2000
|
|
—Munduan den gauzarik handiena
|
duk
amorioa —eta, hats hartzen zuela, honela mintzatu zen—: Non ote dago andere doña Ines?
|
|
Hura amaren irri zabala, bozkarioaren eskuak moldatua, eguzkiaren izpi batek izotzaren bihotzari ebatsia...! Zeren eta amaren izotzak
|
baitzuen
amorioaren amoriozko berorat erori bat eta isuri bat, eta amak kopetan eman musua eta haren irria ziren haren zigilu eta seinale!
|
|
" Jaun Joanes —erran zidan, handik egun guti batzuetarat, don Venancioren plantazionetik paseoan gindoazela, biok bakarrik—, gure artekoa erabaki baino lehen, neure berri eman nahi nizuke eta naizen bezalakoa agertu, zeren ez baitago egiazko zuhaitzik, erro egiazkorik ez duenik, eta nik sendo nahi
|
nuke
amorioaren zuhaitza... eta, hala, adarretarik ibili gabe, jakizu ezen enegan dakusazun bakea tenpestaren ondoko bakea dela, zeren eta halaxe ibili bainintzen denbora batean tenpestaz tenpesta. Eta ene lehen tenpesta ene lehen amorioa izan zen, eta amorio hura koadro bateko gazte segail bat izan zen.
|
|
Eta ulertzekoa zen: izan ere, nola gauak luzeak izaiten diren eta bakardadeak are luzeagoak egiten dituen, honelatan bada, nola ez
|
zituen
amorioaren atseginak eta amorioaren xamurrak, modu batean edo bertzean, amaren buru bihotzak ukituko!, nahiz eta amorio haren aitzinean kulpant eta hobenduri senti zitekeen, bertzalde, amorio suerte hura bere printzipioen kontra xuxen zihoalako, baita amak hain estimu handian zuen ordenaren kontra ere, ondorez.
|
|
Behin, amonarenean ito nuen txitaz oroitu, eta, orain, urte askoren buruan, argi
|
dut
amodioa txita bat bezain hauskorra dela, eta Dabid izan dela geurea ito duena, nahiz eta seguruenik horretaz ni bezain inkontzientea izan. Hark ere jostatzen zebilela pentsatuko zuen, nahiz eta konturatu gabe bihotzera tiro egiteko pistola kargatzen ibili...
|
2002
|
|
Graziana, 58 urteko emakumezko ezkondua, da eleberriko protagonista eta ustekabean egiten duen bidaia batek errotik asaldatzen du ordu arteko bere bizitza hitsa. Aitortu nahi ez
|
duen
amodioaz, bakardadearen beldurraz... edo eskuetatik ihes egin dion bizitzaz hitz egiten zaigu eleberri honetan. Eta horretarako, errealitatea eta fikzioa nahasten dira, argazki eta irudi aukeratuen inguruan, irakurleon begietara osatuz doan puzzlea antolatzeko.
|
|
Emakume orok agertzen du bere burua bere onerako eta maite
|
duen
amodioa erakartzen du. Bistatzea ez da inola ere gaiztakeria.
|
|
eta maite
|
duen
amodioa
|
|
soinekoa eranzten ari
|
dun
amodioa
|
2003
|
|
Gaztetan
|
banuen
amodio erromantiko bat Azpeitian,
|
2004
|
|
Antton Kazabonek makina bat liburu idatziak ditu gaztetxoentzat, eta oraingoan eleberri telefonikoa eskaintzen die. Bukaera irekia
|
duen
amodio eta zeloen istorio bat kontatzen du Pirtzina zilborrean nobelan, telefonoz izandako elkarrizketen bidez erabat hedatzen den istorioan. Asko laguntzen dio bere irakasle langintzak idazteko orduan Antton Kazaboni, berak aitortzen duenez, ikasleak bihurtzen zaizkiolako berari irakasle.
|
2005
|
|
Ausartago nahi
|
nuke
amodioa,
|
|
Errotik ez maitatua zen. Maider bere amak bortxaketa baten fruitu likitsa zelako ez
|
zuen
amodioz ase, senarrak zapi zahar maneran erabili zuen eta haurrek begirune adiskidekorrik ez zioten eskaintzen: bere burua itotzea itxuratzen zuen bizia zen harri zamatsua bizkarretik kentzeko.
|
2006
|
|
âPrintzipio bat daukat: nik ez
|
dut
amodioa inorekin bana  tzen. Zertxobait baldin baduzu batekin, horri eutsi eta kitto.
|
2007
|
|
Oso interesgarria iruditzen zait prentsa bulegoen inguruan hitz egin ahal izatekoparada hau izatea, hain zuzen ere, azken urte hauetan, prentsa bulegoak manipulazioaren eta presioaren sinonimo bilakatu direlako, eta ni, aldiz, ez nagoelakobaiezko horren alde. Ni, beraz, bien artean kokatuko naiz, prentsa bulegoekikoizaten
|
dugun
amodio eta gorrotozko harreman horretan.
|
2008
|
|
Julio Villaescusa Fenadismer eko presidenteak berriro adierazi zuen “erabateko gaitzespena” egin ziola laguntza programari; izan ere, “urtean 163 euro bakarrik ematen dizkio langile bakoitzari”. Hiru erakundeek ezohiko batzarra egin ondoren, greba egileek Gobernuari leporatu zioten ez ikusiarena egin ziotela" egoera jasanezin baten aurrean garraiolariek
|
duten
amodioari". “Neurri sorta hori ez da nahikoa, eta ez du laguntzen milaka enpresa txikik eta autonomok pairatzen duten egoera ekonomiko larria konpontzen”, adierazi zuen Villaescusak, eta “garraiolarien duintasuna bermatuko duen” gutxieneko prezioaren beharra azpimarratu zuen.
|
|
Azken finean amodio istorio bat da». Protagonistak bere bizitzari ematen dion amaiera duinak asko
|
du
amodiotik eta duintasunetik. Filmak bezala.
|
2009
|
|
Ez
|
badu
amodioa gai bakarra, hamabi kantuek osatu sortan nagusi da, halere. Hitz franko, Riouspeyrous berak kantatzeko idatziak dizkiote espresuki, bere lagun edo ezagunek.
|
|
Nai nuke ikusi hori jakitiaz zer mutur jarriko luken Grazik. Janeko erdi puta naizela nahi duenari aditu erraten dio, orduan, emaztekiekin ere maite
|
dutela
amodioa ohartuz, ai zer oihuak! Iduri zaut atxo horek badituela bat prinzipio burnia baino azkarragokoak, eta heietaz beztitzen duela bere alma goizero, hala kontzintzia atzartzen zaionetik.
|
2010
|
|
Erabiltzaile gazte horiek Stephenie Meyerrek idatzitako Twilight liburu sortan harrapatzen zaituen unibertso bat aurkitu dute, jarraitzaileek adierazi dutenez. Twilight saga XXI. mendeko neskek disfrutatu nahi
|
dugun
amodioaren sinboloa da, esan du Aurora Gonzalezek.
|
|
Eta hala ere, elkartze haien satisfazioa gorabehera, funtsezkoena ez zen harreman fisikoa, maitasun sentimendua baizik, purua eta sutsua, biak batera, alkimia arraro horren beharra
|
baitu
amodioaren formulak, egiazkoa izango bada.
|
|
Nork ote
|
du
amodio garbirik
|
|
Gure Asisko anaia ttikiak denentzat
|
zuen
amodio aparta, Jainko Bizi Nagusiarengandik zetorkiona, anaia arreba guztientzat halaxe, kreazio osoarentzakoaren tamaina berekoa. Barruan gure baitako hondoko putzu isil sakonean, bertara jaitsiz gero, zer topatzen duzu, bake isil zabal eta sendoa ez bada?
|
2011
|
|
Gizakiek hil beharra dute, uste dute ez direla gizon hiltzen ez badute? Anaiek elkar hil behar
|
duzue
amodioagatik, denon onerako. Besteengan eta zeuengan suizidioa gauzatu, horrela hainbeste krimenengatik barkamena lortuko dutelako ustean?
|
|
Hemendik goiti, beraz, bertze begiz ikusiko ditugu, eta deituko ez apotzarrak, baina, apoak, ez baitute deus tzarrik. Ez dizuet erranen fereka diezaiezuen bizkarra eskuz,
|
zuen
amodioaren erakusteko. Ezen, uste lukete, eskua hurbiltzen ikustearekin, min egin nahi diezuela; samur litezke, eta beren samurrak jauzaraz liezaieke ur bat, halakoa non hunki balitzaizue eskua, pintzak eginaraz bailizkio.
|
|
...sunean bermatua izan dena baizik, ez gaude bakarrik, eresiek, poemek laguntzen gaituzte eta bizitzaren muinean oinazea antzeman zutenek, haiekin nengoke, haiengan naiz joan zirenekiko azken enkontrua arte. eta negar egin nahi izan nuen hautsi, hustu landa babesgarri haietara, ederresten nuen arbasoen aberrian ahuspeztu, aitortu, amore eman, apaldu, senidetu, norbaitek irakatsia zidalako gizagotzen
|
gaituzten
amodioen hiztegia.
|
2012
|
|
Zorionaren bila joan beharrik ez badago, egiaren bila joan beharrik ez badago, susmoa
|
dut
amodioaren bila ere hasi beharrik ez dagoela. Halere, mundu guztia dabil maitasunaren bila, dibortziatu berri direnak presarik handienarekin.
|
|
Ez da Basarteak proiektu berritzaile eta ekimen ekintzaileei ekiten dion lehendabiziko aldia, 16 urteko esperientzia baitu lan honetan. Naturagatik
|
duen
amodioa eta ingurunearen errespetua nafar lurraldeko ezaguera izan zen Burrikleta proiektuaren parte izatera bultzatu ziotena, uztailaren 23ko aurkezpenean Andres Zelaieta igantziarrak jakinarazi zuenez.
|
|
–Gugatik baldin bada, hitz egin lasai.
|
Zuen
amodio kontuak ez zaizkigu batere interesatzen, esan zuen Georgesek, jadanik aldatzen hasia zuen ahots zakar horrekin.
|
|
–Eta aitarengana itzuliz, jarraitu zuen?:
|
Zuen
amodioen kontaketaren zain jarraitzen dut, aita.
|
|
Nire adinean halako hoztasun bat sentitzen da... Zuk ezin duzu ulertu, neuk ere
|
zuen
amodioak eta zuen erokeriak ezin ulertu ditudan bezalaxe. Ahalegintzen naizen arren, ezin ditut gauzak ikusi zuk bezala.
|
|
Maite
|
ditu
amodioak
|
|
Dei zerutiarra baino nahiago dut zureganako mezu apala murru ezkinean harri lauza pizuaren aterbean lbar luzeak ekialdetik mendebalera bakartasun dorretik asmatuz jende xumeentzako mezu altxatzailea zu
|
zaitut
amodio bero
|
|
Uren arteko dirdiretan zen ere ene gazte amentsa jauzteka ibili. Itsas bazterreko uhain leherkorrek zekarten maitasun betierezko itzala ene bihotz amentskorrean
|
zuten
amodioa loretu. Besoz beso nindabilan egun heietan, ur gaineko kaioek eta ainharek nindutela zaintzen.
|
|
hor duk sinetsiko Jainkogizonaren jitezko jeinuan, Ederlan erorgietan dituk beti sortuko geroko jeinutsuak. Jeinuan
|
duk
Amodioa eta Jainkoa, Amodioan duk Jeinua eta munduaren Esperantza.
|
2013
|
|
Hoiek jasan ez dezaketena hauche da: apez soldadoek beren soldado lagunen ganik
|
duten
amodioa, eta herri guzian bildua duten omen ederra.1802
|
|
Zuen amak kongestioaren aurkako sendagaiak maite zituen zeina Valiumekin
|
zuen
amodioaren tartean sartu zen.
|
2014
|
|
Bainan, ohoinak ez baditu itzultzen ebatsi dituenak, ez aipa guri hura maitatzerik. Elizak nahi
|
badu
amodio zintzoa, jende eta populuetan zabaldu, predika dezala batzu ala bertzek dituzten eskubiden errespetua. Bertzela jokatuz, ez du deus onik ereiten.
|
2015
|
|
idazten duenean, izan liteke benetan berak maite zuen norbait beste batekin ezkondu zela, izan liteke lortu ezin
|
zuen
amodio baten formulazio indartsuago bat, edo izan liteke egoera hori imajinatu eta olerkia egiteko polita iruditu zitzaiolako idatzi izana. Ez daukagu jakiteko modurik, eta modua edukita ere txutxu mutxuen mailakoa litzateke, literaturarekin zerikusirik gabea.
|
|
Haurrendako
|
baitute
amodio ona
|
|
Entziklopedistaren eta Martinen jopuntu garrantzitsuena Flora edo Pilar amodioz pitean pitean betez, ez da maitea bera, baizik lehiakidea, Adolfo; maitea maitatzea bitarteko bat da, lehiakideari gailentzea da xede gorena. Maitearen gorputzaren gainean larrua berriz eta berriz jotzen duelarik, lehiakidea du beti presente, jo bitartean alboan balute bezala, begira, eta jeloskorrak maitearen jabetza azpimarratu eta lehiakideari min egin baino besterik nahi ez
|
balu bezala
amodioa sutsuki egite horren bidez. Emakumeak beranduegi egiaztatuko duenez, jeloskorrarengan boterea maitasunari gailentzen zaio.
|
|
Guk maita, maita, maita,
|
duzu
amodio.
|
|
77 urtetan joaitea behartu zaio, borroka azkar bat eremanik, barnetik aztaparka jaten zuen gaitzari ezin gehiago ihardokiz. Gizon xuxen eta leiala zen hartu engaiamendueri buruz, bereziki undar urtetan gerlari ohieri, uztartuz etxeari eta etxekoeri
|
zuen
amodioarekin. Eliza mukurru bete duten familiako, adixkide eta herritarrek oldar berean kantu eta otoitz egin dute Pierrentzat, sustengu ekarriz penetan gelditu den familiari eta bertzalde hunkiak diren guzieri.
|
2016
|
|
Sarako zinen eta Jeannette Urruñako
|
Zuen
amodiotik hiru haur sortuko Dira eta zintzoki dituzue haziko, Maitasunez Herrian sendo bizitzeko.
|
|
Baina ohoinak ez baditu itzultzen ebatsi dituenak, ez aipa guri hura maitatzerik... Elizak nahi
|
badu
amodio zintzoa, jende eta populuetan zabaldu, predika dezala batzu ala bertzek dituzten eskubideen errespetua. Bertzela jokatuz, ez du deus onik ereiten.
|
|
Amodio hura, naizen pobreari amoina bezala, edo eskaintzalearen satifagailu bezala, baita eskainia... Nahiago
|
dut
amodio partikatua, eta amodio iretsia.
|
|
Amak aita sobera maite zuelako edo amatxik bere alabaz
|
zuen
amodio eskasak, zerek ekarri ote zuen Ameztoiaren galera. Edo lehenago hasia ote zen Argentinarako emigrazioarekin eta 14ko gerlarekin?
|
|
Agian hau gustatuko zaio orpodun zapatak ez daramanari edo edozein neskari uste
|
badu
amodioa egon daitekeela.
|
|
Joani Paulo II aita sainduak erran zuena 1983an, kirolarien jubilau urtean: zibilizazio berri bat behar da sortu munduan, zimendu
|
dituela
amodioa, bakea, elkar laguntzea, zuzentasuna eta barkamena. " Ez da bakerik, elkar barkatuz baizik", hitz horiek Irene Villa anderearen ezpainetan pisu handia dute.
|
2017
|
|
Errege Dabidek, nola ez
|
baitzuen
amodio eskasik, halatan Jainkoaren aginduak erraz iruditurik, esaten zuen:
|
|
Jada ez
|
duzu
amodioan sinisten, behatza ezti potean sartu eta ahora eramaten duzu.
|
|
Bainan hitzak haiziak eremaiten ditu eta ele pollit horiek mihitik barne ez dira sartzen, ezpainek kartsuki erranak izanikan ere. Nun
|
ditugu
amodio horren frogak?
|
|
Zergatik du balio sozial handiagoa familiak, adiskidetasunak baino? Zergatik
|
du
amodioak egitura eta itxura hetero normatiboa. Nola apurtuko ditu feminismoak emakumeak bestelakotzen duen laguntasunaren eta amodioaren mailakatze patriarkala?
|
|
Ezer prometagarririk ez, salbu eta esaldiaren zinikotasun erakargarria. ...la, jantzi eta kosmetiko kide, senar, nola esango luke, ar bainoago, kontrakotasuna ahuldurik andrearen anaia bilakaturiko armariatua; gogoaren zolan ageri zitzaion Joseba eta bere artekoa berdintsu izan zitekeelakoari jaramonik egin gabe hasieran; baina gero ordenadorearen pantaila bezain presente egin zitzaionean, haiena bikote berezia zelakoak kiliki egin zion eta lasaitu, bere buruari aitortuz
|
bazutela
amodioaren mitologia oraindik: bikote irekia izan eta elkarrenganako konfiantza, zeinak harreman hura munduak ekar lezakeena baino indartsuago zela aditzera ematen baitzuen, harremana zeloez harantz zegoelakoa, bata zein bestea beste batzuekin egoten zirela jakin eta –horretan ez zion Josebari amore eman eta bazekien ongi egin zuela– barik besteari kontatu beharrik ez izatea; bata bestarekiko bereziak zirelakoa aditzera ematen zuten txantxa pribatuak; haien bikotea berezia zelako segurantzia.
|
|
Zenbat musu ematen nion emakume horri zenbat aldiz esan nion zaitut betiko nola so egiten nion begietara maitasunez betea dena daki ohar guztiak hartu ditu bere burmuineko kaierran hamaika musu mila maite
|
zaitut
amodioz esanak bizpahiru errutinaz
|
|
Bere ondoan Maider zegoen biluzirik,, erdi lo egonez. Goiz goizik egina
|
zuten
amodioa eta amodioaren ondotik lasaitasunak hartua zuen gaina. Frantxoa apaldu zen eta bere maiteminduari musuak eman zizkion lekuak hautatuz.
|
|
Lehen lerroetan beretan salatuz grazia paregabea ukan duela bere apez lana Batikanoko bigarren kontzilioaren keinka hartan hastea... Salatuz ere hasian hasi duela mende erdi bat oraino elizetan eta hor gaindi" azkarki sar arazten zela Jainkoaren beldurra eta guti aipatzen Jainkoak gutarik bakoitxarentzat
|
duen
amodioa".
|
2018
|
|
Barreari eman zioten emakume biek. Gero serioago hasi ziren hitz egiten beren bizitzan izan zituzten eta izan ez
|
zituzten
amodioez, eta Irati lehenengo aldiz mintzatu zitzaion Jean Marci buruz: nola ezagutu zuen, nolako harremana izan zuten, manifestazio hartan zer gertatu zen, ospitalekoa, Frantziara eramatea?
|
|
Espainiar armadako koronel aipatuenen artean lekua hartu zuen. Bizkar ezartzen dioten itzal bakarra, gure ustez haren merezimendu handiena dena, gure arrazaren nazionalitatearendako
|
duen
amodio ezinago handia da, haren herrizaletasun suharra. Nafarrak, nafarrak! Eramaten ditugun koloreez beztiturik, gudukari handi hau bandera berriarekin mendian agertu zelarik, Pelaio, Gartzea edo Mitarra ote zen?
|
|
Ez
|
du
amodio harremanik, ez dut neurokimikoen panpina izan nahi.
|
2019
|
|
Nolanahi ere, burgesiaren kontzepzioak zertxobait aldatu ziren XIX. mendean; hura buru belarri saiatzen zen ezkontza defendatzen eta iraunarazten, eta, bestalde, indibidualismoaren aurrerabideak eragotzi egiten zuen emakumeen aldarriak besterik gabe isilaraztea; Saint Simonek, Fourierrek, George Sandek eta erromantiko guztiek oso sutsu aldarrikatua
|
zuten
amodiorako eskubidea. Arazo bat zegoen:
|
|
senarra, etxea, seme alabak; edo, bestela, bakardade latza ezagututakoak dira; edo gutxi asko porrot egin duen lantegiren baten alde aritutakoak; aukeraren bat sumatzen dutenean beren bizitza etsigarria salbatzeko eliteko izaki bati eskainiz, itsu itsuan heltzen diote esperantza horri. Mademoiselle Aïssék, Juliette Drouetek, Madame d. Agoultek ia hogeita hamar urte zituztela ekin zioten maite bizitzari, eta Julie de Lespinassek, berriz, ia berrogei zituela; ez zitzaien inolako helbururik proposatu, ez zeuden baliozkoa irudituko zitzaien ezeri ekiteko moduan, ez
|
zuten
amodioa beste irtenbiderik.
|
|
Mirespen sutsuak baino ezin du konpentsatu amore ematetzat jotzen duen ekintza horrek dakarkion umiliazioa. Ikusia
|
dugu
amodio saioak alienazio sakona eskatzen diola emakumeari; pasibotasunaren langiduran hondoratzen da; begiak itxita, anonimo, galdurik, emakumea uhinka altxatua sentitzen da, ekaitzak inguratua, gauean ehortzia: haragiaren, umetokiaren, hilobiaren gauean; suntsiturik, bat egiten du Ororekin, eta deuseztatua da haren nia.
|
|
Antzeko ezaugarriak ditu emakume maitemindu orok. Behar bada, bere buruaren tirano bihurtzen da, maitalearen izenean; gizonarentzat izan behar dute bera den guztiak, berak daukan guztiak, bere bizitzaren une guztiek, hala aurkituko dutelako izateko arrazoia; ez du ezer eduki nahi, gizonarentzat ez bada; gizonak ezer ez eskatzeak, horrexek nahigabetuko luke, hainbesteraino, non maitale finak exijentziak asmatzen baititu. Ororen gainetik, berrespen bat aurkitu nahi
|
du
amodioan: bera zer zen, horixe berretsi nahi du, bere iragana, bere pertsonaia; baina etorkizuna ere sartzen du tartean:
|
|
bai ederra zarela, ene laztana, bai ederra! Neska lagun mistikoak bezala, parekoak zenituen Xarongo arrosa eta haraneko lilia, eta, hura bezala, neska gazte arrunt bat baino gehiago izan zara niretzat; ikur bat izan zara, gauza eder eta jaso askoren ikurra[...] eta, horregatik, Suzanne zurizkoa, amodio aratz eta eskuzabal batez maite zaitut, erlijiotik ere
|
baduen
amodio batez.
|
|
—Eta zuk nola dakizu nik ez
|
dudala
amodio lesbikorik?
|
|
Horregatik ez
|
dut
amodio kontu bat soilik izan nahi zurekin.
|
2020
|
|
Ametsak bizi
|
du
amodioa, lo dagoen bitartean; esnatzen denean, berriz, amesgaiztoak.
|
2021
|
|
Katolikoa naiz Jainkoak ahulenengana
|
duen
amodioagatik.
|
|
OEHko zerrendan lehen aldiz Haranederrek darabil, eta ondoren Duhaldek:
|
Duen
amodio soberaniazkoa, eta beraz izan al daitekeen ongi egilerik frankoenarentzat (Haraneder);[...] gogoramendu gaiztoei jarraiki zaie. Eta beraz bere bizian deabruaren zerbitzari izan den bezala...
|
|
Ez bai kontrastea adierazteko ere erabiltzen da: Ene bila zabiltzate, ez zeren mirakuluak ikusi dituzuen, baina zeren jan baituzue ogietarik, eta resasiatu izan baitzarete (Leizarraga); Eta haur erraiten du hunela, ez zeren dantzatzea bera hain gauza gaixtoa den, baina zeren dantzatik anitz okasino behar ez denik sortzen den (Axular); Baldin zure bihotza kexatua sentitzen baduzu, ez zenbait objet agradarrientzat
|
duzun
amodioa dela kausa, baina zeren duzun ezinbestezko higuintza bat presuna batentzat[...] (Haraneder); Lotsatua beraz eta tristatua, ez mundutik joateaz, baina zeren agertu behar zuen Jainkoaren aitzinean Biatiko Saindua gabe (Joanategi).
|
|
32.2.1.3a Erreferentziazko terminoa izan aditza eta konparazioaren ardatza adjektiboa direnean, den bezain luzea gisako sintagmak era daitezke: Zen bezain handia izan arren (Agirre Asteasukoa); Gu garen bezain kreatura erromes eta ezdeusentzat
|
duen
amodio sobraniazkoa (Haraneder); Dugun imita heiena zen bezain bizi Saindua (Jauretxe); Sultan[...], zen bezain luze, zetzan lurrean jarria (A. P. Iturriaga).
|
|
Kausa adierazten dutenez, galdegaien ez bai kontrastean erabil daitezke: Zure bihotza kexatua sentitzen baduzu, ez zenbait objet agradarrientzat
|
duzun
amodioa dela kausa, baina zeren duzun ezinbesteko higuintza bat presuna batentzat (Haraneder).
|
|
Senarra partitu orduko, emazteak gizon gaztearen xerka igorri zuen baten bat; eta ez zen ordu erdi izanen harekin zegoela, hara non agertzen den senarra, ate joka bortizki. Baina emazteak, jakinik nor zen, ohartarazi egin zuen gaztea, zeina, hain harriturik zegoen, non bere amaren sabelean egotea desira baitzuen, emaztekia eta halako perilean ezarria
|
zuen
amodioa madarikatzen zituela. Emaztekiak erran zion lasai egoteko, eginen zuela berak modua handik kalterik eta lotsarik gabe atera zedin, eta beztitzeko ahal bezain zalu.
|
|
Baina damak, zorrotza bera eta amodio kontuetan jakitun, ez zuen aski eleekin. Hala, sentituz bere bihotza ez
|
zuela
amodio hark betetzen, beldur zen ez ote zuen gizonak estalkitzat erabili nahi, eta horregatik hurbiletik eta begietara so egiten zion beti; baina begi horiek ongi zekiten itxurak egiten, eta damak susmo ilun bat baizik ez zuen bere beldurren oinarri. Horrek, ordea, kezka handia sorrarazten zion zaldunari, zeinarengana jotzen baitzuen Floridek sarri malezia horien guzien ezjakinean Polineren aitzinean, halako konfiantzaz non Amadourrek lan ederrak izaten baitzituen bere begiratuak bihotza sala ez ziezaion, eta, edozein arazo galarazteagatik, egun batean, leiho baten hegian bermaturik, honela mintzatu zitzaion Florideri:
|
|
Zuen kontu utziko dut Floridek eta hark elkarrekin izan zituzketen solasez pentsatzea, eta zer nolako kexuak entzunen zituen Amadourrek damarengandik, gizona kanpoan izan zen bitartean pairatu zituen makurrengatik. Hainbat malko isuri ondoren zuen atsekabeagatik, bai gogoz kontra ezkonarazi zutelako, bai hainbertze maite zuena galdu eta berriz ikusteko esperantzarik ez zuelako, Floridek deliberatu zuen kontsolamendua hartzea Amadourrengan
|
zituen
amodio segurtasunetan, hari halakorik aitortzen ausartzen ez bazen ere; baina gizonak, oharturik, ez zuen ez aukerarik ez denborarik galtzen zion amodio handia erakusteko. Floride ia erabat gogatua zelarik Amadour hartzeko, ez zerbitzaritzat, baizik eta benetako adiskidetzat, zorigaiztoak jo zituen; izan ere, Erregek Amadourri dei egin zion, garrantzizko afera bat zela-eta harengana joan zedin berehala; horrek nahigabe handia ekarri zion emazteari, eta, berriak entzunik, zorabiatu egin zen, zegoen eskailera mailatik erori eta, hain larriki kolpatu zen, non ez baitzen berriz altxatu.
|
|
Laurak ere arduratu nahi bezala, bere amarengandik ihesi etorritako alabatxoa, bere jaioterrian senitartekoak baino ez dituena, egunak hurrenez hurren euren osaba izekoen etxetik lanera eta lanetik nire etxera iragaten zituena, konfiantzako gizabanako bakarra ni nauena, hiri honetan, munduan agian, hain bakarrik dagoena. Lauraren bakardadea neure presentziaz betetzen saiatzen naizela dirudi; bestela ezin dut inola ere ulertu zergatik ari naizen bera bezalako neskato eder, lirain eta azkar batekin ohe jokoetan, ezin
|
baitut
amodio berba inondik ere erabili gure arteko edade aldea hain agerikoa izanda eta orain kontura ez datorren beste hainbeste bateraezintasun, esan nahi dut, sozio-kulturalak edo antzekoak, nik behintzat ez hain aspaldi aintzakotzat hartu ohi nituenak. Argi dago biotako bat gutxienez denbora alperrik galtzen ari dela, biotako batek etorkizun oparoago bat merezi duela, biotako batek noizbait eta nahitaez sufrituko duela.
|
2022
|
|
Zuekin izanikan ere ez dira zuenak. Ematen ahal diozuete
|
zuen
amodioa baina ez zuen pen tsamena. Beren gogoetak badauzkate.
|
|
Ez baitezpada biologikoki, ar baten semena bere barrenean edukitzearen ideia ez baitzitzaion atsegin batere, baina amatu gabeko bizitzari ez zion zentzurik hartzen. Carlaren jarrera onartzen zuen, nola ez, zeharo errespetagarritzat jotzen zuen, eta urtetan saiatu zen bere burua konbentzitzen, bizi
|
zuten
amodioa aski zuela eta zoriontsu zen, egia, baina eskasia hor zegoen, gero eta handiago, eta Carla ezin zen erdizkako maitasun batekin konformatu.
|
|
Ez natzaizue hasiko orain gizonaren despita nolakoa izan zen azaltzen, baina hain izan zen handia, non izan baitzuen ahala denboraren luzeak edo bertze zernahik itzaltzen asmatu ez zuten sua itzaltzeko. Eta, izana
|
zuen
amodioa bezainbateko despitez, erran zion:
|
|
Eta arratsa heldu zelarik, bete zen agintza, halako moduan, non, ez emaztekiak egin fereka gozoengatik, ez gizonak izan tentaldiengatik, ez baitzuen hark eman zina hautsi nahi izan. Eta, bere zigorra ez zela purgatoriokoa baino txikiagoa iritzi bazion ere,
|
zuen
amodioa hain zen handia eta esperantza irmoa, segur baitzen halako nekez lortu amodio hark betiko iraunen zuela, pazientziaz jasan zuen eta damari neholako nahigaberik eman gabe altxatu zen haren ondotik. Emaztekia, ene iritziz, halako jarreraz miretsiago zegoen kontent baino, eta berehala susmatu zuen edo gizonaren amodioa ez zela berak uste bezain handia, edo ez zuela hark kausitu berarengan espero zuen edertasunik, eta ez zituen kontuan hartu gizonak bere zina betetzeko izan zituen onestasun, pazientzia eta leialtasun handiak.
|
|
Izan ere, gaur egun sistemak eragozten du: askok ez
|
dute
amodio denborarik, ez informaziorik, ez beste pertsona batzuen sostengurik arazo bat dutenean, eta amatasun bajak ez dira behar bezain luzeak, nahi duten denboran bularra emateko. Arazoa da sistemak etengabe bultzatzen gaituela kontsumitzera eta kontsumitzera, eta zerbaitek huts egiten duenean, gu erortzen garela.
|
|
Lehen, hiru urte badu hartatik, Vicençek eta Adak larrua jotzeko hitzordua zehazten zuten garaian, Sauko behatokira joan ziren hainbat alditan. Vicençek, Ada lepotik zintzilik zuela, pisurik ez
|
balu bezala
amodio egiten zionean, inoiz ez zion honela galdetzen: " Zer dun gogoan?", ez eta:
|
|
Emazte 5: Laburra
|
dun
amodioa. Irauten din denbora poxi bat, tripa loditu arte, aitak joan arte.
|
2023
|
|
" Ene iduriz erran zuen Parlamentek, emazte on bat ez luke samurtuko furiaz zafratua izateak batere balio ez duen batengatik mespretxatua izateak bezainbat, eta, halako amodio batetik hastandua izateak sortu mina jasan eta gero, senarrak ez luke hura gehiago atsekabetzeko deus egiten ahal. Eta istorioan dio orobat ezen senarra zentzarazteko hartu zuen nekea seme alabendako
|
zuen
amodioagatik izan zela, eta hala uste duk nik ere".
|
|
" Liluragarria da, ene andereok, pentsatzea zein gibelondo
|
dituzkeen
Amodio jainko ahaltsu horrek, zeinak, emazteei beldur oro kenduz, irakasten baitie gizonei zernahi eginarazten, beren asmoak erdiesteko. Baina, ganberazainaren asmoa erasiagarria bada ere, hainbat da laudagarria nagusiaren zentzu ona, ongi baitzekien hark izpiritua behin partituz gero ez zela berriz itzuliko".
|
|
Berak ere halako amodio txerak egiten zizkidan, ezen ene bizia hamar mila aldiz menturatuko bainuen hura honat ekartzeko, beraren eta bion atseginerako; eta horrela bizi izan ginen denbora batez, halako pausuan eta bozkarioan, non giristino herri guziko zaldunik urosentzat bainuen ene burua. Baina, egin nuen bidaia batean, ene ohoreak hartaraturik egin behar ukan bainuen, hark bere ohorea, kontzientzia eta eneganat
|
zuen
amodioa ahantzi zuen, eta etxean hazia nuen zaldun gazte batekin amorostu zen; eta horretaz ohartu nintzen, itxuraz, itzuli nintzelarik. Alabaina, hain zen handia nion amodioa, ezen ezin bainintzen harekin mesfida izan, harik eta esperientziak begiak zabaldu zizkidan arte, eta orduan ikusi nuen heriotzak baino beldur handiagoa ematen zidana.
|
|
" Fede onez diotsut, Geburon erran zuen Oisillek, horra krudelkeria deitura merezi
|
lukeen
amodio bat".
|
|
Telebista ipini dut. Nor baino nor zontzonagoa dirudien nesken astrapala jasangaitza; Simon eta Garfunkel zahar berotzen hasiak, urrutiko herri batean hogei urte
|
zituzteneko
amodioak kantatzen; Psikopata bati buruzko errusiar filma muturreraino bortxazkoa; Tele predikatzaile bat: eros ezazu Jainkoa eta bakea lortuko duzu esanez; Tele saltzaile bat:
|
|
Bada egoeraz aprobetxatzen denik ere, eta nik esaten dut: «Horrek non
|
du
amodio propioa?». Nik nuke; laguntza eskertzen duzu, baina eskatzen hastea ez da erraza.
|
|
Nahiz eta ingurumariko neskatila guztiak senargaiaren irrikan egon. Carmelak zioen ederra izan behar
|
zuela
amodiotan ibiltzea eta, batik bat Xacoberekin topo egiten zuenean, betileei eragin, eta begirada tristeak josten zizkion.
|
|
Nori galdetu orain bisitatzaile izaeraz? Zabaldu egin zaio, halaber, Fernandoren desagerpenak eragindako zauria, izan ere uste
|
zuen
amodio hura bizitza osorako izango zela. Baina, ziurra, betiko heriotzaren etorrera baino ez da, horra, etengabeko burrunban.
|
|
Ene arreba zaharrenarekin, nik hari noka, amak ere horrela egiten baitzion. Aldiz, ttipiagoekin
|
baduzu
amodio bere" Heletan ikusi nituen lehen aldiz naziak.
|
|
Bigarren amodioa da bakarrik zilegi kristau batentzat163, zeren soilik horrek baitu kristau umiltasunaren ko168 lorea; bakarra da karitate izena merezi
|
duen
amodio motakoa; baina ez dezagun pentsa amodio horrek bakarrik ukan lezakeela herri dohakabe bat objektutzat.
|