|
2007
|
|
|
" Presan naiz, ama. Partida hasi behar
|
dugu
ahal bezain laster, aro aldakorra izan gatik", eta urrundu zen segituz" madama jinen zauzu, errana diot hor zinela".
|
|
|
O, ez fede gabekoak ez, bainan ez zitzaien iduritzen apezaren predikuek eragin handirik izaiten ahal zuela beren sineste mendrearen hobetzeko. Zuzenki erraiteko, prediku alkitik entzuten zituzten oihuek nardarazten zituzten, jakinez, apezak besteak bezala zirela, ez hobeak ez gaixtoagoak eta ez zutela heien gandik erasiaz besterik
|
ukaiten
ahal. Jadanik guttik segitzen zuten igandetako ofizioa, eta nabari zen mezarat heldu ziren bakarrak, erlijionez beste arrangurarekin heldu zirela, hala nola, beren buruaren erakusteko edo gero mus baten egiteko hitzordua elizan zutelakotz, edo beharbada ere, famaren lotsaz.
|
|
2008
|
|
|
|
Nituen
ahaletan ez nioken deusik
|
|
|
Haatik nahi nituzke eskertu ere gure hertzainak:
|
zuen
ahalari esker baita gure semea senda bideratuz artetxera eremana
|
|
2010
|
|
|
Aingeruak gutaz hurbil sentitzen ditugu, kasik beti. Iduri luke nahi
|
dutela
ahal bezain usu guri zerbait irakatsi.
|
|
2012
|
|
|
Ingles mundu hori ere nahi hurbilagotik ezagutu. Bestalde, apalak izan arren, ene ikasketa horiek nahi
|
nituzke
ahalaz bururatu. Xedea harturik
|
|
2016
|
|
|
Erradikalena herritik alde egitea zen, edo artzain bordetan gelditzea urte osoan, lur komunalak baliatuz legez kontra; baita nobleen eremuetan eraiki etxe xumeetan bizitzea, gero agintariek" etxe txikiak" edo" berriak" deituko zituztenak. Ez zuten lurrik
|
ukaiten
ahal, emutsak (eremu hutsak) ziren, teoria horren aldekoa da Junes Casenave zuberotarra. Ondorioz, gehienak ez ziren laborari izaten ahal eta eskulanetarik bizi ziren:
|
|
|
Mendirik bere lekukotasunean erraten du elizetan ur eta ogi benedikatu bereziak badirela agotentzat; ezin direla beste herritarrekin ezkondu, bestenaz heriotza kondena arriskatzen dutela; baita erbesteratuak direla herritarren janariak hunkitzen baldin badituzte. Bi kasu horietan azote ukaldiak ere
|
ukaiten
ahal dituzte. Garazi eta Baigorriko agotek lan apalenak egiten dituztela dio:
|
|
|
Batzuetan hiru belaunaldi elkarrekin bizi dira, batek ez du amaitu haur egitea, deia ondokoa hasia dela. Garai horietan bikoteek 12 haurretaraino
|
ukaiten
ahal zituzten. Ameztoiko prima eta premuen ezkontza gehienak hemen daude, ezaguna den lehenik hasita, 18 mende erdiraino.
|
|
2017
|
|
|
Hilekin bururatzeko, Tenerifeko hilherrietako 300 hilhobitan baziren beltz" ezezagunak", itsasoak botaiak. Kaiuko bat aurkitu zuten Brasilen sei gorputz momifikatu barnean; GPSik ez zen garai haietan; ugarteak huts egin eta alizeo haizeek eraman zituzten harat; hilak urerat bota
|
zituzten
ahal zuteno. Azken seiak nehork ez zituen bota ahal izan.
|
|
2018
|
|
|
Deus ere ez horretarik. San Emiliano baskoien buruzagien bekatuak mespretxatzera zetorren eta Bizkaiko apaizek barragana eta gelaria
|
ukaiten
ahal zituztelako legea gaitzestera. Arabar senatariak predikuaz trufatu ziren eta haren sudurraren aitzinean gizon santuaz irri egin zuten.
|
|
|
Lurra inguratzeko menditarrek baliatzen duten tresna laia deitzen da. Burdinazko sarde handi bat da, zurezko gider batekin, zeinaren bi hortzek hamasei edo hamazortzi hazbeteko luzera
|
ukaiten
ahal baitute, hiru edo lau hazbeteko arte batekin. Emazteek eta neskek, gizonek bezala, parte hartzen dute gibelka egiten den lan horretan eta eskuetan duten laia ez da ez txipiagoa, ez arinagoa.
|
|
2021
|
|
|
Baina idatzi behar nituen, ez naiz etsita geratuko, gertaerak hesiaren bestaldetik ikusten. Uste
|
dut
ahal den guztia egin behar dela odol gehiago isuri ez dadin. Gainerakoek zer pentsatzen dudan jakitea nahi dut, ez dut ezkutatu nahi, eta nire bidez jakitea nahi dut, inork ni manipulatu gabe.
|
|
2022
|
|
|
Bakoitza gure aldetik, itxaropenez beterik, ari gara etengabe langintzan, zerbait hobea lortu nahian gure herriarentzat. Hegoaldeko gizon multzo batek 1958an muntatu taldearen segida hartuz, zuk eta zure kideek uste duzue,
|
dituzuen
ahal eskasekin, indar betean den espainol estadu faxista garaitzen ahal duzuela. Jende frangoren esperantza bakarra zarete Euskadin, baita Espainia osoan, Francoren aztaparretatik ateratzeko.
|
|
|
Norena da lurra? Edo lurrak eta lur azpiak jabe ezberdina
|
ukaiten
ahal dutea. Badea jabego bat denborak emana?
|
|
|
Botereak emana. Lur batek
|
ukaiten
ahal dua jabe bat baino gehiago?
|
|
|
Buruan atxiki nuen aurrerantzean, jarraitzen zuen, gure barnealdeko euskaldun petoenak ere euskara baliatzen zuela ikusten eta ukitzen zen errealitate baten tratatzeko, ez zela gure antzerki herrikoian ‘beste nonbait’ik izaten ahal gehiago, are gutxiago filosofiarik, azken apez euskaldunaren prediku distiranten galtzearekin lurrundu zitzaigula ariketa. Vauban aretoko behatzaile gaixoek, Manuelan murgilduz geroz, euskararekin konpondu behar
|
zuten
ahal bezala, maparik gabe, usaiako ezaugarririk gabe, ezagunik ez, ez eta ere pertsona berezien mintzatzeko molderik. Ez ziren nehon ere lotzen ahal.
|
|
|
Libertimenduen zikloan sartu aitzin Oihenart amikuztarraren Kaniko eta Beltxitina irakurria nuen Arestiren edizioan, eta horren baitan zegoen teatralitateak konbentziturik idatzi eta muntatu genuen 1995ean Donibane Garaziko ihauterietako Trajeria deitu genuen lan bat. Ukan zuen kaos baldintza haietan
|
ukaiten
ahal zuen arrakastañoa, baina ereduak ez ninduen arras konbentzitu. Zuzendaritza kontu, beti bezala.
|
|
|
Geltokiko 10: Baina paperik ez dut
|
ukaiten
ahal. Zuk daztazu hartu!
|
|
|
Gernikako bonbardaketa. Hori guzia komunikatu behar zena mugaren honako aldean, edo hobeki erranik, adin bereko euskaldun gazte guziek erreferentzia sistema bera
|
ukaiten
ahal ote zuten. Geroko publiko osatu baten esperoan...
|
|
|
Liatt: Ez dugu ura
|
ukaiten
ahal eta ulitxarik ez.
|
|
2023
|
|
|
Iraultzaren izen beraren pean eta usu kontsigna eta propaganda gai berdinen pean, bi kontzepzio erabat kontrakoak ezkutatuak daude. Batek gizartea eraldatu nahi du langileek bertan erroak
|
ukan
ahal izateko gisan. Besteak langileei inposatutako eritasuna gizarte osoari inposatu nahi dio.
|
|
|
Ez da nahikoa frantsesen bihotzean presente edo umeki egoeran dagoen eragingarri hau ala bestea animatzea, frantsesen gainean kontatuz delako eragingarria euren kabuz akziotan gauza dezaten. Londresetik akzioak proposatu behar
|
dituzte
ahalik eta kopuru handienean, ahalik eta jarraitukien, ahal bezainbat zehaztasunekin, eta baliabide egoki guziekin, irrati edo beste
|
|
|
Oroz gainetik arduratu behar gara zikoitza altxorrari lotzen duen transferreko mekanismoa ar dadin ongia ekoizteko ez eta gaizkia; ekidin edo bederen mugatu behar
|
dugu
ahalik eta gutienera sor litekeen gaitz guzia.
|