|
2008
|
|
|
Haurretako nire esperientzia hondartzako zulo horretan, zuek ere oso antzeko uneak biziko zenituzten? nire ezerez txikitik ihes egiteko, salbamen desioz
|
sartzen
nintzen ortziko ezerez handira ihes egiteko bidaia batena zen. Haurraren deserosotasun edo larritasun horretan guk gizaki guztiok definitzen [ditugun] eta nolabait filosofia, erlijioa eta arte diren salbamen izpiritualeko hiru bide hauetako batera hurbiltzen gaituen existentziaren sentimen tragikoa esnatzen da jada.
|
|
|
Bestalde, zalantza mantenduko litzateke aurreikuspen honek bere baitan Espainian
|
sartzeko
aukera barne hartzen duen ala ez, 1992ko Tratatu Orokorrean gai honi erreferentziarik ez baitzaio egiten. 1961eko Nota Elkartrukean hori hiru hilabetez gorako egonaldietarako bisatua lortzera baldintzatuta geratu zen.
|
|
|
Zentzu horretan komeni da argitzea Vienako Hitzarmenaren 13 artikuluak jasotzen duenari begira, Nota Elkartrukea Estatuen borondatea plazaratzeko instrumentu juridikotzat jotzen dela eta, ondorioz, tratatuen oinordetza terminoetan hitz egitea onargarri bihurtzen dela. Instrumentu horretan jasotakoak eta lan honetan egitateetan islatuta geratu denak ez bide diote uzten zirrikitu handirik Uruguaiko herritar bati bisaturik gabe Espainian
|
sartzeko
momentuan; izan ere, bertan jasotzen den moduan, bakarrik laurogeita hamar egunetik beherako sarreretan edota langileria diplomatikoaren kasuetan baimen hau ez da galdatuko. Horri atzerritartasun legeriari blokean egindako igorpena gehitzen badiogu, horrek ondorioztatzera garamatza ezen, nahi bai, baina zaila dela bi instrumentu horien arteko interpretazio bateragarria topatzea eta, beraz, arlo honi dagokionez, 1870eko Tratatuaren 8 artikulua litzatekeela aplikatu bateraezintasun horiek direla eta.
|
|
|
Adibide hauek ikusita, beharrezkoa dugu gogoeta egitea Uruguaiko herritarrekiko dagoen diferentziaren norainokotasunaz. Izan ere, gure kasu honetan honelako aurreikuspena
|
sartzeko
aukera egon bazen ere, ez zen horrela gertatu, eta horren arrazoiak eta ondorioak interpretazioa egiteko orduan hartu behar dira kontuan.
|
|
|
1961eko Nota Elkartrukean hori hiru hilabetez gorako egonaldietarako bisatua lortzera baldintzatuta geratu zen. Hala ere, muga horretatik beherako sarreretan Uruguaiko herritarrentzat horrelakorik eskatzen ez denez, Espainian
|
sartzeko
arazorik ez lukete gerora begira beren egonaldiaren luzapena 1992ko Tratatu Orokorrean oinarrituz gero, bertan jasotako eskubideen egikaritza galarazterik ez legokeelako. Edonola ere, 4/ 200 Lege Organikoaren 25.1 eta 32.1 artikuluen14 eta 2393/ 2004 Erret dekretuaren 6.2 e) artikuluaren15 aplikazio bateratuak duda honi erantzun irmoago bat aurkituko lioke; izan ere, atzerriko edozein herritar 32 artikuluan aipatutako eskubideak aurrezagutuak izateko baldintzak betetzeko egoeran egongo balitz, ez litzaioke inolako bisaturik eskatuko, lan eta erresidentziarako eskubideak espainiarrekin maila berean egikaritzeko eskubidea bailuke.
|
|
|
Aurretiazko gogoetok alde batera utzita eta arazoaren hondora
|
sartuta
, lehenengo momentutik garbi geratzen da Auzitegi Gorenak gaian sartzeko orduan jarraitzen duen interpretazio irizpidea ez dela batere zuzena.
|
|
|
Aurretiazko gogoetok alde batera utzita eta arazoaren hondora sartuta, lehenengo momentutik garbi geratzen da Auzitegi Gorenak gaian
|
sartzeko
orduan jarraitzen duen interpretazio irizpidea ez dela batere zuzena.
|
|
|
Hartara bildu zituen Erdi Aroko agirietan topatu ahal izan zituen izen guzti guztiak, mitologian eta literaturan inoiz agertutako izen oro eta, zelan ez, Herrian zehar izan diren eta diren Andra Mari guztien izenak. Azken kasu horretan herri askoren izenak
|
sartu
zituen Satrustegik, Andra Mari famaturik edo bat ere ez zuten herriak izanik ere (ezagun da Ainhoa herriak ez duela izan izen bereko Andra Maririk, bai ostera herri gaineko muino batean dagoen Arantzazu izeneko ermitak, baina Satrustegik ez zuen arazorik izan Ainhoa proposatzeko eta izenak izugarrizko hedapena izan du harrezkero). Esan bezala, Satrustegiren lanak irauli egin zuen euskal izendegia eta handik geroko euskal izengintza osoa.
|
|
|
Esanahi bat ulertu behar dugunean adierazle kate batean
|
sartzen
gara: adierazle batek aurreko adierazlearen esanahia argitzen digu, amaigabeko kate batean.
|
|
|
Adibidez: lapurreta txikiak, merkatariak bezeroaren onerako egiten dituen hanka
|
sartzeak
, enplegatuek elkarri zuritzen dizkioten ordu galduak... horrelako ekintzek ez dute diskurtso bat osatzen, ez dira ageriko erresistentzia ideologizatu eta gogoetatsu baten emaitzak: ez dira, esaterako, bizitzaren merkatu bihurtzearen aurkako ideologia baten erresistentzia zantzuak, baina merkatu harremanei garapen erosoa eragozten diete.
|
|
|
Ezin ahaztu ikerketa haietan Mauss (1960), Evans Pritchard (1971) edo Lévi Strauss (1964). Lan horiek izendatze praktiken eta pertsonaren talde barneko estatusaren arteko loturak aski ikertu dituzte; batez ere, izendatzearen eta pasaera erritualen artekoak (jaiotzak, helduarora pasatzeko erritualek, talde bereizi batera
|
sartzeko
errituek, ezkontzek, heriotzak berak ere, guztiek dute bataio bereizgarri bat lagun). Bestalde, izendatzea eta izendatzen duen subjektua botere harremanen eta jendarteko hierarkien erakusle dira:
|
|
|
Gainera, Sevillako Isidororen 1472ko maparen erreprodukzioa ironiaz betea da: A. Arkotxak erakutsi nahi digu marrazki hori bera delako testu bat dela, erran nahi teologiko bat daramana («oriens», paradisuko norabidea, eguzkia nehoiz
|
sartzen
ez denarena, gainean ezarria da); horrela, mapa hori hipertestu bibliko bat bezala agerrazaziz eta hipotestu ludiko gisa baliatuz, A. Arkotxak azken finean beraren lanari buruz itzultzen dio ironia: beraren paradisuaren keta, Septentrio keta, ez ote da beti hitz jokoan beti eta beti preso egoteko arriskuan?
|
|
|
Jakiteko ea diamantea egiazkoa den, hartzen da orratz harria, hau baita orratza bereganatzen duen marinelen harria. Diamantea orratz harriaren gainean aski zaio
|
sartzea
eta orratzaren presentatzea. Diamantea egiazkoa eta birtuteduna baldin bada, orratz harriak ez du orratza bereganatuko.
|
|
|
Los 40 Principales eko atarian entzulea Hego Amerikako 40 Principales kateetan
|
sar
daiteke. Kasu honetan, teknologiak gizabanakoaren begien aurrean jartzen du jakin mina edo beharra asetzeko aukera.
|
|
|
Internet bidezko irratietako orrialdeak oso intuitiboak dira erabiltzailearen kontsumoa errazteko. Kasu honetan, erabiltzailea urdinez agertzen diren mezu guztietan
|
sar
daiteke.
|
|
|
Sarrera. Banaketatik
|
sartzera
|
|
|
Pasarteak dioskunez, beraz, laster izateko ziren hamar urte gure protagonista harea politikoan burrukatzen zela, hau da, 1878an edo hasiko zen. Dirudienez, bada, Donibane Lohizunera itzuli eta luze barik
|
sartu
zen xuri gorrien arteko deman.
|
|
|
Dagoenekoz 1890 urtean
|
sartuta
gaudelarik, urtarrilaren 31ko zenbakiak19 Paueko prefekturako ebazpen baten kopia dakar, Albert Goienetxeren suspentsioa adieraziz. Ebazpen horren sarrerako azalpen laburrak dioenez, Donibane Lohizuneko auzapezak uko egin zion Baionako suprefetak eskatutako argibideak emateari administrazio egintza baten gainean, eta,, auzapez horrek parte hartu zuen era desegokian burututako deliberazio batean, zeinaren bidez Donibaneko udal kontseiluak aginte prefekturaleko erabaki baten kontra protestatu baitzuen, udalerrian eskola publiko bat eraikitzeko.
|
|
|
Hitz horrek hainitz erran nahi du. Hortan
|
sartzen
dire: Erlisionea, familia, sor etchea, hilen orhoitzapena, bai eta bizien artean toki bereko, eta are gehiago odol bereko jendakien elgarrekilako atchikimendua; hitz batez, gizonaren bihotza lur hunen gainean bizi huntako eta bertzeko esteka dezaketen lokharri guziak.
|
|
|
Segurki zirelakoan herriko etchean
|
sarthu
.
|
|
|
Goienetxeren arrastoaren atzetik Eskualduna astekarian egin bilaketan, 1898 urteari dagokionez, martxoaren 25eko zenbakian aurkitu dugu lehen aipamena80 Donibane Lohizuneko kronikak dioenez, Pauen izandako Pirinio Apaletako Laborarien Sindikatuaren azken bilkuran Goienetxe alkatearen oso eskutitz interesgarria irakurri zen, ganaduaren inportazioaren gainean. Hendaiako aduanatik
|
sartzen
ziren mota guztietako abelburuen urtekako kopuruak zehaztu eta gero, eta hori dela-eta ganadu frantsesaren prezioa amilduta zegoela azalduta, ganaduen inportaziorako tarifa babesgarriren bat ezartzea gomendatzen zuen. Antza, onartu egin zen proposamen hori, eta, beraz, diputatuengana bideratu.
|
|
|
Gorago aipatu dugunez96, astekari baionarraren esanean 1899ko uztailean plazaratu zen azkenean La Tradition au Pays Basque liburua, 1897ko biltzarreko hitzaldiak batzen zituena. Hala ere, hurrengo asteko zenbakia kexu agertzen zen97, Donibanen arrakasta gehien eduki zuten hitzaldietariko bi ez baitziren liburuan
|
sartu
, alegia, Dibildots apaizaren L. Ame basque eta Pavia jaunaren Marins basques. Bestalde, zenbaki berean irakur daiteke elizan hiru ezkila berri bataiatu direla, hain zuzen Madeleine, Louise eta Vicenta izenekoak, donibandarren eskuzabaltasunaz lortuak.
|
|
|
Batetik, 1885ean, Errepublikaren izurriteak Semperen buruilaren 27an Donibaneko Goyeneche Dotorak eginikako predikua dugu, Baionako Lasserre argitaletxeak plazaratutako orrialde bateko idazkia. Badirudi aurreneko idazlan labur hori Goienetxeren karrera politikoaren hasierako aldiari dagokiola, gorago argitu denez108 Moldiztegian
|
sartu
baldin bazuten, pentsatzekoa da prediku horrek jendearen arreta erakarri zuela, xuri gorrien arteko giro liskartsu hartan.
|
|
|
Hekien izpirituan
|
sar
arazi zoin nesesario den guzientzat elgar aditzea! Deus ez da hobeagorik batasun bat laborarien artean onesteko kompainia hau bezalako bat edo syndicat agricole deitzen diren konfardia hetarik herri guzietan izaitea bezala.
|
|
|
Gazetetan emaiten da, bertze lagun batzuk, esku azpiz, erosten dituzte merke eta beharra heldu denean khario saltzen. Bainan laborariak ongi nekhatu ondoan emaiten du kasik urririk, bere buruan ezin
|
sar
araziz, horren guti ogi delarik, nola horren guti egin dezaken. Ez ditu ezagutzen, urrun baitire, haren gostuz, nekherik gabe aberasten direnak.
|
|
|
3 Adibidez, Carson et al. (1999) obran azaldu dutenez, modan jartzen den ideia edo teknika bat
|
sartzen
denetik ahazten den arte pasatzen den denborak behera egin du: 50 hamarkadako batez bestekoa 14,8 urtekoa zen; 80ko hamarkadakoa 7,5 urtekoa; eta 90eko hamarkadakoa 6 urtekoa.
|
|
|
mundu osoan gero eta gehiago dira erabateko kalitate kudeaketa saritzen duten sistemak, autoebaluazioaren sari entzutetsuenek sustatutako ereduetara behin eta berriz jotzen da, kalitate kudeaketan formatzeko eskaria ez da eten eta aholkulari eta autoreek metodologia eta ideia ugari asmatzen dituzte. Dena den, modei jarraitzeko joera duten zenbait kolektibotan (Administrazio Publikoko zuzendaritza eta erabaki organoetan, adibidez) kontzeptu berriak ari dira
|
sartzen
(Sei Sigma bera, esaterako) eta erabateko kalitate kudeaketari ospea kendu diote. Berrikuntza horietako asko, ordea, aipatu kontzeptuaren luzapenak dira, desberdin paketatu eta etiketatuta.
|
|
|
18 Eraso honetaz baliatuta, batailoi errepublikazale bat Legution
|
sartzen
saiatu zen, laguntza tropak izango balira moduan. Amarruak, ordea, ez zuen bukaera onik izan, defendatzaileak iruzurraz konturatu eta gogor erasotu zituztelako.
|
|
|
Ciutat en ustez, erreserba falta izan zen porrotaren arrazoietako bat, baina, haren esanetan, erreserba horiek egon bazeuden, Santanderreko mugan zeuden Asturiaseko tropak, euskal lurraldean
|
sartzeko
Agirrek eman ez zuen baimenaren zain (Ciutat, 1978: 46), Ipar Armadako hiru eskualdeen (Asturias, Santander, Euskadi) arteko koordinazio falta eta mesfidantza erakutsiz.
|
|
|
Errepublikazaleei dagokienez, Garellanoko militarrak Tantaibakarreko maldetan jarri ziren, asalto guardiak Otxandioko kanposantu inguruan eta miliziano ezkertiarrak Motxotegiko gainean; abertzaleek, bitartean, Gorbeiako gailurra hartu zuten. Frankistak, aldiz, 24an bertan
|
sartu
ziren berriro Legution eta hurrengo asteetan pixkanaka pixkanaka indartu zuten goarnizioa 600 lagun inguru eduki arte4 Borrokak hasi zirenean Ricardo Iglesias teniente koronela zen frankisten burua. Errepublikazaleen iritziz ez zen matxinatuen oso aldekoa, baina gero erakutsi zuenez, profesional trebea zen.
|
|
|
Errepublikazaleen erasoek, ordea, ez zuten koordinaziorik eta batailoi edota konpainiaburuen kemenaren eta ausardiaren ondorio ziren, baina eraginkortasun mugatukoak. Dena den, egoera kritikoa zen defendatzaileentzat, baina, egun berean, Alonso Vega-ren zutabeak euskal indarrek Legutioren inguruan osatutako hesia apurtu zuen18 Tropa nazionalak Urbinatik etorri ziren eta Betxina hartu ondoren, Antelarra Txabolapekoko pinudian
|
sartu
eta bertan zeuden gudarien artean sarraski handia egin zuten19 Era horretan, Gasteizko bidea libre geratu zen eta bertatik heldu ziren Legutioko defendatzaileek hain beharrezko zituzten munizio eta bestelako laguntzak. Herriaren defentsa indartuta geratu zen egunaren akaburako.
|
|
|
1 Etxebizitza behar eta eskariaren gaineko azken inkestaren arabera, 2007an lehen etxebizitzaren beharra dutenen artean% 32k onartzen du alokairuaren aukera etxebizitzaren merkatuan
|
sartzeko
(% 24ri berdin zaio alokairua edo jabetza, eta% 8k alokairua nahi du). Eustat (zenbait urte):
|
|
|
Horrez gain, hiriaren antolamendua diziplinarteko gaia da eta konplexua inondik inora. Diziplina asko
|
sartzen
dira jokoan eta kontuan hartu beharreko problematika ugari.
|
|
|
6 Esaterako, industriaguneen eraberritzeak libratutako lurren berrerabilera
|
sartzen
da hemen.
|
|
|
EAEn aplikaturiko etxebizitza politikan ingurumenaren esparrua era mailakatuan
|
sartzen
joan da. Hala, etxebizitza planean ingurumen eta jasangarritasunaren gainean lantzen ziren zenbait gai.
|
|
|
Lan honetako helburu nagusia herri jakin bietako hizkeraren azterketa soziolinguistiko zehatza egitea izan da, aldaera estandarraren eta dialektoen arteko bateratze joerak zenbaterainokoak diren lantzea da helburua, une bereko eta herri bereko bi belaunaldiren arteko aldea da aztertuko dena. Estandarra oraintsu
|
sartzeak
eta euskalkiak oraindik irauteak euren arteko berdinketa, intentsitatea edo bizitasuna eta indarra neurtzeko aukera ematen digu.
|
|
|
Hizkuntza estandarraren eta hizkeren (edo euskalkien) artean dauden berdintzeedo nibelazio joerak aztertzea beharrezkoa zaigu herri horretako euskararen egoera eta etorkizuna zein den jakin nahi badugu. Batu edo estandarraren ezaugarriak hasi diren
|
sartzen
edo gure gurasoen berbeta magalean biltzen dugun.
|
|
|
Gazteak, aldiz, tximista hitza eta beste moduren batera esaten ote duen galdetzean oinestu hitza esan du. Termino horrek duen bilakabidea azaltzen du zalantzarik gabe, estandarra
|
sartzen
ari dela, ondare zaharreko hitza alboratuz. –Cuchara?
|
|
|
Helduak urten dau vs gazteak urten da/ dau. Zalantzarik gabe, azken hori estandarraren eraginez
|
sartu
da hizkera honetan.
|
|
|
Euskal Herrian, (euskara gaztelania) elebitasunaz gain, bestelako egoera linguistikoak ere baditugu. Alde batetik, diaglosia, zeinen bidez «aldaera estandarreko ezaugarriak
|
sartuz
eta gailenduz doazen aldaera dialektal desberdinen barnean» (Aurrekoetxea, 2008: 20); bestetik, diglosia.
|
|
|
Kualifikatutako lanpostu bat lortzea oso zaila dute legearengatik, titulazioa homologatzeko beharrarengatik eta baita profesionalki birziklatzeko beharrarengatik ere. Zentzu horretan, duten ikasketa maila edozein dela ere, halako edo bestelako kualifikazio profesionala izan, lan merkatuan
|
sartzeko
zailtasun ugari izango dituzte (Ekialdeko europarrek nahiz eta ikasketa maila altua izan, erdia langabezian dago), eta aurkituko duten jarduera profesionalen multzoa oso txikia izango da. Betetzen zailak diren lanbideen katalogo bati lotuta lan egitera behartuta daude.
|
|
|
Magrebeko emakumeek, beren kultura dela-eta, ez dute aldarrikatzen kanpoan lan egitea, betebehartzat jotzen dutelako eta ez eskubide edota desiotzat (Gregorio, 1997; Gregorio eta Ramirez, 2000). Emakume horientzat, herrialde berrian helburuak eta balioak parekatzen dira, hau da, bizitza hobetu nahi dute, eta horretarako lan produktiboaren munduan
|
sartu
behar direla badakite, baina rolen aldaketa eta etxetik kanpo lan egitea, ez dago ongi ikusia jatorrizko lurraldean. Horrek esplika dezake lan rola aldatzearen eta somatizazioaren arteko erlazioa.
|
|
2009
|
|
|
Testu guztiak paperean daude, Argia asterokoa izan ezik; azken hori eskaneatuta dago eta, beraz, irudi moduan ikus daiteke (baita inprimatu ere). Testu horietatik Zenbakiztija lenengo ma, ea bakarrik
|
sartuta
dago XX. mendeko euskararen corpus estatistikoan.
|
|
|
Aditz fraseologikoen artean
|
sar
genitzake Euskaltermen zutabean ordainik gabe utzi ditugun sei aditzak: ainbat izan, egon, izan, (zenbaki bati) jaaitu?, neurriko izan eta (zabalgune) aren tentea izan.
|
|
|
Ehunekoetan markarik gabeak
|
sartu
ditugu; horiek euskararen hiztegitik ateratako hitzak dira eta hemen termino bihurtu dira.
|
|
|
Neurri Sistemetan nazioarteko neurriak aipatzen zituzten, parentesien artean askotan, baina euskarazko sistema osoa sortu zuten. Aditzetan ere ez zuten mailegu bat ere
|
sartu
. Hitz berriak sortzerakoan, autoreek bi jokabide erakutsi zituzten, bata euskarak eskaintzen dituen baliabideak erabiltzea, eta bestea hitz berriak nola edo hala sortzea.
|
|
|
Aukeratu ditugun bederatzi testuetatik zortzi Espainiako militar batzuen 1936ko matxinadaren aurrekoak dira, 1913 eta 1933 urteen artekoak. Azken testua euskara batua sortu ondoren idatzi zen, 1971n, Caracasen, baina aurrekoen jokaera bera du; horregatik
|
sartu
dugu azterketa honetan.
|
|
|
M usi ka l ez
|
sartzen
zen
|
|
|
Pos4 estrategia: Jarrerari buruzko informazioa galtzea (aditza isildu delako edo aditz neutro bat
|
sartu
delako). Adb.:
|
|
|
Paziftkoan
|
sartu
da (39)
|
|
|
Haretan barrena
|
sartzen
|
|
|
gabe
|
sartzen
bait dira
|
|
|
abiatu, aideratu, ailegatu, aldendu, altzatu, atera, aurrera egin, buelta eman, bueltatu, ekarri, eraman, erori, etorri, geldierazi, geratu, gidatu, heldu, hurbildu, hurrindu, igon, inguratu, irten, itzuli, jarraitu, jarri, jeiki, pasatu,
|
sartu
, segitu (29)
|
|
|
«Orain dela gutxi sindikatuen proposamenak jaso genituen, baina hemengo langileek argi dute nahiago dutela langile ordezkari propioak izatea. Sindikatuak
|
sartuz gero
, langileen interesak defendatu baino, sigla batzuen interesa defendatzeko arriskua ikusten du jendeak. Era berean, kanpora begira, identifikazio zehatz batek ez liguke nire ustez onurarik ekarriko, zeren orain arte lortu dugun sinesgarritasuna, horrelako xehetasun batek zapuztuko luke»16.
|
|
|
Izan ere, 2007an kategoria beretan ari ziren langileek ETBn zuten hileroko soldataren estimazioa24 honakoa litzateke: 35 kategorian25
|
sartzen
diren langileen ordainsari gordina hilean 2.205,92 eurokoa eta 36 kategoriako26 beharginena 1.958,04 eurokoa.
|
|
|
24 ETBko 2003/ 2005 urteetarako Hitzarmen Kolektiboko 115 orrialdeko tauletan agertzen diren kopuruei% 3,8ko igoera egin zaie, 2007 urtera egokitzeko. Soldata hori oinarrizkoa da, ez dira pizgarriak
|
sartzen
.
|
|
|
Goienako gerenteak duen esperientziaren arabera, jendeak euskarazko hedabide pribatu hauetan ez du bere burua epe luzerako ikusten. «Sumatzen dut gurea bezalako hedabide batean jende asko
|
sartzen
dela ikasteko asmoz, ondoren beste toki batera jauzi egiteko, non baldintza eta soldatak hobeak diren. Hala ere, Arrasaten bizi bazara, zein aukera duzu komunikabideen arloan lan egiteko?
|
|
|
Hizkuntza Politikarako Sailburuordetzak 2007an lagundu zituen 5 irratietatik (Arrate Irratia, Xorroxin Irratia, Bizkaia Irratia, Herri Irratia eta Segura Irratia) 2 baino ez dira datu bilketan
|
sartu
, ezta lizentziarik gabe ari direnak ere. Telebistei dagokienez, 2007an Eusko Jaurlaritzaren diru-laguntza jaso zuten euskarazko telebista guztiak sartu dira datu bilduman:
|
|
|
Hizkuntza Politikarako Sailburuordetzak 2007an lagundu zituen 5 irratietatik (Arrate Irratia, Xorroxin Irratia, Bizkaia Irratia, Herri Irratia eta Segura Irratia) 2 baino ez dira datu bilketan sartu, ezta lizentziarik gabe ari direnak ere. Telebistei dagokienez, 2007an Eusko Jaurlaritzaren diru-laguntza jaso zuten euskarazko telebista guztiak
|
sartu
dira datu bilduman: Zarautz eta Kito Telebista, Oizmendi Telebista, Goiena Telebista, Goierri Telebista, 28 kanala, Ttipi ttapa Telebista eta Xaloa Telebista, alegia.
|
|
|
Buenos Airesen zein Montevideon, aita betarramisten bi ikastetxe hauen hasierako ikasle zerrendek euskal erroko mutil anitzen presentzia erakusten dute; baina horrek ez zuen esan nahi euskaldunek bakarrik
|
sartzeko
eskubidea zutenik. Azken finean, fundazio hauen atzean zegoena ez zen euskal elkarte bat, Eliza baizik.
|
|
|
Ordurako euskal instituzio bakarrari (Laurak Bat euskal etxeari) beste bi erantsi zitzaizkion urte berean: Centre Basque Français batetik, Iparraldeko euskal herritarrek LaurakBat era
|
sartzeko
zituzten oztopoak ezin gainditzean; eta Centro Navarro, euskaltasunaren definiziotik at kokatzen ziren nafarrentzat. Horrekin batera, Argentinako euskal erakundeek porrota erakutsia zuten beren helburuetako batean, elkarri babesteko eta elkarri laguntzeko alegia.
|
|
|
Beraiek ez ziren lehenengoak ezta bakarrak izan, baina bai ugarienak (Luzuriaga eta Alvarez, 2001; Mörner, 1996; Azcona, 1992; Irigoyen, 1999; Arin, 2000; Irigoyen, 2003b). Adibide gisa, urte bitartean tasajoaren3 industrian
|
sartzea
lortu zutenez gero, hurrengo hamarkadatik aurrera, iraultza ekoizlean zeresan handia izan zuten (Luzuriaga eta Alvarez, 2001). 1830 urtetik aurrera, euskaldunen bigarren belaunaldiek4 izen ona eta diru asko egitea lortu zuten.
|
|
|
Bi hauekin batera beste eraldaketa bat egitea erabaki zuten, zein, nire iritziz, Euskarokoen jarrera ikusita nahiko deigarria baita.
|
Sartutako
berrikuntza euskaldunen ondorengoak ziren uruguaitarrekin zegoen erlazionatuta, nahiz eta beraien gurasoak Euskaroko bazkide ez izan, bertan parte hartzeko aukera eman baitzieten. Azkenik, birmoldaketa honek beste eraldaketa bat ekarri zuen:
|
|
|
Baina dena ez zen hasiera batean izan dirudien bezain polita; Iparraldekoek uste baitzuten Hegoaldekoek ez zituztela anaiatzat hartzen. Ondorioz, euskal etxera
|
sartzeko
beren mesfidantza azaleratu zuten berau sortu bezain laster. Baina Iparraldeko euskaldunak bertaratzeko izugarrizko lana egin zuen Juan Mendibeherenek.
|
|
|
– 1914ko ekainaren 29a baino beranduago
|
sartutako
euskaldunen ondorengoak harpidedunak soilik izan daitezke.
|
|
|
Irtenbide gisa hauxe erabaki zuten; lurralde hura ez zela ez Brasilentzat ezta Argentinarentzat ere geldituko; horren ordez, independentzia ematea erabaki zuten. Ez dugu ahaztu behar Uruguai hogei urte iraun zuen independentzia gerra batean
|
sarturik
ibili zela. Horrek lurraldea txikituta eta birrinduta utzi zuen, bere baitan ehun mila biztanle soilik zituelarik.
|
|
|
NEB mota ezberdinen artetik, EAEn Parke Naturala figura nagusitzat adostu da, erabat egokia dela uste baita planteatu diren helburuak betetzeko asmoz. ELPE indarrean
|
sartu
orduko izendatutako parkeak Urkiolakoa (275/ 1989 Dekretua) eta aipatutako Valderejokoa (4/ 1992 Dekretua) ziren soilik; Urdaibai salbu, zeina 1984an UNESCOk Biosfera Erreserba izendatu zuen eta 1989tik lege espezifiko propioa duen (5/ 1989 Legea). Aitzitik, Naturaren Kontserbazio Legearen (16/ 1994 Legea) aldarrikapenak, ELPEk proposatutakoa, Parke Naturalen izendapen prozesua bizkortu zuen.
|
|
|
Finantza atalean, programa indarrean dagoen denboraldirako aurrekontu artezbideak adierazten dira, zeina aurrerapausotzat har daitekeen ELPErekin alderatuz gero. Gainera, aintzat hartu behar da finantza programak EAEko landa eremuetan egingo diren jarduera guztiak bereganatzen dituela, baita Programa Operatiboan
|
sartzen
diren Helburu 5b eremuetakoak eta LEADER ekimenari dagozkionak ere (biak ELGJPren landa garapen esparruan barne hartuta).
|
|
|
Halaber, ingurumen neurrioi beste neurri multzoa gehitu ahal zaio, inguruarekin duten harreman zuzena dela-eta ingurumen esparrua osatuko luketenak17 (2 taula). Baso azpisektorera zuzendutako neurriez gain, talde horretan gutxietsitako eremuetara zuzendutako kalte ordain konpentsatzaileak eta nekazaritzarako ur baliabideen kudeaketa
|
sartuko
lirateke, biak nekazaritza sektoreko esparruan. Azken neurri horien helburuen artean, esaterako, lehen kasuan nekazaritza sistema iraunkorren sustapena dugu eta bigarrenean sail ureztatuen ingurumen eraginaren gutxitzea legoke.
|
|
|
NPBren azken erreformak (2005) ere zentzu horretan egin du bidea. Diru-laguntzen «disoziazioa» indarrean
|
sartu
da (diru-laguntzak produkziotik bereiziz), inguruarekiko adeitasunezkoa eta trinkoa ez den nekazaritza baten aldeko keinua dena. Horrez gain, diru-laguntzak irizpide ez produktiboek baldintzatuta daude, hala nola ingurumen baldintzek, elikadura kalitateak eta animalia osasungarritasunak.
|
|
|
– Sinboloak beren izenen bitartez
|
sartzen
dira diskurtsoan, nahiz eta batzuetan izenen ordez letraz letra irakurri.
|
|
|
Arnasketa ariketak eta bihotz tasa erregistratzen zitzaien bitartean, aktibazio maila identifikatzen lagundu zuen biofeedback tresna erabili zen, honetaz baliatuz arnasketa teknika pertsonalizatzeko. Biofeedback arekin hasi aurretik parte hartzaileen bihotz tasa basala erregistratu zen eta pultsometroetan
|
sartu
zen. Horrekin, lasaitasun egoeran bihotz tasa zenbatekoa zen identifikatu genuen eta pultsometroan datuak behin sartu aparatuak hots bat egiten zuen subjektuak tasa horretatik pasatzen zirenean.
|
|
|
Biofeedback arekin hasi aurretik parte hartzaileen bihotz tasa basala erregistratu zen eta pultsometroetan sartu zen. Horrekin, lasaitasun egoeran bihotz tasa zenbatekoa zen identifikatu genuen eta pultsometroan datuak behin
|
sartu
aparatuak hots bat egiten zuen subjektuak tasa horretatik pasatzen zirenean. Arnasketa teknikak dituen efektuak hobetzeko, behin subjektuak teknika hau kontrolatu, azkeneko hiru sesioetan arnasketa erritmoa mantendu bitartean estresore bat ezarri zitzaien ikasleei.
|
|
|
Ondoren analisi bera errepikatu zen lehenengo eta azkenengo grabaketetako batez besteko bihotz tasak
|
sartuta
kobariable moduan.
|
|
|
ANCOVAn, herstura maila, egoera psikologikoa eta bihotz tasa kobariableak
|
sartuta
, egoera psikologikoaren efektu esanguratsuak agertzen dira bai lehenengo bai azkenengo grabaketan (p=. 047 eta p=. 051). Honek grabaketaren efektu esanguratsua ezabatzen du eta taldearen efektua esangura estatistikora hurbiltzen du (p=. 072). Azkenengo grabaketako herstura mailak ere efektu esanguratsua du komunikazio kalitatean (p=. 033), eta kobariable honen sarrerak grabaketaren efektua desage...
|
|
|
ez dute inolako efektu esanguratsurik erakutsi. Ordea, gorago aipatu kobariableak
|
sartzen
ditugunean, herstura maila eta egoera psikologikoa bihotz tasarekin linealki erlazionatuta daudela egiazta dezakegu. Erlazio honek grabaketa beraren eta lehenengo grabaketako herstura mailaren arteko interakzioaren efektu esanguratsua ikustera garamatza ANCOVAn, p=. 027?
|
|
|
eliztarrek, parrokoak, jurisdikzio eremuak eta ondareak (patrimonioa, ondasunak). Ondare horretan
|
sartzen
ziren gehienetan tenplua, kanposantua6, ermitak (garai bateko tenplu parrokialak edo esparru sakratuaren zabaltzea herri bereko beste dermioetara), etab.
|
|
|
120). Geroxeago, «patronatu» delakoaz hitz egiterakoan, aipatuko dugu nola Elizaren hierarkia eta zuzenbide kanonikoa saiatu ziren Erdi Aroan jauntxoen autoritatea eta esku
|
sartzea
murrizten (Regatillo, 1956:
|
|
|
11 «Urtero zeuen lurreko uztaren emaitzen hamarrena bereiziko duzue» (Dt 14, 22); «Lurreko emaitzen hamarrenak ere bai ereindakoarenak, bai arbola fruituenak Jaunarenak dira eta Berari daude sagaratuak[?] Abereei dagokienez, abelgorria nahiz abere xehea izan, hamarretik bat Jaunari sagaratuko zaio, zozketa bidez aukeratuz» (Lb 27, 30); «Jaunak zure Jainkoak ondaretzat emango dizun lurraldean
|
sartu
, haren jabe egin eta bertan biziko zarenean, Jaunak emandako lurraldeak ekarritako emaitza guztien lehen fruituak saski batean hartu eta Jaunak zure Jainkoak bizileku eta kultulekutzat aukeratuko duen tokira joango zara[?] Apaizak zure eskuetatik saskia hartu eta Jaunaren zure Jainkoaren aldare aurrean ipiniko du» (Dt 26, 1).
|
|
|
Nafarroako Ondarearen Defentsarako Plataformatik 1947ko Hipoteka Legea Konstituzioaren kontrakoa dela argudiatu da (eta, zentzu horretan, Nafarroako Foru Berria ere
|
sartu
lukete). Espainiako Trantsizioaren paradoxa eta argi ilunen aurrean gaude.
|
|
|
Izan ere, 15 artikuluaren bidez, Elizaren hierarkiari lehentasunezko tokia eman zion goi ganberan. Senatari gisa hautagai izateko artikulu horrek beharrezkotzat jotzen zuen urteko kontribuzioa altua izatea edo klaseetako kidea izatea, eta multzo horretan apezpikuak eta artzapezpikuak
|
sartzen
ziren. Senatuak ahalmen judizial garrantzitsuak zituen.
|
|
|
Ezin dira katedralak, eliza parrokialak, ermitak, komentuak, monasterioak, kofradien egoitzak? zaku berean
|
sartu
. Kofradia baten egoitza, normalean, nortasun juridikoa duen erakunde horrena izango da, kofradia horrena, alegia.
|
|
|
Hori dela eta, salaketa etikoaz haraindi (non erlijio tokien edukitzearen argudio sendoa erabili litzatekeen), ez nioke gomendatuko udal bati Elizaren kontra immatrikulatuta dagoen ondasun batengatik auzitan
|
sartzea
(prozesua garestia eta luzea izango litzateke), baldin eta erlijio toki horren ibilbide historiko osoa aintzat hartu duen ikerketa historiko juridiko sendo baten bermea ez badu. Bestalde, immatrikulatzeko ondasunak oraindik gelditzen badira, biderik pragmatikoena immatrikulazioaren izapidetza bizkortzea da.
|
|
|
Norbait onusteduna dela ulertuko da, baldin eta horrek uste badu eskubidearen titular gisa edukitzeko ahalmena duela». Artikulu horrek ere Preskripzio berezi bat
|
sartzen
du, zeinaren arabera, ezin bada frogatu arrazoi zuzenik dagoen edo ez, jabetza eskuratuko da jabe gisa berrogei urteko edukitza baketsua izateagatik, salbu eta jabea Nafarroatik kanpo egon denean denbora horretan guztian. Arrazoi zuzen hori izan liteke herri batek Elizari ondasun horien lagapena egin izana.
|
|
|
Azken batean, ziurtasun juridikoaren gainetik, nahiago da ondasunak erregistroan
|
sartzea
, nahiz eta sarbidea zalantzazkoa izan.
|
|
|
Tituluak inskribatzeko diozesi buruak (apezpikuak) emandako ziurtagiria legearen arauan ez da
|
sartzen
; aldiz, lehen inskripzioa egiteko (finka immatrikulatzeko), hau da, finka Erregistroko bizitzara ekartzen duen idazpena, beraz, inskripziorik garrantzitsuena, egiteko haren ziurtagiriak baliozkoak dira 206 artikuluaren arabera (funtzionariotzat hartzen bada hura).
|
|
|
Beraz, lehen inskribatzen duenak legearen onurak jasoko ditu, azken batean higiezinen gaineko eskubideak publikatzea helburu nagusia baita legearentzat. Horren ondorioz, bateraezinak diren eskubideen (esaterako, jabetza eskubideen) artean, behin lehena inskribatu ostean, bigarrenak erregistrora
|
sartzeko
ateak itxita izango ditu, hura aurkatu eta deuseztatu bitartean behintzat.
|
|
|
Aukera horrek badu arrazoi juridiko nagusia: Erregistroko inskripzioak Espainiako lurralde guztietan izan behar du eragina modu lotesle eta berean; horregatik, hain zuzen ere, inskripzioak gutxienez gaztelaniaz egin behar dira eta Estatuko erakunde komun batek bakarrik exekuta ditzake, botere exekutibo autonomikoa ezin baita beste baten lurraldean
|
sartu
. Gainera, kontuan izan behar da inskripzioaren eraginak lotzen dituela, ez bakarrik partikularrak, botere publikoak ere bai, eta bereziki judiziala eta exekutiboa; edonork egindako egintza eta negozio juridiko orok errespetatu behar du ezein Jabetza Erregistroko inskripzio eta kontuan izan bere edukia.
|
|
|
Baina, prebentzio horrek ez du bi urte horietan bakarrik irauten, harantzago baitoa. Presuntzioen babesa izan arren, errealitate juridikoa ezin du berez aldatu zerbait inskribatzeak hirugarrenen interesak jokoan
|
sartzen
ez diren bitartean. Eragin horiek eta besteak azalduko dira hurrengo atalean.
|
|
|
prior tempore potior iure. Jabetza Erregistroa abian jartzen denetik, titulu eratzaileak lehentasuna izango du Erregistroan
|
sartzen
den dataren arabera. Beraz, lehen inskribatzen duenak legearen onurak jasoko ditu, azken batean higiezinen gaineko eskubideak publikatzea helburu nagusia baita legearentzat.
|
|
|
Ondare ondasunak ikustera
|
sartzeko
ordaindu behar izateak ere aldeko eta kontrako iritziak ditu. Doako sarrerak, Londresko pinakoteka handietan eta museoetan gertatzen den bezala, aukera ematen du kultura gizarteko biztanle eta nazioarteko turismo gehiagorengana iristeko, baina bisitaldi lasaia eta behar bezalakoa eragozten du.
|
|
|
Egia esan, egun sentsibilitate handiagoa dago ondarea zaindu ahal izateko gordailuak egokitzen eta eraikitzen. Baina, arriskua izan daiteke edozein jarduera edo giza ekoizpen museoan
|
sartu
nahi izatea (Kortadi, 2006).
|
|
2010
|
|
|
Gu ezin gara taberna batean
|
sartu
eta kroketa batzuk jan, ezin dugu ardo bat hartu, ezin dugu ezer hartu. Kalera zeozer hartzera ez gara joaten, ez gara zinera joaten, ez gara joaten.
|
|
|
Ezen hasiera hasieratik erakutsi zuen kulturan euskaltzale gisa eta politikan abertzale legez konpromiso garbiak hartzeko deliberoa: politikari dagokionez Enbatan
|
sartu
zen buru belarri eta, hura debekatua izan zelarik, EHASen16 sortzaileetarikoa izan zen, era berean Euskaldunak aldizkarian zuzendaritza postuetan ibilki; orobat, kulturan Ikaseko idazkaria bilakatu (1972) eta UEUren edota Seaskaren sorreretan parte erabakigarria izan zuen. Engaiamendu horiek laster sortu zizkioten tirabirak bere ordenako agintariekin eta, horrela, 1972an ordena uztea erabakitzen du.
|
|
|
Egia esan, ez dirudi Vasconia aldizkaria ere azken urte hauetan bere momenturik gozoenean bizi denik4, ezta, bide batez esanda, Eusko Ikaskuntzaren Historia saila ere. Historia akademikoa bera ere apalaldi luze eta iraunkor batean
|
sartuta
dago mundu osoan, tarteka tarteka baina errepikakortasun nabarmen batez handik eta hemendik behin eta berriro entzuten dugun bezala. Ez, benetan ez gaude eztizko aro batean, Historia akademikoa krisialdi luze batean sartuta baitago aspalditik, hemen eta kanpoan.
|
|
|
Historia akademikoa bera ere apalaldi luze eta iraunkor batean sartuta dago mundu osoan, tarteka tarteka baina errepikakortasun nabarmen batez handik eta hemendik behin eta berriro entzuten dugun bezala. Ez, benetan ez gaude eztizko aro batean, Historia akademikoa krisialdi luze batean
|
sartuta
baitago aspalditik, hemen eta kanpoan.
|
|
|
«Sentimenduak
|
sartzen
dira tartean eta oso zaila da prebenitzea».
|
|
|
Euste sozial eta komunitarioa (n= 12;% 9,6) proposatzen dute, zerbitzu sozial eta instituzionalak hobetuz. Esku hartze sozial arin, azkar eta eragilea eskainiz, laguntza sozial eta ekonomiko beharrezkoak eta emakumeen lanean
|
sartzea
(n= 6;% 4,8), nagusitzat hartuz laguntzen berehalakotasuna (n= 7;% 5,6).
|
|
|
Indarkeria bere modu guztietan aipatzen da; indarkeria fisikoa, indarkeria psikologikoetaaindarkeriasexuala.Horrela, indarkeriafisikoak (n= 35; %28) barne hartzen ditu tratu txar fisikoak (n= 23;% 18,4), non
|
sartzen
diren eraso fisikoen modu desberdinak (kolpeak eta jipoiak), hala nola emakumearen gorputzean min egin dezaketen edo lesio fisikoak sortzen dituztenak (ubeldura, erredura, ondorioak), kasu batzuetan heriotzara ere eramanaz (n= 12;% 9,6) su. Indarkeria psikologikoak (n= 28;% 22,4) tratu txar psikologiko edo emozionalak (n= 10;% 8) barne hartzen ditu, hala nola gutxiestea eragiten duten ekintzak edo sufrimendua dakarten jarrerak.
|
|
|
Garrantzi gutxiago hartzen dute erasotzaileari dagozkion ezaugarrietan oinarritzen direnek (n= 10;% 8): koldarkeriak (n= 5;% 4) eta gaixotasun mentalak (n= 5;% 4), arazo psikologikoak, alkohola eta drogak barne
|
sartzen
direlarik.
|