|
2000
|
|
|
Ez ote zuen, bada, sala hark erakusten, hasteko, aitaren boterea eta ahala? Zeren, nola ahal
|
duenak
ahal bitartean iraun nahi izaiten duen eta ez iraungi, hala, ez ote du boteredunak, ondorez, iduri egin behar eta itxura eman ezen denboraren gainetik dagoela eta bere esentzia ez dela nehola ere botere tenporala, baina eternala, eta ez behin behinekotasuna, baina betikotasuna. Eta zer hoberik, hartarakotz, iraganean akabatu pieza haien hezurrak eta adarrak erakustea baino, aitak guztiz berea balu bezala heriotza erabakitzeko ahala, jainko tipi bat iduri?
|
|
|
Eta iragan neguan, berriz, behin eta bitan egon nintzen eri ohean, sukarrak harturik, eta, bertzeetan bezala sendatzen ez nintzela, neure baitaren baitan nabaritu nuen ezen ez nintzela lehengoa, ene humoreek, indarberritzeko
|
duten
ahal ohizkoa galdu balute bezala.
|
|
|
Izan ere, haurtzaroko edozein gertaki hartzen dugularik ere, nola, alde batetik, bizi izan gintuèn haurrak bizi izan baitzuen gertaki hura, eta nola, bertzetik, haurraren berezko berezkotasuna den gertatu gauzen inguruan fabulatzea, asmatzea eta haiek apaintzen ibiltzea, hala iduritzen zaigu handik urte batzuetarat ezen asmatu fabula edo ipuin iduriko horiek direla zinez bizi izan ditugunak eta ez mementuan eta bere denboran gertatuak. Baina fabulatzeko
|
duen
ahal horregatik ez balitz, bertzalde, haurra ez litzateke egiazko haur izanen eta, alde horretarik, haurrak itxuraldatu errealitatea bertze errealitate horren ezaugarri ere izan liteke: haurraren haurtasunarena.
|
|
2004
|
|
|
Erresuma modernoetan batez ere, erresumak egun
|
duen
ahala lehen baiño haundiagoa izaki, hizkuntzari buruzko gorabeherak sakonki ohi dituzte istudiatu zapaltzaille gertatzen diran erresuma gobernariek: gaurko egunetan ba dago berariazko hizkuntza politika sendo eta zindo bat.
|
|
2007
|
|
|
denborarekin beste zer edo zer elikatzeko ilusioarekin. Gauzak okertzen baziren, hanka egin eta taberna baten babesa bilatu behar
|
genuen
ahalik eta azkarren, arnasestuka. Izerdia eta arriskua, hori zen Asierren parterik gogokoena:
|
|
2008
|
|
|
Baina ezin du atzera egin, ez du atzera egin nahi, gainera. Hala ere, etorri behar
|
duena
ahalik eta lasterren etortzea nahi du, ezin du jasan itxaroten egote hori.
|
|
|
–Bai, beti berdina esaten didazu; badakit ez zaidala dena ahaztuko, baina bion artean bururatutakoaren xehetasunak galdu egingo dira geroko utziz gero. Beharrezkoa
|
dut
ahalik eta lehenen, une berean, apunta tzea. Besterik ez eta gerrikoaren barnealdean idazten zuen idazlerik ere ezagutu da.
|
|
2009
|
|
|
Baina horretaz hitz egitea lortzen ez duen bitartean, nahiz eta leihotik bere burua bota ez, beti egongo da sufritzen. Horregatik egin behar
|
duzu
ahal duzuna 37an gertatutakoaz hitz egin dezan.
|
|
|
(Jainkoaren gaia, materialok argitara daitezenean, da astiroago arakatu). Euskal Herrian, erlijioa luzaro Estatuaren erlijioa izanak, Jainkoa botere faxistaren Jainko izanak, abelera zailean utzi du euskaldun sentiberak oraindik erlijioarentzat sentsibilitaterik salbatu ahal izatea, Jainkoaren izenak esanahi onargarriren bat
|
ukan
ahal izatea oraindik. (Beharbada Gandiagak historiagaz ez du jakiten zer egin, Elizaren historiagaz, eta berdin Euskal Herriko historiarekin, ezer positiborik asmatu ezin zuelako.
|
|
|
–Bilbao es una sociedad nueva; nuestra estrella se levanta?. Bilbo hiri energiko bat da, goraldi betean, eta
|
badu
ahala Espainia osoaren eraberrikuntza moral eta espirituala eragiteko. Horixe da Bilboren egitekoa une historiko honetan:
|
|
|
Guztiak. Bihotza izan zen kendu zioten azken gauza, bizirik nahi
|
zutelako
ahalik eta denbora gehien. Azkenean, burua ere moztu zioten.
|
|
2010
|
|
|
–Amaia, lankideekin hitz egin dut eta denek ulertu dute, amak izozkailua itxi zuen bertatik ezer atera gabe, hutsik egongo zen seguru asko?. Gauzak ez zaizkigu ondo atera eta hobe
|
dugu
ahalik eta azkarren etxera bueltatzea. Dena ahaztu eta hutsetik hasi...
|
|
|
Kezka eta samina zen nagusi. Ahal
|
zuenak
ahal zuen erara, denek lagundu nahi zuten bilaketan. Inor ezin zen eskuak gurutzatuta geratu lau urteko umetxoa nonbait sufritzen egon zitekeela pentsatuta.
|
|
|
Laurogeiko hamarkadaren azken aldera izan zen; krisi industrialaren gogorrena pasatuta zegoen arren, oraindik ere jotzen zituen ostikoak han eta hemen; lur jotako enpresak, ordainketa etenak, enplegu erregulazioak, krisi espedienteak, jubilazio aurreratuak, kaleratze hitzartuak, sektoreen birmoldaketa... eguneroko esapideak ziren horiek denak komunikabideetan, eta egunerokoak ziren, halaber, greba eta manifestazioak, itxialdi eta bide trabatzeak... Ahal
|
zuenak
ahal zuena egiten zuen, lanpostuari eusteko, aukeran, edo kalte ordain itxuroso bat ateratzeko, besterik ezean. Lantoki handietako behargin kaleratuek lortzen zituzten baldintzarik onenak, gobernuak ere itxura egin beharra baitzuen, langileak ez zituela kale gorrian eta eskean utziko; hortik aurrera, fabrika txikietako jendeak norberaren kemenaren eta irudimenaren arabera egingo zuen bere borroka, baina arrakastarik izateko proportzio handirik gabe, sindikalista zailduek gogor egin arren.
|
|
2011
|
|
|
Hiritarrek, gizarte erakunde zibilen bidez, bake ekintzetan inplikaturik egon behar
|
dute
ahalik eta maila gehienetan
|
|
|
Baldintza politiko eta burujabetasun nazionalaren eskuko omen dira mendeko hizkuntzaren erabilerak
|
dituen
ahalak eta ezinak. Hitzez hitz, hona tesiaren muina laburbilduta:
|
|
|
–Gutxiengo bateko kideak beti kudeatu behar
|
ditu
ahalik eta gertuenetik, ahalik eta zuzenen, bere interes indibidualak eta kolektiboak, eta horien artean hizkuntza funtsezkoa da. Gehiengoari arma berak erabiliz aurre egitea, gerra galtzea da:
|
|
2012
|
|
|
–Nik ez dut horrela sentitzen, bada. Edo bai, garbi
|
dut
ahal den guztia egiten ari naizela. Ez zait beste ezer bururatzen lana aurkitzeko.
|
|
|
ez dugula inor zain errepidearen bestaldean; amak ez digula leihotik deituko etxera joan gaitezen merendua hartzera. Norbait gure bila etortzea nahi genuke, alabastrozko bihotza
|
duena
ahal izatera?, baina su eman diogu ohe tolesgarriari eta ondoan geratu gara. Gurekin daude ikasle denborako apunteak, neguko arropak eta kontserba potoak.
|
|
2015
|
|
|
Mendian eder arbola, luze, hostotsu, lerdena.Zu zirade mundu huntan nik maitatzen zaitudana.Bisitaturen
|
zaitut
ahalik maizena
|
|
|
Alegia, gauezko tximeletak, gehienetan sitsak dei daitezkeenak? direla usainaren bidez orientatzeko behar eta ahalmen gehiena daukatenak, argirik ez dagoenean ahal
|
duenak
ahal duena egin behar izaten baitu. Gaueko sits hauek antena ondo garatuak eta izpi edo ile ugarikoak izan ohi dituzte.
|
|
|
Erabateko iluntasuna zuen aurrean, ezin zuen deus ikusi, baina bazekien nola jokatu behar zuen. Gorputza barrualdera zintzilikatu behar
|
zuen
ahalik eta gehien, pisuarekin oreka gorde, eta gasolinari eman. Zabalgune estua eta bakarra zukeen harresi batetik begiak estalita zeharkatzen saiatzea bezalakoxea zen.
|
|
|
Egia da, batez ere otzanen egia. Gehienok gara otzanak, baina otzantasunaren koipe geruza hori gainetik kendu behar
|
dugu
ahal den azkarren. Gogoratzen duzu hain goraipatua izandako «gogamen garun» auzia?
|
|
|
Alde egin nahi
|
duzu
ahalik lasterren inspektorearen aurretik. Denborak zure kontra joka lezake, eta agerian gera liteke aitorpenaren barren faltsua.
|
|
|
–Beno, nik uste
|
dut
ahal duena egiten duela.
|
|
|
–Hezkuntza sistema herri honen ikur nagusietakoa da, eta kubatarrek badakite oso ona dela. Baina mundu guztiak nahi
|
du
ahalik eta hezkuntzarik onena bere seme alabentzat, eta, horregatik datoz kritika horiek. Kritikak eta ekarpenak, gainera, ez dira txarrak, zeren hobetzeko asmoz egiten dira normalean?.
|
|
|
–(...) lege berria ez bada segurik arrunt xuhurra izaiten, lau edo bost irrati berri
|
ukaiten
ahal ginuzke Euskal Herri iparraldean. Agian ere euskal kultura ez dute ahantziko, nor nahi ukan dezaten buru eta kudeatzaile.
|
|
|
artikulua argitaratu zuen Gontzal Mendibilek 2002ko otsailaren 21ean, Euskaldunon Egunkarian, olerkariaren heriotzaren urteurrena zela eta. Alargunaren galdera bati erantzunez elorri berak lore ta arantzak?; pozak, miñen ume esana zuen eleberriko pertsonaia bera zen Bitoriano hura, La Fontaineren hitzen oihartzuna balitz bezala nahiz eta erostaz bizi bat, ez du nahi hiltzerik gehienbat, iraun nahi
|
du
ahal den bezainbat esana zuen huraxe.
|
|
|
–Nahiz eta erostaz bizi bat, ez du nahi hiltzerik gehienbat, iraun nahi
|
du
ahal den bezainbat.
|
|
|
|
zenituzketen
ahalik eta ingurumen eragin txikiena izan dezaten.
|
|
2016
|
|
|
Nork zezaguen elohimdarrek sinesmenarekiko zeukaten maila? Ez ote zuten dibinotasuna erabiltzen, haiek berek
|
ukaiten
ahal zituzten aurkaritzei pare egiteko. Ez ote zuten mistifikazioa erabiltzen, haien balizko erlijioa hankaz gora irauli ez zedin?
|
|
|
Adanek ez zuen ezer ulertzen, eta berriz ere, egia esatera ausartzen ez balitz bezala, neskak orbanari keinu bat bota zion, bera saihets horretatik atera egin zela garbi adieraziz. Adanek halako astakeriarik ez zuen sinesten ahal, arra baitzen eta inondik ere amatzeko ahalik ez zuen
|
ukaiten
ahal. Ebak, Jainkoak ahalmen guziak zituela luzatu zionean, gizona gogoeta luzeetan sartu zen, indar dibinoek mugarik ez zeukatela konturatuz.
|
|
|
Hegazkineko emakumeak bere irudimenaren indarrez eta gurarien bitartez osatzen du datu fidagarriz jantzi ezin dezakeen historiaren zati hori: Jose Antonio Agirreren ondoan imajinatzen du aitona zena, Frantziako gobernuko goi agintariekin hizketan, edo Ingalaterrako zerbitzu sekretuetako tratuan, jestio zail, neketsu, erabakigarrietan; errealitatea ez zen beharbada horren epiko eta distiratsua izango, baina distira ezak ez dizkio horregatik bere argia eta garrantzia kendu behar gizonaren lanari, eguneroko zeregin txikiak burutu behar
|
baitzituen
ahal gutxi eta konpondu behar anitz zituen gobernu hartan: paperak ekarri, paperak eraman, seiluak, zigiluak, diruak, bataren lan baimena, bestearen alokairua, harakoaren pasaporte galdua...
|
|
|
Gizartean ideologiek pisua galdu badute ere, Nafarroako hiru esparru soziologikoak oraindik indarrean daude, nahiz eta elkarren arteko muga batzuk lausotzen joan. Eskuin eremuan, UPN da jaun eta jabe, sektore abertzalean EH Bildu eta Geroa Bai elkarren lehian dira, eta, ezkerrekotzat jo daitekeen hirugarren esparruan, berriz, hegemonia lehia
|
dute
Ahal Duguk, PSNk eta Ezkerrak. Oso posizio eta egoera desberdinean dira hirurak, ordea.
|
|
|
Eta hor ohartu ginen uste baino zailagoa izango dela». Kezka
|
badu
Ahal Dugu k ere: «Euskararen kontua ezberdintzeko modu bat da Ezkerrarentzat».
|
|
2017
|
|
|
2013rako ezker abertzalea gizarte zibilaren parte hartzearen eskema hasi zen lantzen, Rufi Etxeberria Gatazkaren Ondorioen batzordearen Sortuko arduradunak azaldu duenez. . Nazioarteak zioen euskal herritarrok saiatu behar
|
genuela
ahal zen akordiorik zabalenak lortzen, hartara estatuak behartzeko, era progresibo batean, gatazkaren ondorioen konponbidera. Diseinu berri bat ireki zen 2013an, elkarlanean?.
|
|
|
Besteak beste, prefeturako autoritateei hots egin zien. . Garbi esan nien haiek atxilotuz tronpatu egin zirela eta espero
|
nuela
ahal zen azkarrena askatzea?.
|
|
2018
|
|
|
Haren ustez, kontzeptuek, kategoriek eta abstrakzioek indarkeria fisikoa eta materiala erabil dezakete ustez antolatzen eta interpretatzen dituzten gorputzen kontra: «Zientziek eta teoriek gure gorputz buruetan modu materialean era errealean eragiteko
|
duten
ahalak ez du ezer abstraktutik, nahiz eta sortzen duen diskurtsoa abstraktua izan. Menderamolde guztien artean bakarra da:
|
|
|
–Gaztea zarenean pentsatzen duzu zeuk gura
|
duzuna
ahal duzula egin. Libre zarela.
|
|
2019
|
|
|
–Eskerrak etorri zaren, etxera joan behar
|
duzu
ahalik eta lasterren, esan dizu agertu eta berehala.
|
|
|
Ihes egiteko grinak abuztuaren hondarrera arte giltzapetuta zuela deliberatu nuen. Etxe multzoa besterik ez zen herri hartan egokitu zitzaizkidan lanak burutu eta itzultzeko eguna iritsi artean behintzat, hobe
|
nukeela
ahal bezala iraun.
|
|
|
Nolanahi ere, batzuek bizia galdu zuten arren, hogei bat metroko bidea egin zen, eta handik dorrea aurrera eraman zitekeen, eta dorrea bera zen orduan hurrengo zatia hondeatu ahal izateko babesa. Horretan ari zirela, bakoitzak ahal
|
zuena
ahalik eta hobekien egiten zuela, nork bere aldetik, mairuek batetik, kristauek bestetik, lurra, albotik, jausi zen, eta albo hartako hiru gurpilak gurpegietaraino hondoratu ziren, dorrea izugarri okertu zelarik. Oihu orokorra zabaldu zen, izu eta arrangurazkoa portugaldarren aldean, deabruen bozkariozkoa harresietako adarbeetan, non mairu jende beltzak palko batetik bezala begiratzen baitzuen.
|
|
2020
|
|
|
Zeren eskasiaz gehienik sufritzen dugu?
|
Ukan
ahal izan ez ditugun guzietan, zer izanen zitzaigun funtsezkoena eta beharrena. Ez dago ziur gehiengoaren erantzuna izango zela hegazkina hartzea munduko beste muturrera joateko, edo ezinbestekoak ez diren erosketetara presaka joateko aukera...
|
|
2021
|
|
|
–Nik ez dut ezer egin –esan
|
dut
ahalik eta harrokeria gutxienarekin. Ez dut inor nirekin sumintzerik nahi– Ikasten ari naiz, besterik ez.
|
|
2022
|
|
|
Seigarren kapituluan adierazi dudanez, hiri metropolitarretan gayen komunitateak eta gizarte identitate gaya egonkortzeak esan nahi du oraingo genero ordenak nolabaiteko alternatiba iraunkorra hartzen duela bere baitan. Gay oso konbentzionala oposizio oso leiala da une honetan, noski, baina heterosexualitate hegemonikoak ezin du orain irudimena monopolizatu, lehen
|
zuen
ahal berberaz203.
|
|
|
bengantza hotza, barre mingotsak. Baina ezin du honetaz hitz egin, gaiaz beste egin nahi
|
du
ahalik eta azkarren. Tira, tira, eta Mary Wollstonecraft zer?
|
|
|
Zu ahazten hasia nintzenean". Etxe hartatik ihes egin behar
|
zuten
ahal bezain pronto. Bizilagunen batek ere entzungo zituen liskarreko tiroak, eta ez zen denbora asko igaroko Ertzaintza bertan azaldu arte.
|
|
2023
|
|
|
Haurrik eta bikotekiderik gabeko kazetaria izanik, noiznahi har litzake, berez, oporrak; eta hobe luke Pragakoa udazkenerako uztea. Erredakzioak, ordea, nahiago
|
du
ahal bezainbat kazetarik har ditzaten oporrak agorrilean, gaurkotasunaren neguan, berriak agortzen diren garaian, berrien udaberriaren bezperan. Aurten, Eñautek ere udan nahi izan du hatsa hartu.
|
|
|
aginte arrotza erdaraz mintzo da, aginte arrotzarekin lotura duen bertako klase buruzagiak erdara erabili beharra du agintari arrotzarekin, nahiz euskaraz egin herriko jende xehearekin, beren neskame eta morroi diren horiekin; bertako klase buruzagiak gero eta maiteagoa du aginte arrotzaren mundua: han dago aberastasuna, han modernotasuna, han gora egiteko aukera; pixkanaka, gero eta arrotzago joango da bihurtzen bera ere barrutik; aldi berean, bertako herri xeheak ere erdara ikasi nahi du, batetik arrotzak horretara behartzen duelako, eta bestetik neskame morroi jendeak ere apur bat gorago igo nahi
|
duelako
ahal dela, eta horretarako badaki ezinbestekoa duela erdara; behekoak erdara ikasita, erdikoak ez dauka harekin euskara erabili beharrik, eta pixkanaka ahaztu egingo du euskara, edozertarako erdara erabilita; hurrengo pausoa, hizkuntzaren akabera bermatuko duena, behekoak ere euskaraz egiteari uztea da. Ez da politologo trebea izan beharrik zapalkuntza nazionala eta zapalkuntza soziala gure herrian eskutik joan direla ikusteko.
|
|
|
Praka garbiak hartu eta azkar janzten saiatu zen, larritzen hasita; handik alde egin nahi
|
zuen
ahalik lasterren.
|