|
2002
|
|
|
Kasu horretan, alargunari usufruktua dagokio, baina herentziaren erdia. Ez aurrekorik ez ondorengorik ez balego bakarrik oinordetuko
|
luke
alargunak. Jaraunsleen zerrenda ona bada, salmenta erabaki daiteke eta bakoitzari dagokiona banatu.
|
|
2004
|
|
|
Konstituzio Auzitegiak epai bat eman du, ezkontza kanonikoa Erregistro Zibilean inskribatu gabe alarguntza pentsiorako eskubidea ezartzen duena. Horrela, babesa ematen dio Erregistro Zibilean bere ezkontza kanonikoa inskribatu ez
|
duenez
alargun pentsioa ukatu zaion gizon bati tratu berdina jasotzeko eskubidea urratzeagatik. Auzi jartzaileak alarguntza pentsio bat eskatu zuen 1991ko uztailaren 13an, emaztea hil eta egun batzuk lehenago.
|
|
2005
|
|
|
Bigarrenez ezkontzeagatik ondasun jakin batzuk erreserbatu behar
|
dituen
alargunak edo alarguntsak erreserbapeko ondasun guztien inbentarioa egin behar du, epailearen esku hartzearekin; harrekoak direla Erregistroan agerraraz halaber, ondasunok inskribatu behar ditu, jadanik inskribatuta ez badaude eta, betiere, ondasunok erreserbatu beteaz gain, ondasun higigarriak tasatu eta Kode Zibilaren 978 artikuluak ezartzen dituen itzulketak bermatu ditu, hipoteka berezi eta n...
|
|
2006
|
|
|
Herritarren (petxeroen) artean desberdin ordaintzen zen, familiaka ordaintzen zen lekuetan argi ikusten denez: etxean gizonik ez
|
zuten
alargunek erdia ordaintzen zuten, berdin, solariego, ziren herritar biztanleek (beste erdia beren jaunari ordaindu behar baitzioten250) eta herrian jabegoak edukita kanpoan bizi zirenek, eta nekazari, bilau edo erregearen kollazo zirenen artean, idi parea zutenen edo ez zutenen artean ere egiten zen desberdintasuna.
|
|
2007
|
|
|
Beren kargura bi seme alaba edo gehiago
|
dituzten
alargun, banandu, dibortziatu edo ezkongabez osatutako familiak familia ugarien parekoak izango dira hemendik aurrera (datorren urtarrilean), familia horiek dituzten onura berak izango baitituzte garraio, etxebizitza, ikastetxe edo museoen arloan. Horrela, guraso bakarreko familia bateko edozein kidek eskubidea izango du errepideko, trenbideko eta itsasoko bidaiari garraioko zerbitzu erregularretan murrizketak egiteko (%20tik %50era bitartekoak) eta aire garraioko zerbitzu erregular nazionalen tarifetan %5etik %10era bitarteko hobariak izateko.
|
|
2008
|
|
|
Hilero hipoteka ordaindu behar dutenak. Hilabete bukaerara iristeko adinako diru sarrerarik ez
|
duten
alargunak. Euskal Herrian pobreziaren atarian bizi direnak.
|
|
2009
|
|
|
Dena den, Lujanbioren esanetan," erabilera eskubidea zenbaitetan zentzurik gabe geratzen da, herentziak askotan ez dira-eta ondasunak izaten". Etxebizitza bat egon daiteke tartean, baina gerta daiteke hildakoak testamentuan zehazki azpimarratzea ez
|
duela
alargunak etxebizitza hori erabiltzea nahi, edo alarguna bera izan daiteke bertan bizitzeari uko egiten diona. Kasu horietan usufruktu eskubidea ekonomikoki baloratu egiten da eta testamentuaren gainean dirutan zenbat dagokion zehazten da.
|
|
|
Karitateko lanei dagokienez, auzokoek presazko edo premiazko lanetan hartzen zuten parte, etxekoek, eskulan urriaren ondorioz, egin ezin zituztenean. Seme alaba txikerrak
|
zituzten
alargunen, bakarrik zeuden pertsona zaharren edo gertaera tamalgarriren bat jasan zuten pertsonen kasua izaten zen hori.
|
|
2010
|
|
|
Hilean 600, 700, 800 euro inguru kobratzen duten alargunak aurki ditzakezu, baina horiek onenetakoak dira. Adibidez, familia zama
|
duten
alargunentzat gutxieneko pentsioa 9.515,80 eurokoa izan da 2010ean. 65 urte bete dituztenetik, eta elbarritasunen bat dutenek 8.2029, 90 euro.
|
|
|
Toledoko Itunak aldatu egin nahi
|
ditu
alargunen eta umezurtzen pentsioak, betiere egungoak hobetzeko. Itunaren arabera, gehien babestu behar direnak dira 65 urtetik gorako eta pentsioa diru sarrera nagusia duten alargunak.
|
|
|
Toledoko Itunak aldatu egin nahi ditu alargunen eta umezurtzen pentsioak, betiere egungoak hobetzeko. Itunaren arabera, gehien babestu behar direnak dira 65 urtetik gorako eta pentsioa diru sarrera nagusia
|
duten
alargunak. Pentsioa kalkulatzeko oinarria handitzea proposatu du.
|
|
|
sati edo indiar alargunen sakrifizio errituala. Hildako senarra errausteko su metara bota behar
|
zuen
alargunak bere burua. Administrazio kolonialak debekatu zuen ohitura hori, 1929an, normalean indiar legeak errespetatzen zituen arren.
|
|
2011
|
|
|
Aurreko artikuluaren bigarren paragrafoan jasotako xedapena ez zaio aplikatzen saltzaile edo dohaintza emaileari, horrek bere buruarentzat erreserbatu badu saldutako edo dohaintzapeko ondasunen gaineko gozamena, ezta seme alaben ondasunen gaineko gozamena duten gurasoei edo legezko gozamen kuota
|
duen
alargunari ere, gurasoak edo alarguna berriz ezkontzen ez badira.
|
|
|
Etxera itzuli nahi diat, sendatu egin nahi diat. Nire andrea gazteegia
|
duk
alargun geratzeko. Beste batzuk hurbilduko zaizkiok gorteiatzera.
|
|
2012
|
|
|
Horrez gain, oinordekoen senipartea hobeto banatzea ere lortu nahi da. «Hil denak testamentua egin zenean baino informazio gehiago
|
du
alargunak. Adibidez, seme alabetako batek besteek baino behar gehiago izan badu, ondare gehiago uzteko aukera izango luke, edo etxeko ustiategiaz arduratzen hasi denari ustiategiaren jabegoa uztekoa».
|
|
|
Guraso bakarreko familiaren kasuan, denbora hori 14 egun naturaletan luzatuko da. Hobariak zaintzaileak kontratatzeagatik Ohikoa da aita ezkongabe batek, ama dibortziatu batek edo bere kargura adingabeak
|
dituen
alargun batek pertsona bat kontratatu behar izatea lanean ari den bitartean haurrak zaintzeko. Kasu horietan, guraso bakarreko familia izateaz gain familia ugaria bada, Gizarte Segurantzako kuoten %45eko hobaria dago enplegatzailearen kontura.
|
|
|
Hildako baten ezkontide bat baino gehiago daudenean, horietako bakoitzarekin bizi den denboraren arabera banatzen da pentsioa. Batzuetan, bizirik geratu den ezkontideak ez
|
du
alargun pentsiorako eskubiderik, ez dagoelako seme alaba komunik edo ezin duelako frogatu kausatzailearekin izan duen ezkontzak urtebete iraun duela. Kasu horietan, aurretik bizikidetza egonkorra izan bada, alargunak aldi baterako alargun prestazioa eska dezake, zegokion alargun pentsioaren zenbateko berekoa eta bi urteko iraupenekoa.
|
|
|
Murriztapenak
|
dituen
alargun pentsioa Irudia: Gent Handiaren Amics Jatorrian, alarguntza pentsioa emakumea babesteko ezarri zen.
|
|
2013
|
|
|
Zenbait proposamen egin dituztela ere jakinarazi dute, hala nola" 700 euroz azpiko diru sarrerak
|
dituzten
alargun eta pentsiodunekin zein diru sarrera gabeziagatik egoera larrian daudenekin salbuespenak egitea". Horrekin batera," merkatari eta ostalariekin ere kontsiderazio bereziak izatea exijitu" diete sektorea indarberritzen saiatzeko," horiek zuzen zuzenean ari baitira krisia sufritzen".
|
|
2014
|
|
|
65 urtetik gorakoa, emakumea eta osasuntsua. Etxebizitzaren jabea, nahiz eta askotan seme alabekin partekatua, jaraunspena dela-eta; diru sarrera bakarra alargunen pentsioa da, kasu gehienetan, 400 euro bitartekoa.Azterketaren arabera, zelako osasun arazoak
|
dituzte
alargunek. Osasun arazo gehienak hezurretako arazoak dira: artrosia, artritisa, mokorraren higadura eta abar.
|
|
|
Eta egia da emakumeekin harreman handirik ez zuela izan, antza; eta haren liburuetan batzuen batzuk agertzea Hetzelen eraginari zor zaiola gehienbat. Les onze sans femme taldekoa izan zen, baina bi alaba
|
zituen
alargun batekin maitemindu, eta ezkondu egin zen. Segituan aspertu omen zen, ordea, eta, Honorine eta seme alabak alde batera utzirik, buru belarri lanari lotzen zitzaion.
|
|
2015
|
|
|
Pudentilaren aitaginarrebak (Sizinio Amiko) seme hilaren ondoreak kudeatzen zituen, biloben izenean. Honek nahi
|
du
alarguna bere beste semeetako batekin ezkondu. Sizinio Klaro edadetuarekin.
|
|
|
Oroitzeko modu bat baino gehiago
|
zuen
alargunak. Zenbaitetan, Monetek bezala, heriotzako ohean gogoratzen zuen bere emazte zena; gehienetan, ordea, mitxoleta artean paseoan ikusten zuen, zoriontsu.
|
|
|
Pieza asko
|
ditu
alargunaren puzzleak. Kolore bertsukoak dira batzuk; elkarrengandik gertu bide dute beren kokalekua:
|
|
|
Izan ere, gehienetan alargun bat berriz ezkontzen zelarik, bereziki bera baino askoz gazteagoa zen andre batekin, nolanahiko harrabotsak antolatzen ziren gauaz, etxearen aurrean, galarrotsak. Harrabots horien gelditzeko diru zama bat utzi behar
|
zuen
alargunak. Diru hori utzi eta dena gelditzen zen.
|
|
|
3 Ohartzen da berorren agurgarritasuna gutun honek eskatzen duen sekretuaz; dena dela, apurtu dezala berorren agurgarritasunak, eta inork ez dezala uste izan berorregatik uzten denik, ez berari eta ez beraren seme alabei komeni ez zaielako baizik, horixe baita egia. Dagoeneko eskarmentu handia
|
dugu
alargun hauetaz.
|
|
|
Goraintziak guztiei, eta nire Gabrielari batez ere; idatzi nahiko nioke. Oi, bai gogo bizia
|
dudala
alargun hori etxean eta profesa eginik ikusteko! Jainkoak egin beza, eta gorde biezat berorren agurgarritasuna, amen.
|
|
|
" Uste
|
duzu
alargunak salduko duela?"
|
|
2017
|
|
|
Erakundeak historia luzea zeukan, gizarte zerbitzurik ez zegoen garaitik zetorren, eta gizarteak berak ezin konpon zitzakeen egoera ilun eta dramatikoei irtenbidea emateko sortua zen. Hasieratik, ezer ez zutenentzako aterpea; seme alabak elikatu ezin
|
zituzten
alargunentzako bigarren aukera; guraso ezkongabeen umeentzako soluzioa; pobrezia erabatekoaren zuloan eroritako zaharrentzako azken ohea eta platera. Beraz, kaletik pobrezia atera eta irtenbide pertsonal batzuk ematen zituenez, erakunde publikoek begi onez ikusi zuten beti, haiek bete ezin zuten lana dirudunen ekarpenekin osatzen zelako.
|
|
2019
|
|
|
Nausiak Nafarroako egoera aztertu du bereziki. Han, Europa osoan baino legegintza aurrerakoiagoa
|
zuten
alargunentzat. Gozamen eskubidea eta ezkonsaria figura juridikoak aipatu ditu.
|
|
|
" Bereziki nabarmendu eta aldarrikatu nahi
|
dugu
alargunek %100eko pentsioa jasotzeko eskubidea dutela. Pentsio ez kontributiboak dituztenek, gehienak emakumeak, gutxieneko pentsio bat bermatua izan behar dute, pentsioen arteko arrakala desagerrarazteko".
|
|
|
" Senarra gibeleko gaitzak jota hil zenean, bakea irabazi nuen etxe barruan, baina herrikideek bizkar eman zidaten kanpoan". Izan ere, Indiako sineskeriek zorte txarraren eramaletzat
|
dituzte
alargunak; urrun eta bizitza publikotik baztertuta nahi dituzte. " Hemeretzi urte daramatzat etxetik 7:00ak baino lehen atera gabe; ez nadin izan inork goizean ikusiko duen lehen pertsona".
|
|
|
Bi labarren artean, itsas korridore halako bat. Paolo Savariniren alargunaren etxeko hiru leihoek Sardiniako labarrera ematen dute, handik ikusten den portu sardiniar txikiko bazterren batean behar
|
du
alargunaren semea hil zuen madarikatuak. Alargunak ez du mendekua beste irrikarik buruan.
|
|
2020
|
|
|
«Denak dira ongi etorriak. Babesleku bat ere izango da edozein motatako abusuak jasotzen dituztenentzat eta gerra garaian senarra galdu zuten eta seme alabak
|
dituzten
alargunentzat, baita gizarte kapitalistatik urrundu nahi dutenentzat ere», dio Nujinek.
|
|
|
«Duela 45 urte geratu nintzen alargun, eta senarraren pentsio erdia jasotzen dut, nik kotizatutakoa gehituta, baina ez dut kontratu egonkorrik izan. Zergatik gelditu behar
|
dugu
alargunok pentsio erdiarekin. Gastu berak ditugu, eta seme alabak.
|
|
|
Ras ras, etorri zitzaion burura lixibaren hotsa, benetako oilo ipurdia jartzen ziona. " Luzia, Luzia, etxerik ez
|
duen
alargunarentzat ez dago lixiban aritzea beste erremediorik, eta hotzak dira Idiazabalgo urak". Begiak itxi zituen, ama aholku eske joan zitzaionean bikarioak erantzun ziona gogoratuz.
|
|
|
UZTARO 114, 33 37 Bilbo, 2020ko uztaila iraila geratzen zela ematen du. Adibidez, adina edo gaixotasunen bat zela medio lanik egin ezin zuten kideen mantenurako eratzen zen amankomuneko" kopa" ko dirua jasotzeko eskubideari dagokionez, kofradien araudiek ez
|
zuten
alargunei buruzko aipamenik egiten21 Bai, ordea, hildako senarrari zegokion urteko bazkidetza kuota ordainarazteko, Hondarribiko marinelen 1492ko ordenantza batek egiten zuen moduan: " los dichos avades baian contienente a requerir a la muger o heredero del tal maestre que pague aquel dinero" 22.
|
|
2021
|
|
|
Izen hobea
|
dute
alargunek utzi duten emakumeek baino.
|
|
2022
|
|
|
Ene deliberoa sekula berriz ez maitatzekoa izan zen, eta ongi bete
|
dut
alargun gelditu nintzenetik; baina zure onestasunak, oturuntza hartan mintzatu zintzaizkidanetik, mudarazi egin zuen ene iritzia, eta zuk maite ninduzun bezainbat zu maitatzea pentsatu nuen. Egia da beti gobernatu nauen ohoreak ez zidala uzten amodioagatik ene ospe onari kalte eginen zion deus egiten.
|
|
|
–Narko bat, ezta? –bota
|
du
alargunak interes handirik gabe– Ez al da Vilagarcia de Arousako hori?
|
|
|
–Erabat eta zeharo –trenkatu
|
du
alargunak segundo batez ere pentsatu gabe.
|
|
2023
|
|
|
Tematu egiten da beste gizonen batek gortea egitea gustuko
|
duten
alargunekin, hain gogoko duen arrazionaltasunetik urrun. Ideia hori gorroto du hain zuzen ere sekretu ezin ezkutuago bat daukalako; Juanitak ere ez du horren berririk.
|