|
2008
|
|
|
gureak direlakoz, eta gure bi Estatüetako presondegietan daudelakoz, beren familietarik hürrün etxerik legez kanpo. Beste presorik ere
|
badugu
Frantziako eta Espainiako presondegietan.
|
|
|
2005ean pistako munduko txapeldun izan zen, Madison proban; 2007an bina etapa irabazi zituen Dunkerkeko Lau Egunetan eta Kataluniako Voltan, eta etapa bat Danimarkako Itzulian; 2008an bina etapa irabazi ditu La Panneko Hiru Egunetan eta Italiako Giroan, etapa bat Romandiako Tourrean. Laugarren garaipena
|
du
Frantziako Tourrean.
|
|
|
Ekimen politikoaren sendotze bidean egindako lehen urratsa da, eta ekimen politikoa da hizkuntzen iraupena eta garapena berma dezakeen bakarra. Espero
|
dut
Frantziako Gobernuak ahal bezain laster onduko duela lege egitasmoa».
|
|
|
Konstituzioak ez du beste herririk aitortzen, frantziarra salbu». NBEk azterketan ondorioztatu du etnia, erlijio eta hizkuntza gutxiengo aitormen ofizialari buruzko ikuspegia «berrikusi» behar
|
duela
Frantziak.
|
|
|
Georgia eta Errusia artean azken egunotan sumindu den gatazkari aterabidea emateko sei ataleko plan bat hitzartu dute EB Europako Batasuneko presidentetza
|
duen
Frantziako presidenteak, Nicolas Sarkozyk, eta Dmitri Medvedev Errusiakoak. Sarkozyk, baina, plan horrekin bat egiteko konbentzitu behar du orain Mikhail Saakashvili Georgiako presidentea.
|
|
|
Badirudi Vatikanoak ez
|
duela
Frantziako enbaxadore berria onartzen homosexuala delako, aurreko hautagaia dibortziatua izateagatik onartu ez zuen bezala. Imajina antzeko kasua baina baxuegia, beltza, emakumea edo elbarritua izategatik; barre egitekoa, ezta?
|
|
|
Abenduaren 11 eta 12ko goi bilkuran Polonian abendu hasieran Nazio Batuen Erakundearen Klima Aldaketari buruzko Konferentzia izango da Kyotoko Ituna eraberritzeko guztien bereizitasunak aintzat hartuko dituen egitasmo bateratua erdietsi nahi
|
du
Frantziak. Ingurumen ministroek bilkura dute astelehenean Luxenburgon, eta han hasiko dira negoziatzen bi hilabeteko epean gutxieneko ituna lortzeko.
|
|
|
Dispertsioa ere ekarri zuten gogora atzoko batzarrean: . Sakabanaketa politika indarrean
|
dute
Frantziako eta Espainiako estatuek, eta senideok eta lagunok errepideetan bizia galtzera arte eramaten gaitu?.
|
|
|
Finantzamenduaren atala azaroaren 20rako itxi nahi
|
du
Frantziak. Alta, atzoko bilkuran ez zuen hautetsien bermerik lortu, eta azaroaren 20an Bordelen eginen duten bilkuran hartu da erabakia.
|
|
2009
|
|
|
Arrazoirik gabeko grebak bultzatzen dituzten sindikalistei ordezkaritza kendu eta greba eskubidea murrizteko proposamena egin dute UMPko ordezkari batzuek. Gizartearen haserreari trufa eginez erantzun nahi
|
du
Frantziak baina guk ez dugu onartuko krisiaren ordaina langileen bizkar uztea eta dei egiten diogu Sarkozyri, langileen eskubideak murrizten dituzten lege xedeak alde batera utzi eta gure proposamenak kontuan hartzera, zehaztu du Isabelle Soule FSUko ordezkariak.
|
|
|
Gaizki pasatu zuen, eta 1943an dimisioa eman zuen. Aktore izan nahiko
|
zuen
Frantzia okupatuan ere. Baina, orduan, ez zuten utzi erresistentzian sartzen, judu gisa lanjerosegia.
|
|
|
Pasaian diren etorkinak izan arren, Frantziak kanporaketa kuotak osatzen ditu etorkin horiekin. Etorkinak beldurtu nahi
|
ditu
Frantziak, Rousseten iritziz, agiririk gabekoak Frantziara joan ez daitezen geroan.
|
|
|
Ezin dugu beste plan bat eskatu, hasierakoa oraindik ez bada martxan jarri. Neurri horiei buruzko lan pedagogikoa egin nahi
|
du
Frantziako Gobernuak, eta, funtsean, publizitate kanpaina handia hasi zuten herenegun bertan, neurri horiek azaltzeko. Besteak beste, langabeentzako laguntza berezi bat, zerga apaltze batzuk eta gurasoentzako eskola sartzerako laguntza bat.
|
|
|
Baiona eta Angeluko IUT Teknologia Unibertsitate Institutuko irakasle eta ikasleak mobilizazioak antolatzen ari dira, erreformak bi abiadurako unibertsitate sistema ekarriko duelakoan. Ikerketa emaitzen araberako finantzaketa ezarri nahi
|
du
Frantziako Gobernuak, eta, ondorioz, zentro handiek baliabide gehiago bilduko dituztela uste dute. Oinarrizko eta giza zientzietako ikerketa desagertzeko arriskua ere ikusten dute eragileek.
|
|
|
Hiltzaileen aurkako borrokan Espainiak Frantziaren laguntza behar duen bakoitzean, Espainiak Frantziako Errepublikaren laguntza izango du. Sarkozyk uste
|
du
Frantziak, giza eskubideen aberria denez gero, bere ohorea galduko lukeela terroristen santutegia bihurtuko balitz.
|
|
|
Uste
|
dugu
Frantziak egiazko borondatea duela lege egoki bat ezartzeko plantan. Oraindik ez dakigu zein izanen den legearen mamia; ez dakigu bozkatuko den ere.
|
|
|
Adierazpenak adierazpen, Segurtasun Kontseiluak ez duela behar beste esku hartu uste
|
dute
Frantziak, Erresuma Batuak eta Austriak. –NBEko kide batek terroristen kontra ez zuela artilleria astuna erabiliko hitzeman zuen, eta ez du bete?, esan zuen atzo David Miliband Erresuma Batuko Atzerri ministroak, Sri Lankari erreferentzia eginez.
|
|
|
Tiroketaren ondoren, ihes egitea lortu zuten, eta beste auto bat lapurtu zuten susmoa
|
dute
Frantziako poliziek
|
|
|
Beraz, herritar guztiei jarriko diete txeroa, doan. Txertoa udazkenerako prest edukitzea espero
|
dute
Frantziako agintariek.
|
|
|
Baina Helgarentzat, argentinarra izaki, ez da erraza?, azpimarratu du Gomez Rojok. . Lagun turkiar bat
|
dut
Frantziara ezin dena etorri, ez duelako aski sos bere kontuetan. Merkantziak herri batetik bestera joan daitezke, baina gizaki batzuk ez?.
|
|
|
Abian dira Baionako fakultatean hizkuntza gutxituei buruzko topaketak. . Europa eta nazioarteko legediak eragina
|
du
Frantzian, eta osatu nahi duen legeari begira, Frantziak jarrera aldatu du eta errealitate berrira egokitu?, adierazi zuen Henri Labaylek. Paueko Unibertsitateko irakasle eta Europako Dokumentazio eta Ikerketa Zentroko (CDRE) zuzendaria da Labayle.
|
|
|
Soltaniek ez du baietsi edo ezetsi nahi izan ere Irango hedabide batzuek zabaldutako albistea, hots, Teheranek ez
|
duela
Frantziarekin zuzeneko hizketaldirik izan nahi auzi nuklearraren kontura. Irango telebista kate publikoak zabaldutako informazioen arabera, Iranek leporatzen dio Parisi ekai nuklearren hornikuntzan arazoak eragin izana iraganean.
|
|
|
Kontinente osoak urteetan pairaturiko kolonialismoa salatzen dute sortzaile bi horien lanek. Rene Vautier (Camaret, Bretainia, 1928) askatasunaren aldeko ekintzailetzat
|
dute
Frantzian. Sarri askotan nozitu ditu zentsuraren garrak.
|
|
|
EAk argi
|
du
Frantziako eta Espainiako estatuek bultzatzen dituzten politikak gainditu behar direla. Horien adibideak eman ditu:
|
|
|
Berriz ere, Ikastolen Elkarteak argitaratzen duen Xabiroi komiki aldizkariak zenbaki berezia argitaratu du, sortu zenetik jarraitutako lan molde berean euskal idazle eta marrazkilari ezagunak elkarlanean jarrita. Sortu zenetik izan du jokamolde hori aldizkariak, Europan komiki jarraitzaile gehien
|
duen
Frantziako ereduari jarraituz.
|
|
|
Azkenean, hamazazpi urte egin zituen, eta 2007an irten zen espetxetik. Geroztik, Miamin (Florida) bizi da, zaintzapean, AEBetako Gorenak ebatzi behar
|
duelarik
Frantziara estraditutako duten Parisek dirua zuritzea leporatzen dio ala Panamara itzularaziko.
|
|
2010
|
|
|
Erreforma geratzeko, bi milioi lagunetik gora erakarri nahi
|
dituzte
Frantziako sindikatuek manifestazioetara. Baionan, ekainaren 24ko protestan bildutako hamar mila lagunen kopurua gainditzeko erronka jarri dute antolatzaileek.
|
|
|
Uhalde andereak, Txilen bizi denak, pilotu ofizioa hartu zuen eta 1940an De Gaulleren deiari ihardoki, Londresera joan eta gerla aire garraioan burutu. Bere herria salbatu nahi
|
zuen
Frantzia salbatuz. Mundializazioan ginen jadanik.
|
|
|
Espainiako Auzitegi Nazionalean hainbat auzi burutu dira, Udalbiltza, Euskaldunon Egunkaria, Haika segi eta abar. Biderik errazena hartu nahi
|
du
Frantziak. Kasu horien mamiari dagokionez, ez du fitsik errateko, eta Espainiaren esku uzten du epaitzeko ardura.
|
|
|
Bera hil dutenek harrapatu eta gogor zigortuko dituztela ziurtatu du, eta argi utzi nahi izan ETAren aurrean ez dela kikilduko. Terroristek ezin
|
dute
Frantzia hertsatu. Ikerketari buruz, ez zuen gauza askorik aurreratu, soilik elementu nahiko zituztela goiz ala geroago errudunak atxilotzeko.
|
|
|
Frantziak galdu eta Irlandak irabaziz gero Eskoziaren aurka jokatuko du etxean (18:00), puntu aldeak erabakiko luke txapela norentzat den. Eta hor 50 tantoko aldea
|
du
Frantziak. Beraz, lasai egon daiteke.
|
|
|
Denbora haietan gerla zen. Iparraldeak hobe
|
du
Frantziaren parte izatea, boteretsuago, indartsuago delakoz. Frantziak ematen duen babes horregatik.
|
|
|
Egunero salgaiz betetako 158 tren pasatzea espero
|
du
Frantziak; 66 joango dira AHTan
|
|
|
Tren lasterren loturaren garaiera ez da Frantziako eta Espainiako gobernuen arteko koordinazio arazo bakarra. Espainiak espero dituenak baino salgaien tren gehiago pasatu nahi
|
ditu
Frantziak. RFFk Adifeko ordezkariei proposatu die sobera diren salgaien trenak Irunera helaraztea eta gaur egungo bideak baliatzea.
|
|
|
Balantza sisteman estekatu ziren, eta sokak lurreraino ez zirenez iristen, zintzilik ahalik eta denbora gehien atxikitzea zen helburua. Munduaren aitzinean zabaldu nahi
|
genuen
Frantziak eta Espainiak gorde nahi dutena, Anzaren desagerpenaren inguruan dauden isiltasun eta gezurrak erran zuen Abrisketak.
|
|
2011
|
|
|
Egun, Europa osoan, Espainiako eta Portugalgo estatuek baino ez dute baimentzen gomazko piloten erabilera. «Zehaztasun handiagoa» duen eta «kalte txikiagoa» eragiten duen materiala erabiltzen hasi dira beste herrialde batzuetan, eta, Eusko Jaurlaritzako Herrizaingo Sailak jakinarazi dutenez, hilabete gutxi barru «material berri horrekin» lehen probak egingo ditu Ertzaintzak, Arkautiko polizia etxean.Ertzaintzak erabili asmo duen material berriak antzekotasun nabarmenak
|
ditu
Frantziako Poliziak eta Kataluniako mossoek erabiltzen dutenarekin. Egun erabiltzen duen eskopetaren eta gomazko piloten ordez, pistola baten neurria duen jaurtigailu bat erabiltzen hasiko dira ertzainak.
|
|
|
Kasu honetan, ordea, lehen lehenik argitu da sexu harremana baimendutakoa izan zen ala bortxaketa izan zen, salatzaileak akusazioari eusten baitio. Eta ez da nolanahiko akusazioa.Baina DSK aske uzteak dagoeneko zalantzaz bete
|
ditu
Frantziako sozialistak. Jendaurrean denek diote pozten direla, baina dagoeneko igerilekura salto egin dutenek. Hollande, Aubry, Royal...?
|
|
|
Lasai. Bertan
|
duzu
Frantziakoa. Nafarrakoa zainzuria?
|
|
2012
|
|
|
Arazo nagusia da Grezia bere aukeren gainetik bizitzen aritu dela hainbat urtez; batzuk besteak baino gehiago, noski, ez baitu ardura bera diru sarrera apalekin sekulako mailegua lortu zuena, edo herrialde oso baten geroa arriskuan jarri duena. Klientelismo politikoa, ustelkeria, zergei ihes egitea eta defizit publiko kronikoa ez
|
dituzte
Frantziako bankuek edo Alemaniako industriak sortu, nahiz eta batzuek harengandik irabazia ere atera duten. Ricardo Hausmann Harvardeko irakasleak egin berri duen ikerketa baten arabera, Grezia da gaur egun teorian duen aberastasunaren eta bere esportazioen kalitatearen arabera izan lukeenaren artean tarte gehien duen herrialdea.
|
|
|
Juduen eraikuntzek segurtasun berezia
|
dute
Frantzian 2005az geroztik. XXI. mendearen hasierako urteetan juduen kontra izandako erasoen ostean, Parisek sinagogei eta haien eskolei eta eraikinei segurtasun neurri bereziak ezartzea erabaki zuen.
|
|
|
Frantziako Barne Ministerioak joan den urtarrilean legez kanpo utzi zuen borroka armaturako prestatzen ari zelakoan, eta emakume musulmanen zapia debekatu zuen legearen kontra ekintzak egiteagatik. Iman bat ere bota
|
zuten
Frantziatik, meskitan, ostiraletako hitzorduetan, adierazpen antisemitak egin zituelako eta adulterioa egin duten emakumeak hil arte jipoitu behar direla esateagatik. Mohammed Achamlane taldeko bozeramaileak taldearen legez kanporatzeari erantzun zion esanez, borroka armatuarekin erantzungo dutela «musulmanen kontrako gorrotoa bultzatzen jarraituz gero».
|
|
|
Zergatik luzatu espetxealdia? Itxurak beterik, arrazionaltasunez jokatzeko garaia
|
zuen
Frantziak. Gaztaina erreak ez diezaion ahoa erre luzaroan.
|
|
2013
|
|
|
Izan ere, Frantziako Kultura ministroak AEBetako erraldoia besterik ez zuen jarri bere kritiken jomugan, eta batik bat kanpotik datozen eragileak aipatu zituen herrialdeko liburu saltzaileen aurrean eginiko hitzaldian: «Liburuaren eta irakurketaren sektoreak borrokatu behar
|
du
Frantziako eta Europako liburuaren merkatuan sartzeko neurri guztiak hartzen dituzten hainbat eragilerekin, eta hori suntsitzailea da liburu dendentzat». Hain zuzen ere, Amazonek zergak Luxenburgon ordaintzen dituela gogorarazi zuen Filipettik.
|
|
2014
|
|
|
Hain justu, horietako bat da etzi Baionako polizia etxean deklaratu behar duen gaztea. «Seaskak ozenki salatu nahi
|
du
Frantziako Gobernuaren jukutria; izan ere, Parisen tokiko hizkuntzei buruzko hitz ederrak dituzte, baina Euskal Herrian auziperatze, debeku eta mehatxuetan ari dira, bai hautetsiekin, bai herritarrekin». Bide «itsu» horretatik ez dezala jarraitu exijitu diote gobernu sozialistari.
|
|
|
Trukean, enplegua sortzeko eskatuko die Hollandek. Erantzukizun itunaren zati bat finantzatu ahal izateko, gastu publikoa 50.000 milioi txikitu nahi
|
du
Frantziak datozen hiru urteetan. Barne tentsioa PSn PS barruan ere ez ditu guztiak konbentzitzen enpresei egindako keinu horrek.
|
|
|
Griezmannen inguruan zer daukazu esateko? Sasoi onak egin ditu Realean, eta azkenaldian asko azaldu ez bada ere Realaren jokoan, merezi
|
du
Frantzian izatea Munduko Kopan. Lehenago sartuko zen bere portaera hobea izan balitz; gogoan duzu, ezta, afera hura eta selekziotik kanporatzearen zigorra, ezta?
|
|
|
Etxalarren eta ondoko herri frantses euskaldunen arteko harremanak handiak dira. Etxalarreko bizilagun gehienek senideak
|
dituzte
Frantziako aldean, jendea hara eta hona baitabil fronteraren bi aldeetan ere, eta usu dira ezkontzak ere. Kontrabandoak, batere ez txikia Etxalarren, fronteraren bi aldeetako laguntza behar du.
|
|
|
Gainontzekoei urteak aurreratuko litzaieke kartzelatik ateratzeko data. Hollanderi erantzuna Bestalde, Josu Erkoreka Jaurlaritzako eledunak txalotu egin du François Hollande Frantziako presidenteak euskal presoei buruz herenegun esandakoa, uste
|
duelako
Frantziak «salbuespen neurriak» alboratzen dituela espetxe politikan. EH Bilduren ustetan, berriz, edozein espetxe politikaren oinarrian sakabanaketaren amaierak egon behar du.
|
|
2015
|
|
|
Urtean, munduan, alferrik galtzen dira 1.300 milioi tona elikagai, eta Europan, 89 tona janari botatzen da. Zenbaki horiek bukatu nahi
|
ditu
Frantziako Gobernuak, eta, Asanblearen laguntzarekin, beste pauso bat eman berri du. Trantsizio Energetikorako legeari zuzenketa eginez, supermerkatuei elikagaiak botatzea debekatu nahi diete.
|
|
|
Legea betetzen ez dutenentzako isunak ere aurreikusi dituzte. Helburu garbia
|
du
Frantziako Gobernuak: 2025erako erdira jaitsi nahi ditu supermerkatuek botatzen dituzten elikagaiak.Guillaume Garot sozialistak eraman du aurrera proposamena.
|
|
2016
|
|
|
Kristauek, berriz, Anti balaka miliziak eratu zituzten, eta gerra zibilean ohikoak egin ziren alde bateko zein besteko sarraskiak. Milioi bat pertsonak baino gehiagok etxetik ihes egin behar izan zuten.Afrika Erditik tropak erretiratuta, atzerrian dituen beste bi fronteak indartu nahi
|
ditu
Frantziak; 2013ko urtarrilean Malin esku hartu zuen Hollandek, talde jihadisten aurka; sarritan kexatu izan da Paris Europaren kolaborazio eskasagatik. Horrez gain, Sirian eta Iraken EI Estatu Islamikoaren aurkako bonbardaketak egiten ditu armadak.Kasko urdinak, jopuntuan350 soldaduko «erreserba taktiko bat» utziko du Frantziak, NBEko kasko urdinen indarraren barruan.
|
|
2017
|
|
|
«Gure arteko harremanak konfiantza eta emaitza gehiago behar ditu. Ni bazkide zintzo, zuzen eta eraikitzailea izanen naiz».Merkelek adierazi du «bide orri bat» egin behar
|
dutela
Frantziak eta Alemaniak, eta erran du aldaketak ezinen direla egin «goizetik arratsera». Jakinarazi du uztailean bi herrialdeetako ministroak elkartuko direla «dinamika berria hasteko».
|
|
|
hilabete horiek hotzak eta idorrak izan ziren, eta zentral hidroelektrikoen argindar ekoizpena mugatu zen. Era berean, zentral nuklearrak geldirik
|
zituzten
Frantzian, eta Espainiatik argindarra esportatu behar zuten. Eta, gainera, Aljeriatik ere gas gutxiago iristen ari zen Espainiara.
|
|
2018
|
|
|
Emmanuel Macron Frantziako presidenteak aro berri bati ekin dio nazioarteko diplomazian; agintera iritsi zenetik sei hilabete eskas pasatu diren honetan, haren agenda diplomatiko biziari erreparatuta, agerian da geopolitikaren epizentroan kokatu nahi
|
duela
Frantzia. Eliseoan Vladimir Putin, Donald Trump eta Benjamin Netanyahuri egina die harrera, nazioarteko panoraman zeresana ematen duten mandatari polemikoak hirurak, eta, topaketa horiek urtemuga historikoen testuinguruan kokatu eta, bide batez, justifikatu baditu ere, garai bateko potentzien ahultasuna baliatu nahi du, atzerri politikan giltzarri bilakatzeko.
|
|
|
ez direla ETAtik aldendu, erakundea ez dela desegin, eta kartzelako segurtasuna aintzat hartu behar dela. Kontrako bidea hartua
|
du
Frantziako espetxe administrazioak, euskal presoei DPS estatusa, bereziki zaindutako presoak kentzen eta batzuk Euskal Herrira hurbiltzen hasi baita.Espainiako Estatuan, kartzela bakoitzeko Tratamendu Batzordea astero biltzen da presoen jarraipena egiteko, baina graduari buruzko deliberazioak ez dituzte astero hartzen. Batzorde bakoitzak bere maiztasuna du, eta bi hiru hilabetean behin hartzen dituzte erabakiok.
|
|
|
Egun horiek gogoratu eta perspektiban jarri ditu: «Eztabaida
|
genuen
Frantzia subiranoa izango ote zen, eta ikusi da gauzak egingarri izateko ekin zuela. Batzuek eragile nagusiagoa izatea nahi zuten, baina modu asko daude horretarako», nabarmendu du.
|
|
2019
|
|
|
Ez da lehen aldia Urrutikoetxea atxilotzen saiatzen direna. artean hiru aldiz egin ei zuen ihes poliziaren eskuetatik.Urrutikoetxeak zortzi urteko espetxe zigorra
|
du
Frantzian betetzeko. 2017ko ekainean kondenatu zuen Parisko Auzitegiak, artean Norvegian izan eta ETAren egitura politikoan parte hartzea egotzita.
|
|
|
Baionako Zigor Auzitegian epaitu zituzten atzoko azken orduan, indarkeriarako prestatzea leporatuta. Hainbat hedabideren arabera, Poliziak lehendik ere atzeman izan ditu haietako bi, eta hirugarrenak debekatuta
|
du
Frantziako Estatuaren mugen barruan manifestatzea.Ostegunean, berriz, poliziek Karfa Diallo idazle eta giza eskubideen aldeko ekintzailea, jatorriz senegaldarra, atxilotu zuten Miarritzen, hiriko La Negresse auzoaren izena aldatzearen aldeko protesta batean parte hartzen ari zela. Colette Capdevielle diputatu ohi eta Dialloren abokatuak BERRIAri jakinarazi dionez, atzo arratsaldean utzi zuten aske, Baionako Auzitegi Korrekzionaletik igaro eta gero, baina datorren urteko urtarrilaren 23an igaro du epailearen aurretik.
|
|
|
Errate baterako, hiru mikroestatu horiek aduana batasuneko kide dira, eta euroa dute dirutzat. Baina, kontrara, ez dira zirkulazio askeko Schengen eremuko kide, nahiz eta Monakok Frantziarekin adostuta eta San Marinok Italiarekin muga irekita duten. Andorrak, ordea, kontrol iraunkorrak
|
ditu
Frantziarekin eta Kataluniarekin?. Baina estatu horiek ez dute interes handirik erakutsi EBko kide izateko. –Nik dakidala, EBko kide izateari buruz eztabaida serio bat izan duen mikroestatu bakarra San Marino izan da?, azaldu du Veenendaalek.
|
|
|
Bihar aurkeztuko du legegaia Edouard Philippe lehen ministroak, eta, bere aurreikus penak betetzen badira, legebiltzarrak datorren urtearen erdialdera onartuko du. Diputatuen aldetik baino gehiago. Emmanuel Macron presidentearen Errepublika Martxan alderdiak gehiengo osoa
|
du
Frantziako Asanblean?, eragozpenak herritarren aldetik etor daitezke: osteguneko protesta arrakastatsuaren ondoren, sindikatuek beste greba eta manifestazio egun batera deitu dute gaurko.Eztabaidaren itxiera Agnes Buzyn Elkartasun eta Osasun ministroak eta Jean Paul Delevoye erretiroaren erreformari buruzko goi komisarioak eman zuten, atzo arratsaldean.
|
|
2020
|
|
|
Ez da halakorik gertatu, nahiz eta eskuindarrek espero baino emaitza hobeak izan dituzten. Aurten, maila lokaleko errealitateak izan du pisua, eta hor galtzea besterik ez
|
du
Frantziako presidentearen Errepublika Martxan ek, sustrairik ez duelako.
|
|
|
Joan den ostegunean atzeman, eta atzo Espainiaratu
|
zuen
Frantziak, auzitegiek aurreko urtearen bukaeran Madrilen euroagindu eskaera bat onartu ondoren. Hendaian utzi zuen Espainiako Poliziaren esku.
|
|
|
Liderrari falta zaio Eskozian jokatzea eta Irlanda hartzea. Gomezek uste
|
du
Frantzia faborito argia dela biei irabazteko.
|
|
2021
|
|
|
Akordioak Hego Txinako itsasoan izango du eragin nabarmenena, baina baita Ozeano Barean ere. Han hainbat uhartedi
|
ditu
Frantziak —hala nola, Kaledonia Berria eta Polinesia Frantsesa—, eta, beraz, interes geoestrategikoak.
|
|
|
«Duela zenbait urte salatu genituen erreformak gauzatzen ari dira, hala nola lizeoetakoa. Salatu nahi dugu lekuan lekuko ondorioak
|
badituztela
Frantziako Gobernuaren erreformek», azaldu zuen Bolokik. Bestalde, Lora Lazkano haren lankideak deitoratu zuen ez izatea «nahikoa baliabide» krisi sanitarioak ikastetxeetara ekarritako neurriak gauzatzeko».
|
|
|
Stellarenak XX. mendeko ezkerreko militante esperientziadun baten ikuspuntutik ateratako hitzak dira, Europan hamarkada luzez iraultza eta beste sistema baten beharra aldarrikatzen duenarenak baitira; finean, horretarako oinarria ez datorkio edonolako herrialdeetatik, hark dioen bezala, 1960 eta 1980 urteen artean «gerra zibil baten hasiera» jasan zuen Italiakoa baita jatorriz. 1982tik, baina, historikoki borroka sozial eta politiko aberatsa
|
duen
Frantzian bizi da, beste hainbat italiarrek garai hartan harturiko bidea egin behar izan baitzuen: erbestera joatearena.
|
|
|
Energian, azpiegituretan eta hedabideetan inbertitu du, baina baita supermerkatuetan ere. Parte hartzeak
|
ditu
Frantziako Casino, Alemaniako Metro eta Ingalaterrako Sainsbury' s kateetan; urtero, 10.000 milioi euroko diru sarrerak dauzka. Gaur iragarritakoa ez da Eroskik negozioa partekatu duen kasu bakarra.
|
|
|
Eta ikusi dutenean arlo horietan guztietan urratsak egiten hasi garela, kolpea eman digute». Pentsatzen du «zigortu» egin nahi izan dutela «erakargarriak» direla, «eta garatzen ari garela, eta nolabaiteko autonomia
|
dugula
Frantziako Hezkuntza Ministerioarekiko».
|
|
|
Azkenik, hilaren 29an, Mauleko plazan bilduko dira, heldu den ikasturtean euskarazko irakaskuntza elebakarra eskaintzeko eskaera egin duten lau eskola publikori babesa erakusteko. Egun horretan, hizkuntza gutxituak
|
dituzten
Frantziako Estatuaren meneko lurralde guzietan antolatuko dituzte protestak; Ipar Euskal Herrian autobusak antolatuko dituzte Maulera joateko. «Nahi genuke ahalik eta zabalena izan dadin», adierazi du Marie Andree Ouret Biga Bai guraso elkarteko kideak.
|
|
|
Mugetako kontrolak «egokitu»
|
ditu
Frantziako Gobernuak
|
|
|
Txertatze kanpaina sustatu nahi
|
du
Frantziako Gobernuak, eta mezu horrekin agertu zen Castex atzo Baionara. Ipar Euskal Herrian diren Frantziako Estatuko zerbitzuekin bilkura egin ondoan, txertoa hartzen ari ziren herritarrekin solasean aritu zen Baionako txertatze zentroan, eta azpiegitura hobetzeko asmoa erakutsi zuen:
|
|
|
Estatuak bere gain hartuko lukeen funts horrek kalte ordainen auzia bideratuko luke, alegia. Helburu hori bera
|
dute
Frantzian, Belgikan eta Herbehereetan martxan jarri dituzten pareko funtsek, «estatuek biktimekin duten zorrari aurre egiteko», UGT sindikatuaren arabera; «zuhurtzia baztertu, eta modu pasiboan aritu zirelako amiantoaren aurrean, urte askoan».
|
|
|
AUKUS akordioaren ondorioz gertatutako itsaspekoen auzian AEBetako Gobernuak ez
|
zuela
Frantziakoarekin egoki jokatu telefonoz esana zion Joe Bidenek Emmanuel Macroni, baina atzo, Erroman, Frantziako presidentea parean zuela, AEBetakoak hedabideei aitortu zien: «Baldar jokatu genuen.
|
|
|
26,5 euroren lan kostua du. Gainetik
|
ditu
Frantzia (37,5) eta Alemania (36,6), eta azpitik, berriz, Espainia (22,8).
|
|
|
Iragan urteko urtarrilean, protesta ugari sortu zituen Cedric Chouviaten hilketak, Parisen. Kontrol batean il
|
zuen
Frantziako Poliziak, itota.
|
|
|
Fisikoak garrantzi itzela omen
|
du
Frantziako Ligan. Hala da?
|
|
|
Pfizer edo Moderna txertoekin, alegia. «Antolaketa arrazoi batzuen ondorioz», hirugarren dosia jartzeko kanpaina gripearen kontrako txertaketa kanpainarekin bateratu nahi
|
du
Frantziako Osasun Aginte Gorenak; irailetik aitzina irekiko dute hirugarren ziztada hartzeko aukera. Hala, gripearen eta COVID kontrako txertoak momentu berean jartzen dituzte 65 urtetik gorakoek eta herritar zaurgarriek.
|
|
|
Argitxu Dufau LABeko kideak azaldu zuen aurten «bereziki» zaindu nahi izan dituztela gazteak, «prekaritateari aurre egin behar diotelako». Salatu zuen azken hamarkadetan zerbitzu publikoak «suntsitu»
|
dituztela
Frantziako agintariek, eta osasun krisiak agerian utzi duela «sistema kapitalista». Elise Dillet kideak azpimarratu zuen krisi garaian «kapitala azkarki emendatu» dela.
|
|
|
Duela bost urte, Rio de Janeiron (Brasil), danimarkarrak nagusitu zitzaizkien frantziarrei finalean. Urrezko hirugarren domina
|
du
Frantziak: Pekinen eta Londresen ere gailendu zen.
|
|
|
Hizkuntza gutxituak mintzo
|
dituzten
Frantziako Estatuaren meneko lurraldeetan erabakiak sortu zuen haserrea ikusirik, eta hauteskunde giroak motibatuta, afera bere gain hartu zuen Frantziako Gobernuak, Jean Castex lehen ministroaren eta Jean Michel Blanquer Hezkuntza ministroaren artean dauden desadostasunak agerian utzita. Erabakiaren ondorioak aztertu eta proposamenak egitea agindu zien Christophe Euzet eta Yannick Kerlogot diputatuei, eta uztailean publikatu zuten txostena.
|
|
|
Aurki aztertuko duten deszentralizazio legean artikuluak txertatzea edo lege berri bat idaztea ere baztertu dute. Eskualdeetako kontseiluen eta tokiko eragileen arteko hitzarmenak egiteko aukera aipatzen dute, baina Hezkuntza Ministerioak idatziko lukeen zirkular bat hobetsi dute, jakinez ez
|
duela
Frantziako Konstituzio Kontseiluaren pisu bera: inork Frantziako Estatu Kontseiluaren aitzinean auzitan jarriko balu, maiatzeko ebazpena kontuan hartuta, zirkularra bertan behera geldituko litzateke.
|
|
2022
|
|
|
zerotik hamarrera, galdekatutako herritarrek 7,70eko larritasuna eman diote klima aldaketari, batez beste bostetik lauk uste baitute arazo oso larria edo nahikoa larria dela. Horren harira, herritarrak kritiko begiratzen diote instituzioen jarrerari; hamarretik zazpik uste
|
dute
Frantziako edota Espainiako gobernuak gutxi (%47, 8) edo batere (%21, 4) ez direla egiten ari klima aldaketari aurre egiteko, eta iritziak hobexeagoak dira Nafarroako Gobernuaren, Jaurlaritzaren eta Euskal Elkargoaren gainean: hamarretik seik uste dute gutxi edo batere ez direla egiten ari, eta %29, 7k, berriz, nahikoa egiten ari direla.
|
|
|
Osasun ziurtagiria txertaketa ziurtagiri bilakatu nahi
|
du
Frantziako Gobernuak. Neurria urtarrilaren 15ean indarrean sartzekoa zen, baina lege joan jinkarian gorabeherak izan ditu lege proiektuak.
|
|
|
«Txertatuak direnek, kutsatuak ez direnek edo immunizatuak direnek bidaiatzeko aukera izan behar dute», adierazi du prefeturak. Hau da, txertaketa pauta osoak, hogeita lau orduko PCR edo antigeno proba batek edo azken sei hilabeteetan koronabirusaz kutsatu eta gainditu izanaren frogak ere balio
|
du
Frantziako Estatuaren meneko lurraldeetara sartzeko. Haatik, edozein jardueratan parte hartzeko, txertatze agiria eskatuko zaie.
|
|
|
Joan zen abenduaren 22an, Mikel Albisu Iriarteri badaezpadako neurri berak ezarri zizkion Abascal epaileak. Albisuk adierazi zuen epaileari gogoratu ziola hogei eta bost urteko zigorrak bete
|
zituela
Frantziako Estatuan, «gaizkile talde» batean aritzea egotzita. Horrez gain, azaldu zuen bere aurkako akusazio berriak «torturen eta gezurren bitartez» eskuratutako elementuetan oinarritzen zirela.
|
|
|
Argudioa argia da: protestariek uste
|
dute
Frantziako Estatuaren erabakien ondorio dela Colonnaren egoera, eta Parisi presidentetzarako bozetarako hilabete falta den honetan lehertu zaio egoera hori. Hori ikusita, giroa baretzeko asmoz, Jean Castex Frantziako lehen ministroak erabaki du Pierre Alessandriri eta Alain Ferrandiri ere DPS bereziki zainduriko estatusa kentzea.
|
|
|
Mesfidantza handiz hartu du Gerald Darmaninen etorrera, eta orain arte demokrazia ukatu izana egotzi dio Parisi. Uste
|
du
Frantziako Estatuak egoera «usteltzera utzi» duela.
|
|
|
Independentista gisa, Korsikako Asanblea gure Asanblea Nazionala da. Kasurako, militante batzuek nahi
|
zuten
Frantziako Legebiltzarreko hauteskundeetara aurkez gintezela, baina guk, independentistok, zer eginen dugu Frantziako instituzioetan. Berdin zaigu.
|
|
|
Eta joan ziren! Hain
|
zuten
Frantzia hor sartua ttipitik. Zuzentasunik gabekoa izan zen:
|
|
|
Ikusteko dago RPSen izenean zinezko kanpainarik egiteko asmoa duten ala ez. Antolaketa dela medio, beste egutegi bat
|
dute
Frantziako Legebiltzarrerako bozetako atzerriko hautesbarrutietan: ekainaren 5etik aitzina hasiko dira bozkatzen.
|
|
|
Borrokatu gara». Zirkular batena baino sendotasun handiagoko lege bat beharrezkoa dela uste du hark ere, baina ez
|
du
Frantzia mugituko den itxaropenik. Hauteskunde kanpainan, hautagaiak interpelatzen entseatu dira Bretainian ere.
|
|
|
Sistema presidentzialista
|
du
Frantziako Estatuak. Presidenteak izendatzen du gobernuko lehen ministroa, baina ohikoa da asanblearen konfiantza botoa eskatzea.
|
|
|
EH Baik ere deitoratu du prozedura luzatu izana. «Zer mezu pasarazi nahi
|
du
Frantziako Gobernuak. Euskal Herriko jendartearen gehiengo zibil eta politikoaren nahia noiz arte zapalduko du?», galdetu dute.
|
|
|
Hiru txostengileek zehazten dute murgiltzea dela elebitasunera iristeko irakasmolderik «eraginkorrena», eta erabaki horrekin, hezkuntza publikoan ez ezik, itunpekoetan ere debekatzen dutela hizkuntza gutxituak murgiltze ereduan irakastea. Horiek horrela, NBEren arabera, «tratu ezberdina»
|
du
Frantziak, hizkuntza gutxituetan ala inglesez egiten diren irakaskuntzen artean.
|
|
|
Bakarrik heldu da helmugara, eta garaipena lortu du. Laugarrena
|
du
Frantziako Tourrean.
|
|
|
Auzia epaitua dagoen arren, Blanco hil zuten garaian (1997ko uztailean) ETAren zuzendaritzan kokatzen dituztenek erantzukizunik baduten ikertzen ari da Garcia Castellon, baina Iparragirrek eta Albisuk uko egin diote deklaratzeari. Azaldu dute betea
|
dutela
Frantziako Estatuan ezarritako zigor osoa.
|
|
|
Ezaguna da Waterlooko batailaren berri eman zuen uso mezulariaren istorioa: Nathan Mayer Rothschild baroi eta bankari ingelesak haien bidez jakin zuen, inork baino lehen, Ingalaterrak Napoleon Bonaparte buru
|
zuen
Frantziako armada garaitu zuela. Milioiak egin zituen gero Ingalaterrara hegan iritsitako informazio hari esker.
|
|
|
Halaber, gogoan
|
du
Frantzian den adierazpen askatasuna goraipatu zutela. «Euskaldun gisa badakigu biziki ontsa ez dela egia; aski da ikustea Azterketak Euskaraz kolektiboak okupazioa egin duelarik nola tratatu zituzten».
|
|
|
Gas naturalaren garestiaren ondorioz argindarra inoiz ikusi gabeko prezioetan izanik, pentsa liteke energia nuklearra ikur
|
duen
Frantziarentzat energia krisia arinagoa izango zela, baina kontrakoa gertatu da. EDFk azken urtean zehar hainbat erreaktore gelditu behar izan ditu, eta elektrizitatea esportatu ohi zuen herrialdeak argindarra inportatu egin behar izan du, noiz eta, hain zuzen, argindar hori oso garestia zenean.
|
|
|
«Zer demokrazia da gure haurrei gure hizkuntzan mintzatzea eta idaztea debekatzen diena?», galdetu du Jorajuriak. «Zer sinesgarritasun
|
dute
Frantziako agintariek mundu osoan lezioak emateko, beren meneko lurretan haurren eskubideak gisa horretan zangopilatzen dituztelarik».
|