2001
|
|
Clement eta Noels ek (1990) talde pertenentziari garrantzi berezia ematen diote, prozesu psikosozialak, talde menperatzaileetan eta menperatuetan ez baitira berdin gertatzen: 1) Talde menperatzaileetan (bizitasun etnolinguistiko altukoak) exotaldearen hizkuntzaikasteak ez du jatorrizko hizkuntza arriskuan jartzen; horregatik, motibaziointegratzailea izan ohi da exotaldearen hizkuntza ikasteko arrazoi nagusia; 2)
|
Talde
menperatuetan (bizitasun etnolinguistiko baxukoak), berriz, exotaldearen hizkuntza ikasteak jatorrizko hizkuntza galtzeko sentimendua gara dezake; horregatik, exotaldearen hizkuntza ikasteko nagusi den arrazoiamotibazio intrumentala izan ohi da. Bestalde, bigarren hizkuntz gaitasunaeta erabilera ziurtatu eta errazteko behar diren taldearteko harremanen kalitatea eta kantitatea azaltzeko, prozesu afektiboak hartu behar dira kontuan; horiek taldearteko jarrerek baldintzatzen dituzte, akulturazio teoriak dioenbezala.
|
|
Orokorrean, talde bakoitzak daukan boterearen arabera proposatzen ditu gatazkakonpontzeko estrategia ezberdinak, eta estrategia horiek zuzenbidea ulertzeko era ezberdinak adierazten dituzte: A) talde menperatzailea, batezere gehiengo taldea denean?, proporzionaltasunaren kriterioaz baliatzenda,
|
B)
talde menperatuak, berriz, gutxiengoa denean bereziki, berdintasunaren estrategia proposatzen du.
|
|
Gudykunst eta Lim ek (1986) eredu hauek birmoldatzen dituzte, topo egitekomunikatiboak sailkapen bat proposatuz: ...eta salientzia altukoa, c) taldearteko salientzi baxukoa eta salientziaaltukoa, d) taldearteko eta salientzi baxukoa, f) anbibalentea.Giles eta Johnson-ek (1987) ere Berger eta Bradac en (1982) ereduak birmoldatu zituzten; horrela, identitate etnolinguistikoaren teoria eraberritzendute, eta solaskideen talde pertenentziak sortzen dituen ezberdintasunakhartzen dituzte kontuan; autore horien ustez,
|
talde
menperatuak jokatzekoaukera ezberdinak izango ditu topo egite komunikatiboaren izaeraren arabera; adibidez, taldearteko salientzi altukoa eta salientzi baxukoa denean, «that members of subordinate groups who consider language to be an important dimension of their identity, identify strongly withtheir ethnic group, and make insecure comparisons with other groups arepredisposed to act in terms of ...
|
|
l.IELTaren ikuspegitik,
|
talde
menperatuetako kideek hiru bide dituzteidentitate positiboa lortzeko: 1) Indibiduala, edo mugikortasun indibiduala: talde menperatuko kide bat, talde menperatzailean sartzeko asmotan, beretaldetik urruntzen saiatzen da, eta horretarako, beste taldearen hizkuntzaedo mintzaira estiloa erabiltzen du; 2) Sormen soziala:
|
|
l.IELTaren ikuspegitik, talde menperatuetako kideek hiru bide dituzteidentitate positiboa lortzeko: 1) Indibiduala, edo mugikortasun indibiduala:
|
talde
menperatuko kide bat, talde menperatzailean sartzeko asmotan, beretaldetik urruntzen saiatzen da, eta horretarako, beste taldearen hizkuntzaedo mintzaira estiloa erabiltzen du; 2) Sormen soziala: talde menperatuarenegoera hobetzeko, taldeak alderatzeko kategoriak berdefinitzen dira; estrategia horretan, talde menperatuko kideek ez dute nahitaez beste taldearenhizkuntza eta mintzaira estiloa erabili behar; 3) Lehia soziala:
|
|
1) Indibiduala, edo mugikortasun indibiduala: talde menperatuko kide bat, talde menperatzailean sartzeko asmotan, beretaldetik urruntzen saiatzen da, eta horretarako, beste taldearen hizkuntzaedo mintzaira estiloa erabiltzen du; 2) Sormen soziala: talde menperatuarenegoera hobetzeko, taldeak alderatzeko kategoriak berdefinitzen dira; estrategia horretan,
|
talde
menperatuko kideek ez dute nahitaez beste taldearenhizkuntza eta mintzaira estiloa erabili behar; 3) Lehia soziala: talde menperatuko kideek beren gutxiagotasunaren estatusa aldatzen saiatzen dira; honako faktore hauen menpe egongo da aldaketaren arrakasta:
|
|
talde menperatuarenegoera hobetzeko, taldeak alderatzeko kategoriak berdefinitzen dira; estrategia horretan, talde menperatuko kideek ez dute nahitaez beste taldearenhizkuntza eta mintzaira estiloa erabili behar; 3) Lehia soziala:
|
talde
menperatuko kideek beren gutxiagotasunaren estatusa aldatzen saiatzen dira; honako faktore hauen menpe egongo da aldaketaren arrakasta: a) gutxiagotasun egoera ez zilegi gisa ulertzea, b) aldaketa lortzeko mugimendu soziala eta talde ekintzen erabilera; hori erabiltzen da taldearteko muga irazkorrak hautematen direnean, c) taldearteko muga ez irazkorrak hautematenbadira, estrategia indibidualen erabilera normalagoa izango da.
|
2012
|
|
delakoarekin, itzulpenaren eta boterearen arteko harremanaren alderdi asko hasi dira azaleratzen, hala nola itzulpenaren bidezko kontrol politikoa, itzulpenak diskurtso politikoen eraikuntzan duen boterea, itzulpenaren bidezko erresistentzia kulturala nahiz itzultzaileen aktibismoa. Itzulpenaren eta boterearen azterketa honetan, boterea ez da soilik instituzio hegemonikoek gizatalde edo kultura bat beren menpe mantentzeko erabiltzen duten ahalmen gisa ikusten; horretaz gain, itzulpenaren boterea
|
talde
menperatuek menperatzaileen aurkako erresistentzian ere erabili izan dutela erakutsi digute hainbat ikertzaileren lanek. Izan ere, itzulpena botere harremanak negoziatzen diren gunea da, eta negoziazio horietan itzulpenak ez du beti funtzio bera betetzen, ezta estrategia berberak erabiltzen ere.
|
2016
|
|
Mikel Arregi antzuolarrak garaipena, Oñatiko
|
taldeak
menperatutako lasterketan
|
2020
|
|
Copa de Ferias zelakoan, ibilbide luzea izan genuen denboraldi hartan. Lehenengo, Beograd
|
taldea
menperatu genuen. Ondoren, Antwerpen.
|