako hura mugitzeko indarrik eta oinek ezin
|
zutelako
aurrera egin biok ehorzteko puntuan zegoen mantu zuri eta izoztu hartan.
|
|
Horiek segur aski ezagunagoak dira. Baina zenbait urruti xamar baldin badago ere merezi
|
dute
aurrez aipatu ditugunak ezagutzea. Horiek eta gehiago, noski.
|
|
El PaÃs egunkariak argitaratu zuen artikulua, 2004ko martxoaren 14ko hauteskundeak izan eta handik sei egunera(). Esanguratsua da Ibarretxek artikuluari eman zion izenburua La luz al final del túnel; tunelaren amaierako argi horrek iradoki nahi
|
zuen
aurrean genuen esperantza puntua. Hauxe zioen artikuluak:
|
|
Horregatik aurkeztu nahi
|
dut
aurrera begiratzeko proiektua. Aurrera egiten jarraitzeko proiektua.
|
|
Arantzazuko haizeak, edo haizeak Arantzazun, ez daki trafiko mandatuetatik ezta ttikienik ere. Nahi duen eran, indarrean, boladan, nahi
|
duena
aurrean hartuz, kontra datozenei erauntsika, halaxe jotzen du beti aurrera sobernatsu, enbata batean.
|
|
gertakari fisiko batek kausaren bat baldin badauka, kausa hori ere fisikoa da. Filosofiak ezin
|
du
aurrera egin, ez badu aintzat hartzen zientzialariek esaten dutena printzipio horren gainean.
|
2011
|
|
Orduan, hotzikara batek gogor astindu du Kilian en gorputza. Lohiak astiro astiro behera egin ahala, gero eta garbiago ikusten du zer
|
duen
aurrez aurre: gorpu bat, tunika antzeko batez jantzia, kulunka kulunka, hondoari ainguratuta.
|
|
Aurreko aldean Salazarkoak jarri ziren eta atzerago Juan Alonso Muxikakoa zegoen hiru mila oinezko eta hainbat zaldunekin. Elorrioko harresia
|
zuten
aurrez aurre eta barruan ganboarrak. Bi bonbarda edo kanoi ere prest zituzten Elorrioko harresiei tiro egiteko.
|
|
Ezagutzen nuen eta lupu galanta zen. Sekula ere ez
|
zuen
aurrez aurre berba egiten eta, egiten zuenean ere, gauzak ilun eta erdizka esaten zituen. Ez zuen sekula begietara begiratzen; lurrera begira egiten zuen berba.
|
2012
|
|
ez baitakit zer
|
dudan
aurrean.
|
2018
|
|
bastoia ukitu duen une berean argitu zaio burua Olivier zaharrari. Bastoi hark adierazi dio nor
|
zuen
aurrean: nor eta komediante ospetsu hura berbera!
|
|
Bulegoan sartu, eta esertzeko esaten diote. Hiru polizia
|
ditu
aurrean, berari begira, eta inguruan beste dozena erdi bat kide pantailen aurrean.
|
|
Raoul Rigault bere burutazioetan murgildu zen alditxo batez, mahai gainean ukondoturik, emakume partxedunaren hitzak hausnartzen. Erantzukizun handiko zeregina eskatu behar zion, eta ondo neurtu behar
|
zuen
aurrean zuenaren egokitasuna ardura hori aurrera eramateko. Azkenean, aulkitik altxatu zen eta txalekoko poltsikoetan sartu zituen atzamarrak.
|
|
Hizkerak ez zion lagundu gainera. " Flotazio marra jo duk, Altube, hortik aurrera ezin
|
duk
aurrera egin", esan zion gu bion adiskide batek. Saiatu zen Kapitain Frakasarekin, eta errekuperatu beharreko nobela bat dela iruditzen zaidan arren, ez zuen borobildu, 1994ko Otto Pette honekin borobildu zuen bezala.
|
2019
|
|
Ohartzen da, oso nekatuta dago, baina hurrengo besoa hain da astuna, erori egin baitzaio. Gizon erraldoia
|
du
aurrean, bulartsu, lepo lodi, ikaragarrizko gorputz adarrak.
|
|
Mengeleri begiratu dio. Beste neska izutu bat
|
du
aurrez aurre, eta eskuak dantzan dabilzkio ilean lehenengo, eta bularretan gero.
|
|
Uniforme beltzak, mehatxugarriak. Jaketako izpi bikiek adierazi diote nolako jende klasea
|
duen
aurrean. SSak.
|
|
Tiro hotsa entzun da, eta jauzi egin du Lalek. SSetako ofiziala
|
du
aurrean, arma zerura aldera.
|
|
Dena dela, berak uretara iritsi nahi du, eta, zoria lagun badu, zubiren edo ihesbideren batera. Iritsi denean, ibaia
|
du
aurrean, ez erreka. Ibaiaz bestaldera, kanoikadak entzuten ditu.
|
|
Kaobazko idazmahaia nabarmentzen da, nola nabarmentzen baita atzean jarrita dagoen gizonezkoa. Uniformearen eta intsignien arabera, Lalek errusiar ofizial beteranoa
|
du
aurrez aurre. Begirada jaso du, haiek sartu orduko.
|
|
Non nago?". Lorategi orbangabe bat
|
du
aurrez aurre, eta zelaia basoraino iristen da. Primerako ikusmira du zidor biribilera, eta zenbait auto gelditu direla ikusi du.
|
|
Mahaitik harago begira geratu zen. Reyesek aipatu zion besaulkitxo arre iluna, takiloia eta leiho garaiak
|
zituen
aurrez aurre. Laranja koloreko errezelak ere han ziren, zintzilik, kristalen estalgarri.
|
|
Ileurdina, Urkoren parean zutik, eskuak barran ipini eta besoak luze luze
|
zituela
aurrera bota zuen gorputza.
|
|
idazle donostiarrak Darwinen lenteekin ikusten zuen gizakion mundualdia, ez alferrik deitu zion Bizitzaren borroka bere trilogia ezagunenari. Gizon emakumeek lehiatu beharra
|
dute
aurrera egingo badute, eta hizkuntzek ere ez dute lehiatu beste biderik bizirik iraungo badute. Kemenik eta botererik gabe, gizakia ahula da borrokarako; halatsu hizkuntza bat ere, baldin ez badu armarik, botererik, alegia?
|
|
Aipuek, aforismo liburuetatik hartutakoak ez badira, beti
|
dituzte
aurretik edo atzetik beste elementu batzuk aipuak esandakoa argitzen edo hobetzen, ñabartzen edo ukatzen dutenak. Halakoetan, hobe tentuz:
|
|
Usadioz, abusuz, fikzio hitza irakurtze eta entzute hutsak narraziora garamatza ia salbuespenik gabe, baina poesia ere, errealitate fisikoaren lotura eta sostengu gutxien duen generoa, fikzioaren adar bat da. Genero guztiek, bakoitzak bere galgatik, errealitatea eta haren ifrentzu ugariak
|
dituzte
aurrean eta, haietatik abiaturik, estruktura enigmatikoak sortzen dituzte material ideologiko eta historikoekin, estetikarekin, hitzen musikarekin. Materialok noranahikoak izan daitezen, idazkuntzak jantzi edo biluztu egiten ditu, mozorrotu zein desitxuratu, eta beste toki eta denbora batean jarri.
|
2020
|
|
Aldapan behera jaitsi, eta sagastira inguratzen ari zirela deliberatu zuen Mikelak hobe zuela, bai, hango paraje guztiak gogoan ondo jasotzea, ez baitzegoen etorriko zena asmatzerik. Amak askotan esan ohi
|
zuen
aurreak erakutsiko zuela atzea nola dantzatu.
|
|
Falangistak barre egin du satisfazioz. Heriotzaren atarian daudela dakitenen isiltasuna
|
du
aurrean. Borreroen garaipenezko garrasia da isiltasun hori.
|
|
Doktoreak liburua irakurtzen duen bitartean, haren ezpainak irakurtzen ditu Dariok, eta haiengana joaten saiatzen da, eta negargura etortzen zaio; korrika hasten da herio batean, baina ez da mugitzen dagoen tokitik. Ezin
|
du
aurrera egin. Atzean geratzen da.
|
|
" Tipikoa niregan" esatea oso Mariannerena da, hark bere buruari egindako burla txiki bat, eta aldi berean keinu bat bien arteko halako adostasun bati, Marianne berezia delako adostasunari. Marianneren soinekoak eskote handia
|
du
aurrean, eta lepauztai zurbilak agerian uzten dizkio bi puntuazio marra zuri balira bezala.
|
|
Mandire erraldoi bat
|
dut
aurrean non confusion is sex hitzak desagertuz doazen, tixert guztiz zuri bat bilakatu arte. Pixkanaka, ikur ezberdinak agertzen dira tixert zurian.
|
|
Penalti jaurtiketetan, etxeko taldeak bi goleko abantaila lortu zuen. Miraria behar
|
genuen
aurrera egiteko eta gertatu egin zen! Eurek bi penalti kanpora bota zituzten eta Herrerinek beste bat gelditu zuen.
|
|
Gerardo Markuletak, zeinak ordurako egina
|
zuen
aurre  ko poemategiaren kritika, heldu zion Biziaren iku  rraki  ere (El Diario Vasco,). Konparazio txiki bat egin zuen, liburu bien lotura seinalatuz; eta, bere ikuspegitik, batetik bestera egindako aldaketa txukunketek poemen alde egiten zuten, batzuetan zehaztasunean, erritmoan beste batzuetan.
|
2021
|
|
Javierrek jakingo balu..., ez dakit zer egingo lukeen, baina badut susmoa. Nahi duzu... uste
|
duzu
aurrera egin behar dugula, arriskua hartu?
|
|
Gero ukitu gehiago etorri ziren, ukitu isilak, hitzik gabekoak. Zertarako, ez nuen haren aitzakiarik aditu nahi, arrazoi sendoak
|
nituen
aurrera ez segitzeko, ez nukeen hari arrazoia eman beste erremediorik izango. Baina ez nion eman nahi.
|
|
Ez dakit horrek zuen galderari erantzuten dion. Inork ez
|
du
aurrean duguna ikusi nahi izaten, harik eta azpian harrapatzen gaituen arte.
|
2022
|
|
Irratia piztu du Adak eta begiak bidean finkatu eta Diegok esan dio gaizki ez baderitza ez duela tutik ere esango, goitika egingo duela hitz egiten badu. Goitika egin behar
|
badu
aurrez gaztigatzeko esan dio Adak, gelditu egingo dela. Eta aurrera jo du, eta leihatilak eraitsi ditu aire freskoa laguntzan sar dadin.
|
|
Jean da Montreal zapaldu duen hungariar bakarra, tira, horixe da berak esaten duena, beso txiki bat du besaburutik zintzilik, giharrik gabeko besoa da, ezin du mugitu, alferrikakoa du, harrigarria bada ere, beso abortatua da bere ibiliaren erdian dilindan, udazkeneko hosto bat da neguaren joanari eusten diona, ez dauka beso hori mugitzerik beste besoak lagundurik ez bada, eta hori ere zirkunstantzia jakinetan besterik ez, janzten denean edo ohean bizkar gainean etzaten denean, batzuetan bere buruaren atzean jartzen du beso txango hori niri irribarrez begira, bestela bezala, guztiz natural egiten du, erreflexu bihurtu da, lanera abiatu aurretik etxean orrazten garen modura, oso litekeena da jaiotzetikoa izatea baina ez daukat aztarrenik, horra gauzarik estrainoena, ez dugu gai horri buruz inoiz hitz egin, ez, urte hauetan guztietan ez dugu inoiz horretaz hitz egin, ez dakit zertan den bizkarretik dilindan alferrik daraman besoaren historia, ez dugu inoiz gure enkontruetan sartu, gure artean gelditu da, hortxe, arrotz, eta aldiro saihestu beharra daukat beso hori, ukitzeko beldur bainaiz, eta hori ere natural bihurtu da, erreflexu bat, aldiro aldiro nire eskuak beso hori ez bestea laztantzen du tematsu mugimendu bertikal eta hozbera bat eginez, inoiz ez naiz gorputzaren beste aldera barrentzen, beso txikiaren aldera, ez dut inoiz ukitzen besterik pentsatzen ez baldin badut ere, eta zer ehundura ote du, hotz ote dago, gogo onez galdetuko nioke guztiarekin ere zergatik kontserbatzen duen, ote luke bere burua beso horretaz gabetu, anputatu, nolanahi ere ez dio ezertarako balio, ez bada dilindan egoteko eta jendea aztoratzeko, leku esajeratu bat hartzeko, gustura esango nioke gloria handiagokoa dela beso anputatu bat izatea beso atrofiatu bat baino, muturrean dilindan esku hila duena gainera, eta atrofiaturik eduki ordez anputatua baleuka bidaiarazi egin ziezaiokeen, historia bat eman ziezaiokeen, ospea, gerlan galdu nuen, beso hori gihartsu bezain abil zen, hainbat etsai kalitu zituen, buruz buruko borroka batean galdu nuen, ia ia hil nintzen odolusturik, baina altxatu eta ibili egin nintzen bi orduz herriraino, baina hara heldu nintzenerako medikuak ezin izan zuen ezer egin, beranduegi zen, zainak kalteturik zeuden, bai, dilindaneko besoaren epopeia kontatu ezinik ez zukeen izango, baina ez, berak literaturaz hitz egiten dit, ez du sinesten ikasle naizela, guztiz harritzen du gaurko egunean, herrialde honetan inor puta eta ikasle, biak batera, izan ahal izateak, eta beso hil onartezin hori gure artean ez balego ez nuke harri koskorra mendi egingo, baina besterik ere bada, Jeanek orbain gorritzar handi bat du gorputzean lepotik zilborreraino, eta beste bi orbain iztergainetatik orkatiletaraino, ildo kirurgiko zabalak ile beltzetik barrena garrasika, igela bezala ireki zutela esaten dit beti, goitik hasi eta beheraino ireki zutela, lanabes oinarrizko eta herdoilak jandakoekin xerratu zutela, klitoria erauzten den herrialde horietan egiten duten bezala, zauria lokatzez estalirik eta berunezko eguzki galgak euli erruleak kitzikatuta, eta zer aurkitu ote zuten bularralde horretan, hanka horietan, bihotza operatu ote zioten, zainik erauzi ote zioten, medula, ezer ez dakit zeren ez dugu horretaz inoiz hitz egin, nola da posible ordea horrela markaturik egotea eta ezer ez esatea, ezer gertatuko ez balitz bezala, halakorik inoiz ikusi ez duen puta batekin larrua jotzea, halako desitxurakeriarik, eta neure buruari galdetzen diot nola sortu litekeen buztanik gorputz adabatu horretatik, nola litekeen zakila gogortzea eta hazia isurtzea, korritzea, nola litekeen barre egitea, jatea, iritziak izatea, lan bat, nola litekeen bere burua ez ikustea bainugelan ispiluko bonbila biribilez koroatuan, horra zergatik dudarik gabe maitasuna baden, bai, zentzu honetantxe da maitasuna ezer baino indartsuagoa, ama batek bere haurrari dion maitasuna da, indartsua, transzendentea, odol berekoarekiko maitasuna duzu, haurra nolanahikoa dela ere, guztiz arrosa edo birikarik gabea, baina hori ez da egia, zeren amek ez dute maitasun horrekin maitatzen, baliteke amek beren ...din badira, batek daki, eta bestalde Jean niri literaturaz hitz egiten tematzen da, ez esan, ez esan, esaten dit behin eta berriz idaztea heriotza printzipio bat dela esaten diodanean, hitzak ez duela objektuaren presentzia behar bere burua enuntziatzeko, hizpide dugun objektua beste nonbait ere egon daitekeela, hiru mendez gero lurperaturik, ez esan, ez esan, magia, eta Jean Paul Sartre, eta bizi
|
duenaren
aurrean sentitzen den higuina, hazten denaren aurrean ideien historian duen lekuaren kezkatan gabe, Jainkoa ordezkatu nahirik zientziak jaso duen porrota kontuan hartu gabe, gauzarik seguruenetan ere gorderik den erlijiotasuna adierazi, kimikan, genetikan, izara zimurtuen artean binakako trufan, elkarri tarrapataka esaten dizkiogun hainbat autoreren aipuak, baina dilindan duzun beso txangoa inoiz...
|
|
...haginkadek markatu zuten guztia, laurdenkatu egin ninduketen hezur huts utzi arte, eta amak bere karga pisua uzteko azalerarik izango ez zukeen unean bera ez beste izango zatekeen pertsona bihurtuko nintzatekeen, dudarik gabe hilik nengokeen baina egina nukeen balentria, inoren alaba ere ez izatea, amari panpina kentzeko garaia zatekeen, bai, amak kaiolako txoriak bezalakoak dira, baten bat behar
|
dute
aurrean kantuan hasiko badira, horra zergatik egoten diren luzaroan ispiluaren aurrean beren buruei begira, eskuetako orban ilunak kontari, beren zorigaitza kontu kontari aurrean auditorio bat balute bezala, auditorio horrek haiekin batera negar egin balu bezala, herriko puta izatetik kargugabetu balituzte bezala, eta elkarri begiratzen diote begiradaren bat bereganatzeko eta seguru egoteko begir... Eta inguruan ditudan gizonen kohortearen artean badira medikuak ere, osasun gaietan jakintsu diren horietakoak, horiek nire sexuaz arduratzen dira, beren buruaz seguru, zientziari eta tresneria ginekologikoari guztiz emanak dira zernahiri bezain arin, eta ni ohean bezeroekin etzanik, edo diban batean keixuka, edo irakasleen belaunetan kulunkan, gora begira etzanik ni larrubizirik eta sabaiari begira, hankak zabalik, oinak burdina zuriko euskarrietan ditudala, ia larrubizirik, medikua nitaz noiz arduratuko zain, nire kasuaz, nire kasua zoro infektatuaren kasua da, eta gero jela, eskularruak eta azterketaren hoztasuna, harraskagailua eta medikuaren hitzak, guneari buruzko esplikazioa, nik aldizkari medikuek erakusten dutenaren bitartez baizik irudikatu ez nezakeen hori, eta dena ongi dagoela ematen duela esango dit, uteroaren lepoak ez duela anomaliarik ageri, beharbada gorri samar dagoela baina besterik gabe, eta gero galdetuko dit egunean zenbat bezero ikusten ditudan, sei zazpi, egunaren eta umorearen arabera, senaren kontrakoari une horretan diodan erresistentzia preziatuaren arabera, eta esango dit emaitzak astebete barru izango ditudala, telefonoz hots egingo didatela testak positiboak baldin badira eta hiru hilabete barru berriz ikusiko nauela, eta beharbada usteko duzu ni lasai nagoela honenbestez, puta zirrikitua normal dudalako, hein batean lanez gainezka besterik ez, gorritasuna da lekuko, baina ez, hitzordu bakoitzaren amaieran aurretik esana didatena berriz esateko eskatzen baitiet, izan zintzo sendagile jauna, nola da posible ni normal egotea, hiltzeko zorian nagoela tematsu esaten ari natzaizu, eta nola izan liteke normala nire sexua, enkontru sare baten barruan galdurik dago ezagutzea posible ez den neurriraino, eta horrela nire sexuaren zorigaitzetik nire buruaren zorigaitzera igarotzen gara, eta hobeko duzu zorigaitzak zenbait pilularen bidez arindu, automatismo eta autista klaska horietan ez berriz erortzeko, pilulak behar ditut, batzuk egunez pizteko eta beste batzuk gauez lo egiteko, asko behar ditut, zeren nirea bezalako berriketari eustearen indarrez azkenean oreka biokimikoa galdu egiten da, baina hori ere ez da inoiz gertatuko, gertatu ezin litekeena da, baina gertatu ezin litekeen hori guztia aurreikustearen indarrez sinapsien puntan daukat heriotza, ez dakit horiek nola isilarazi, eta zinez esaten dizut burmuin hau ez dudala nirea, nire amarena da, zeren zahartzean haren larbaren tamaina hartu du, beherantz hazi da altxapeka eta lurrari atxiki zaio amak baino hobeto egiteko beldurrez, horra, ez da amak baino hobeto egin behar, batez ere hura bere txikitasunak hiltzen badu, era horretara baliteke amak bere burua haur batek gainditua ikustea, zeinari konpainia leiala eskatu baitzion aita putatik putara zebilen bitartean, beraz ni baino lehen ama sendatu litzateke, bestela ez dut uste gauza batere efikaza izango zenik, aski litzateke amaz behin bakarrik pentsatzea nire burua atzera amarena izateko, lehenago ere esana dudala uste dut, bizkarrean eta besoetan daramat ama, lepotik zintzilik eta nire oinetan mataza eginik, aldi berean diren eta ez diren era guztietara daramat, horra zergatik egin lidaketen zintzurra, larruazala erauzi, suntsitu egin ninduketen artean sehaskan nengoenean, sarraskitu egin zuketen amaren txakur haginkadek markatu zuten guztia, laurdenkatu egin ninduketen hezur huts utzi arte, eta amak bere karga pisua uzteko azalerarik izango ez zukeen unean bera ez beste izango zatekeen pertsona bihurtuko nintzatekeen, dudarik gabe hilik nengokeen baina egina nukeen balentria, inoren alaba ere ez izatea, amari panpina kentzeko garaia zatekeen, bai, amak kaiolako txoriak bezalakoak dira, baten bat behar dute aurrean kantuan hasiko badira, horra zergatik egoten diren luzaroan ispiluaren aurrean beren buruei begira, eskuetako orban ilunak kontari, beren zorigaitza kontu kontari aurrean auditorio bat balute bezala, auditorio horrek haiekin batera negar egin balu bezala, herriko puta izatetik kargugabetu balituzte bezala, eta elkarri begiratzen diote begiradaren bat bereganatzeko eta seguru egoteko begirada horiek beti hortxe izango dituztela betiere ezkutatu nahi izaten dituzten zimurren historietan pausatzeko prest, elkarri begiratzen diote berdin baten konpainia izateko eta batak besteari esateko zein krudela den bizia, inor ez denean ere ikusiak izateko exigentzia inposatzen dute, bata besteari esaten diote kaiolako bizi hauxe dela egin ahal duten bakarra, zeren denborarekin handik lekutzeko behar den indarra galdu dute eta gaurgero bizia ez dago murruetako izerdi artean hazten diren kakalardoen mikrokosmoan baizik.
|
|
Eta inguruan ditudan gizonen kohortearen artean badira medikuak ere, osasun gaietan jakintsu diren horietakoak, horiek nire sexuaz arduratzen dira, beren buruaz seguru, zientziari eta tresneria ginekologikoari guztiz emanak dira zernahiri bezain arin, eta ni ohean bezeroekin etzanik, edo diban batean keixuka, edo irakasleen belaunetan kulunkan, gora begira etzanik ni larrubizirik eta sabaiari begira, hankak zabalik, oinak burdina zuriko euskarrietan ditudala, ia larrubizirik, medikua nitaz noiz arduratuko zain, nire kasuaz, nire kasua zoro infektatuaren kasua da, eta gero jela, eskularruak eta azterketaren hoztasuna, harraskagailua eta medikuaren hitzak, guneari buruzko esplikazioa, nik aldizkari medikuek erakusten dutenaren bitartez baizik irudikatu ez nezakeen hori, eta dena ongi dagoela ematen duela esango dit, uteroaren lepoak ez duela anomaliarik ageri, beharbada gorri samar dagoela baina besterik gabe, eta gero galdetuko dit egunean zenbat bezero ikusten ditudan, sei zazpi, egunaren eta umorearen arabera, senaren kontrakoari une horretan diodan erresistentzia preziatuaren arabera, eta esango dit emaitzak astebete barru izango ditudala, telefonoz hots egingo didatela testak positiboak baldin badira eta hiru hilabete barru berriz ikusiko nauela, eta beharbada usteko duzu ni lasai nagoela honenbestez, puta zirrikitua normal dudalako, hein batean lanez gainezka besterik ez, gorritasuna da lekuko, baina ez, hitzordu bakoitzaren amaieran aurretik esana didatena berriz esateko eskatzen baitiet, izan zintzo sendagile jauna, nola da posible ni normal egotea, hiltzeko zorian nagoela tematsu esaten ari natzaizu, eta nola izan liteke normala nire sexua, enkontru sare baten barruan galdurik dago ezagutzea posible ez den neurriraino, eta horrela nire sexuaren zorigaitzetik nire buruaren zorigaitzera igarotzen gara, eta hobeko duzu zorigaitzak zenbait pilularen bidez arindu, automatismo eta autista klaska horietan ez berriz erortzeko, pilulak behar ditut, batzuk egunez pizteko eta beste batzuk gauez lo egiteko, asko behar ditut, zeren nirea bezalako berriketari eustearen indarrez azkenean oreka biokimikoa galdu egiten da, baina hori ere ez da inoiz gertatuko, gertatu ezin litekeena da, baina gertatu ezin litekeen hori guztia aurreikustearen indarrez sinapsien puntan daukat heriotza, ez dakit horiek nola isilarazi, eta zinez esaten dizut burmuin hau ez dudala nirea, nire amarena da, zeren zahartzean haren larbaren tamaina hartu du, beherantz hazi da altxapeka eta lurrari atxiki zaio amak baino hobeto egiteko beldurrez, horra, ez da amak baino hobeto egin behar, batez ere hura bere txikitasunak hiltzen badu, era horretara baliteke amak bere burua haur batek gainditua ikustea, zeinari konpainia leiala eskatu baitzion aita putatik putara zebilen bitartean, beraz ni baino lehen ama sendatu litzateke, bestela ez dut uste gauza batere efikaza izango zenik, aski litzateke amaz behin bakarrik pentsatzea nire burua atzera amarena izateko, lehenago ere esana dudala uste dut, bizkarrean eta besoetan daramat ama, lepotik zintzilik eta nire oinetan mataza eginik, aldi berean diren eta ez diren era guztietara daramat, horra zergatik egin lidaketen zintzurra, larruazala erauzi, suntsitu egin ninduketen artean sehaskan nengoenean, sarraskitu egin zuketen amaren txakur haginkadek markatu zuten guztia, laurdenkatu egin ninduketen hezur huts utzi arte, eta amak bere karga pisua uzteko azalerarik izango ez zukeen unean bera ez beste izango zatekeen pertsona bihurtuko nintzatekeen, dudarik gabe hilik nengokeen baina egina nukeen balentria, inoren alaba ere ez izatea, amari panpina kentzeko garaia zatekeen, bai, amak kaiolako txoriak bezalakoak dira, baten bat behar dute aurrean kantuan hasiko badira, horra zergatik egoten diren luzaroan ispiluaren aurrean beren buruei begira, eskuetako orban ilunak kontari, beren zorigaitza kontu kontari aurrean auditorio bat balute bezala, auditorio horrek haiekin batera negar egin balu bezala, herriko puta izatetik kargugabetu balituzte bezala, eta elkarri begiratzen diote begiradaren bat bereganatzeko eta seguru egoteko begirada horiek beti hortxe izango dituztela betiere ezkutatu nahi izaten dituzten zimurren historietan pausatzeko prest, elkarri begiratzen diote berdin baten konpainia izateko eta batak besteari esateko zein krudela den bizia, inor ez denean ere ikusiak izateko exigentzia inposatzen dute, bata ...haginkadek markatu zuten guztia, laurdenkatu egin ninduketen hezur huts utzi arte, eta amak bere karga pisua uzteko azalerarik izango ez zukeen unean bera ez beste izango zatekeen pertsona bihurtuko nintzatekeen, dudarik gabe hilik nengokeen baina egina nukeen balentria, inoren alaba ere ez izatea, amari panpina kentzeko garaia zatekeen, bai, amak kaiolako txoriak bezalakoak dira, baten bat behar
|
dute
aurrean kantuan hasiko badira, horra zergatik egoten diren luzaroan ispiluaren aurrean beren buruei begira, eskuetako orban ilunak kontari, beren zorigaitza kontu kontari aurrean auditorio bat balute bezala, auditorio horrek haiekin batera negar egin balu bezala, herriko puta izatetik kargugabetu balituzte bezala, eta elkarri begiratzen diote begiradaren bat bereganatzeko eta seguru egoteko begir...
|
|
Ez zait gustatzen gogoeta hau hartzen ari den tornua, bada ulertzen ez dudanik, ulertu ezin dudanik, ez zait gustatzen, baina hobeko
|
dut
aurrera jo erantzunik ez dudan bitartean, nolanahi ere galdera baino lehen datorren erantzun bat, zomorroen eta arratoien egia, hondamendiak ez baititu akabatuko, heriotza eta gero bizirik iraungo duen estoldetako bizia, instintuak ongi dagoena bentzutzea, eta zer dago ongi, horixe ere ez dakit, nire amaren hilotzaren gainean negar egiten baizik ez dakit, aita gero baino gero gehiago puta ehizan ...
|
|
...neska behartsuen eta umezurtzen historiak kontatuz, zergatik ote nengoen burua belaunetan sarturik eta kulunkan atzera eta aurrera eta eskuinetik ezkerrera, nire hankazpia hatz muturrez joka zoroek denbora galdu alde egiten duten moduan, nahi beste denbora dutenean, ez dakitela bizitzen pentsa  tzeko nahi beste egun etorkizun dituztenean, eta harrezkero ez diot dar dar egiteari utzi elkar maite
|
dutenen
aurrean, banku publiko batean elkar maitatzeko komedia egin ohi dutenen aurrean, eta beti izango ditut neure belaunak, neure ukabilak eta neure oinak gainerakoen zorigaitzetik neure burua babestu ahal izateko, gainerakoen artean tarte handiegia dago, nik ez neureganatzeko modukoa, isiltasun handiegia nik lo egin ahal izateko, bizkar gehiegi bizia horixe dela nik sinetsi ahal izateko, oin monologo...
|
|
...n burua belaunetan sarturik eta kulunkan atzera eta aurrera eta eskuinetik ezkerrera, nire hankazpia hatz muturrez joka zoroek denbora galdu alde egiten duten moduan, nahi beste denbora dutenean, ez dakitela bizitzen pentsa  tzeko nahi beste egun etorkizun dituztenean, eta harrezkero ez diot dar dar egiteari utzi elkar maite dutenen aurrean, banku publiko batean elkar maitatzeko komedia egin ohi
|
dutenen
aurrean, eta beti izango ditut neure belaunak, neure ukabilak eta neure oinak gainerakoen zorigaitzetik neure burua babestu ahal izateko, gainerakoen artean tarte handiegia dago, nik ez neureganatzeko modukoa, isiltasun handiegia nik lo egin ahal izateko, bizkar gehiegi bizia horixe dela nik sinetsi ahal izateko, oin monologo luze bat inoiz egin ez denaren gainean joka.
|
|
...zeko ahoa goitik behera eta ezkerretik eskuinera ibiliko banio, zenbat denbora plazerez korritu arte, munduaren azkeneko oinaztarrira arte, ez dakit, baina beharbada hobeko genuke gertatuko balitz, hobeko litzateke ni hiltzea gure artean ezer gertatu gabe, nire gurasoen bainugelako eszena berrinterpretatu beharrik ez izateko, jestuak jarri nire malkoak baizik egon ez diren tokian, beharbada hobeko
|
genuke
aurrez aurre jarri eta maitasunaz hitz egin, bainugelan bata besteari oldartu eta eskura erortzen zaiguna laztandu, hobeko litzateke une batez badarik ere bezero eta puta izan, saio batek irauten duen denbora tartean, ordain  tzen duena eta gorputza eskaintzen duena, rolak aldatu egin lirateke berak liburuak itxi eta nik besotan hartuta gizon bihurtzeko behar dudan denbora tartean, baina hori e...
|
|
–Ba, esaten duelako saiatu egin behar
|
dugula
aurrean dauzkagun indar naturalak geureganatzen, eurengandik zer handiak lortu ditzakegulako.
|
|
Erregelak dira. Ondo ordaintzen du, eta bi anaia ttikiak atera behar
|
ditu
aurrera. Jauzi, korri, saihestu, itzuri, aurreratu, sumatu, kontrolatu, garrasi egiten du.
|
|
Iheslarien jende olde gero eta handiagoa zegoen kamioiaren inguruan, eta haren ibilia trabatzen zuen: une batzuetan, soldaduek ezin
|
zuten
aurrera egin. Orduan, besoak gurutze gelditzen ziren, zain, jendeak pasatzen noiz utziko.
|
|
–Ikaratuta nago! Ezin
|
dut
aurrera egin! Ikaratuta nago!
|
|
Ezpainetan irriñoa zuela galdetzen zion bere buruari: " Nola egin behar
|
dun
aurrera, Louise, etxean gizonik gabe, lan guztia heure gain, laguntzeko inor gabe, lau txikiekin?"; ezpainez irribarretxo bat egin eta erantzuten zuen, begiak hotz eta triste: " Ze erremedio!...".
|
|
Ondo edo gaizki zer dagoen jakiteko, senari jarraitu besterik ez dago. Norberaren esku dago, ordea, gizartearen erakusleihoan besteek espero
|
dutenaren
aurrean zenbateraino erakutsi nahi duzun erabakitzea edo begirada azter  tzaileetatik datozen aurreiritziak jasateko zenbaterainoko kemena duzun jakitea.
|
|
Pixka bat aurrerago, ur jarioaren marmarra aditzen da eta horren atzean, adar eta hostoetan, haize freskoaren laztanak. Tonu anitzetan margotuta dagoen udazkeneko oihana
|
dut
aurrean. Pausu lasai eta soinu eta kolore horien ondoren, nirekin ekarri ditudan atsekabea, estres maila, bizkortutako taupada eta aurrera begiratzeko beldurra leundu egin zaizkit.
|
2023
|
|
Hango haltz eta sahats mardulak, elorri zaharrak loretan. Lapelako dorre nagusia zegoen Monçaora bidean, zeinak Salvaterra do Minho
|
baitzuen
aurrez aurre mugaz bestaldean.
|
|
Rozinak Brinovc ek adierazitako modura egiten zuen orea, izan ere irina soilik oretuz gero lehortu eta pitzatu egingo baitzen oinarri beroan jarritakoan; beraz, zahia nahasten zion irinari; oretzen zuen irin gehiena galdarak estaltzeko izaten zen, eta sua piztean tenperatura gehiegi igoz gero Brinovc ek ontzikada ur botatzen zion suari. Ederki zekien nola eragotzi alkoholean bikea agertzea edo uxualari dasta txarra emango zioten alkohol motak sortzea; horretarako, pixkanaka indartu behar zen sua, baina inoiz ez zuen itzaltzera jo behar, eta galdaratik irteten zen turrusta destilatuak mehea izan behar zuen, inoiz ez
|
zuen
aurrerantz bulartu behar, pittin bat atzerantz okertu baizik, hoztegunerantz, orduan zen egokia turrusta, edo zuzen zuzen erortzen zenean. Zenbat bider joan ote zen Rozina destilatzen ari ziren lekura, eta turrusta ez bazihoan norabide egokian hainbeste jasotzen zuen ahotsa non Brinovc ek lanak izaten baitzituen emaztea lasaitzen:
|