|
2000
|
|
|
Frantziako kasuan bezala, XIX. mendean bi epealdi zabalez hitz egin daiteke Espainiako kasuan ere: alde batetik, mendearen lehenengo erdialdean hezkuntza sistema nazionala
|
sortzeko
lehenengo ahaleginekin egingo dugu topo; bestalde, bigarren erdialdean hezkuntza sistema nazionala finkatu zen edo finkatuz joango zen. Alde horretatik bi dira ezinbestean aipatu beharreko mugarriak:
|
|
2001
|
|
|
"(...) Mende honetan guztiz garrantzitsua den gertaera bizi izan dugu, alegia euskal munduan lehenengo aldiz idazle kontzientzia duten idazleak sortu direla. Modu argian
|
sortutako
lehenengoak Mirande eta Aresti izan genituen eta hauekin batera Txillardegi. Horiek izan ziren beren burua idazletzat hartu zutenak, luzaroko obra bat egiteko asmoa agertu zutenak.
|
|
2002
|
|
|
Estatu frantsesean Radio Lille Campus izeneko irratia sortu zuten ikasleek 1969an. Hori izan zen
|
sortutako
lehenengo emisora alternatiboa, baina ez bakarra, Estatuaren monopolioaren aurka. 1975ean Radio Active izenekoa sortu zuten Lyon-en, Creys Malville ko zentral nuklearraren aurka.
|
|
|
Dekretu horren ondorioz
|
sortutako
lehenengo emisora Iruñeko Radio Navarra (EAJ) izan zen. Emititzeko baimena 1933ko hasieran lortu zuen arren, horren berri beranduago eman zuten Iruñeko egunkariek; hain zuzen ere, 1932ko abenduan argitaratu zen lehenengo aldiz Radio Navarra izena prentsan (Albillo eta Sánchez Aranda, 1995:
|
|
2003
|
|
|
Aurtengo festa herriko San Benito ikastola laguntzeko izango da. Berrogei urte betetzear, Lazkaokoa da Goierrin
|
sortutako
lehenengo ikastola. Urriaren 5ean egingo den festa honekin, helburu aunitz bateratu nahi ditu ikastolak, besteak beste, ikastolaren mugimendua eta bere proiektuak ezagutaraztea, euskara sustatu eta normalizazioan aurrerapausoak ematea, euskal kulturaren transmisioan laguntzea eta erdal hiztunak euskarara hurbiltzea.
|
|
2004
|
|
|
Hurrengo bateko neure bertsioaren aurretik no eta to, luxuzko oparitxo bat: Caracasko Euskeraren Lagunen Elkartasunak
|
sortutako
lehenengo" Andima Saria" irabazi zuen eta Kardaberaz bazkunak, Tragedia, Drama eta Komeria Shakespearetarren artean" batxilleratoko ikasleentzako liburu egoki" gisa (s.i.c.), 1975ean argitara eman zuen Guillermo Larrañaga Aba azkoitiar jesusen lagunaren" Landare jakintza Botanika" n, Kardaberaz bilduma 8, suge janaz diona:
|
|
|
O rduan ere sortu zen Euskal Dantzarien Biltzarreko idazkaria nintzen. Eta orduan ere eman ziren euskarazko telebista
|
sortzeko
lehenengo pausoak.
|
|
2005
|
|
|
Xabide eta K6 dira nagusietakoak. Xabide
|
sortzen
lehenengoetarikoa izan zen gainera, 1987an jaio zen eta asko handitu da ordutik. Orain, Madrilen bulegoa irekitzeko asmoa dute, Euskal Herriko merkatua txiki geratu baitzaie.
|
|
|
Munduko olatuen bidez energia
|
sortzeko
lehenengo instalazio multiturbina izango du Euskadik
|
|
2006
|
|
|
Merkatu txiki batean gabiltza, duela 25 urte arte euskarazko eta gaztelaniazko liburutan pentsatzen ibili den merkatu batean. Orain dela 30 urte
|
sortutako
lehenengo ikastolen fruituei esker, orain da euskal irakurle finko batzuk ditugun garaia. Hala ere, hizkuntza gehiago dakizkite eta agian anormaltasun horretan sartu gara:
|
|
|
Indigenak administraziotik at jarraitzen zuten. Greziar eta erromatarren ekonomia garatzeko saiakera handiak egin ziren eta burgesia garatu bat
|
sortzeko
lehenengo pausua eman zen.
|
|
|
Bestelako egoera juridikoak egon bazeuden Arabako lurraldean. Gesaltza Añanako foruan(
|
sorturiko
lehenengo hiribildua 1140an, hain zuzen ere) ez da onartzen ez infantzoirik, ez infantzoi horien nekazari dependenterik bertan ezartzerik. Bestelako egoera batean islaturik agertzen dira nobleak Victoriako foruan (1181ekoa) aipatu den bezala; eta, azkenik, ezberdintasunak markatzen dira Berantevillako foruan (1312) eta 1373ko Aiarako foruan.
|
|
|
Ondorioz, Goi Erdi Aroko hazkunde garaian
|
sortutako
lehenengoetako gune bat, gero denboran zehar erabilera jarraitua izan duena, dugu Tobillas. Gunearen bilakaeraren lekuko da, gainera, oso era berezi batean, zeren elizak berak, eraikinak, gunearen historiaren fase guztiak ere erakusten baititu nolabait, ikusi dugun moduan.
|
|
2007
|
|
|
1918an Bizkaiko, Gipuzkoako, Arabako eta Nafarroako diputazioek biltzar bat antolatu zuten Oñatin, euskal kultura oinarri eta helburu harturik; horrekin batera, biltzar hartako emaitzei iraunkortasuna emango zion erakundea eratu zuten, Eusko Ikaskuntza izena hartu zuena. Azkenean, Eusko Ikaskuntza bera izan zen 1919ko urrian, berriro ere Diputazioen bultzadarekin, Euskaltzaindia
|
sortzeko
lehenengo ekintzak burutu zituena.
|
|
2008
|
|
|
Gainerakoak ez ziren berehala sortu. 2001 eta 2002 urtera arte ez ziren agertu lagun sareak
|
sortzeko
lehenengo web guneak, eta ospea 2003an iritsi zitzaien, Friendster.com, Tribe.net, Xing.com, LinkedIn.com eta MySpace.com agertzearekin bat.
|
|
|
2001 eta 2002 urtera arte ez ziren agertu lagun sareak
|
sortzeko
lehenengo web guneak, eta ospea 2003an iritsi zitzaien. www.nosvies.com
|
|
2009
|
|
|
Flash ez
|
sortutako
lehenengo grafikoak.
|
|
|
Xabier Arzalluz buru zuen Euzkadi Buru Batzarreko kide izendatu aurretik, Sabino Arana Fundazioa
|
sortzeko
lehenengo ahalegina egin zuen Gorka Agirrek, baina ez zen ongi atera. Jorge Oteizaren eta Nestor Basterretxearen eskulturak saltzeagatik egin zen ezagun ahalegin hura.
|
|
2010
|
|
|
Sagardo eusko labelduna
|
sortzeko
lehenengo pausoak ematen hasi dira sagardogileak eta Kalitatea Fundazioa; 2011ko uztatik jasotako sagarretatik aterako da euskal kalitateko lehenengo sagardoa.
|
|
|
Lehen aipatu bezala, eta beste kontinenteen antzean, Amerikakoan XX. mendearen bigarren erdiaren hasierara arte ez ziren
|
sortu
lehenengo integrazio ekimenak.Aurrenekoak Latinoamerikako Merkataritza Libreko Elkartea eta Erdialdeko Amerikako Merkatu Bateratua (ALALC16 eta MCCA17 delakoak) izan ziren, eta KaribekoMerkataritza Libreko Eremua eta Andeetako Taldea (CARIFTA18 eta GRAN19deiturikoak) ostean eratu ziren. Lehenengo belaunaldiko integrazio ekimenekCEPAL (Latinoamerikarako eta Kariberako Batzorde Ekonomikoa) izeneko erakundearen sostengua jaso zuten, «barrura begirako garapen eredua» bultzatu nahian.
|
|
|
Aurkitutako aztarnen arabera, garai horretan suaren ondorioz
|
sortutako
lehenengo sukaldaritza teknikak honako hauek dira:
|
|
|
Herriaren eguneroko bizitzako protagonistak oro ezagutzen ditu izen, abizen eta egun eta orduei buruzko zehaztasunik handienarekin. ...menez, nahiz urterik gogorrenetan elizako kanpandorrean ikurrina jarri zutenekoa; erretorea lunbagoak jota ospitalera eraman zutenean berarekin ohe-kide zegoen serora nor zen, nahiz diakono gazte hura sakristian bi umerekin jolasean harrapatu zutenekoa; Urkizuko Ama Birjinaren aldeko baseliza zabaldu zutenean agintariek puta etxe famatu batean festa bukatu zutenekoa edo nortzuk izan ziren ikastola
|
sortzeko
lehenengo urratsak egin zirenean antolatu ziren lehenengo bilera ia klandestinoetan ibili zirenak.
|
|
2011
|
|
|
Beste batzuek, berriz, hamar urte geroago sortu zela esaten dute. Dena dela, Iruñean
|
sortutako
lehenengo peña da. Lehenengoak izan ziren festak alaitzen eta giroa sortzen, geste zenbait peña sortu ziren arte.
|
|
|
Unibertsitateak kontratatutako irakasleek 1982 urtera arte ez zuten hizkuntza soslaiaren gaineko zehaztapenik. Urte horretan Joxe Azurmendik lortu zuen unibertsitateak
|
sortutako
lehenengo irakasle plaza elebiduna Donostiako Filosofia eta Hezkuntza Zientzien Fakultatean. Dirudienez, inor ez zen ohartu Gregorio Monrealek plazaren probisiorako egindako hizkuntz zehaztapenaz eta halaxe, agerian, baina alarderik gabe, lehen irakasle elebiduna sartu zen unibertsitatean.
|
|
|
Idazleek eta itzultzaile euskaldunek 80ko hamarkadan sortu zituzten beraien elkarte profesionalak. Idazleena
|
sortzeko
lehenengo saioa euskararen batasunarekin lotutako Ermuko bileran (1968) izan zen. Jardunaldian idazleek adostutako erabakiagiriaren 2 puntuan zera jaso zen:
|
|
|
Deustuko Unibertsitateko EKM sortu ostean, hamarkada berrian
|
sortutako
lehenengoetariko kultur taldea Nafarroako Unibertsitatearen Donostiako Goi Mailako Ingeniari Eskolakoa izan zen, (gerora bertatik sortu zen Elhuyar taldea). EKTaren izen osoa, EKMrena modura, zen:
|
|
|
. gal (galegoek),. bzh (bretoiek),. cym (galesek). 2009ko urtarrilaren 29an Bilboko Euskaltzaindiaren egoitzan PuntuEus1 elkarteak. eus domeinua
|
sortzearen aldeko
lehenengo urratsak egin zituen, euskarak eta euskal kulturak Interneten eremu propioa eduki zezan. Ikur hori euskara eta euskal kultura sustatzeko tresna izango da, Interneten daukan presentzia nabarmentzeko eta dagokion protagonismoa hartzeko.
|
|
2012
|
|
|
Liburu sailean, euskaraz pentsatu eta
|
sorturiko
lehenengoa eta bakarra hauxe izango dala uste dot: Tontorretik begira.
|
|
|
Bestalde, 1995ean Herri Indigenen Foro Iraunkorra
|
sortzeko
lehenengo bilera egin zen Kopenhagen Laugarren Munduaren partaidetzarekin. Foro Iraunkorraren iradokizuna NBEren sistema indartzeko eta Laugarren Munduaren partaidetza gauzatzeko beste pauso inportante bat izan zen.
|
|
|
1999 hasieran egin ziren erakunde berria
|
sortzeko
lehenengo bilerak. Bilkura haietan elkartu ziren, batetik, Arrasate Komunikabideak (ARKO) elkarteko ordezkariak (Arrasate Press aldizkariaren eta Arrasate Telebistaren (ATB) kudeatzaileak), eta, bestetik, Berrigara astekariko argitaratzaileak, alegia, Jardun Bergarako euskara elkarteko kideak:
|
|
2014
|
|
|
Esan bezala, Ahozko Tradiziozko Corpus bat
|
sortzeko
lehenengo urratsakematen ari gara.
|
|
|
2010az geroztik, Miguel Romea Chicote Verum orkestra zuzendari titularra da. Hauxe da Gaztela Mantxan
|
sortutako
lehenengo orkestra sinfoniko profesionala, denboraldi egonkorra eskaintzen duena. Espainiako musikari belaunaldi berriko gazte talentudunez osatutako orkestra hau benetako erreferentzia bilakatzen ari da, orkestra handirako XIX. eta XX. mendeetako errepertoriaz egindako interpretazioengatik.
|
|
2015
|
|
|
Ez da oso orijinala, noski, baina egia da, bestalde, idazten hasten dena besteen gauzak kopiatuz hasten dela. Arestiren hori jolas bat izan zen, ironiazko ariketa bat, baina beharbada nik euskaraz
|
sortutako
lehenengo gauza, Jon Baltza adiskidearekin erdi bana.
|
|
|
Lilith, gaueko erregina edo gaueko mamua, Jahvek
|
sortutako
lehenengo emakumea izan omen zen, Eba bera baino lehenago lokatzez egina, baina arima gaizkiari atxiki omen zion eta espiritu gaiztoekin elkartuz izaki gaiztoak sortu zituen.
|
|
|
ESN Bilbao Euskadin
|
sortutako
lehenengo ESN sekzioa da. Gazte talde batek osatzen du, 21 eta 25 urte artekoak.
|
|
|
Erran nahi baita urte guziz euskal elkarteko Zuzendaritza Batzordea berritzeko eta erakundearen ibilbidea aztertzeko egiten den bilkura nagusia; eta ondoko afaria eta bala dantzaldia. Ameriketan
|
sortu
lehenengo belaunaldikoak dira Batzordeko buruzagi guziak, Bakersfield en ondarreko urtetan egina baitute belaunaldiordaina. Lehendakari segitzen du Louis Iturririak, baztandarren semea eta euskalduna, eta batzordekide ditu Joey Iturriria (lehendakariorde), Maria Bernal Toretta (idazkari) eta Teresa Antongiovanni (diruzain).
|
|
2016
|
|
|
Horiek horrela, Bilboko Udalak eta Bizkaiko Foru Aldundiak etxeko hondakin txikiak batzeko sistema jarri dute abian. Bizkaiko Hiri Hondakinen Gestiorako II. Plan Integralaren() barruan dago erabaki hau, hain zuzen ere, hondakin gutxiago sortzeko edo ez
|
sortzeko
lehenengo estrategiatzat daukana produktuen erabilgarritasuna luzatzea.
|
|
2017
|
|
|
1915ean Frantziako armada kamuflaje unitatea
|
sortzen
lehenengoa izan zen. Kamuflaje hitza frantsesezko camouflage tik dator.
|
|
2018
|
|
|
Erantzun hauek gatazka nazionaltzat hartu ezin daitezkeen arren, estatuen zentralizazioaren aurrean sortzen diren erantzun tradizionalistak dira. Hala ere, karlismoak euskal nazionalismo burgesa
|
sortzeko
lehenengo oinarriak ezarri zituen (Beltza, 1978).
|
|
|
Beste kasu bat da exchange euroaren eremutik kanpo kokatuta egotea; kasu horretan, nazioarteko transferentzia oso garestia izan daiteke, eta, beraz, baliteke txartelarekin ordaintzea merkeagoa izatea. 7 Paper zorro digitala
|
sortzea
Lehenengo transakzioa egin ondoren, paper zorro birtual bat sor daiteke, kriptomonedaren bilakaera eta ematen duen errentagarritasuna arretaz jarraitzeko. Tresna birtual batzuk doakoak dira, eta historia pertsonalak egiteko aukera ematen dute; adibidez, CryptoCompare.
|
|
|
Enpresarean proiektua
|
sortzeko
lehenengo urratsa 2010ean egin zuen Bai Euskarari Elkarteak. Rober Gutierrezek, Bai Euskarari Elkarteko zuzendariak, azaldu du zer den Enpresarean:
|
|
|
Enpresarean proiektua
|
sortzeko
lehenengo urratsa 2010ean egin zuen Bai Euskarari Elkarteak. Rober Gutierrezek, Bai Euskarari Elkarteko zuzendariak, azaldu du zer den Enpresarean:
|
|
|
Enpresarean proiektua
|
sortzeko
lehenengo urratsa 2010ean egin zuen Bai Euskarari Elkarteak. Rober Gutierrezek, Bai Euskarari Elkarteko zuzendariak, azaldu du zer den Enpresarean:
|
|
2019
|
|
|
Bartzelonatik ekarri zuen talde ideia
|
sortzeko
lehenengo harremanak Benito Lertxundirekin eta Lurdes Iriondorekin egin zituen, Jose Ramon Belokiri azaltzen dionez 1986an Euskadi Irratian egindako elkarrizketan. Hori izan zen gerora Ez Dok Amairu gisa ezagutuko zen mugimendu kulturalaren hazia, zeinak berrikuntza ugari ekarri zituen, bereziki estetikoak.
|
|
|
Historia eta etorri literarioa duen aldaera izanik, zalantza gutxi izan zuten estandarra Toscanako dialektotik hartzeko. Italia bateratu eta herrialde berria
|
sortzeak
lehenengo, eta faxismo garaiak gero, italiera estandarra hedatu zuten (Mioni eta Arnuzzo Lanszweert, 1979). Autore italiar horien proposamenean endodiglosiaren norabidea argia da, dialektoaren elebakartasunetik estandarraren elebakartasunerako joera aipatzen dute, hots, ordezkapena ikusi daiteke.
|
|
2020
|
|
|
Maskarak erabiltzeko arazoak larruazalean 19 kodeko bigarren olatuak ez ditu
|
sortzen
lehenengoan atzemandako larruazal adierazpenak, Espainiako Dermatologia eta Benereologia Akademiako (AEDV) adituek diotenez. Hala ere, beste arazo batzuk ari dira ikusten espezialista horiek beren kontsultetan.
|
|
|
Mugikorrentzat esklusiboki
|
sortutako
lehenengo websaila da IXA, eta osorik formatu bertikalean grabatuta dago. Unai Portilla, Egoitz D. Ibargoitia eta Gorka Alvarez de Arcaya dira websailaren sortzaileak eta zuzendariak.
|
|
2021
|
|
|
Nevadan sortua, aita bankarra eta ama danimarkarra, Janet Inda NABOko lehenengo emazte lehendakaria izan zen, eta federazioaren historian lau kargu nagusiak ukan dituen pertsona bakarra, erran nahi baita idazkari, diruzain, lehendakariorde eta lehendakari. NABOren hastapenean, 1973, elkartea
|
sortzeko
lehenengo urratsak eman zituenetarik, mementu hartan bakotxa bere aldetik ari ziren euskal etxeak bildurik, Euskal Herrian zazpi probintzietarik jinak ziren euskaldunen biltzaile eta aitzindari, beraz, Euskal HerBIZIEMANKORRA 2021 Argazkian, Janet (Carrica) Inda NABOren ohoretik handiena saria eskuetan, zinez hunkiturik, joan den ebiakoitzean, bere ezkerrean NABOko lehendakari Philippe Acheritoga...
|
|
2022
|
|
|
French Touch hazi enpresarena da erruleta horietako bat, berdea, horia eta gorria: «Ofizialki
|
sortutako
lehenengo hazi bankuetariko bat gara; oraindik Frantzian legezkoa ez zenean sortu genuen enpresa», aurkeztu du Frantziako etxea Sebastian Lirak.
|
|
2023
|
|
|
handik irtendako aurpegi biko guztiak eredu berberekoak direnez, estandarizatuak alegia, ekoizpen gune espezializatu batez ari gara. Hominidoek
|
sortutako
lehenengo makina erremintako lantegiaz.
|
|
|
Marina Garcésen Filosofia amaitu gabea (Jakin, 2022) itzuli du. Hauxe du berak
|
sorturiko
lehenengo liburua
|