|
2001
|
|
|
Sariei bagagozkie, urtebete honetan argitaraturiko eleberrietatik hiru sarituakizan dira: Saizarbitoriaren Gorde nazazu lurpean liburu mardulak Kritika Sariajaso zuen; Aitor Aranaren Ipuin entzulea eleberria 1999ko Txomin Agirre Sariaren irabazlea izan zen; Asier Gorrotxategik 1999ko Irun Hiria Literatur Sariaeskuratu
|
zuen
Kafkaren labankada eleberriarekin.
|
|
|
Nire doktoretza tesia da, argitu zuen. Bene benetan gehien gehien nahiago
|
nukeena
Kafkaren Prozesua litzateke, baina horrekin ez nauzu K.O. hain erraz utziko.
|
|
2002
|
|
|
Izan ere, euskaraz argitaratu den atzerriko umore beltzaren bilduma bakarra (Hamahiru ate, 1985) Joseba Sarrionandiak eta Mitxel Sarasketak itzuli eta aukeratu zuten... haiek biak kartzelan zeudela (ezin ironikoagoa dena, azken batean). Badago esaten
|
duenik
Kafka idazle umorista zela: izan ere, Sarrionandiak berak kontatzen  duenez, barrez lehertzen bide zen lagunei Metamorfosia edo Gaztelua bezalako lanak ozen irakurtzen zizkienean.
|
|
2007
|
|
|
Jaurlaritza euskal letren alde. Larderia horrexen aurrean inurri bezain gizaki sentitzen zelako idatzi
|
zuen
Kafkak.
|
|
2010
|
|
|
Nonbait irakurria
|
dut
Kafkaren mundua Itun Zaharrekoa dela, baina Jainkorik gabe.
|
|
2012
|
|
|
hortxe bertan zegoela, Tel Aviven, beraren obra osoen edizioa prestatzen, berak kibbutzean lanean ziharduen bitartean. Ironia oso gogoko
|
zuen
Kafkak. Edonola ere, Brod kibbutzetik agertu izan balitz ere, gertatu ez zena bestalde, ez dut uste Kafka ezagutuko zukeenik:
|
|
2015
|
|
|
Are gutxiago gordetzen zaigu ikusten ditugunen aurpegiek ezkutatzen duten poz atsegina edo min samina. Horregatik
|
dute
Kafkaren lanek erbeste kutsua, erbeste usaina, erbeste doinua. Kafka erbesteko gizona baitzen Pragan, alemana eslaviarren artean, heriotzaren gaiak oso kezkatuta zeukan eta, gaia burutik kendu eta aienatzeko, ibiltari handia bihurtu zen, jakinik mugimendua heriotzaren aurkakoa dela, heriotza gelditasuna baita, zurruntasuna, isiltasuna.
|
|
|
Txitxarroen tragedian Abaituari bere ahuleziari semearen ispiluan antzematea egin zitzaion bereziki oinazegarri. Errua zauri eta gai nagusi
|
duen
Kafkari madarikazio hauxe bota zion aitak: " Arraina bahintz bezala zatituko haut".
|
|
2020
|
|
|
Izan ere, aspaldi Frantzian bizi den Txekiako idazleak, Rabelais eta Cervantes, Diderot, Musil, Balzac, Gombrowicz edo Broch lagun, argi uzten du bakoitzak darabilen hizkuntza edota duen naziotasuna funtsezko baldintza literarioak direla. Ildo horretan, esaterako, ez
|
du
Kafka idazle txekiartzat jotzen germaniartzat baizik, baina ez soilik idazteko hautatu zuen hizkuntzagatik, baizik berak zeuzkan oinarri kulturalagatik eta irakurleria nahiz horren araberako zabaltze aukeragatik ere. Bere hitzetan, labur esanda, egun Kafka ez luke inork ezagutuko txekieraz idatzi izan balu.
|
|
|
Baina Kundera ez da kikiltzen den haietarikoa eta, berak aberkide onartu nahi izan ez
|
duen
Kafkak bezala, egun Administrazioak (ala Herri Arduralaritzak?!) bizitza garaikidean, baita literatura egiteko sasoian ere, markatzen duena salatzeko ez du batere enbarazurik.
|
|
|
Era berean, europarrok nekez sartzen dugu amerikarren bat Filosofiaren Historian. Thoreau, gehienez ere, literaturgile gisa dugu ezagun (Albert Sánchez Piñolen iturri nagusietako bat da, indiarretik franko
|
zuten
Kafka eta Henry Miller ekin batera). Are eskandalagarriago, Thoreau filosofoak nahiago ditu indiarra, egurgilea eta brahmana, pizgarriagoak baitziazkio bizimodu libre bat asmatzeko orduan, Platon, San Agustin eta Kant baino (inoiz ez ditu aipatzen).
|