|
2007
|
|
|
Momentu batez, hitz erdika ari ziren bi gizonen elhetarik, La, tte k konprenitu zuen Sara-ko norbaitek
|
sortu
nahi zuela eskuarazko astekari laiko bat eta ez zutela nehor utzi behar aintzintzerat. / Halere Guillaumie de Hiriart radikala eta Dufos du Rau Lycée ko erakaslea alde eman zitzaizkon.
|
|
2008
|
|
|
Dena dela, Urkixoren azken hitzek erakusten dute berak (Urkixok) ez zuela interes berezirik hiztegi moderno bat egiteko, soilik euskal hitz tradizionaldun hiztegia egitearekin konformatzen baitzen. Horren aurrean, Azkuek erdal hitz guztientzat aurkitu edo
|
sortu
nahi zuen euskal ordain bana, euskarari bizitzako arlo guztietan eman nahi baitzion erabiltzeko aukera.
|
|
|
Eraketari dagokionez Hego Euskal Herriko lau Diputazioen gain jartzen zuen korporazioa sortzeko zeregina, baita mentenu gastuen ardura ere. Iparraldeko erakundeei partaide izateko aukera aitortzen zien Diputazioen baldintza berberetan, baina haien adostasunari itxaron gabe
|
sortu
nahi zuen Akademia. Lehen kideak Diputazioek (edo Iparraldeko erakundeek) izendatuko zituzten, euskalki desberdinak ordezkatzen saiatuz eta hortik aurrera Akademia bera arduratuko zen hurrengo izendapenez.
|
|
|
Halaber, ohargarria da Akademia horren babespean bilbotar apaizak beste zenbait ekimen sortu nahi izan zituela: «En una de las dos casas destinadas... generales se fundará, bajo la dirección... una escuela... la formación de maestros de 1.ª ens... »70 Euskaraz arituko zen ikastetxe bat
|
sortu
nahi zuen, beraz, eta baita irakasleeskola bat ere, dena Akademiaren babespean. Azkenik Akademiaren antolaketari buruzko ohar batzuk egin zituen:
|
|
|
Izan ere, Azkuek hiztegi ereduzko bat
|
sortu
nahi zuen, eta lehen partea egiteko bere izen soila aski izan bazen ere, bigarren parteak autoritate handiagoa zuen, eta hori erakunde batek eman zion: Zurtzaingoak.
|
|
|
Zentzu horretan Azkuek euskarazko eskolak
|
sortu
nahi bazituen ere, Europako nazio aurreratuenen ereduan inspiratuz egin gura zuen. Hau da, ez zuen euskara moduko hizkuntza minorizatu batentzat bigarren mailako irakaskuntza bat planteatzen, baizik lehen mailakoa, aleman eredukoa, Frantziako III. Errepublikak egin zuen bezala.
|
|
|
Beraz, hirietako euskaltzale erdaldunentzat euskarazko ikastetxe pribatuak landa eremuan
|
sortzea
nahi zuen (murgiltze sistema indartzeko seguruenik); hortik kanpo ere nonahi sortzea euskal ikastetxeak; irakasle partikular euskaldunak formatzea (etxirakasleak); eta estatuko eskoletan (erdal eskoletan), euskarazko ikasgai ahalik eta gehien sartzea («gure izkereari lekut, so on bat egitea»). Ez zen inor geratu behar euskarazko irakaskuntzarik gabe.
|
|
|
Batasunaren aurka aktiboki ari zirenen artean, aldiz, bi mota nagusi nabarmendu behar dira nire ustez: batetik Bizkaiko sabindar gotorrak, zenbait euskalki jaso
|
sortu
nahi zituztenak, eta bestetik euskara edonola ere estandarizatzearen aurka zeudenak, maila jasoan ibiltzeko gaztelania edo frantsesa lehenesten zutelako. Azken kasu honen eredu ziren Menéndez Pidal Espainiako Hizkuntza Akademiako burua eta Unamuno Salamancako errektorea.
|
|
|
Gutun batean aipatu zuenez, «tratamos de centralizar en lo posible la vida de la Academia procurando vivan la mayor parte de sus doce miembros de número en Bilbao o sus cercanías»360 Eta saiatu ere egin zen urte hartan hautatu nahi zituen euskaltzainak, besteak beste Jean Etxepare eta Damaso Intza Bilbora ekartzen (biak printzipioz prest zeuden). Haiekin eta beste euskaltzainekin batzorde iraunkorrak
|
sortu
nahi zituen, astean zehar lan egingo zutenak, dela euskararen sustapenean, dela ikerketa proiektuetan. Baina Bilbo inguruan lantalde iraunkorrak sortzeko asmoek huts egin zioten (Damaso Intza Nafarroan geratu zen, eta Etxepareren ordez hautaturiko Lacombek Parisen bizitzen segitu zuen) 361.
|
|
|
Izan ere, ez zen Azkue euskaldunentzako hizkuntza eredu jaso bat
|
sortu
nahi zuen bakarra. Arana Goirik ere, ortografia proiektu bat (1896), izendegia (1897), neologismoak eta beste hainbat proposamen linguistiko egin zituen euskara arautzeko.
|
|
|
Halaber Azkuek Iparraldeko hautagai posible gehiagoz egiten zion galdera Broussaini, eta, aukera gisa, Daranatz, Constantin eta Lacombez eskatzen iritzia. Akademiko izateko baldintzen artean euskaldun izatea sortzez eta hizkuntzaz, linguistika jakintzak izatea eta lanerako prest egotea aipatzen zizkion, asmoa Akademia hamabostero Donostian biltzea baitzen229 Ikusten denez Akademia aktibo bat
|
sortu
nahi zuen Azkuek.
|
|
2010
|
|
|
Ez da arrazoizkoa, beraz, konexioeta aktibazio ardura osoa ULIBARRIren bizkar gainera botatzea286 Laguntza handia lukete eskolek eta irakasleek, baita guraso kezkatu askok ere, ingurumeneko ekintza bideok lekuan lekuko iniziatibaz eratuko balira, guztia, goiko, en ardurapean utzi gabe. Etorri oneko hiztunak, ez nolabaiteko elebidunak,
|
sortu
nahi baditugu osagarrizko laguntza horien eta beste askoren beharrean da eskola. Berak bakarrik ezin du halakorik egin, ez orain eta ez gero.
|
|
|
Eta hasieran, apaizengana jotzen nuen, bai, herriko bataioen zerrendak eta haurren datuak eskatzera. Apaizei esaten nien haur eskola modukoa
|
sortu
nahi genuela herrian, eskola publikoan beranduago hasten zirelako orduan. Apaizek datuak eman, bilera bat non antola genezakeen esan, eta deialdia egiten nuen eskutitzen bitartez?, jarraitu du Rekartek.
|
|
|
Ikastola bihurtzen zen ardatz, beraz; horixe zen ideia zentrala. . Euskal Herri mailako kooperatiba bat
|
sortu
nahi genuen, ikastola bakoitza ardatz hartuta?.
|
|
2016
|
|
|
Publikoaren tokia oso garrantzitsua zen Larzabalek taldeekiko eta publikoarekiko
|
sortu
nahi zuen komunikazioaren baitan, dinamika azkarra piztu zen, urtetan iraun zuena.
|
|
|
Diskurtso lasaiak, pazientzia ez ziren Larzabalen nortasunean agertzen, ez eta antzerkietan garatu nahi zituen helburuetan. Oso zintzoa eta errespetuzko gizartean astinaldia
|
sortu
nahi zuen, hau ezagutzen dio Lafittek eta ozenki plazaratzen du mezuaren esanahia, besterik erran gabe, baina salatu gabe. Nonbait piztu zuen esperantzari erantzun zuzena ematen baitzuen.
|
|
2021
|
|
|
Al eta ote, baina, ez dira pragmatikoki bateragarriak: " al erabiltzen den testuinguruetan hiztunak entzulearengan erantzun bat
|
sortu
nahi du; ote azaltzen deneko perpausetan, ordea, hiztunak ez du entzulearengandik erantzunik jasotzea espero" (Monforte 2020: 242).
|
|
2023
|
|
|
1398 urtean agertzen hasi ziren, eta Karlos V.ak 1404an onespen berezi bat eman zien, misterioak antolatzeko baimena, 1518an Frantzisko I.ak berretsi zuena. Lehen aldia zen talde osatu batek egitura iraunkorra
|
sortu
nahi zuela. 1541a arte kofradiak xutik iraun zuen, herritarren artean arrakastarekin.
|
|
|
— Familia euskaldunen sareak
|
sortu
nahi ditu. Auzo herri barruko topaketa ez ezik, talde eta ekimen bereko partaide izatea ere ahalbidetuko du programa honek, eta sare moduan antolatzeko era eskainiko du.
|