|
2008
|
|
|
miliunka
|
baitzituen
Frantziak presunerak bere soldadoetarik Alemanian, egunak ziren orduan presuner haientzat pilota partidak eta kermeza moduko antzerki batzu egiteko, hango gure gazte dohakabeeri, koliak, deitzen ziren laguntzatto batzu igortzeko.
|
|
|
Eta ondarrean Amikuzeko Arruta Martxuta gain horiek, eta Kanbo ere bai, hango seroretan. Sallette apez biarnesa lagun, edo berdin M. Algueyru bikarioa, ereman
|
du
Frantziako kopa 1963an, lehenare kin, jokatu Biarnon eta Landesetan, eta Cannes udaleku aberatseraino, Arno Ouretekin ere batzuetan. Pilotari bixia zen, dena zaina, kexuarena egiten jakinki beharrez, eta berehala irria, dena arrailleria, hori ere da jokoa.
|
|
2013
|
|
|
Horregatik, Frantziari eta frantsesei Aita Santuarekin akordio bat egiteko eskatu zien, hura baitzen Jainkoaren ordezkaria. Hala nola, Jainkoak ez
|
zuen
Frantzia bere baitarik lagunduko, lagunduko zuen laguntza eskatzen bazitzaion. Gauza bertsua errepikatu zuen bi aste geroago, euriak oldarrak geldiarazten zituela aipatu zuenean.
|
|
|
Horrekin erakutsi nahi zuten giristinoak frantses onak zirela eta Frantziaren alde dena emateko prest zirela. Hots, argi utzi nahi
|
zuten
Frantzia herrialde giristinoa zela, Frantziako soldaduak giristinoak zirela azpimarratuz. Mezua Frantziako Errepublika laikoaren aldekoei zuzendua zitzaien, baztertu zituzten giristinoak Frantziaren onetan gehien inplikatu zirenetarikoak zirela erakusteko.
|
|
|
Frantziatik joan ziren fraideak berriz integratzeko eskaera zegoen horren gibelean, baina baita ere Elizaren eta Elizaren inguruko egituren lekuaren aldarrikatzea. Erakutsi nahi
|
zuen
Frantziako Estatuak baztertu zuen instituzio horrek anitz eman zuela Frantziaren alde; baztertuak izanik ere, Frantziaren alde sakrifizioa egiteko hautua egin zuela eta horrek erakusten zuela zein frantses onak ziren. Ordainez, galdu lekua berreskuratzeko gogoa erakusten zuen.
|
|
|
Hots, logika horren arabera, euskaldunak euskal komunitatearen parte zirelako, eta euskal komunitate hori Frantziaren parte zelakoan, euskaldunak frantsesak zirela azpimarratzen ari zen Eskualduna. Euskaldunak frantses onak zirelako hainbeste poztea Frantzian sartzeko gogoaren erakusle ere izan zitekeen, erakustera emanez euskaldunek garesti ordaindu zutela Frantziaren aldeko zerga, eta beraz merezimendu osoa
|
zutela
Frantziaren parte izateko.
|
|
|
Baina nola uler hiru izaera horiek uztartzea? Zergatik ez
|
zuten
Frantzia eta frantses izaera arbuiatzen, pentsatuz Frantziak giristinoak eta apaizak baztertzen zituela eta euskara ukatzen. Euskaldun fededun batek zergatik ez zion uko eginen bere bi izaerak baztertzen zituen Frantzia horri?
|
|
|
Hori kokatu behar da Estatuaren eta Elizaren bereizte legearen ondotik sortu zatiketa giroan: Eskualduna k (Frantziako giristino anitzek bezala) Elizaren fama hobetu nahi
|
zuen
Frantzian: aitzineko urteetan Frantziatik kanporatu zituzten fraideak berriz integra zitezen nahi zuen, eta, oro har, krisian zegoela zirudien fedearen aldeko kanpaina egin zuen.
|
|
|
Madrilen Alemaniaren aldekoak ziren. Andaluzian, aldiz, merkatu harremanak eta interes ekonomikoak
|
zituzten
Frantziarekin eta Ingalaterrarekin. Euskal Herrian eta Katalunian, Frantziaren aldekoagoak ziren.
|
|
|
Euskal Herrian beste egunkari mota batzuk ere irakur zitezkeen, Ipar Euskal Herrira ez baziren heltzen ere. Hego Euskal Herrian eta Espainian argitaratzen ziren egunkariek ez
|
zuten
Frantziakoek zuten motibazio nazionalista bera. Ez ziren frantsesak, ez zuten Alemaniaren erasorik jasaten, Espainia neutro bateko egunkariak ziren.
|
|
|
Artikuluaren helburua Alemaniaz trufatzea zen, azkarrenak zirela erraten zutela baina ororen buru, azkarrenak Frantzia eta bere aldekoak zirela azpimarratzeko. Artikulu horretan esplikatu zuen hastapenean Alemaniak uste
|
zuela
Frantzia eta Errusia airez aire errautsiko zituela, eta Italia eta Ingalaterra ez zirela gerlan sartuko. Gauzak ez zirela horrela gertatu kontatu zuen Manex Hiriart Urrutik, 1915eko ekainean:
|
|
|
Aipamen horrek erakusten du Etxeparek kanpo politikako gauzak aztertzeko argitasun handia zuela. Gisa batez, ez ote
|
zuen
Frantziak burujabetza poxi bat AEBei uzteko arriskuaz ohartarazi nahi. AEBak gerlan sartu aitzineko artikuluak ikusiz, ageri da Eskualduna ez zela baitezpada amerikarzalea.
|
|
|
Frantziako armada «maitea» aipatzean Frantzia maitatzea aipatzen ari zen. Euskal Herrikoek ere maite
|
zuten
Frantziako armada eta otoitz egiten zuten Frantziarentzat. Frantziarekin bat egiten zuela erakusten ari zen Hiriart Urruti une horretan.
|
|
|
Lehen aldian ez ginakien zeri ginauden; orai ba. Guhaur hil ala bizi, etsaia garhaituko
|
duela
Frantziak, bere lagunekin, badakigu. Hortan da guzia».
|
|
|
Noiz eta nola bururatuko othe da? Etsaiak beti azkar dire; ez
|
ditugu
Frantziako lurretarik khenduko. Nola nahi duzu amor emanaraz dezotegun?
|
|
|
Oro har, ikerlari guztiak ez datoz bat, ea soldaduek gerlan izan zuten motibazioa abertzaletasunak (Frantziaren edo Alemaniaren aldekoak, adibidez) bultzatu zuen ala beste arrazoirik izan ote zen erraterakoan. Aitzineko bi atalak irakurririk, badirudi Eskualduna ren arabera ez zela dudarik, eta euskaldunek beren eginbeharra bete
|
zutela
Frantziaren baitan guztiz sinetsirik eta haren alde bizia emateko prest izanez. Baina orain ikusiko dugun bezala, hainbat historialariren arabera, gauzak ez ziren hain sinple, eta motibazioaren edo iraupenaren azalpenak beste alde batzuetan ere bilatu behar dira.
|
|
|
Beren jarrera diziplinatuarekin, Frantziarekin bat egiten ari ziren. Eta gerlan armada hain sendoa izateak ere eraginaizan
|
zuen
Frantziako nazioaren gorpuztean edo trinkotzean, Jean JacquesBeckerren arabera: gerlak eragin zuen Frantziako «herri» sakabanatuaren batzea.
|
|
|
Aldiz gerla hastetik hunat soldado hartuak izan direnetarik askok, sutik urrun gochoki egonak baitira orainokoan, hek lezakete egin, etsaiari buruz igorriz lerroan, aralde bat ez charra. Iragan urthean, hemen aiphatuko ez
|
dugun
Frantziako eskualde batean, gibel, aitzindari begi chorrotch batek holachet jaiki zituen 5.930 soldado, beren sailean etzirenak. Bertzalde 3.513 aurkitu, zibil batzuek edo behar orduan emazteek egin zitzazketen lan batzuetan beren egunak eramanki.
|
|
|
lehentasuna ez zeukan gehiago iritziak, baizik eta informazioak, erreportajeak eta elkarrizketak. Aldaketa haiek ez zuten harrera biziki ona
|
ukan
Frantzian, eta eztabaida handiak piztu zituen, batzuek «kazetaritzaren nora eza» salatu baitzuten. Batzuek kazetaritzaren
|
|
2017
|
|
|
langues> régionales> font> > partie> > du> > patrimoine> > de> la> > France». Konstituzioaren bi artikulu horiek konbinatuz gero, ulertzen dugu tokiko hizkuntzak ere Frantziako hiz kuntzak direla, eta funtsean, Gobernuak
|
badu
Frantziako hizkuntzen ordez karitza bat4?.
|
|
2019
|
|
|
Arturo Campion eta Juan Bautista Eguzkitza hil egin ziren, 1937an eta 1939an hurrenez hurren, modu naturalean, ez gerraren ondorioz, baina aurretik beldurra pasatuta; Bonifazio Etxegaraik, Sebero Altubek eta Erraimun Olabidek mugaz bestaldera igaro behar izan zuten, jazarpenaren beldur, Euzko Jaurlaritzarekin edo EAJrekin izandako harremanen ondorioz; Damaso Intza Txilera bidali zuten kaputxinoen buruek, sor zitzakeen susmoak eta arazoak saihesteko; Julio Urkixo eta Ramon Intzagarai Donostian ziren gerra hastean eta haiekiko kontaktua ere erabat galdu zuen Azkuek; eta Ipar Euskal Herriko euskaltzainek. Pierre Lhande, Georges Lacombe eta Jean Elizalde? ezin
|
zuten
Frantzia eta Espainia arteko muga igaro.
|
|
2021
|
|
|
Maiz erabiltzen da korrelazio hau ezezkako esaldietan, eta orduan hala morfema aurretik da beti: Deusek ere ez omen du hala ematzen elefanta[...] nola bildots kume baten ikusteak (Pouvreau); Baina deusek ez
|
du
Frantzia hala aberastu nola Beneditanoen sartzeak (Zerbitzari); Ez du hala argi albak loriatzen txoria, nola ni zu ikusteak (J. B. Elizanburu).
|
|
2022
|
|
|
1512ko larrazkenean erresumaren askatzera saiatuko dira frantsesen laguntzarekin, berekin
|
zutela
Frantziako errege izan beharra zen François d’Angoulème printze gaztea, eta gudalburu La Pallice famatua, Ravenneko guduka irabazi be rri zuena. Haatik Joanek denbora gehiegi galdu zuen Monjolosen, eta gero Au ritzen.
|
|
2023
|
|
|
Urte horietan bidaia asko egin zituen Margaritak bere anaia segituz. Inguruko gorteetan ez
|
zuen
Frantziako gorteak ospe ona, eta askotan Frantziako gor tea bideetan zebilela zioten, ibiltaritzat hartzen zuten. Izan ere, gortea he rriz herri ibiltzen baitzen.
|
|
|
Haatik, XVI. mendean arazo asko
|
zituen
Frantziak, Italiako gerlak egin nahi zituen, musulmanek sortu zuten beste frontea, eta, bestalde, Karlos I.aren ager tzea eszena politikoan. Karlos I.ak bere eskubideak defendatu zituen Italian eta horrek arazo asko sortu zizkion Frantziako erregeari.
|
|
|
Baina beste proiektu batzuk
|
zituen
Frantziako erregeak, enperadore eta Elizaren seme nagusia izatea. Lorpen horrekin, bakea ekarriko zuela agindu zuen, orduko zen kristau guztien munduan eta horretarako zergak igo zituen eta ar mada handiak antolatu zituen.
|
|
|
Preso ospetsua Madrilera eraman zuten, Karlos V.ak
|
baitzuen
Frantziako erre gearekin zer egin erabakitzen. Bertan Frantzisko I.a eritu zen eta egoera larriagotzen joan zen. margarita, nafarroako erregina().
|
|
|
297). Horren isla
|
dugu
Frantziaren eta Austriaren artean XVI. mendearen hasierako negoziazio diplomatikoetan agertzen dena. Printzeak ez zuen amore ematen bere Erresuma berreskuratzeko nahiari, do kumentu honetan adierazten den bezala.
|