2000
|
|
Itxura denez, irakurleok ez dugu fikziozko errealismoaren inguruan eraikitako mundua zientzia fikziozko mundua baino errazago irudikatzeko ahalmenik. Izan ere, biak
|
sortzeko
eleberritik kanpoko gure ezagutzatik hartzen ditugu erreferentziak. Baina, batzuetan fikzio horri egiantzekotasuna erantsi nahiz errealitateko munduko elementuei erreferentzia zuzena egiten zaie.
|
2005
|
|
Miguel de Cervantes Saavedrak
|
sortutako
eleberri ospetsuaren laugarren mendeurrena dela-eta plazaratu du Euskalerriko Adikideen Elkarteak Patxi Ezkiagak paratutako Don Kijote Mantxako antologia, bere garaian Pedro Maria Berrondok euskaratutako bertsioa abiapuntu harturik. Izan ere, Pedro Maria Berrondo oiartzuarra dugu gaur arte Cervantesen Don Quijote de la Mancha oso osorik euskarara itzuli duen bakarra.
|
|
Horrek izugarri pobretzen du emakumezkoen literaturaren irudia. Emakume literatura existitzen den ala ez eztabaidatzean guztiek galdetzen diote beren buruari ea emakumezkoek
|
sortutako
eleberriak desberdinak diren ala ez. Eta literatura ez da eleberrigintza bakarrik.
|
|
Itxura denez, irakurleok ez dugu fikziozko errealismoaren inguruan eraikitako mundua zientzia fikziozko mundua baino errazago irudikatzeko ahalmenik. Izan ere, biak
|
sortzeko
eleberritik kanpoko gure ezagutzatik hartzen ditugu erreferentziak. Baina, batzuetan fikzio horri egiantzekotasuna erantsi nahiz errealitateko munduko elementuei erreferentzia zuzena egiten zaie..." 20
|
2008
|
|
Gaiaren inguruan
|
sortu
eleberri eta erromantzeak izan ziren Urrezko Aroko teatroaren iturburu. Hala Lope de Vegak La> Mocedad> de> Roldán, Las> mocedades> rdo> eta beste hamaika antzeztarazi zituen gaiaren inguruan, Calderón de la Barca k La> puente> > Mantible, Francisco Bances Candamo k Orlando> furioso, > Lope de Llano k Bernardo> del> Carpio> en> Francia, Cubilo de Aragón delakoak 1654ean El> Conde> > Saldaña> izenaz, Bernardo de Valbuenak 1674ean Bernardo> o> > de> Roncesvalles, > antzerkigile anonimo batek La> Batalla> de> Roncesvalles, eta beste asko burutu zituzten eta jokarazi.
|
2019
|
|
haurren bidez jasotako testigantzak, deserriaren sentimendua, kontzientzia pizteak, ideologia ezberdinetako pertsonaiak (makiak, sozialistak, nazionalistak eta abar), eta emakumeek gerran izandako askotariko rolak agertzen dira erregistro, narratzaile eta genero literario ezberdinak uztartzen dituzten eleberriotan. Ezaugarri horiek are bereziago bilakatzen dira, kontuan harturik helduentzat
|
sortutako
eleberrietan baino lehenago agertzen direla.
|
|
Zentzu horretan, Saizarbitoriak proposatutako hiriak begirada berri batez irudikatzen dira, espazionatural eta ezagun gisa aurkezten baitzaizkio irakurleari, eta ez aurretik literaturan nagusi zen jarreraarrotzez edo mesfidantzaz. Gainera, espazio berri horrek ez du gatazkarik
|
sortzen
eleberrian. Eraberean, irudikapenek ez dute bat egiten nazioarteko literatura nagusietan gailendu diren hiri etametropoli handien ezaugarriekin, baina ez dio erantzuten ere nazio txiki baten literaturi suposatu zaiongutxiagotasun traumari.
|