|
2001
|
|
|
Hango literatura plagiatu dute batzuek hemen, esan dezagun bidenabar. Katalunian, hori da bestea, oposizio linguistikoa
|
talde
eta elkartetan bildua dago, hastapenean esan dugun bezala.
|
|
|
euskalgintza (hitzaren borobiltasun osoan), ez osorik, baina bai hainbat gune zein inguruneetan, txepelaraztea lortu du, desaktibatu ez, baina barne beldur eta liskarrak piztu egin ditu nola hala. Aipatu eta azpimarratu beharrekoa da Entzutegi Nazionaletik azken hilabeteotanha rtutako erabakien presentzia eta presioa, non euskalgintzako
|
talde
eta norbanakoak 18/ 98 zenbakidun Sumario ezagunean txertatu dituen, talde armatuarekin harremana zein kidetza dutelakoan. Herri ukapenerako estrategia zabal eta estruktural baten mugimendu taktiko egokitua, jantzi judizialaz mozorrotua.
|
|
|
Urtetan era bateko edo besteko mugak jarri ondoren, ez dute lortu euskararen aldeko herri gogoak atzera egiterik, horregatik orain saiatzen ari diren bidea, euskara eta euskararen alde lanean ari diren hainbat
|
talde
eta erakunde kriminalizatzea da, inolako oinarririk ez duten adierazpenak eta konnotazio jakin batzuk atxikirik. Kriminalizazioarena da euskara erasotzeko aurkitu duten argudio salgarriena eta zuzenena egoera politiko nahasi honetan.
|
|
|
Erasook badute halaber zeharkako beste eragin kezkagarri bat. Bigarren ondorioa, beraz, euskara bera eta euskararen alde diharduten
|
talde
eta elkarteak kriminalizatuz, euskararen aldekoak diren edo behar luketen hainbat jarrera, zer gertatuko beldurrez, epeltzea eta neutralizatzea da. Alegia, jadanik mehatxutan soilik ez, baizik eta zigor neurri konkretutan bilakatzen ari diren adierazpenen bidez, erakunde publiko, pribatu zein norbanako askoren ekimenak apaldu edota moteltzeko joera eman liteke, beren jarduerak izan ditzakeen irakurketa politiko etajudizialaren beldur.
|
|
|
Honetaz gain beste bi gauza gehitu daitezke: hizkuntzaren inguruan mugitzen diren zenbait
|
talde
eta erakunderen tentazioa hizkuntzaren defentsaz jabetzeko, alde batetik; eta euskara ETAren indarkeriarekin estu lotua den zerbait bezala azaltzea, bestetik.
|
|
|
Narmada ibaiaren aldeko deia Arundhati Roy-ren ahotsean (Itoizko kasuarekin lotuta), Jose Bove-ren Confederation Paysanne erakundea, Sierra Club, Ralph Nader edo Lori Wallach en ekologismoa, nazioarteko Herrien Ekintza Globala mugimendua eta hainbat
|
talde
eta korront e9 Mugimendu eta talde hauetan datza sistema globalitarioen aurkako itxaropena.
|
|
2002
|
|
|
Badira, bestetik, euskal unibertsitatea eraikitzeari zuzen zuzenean lotutako
|
talde
eta ekimenak. Hor ditugu, besteak beste, UEU, UZEI, Euskal Adarra, EIRE, EHUBAM... bezalako talde eta ekimenak.
|
|
|
Badira, bestetik, euskal unibertsitatea eraikitzeari zuzen zuzenean lotutako talde eta ekimenak. Hor ditugu, besteak beste, UEU, UZEI, Euskal Adarra, EIRE, EHUBAM... bezalako
|
talde
eta ekimenak.
|
|
|
Zein puntutan dira euskal unibertsitatea eraikitze bidean
|
talde
eta ekimen hauen guztien ahalegin eta aurrerapenak. Euskaraz arituko den unibertsitate bezala definituz gero euskal unibertsitatea, euskarak berak pairatzen dituen ezintasun eta trabekin gehi euskal unibertsitateaeraikitzeak dituen oztopo eta zailtasun guztiekin egiten dute topo aipatutako ekimen hauek.
|
|
|
A re gehiago; zinezko hizkuntz normalkuntza ren bidean gaudenetz jakiteko, urtez urte sortzen diren elkarte, enpresa,
|
talde
eta abarrek euren funtzionamenduan hautatutako hizkuntza aztertu baino ez dago. Harreman sarebe rri horietan, hizkuntz definiziorik egiten ez dutenak (edo erdara hutsezkoa dutenak) euskararen hautua egiten dutenak baino gehiago badira, euskarak atzera egingo du.
|
|
2003
|
|
|
Agian, bizitza guztirako eraman du joko kideek emaniko izengoitia.
|
Taldean
eta talde desberdinetan duen rolak kideari esperientzia emanen dio gizartean itzal handiko estatusa lortzeko.
|
|
|
Finkatzen saiatzen ari garen ordena logiko eta naturalho rrekin ez dator bat gizabanakoak edota etorkin taldeak prozesua alderantzikatu nahi izatea, hau da, bertakoak etorkinen
|
taldera
eta euren kulturara egokiarazten saiatzea. Maila intelektuala handiagoa izanik ere, argi dago ez dela bertako gizabanakoaren edo taldearen onerako ustezko nagusitasun horren ahalmenak erabili nahi izatea euren kultur koordenatuak inposatzeko.
|
|
|
A rrisku hori ekiditeko errezeta erabakigarri bakarradago: gure gizartea ren baitako erakunde,
|
talde
eta elkarteetan —pribatu zein publikoetan— euskararen erabilera ziurtatzea, hori horrela izan dadin gure hizkuntza —gutxienez— erdararen pare jarrita. Eta euskararen presentzia hori bermatzea are errazago (eta merkeago) litzateke egunero egunero sortzen ari diren erakunde, talde eta elkartebe rrietatik abiatuta, eratze unetik bertatik euskara kontuan hartuz.
|
|
|
gure gizartea ren baitako erakunde, talde eta elkarteetan —pribatu zein publikoetan— euskararen erabilera ziurtatzea, hori horrela izan dadin gure hizkuntza —gutxienez— erdararen pare jarrita. Eta euskararen presentzia hori bermatzea are errazago (eta merkeago) litzateke egunero egunero sortzen ari diren erakunde,
|
talde
eta elkartebe rrietatik abiatuta, eratze unetik bertatik euskara kontuan hartuz.
|
|
|
Munduko Gizarte Foroaren 2003ko bileran
|
talde
eta erakunde berriak aurkeztu dira, bereziki, Eliza Kristauetako hainbat erakunde: Nazioarteko Caritas, Elizen Kontseilu Ekumenikoa...
|
|
|
1997an onartutako euskararen ordenantzak indarrean zeuden Iruñean: horixe erabaki zuen Nafarroako Administrazio Epaitegiak Batasuneko udal
|
taldeak
eta hainbat bizilagunek jarritako bost helegite ontzat hartuta. Helegite gehienak Iruñeko Udalak antolatu zenbait jarduera espainolez iragartzeagatik aurkeztuak ziren, eta bat udal bulegoetako errotulu guztiak erdaraz soilik jartzeagatik.
|
|
|
Horretarako, gizarteko hainbat mikroespaziotan lanean ari diren pertsona,
|
talde
eta guneez gainera, euskaltzaleok bilguneak eta elkarrekin jarduteko guneak ere behar ditugu, eta gaur egun Oinarriak eta Kontseilua (Oinarriak bera ere Kontseiluko partaidea da) hor ditugu, elkarlan hori antolatu eta bideratzeko, unean uneko ekimen are zabalagoak baztertu gabe.
|
|
|
16 urte hauetan Euskalgintza gauza izan da, bitarteko urriak izanik ere, herritarren sostengu zabala eskuratzeko. Legeak ezarritako mugak aise gainditu ditu euskarak eta, gaur egun, herri ekimenari esker, helduen euskalduntze alfabetatzea, ikastolak, euskara
|
taldeak
eta, oro har, euskararen aldeko dinamika errealitate pozgarriak dira Nafarroa osoan. Dereduek matrikulazio handia eskuratu dute azken urte hauetan eta milaka heldu aritu da euskaltegietan; ondorioz, belaunaldi berriak neurri handi batez euskaraz datoz eta euskaldunberrien lehen haur sortzen hasiak dira, horrek esan nahi duen guztiarekin.
|
|
|
%38k beti erdaraz egiten du eskola orduz kanpoko kirol monitorearekin (eta, jakina da monitoreakezarriko duela taldearen jarduera hizkuntza) ikastetxean bertan; oraindik altuagoa da erdararen erabilera ekintzak ikastetxetik at direnean: besteak beste, neska mutiko euskaldunen %47 beti erdaraz aritzen dira parrokia
|
taldean
eta %40 kirol taldean (Kontxesi Berrio Otxoa: Etorkizuna Aurreikusten 99:
|
|
2004
|
|
|
Talde batek, ordea, bere kabuz ezin du inolaz ere futbolean egin, beste talde bat behar du. Bestearekin aurrez aurre izatean soilik bihur daiteke taldea benetako futbol
|
taldea
eta lagun bakoitza benetako futbol jokalaria. Hala ere, bi taldeak jokatzen hasten badira, berehala ikusten dute ezinezkoa dela besterik gabe jokatzea.
|
|
|
Garai hartan ere, 1964an, Antzez Taldeen Elkartea sortu genuen; Hegoaldeko 34
|
talde
eta Iparraldeko 12 bildu ginen. Antzerti izeneko aldizkaria —kopiagailuan egina, noski, beste baliabiderik ezean— sortu genuen, taldeen jarraipenaeta gure artean obren itzulpenak elkarri pasatzeko.
|
|
|
Baina naturala izan daitekeen prozesua areagotu nahi izaten dela ematen du sarritan. Hor dugu, esaterako, zenbait agintariren aldetik herrietako jaiak (herri jaiak diren neurrian) zapuzteko ahalegina, eta Euskal Herri osoko jaibatzorde,
|
talde
eta kolektiboek zapuzketa nahiari aurre egiteko ekimena sortu behar izan dute.
|
|
|
Batzuetan merkataritza interesek, edo interes kolektiboaren gainetik enpresa interesak lehenetsi nahi izateak eragiten dute kultura ez heltzea heldu behar lukeen lekura. Honela bada, aipatzekoa da Entziklopedia Elektronikoasarean edonoren eskura jartzeko, Susa
|
taldea
eta berau ekonomikoki sostengatzen ari diren erakunde lokalak egiten ari diren esfortzua.
|
|
|
ia guztiak 600.000 eurotik gorako tartean daude, eta milioitik gorako aurrekontua dute gehienek. Segmentu honetako telebista batzuen eta besteen artean antzeman daitezkeendife rentziek, telebista bakoitzak diharduen inguruare kinbaino lotura duten
|
taldeekin
eta martxan daramaten denborarekin dute zerikusia. Horrela urte batzuk daramatzatenak eta Vocento edo Localia taldeekin lotura dutenak dira aurrekontu handienak dituztenak, milioi t’erdi euro ingurukoak.
|
|
|
Telebista lokala ez da, dagoeneko, euskal komunikazio sistemaren bazterreko aktorea, haren atal esanguratsua baizik. Eta ez bakarrik berezko alderdikomunikatiboan; baita maila ekonomiko, sozial eta instituzionalean ere, inbertsiogile, komunikazio
|
talde
eta eragile politiko eta sozialen arreta erakarriz.
|
|
2005
|
|
|
Arazoak berez beragan daraman eduki politikoa gogoan edukiz eta gaur arteko azalpenak irakurriz gero, argi dago eztabaida eta borroka bizia sortuta dagoela lurralde etako
|
talde
eta alderdi politikoen artean. Fusioaren ondorioz nork eskuratuko aginte gehiago, nori egingo ote dion gehiago gorantz, hor gorabehera subjektiboa, benetan eraginkorra.
|
|
|
Hasierako hiru diskoetan, Kraftwerken eraginak New Yorken —John Cage eta Steve Reich en minimalismoan—, aipaturiko Krautrockeko
|
taldeetan
eta elektronika alemaniarraren beste joera batean —Stockhausen— aurki ditzakegu. Sintetizadorea zen taldearen ikonoa, etaAu tobahn diskoa (1974) horren erakusgarri ezin hobea da (Shapiro 2000, 26 or.).
|
|
|
Ingelesak, berriz,
|
taldean
eta beti batera ibiltzen ziren, ia beste inorekin nahasi gabe. Gentlemenzi ren, beti zeremonietan ari zirela ematen zuen.
|
|
2006
|
|
|
Zorionak! Zorionak Jakin
|
taldeari
eta jakinzale guztiei. Zorionak eta eskerrak bide hau egiten lagundu duzuen guztioi:
|
|
|
Europako herri gehienek eskaintzen duten laguntza da. Nagusiki" hizkuntza murgiltze" eredua erabiltzen da, harrera hizkuntzan zuzenean eta trinko txertatuz, zenbait laguntza jasoz banaka edo
|
taldean
eta beti ere eskola ordu arruntetan. Zenbait kasutan hezkuntza elebidunaren laguntza erabiltzen da, orduan modu osagarrian ikaslearen etxeko hizkuntza erabiliz.
|
|
|
Guztira: bederatzi
|
talde
eta 100 ikasle.
|
|
|
Laugarren taula horretan ikus daitekeenez, aukeraketan gehien esku hartzen duten eragileak liburutegiko arduraduna, irakasleak, zuzendaritza
|
taldea
eta ziklo eta mintegiko taldeak dira, ordena horretan. Espainiar Estatuan jasotako datuen arabera, eragileen ordena eta portzentajeak bestelakoak dira:
|
|
|
irakasleak (%71, 3), zikloko edo mintegiko taldeak (%59, 4), liburutegiko arduraduna (%49) eta zuzendaritza taldea (%39, 8). Nabarmendu behar da Hego Euskal Herriko eskola liburutegietan zuzendaritza
|
taldeek
eta liburutegiko arduradunek duten esku hartzea materialen aukeraketan.
|
|
|
Autobusa beteta joaten ginen, Errealaren partida ikusi eta animatzera. Atotxara joan baino lehenago, ordea, Zarautzen bertan ibili ginen eskubaloi
|
taldea
eta animatzen. Txistua hartu eta animatzen jarduten genuen.
|
|
|
Gainera, han lana eginez, soldatatxoa atera eta denbora edukitzen nuen herriko lanetan parte hartzeko, bateko Irrintzi taldean lehenengo, edo Oleskariakekin gero. Irrintzik, esaterako, antzerki munduarekin zeuzkan konpromisoak, nahiz eta txistulari
|
taldea
eta dantza taldea ere osatu genuen.
|
|
|
Bertan bildu da, gidari, talde trinkoa eta langilea, zabal jokatzen jakin izan duena, eta irekitasun horretan lankidego zabala biltzea lortu dute. Aspaldi heldutasunera iritsi zen aldizkari honek eduki bizi eta gazteak ematen ditu urtez urte, eta aurrerantzean ere beste hainbeste opa diogu historia luzeko bidea egin duen
|
talde
eta zuzendariari.
|
|
2007
|
|
|
Oro har, hobespen horiek ez zuten atzetik garapen teoriko handirik, baizik eta
|
taldearen
eta norberaren lanen bidez, inguruko proposamenak behatuz eta erabaki praktikoz eramandako burubidea izan zen. Saio eta lanaren poderioz eta denen arteko elkarrizketan finkatu zen gizartean eredua.
|
|
|
Baina jeltzaleak ziren beste batzuekin batera hor ari zirenak. 1960ko hamarkadaren erditik aurrera hasi zen kolokan jartzen jeltzaleen hegemonia oposizioko indarren artean; eta higatze lan horretan, ETAren adarrekin batera, beste
|
talde
eta ideologia desberdinek hartu zuten parte, kasu askotan abertzaletasunarekin zerikusi gutxi zutenak gainera. Burgosko epaiketara itxaron behar da ezkerreko taldeak nagusitzen hasteko, hain justu EAJ berrantolatzen hasi zen garaian.
|
|
|
Beraz, Estabilizazio Plana indarrean zegoen bitartean oinarriak sendotu besterik ez zituen egin Arrasateko Kooperatiba Taldeak, eta lehen Garapen Ekonomikoko Planak ekarriko zuen uhina baldintza egokietan harrapatu. Hortik aurrera, garapen esanguratsua izan du
|
taldeak
eta mundu guztian ezagun bihurtu da, esperientzia bezala esportatzeko zaila dena, baina bai kooperatibak garatzeko erreferentzia gisa.J
|
|
|
Dena den, azpimarratzekoa da Gobernuaren kontrolik gabeko aldaketa batzuk izan zirela, eta beste batzuk Gobernuak berak onartu behar izan zituela egoerak horrela aginduta. Testuinguru historiko berri horretan,
|
talde
eta klase sozial bakoitza bere asmoak betetzen saiatu zen, baina baldintza orokorrak ezin kontrolatuz. Industrializazioa etorriko zela onartu behar izan zuen Gobernuak, eta 1951ko eta 1957ko politika ekonomiko berriarekin erronka horri eutsi zion.
|
|
|
Internetek, berez, ez du hiritarra parte hartzaileagoa bilakatzen. Bai, ordea, sarearen erabilera kritikoak eta
|
taldeen arteko
eta barruko eztabaida politikoek ere (White 1997, Bimber 1999 eta 2001, Cornfield 2000, Dahlgren 2000).
|
|
|
Interneten presentzia nabarmena duten
|
talde
eta ekimenen artean bereziki aipagarria da Indymedia, munduko hedabide independenteen sare nagusia (www.indymedia.org). Paradoxikoa bada ere, Indymediaren arrakasta porrot batetik sortu zen MME Munduko Merkataritza Erakundeak 1999an Seattle-n egin zuen gailurrean.
|
|
|
Jardunbide Protokoloaren edukiak positibotzat jo arren, hori onartu eta hurrengo asteburuan Ekologistak Martxan, Gernikako Ekologi Lan Taldea, Plentziako Txipio Bai elkarte ekologista, SEAR, Zumaiako Natur Taldea, Sopelako Peña Txuri Surf
|
Taldea
eta Barrika Surf Taldea elkarteek fuela zuten haitz guneak garbitzeko protesta ekintza burutu zuten.
|
|
|
Uda hasieran aurreko urteko" bandera urdina" mantentzea lortu zuten hondartzetan8 Ekologistak Martxan, Gernikako Ekologia Lan-Taldea, Txipio Bai, Mutriku Bizirik, Zumaiako Natur
|
Taldea
eta Eako Kostaldea talde ekologistek" bandera beltzak" ezarri zituzten hondartzara bertaratzen zen jendeari hondartzaren egoera ekologikoaz ohartzeko. Talde ekologisten iritziz," bandera urdinak" interes turistikoei erantzuten zien eta ikurra iruzurra baino ez zela salatu zuten.
|
|
|
5 Lehenago edo beranduago Batzorde zientifiko teknikoan ordezkaritza izandakoak dira: Eusko Jaurlaritzako Ingurumen Saila, Bizkaiko eta Gipuzkoako Aldundiak, IHOBE (Ingurumen Jarduketarako Sozietate Publikoa), AZTI, Aranzadi zientzi elkartea, CEDRE, Petronor, Euskal Herriko Unibertsitatea, Plaiaundi ekologi parkea, Insub urpeko ikerketarako elkartea, Lanius ornitologi
|
taldea
eta Izate, Ekologistak Martxan eta Lurra talde ekologistak.
|
|
|
Ekonomiarekiko lotura hori dela-eta, gogoan dut museoaren proiektua plazaratu zen garaian euskal kulturan zebiltzan
|
talde
eta mugimenduentzako dirulaguntzak nabarmen gutxitu zirela, eta Guggenheim eraiki beharra eman zitzaiela horretarako arrazoitzat (jende asko haren kontra jartzeko arrazoia horixe izan zen). Oraintsu, berriz, honetaz eztabaidatzen ari ziren foro batean, gobernutik hurbil zegoen batek bota zuen museoaren aurrekontuak ez zirela kulturako diru partidetatik atera, askoz handiagoak zirelako, eta gauza batek ez zuela zerikusirik bestearekin; hori horrela bada, kulturgintzako agenteak eskale izatera kondenatzea norbaitek nahita eta berariaz hartutako erabakia izan zela ondorioztatu behar.
|
|
2008
|
|
|
• Elkarte,
|
talde
eta beste
|
|
|
Mende aldaketa honetan munduan gertatzen ari diren aldaketa ekonomiko, politiko eta kultural bortitzek agerian utzi dute, planetaren" iparraldean" zein" hegoaldean", gure planetan gauzatzen ari den kultura aniztasuna handia eta garrantzitsua dela. Zenbait nazioarteko erakundek diotenez, Unesco, OIT/ LNE (Lanaren Nazioarteko Erakundea) eta ACNUR (Errefuxiatuentzako nazio batuen goi komisarioa) erakundeek esaterako, eratutako 200 estatu horiez gain, egoera minorizatuan gutxi gorabehera 6.000 herri, etnia eta kultura daude, eta gero eta ahulagoak diren migratzaile
|
talde
eta errefuxiatu taldeetan 200 milioi lagun baino gehiago; horiek guztiek, dagoeneko baztertu ezin den errealitatea osatzen dute. Biodibertsitatearen eta gizadiaren aberastasun material eta kulturalaren jasotzaile dira16.
|
|
|
Laneratzea eta lege arloa, ordea, prekarietate handikoa da. Ondorioz,
|
talde
eta identitate berekoekin dituzten loturek eta elkartasunezko harremanek, iritsitako herrialdeetan dauden herrialde bereko kideekin zein beren jatorrizko herrialdeetan bizi diren kideekin dituztenak, berebiziko garrantzia dute haientzat, dagoeneko ez dira harreman sinboliko hutsak. Bere herrialdeko taldea, etnia eta erlijio taldea da gero eta gehiago, edo batez ere da, erreferentzia taldea, eta han ezartzen dituzte oinarrizko harremanak.
|
|
2009
|
|
|
• Elkarte,
|
talde
eta beste: hots, izaeraz argitaletxe ez direnak eta ezta ere bokazioz.
|
|
|
• Elkarte,
|
talde
eta gisa berekoak
|
|
|
Diferentzia horiek handiak edo txikiak izan daitezke, baina nekez aurkitzen da berdintasunean oinarritutako gizarterik. Beste modu batean esanda, gizarte batean beti bereizten dira goiko
|
taldeak
eta behekoak. Goikoak normalki minoria batek osatzen ditu, eta behekoak gehiengoa izaten dira, baina goikoak izaten dira botere politiko eta ekonomikoaren jabe eta, hortaz gain, beren pentsaera inposatzen diote gizarte osoari.
|
|
|
Euskal dantzei buruzko webgunea da. Dantza eta Musika Eskola Tradizionala, Dantza eta Musika
|
Taldea
eta Portugaleteko Nazioarteko Folklore jaialdiaren atalak dira azpimagarrienak.
|
|
|
Zientzia eta teknologia alorreko euskara ikertzeko 8,5 milioi hitz landu dituzte. Corpus berezi eta espezializatu hau EHUko IXA
|
taldeak
eta Elhuyar Fundazioak elkarlanean eratu dute. 1990 eta 2002 bitartean argitaratutako zientzia eta teknologiaren alorreko obrak hartu dira kontuan corpus hau elikatzeko.
|
|
|
Talde horretan sartzen gaituzten idazleok ala talde horretan egon gaitezen interesatzen zaienek? Argi baitago ezin dela aldi berean egon
|
taldean
eta taldetik kanpo. Bestea garen bitartean ez gara sekula Bata izango.
|
|
|
Gainera, arau orokorrak azpiarau batzuekin lehian sartzen dira eta, horregatik, hiztun askok prestigiozko egituratzat jotzen duena ez du erabiltzen.
|
Taldeen
eta giza sareen azterketak arau ezberdin horien arteko lehia agerian uzten du. Eskala sozialaren beheko partean direnek, nahiz eta arau menderatzailea ezagutu, onartu eta barneratu, ez dute zertan partekatu behar ezta ere berari lotuta dauden gizarte balioak onartu behar.
|
|
|
Aurreko urte batean, 20, 25, 30 betetzen zituzten hainbat kultur
|
talde
eta enpresa gogorarazi genituen. Aurten, eta tarte hau amaitzeko, gure kulturaren bi erakunde dekanoak aipatu nahi nituzke:
|
|
2010
|
|
|
• Elkarte,
|
talde
eta gisa berekoak
|
|
|
Prozesu eta gertakari horien artean, askok osasunarekin harremana daukate. Globalizazioa aipatu izan da, une berean, integrazio orokorraren eta
|
talde
eta egitura sozialen desintegrazioaren, identitate konpartituen eta banakako alienazioaren, geografiaren amaieraren eta nazionalismoen berragertzearen, eta geroz eta kooperazio handiagoren eta pertsona eta taldeen arteko neurrigabeko lehiaketaren kausa eta emaitza bezala11 Globalizazioa era askotako joera teknologiko, kultural, ekonomiko, instituzional eta ingurugirokoen ko eboluzio interaktiboa ...
|
|
2011
|
|
|
• Elkarte,
|
talde
eta gisa berekoak
|
|
|
2008 urtean baino hogei gutxiago dira argitaratzaileak, baina hala eta guztiz ere asko: 279 Horien artean denetarik dago, argitaletxe profesionalak eta horien ondoan lanbide honetara dedikatzen ez diren bestelako elkarte,
|
talde
eta autore editoreak.
|
|
|
Satorrak. Olerki horiei musika eman zieten zenbait
|
taldek
eta musikarik. Agian horrek eraman zuen berak idatzitakoei ahots ematera.
|
|
2012
|
|
|
• Elkarte,
|
talde
eta gisakoak
|
|
|
Gutxi produzitu eta gutxiago kontsumitu, horra egia. Neurri on batean, argitaldari profesionaletatik at, elkarte,
|
talde
eta administrazio publikoen esku dago argitalpena, gizarte eremu mugatuetara iristen da, eta inguruan indartu aurretik itzaltzen da. Baldintza horietan nekez bizi daiteke gizarte multzo bat euskaraz.
|
|
|
Elebidunak adin
|
taldearen
eta herrialdearen arabera (2011)(%)
|
|
|
Horrez gain, jakinarazi dute ikuspegi feministak ez direla aintzat hartzen eta foroen esparruetan jarrera sexistak ere egon direla. Horregatik,
|
talde
eta sare feministek ondorioztatzen dute euren parte hartzeak kritikoa eta, batzuen arabera, autonomoa izan behar duela (Conway, 2007: 62).
|
|
2013
|
|
|
Horrela idatzi zion 1980ko hamarkadako egoerari Mikel Antza poeta eta musikari gazteak eta horrela kantatu zuten M-ak
|
taldekoek
eta beranduago Kortatukoek. Orduan bonbak eta gizalegerik gabeko sarraskia Beirut sartaldean gertatzen ziren, eta orain kilometro gutxi batzuk ipar ekialdera mugitu da odoljarioa, Siriara.
|
|
|
Nafarroako egunkari salduenak izeki zuen sua, jakinarazi zuenean Guardia Zibilaren txosten baten arabera ezker abertzaleak Nafarroako irakaskuntza kontrolatu nahi zuela, frogatzat datuak eta guzti: Nafarroako euskarazko ikastetxeetako irakasleen %5ek aurrekariak omen dituzte ETArekin loturak direla eta, eta profesionalen ia laurdena ezker abertzalearen inguruko
|
talde
eta erakundeekin harremanetan egon da inoiz. Handik egun batzuetara, Nafarroako UPNko agintariek neurriak iragarri zituzten abertzaleek eskola kontrola ez zezaten, eta polemikaren soinua Madrileraino iritsi zen berehala noski.
|
|
|
Napoleon garaiko gerrak eta 1813ko Donostiako suntsiketa ulertzeko, bigarren mendeurrena izan delarik, Donostiako historia lokala egin izan da gehienez, hau da, eskainitako ia dena Donostiako erreketaz, birrinketaz eta abar izan arren, ez da biztanleriaren parte hartzea alboratu, bultzatu baizik. Horrela elkarte gastronomikoak, danborradak, herri antzerki
|
taldeak
eta beste motako kolektiboen ekarpenak (idazleak, artistak, historialariak...) aintzakotzat hartu dira urte osorako prestatutako egitarauan, nori bere espazioa emanez.
|
|
2014
|
|
|
Aldi berean eta gerora, beste hainbat abeslari eta musikariren sustatzaile eta ekoizle izan zen Iriondo. Berarekin grabatu zituzten lehen diskoak, esate baterako, Lourdes Iriondok eta Enrike Zelaiak, eta beste
|
talde
eta bakarlari hauen ekoizle ere izan zen: Mocedades, Patxi Andion, Xabier Madina, Julio Katania, Salome, Aur Kantariak eta Unai Hirukoa, besteak beste.
|
|
|
Zu Kontrapuntoak
|
taldearekin
eta Belter etxearekin ari zinen bitartean hasi ziren Lourdes Iriondo, Xabier Lete eta Ez Dok Amairuko gainerakoak. Zer moduzko harremana izan zenuen haiekin?
|
|
|
...hirukoa, Oskarbi taldea, Legazpiko Itxaropen eta Zaigor hirukoak, Imanol Lartzabal, Amaia Zubiria, Izukaitz, Koska, Gorka Knorr, Bittor Egurrola, Estitxu (Robles Arangiztarra), Maite Idirin, Yon Libarona, Joxe Mari eta Mikel usurbildarrak, Aitor Badiola, Ordiziako Yoloak, Soraluzeko Trio Nubay, Oromiñoko Epetargiak, Elgoibarko Lurgabe, Zorion Egileor, Bizkaian sortu eta gutxi iraun zuen Herrikoi
|
taldea
eta al dakit nik beste zenbat holako kantari.
|
|
|
Aipatutako horien ondoren etorri ziren erromeria eta dantzalekuetan harrera ederra izan zuten beste batzuk ere. Ezagunenak, seguru asko, Egan
|
taldea
eta Xabier Saldias oraindik ere bizi den taldea, oker ez banago, Akelarre eta Xabier Madina azpeitiarra, Azkoitiko Beti Alai eta abar.
|
|
|
Ezarritako isilunearen hesia apurtze aldera, gizarte irekian ipini zuten jakindarrek beren jokalekua berehala 1970etik aurrera, Jakin Taldea bera zabaldu, sendotu eta trinkotuz, batetik; eta euskal kulturgintzako
|
talde
eta mugimenduekin lankidetza eratuz eta hedatuz, bestetik. Euskalgintza eta euskal kulturgintza osoa babestu eta indartzeko, sail eta talde ezberdinen arteko elkartasuna eta auzolana dela bidea uste izan du Jakin Taldeak.
|
|
|
Oroitzapen onez gogoratzen dugu garai bateko eta besteko taldearen edo taldeko bakoitzaren partaidetza: Durangoko azokaren hasiera nekezetan, Euskal Idazleen Elkartearen lehen urteetako lanetan, Anaitasuna aldizkariaren zenbait urtetako erredakzioan eta gero zuzendaritzan, alfabetatze euskalduntze mugimenduaren hasierako ahaleginetan, unibertsitate sakabanatuetako euskal
|
talde
eta mintegien eragintzan, UEUren bideratzean eta berehalako antolakuntzan, EKBren eraikitze eta ibilbidean, Euskararen Unibertsoa eta Euskararen gizarte
|
|
|
Euskalgintzan eta euskal kulturgintzaren aldeko politikaren ildoko erakunde publikoen eta alor horietan diharduten ekintzaileen (norbanako,
|
talde
eta elkarteen) arteko elkarrizketa eta lankidetza behar beharrezkoak direla uste dugu, elkarrekiko mesfidantzak baztertuz, eta harreman artikulazio egokiaren baitan.
|
|
|
Eta ez soilik Euskal Herrian, Europan ere gutxi ziren molde horretako festibalak orduan. Nazioarteko musika
|
taldeek
eta bertakoek batera osatzen dute programazioa, eta marketatik kanpo antolatzen den festibal bat izaten jarraitzen du egun. Promotore baten eskuetan utzi beharrean, auzolanean eta elkarlanean bizirauten duen festibala da EHZ.
|
|
|
447 or.) jarraituz, arlo horretan hizkuntz ideologia bat eratzen. Hizkuntzari berari buruzko diskurtsoa baitago hizkuntz ideologiaren oinarrian; hain zuzen ere, erabiltzaile den komunitate horrentzako hizkuntzak esanahi kulturala hartzen duen irudikapen multzoa litzateke,
|
taldearen
eta norbanakoen irudikapenen interakziotik munduaren ulermen zehatzak eratuko dituena.
|
|
|
Ander Manterola apaiza izan zen Bizkaiko Herri Gaztediren sortzaileetako bat. Apaiz
|
taldeak
eta gazte idealistak izango dira mugimendu horretako osagaiak; ekoiztea eta erreproduzitzea zuten helburu, eta orduan sortu ziren dantza talde, kultur talde zein mendi taldeak herriz herri eta auzoz auzo. Nortasun kolektibo baten sorrera etorriko da.
|
|
|
Ohikoa bihurtu da etxeko postontzian ere parte hartze prozesuetarako gonbidapena jasotzea. Alderdi politiko eta agintaritza politikoetan, udal eta aldundietan, gizarte erakundeetan, tankera anitzeko
|
talde
eta elkarteetan, hedabideetan, kalean... Gero eta leku gehiagotatik entzuten dugu parte hartze prozesuen beharra.
|
|
|
Une honetan ez da garrantzi gutxienetako arazoa, Euskera Batuaren bidetik joatea. Beraz, a) Arantzazuko arauak, erabakitzat hartzen ditugu eta batasunaren bideen oinarritzat. b) Alfabetatze
|
talde
eta Idazleen Elkartearekin batera jo nahi dugu. c) Liturgia taldearen batasunaren bidea ez dugu geuretzat onartzen. Adibidez:
|
|
2015
|
|
|
Lurrengan gorpuzten den subjektu post traumatikoak berak zuzenean egin ez dituen ekintzen eta hilketen errudun jotzen du bere burua eta apurketaren ondoko neurosi egoeran. Juanjo Olasagarreren Ezinezko maletak (2004) nobelak, orobat, ezker abertzalearen inguruan batutako lagun
|
taldearen
eta Bazter protagonistaren arteko gatazka irudikatzen du, naziotasunaren eta gay identitatearen arteko gatazka gisa irudikatu ere. Pertsonaiak ihesaren bidea hautatzen du hemen ere, Londresko deserria, nazio borrokatik kanpoko esparrua.
|
|
|
Horixe leporatzen die, hain zuzen ere, Powellek: oinarri sozial eskaseko
|
taldeak
eta oinarri sozial handikoak zaku berean sartzea, eta hortik denentzako ondorio orokorrak ateratzea. Powellek arrazoiz dio ez direla konparagarriak ETAk edo IRAk bezala herritarren zati esanguratsu baten sostengua izan duten taldeak eta Brigada Gorriek edo RAFek bezala oso sostengu mugatua izan dutenak; eta horien kasuan elkarrizketa beharrezkoa izan ez bada ere, oinarri soziala dutenen kasu ia guztietan dela beharrezkoa.10
|
|
|
oinarri sozial eskaseko taldeak eta oinarri sozial handikoak zaku berean sartzea, eta hortik denentzako ondorio orokorrak ateratzea. Powellek arrazoiz dio ez direla konparagarriak ETAk edo IRAk bezala herritarren zati esanguratsu baten sostengua izan duten
|
taldeak
eta Brigada Gorriek edo RAFek bezala oso sostengu mugatua izan dutenak; eta horien kasuan elkarrizketa beharrezkoa izan ez bada ere, oinarri soziala dutenen kasu ia guztietan dela beharrezkoa.10
|
|
|
Egunkaria plurala da, Egunkaria kulturgintzako produktu bat da, denon artean sortu duguna, eta pluraltasun hori eraginkor egiteko eta Egunkaria beti zabala eta baterakoia izango dela bermatzeko dago Egunkaria Sortzen. Askotariko
|
talde
eta jendea zegoen. Beraz, hori zen Egunkariak produktu bezala eduki behar zuen zabaltasunaren bermea eta ispilua.
|
|
|
82 1989ko euskararen erabileraren ehunekoa 10,8 zen; 2011n, 13,3, adin
|
talde
eta lurralde guztiak agregatuta. Haurren eta gazteen kasuan, handiagoa izan da igoera, 1989ko 14,1etik eta 8,5etik, hurrenez hurren, 2011ko 19,2ra eta 13,4ra (O.
|
|
2016
|
|
|
Ekin izena ere ez genuen guk asmatu. 36ko gerlaren ondorioz Argentinan antolatu zen Ekin
|
taldea
eta argitaletxea izan genituen eredu. Monzonen Anai Arteak segitzen zuen, eta haren bidetik eta beste neurri bat eman nahiaz, Argentinako Ekin haren arauekin egin nahi genituen gauzak, gure ahalmen apurrarekin.
|
|
|
Hiruki hori honako elementu hauek osatzen dute: niak,
|
taldeak
eta proiektuak.
|
|
|
Astra elkarrekin lan egin, pentsatu eta erabakiak hartzeko gunea da. Esate baterako, auzolanean egiten dira espazioa atontzeko lanak eta garbiketa txanda bidez egiten da, parte hartzen duten
|
taldeen
eta lantaldeetako kideen artean. Aldi berean, bertan parte hartzen duten taldeek autonomia dute haien balioen arabera funtzionatzeko.
|
|
|
Astrako egitarau lantaldeak ez du egitaraua antolatzen, koordinazio lanak egiten ditu. Beraz, egitaraua herriko eta, neurri txikiagoan, herritik kanpoko
|
talde
eta norbanakoek antolatzen dute, eta lantaldea proposamenak jasotzeaz, egitarauan lekua egiteaz, antolaketa errazteaz... arduratzen da. Hala ere, kasu batzuetan salbuespenak egiten dira eta lantaldea proaktiboa da, bereziki dirua behar denean edo interes komunekoak diren arloetan hutsuneren bat dagoenean.
|
|
|
Euskara da hizkuntza nagusia komunikazioan, espazioan bertan nahiz sare sozial, kartel eta abarren bidez. Dena dela, Gernika Lumon hitz egiten diren gainontzeko hizkuntzei leku gehiago egin nahi genieke herriaren eta Astraren arteko zubia da. Herritarrei harrera egiten die, zalantzak argitzen ditu, Astrako harreman sareak zaintzen ditu, interes komunak dituzten
|
talde
eta pertsonak harremanetan jartzen ditu eta baliabide komunak zaindu eta erabiltzen laguntzen du. Ezin du bere gain hartu lantaldeena den lanik, ez baita lantaldeei lana arintzeko pertsona bat.
|
|
2017
|
|
|
Ballet horrek hastapenetik bukaeraraino nahi zuen Euskal Herriari buruz zerbait kontatu, baina ez zen deus Euskal Herriari buruz, gure herria ez zen batere erakusten. Penagarria da enetzat, Kukai
|
taldeak
eta Jon Mayak ordu arte egin sorkuntzak ederrak baitzitzaizkidan.
|
|
|
Sona handiko jaialdiak antolatu ziren (handiena Oiartzunen, non bederatzi orduz jo zuten 15 musika taldek), eta kanpaina estatu osora hedatu zen. Azkenean, 2000n, Auzitegi Gorenak absolbitu zituen musika
|
taldea
eta diskoetxea, kereilan errore bat izan zelako: Galindoren abokatuei ahaztu zitzaien kereilan sartzea kantaren letragileetako baten izena.
|
|
|
Izen bereko webgunea (www.tirabirak.eus), dokumental interaktiboa, liburua eta telebistarako dokumentala ere ekoitzi ditugu proiektu honen barruan. Artikulu hau, beraz, oinarritzen da, UPV/EHUko EMAN ikerketa
|
taldearen
eta Donostia/ San Sebastian 2016 Fundazioaren arteko hitzarmenean() eta UPV/EHUko Unibertsitatea Gizartea ikerketa deialdian NOR Ikerketa Taldearekin, EITBrekin eta Donostia/ San Sebastian 2016 Fundazioarekin batera sinatutakoan (US14/ 48: Transmedia kontakizunak, hiritartasuna eta teknologia).
|
|
2018
|
|
|
Berandu, beharbada, baina une egokian egin zen, gizarteratzeko giroa ezin hobea zen eta. Horrela, bada, Euskaltzaindiak 1968an proposatutako funtsezko puntuak ziztuan sozializatu ziren idazle, aldizkari, ikastola, alfabetatze
|
talde
eta abarri esker.
|
|
|
Siadeco (2017). Elkar
|
Taldea
eta Euskal Herriko irakurketa eta musika ohituren azterketa. Elkar.
|
|
|
|
Taldea
eta mugimendua. Bide matazatik ateratzeko bide orria.
|
|
2019
|
|
|
UPV/EHUko Politika eta Administrazio Zientzia Saileko irakaslea eta Parte Hartuz ikerketa
|
taldeko
eta Joxemi Zumalabe Fundazioko kidea
|
|
|
2014ko udazkenean, Oinherriko lagunak Elizondora hurbildu eta Herri Hezitzaileen sareko kide izateko gonbita luzatu ziguten bilerara deitutako hogei eragile,
|
talde
eta ikastetxetik goitiri. Oraindik ere lehen urratsak ematen ari zen egitasmoaren berri eman eta Nafarroako lehen esperientzia Baztanen izan zitekeela baloratu zen, bailararen berezko ezaugarri zenbaitek proposamena, interesgarria izateaz gain, aski egingarria bilakatzen baitzuen.
|
|
2020
|
|
|
Susmoa dut hala ere urtetik urtera gehiago dela urteak berekin daramana, ahultzen ari dela arteak ezer ekar dezakeela uste duenaren fedea, urritzen ari dela oraindik ere edertasunaren alde eta konformismoaren kontra egiten dutenen
|
taldea
eta, oro har, arteak bere burua besterik ez duela elikatzen uste dutenen multzoa gizentzea baino, hori gutxi bailitzan, are mingarriagoa dela kultur mundutik bertatik ere arteari eskaintzen zaion arreta eskasa eta, finean, indiferentzia.
|