Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 106

2002
‎Hori aztertuko du Europako Batasuneko Batzorde Zientifiko Zuzendariak datozen hilabeteetan, eta, azterketa bat egin ondoren, frogatu du saguaren muskuluak gai direla “behi eroen” gaitza transmititzen duten agente infekzioso horiek zabaltzeko. Prioien aurkitzailea, Stanley Prusiner Nobel sariduna, buru duen ikerketa talde batek egin du azterketa hori, eta Proceedings of the National Academy of Sciences zientzia aldizkarian argitaratu da. Azterketa horren arabera, karraskarien muskuluak gai dira prioiak kantitate handitan metatzeko.
‎Modu kontrolatuan lo egiten uzten zaien haurrek hobeto atseden hartzen ikasten dute lo egin bitartean, eta erditze ondoko depresioaren eragina murrizten dute amen artean, British Medical Journal aldizkariak argitaratzen duen azterlan baten arabera. Melbourneko (Australia) Royal Children’s Hospital eko aditu talde batek egindako txostenean, Harriet Hiscock doktorea buru dela, adierazten da amek «negar kontrolatuko teknikak» ikasten badituzte nabarmen murrizten direla lo egiteko haurraren arazoak. Ikerketan, adituek sei eta hamabi hilabete bitarteko haurrak zituzten bi ama talde erabili zituzten, eta horiek guztiek arazoak zituzten loa hartzeko.
‎Espainian, aldiz, harreman hori ez zegoen erabat frogatuta. Hala ere, Madrilgo Unibertsitate Autonomoko epidemiologo talde batek egindako ikerketa baten arabera, Espainiako biztanlerian gehiegizko pisua eta obesitatea arazo kardiobaskularren prebalentzia handiagoarekin lotzen dira, bereziki arteria hipertentsioarekin, hiperkolesterolemiarekin, diabetesarekin eta bihotzeko gaixotasunekin. Fernando Rodríguez Artalejo doktoreak zuzentzen duen ikertzaile talde horren arabera, elkarte hori indartsuagoa da gazteenen artean, eta diabetesaren eta hipertentsio arterialaren artean.
‎Avigdor Cahaner doktoreak zuzendutako zientzialari talde batek egindako esperimentuen emaitza da ale berria, bereziki errentagarria herrialde beroetan. Esperimentuaren arduradunak dio espezie berriak hegazti haragiaren merkataritza goitik behera alda dezakeela.' Zientzialariek diotenez, lumadun oilaskoek energia asko kontsumitzen dute azkar hazteko, eta, beraz, bero handia sortzen dute.
‎Gainera, Red Herring zientzia aldizkariak dioen bezala, 80ko hamarkadan lehen sagu transgenikoa garatuz eta klonazioan egin berri diren aurrerapenekin, konpainiek, produkzioa hobetzeko animalien eraldaketa genetikoa egiteaz gain, gizakientzako aplikazio terapeutikoetarako erabil daitezkeen geneak zehaztu dituzte. Chicagoko aditu talde batek egin du aurkikuntza berrienetako bat. Animalien ongizatea hobetzea da helburua, kalitate handiagoko haragi produktuak lortzeko.
‎Biologo talde batek egin du Granadako kostaldeko lehen fauna gida
‎Haren iritziz, “ikasgeletako aulki zaharkituak eredu erregulagarriekin eta gurpildunekin ordezkatzea bezain erraza den esku hartzea eginez gero, ikasleek jarrera egokia har dezakete, eta, hala, beren disko ornogabeek jasaten duten karga murriztu”. Bi urtez aulki erregulagarriak eta beren fisikora egokituak jarri zizkieten ikasle talde batek egindako jarraipenaren arabera, bizkarreko eta lepoko mina nabarmen hobetu zuen, lepoko eta gerriko muskulaturaren tentsioa gutxitu zuen, buruko minak gutxitu zituen, eskoliosia eta zifosia murriztu zituen eta ikasten hastean errendimendua hobetu zuen. “Gobernuak zenbakirik egingo balu, merezi izango luke, eta soberan, ikastetxe publikoetako altzariak modernizatzea”, esan zuen aditu horrek.
‎Ikerketa modu esperimentalean eta klinikoan egiten ari da. Orain, Bruselako ospitale batean, 60 boluntarioko talde batekin egiten du proba, laborategiko animaliekin egindako esperimentuak arrakastaz gainditu ondoren. Svensson doktoreak aurrerapen horiek aztertu zituen Nikotinari eta Tabakoari buruzko Ikerketarako Elkarteak Santanderren egin zuen Europako IV. Konferentzian.
‎Alarma joan den udaberrian zabaldu zen Suedian. Stockholmeko Unibertsitateko ikertzaileek, langile talde bati egindako analisietan ohi baino akrilamida handiagoa zegoenez, ondorioztatu zuten haien jatorria ez zegoela produktu kimikoen eraginpean, hasieran uste zen bezala, baizik eta dietan. Gerora egindako ikerketek, apirilaren 24an jakinarazi zutenez, almidoi ugariko produktuen frijitzeei esan zieten kontzentrazioak eragiten zituztela, eta, kasu batzuetan, Osasunaren Mundu Erakundeak gomendatutako gehieneko mugak baino 100.000 aldiz handiagoak zirela.
‎Datu horien bidez, gaixotasunak tratatzeko bitartekoak hobetu daitezke. Malagako Carlos Haya eta Kordobako Reina Sofia ospitaleetako ikertzaile talde batek egindako ikerketa konplexu batek aurrerapauso handia eman du etorkizunean leuzemia akutuaren sendatze bermeak handitzeko. Laburbilduz, aurkikuntzari esker jakin daiteke, DNA eta RNA (azido erribonukleikoa) laginen analisiaren bidez, zein pazientek erantzungo dioten ondo kimioterapiako tratamendu bati, eta nork ez duten hobetuko.
2003
‎“Espainiako estatuak azken prezioaren %73, 05 eramaten du tabakotik, eta tabakoak urtean 850.000 milioi pezeta jartzen dizkio altxor publikoari”. Kontsumoa murriztea “Jendearen konturako errentagarritasuna” ikerlari talde batek egindako azterlan baten arabera, “tabakoaren sustapena erabat edo ia erabat debekatuta duten herrialdeek tabakoaren kontsumoa muga ahulak edo murrizketarik gabeak dituzten herrialdeek baino zortzi aldiz gehiago murriztu dute”. Era berean, lantokietan tabakoa debekatzeko erabakiari dagokionez, faktore horrek “kontsumoa %30 murrizten du”.
‎Era berean, gogorarazi du ez dela beharrezkoa engainua benetan gertatzea, baizik eta informazioa bera “produktua zuzentzen zaien pertsonak nahasteko modukoa izatea”. Epaiketan, ordea, urrunago joan zen, kontsumitzaile talde baten artean egindako inkestaren emaitzek erakusten duten bezala. Lehen esan bezala, inkestatutakoen %90, 3k uste zuen produktu polemikoa oliba olioarekin frijituta zegoela, baina inkestatuen %42, 9k bakarrik uste zuen gauza bera gertatu zela demandatzailearen produktuaz, hura bai baitzegoen.
‎Georgiako Unibertsitateko (AEB) ikertzaile talde batek egindako azterketa Salmonellak edo E.coli bakterioak eragindako elikagai infekzioen agerraldien hazkundea fruta eta barazki freskoen kontsumoarekin lotzen du. J.W. Buck unibertsitate horretako patologoak dioenez, “historikoki, patogenoak, hala nola E.coli edo Salmonella, oso gutxitan lotzen ziren landareekin, eta, ondorioz, zientzialariek ez zuten arretaz behatu elikadura sektore hori”.
‎Esperma zelulak “sentsore termiko” moduko baten bidez gidatzen dira, obulua aurkitu eta ernaltzen saiatzeko. Hori da Michael Eisenbach irakasleak zuzendutako Israelgo ikertzaile talde batek egindako ikerketaren ondorio nagusia. Berrobot hiriko Weizmann institutuko ikertzaile honek azaldu du beroak erakarri egiten duela espermak obulua ernaltzeko.
‎Bizitza osoan intsulina injektatzeari uztea da diabetesa duen edozein gaixoren ametsa. Orain, Malagako Carlos Haya ospitalean diziplina anitzeko talde batek egindako transplante aitzindariak aukera hori ireki du. Irlatxo pankreatikoak, hau da, intsulina sortzen laguntzen duten zelulak, transplantatu dituen Espainiako lehen zentroa da.
‎Gizonen eta emakumeen artean hautematen diren pertzepzio desberdintasunak, funtsean, odoleko sexu hormonen fluxu handiagoaren edo txikiagoaren ondorio dira. Hala ondorioztatzen da Bochumeko Unibertsitateko (mendebaldea) ikertzaile alemanen talde batek egindako azterlan baten ondorioetatik. Ikerketaz arduratzen diren zientzialariek, orientazioarekin zerikusia duten zenbait proba egin ondoren, ikusi zuten emakumeek, beren mailarik baxuenean hormona femeninoak dituztenean —hau da, hilekoan—, gizonen batezbesteko berberak lortzen dituztela.
‎Journal of Allergy and Clinical Immunology aldizkarian argitaratu berri den azterlan batek nabarmendu duenez, 30 mikrogramotik beherako dosiarekin, kakahueteari alergia zion gaixo batek ere ez zuen sintomarik. Azterketa hori fruitu lehor horren dosi kontrolatuak eta gero eta handiagoak hartuz proba egin zuten alergiko talde batekin egin zen. Ikertzaileek ikusi zuten erreakzio gogorragoak dituzten gaixoek tolerantzia atalase txikiagoa dutela.
‎Orain arte, larruazaleko tumore linfatiko arruntena, mikosi fungoidea, hautematen zailenetako bat zen, baina diagnostiko goiztiarra egiteko aukera areagotu egin da Ikerketa Onkologikoen Zentro Nazionaleko (CNIO) zientzialariek eta Espainiako hainbat ospitaletako kliniko talde batek egindako ikerketaren ondoren. Miguel Ángel Piris CNIOko Patologia Molekularreko programaren zuzendariarentzat da azterketa horren garrantzia, linfoma mota horren profil molekularraren identifikazioan oinarritua.
‎Orain arte, larruazaleko tumore linfatiko arruntena, mikosi fungoidea, hautematen zailenetako bat zen, baina gaixotasunaren diagnostiko goiztiarra egiteko aukera areagotu egin da Ikerketa Zientifikoen Zentro Nazionaleko (CNIO) zientzialariek eta Espainiako hainbat ospitaletako kliniko talde batek egindako ikerketaren ondoren. Miguel Ángel Piris CNIOko Patologia Molekularreko programaren zuzendariarentzat da azterketa horren garrantzia, linfoma mota horren profil molekularraren identifikazioan oinarrituta.
‎trebezia, Artikoko azeria, Artikoko hontz zuria eta pagalo rabilargo izeneko uretako hegaztia. Aurkikuntza hori Helsinkiko (Finlandia) eta Friburgoko (Alemania) unibertsitateetako eta Montferrierreko (Frantzia) Biologia eta Herrien Erabilera Zentroko ikertzaile talde batek egin du. Haren hipotesiak hauxe dio:
2004
‎Bihotz gutxiegitasuna duten emakumeen bihotza gogorragoa da patologia bera duten gizonena baino, Madrilgo Gregorio Marañón Ospitaleko kardiologo talde batek egindako azterketa baten arabera. Manuel Martínez Sellés eta José Antonio García Robles doktoreak buru dituen aditu talde batek egin du aurkikuntza hori, eta “mundu mailako berritasuna da” eta “jarraibide berriak gehitzen ditu disfuntzio sistolikoei zuzendutako gaur egungo tratamenduetan”, adierazi du jakinarazpen batean Madrilgo Osasun Sailak.
‎Bihotz gutxiegitasuna duten emakumeen bihotza gogorragoa da patologia bera duten gizonena baino, Madrilgo Gregorio Marañón Ospitaleko kardiologo talde batek egindako azterketa baten arabera. Manuel Martínez Sellés eta José Antonio García Robles doktoreak buru dituen aditu talde batek egin du aurkikuntza hori, eta “mundu mailako berritasuna da” eta “jarraibide berriak gehitzen ditu disfuntzio sistolikoei zuzendutako gaur egungo tratamenduetan”, adierazi du jakinarazpen batean Madrilgo Osasun Sailak. Ikerketak erakutsi duenez, emakumearen bihotza gizonarena baino gogorragoa da eta babes biologiko handiagoa du.
‎Emakume batek eragin gabeko abortu baten arriskua organismoan proteina bat ez izatearekin lotuta egon liteke, Australiako zientzialari talde batek egindako azterketa baten arabera. Absentzia hori odol analisi soil batekin egiazta daiteke.
‎Japoniako enpresa inportatzaile tradizionalak hasi dira dagoeneko izokin norvegiarraren inportazioa bertan behera uzten, Estatu Batuetako zientzialarien txostenaren ondorioz. Ikerketa hori ez da ondorio hori ateratzen duen lehena, Estatu Batuetako zientzialari talde batek egin zuen, eta Norvegiako gobernuak ere ez zion garrantzirik eman. Ikerketa, minbizia eta labore izokina uztartzen dituena, Estatu Batuetako eta Europako hainbat hiritan egin zen, 700 bat izokin basati eta labore hartuta lagin gisa.
‎Ebakuntza kirurgiko batean odol transfusioa egitea funtsezkoa da odol bankuen erabilera arrazionalizatzeko, eta, gainera, onura handiak dakarzkio osasunari, Malagako Unibertsitateko (UMA) ikertzaileek frogatu dutenez, “The Lancet” zientzia dibulgazioko aldizkari britainiar entzutetsuan argitaratuko den azterlan batean. “Britainiar ikertzaile talde batekin egindako ikerketa sakon batek erakutsi duenez, odola berriro injektatzeak ez du bakarrik uharraren koagulazioa aldatzen, gaixoaren hantura egoera desagertarazten du eta organismoa berehala oxigenatzeko aukera ematen du”, esan du Manuel Muñoz doktoreak, AUOko Medikuntza Fakultateko irakasle eta taldeko koordinatzaileak. Autotransfusioaren onurak biologikoki azaltzeko, berehala erabiltzen da odola prozesuan, eta horrek bermatu egiten du globulu gorrien elastikotasuna bezalako ezaugarri garrantzitsuak kontserbatzea.
‎Proiektuaren bultzatzaileek adingabeen portaeraren nahasteak goiz diagnostikatzeko lehen teknika garatu dute. Psikologo, psikiatra, soziologo eta psikopedagogoen talde batek egindako testa da, eta ikastetxeetan ohiko moduan erabil daiteke. Mara Parellada Madrilgo Gregorio Marañón Ospitaleko Nerabeen Unitateko psikiatraren iritziz, tresna horrek gazteen zaurgarritasun maila identifikatzen laguntzen du, eta arrisku adierazle batzuk ezartzen ditu.
‎Ministroak azaldu zuen, gainera, kasu gehienetan “onbera samar egiten dutela”, nahiz eta Irlandako bi herritarrengan “entzefalitis moduko arazoak izan diren”. Andaluzian, El Algarve-rekin muga egiten duen komunitatean, inoiz ez da gertatu Niloko birusen kasurik, eta harekin harremanetan egon ziren eta antigorputzak sortu dituzten pertsonak —infekzioaren prebalentzia deritzona— oso urriak dira, ikertutakoen %2 inguru, Sevillako Virgen del Rocío Ospitaleko aditu talde batek egindako azterlan baten lehen ondorioen arabera. Javier Aznar Sevillako zentroko Mikrobiologia Zerbitzuko buruak azaldu zuenez, “ez dugu azken emaitzarik eta ez dugu baieztatu, baina infekzioaren prebalentzia, ez gaixotasunarena, kasurik egon ez delako, %2 ingurukoa da, eta hori oso txikia da”.
‎EITn beste elementu batzuei buruzko oharrak sartu ahal izango dira (igogailuak, eskailerak, gasa…) arkitektoak arrisku egoera ikusten duenean. Irizpen horiek egiteko gida metodologikoa arkitekto eta teknikari talde batek egin du azken hiru urteetan, beren elkargo profesionalek Eusko Jaurlaritzarekin hitzarmena sinatu ondoren. Gidaren erredaktoreetako batek, Nieves Rubiok, Euskal Herriko Arkitektoen Elkargo Ofizialaren Gipuzkoako ordezkaritzak, honela deskribatzen du ITE:
‎Kalkuluen arabera, AEBetako biztanleen %15 inguruk bizkarreko mina du, eta laurden batean, min horiek kronikoak dira. Azterlana horrelako minak zituzten 26 lagunekin egin zen, eta Vania Apkarian irakaslea buru zuen zientzialari talde batek egin zuen. Paziente horiei erresonantzia magnetikoko azterketak eta bestelako analisi teknikak egin zitzaizkien, eta emaitzak arazo hori ez zuten beste 26 pertsonenekin alderatu ziren.
2005
‎Erretzaile aktiboak nahiz pasiboak alergikoak izan daitezke tabakoarekiko, eta, beraz, erreakzio alergikoak izan ditzakete substantzia horren aurrean, tabakoa landare alergeno “indartsua” baita, Valladolideko Río Hortega ospitaleko alergologoen, pediatren eta pneumatologoen talde batek egindako azterketa baten arabera. Alicia Armentia alergologoak azaldu zuenez, azterketa hiru urtez luzatu da, eta oraindik ez da amaitu.
‎“Nature” zientzia aldizkariak Espainiako eta Alemaniako fisikari talde batek egindako lana argitaratu du gaur. Talde horretako kide dira Daniel Sánchez Portal eta Pedro Miguel Etxenike, Donostia International Physics Center (DIPC) zentrokoak, eta elektroi batek atomo batetik hurbileko beste batera zenbat denbora behar duen zehaztu du.
‎Sarean, bertan bizi diren gero eta sound seeing podcast gehiagoren artean, orria bezalako bitxiak aurki daitezke. unsmothered.com, Europarako bidaian AEBetako ikasle talde batek egindako podcast bilduma. Badira Arrastoari eta Pradoko Museoari eskainitako zenbait pieza, zirkuituko pintoreskoa eta garagardo ona (Rastroren kasuan) edo egun bakar batean ikusteko koadroen kopuru itogarria (Pradon) nabarmentzen dituztenak.
2006
‎Filipinetan, Txinan edo Vietnamen probatu eta arrakastaz aplikatu zen beste estrategia bat da eremu berean arroz barietate desberdinak landatzea, bata bestearen ondoan ilaratan, eta beste landare mota batzuk. IRRIko talde batek egin zuen, eta nekazariak konbentzitzea lortu zuen hainbeste erretzeari utz diezaioten (hain zuzen, nekazariek fungizida gehiegi aplikatzen zituztela egiaztatu zen, izurriteen arriskua gehiegi baloratzen zutelako) eta horrela landu zezaten. Patogenoa arroz landare baten fisiologiara egokitu ondoren, laborearen gainerakoari erasotzeko puntuan dago, bere garaian IRRI iturriak azaltzen zituzten Gaixotasun Infekziosoen Nazioarteko Elkartearen Promed zerbitzuaren bidez. Hala ere, iturri berak adierazten dituzte, laborean aniztasuna badago eta landareak desberdinak badira, onddoaren erasoaren sakabanaketa ez da hain probablea.
‎Hori da nazioarteko biologo eta ekonomista talde batek egindako lanaren ondorio nagusia. Lan hori Science aldizkariaren azken alean argitaratu da.
‎Hori da, hain zuzen, azterketa berri baten arabera, basoberritzeak, oro har, planetaren beroketa geldiarazten lagundu dezakeela, karbono hustubide gisa duen eginkizunagatik. Ikerketa Kaliforniako Lawrence Livermore Laborategi Nazionaleko, Washingtongo Carnegie Institutuko eta Montpellier II Unibertsitateko (Frantzia) zientzialari talde batek egin du. Ikerketa horren arabera, latitude ertainetako eta goietako baso berriek berotze garbia eragin dezakete, nahiz eta baso heze tropikaletan zuhaitz gehiago landatzeak lagundu dezakeen.
‎Sindrome hemolitiko uremikoa (SHU) atipikoa, hilgarria izan daitekeen patologia bat eta haurren giltzurruneko gutxiegitasun akutuaren arrazoi nagusietako bat, BF genean mutazioak daudenean agertzeko arrisku handiagoa du, Ikerketa Zientifikoen Kontseilu Goreneko (CSIC) talde batek egindako aurkikuntzaren arabera. Estatu Batuetako Zientzien Akademia Nazionaleko (PNAS) “Proceedings” aldizkariaren azken zenbakian argitaratu zen ikerketa, eta gene berriak eta shu atipikorako joera genetikoko faktoreak identifikatu zituen.
2007
‎Cleveland-eko Unibertsitateko Medikuntza Eskolako ikertzaile talde batek egin eta
‎Duke Unibertsitateko ikertzaile talde batek egin duena «tortillari buelta ematea» dela esan daiteke. Arrautzari alergia dioten zazpi haur hartu zituzten lagin gisa (elikagaiek eragindako alergiarik zabalduenetako bat), eta arrautza duten produktuen dosi mailakatuen bidez txertatu zituzten.
‎Prozesu horrek ondorio ekonomikoak dituela erakusteko, Gabrielek esan zuen gaur egun itsas espezieen %46 arriskuan daudela, eta, aurka ezer egiten ez bada, 2050ean ez dela arrantza komertzialik izango, eta ez arrantza hori debekatuta egongo delako, itsasotik atera ez delako baizik. Azterlan hori Gabrielek gutxienez garapen bidean dauden herrialdeetako zientzialari bat bertan egotea nahi duen talde batek egin du. Horrez gain, “Potsdam en ekimena 2010erako” ekimenak beste elementu batzuk ere baditu, hala nola, klimaren babesaren eta espezieen babesaren arteko lotura nabarmentzea.
‎Energia nuklearra ez da ekonomikoki bideragarria klima aldaketa geldiarazteko, energian eta ekonomian adituak diren nazioarteko talde batek egindako Greenpeaceren txosten baten arabera. Zentral nuklear bat eraikitzeak hirukoiztu egin dezake hasierako aurrekontua, lan honen arabera:
‎Ikerketa New Yorkeko Columbiako Unibertsitateko Zentro Medikoko talde batek egin zuen, eta elikadurari eta osasunari buruzko inkesta nazional batetik abiatu zen (NHANES, National Health and Nutritional Estudiation Survey). Inkesta hori 45 urtetik gorako 7.352 pertsonari buruz egin zen (%52 emakumeak ziren), eta haien elikadura ohiturei buruzko informazio egokia zegoen.
‎Ebidentzia epidemiologiko gehiago Deigarria da askoz talde handiagoekin egindako azterketek antzeko emaitzak izatea. Batak Erresuma Batuko Emakumeen Kohorteren Azterketa (UKWCS, ingelesezko sigletan) du izena, eta 35.000 emakume baino gehiagoko talde bati buruz egin da, zortzi bat urteko jarraipenarekin, eta Leeds Unibertsitate britainiarreko ikertzaileek zuzentzen dute. British Journal of Cancerren argitaratu diren azterlan horren azken emaitzek erakusten dute minbiziaren eta haragi gorri eta prozesatuaren kontsumoaren arteko lotura deigarriagoa dela menopausia ondoko emakumeen kasuan.
‎), eta, ondorioz, gaixotasun autoimmuneak (lupusa, esaterako) tratatzeko jomuga terapeutiko potentziala da. Aurkikuntza hori Zientzia Ikerketako Kontseilu Goreneko (CSIC) talde batek egin du, Domingo Barber eta Ana Clara Carrera ikertzaileek zuzenduta. Aditu horiek entzima horren funtzio berriak deskribatu dituzte. ia modu esklusiboan adierazten da immunitate sistemako zeluletan.
2008
‎Haurdunaldian eta edoskitzaroan gutxienez 200 µg iodo hartzea gomendatzen da, gehigarri, gatz iododun eta itsasoko arrainaren kontsumoaren bidez. Emaitza horiek, berez, ez dute esan nahi haurdunaldian bitaminak modu unibertsalean erabiltzea komeni denik, baina, autoreen arabera, «SUMMITen emaitzak oinarri sendoa dira multibitamina gehigarrien eraginkortasunarekin lotutako populazio handiagoei buruzko saiakuntzak abiarazteko». Indonesiako Mataram Unibertsitateko Anuraj Shankarrek zuzendutako talde batek egin du ikerketa. Iodo osagarriak XXI. mendeak aurre egin behar dio haurren osasunari, aurrematuritatea eta sortzetiko akatsak prebenitzeari, hori baita herrialde garatuetako haurren heriotzaren lehen arrazoia.
‎1999an, iodo urritasunaren arazoari buruzko txostena egin zuen Osasunaren Mundu Erakundeak (OME), eta, haren arabera, 740 milioi pertsonari eragiten die mundu osoan, eta hori da adimen atzerapenaren arrazoi nagusia eta prebenitzeko errazena. Duela urte batzuk, Espainiako Endokrinologia Elkarteko talde batek egindako azterketa batek egiaztatu zuen Espainiako kudeatzaileen iodo mailak OMEk gomendatutakoak baino askoz txikiagoak zirela. Arazoa nabarmenagoa zen autonomia erkidego batzuetan, hala nola Galizian eta Andaluzian, non egunean 100 µg baino iodo gutxiago hartzen baitzen.
‎Patogeno horri buruzko ikerketak hainbat anduitan deskribatu ahal izan dira; besteak beste, ‘E.coli’ O157: H7, heste zelulen aurkako toxina oso aktiboa sortzen duena. Hori kontrolatzeko, lehenengo ekoizpen faseetan jardun behar da, Kansas State University ko eta West Texas A&M University ko aditu talde batek egin duten bezala. SRP proteinen aurkako txerto berri bat entseatzen aritu dira.
‎Helicobacter pylorik eragiten dituen infekzioen tratamendu goiztiarrak urdaileko paretetan eragiten duen kaltea eragiten du, minbizia garatzen laguntzen baitu. Hori da Bostongo (AEB) Massachussets Institutu Teknologikoko ikertzaile talde batek egindako ikerketa baten ondorioetako bat. ).
‎Zenbat igotzen den itsasoa munduan eta Espainian/ imgs/ 2008/ 10/ nivela mar01.jpg Nazioarteko ikertzaile talde batek egindako azterlan baten arabera, Klima Aldaketari buruzko Gobernu arteko Taldearen (IPCC) 2007ko txostenean kalkulatutakoa baino %50 gehiago igo zen itsasoaren maila 1961 eta 2003 artean. Eredu klimatikoek sortutako emaitzak eta hobetutako behaketak erabili ondoren, zientzialariek esan dute urtean 1,5 milimetro igo zela, hau da, 6,3 zentimetro garai horretan.
‎Dokumentu funts egoki eta eguneratua behar den baldintzetako bat da eskolako liburutegien funtzionamendu egokia bermatzeko. Hezkuntza Ministerioko Eskola Liburutegien Programan parte hartzen duen aditu talde batek egindako koadernoan, eskola liburutegi bateko funtsak nola osatu, mantendu, hautatu eta ebaluatzeko oinarrizko irizpideak jasotzen dira. Hona hemen gomendio batzuk:
‎Gene horiek aldatu egiten dira tumorea inguratzen duen ehunaren irudietan. Gibeleko minbiziko genomikako ikertzaile talde batek egin du azterketa, Todd Golub (Harvardeko Unibertsitatea) eta Josep Maria Llovet (Bartzelonako Unibertsitatea) zuzendari dituela. Biek aztertu zuten 1990etik 2001era bitartean Toranomon Hospital de Tokyon (Japonia) kirurgia jasan zuten 106 gaixoren material kontserbatua, eta emaitzak baliozkotu egin ziren 1994 eta 2005 bitartean Bartzelonako Hospital Clinic en (46), Mount Sinai School of Medicine n (92) eta Milcer National Institute n (96) operatutako 234 gaixoren laginekin alderatuta.
2009
‎Oso jaki preziatua eta baloratua da txufa; horregatik, gero eta gehiago aztertzen da nola indartu eta errendimendua ahalik eta gehien nola atera. Horri buruzko azken berrikuntza Valentziako Unibertsitate Politeknikoko Garapenerako Elikagaien Ingeniaritza Institutuko (IIAD) ikertzaile talde batek egin du. Adituek txufaren testura aldatzea lortu dute, lekaleen antzeko beste kontsumo mota bat emateko, nutrizio ezaugarri guztiei eutsiz eta zaporea aldatu gabe.
‎Hori gertatzea saihestea da elikagaien industriak egiten dituen kontrolen helburua, bereziki, kutsadura arriskua areagotzen duten pitzadurak edo deformazioak detektatzeko. Gabezia horietarako gaur egungo sistemez gain, AEBetako Nekazaritza Ikerketako Zerbitzuko (ARS, ingelesezko sigletan) aditu talde batek egin berri duen beste sistema bat ere badago, presiopeko ganbera baten eta argazki kamera baten funtzioak batzen dituena. Ikerketaren arduradunek diotenez, prototipo horrek, maskorretan «mikroarraildura» deritzenak detektatzeko gai denak, giza sailkatzaileek arraildurak detektatzeko arrautzak estutzen dituztenean aplikatzen dituzten sistemak emulatzen ditu.
‎Hala ere, berriki egindako azterlan batek frogatu du ZIU baten eraginkortasuna beti handiagoa dela, pazientearen autonomiaren eta bizi kalitatearen arabera, beste faktore batzuk alde batera utzita. Bartzelonako Hospital Clinic eko talde batek egin du azterketa, eta “Intentsive Care Medicine” aldizkarian argitaratu da. 65 urtetik gorako pertsona osasuntsuen eta bizimodu independentea dutenen hilkortasuna aztertu du, istripu edo gaixotasunagatik ZIUn ospitaleratu ondoren.
‎Osasunerako onuragarriak diren bakterio biziak izateagatik jogurtari ematen zaizkion onurei beste bat gehitzen zaie orain, Japoniako Kiotoko Unibertsitateko aditu talde batek egindako azterketa baten arabera. Ikerketaren oinarria izan da jogurt bat oilo arrautzetatik datorren antigorputz batekin aberastea.
‎Estatu Batuetako ikertzaile talde batek egin eta “Proccedings of the National Academy of Sciences” aldizkariak argitaratu duen azterlan baten arabera, munduko itsas organismorik zaharrena Hawaiiko kostaldean sakonera handian bizi den abesbatza da. Brendan Roark en zuzendaritzapean, Texas A and M Unibertsitateko ikertzaileek Hawaiiko kostan urperagarriekin egindako koral espezimenen bizitza neurtu zuten, 300 eta 500 metro arteko sakoneran, irrati karbonoko proben bidez, eta zehaztu zuten uste baino mantsoagoa dela haien hazkundea eta askoz ere handiagoa dela.
‎Gizakiak kokagunea gara dezake, izurdeen eta saguzarren ezaugarri diren seinale akustikoen bidez ingurunea aztertzeko modu bat. Hala, hizkuntza txaskido jakin batzuen emisioak inguruko objektuak ikusi beharrik gabe identifikatzen laguntzen du, eta hori bereziki baliagarria da pertsona itsuentzat, Alcalá de Henareseko Unibertsitateko (UAH) ikertzaile talde batek egindako lan zientifiko baten arabera. Juan Antonio Martinezek, ikerketaren egile nagusiak, Informazio eta Albiste Zientifikoen Zerbitzuari (SINC) esan zuenez, “gizakiok lehian jardun dezakegu saguzarrekin zenbait egoeratan ekolokatzeko edo biosónarra egiteko gaitasunean”.
‎Gorputzaren pisuak lotura estua du mikroflora gastrointestinalaren osaerarekin, Ikerketa Zientifikoen Kontseilu Goreneko (CSIC) ikertzaileek gidatutako talde batek egindako azterketa baten arabera. Hesteetako mikroflora lagungarria izango litzateke organismoaren energia ekartzeko, eta haren osaerak eragina izango luke pisuaren erregulazioan.
‎II. motako diabetesa duten gaixoek, ohikoena eta herritarren artean arrisku kardiobaskularrik handiena duten patologietako bat, hurbilago ikusten dute beren arazoa, ikerketa zientifiko baten bidez frogatu baitute, orain arte uste zenaren kontra, gaitz hori ez dela gaixotasun metabolikoa, immunologikoa baizik. Lana Harvardeko zientzialari talde batek egin du, eta Laura Herrero Bartzelonako Unibertsitateko (UB) Biokimika eta Biologia Molekularreko Departamentuko irakasleak parte hartu du. Gaixotasun horren aurka borrokatzeko tratamendu berriei ateak ireki diezazkieke, munduan 162 milioi pertsonari eragiten baitie.
‎Valentina Ruiz Gutiérrez Ikerketa Zientifikoen Kontseilu Goreneko (CSIC) ikertzaileak zuzendutako talde batek egindako ikerketa batean deskribatu dira Mediterraneoko dieta eta oliba olio birjinarekin aberastutako dieta hipertentsioa duten gaixoen arteria presioa murrizteko gai diren mekanismo molekularrak. Ikerketak frogatu duenez, oliba olio birjina gai da eritrozitoen edo globulu gorrien mintzaren egitura eta osaera lipidikoa aldatzeko, eritrozito edo globulu horiek asaldatuta baitaude hipertentsioa duten gaixoetan.
‎Sydneyko Unibertsitateko (Australia) ikertzaile talde batek egindako azterketa baten arabera, kafe gehien edaten dutenek (baita kafeinagabea edo tea ere) 2 motako diabetesa garatzeko arrisku txikiagoa dute. 2025 urtearen inguruan, mundu osoko 380 milioi pertsona ingururi eragingo die 2 motako diabetesak.
‎Zientzialariek azaltzen dutenez, gaur egun arazoak daude ondorengotza maila onargarriak lortzeko, eta, hortik abiatuta, txerri aziendaren hazkuntzarako hautapen genetikoa abiarazten da. Azterlan hori Gironako Unibertsitateko Sergi Bonet doktorearen eta Gepork enpresaren talde batekin batera egin da, eta sistema praktiko bat diseinatzeko balio izan du, sefarosa erretxinen bidez (Sephadex erretxinak) iragaziz, ereindako txerri subemankorren dosiak hobetzeko. Lanak erakusten duenez, Sephadex erretxina ez ioniko baten bidez kalitate txarreko erein dosi subemankorren iragazketak, G motakoa, eta karga elektriko negatiboko beira zuntzezko ohantze batekin konbinatuta, nabarmen hobetu zuen iragazitako semenaren kalitatea.
2010
‎Bakterio infekzioak gizakiengan eragiten duen toxina Industriari dagokionez, bakterioak kontrolatu behar dira, deskribatu dugun moduan, eta, horretarako, bakterioak azkar eta modu fidagarrian aurkitzeko metodoak ezarri behar dira. Azken proposamena AEBko Nekazaritza Ikerketen Zerbitzuko (ARS) aditu talde batek egin du. Proba berriaren helburua da osasun publikoko arduradunei laguntzea Staphylococcal enterotoxin A tarteko den elikadura intoxikazioen agerraldien iturria atzematen, eta elikagaien industriari beharrezko tresnak ematea elikagaien segurtasuna bermatzeko.
‎Estaldura handiagoa izateko, egoitza nagusia Madrilen dago, eraikin irisgarri zabal batean, eta ordezkaritzak ditu Albaceten, Larderon (Errioxa), Salamancan eta San Fernandon (Cádiz). Horietan lanbide arteko talde batek egiten du lan, laguntza produktuen erakusketa dute eta Imsersoko instalazioak partekatzen dituzte, eraikin berean kokatzen baitira. CRE Leonen San Andrés del Rabanedoko (Leon) Estatuko Erreferentzia Zentroa beste zentro espezializatu bat da, eta urritasun fisiko, intelektual edo sentsorial larria duten pertsonei buruzko ikerketa, berrikuntza, informazioa eta dokumentazioa nabarmentzen ditu.
‎Liburosvivos.org: SM argitaletxeak bideo pedagogikoen bilduma bat du, ikus entzunezkoen arloko irakasle, ilustratzaile, animatzaile eta profesionalek osatutako diziplina anitzeko talde batek egina. Biosfera proiektua:
‎Proiektu horrek elikagaien bizi zikloko BEGen emisioak neurtzen ditu, ekoizten, garraiatzen, mahaira iristen diren arte. Kaliforniako ikertzaileen taldeak bat egin du berotze globalean duen eragina kontuan hartzen duen elikadura mota baten aldeko mugimendu gero eta handiagoarekin. Karbono gutxiko dietaren aldekoek elikagaiak ekoitzi, bildu, prozesatu, garraiatu, prestatu eta hondakin bihurtzean sortzen den BEGen kantitatea baloratzen dute.
‎Amerikako Elkarte Torazikoaren (OLT) azken bileran aurkeztu berri den azterketa baten arabera, bitaminaren ohiko kontsumoak biriketako gaixotasun buxatzaile kronikoa (BGBK) izateko arriskua murrizten du, baita erretzaileena ere. Brigham and Women, s Hospital ospitaleko eta Cornellgo Unibertsitateko talde batek egindako ikerketaren arabera, substantzia hori etengabe jateak %10 murrizten du BGBK jasateko joera. “Biriketako gaixotasun hori garatu ahala, ehun delikatuenak kaltetzen dira hainbat prozesuren bidez”, azaldu du Anne Hermelet Agler ek, ikerketaren egileetako batek.
‎Antonio Elipe arduradunaren arabera, metodo matematikoek suaren portaera desberdinei erantzun diezaiekete. / imgs/ 2009/ 08/ fuego/ 01.jpg Hainbat ikerketak gai hori aztertzen dute, hala nola nazioarteko ikertzaile talde batek egindakoa, non Madrilgo Juan Carlos Erregea Unibertsitateko (URJC) Raúl Romerok parte hartzen baitu. Aditu horiek eredu matematiko eta kartografiko bat garatu dute, Mediterraneoko paisaiek suteen ondoren izan duten bilakaerari buruzkoa.
‎Alzheimer en gaixotasuna sintomak garatu aurretik aurreikus daiteke, ziztada lunbarra eta garuneko eskanerra konbinatzen dituen teknika bati esker, Londresko University College ko (Erresuma Batua) Neurologia Institutuko ikertzaile talde batek egindako aurkikuntzaren arabera. Teknika horrek bere lana argitaratu du “Annals of Neurology” aldizkariaren azken alean.
2011
‎Ahuntz esneak nutrizio ezaugarri onuragarriak ditu, osasun egoera hobetzen laguntzen dutenak. Hala diote Granadako Unibertsitateko (UGR) “José Matáix” Fisiologia eta Nutrizio eta Elikagaien Teknologia Institutuko ikertzaile talde batek egindako azterlan baten ondorioek. Margarita Sánchez Campos irakasleak koordinaturik, lanak adierazten du burdin urritasunagatik anemia duten pertsonetan ahuntz esnearen ohiko kontsumoak hobetu egiten duela esne horren berreskuratzea, burdinaren nutrizio erabilera eta hemoglobinaren birsorkuntza eraginkortasuna bultzatzen baititu.
‎Zenbait tratamendu aitzindarik depresio larria arintzea lortzen dute, antidepresibo esperimentalak, garuneko estimulazio sakona (DBS) eta neurokirurgia estereotaktikoa konbinatuz, Bristolgo Unibertsitateko (Erresuma Batua) ikertzaile talde batek egindako aurkikuntzaren arabera. Zientzialariek sistema hori aplikatu zieten ohiko tratamenduei erantzuten ez zieten gaixoei.
‎Zaragozako Unibertsitateko ikertzaile talde batek egin duen lehen ikerketa batek ebaluatu du urdaiazpiko onduaren prozesatzeak zer eragin duen “Toxoplasma gondii” izeneko toxoplasmosia eragiten duen parasitoaren bideragarritasunean. Zientzialariek arratoietan biosaiakuntzak erabili dituzte haragia irentsi ondoren infekzio arriskua ebaluatzeko.
‎Ketchupak hainbat minbizi mota prebenitzen lagun dezake, Madrilgo Unibertsitate Konplutentseko Farmazia Fakultateko zientzialari talde batek egindako zenbait azterlanen berrikuspenaren ondorio gisa. Efektu babesle horren arduraduna likopenoa da, tomatearen deribatu horren osagaia.
‎Bullying, ikasleen arteko tratu txarrak: maisu maistren eta psikologoen talde batek egina, atari honek hainbat material praktiko proposatzen ditu, hala nola berdinen arteko harremanak ebaluatzeko galdeketa bat, UNICEFen ‘Bully Dance’ film laburrarekin lan egiteko proposamen didaktiko bat, ikasleek tratu txarren egoerak ezagut ditzaten webquest bat edo bizikidetzari buruzko istorio interaktibo bat.
‎LEDdun argiteria publikoa, oraindik ez Espainiak 450 milioi euro gastatzen ditu argiteria publikoan, ia Alemaniaren bikoitza, eta kontzeptu horrengatik watt gehien kontsumitzen duen Europako herrialdeetako bat da, Alejandro Sánchez buru duen Madrilgo Unibertsitate Konplutentseko (UCM) ikertzaile talde batek egindako ikerketa baten arabera. Espainiak 450 milioi euro gastatzen ditu argiteria publikoan; kontzeptu horrengatik watt gehien kontsumitzen duen Europako herrialdeetako bat da.
‎Fenomeno kosmikoek Lurreko itsaspeko ekosistemetako bizitzari eragiten diote, erradiazio ultramoreak itsaspeko fotosintesia blokeatzen baitu, biosferan dagoen oxigenoaren zati handi bat sortzen baitu. Aurkikuntza hori nazioarteko talde batek egin du, Zientzia Ikerketen Kontseilu Gorenak (CSIC) parte hartuta. Azterketa Aurreratuen Institutu Mediterraneoko CSICeko ikertzaile Susana Agustík adibide gisa jarri zituen gamma izpien distirak, zeinak, azaldu zuenez, “unibertsoan gertatzen diren gertaera elektromagnetiko argienak dira, 10 segundotan Eguzkiak 10.000 milioi urtean sortzen duen energia guztia emititzen baitute”.
‎Bakterio andui jakin batek antibiotikoekiko erresistentea izan arte eboluzionatu duen mekanismo kimikoa xehetasunez deskribatu ahal izan da, Penn Stateko Unibertsitateko (AEB) ikertzaile talde batek egindako lanari esker, “Science” aldizkariak azken edizioan jaso duen bezala. Squire Booker irakasleak adierazi zuenez, aurkikuntza “funtsezko urratsa” izan daiteke “superbakterio” batzuen erresistentziari aurre egiteko sendagai berriak garatzeko, hala nola, askotan ospitaleetan daudenak.
‎Hala ere, 1.000 milioi gizabanako baino gehiagok dituzte eskubideak, eta etorkizunean kopuru hori handitzea espero da. Osasunaren Mundu Erakundeak eta Munduko Bankuaren Taldeak batera egin dute lehen “Ezgaitasunari buruzko munduko txostena”, eta gaur eta bihar pertsona horien bizitza hobetzeko politika eta programa berritzaileak egiteko datu aitzindariak eta funtsezko datuak eman dituzte.
‎Zerri gastroenteritis transmitigarriaren koronabiruseko zazpigarren geneak ostalariaren erantzun antibirala indargabetzen du, eta ostalariaren biziraupen handiagoa lortzen du, Ikerketa Zientifikoen Zentro Nagusiko (CSIC) Bioteknologia Zentro Nazionaleko (CBN) ikertzaile talde batek egindako aurkikuntzaren arabera. Gure immunitate sistemak birusen aurka borrokatzeko mekanismo batzuk baditu ere, birusak indargabetzen dituzten beste batzuk dituzte, eta, beraz, birusaren biziraupena bermatzen dute, Luis Juzanes ikertzaile nagusiak “PLos Pathogens” aldizkarian deskribatzen duen bezala.
‎Adin goiztiarretan behi esnea sartuz gero, pazienteak desentsibilizatzeko eta erreakzio alergikoa saihesteko aukera dago. Hala dio Immunologia Klinikoaren eta Alergia Pediatrikoaren Espainiako Elkarteko (SEICAP) pediatriako alergologo talde batek egindako ikerketa batek, “Journal of Clinical and Experimentala Allergy” aldizkarian argitaratua. Ikerketa horren berritasuna indukzio terapia espezifiko horren eraginkortasun handia ez ezik, zenbat eta lehenago egin, orduan eta eraginkorragoa da, autoreen arabera.
‎Nutrizioaren eta Arrisku Kardiobaskularraren Azterketa (ENRICA) Espainian orain arte egin den txosten osoena da, eta gaixotasun kardiobaskularraren osagai nagusien maiztasuna eta banaketa aztertzen ditu. Ikerketa hori osasun arloko profesional talde batek egin du, eta informazio bakarra ematen du, azterketa fisikoa eta lagin biologikoak barne (12.000 pertsona heldu). Bizi estiloari lotutako arrisku faktoreak deskribatzen ditu, hiru erpinetan antolatuta:
‎Pompeu Fabra Unibertsitatea (Bartzelona) lehena da Espainiako unibertsitate publikoen ikerketako produktibitatearen 2010eko rankingean. “Psicothema” aldizkarian argitaratu zen, eta Granadako Unibertsitateko (UGR) ikertzaile talde batek egin zuen. Pompeu Fabra da, beraz, Espainiako lehena ikerkuntzako produktibitatearen sailkapen orokorrean (100 puntu), eta atzetik ditu Pablo de Olavide Unibertsitatea (UPO) (88,06 puntu) eta Bartzelonako Unibertsitate Autonomoa (83,03 puntu).
‎Era horretako meditazioak estresa gutxitzeko eta gaitasun kognitiboak hobetzeko balio izan du. Hala erakusten du AEBetako psikologo talde batek egindako azterlan batek, non 60 ikaslek parte hartu baitzuten. Lau eguneko praktikaren ondoren, hobekuntza nabarmenak nabaritu ziren espazioaren ikusizko prozesatze gaitasunean, lan memorian eta funtzio exekutiboetan.
2012
‎Bostongo ikertzaile talde batek egindako ikerketa da arlo horretako berriena eta aipagarriena (Journal of American Medical Association aldizkarian argitaratu zuten, 2010.
‎Nazioarteko Moneta Funtsak (NMF) uste du “aukerak agortu ondoren”, Gordailuak Bermatzeko Funtsaren (FGD) bidez bankuak birkapitalizazio pribatua izateko, beharrezkoa izan daitekeela finantzaketa publikoa, banku sistemaren egonkortasuna zaintzeko eta erakunde “arazotsuak” erreskatatzeko. Ondorio hori atera da Finantza Sektorea Ebaluatzeko Programako (FSAP) talde batek egindako txosten batetik. Txosten hori NMFko Moneta eta Kapitalen Merkatuen Sailak zuzendu zuen, eta Espainian izan zen otsailaren 1etik 21era, eta apirilaren 12tik 25era, Espainiako finantza sektorearen sendotasunari eta egonkortasunari buruz 2006an egin zuen ebaluazioa eguneratzeko.
‎Haurdunaldiko bitaminak: jaiotzean heriotza tasa eta pisu txikia murriztea Indonesiako Mataram Unibertsitateko Anuraj Shankarrek zuzendutako talde batek egin zuen ikerketa. Emaitzen arabera, heriotza tasa goiztiarra (hau da, bizitzako lehen 90 egunetan gertatzen dena) %18 murriztu zen osagarria hartu zuten amen haurren artean, burdina eta azido folikoa bakarrik hartu zituzten amen seme alabekin alderatuta.
‎Orain dela urte batzuk arte, ez zen argi izan arazoaren berri, nahiz eta, 1999an, Osasunaren Mundu Erakundeak (OME) egindako txosten baten arabera, mundu osoko 740 milioi pertsonari eragiten die, eta hori da adimen atzerapenaren arrazoi nagusia eta prebenitzeko errazena. Espainian, Espainiako Endokrinologia Elkarteko talde batek egindako azterlan baten arabera, gure herrialdeko kudeatzaileen iodo mailak OMEk gomendatutakoak baino askoz txikiagoak ziren. Arazoa nabarmenagoa zen autonomia erkidego batzuetan, hala nola Galizian eta Andaluzian.
‎Melbourneko (Australia) Monash Unibertsitateko ikerketa talde batek egindako ikerketa baten arabera, 10 urtean behin txokolate beltza jateak bihotzekoak eta apoplexiak izateko aukerak murriztu ditzake arrisku handiko gaixo batzuen artean. Ikerketa “British Medical Journal” aldizkarian argitaratu zen, eta eredu matematiko bat erabili zuen eguneroko txokolate beltza kontsumitzeak bihotzeko arazoak izateko arrisku handia zuten sindrome metabolikoa zuten 2.013 pertsonengan duen eragina aztertzeko.
‎Argazki konpainia Etxean txakur edo katu batekin bizi diren haurtxoek osasun arazo gutxiago dituzte eta, beraz, gehiago hazten dira. Finlandiako Unibertsitateko ikertzaile talde batek egindako azterketa interesgarri baten ondorioak dira. Ikerketa hori urtebetetik beherako 397 haurren artean egin zen, eta ‘Pediatrics’ zientzia aldizkari ospetsuan argitaratu zen.
2013
‎Zientziak deskribatu dituen hamar espezie berri deigarrienetako batzuk dira. Munduko aditu talde batek egiten du hautaketa, Espezieak Esploratzeko Nazioarteko Institutuak antolatuta (Arizonako Unibertsitateko IISE). Helburua arreta publikoa erakartzea da, biodibertsitatea ikertzen eta zaintzen laguntza handiagoa lortzeko.
2014
‎Gero eta indar handiagoa hartzen ari da ezkongaiak taldearen prezioan. Horretarako, egun beretan ezkontzen diren bikoteek eta helmuga bera interesatzen zaienek ados jarri behar dute, talde bat egin eta talde itxiaren zenbatekoa lortu behar dute, banakako erreserba egitea baino askoz merkeagoa. Web orri batzuetan, leku berera joan eta aurrezteko aukera ematen duten pertsonak bilatzen dituzte.
‎Literatura zientifikoaren berrikuspen sistematikoa da berriena, eta, horren bidez, jakin nahi izan du ea oso erabilgarriak diren zelularen aurkako krema ezagunak. Italiako ikerlari talde batek egin du, eta 2014ko urtarrilean argitaratu zituen Journal of the European Academy of Dermatology and Venereology aldizkarian. Azterketa horren arabera, krema horiek «neurrizko» eraginkortasuna dute.
‎2009an, National Institute for Health and Care Excellence k (NICE) gida zorrotza argitaratu zuen, ‘Eritasun zeliakoa ezagutu eta baloratzea’ izenekoa. Diziplina anitzeko talde batek egin zuen, eta talde horretan gastroenterologoak, dietista nutrizionistak, immunologoak eta pazienteen elkarteak sartu ziren. Gidak gomendatu zuen medikuek odol test bat egiteko aukera ematea pazienteari, eritasun zeliakoa detektatzeko lehen urrats gisa, eritasuna zuen lehen mailako ahaiderik ba ote zuen (gurasoak, anai arrebak edo seme alabak), edo baldintza hauetakoren bat ote zuen:
‎Zientzialariek jakin dutenez, larruazalean tolestura deigarriak muinosia izeneko gaixotasun hereditario baten ondorio dira. Lluis Ferrerrek koordinatutako Bartzelonako Unibertsitate Autonomoko zientzialari talde batek egindako ikerketaren ondorioz, «muzinosiaren gaixotasunak azido hialuroniko gehiegi metatzen du shar pei txakurren azalean». Shar pei txakurrek beren zimurrak zor dizkiote, kantitate handitan substantzia gelatinatsua sortzen duen gene bati, eta larruazalean metatuta geratzen dira Shar peen geneen alterazio horrek entzima hialuronikoaren ekoizpenean parte hartzen duen entzimaren jarduera areagotzen du, eta hori kantitate handitan gertatzen da.
‎Horrek behartu egiten du edari desberdinetan kafeina kopurua berrikustera. Illinoisko Unibertsitateko (AEB) zientzialari talde batek egin zuen hori 2010eko apirilean. ).
2015
‎5 Gyes Institute erakundeak berriki egindako azterketa batek dio arazo horren aurka borroka egiten duen bost bilioi plastiko inguru daudela planetako itsasoetan flotatzen, eta 270.000 tona inguru bete litezkeela nazioarteko 11.000 kamioi. Espainiako ikertzaile talde batek egindako beste zundaketa bat zuhurragoa da, eta hamar bat aldiz gutxiago estimatzen du; zifra hori edozein kasutan kezkagarria da. Egia esan, ez dago zabor plastikozko uharte flotatzailerik, esan den bezala, askoz ere okerragoa baita:
‎Aplikazio hori Estatu Batuetako telefonoetarako bakarrik dago erabilgarri. Aplikazio nagusiak 1 Aktibatu Estatu Batuetako app bat da, baina Espainiako garatzaile talde batek egina da eta Thinking Phones enpresa ingelesak duela gutxi erosi du. Dei egilearen datuak sarean dauden oinarriekin gurutzatzen ditu app erraz eta praktiko honek, eta aurkitu egiten du.
‎Osasunerako Mundu Erakundearen (OME) arabera, gaixotasun kardiobaskularrak, minbizia, arnasketa gaixotasunak eta diabetesa dira gaixotasun ez transmitigarri nagusiak. Elikadurarekin zerikusia duten gaixotasun kronikoetan (NutricoDE) nazioarteko aditu talde batek egindako lan berri horren emaitzak harrigarriak dira: nahiz eta munduko populazioak elikagai osasungarrien kontsumoa zertxobait handitu, osasunari kalte egin diezaioketen elikagaiak hartu (adibidez, haragi prozesatuak edo edari azukretsuak) askoz gehiago hazi da.
2017
‎Alde horretatik, urratsak ematen ari dira osasun sistemako hutsune batzuk zuzentzeko eta pazienteen iritzia kontuan hartzeko. Horren adibide da IEXPAC inkesta, hainbat erakundetako profesionalen talde batek egina, hala nola osasun zerbitzu autonomikoak, ikerketa eta berrikuntza sanitarioko institutuak, unibertsitateak, enpresak eta abar. Zehazki, gaixotasun kronikoak dituzten pertsonek profesionalekin eta osasun eta gizarte zerbitzuekin duten harremana neurtzeko galdeketa da.
‎Hala adierazten du duela gutxi argitaratutako PNAS zientzia aldizkarian argitaratutako ikerketak. Lana nazioarteko ikertzaileen talde batek egiten du, eta kontuan hartzen du lehen aldiz landare horren (erleak) klima eta polinizatzaileen arteko erlazioa. Bere egileen arabera, Nikaragua, Honduras eta Venezuela izango dira kaltetuenak.
2018
‎Kesu01 Galdeketan parte hartu zutenek (emakumeen %79) 42 urte dituzte, batez beste, eta, iaz bi aldiz, gutxienez, 3.300 edari eta elikagai mota kontsumitzeari buruzko galderak erantzun zituzten. Frantziako Osasun Publikoaren Agentziako eta Bubigny (Frantzia) Nutrizio Epidemiologikoko taldeko ikerlari talde batek egin zuen azterketa. Talde horrek minbizia nozitzeko arriskua %18 hazi zela detektatu zuen, eta, batez beste, 200 mililitro edari azukretsu hartu zituzten (hau da, %5 azukre baino gehiago dutenak), baita fruta zuku purua ere.
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia