|
2003
|
|
|
Gaur egun, unibertsitate karrera hori Espainia osoko hamabost unibertsitatetan ematen da, eta horietako lau Madrilgo Erkidegoan daude. “Lanbide irteera aitorturik ez duten pertsona asko prestatzen ari dira; izan ere, ez da lanpostu publiko ofizialik
|
sortu
osasun arloan, ez ospitaleetan, ez lehen mailako arreta zentroetan, ez geriatrikoetan, ez ikastetxeetan, ez osasun publikoan…” salatu zuen Ricok. Dietista nutrizionisten Elkarteak arautzen dituen Europako Erakundeak (EFAD) honela definitzen du dietista nutrizionista:
|
|
|
Ana Sastre Gallego Urrutiko Hezkuntzarako Unibertsitate Nazionaleko (UNED) irakaslearen eta FESNADeko kide baten iritziz, “argaltzea zaila da, baita arrazoizko metodoen bidez ere”. Aditu horrek esan zuenez, AEBetako biztanleen %34, 5ek gehiegizko pisua edo obesitatea du, eta “egoera hori gogoratzen ez bada, eta badirudi hori posible dela herrialde horretan
|
sortutako
osasun publikoko krisiaren aurrean, AEBetako biztanle gehienek patologia horiek jasango lituzkete 2050ean”. Erakunde berriak egingo dituen ekintzen artean, nabarmentzekoa da bost urtean behin biltzarra egingo dela, bera osatzen duten elkarte guztiak ordezkatuz.
|
|
2007
|
|
|
Hala ere, hidrogenazio prozesuak jasan dituzten margarina mota batzuek beren konposizioko trans koipe kopurua asko murriztea lortu dute. Koipe horien abusua Dieta orekatuaren esparruan, trans gantzak dituzten produktuen noizbehinkako kontsumoak ez du ondorio negatiborik
|
sortuko
osasunean. Arazo nagusia produktu horiek gehiegi erabiltzea da, pisua handitzeaz gain osasunerako arriskua ere ekarriko baitu.
|
|
2008
|
|
|
Batzuek eta besteek ez dute
|
sortzen
osasun arazo larririk, baina toxiinfekzio arinak eragin ditzakete
|
|
2009
|
|
|
Bi hazi mota daude: hastapenekoak eta oinarrikoak. Barietateak
|
sortzea
osasun baldintza guztiak betetzeko modu bat da. Horretarako, zera egiten dugu:
|
|
2011
|
|
|
Horrez gain, banketxeek dituzten hobarien zati bat enplegua sortzeko erabiltzea ezinbestekotzat jo du.Hauteskunde oso garrantzitsuak dira, izan ere, krisia gainditzea dago jokoan. PSOEk irtenbide aurrerakoia eman nahi dio krisiari eta eskuindarren teoria gezurtatu nahi dugu, hau da, krisitik ateratzeko eta enplegua
|
sortzeko
osasun sektorean eta hezkuntzan murrizketak egin behar direla, azpimarratu du.
|
|
|
Eta Europan larrialdi neurriak “adostearen” aldeko apustua egin du, krisian eta heriotza tasa handiarekin abiaraz daitezkeenak, eta neurri horien hedapenak ezin izango du kaltetutako herrialdea geldiarazi. Erkidegoko Gobernuak, halaber, 2001ean antraxaren krisiari erantzuteko
|
sortutako
Osasun Segurtasuneko Batzordearen boterea indartzearen aldeko apustua egin du, gobernu nazionalei eta EBri osasun arriskuen alderdi “politiko eta teknikoei” buruzko aholkuak eman diezazkien. Bruselak aldezten dituen beste ekimen batzuk krisi egoeretarako prestakuntza hobetzearekin lotuta daude, adibidez, txertoak batera erosita, eta “Europako osasun larrialdi bat antzemateko” beharrezko baliabideak izatea, “ahalik eta azkarren sendagaiak” izateko.
|
|
2012
|
|
|
Hain zuzen ere, Europako Batasunean urtean 25 mila pertsona inguru hiltzen dira bakterio erresistenteek sortutako infekzioen ondorioz. Ekonomikoki ere kaltegarriak dira, urtean gutxi gorabehera 1.500 milioi euro galtzen baitira bakterio horiek
|
sortutako
osasun gastuengatik eta produktibitatearen jaitsieragatik. Gainera, erresistentziei buruz egindako azken azterketak erakutsi du ospitaleetan pneumonia eta gernu aparatuko infekzioak sortzen dituzten bakterioen erresistentziak areagotzen ari direla herrialde batzuetan.
|
|
|
Ikusten denez, badaude substantzia asko elikagarri zehatz batzuen erabilgarritasuna murrizten dutenak, baina elikagai talde ezberdinez osatutako dieta batean oso arraroa da elikagarri aurkakoek
|
sortutako
osasun arazoak agertzea, elikagaianiztasuna prebentzio faktore bat izateaz gain, kasu askotan beroak elikagarriaurkakoak gabetzen dituelako.
|
|
2015
|
|
|
Argitu behar da, dena den, oliben gantzek eta kaloriek ez dietela kezkarik
|
sortzen
osasun publikoaren arloko adituei.
|
|
2017
|
|
|
Elikagaien Segurtasunerako Euskal Fundazioak (Elika) zera oroitarazten digu: eztitzaile artifizialen erabilera arautua dago, eta baimenduta dauden guztiak aztertu egin dituzte elikadura arloko segurtasun agintariek, zeinak kontsumo kopuru egokiak gomendatu dituzten horietako bakoitzarentzat.Hortaz, neurrian hartuz gero, ez dute
|
sortzen
osasun arazorik.
|
|
|
Arloa aztertuta, ikerketa lan honen helburu nagusia zehaztuko dugu. Helburu nagusia, automatikoki
|
sortutako
osasun zientzietako terminologia eta bide batez, haiek sortzeko sistemak, ebaluatzea da, horretarako komunitatean egindako ebaluazioa baliatuz eta Medbaluatoia kanpaina abiatuz.
|
|
|
Beroa iristearekin batera, eta gorputzak tenperatura altuetara eta eguzkira gehiago jotzen duenez, pertsona gehienek aukeratzen dute elikatzeko ohiturak gehiago zaintzea. Adituen esanetan, pisua galdu nahi izanez gero, pixkanaka egin behar da, eta horrela segurtatu behar da ez dela arazorik
|
sortzen
osasunean eta galdutako kiloak modu seguruan mantentzen direla, «yo yo efektua» ezagunik gabe. Dieta orekatua adituen batzordeen gomendioei egokitzen zaiena da.
|
|
2020
|
|
|
Laboristen buruzagi berriak Corbynen mezu eta programa ezkertiarrei eusteko asmoa iragarri zuen primarioen kanpainan, baina aldaketaren profila saltzeaz ere arduratu zen, agintari moderatuagoa izango delakoan. Oreka hori lortuko zuela frogatzea zuen asmo datozen hilabeteetan, baina koronabirusaren harira
|
sorturiko
osasun krisiak erabat aldatu du paisaia politikoa, eta bere agintaldiko lehen pausoak krisi horri aurre egiteko estrategian eman ditu; atzo, garaipenaren berri izan eta berehala, Starmerrek jarrera «eraikitzailea» izango duela erantzun zion Boris Johnson lehen ministroari.
|
|
|
Gipuzkoako Foru Aldundiaren diputatuen kontseiluak COVID
|
sortutako
osasun krisiari aurre egiteko plan bat onartu zuen, herenegun, eta 56 neurri jasotzen ditu. Eider Mendoza diputazioko bozeramailearen arabera, egoera honi «modu estrategikoan eta koordinatuan» erantzuteko aukera emango du planak.
|
|
|
Koronabirusak
|
sorturiko
osasun larrialdia dela eta, NBEk eta nazioarteko hainbat erakundek su etenerako deia egin dute Rakhune eskualderako, baina Myanmarko armadak Arakan Armada taldearen aurka segitzen du borrokan; Arakan Armadak autonomia handiagoa nahi du bere eremurako, eta independentziaren aldeko jarrera ere erakutsi du.
|
|
|
Gaur berriro irekiko dituzten zerbitzuak eta dagozkien azpiegiturak martxoaren 15etik 16ra bitartean itxi zituzten, COVID
|
sortutako
osasun krisia kudeatzeko Iruñeko Udalak sortutako Koordinazio Kabineteak hala erabakita. Asteburua igarota, neurri horiek atzera botako dituzte, herrialde osoan alarma egoera amaitzen denean.
|
|
|
Guk sute dugu hau guztia mahai batean partekatzea oso interesgarria litzatekeela. Hasietatik esan dugun bezala, guztion artean COVIDak
|
sortutako
osasun krisiari eta bere ondorioei erantzuteko. Deskonfinamendua nola egingo den eta gertuan dugun etorkizunari begiratu behar diegu PREMIAZ.
|
|
|
Probatzeagatik hasi ziren, eta dagoeneko bi, lau, hamar… urte daramatzate antzerki taldean. Apirilean Ya es la hora antzezlana mustu behar zuten, baina koronabirusak
|
sortutako
osasun krisialdiagatik, beste hainbat emanaldi bezala, bertan behera geratu zen. “Dena gelditu zenean, ez genuen aurrera jarraitzeko asmorik.
|
|
|
Pandemia #SOSPresoakCovid19 dinamika osatzen duten eragileek, beste behin, Espainiako Gobernuari eta Nafarroako Gobernuari eskatu diete presoen eskubideak errespeta ditzatela Covid eraginez
|
sortutako
osasun krisiaren kudeaketan. Salatu dutenez, “Espainiako Gobernuak oraindik ez ditu aplikatu presoak espetxetik ateratzera bideratutako nazioarteko erakundeen gomendioak”.
|
|
|
Koronabirusak
|
sortutako
osasun krisiari aurre egiteko Espainiako Gobernuak alarma egoera ezarri zuen martxoaren 13an. Martxoaren 21ean bi astez luzatu zuen alarma egoera eta Pedro Sanchezek gaur egindako agerraldian alarma egoera, eta, beraz, konfinamendua beste bi astez luzatuko dela esan du.
|
|
2021
|
|
|
Bigarren urtez Donostiako Estropadak pandemiak
|
sortutako
osasun egoerak eraginduta egongo da, batik bat horren harira sortzen den festari dagokionean. Aurten, ordea, ikusleen zati bat berreskuratzea erabaki dute antolatzaileek, eta pandemiaren aurretik zeukaten% 20 inguruko edukiera mugatua zehaztu dute.
|
|
|
Espazioak, oro har, eta ikaskuntza lotuta daude, eta batak bestea baldintzatzen du, bi norabidetan, gainera, ikaskuntza espazioek ikasesperientziaren izaera definitzen duten heinean (Gobbi eta Rovea, 2021). Hori COVID
|
sortutako
osasun krisiaren ondorioz nabarmen geratu den zerbait izan da, ikastetxeek online formatura jo eta ikasesperientzia hori birtual bihurtu delako, baina, halaber, espazioek zein testuinguruek duten garrantziaz jakitun, hezkuntza komunitatea pandemiaren osteko ikastetxeen, ikasgelen eta ikasjardunaren izaera eta baldintzak berpentsatzera eraman baitu (op.). Espazioak eta bertan sortzen diren giroak ikaslearen ikaskuntza hobetu dezakete, horretarako baldintza egokiak sortzen badira (Loughlin eta besteak, 2011).
|
|
|
Hainbat arlotan izan du eragina birusak
|
sortutako
osasun krisiak, eta, ondorioz, baita hainbat pertsonarengan ere. Elbarritasunen bat dutenek, esate baterako, salatu dute «ikusezin» bilakatu direla azken hilabeteotan, nahiz eta sentsazio hori dagoeneko «gaindituta» zeukaten.
|
|
|
Izurriak
|
sortutako
osasun egoeraren ondorioz, 2020an Araba, Bizkai eta Gipuzkoan gutxienez 1.897 tumore atzeman gabe geratu ziren, Osakidetzako zuzendaritzak eta Biocrucesek Espainiako Epidemiologia Elkartearen azken kongresuan aurkeztutako kalkuluen arabera.
|
|
|
2015 eta 2017 artean, Sodena arrisku kapitaleko sozietateak 2,6 milioi euroren maileguak eman zizkion Davalorri, eta erabaki haren erantzule nagusia izan zen Aierdi, Sodenaren presidente baitzen. Davalor 2012an
|
sortutako
osasun arloko enpresa teknologiko bat zen, baina ordurako larri zebilen. Dena den, potentzialtasun handiko proiektua izanik, eta Sodenaren helburu estrategikoa aukera handiko egitasmoak bultzatzea denez, 2015eko udazkenean onetsi zuen Sodenak 1,6 milioi euroko lehen mailegua ematea.
|
|
|
[IRAKURKETA] Burgesia, Covid
|
sortutako
osasun krisiaren testuingurua baliatzen ari da langileria erasotu eta klase posizioa indartzekoAiaraldean, ondorioak pairatzen hasiak gara, askatasun ezaren hazkundearekin batera langileon bizi baldintzak ataka larrian aurkitzen dira: pic.twitter.com/PcOsnXaYeG
|
|
|
Horren muturreko egoera bizi izan dugu koronabirusak
|
sortutako
osasun larrialdi egoeran. Pentsalari askok, osasunaren eta segurtasunaren aitzakia hartuta, gobernuek erabateko kontrola ezarriko dutela salatu dute honezkero.
|
|
|
Aldaketa sozialek eta garapen zientifikoek aldaketa sakonak sortzen dituzte heziketa testuinguruetan, heziketa ereduak etengabe aldarazten dituztelarik (Fujimoto, 2009). Hala, Covid
|
sorturiko
osasun pandemiak ikasleen% 90i eragin dio (UNESCO, 2020), behar sozioedukatibo berriak sortuaz edo bazirenak areagotuaz (Ramon, 2020) Haur Hezkuntzan ere (Trujillo et al., 2020). Egoera berri horrek irakaskuntza modu berrietara moldatu beharra ekarri du, ezinbertzean.
|
|
2022
|
|
|
Itxialdi sasoian «pizgarri bat» izan zen jaialdiaren ideia, Arratibelek dioenez. Etengabeak ziren bertan behera geratzen ari ziren edo atzeratzen ziren emanaldien albisteak, koronabirusaren ondorioz
|
sortutako
osasun krisiaren hasieran, baina giroa irekitzen hasia zen festibala antolatzen hastea erabaki zutenean. Ez dute berehalakoan lortu, halere, eta, ordutik hona, hainbatetan aldatu behar izan dute data.
|
|
|
Duela urte batzuk egin zien Laneganen abestiak jotzeko proposamena Pettik Izar & Star zikloa koordinatzen duten lagunei, baina, azaldu duenez, eten egin zen asmo hura, koronabirusak
|
sortutako
osasun krisiaren eraginez. «Beldur pixka bat ere ematen dit orain», aitortu du, «baina entseguetan gustura ari gara, eta espero dugu publikoa ere gustura egongo dela».
|
|
|
Koronabirusak
|
sortutako
osasun krisiari aurre egiteko ezarritako murrizketak indarrean zirela egin zituzten grabazio lanak Bilboko Elkarte Filarmonikoan, eta horrek ekarritako nekeak izan dituzte gogoan kudeatzaileek, musikariek eta orkestra zuzendariak. Maskarak, distantziak...
|
|
|
Eta beranduagoa hasi ziren
|
sortzen
Osasun Etxeko harrera lekuan ilara luzeak eta gure ordutegiaren HORMAN nolabait esateko, hori baita ere gure lanaren beste betebehar bat (gizartearen nahiak eta beharrak kontentzeko eta asetzeko gure gaitasunaren arabera) pitzadurak handiagotzen joan ziren, eta zailagoa egin zitzaigun jendearen eskaera batzuei erantzuteko.
|
|
|
Eta beranduagoa hasi ziren
|
sortzen
Osasun Etxeko harrera lekuan ilara luzeak eta gure ordutegiaren HORMAN nolabait esateko, hori baita ere gure lanaren beste betebehar bat (gizartearen nahiak eta beharrak kontentzeko eta asetzeko gure gaitasunaren arabera) pitzadurak handiagotzen joan ziren, eta zailagoa egin zitzaigun jendearen eskaera batzuei erantzuteko.
|
|
2023
|
|
|
Jon Hernandez Elkarrekin Podemos IUko legebiltzarkidearen ustez, legeak «anbizioa» falta du. Besteak beste, ohartarazi du ez duela jasotzen neurririk klase sozialak eta genero arrakalak
|
sortutako
osasun desberdintasunei aurre egiteko, eta administrazio publikoen betebeharrak ez direla «zehaztasunez» definitu.
|