2002
|
|
3. Egun petrolioa eta energia iturrien inguruan ematen diren kontraesan geopolitikoen eta Mendebaldeak une honetan bere buruaz
|
duen
eta historian zehar Islamari buruz izan dituen ikuspegien txirikorda bat da gure munduak herrialde musulmanei buruz duen ikuspuntu sinkronikoa. Irizpide hauen bilakaera diakronikoa pixka bat arakatzea nahikoa litzateke ordea interpretazio hori zein koiunturala den ohartzeko:
|
2009
|
|
Instintuen irmotasun sorrean sinisten dugu eta beti, han eta hemen, lehen bezala orain ere, eragiten ari direla uste izaten dugu. ...tza historikoak ez du arazorik horiek zatikatzeko, beren gorabeherak azaltzeko, beren indar eta ahulezia uneak adierazteko, beren erregetza alternatiboak identifikatzeko, beren lanketa mantsoa eta bere buruaren aurka itzulirik autodesegintza, setati, muturreraino eramateko egiten dituzten mugimenduak ulertzeko36 Edozein modutara, gorputzak berak fisiologiaren legeetatik aparte bestelako legerik ez
|
duela
eta historiari ihes egiten diola uste izaten dugu. Erratuak gaude berriro:
|
2010
|
|
Frai luis leon goa (1558..) eta frai Juan gebara agustindarrak (azken honek 1565ean hartu zuen Salamancako bere katedra) 18 hauen irakaskuntzatik jasotakoaz gain, frai luis i bere idatz eredua ikusi eta ikasi ahal izan zion, izan ere 1561ean burutu baitzuen honek Salamancako komentuan Kantarik Ederrena ren gaztelaniazko itzulpena, inprimatu gabe eskuizkribu ugaritan zabaldu zena. Frai luis gan bi balio eredugarri ikusi ahal izan zituen, exegetarena eta idazlearena. agustindarren inguru hau zinezko eskola izan zen nafarrarentzat, etxeko hurbiltasuna
|
zuena
eta historiak aitortu dien bikaintasun jasokoa, gizarteko kultur premia kristauei kalitate handiko modernotasunez erantzun nahi ziena. horretan, aipatutakoei beste izen agustindar bat ere gehitu behar diegu, alonso gudiel. Frai luis eta frai alonso ren sona (azken hau osunako unibertsitatean ari zen irakasten, baina betiere ordena barruko familiartekotasuna galdu gabe) ez zen izan frai pedrorentzat urruneko zerbait. orduantxe, hain zuzen, eskolastikaren onena eta ezagutza modernoak batera ari ziren ematen bi fraide agustindarrok19 baina garaiak ez ziren samurrak. erreforma protestanteari ez ezik humanismo erasmista eta bibliazaleari aurre egin nahiz, kontrarreformako hegalik gogorrenak gatazka latzak sortu zituen eliza katolikoaren barruan. inkisizioaren bidez zeregin kulturalean ere ezarri nahi izan zen jakineko ortodoxia modua bat, eta, horregatik, gizalege eskaseko eliz gobernamendua bertatik bertara ikusi eta jasatea tokatu zitzaion Malon etxaideri ere. teologo eta exegeta ausartagoak beren jardunean mehatxatuta eta arriskutan zebiltzan, zinez20 egia da, 1560ko hamarkadako politika zitalagoaren eta alpujarretako eta lepantoko garaipenen ondoren, egoerak zerbait lasaitzera joko zuela 1573tik aurrera21 baina, aitzina egin aurretik, itzul gaitezen Malon etxaideren bizitza zertzeladetara.
|
2016
|
|
Ezkerrak oraingoz estatuaren eredu liberala ezarri nahi du (demokrazia, botere banaketa…). Baina estatu sortu berri edo europartu askotan (Kosovo, Bosnia Herzegovina, Polonia, Hungaria…) ikusten den bezala, historiak izugarrizko pisua
|
du
eta historia ulertzen ez bada, demokrazia liberal itxura duen baina autoritarioa den estatu batean amai dezakegu.
|
2017
|
|
Gaur arte, astean sei oreneko irakaskuntza egiten da euskaraz Villa Pian, ikasleek daukaten 28 orenetarik: euskararen erakaspenak hiru oren
|
ditu
eta historia geografiak beste hiru. Urrun gira parekotasunetik, Villa Pian bezala bertze ikastetxe elebidun guzietan ere (Seaskakoetan salbu).
|
2018
|
|
Egia da istorioak biziki inpresionatu ninduela orduan, baina hogeita lau urte baino ez
|
nituen
eta historial sentimental ezin arruntagoa. Urteen neurgailu egokia lagunen istorioek zenbat inpresionatzen gaituzten zenbatzen duena izan daiteke.
|
2019
|
|
Hor antzezten dena, nire ustez, gizakiaren eta naturaren artean dagoen etengabeko borroka da, gizakiak berak sortutakoa, nola ez. Natura meneratu nahi
|
dugu
eta historian zehar urratsak ematen ari gara helburua erdiesteko, erlijioaren aldetik, zientziaren aldetik, baina naturak, aldiro aldiro, egoskor erantzuten digu ohiko kataklismoekin.
|
2021
|
|
Gertakari horrek garrantzi berezia
|
badu
ETAren historian eta borrokaren memorian Estatu terrorismoak hila
|