|
2000
|
|
|
Jelosiaren ispilu eta mirail ote zen, bada, amaren behako hura? ...an sartu nahian, zeren hurrengoan berdin tratatuko baitzuen osabak zerbitzuko jendea —Maddalen, bereziki—, gehiegizko konfiantzaz; horiez guztiez ohartu zenean, beraz, etsi egin ote zuen azkenean eta, hisiz eta despit hutsez, bere baitarat bildu ote zen gehiago —bere bakardaderat eta marmolaren hoztasunerat—, eta hoztasun hartarik hasi ote zen osabaren baitarik gehien gutiesten
|
zuena
are gehiago gutiesten, harik eta gutieste hartarik mesprezatzerat ere egin zuen arte. Amaren hondar aitorrari bagatxezkio, hala dirudi.
|
|
2008
|
|
|
Nazario bere onetik aterea zegoen, anaia zapal zapal egina uzteko gogoz; esan nahi baita bitarteko guztiak prest zituela, buruargitasuna, haien artean? zapaldua
|
zuena
are zapalduago uzteko; helburua betetzeko, ondorioz, aitzakia bat edo beste erabil zezakeen. Baina, azken urte haietan soldadutzarekin lotutako kontu batzuk, bigarren karlistaldia bukatuta gero (1876an, beraz), kinten sistema eta soldadutzarako zozketak ezarri zituen Espainiako gobernuak Euskal Herrian?
|
|
|
Nazario bere onetik aterea zegoen, anaia zapal zapal egina uzteko gogoz; esan nahi baita bitarteko guztiak prest zituela –buruargitasuna, haien artean– zapaldua
|
zuena
are zapalduago uzteko; helburua betetzeko, ondorioz, aitzakia bat edo beste erabil zezakeen... Baina, azken urte haietan soldadutzarekin lotutako kontu batzuk –bigarren karlistaldia bukatuta gero (1876an, beraz), kinten sistema eta soldadutzarako zozketak ezarri zituen Espainiako gobernuak Euskal Herrian– ezin ahaztu zituelako edo –legeak bereziki behartzen zituen Nazario eta haren hiru anaiak, aita gerran galtzaileetakoa izan zutelako, nahiz eta anaietan zaharrena izatea, azkenean, Nazariori onurazko gertatu zitzaion, ñabardura hark bere anaien tutore bihurtu eta soldadutzatik libratu baitzuen... zorionez libratu ere, zeren umetan jeneral izatearekin amets egin zuenak (joan ere, joan baitzitekeen Nazario soldadutzara bolondres, premutasunak zekarzkiòn pribilejioak eta abantailak bazter utzita) Dobainera iritsi bezain laster egin baitzion uko ametsari, amets berri batek amets zaharraren lekua betetzen ziola:
|
|
2009
|
|
|
Eta geroztik asko sufritu dut?, halako eran, non Lorenzoren erreakzioan, hizkuntz eskubideei buruzko planteamendu teoriko orotatik harat? ...urua altxatu zuen, mintzatzen ari zitzaiòn gizonari so ez egitea jendetasunik gabeko adierazpidea izan zitekeen?, eta buruarekin batera aurpegia, zeinean sufrimenduak eragindako riktusak berean baitzirauen; segidan, ordea, aurpegia ezkutatu nahian edo, sufrimendua, alegia?, berriro jaitsi zuen burua; harekin batera, baina, bere mendekotasuna ere erakusten ari zen, beharbada, Lorenzo, burua behean
|
zuelarik
are beheragotu baitzuen hiru aldiz, mugimendu labur ezin konpasatuagoetan, mendekotasunak ere, autozentsurak uniformetasunera darama eta uniformetasunak autozentsurara, bere erritmo zehatza balu bezala, behin interpretatuz gero beste interpretaziorik behar ez duena, zeren bere burua hiru aldiz makurtzen duenak makurtzen baitu ehun aldiz eta mila aldiz; Gabinok, beraz, hura guztia ikusi zuen, ongi ikusi ere; irudi haietatik guztietatik, haatik, sufrimenduarena nagusitu zitzaion berriro ere, itxuraz, Lorenzoren sufrimendua Feliperena ere bai baitzen, azken batean, eta Feliperena berea. Gabinorena?, Feliperen karta irakurri zuenetik Gabino ere ez baitzen ohiko Gabino betikoa, hilabete batzuk lehenago hil zen, gainera, Gabino hura, burbuila batean bizi eta autistatzat har zitekeena, beti, bere?
|
|
|
horregatik hasi nintzen totelka hitz egiten, eskola publikotik debozionisten ikastetxera joan nintzenean. ...2013mintzatzen ari zitzaiòn gizonari so ez egitea jendetasunik gabeko adierazpidea izan zitekeen–, eta buruarekin batera aurpegia, zeinean sufrimenduak eragindako riktusak berean baitzirauen; segidan, ordea, aurpegia ezkutatu nahian edo –sufrimendua, alegia–, berriro jaitsi zuen burua; harekin batera, baina, bere mendekotasuna ere erakusten ari zen, beharbada, Lorenzo, burua behean
|
zuelarik
are beheragotu baitzuen hiru aldiz, mugimendu labur ezin konpasatuagoetan, mendekotasunak ere –autozentsurak uniformetasunera darama eta uniformetasunak autozentsurara– bere erritmo zehatza balu bezala, behin interpretatuz gero beste interpretaziorik behar ez duena, zeren bere burua hiru aldiz makurtzen duenak makurtzen baitu ehun aldiz eta mila aldiz; Gabinok, beraz, hura guztia ikusi ...
|
|
2013
|
|
|
Solairura iristeko segundoak falta direnean arnasa sakon hartzen du bizpahiru aldiz, adorea hartzeko bezala, eta entrenatzailearen besoetan amiltzen da. Euria ari
|
duenean
are nabarmenagoa geratzen da oraindik emazteak bizi duen aztoramendua, autotik atera eta babes bila hasi beharrean besoak zabalik jarri eta tarte bat egiten baitu zerura begira, otoitza bezain zaharra den jarrerarekin edo zoriona dastatuz, nik al dakit zer pasatzen zaion burutik?, eta igogailutik atera eta gizonak bere besoetan biltzen duenean ile bustiaren usain sarkorra arnastuko dio behin eta ...
|
|
|
–Badakizu ezetz –ihardetsi zion Abdel Haqqek, ohi baino tonu gogorragoan, gogaitua ez ezik, haserre ere balego bezala– Ez zara nitaz fidatzen ala...? –jarraitu
|
zuen
are gogorrago, pazientziaren ontzia bat batean irauli eta gabe geratu balitz bezala; pazientziarik gabeko eremuan jada, burua ere lekuz kanpo, zernahi erran zezakeen senarrak, baita nahi ez zuena ere–: Bertze norbaitekin ezkondu izan bazina, belarrondokoren bat emanen zizun honezkero, Raissa...
|
|
2014
|
|
|
Komunean nire egoera ikuskatzen dut, bibote eta bekain sarrien arrastorik ez da gelditzen ia, izaretan eta Z ren azalean utziko nuen gehiena, eta trabeskako bi trentzak erdi deseginda daude, orrazia irmo pasa eta lurrera jausi diren loreak batu ostean dena dago bere hastapeneko tokian. Pozten naiz ez nuelako mozorro estrafalario (ago) rik hautatu, Z renetik nire etxerako gurutze bidea duintasun gramo batzuk gordez egin ahal izango baitut, usaina saihestezina eta ezkutaezina da (desagerrarazi nahi
|
duzuna
are gehiago nabarmentzea baino ez dute lortzen trikimailu merkeek, eta ez dut etxe honetan dutxarik hartu nahi, jada ari naiz domestikoegi jokatzen eta), baina bekokian daramadan GAUPASA neoizko kartel desfasatua, behintzat, ez da hain agerikoa izango, nire karnabal itxura zalantzazkoa baldin bada.
|
|
|
Ikertzaile hutsarentzat ez dago arazorik historiaren inpuruarekin. Egungo estatusa aldatu gura
|
lukeenarentzat
are gutxiago. Aitzitik,, menperatuentzat da historia [kritikoa] beharrezkoen, menperaketa «naturala» ez dela jakiteko(?), menperaketa «soziala» eta «historikoa» dela igartzeko?, idatzi digu Sarrionandiak Walter Benjaminen ideiei jarraiki1561 Renanek, ordea, ezin du egari historiaren (Frantziaren) zikina, eta hiritarrek inpurua purutzat edukitzea nahi du, erru eta orban gabekotzat.
|
|
2019
|
|
|
[?] Interpretazio sistema oker horren oinarria zera da, ontzat jotzea naturala dela gizaki emearentzat emakume femenino bihurtzea: ideal hori mamitzeko, ez da nahikoa heterosexuala izatea, ezta ama izatea bera ere; egiazko emakumea produktu artifizial bat da, zibilizazioak ekoitzia, garai batean castratoak ekoizten zituen bezalaxe; ustez pinpirinkeriarako, otzantasunerako duen sena ikasarazi egiten zaio, gizonari harrotasun falikoa bezalaxe; gizonak ez du beti onartzen bere gizon bokazioa; emakumeak arrazoi sendoak
|
ditu
are otzantasun gutxiagoz onartzeko esleitu zaion bokazioa?.
|
|
|
ez dute belusaren eta satinaren laztanik behar, emakume gorputz batean aurkitzen baitituzte ezaugarri pasiboak. Gizonekiko besarkada latzera kondenatutako emakumeak, hartaz gozaturik ere, eta hartan atseginik aurkitzen ez
|
badu
are gehiago, bere gorputza bera du besarka dezakeen haragizko harrapakin bakarra:
|
|
|
produktu artifizial bat da, zibilizazioak ekoitzia, garai batean castratoak ekoizten zituen bezalaxe; ustez pinpirinkeriarako, otzantasunerako duen, sena? ikasarazi egiten zaio, gizonari harrotasun falikoa bezalaxe; gizonak ez du beti onartzen bere gizon bokazioa; emakumeak arrazoi sendoak
|
ditu
are otzantasun gutxiagoz onartzeko esleitu zaion bokazioa. –Gutxiagotasun konplexua?,, maskulinitate konplexua?
|
|
|
Horregatik almuedanoak mutu jarraitu zuen, horregatik eta beste arrazoi batengatik, bigarrena zen itsua zenez ez zekiela erabat pozik egoteko arrazoirik ote zegoen, Denak joan al dira, galdetu zuen, eta bere babesleak erantzun zuen, ziur jakiteko hartu zuen isilaldi baten ondoren, Itsasontziak bai, Esan garbi, zer gehiago dago itsasontziez aparte, Kontua da batzuk hor daudela, ibaiertzean, orain badoaz galiziarraren zelairantz, itsasontzitik jaitsi diren ehunen bat izango dira, armak eta ekipajeak daramatzate, hemendik ez da erraza zenbatzea, baina ez dira ehun baino gehiago izango. Almuedanoak esan zuen, Horiek gelditu badira, gurutzadetara joateari uko eginez, besterik gabe, eta beren lurren trukean hauek hartu baldin badituzte, Ibn Arrinque gure aurka datorrenean, setioa eta gatazka baldin badira, berarekin elkartuko dira, Zuk uste duzu, almuedano, bere jendea gutxi izanik eta elkartzen ahal zaion beste
|
hau
are eta gutxiago, Ibn Arrinquek, madarikatua bedi bera eta bere odoletik sortutakoak oro, Lisboa setiatuko duela, Behin saiatu zen gurutzatuekin, eta huts egin zuen, orain frogatu nahiko du ez zituela behar, gurutzatuak berak lekuko direla, Espioiek diote galiziarrak hamabi mila soldadu baizik ez dituela, ez da nahikoa hiria inguratu eta setioa estutzeko, Agian ez, gu geu goseak estutzen ez bagai... Une honetan, han beraiekin zegoen beste gizon batek besoa luzatu zuen, seinalatuz, Kristauen zelaian mugimendua dago, galiziarrak badoaz, Okertu egin zara, nonbait, esan zuen almuedanoaren babesleak, Zu zeu niregana etorri eta inguratzen zaituen lurraren biribiltasun guztian ez dela soldadu kristaurik ikusten esaten didazunean jakingo dut okertu naizela, Hementxe geldituko naiz zain, eta gero meskitara joango naiz berria ematera, Musulman ona zara, Alak eman diezazula, bai bizitza honetan, baita behin betikoan ere, merezi duzun saria.
|
|
2020
|
|
|
Suedian gastua egun baino handiagoa zen 1995 urtean (halere, erreferente bat izaten jarraitzen du), eta Eslovakia, Irlanda edo Maltak gastua berdintsu edo oso gutxi handitu dute. Krisi garaiari erreparatzen badiogu, joeraz esan daiteke Europan gizarte babes ahula zuten estatuen gastua are gehiago ahuldu dela (Irlanda, Hungaria, Serbia, Eslovenia, Malta, Lituania edo Polonia), eta gizarte babes indartsua
|
zutenek
are indartsuagoa dutela egun (Finlandia, Frantzia, Danimarka edo Suitza). Beraz, krisi urteetan Europa mailako barne desorekak areagotu egin dira.
|
|
2022
|
|
|
Aldaketa horrek ere genero dimentsioa izan zuen. Fabrika sistemak esan nahi
|
zuen
are zorrotzago bereizten zirela etxea eta lantokia, eta soldaten nagusitasunak etxearen baitako harreman ekonomikoak aldatu zituen. Industria ekoizpena zabaltzearekin batera agertu ziren maskulinitate formek ardatz zituzten ordainsaria irabazteko ahalmena, abilezia mekanikoak, etxeko patriarkatua eta soldatapekoen arteko elkartasun borrokalaria.
|
|
|
–Eta nik esaten dizut irakurria dudala! –oihukatzen
|
du
are ozenago Kovalenkok.
|
|
|
Osaba Pedrori ez zaizkio kroketak gustatzen, amarenak ere ez. Ez urdaiazpiko kroketak, ez arrautzarenak, bakailaoa
|
dutenak
are gutxiago. Gurean dagoenean, amak ostegunetako menutik kroketak kendu eta osabari gustatzen zaion zerbait jartzen du, oilaskoa saltsan edo barazki menestra.
|
|
2023
|
|
|
Sumatua zuen berak Urdaibain, urtero Turismo jainkoaren aldarean egiten ziren sakrifizioak, aurrerabidearen eta bizi kalitatearen izenean, horretaz arrebarekin hitz egitea gurago izan ez bazuen ere. Ez
|
zuen
are gehiago elikatu gura arrebak berez zeukan begirada kritikoa, eta seguru zegoen, berak legez, zalantza handiak izango zituela arrebak balizko aurrerabidearen noranzkoari eta, batez ere, bizi kalitate gero eta hobeari buruz. Norentzat aurrerabidea?
|