|
2005
|
|
|
Gizakiak Uharteetan espezie arrotzak sartzea (duela 170 urte Darwinek aipatu zuen fenomeno hori) da arazo horren arrazoi nagusietako bat. Gehienak, batez ere arriskutsuenak, hala nola txibia, txerria, katua, guaiabak, herdoil azala edo kaparra, intentzionalak dira, nahiz eta istripuz
|
sartutako
espezieen kopurua ere (arratoiak eta ornogabe gehienak, esaterako) handia den, kontinentetik nekazaritzako elikagai eta ondasunen etengabeko fluxuari esker sartzen direnak. Horrela, espezie horietako asko jatorrizko espezieekin lehiatzen diren izurrite bihurtu dira, haien hazkuntza edo ugalketa eragotziz eta portaeran eta eboluzio aldaketetan aldaketak eraginez, batzuetan aurreikusteko edo detektatzeko zailak direnak.
|
|
2006
|
|
|
Alde horretatik, gizakiak animaliak eta landareak garraiatzen ditu, aktiboki zein pasiboki, lehen bidaietatik, bereziki itsasotik. Hala ere,
|
sartutako
espezieen kopurua nabarmen handitu da azken hamarkadetan, nazioarteko garraioak eta turismoa handitu egin direlako, muga naturalak hausten dituzten azpiegiturak eraiki direlako, uretako espezieak landatu direlako edo trafikoa eta maskotak abandonatu direlako. Adibidez, XX. mendearen hasieratik Mediterraneoan sartutako espezieen kopurua bikoiztu egin da 20 urtean behin.
|
|
|
Hala ere, sartutako espezieen kopurua nabarmen handitu da azken hamarkadetan, nazioarteko garraioak eta turismoa handitu egin direlako, muga naturalak hausten dituzten azpiegiturak eraiki direlako, uretako espezieak landatu direlako edo trafikoa eta maskotak abandonatu direlako. Adibidez, XX. mendearen hasieratik Mediterraneoan
|
sartutako
espezieen kopurua bikoiztu egin da 20 urtean behin. XX. mendearen hasieratik Mediterraneoan sartutako espezieen kopurua bikoiztu egin da 20 urtean behin. gaur egun 450 bat espezie exotiko zenbatu dira, eta, ondorioz, munduan espezie gehien sartu dituen itsasoa da.
|
|
|
Adibidez, XX. mendearen hasieratik Mediterraneoan sartutako espezieen kopurua bikoiztu egin da 20 urtean behin. XX. mendearen hasieratik Mediterraneoan
|
sartutako
espezieen kopurua bikoiztu egin da 20 urtean behin. gaur egun 450 bat espezie exotiko zenbatu dira, eta, ondorioz, munduan espezie gehien sartu dituen itsasoa da. Espezieak sartzeak ingurumenean sortzen dituen arazoak larriak eta askotarikoak dira.
|
|
|
“Gaur egun 400 eta 500 animalia inguru daude Nafarroan, Euskal Herrian, Errioxan, Burgosen, Sorian eta Zaragozan”, dio Palazok. Itsasoaren hondoan XX. mendearen hasieratik, Mediterraneoan
|
sartutako
espezieen kopurua bikoiztu egin da 20 urtean behin. Gaur egun 450 espezie aloktono daude.
|
|
2021
|
|
|
8 Espezieen inbasioa eta legez kanpoko trafikoa Espezie inbaditzaileak, beren banaketa eremu naturaletik kanpo izaki bizidunak sartzea, UICNren arabera, biodibertsitatea mehatxatzeko bigarren arrazoia dira, habitatak suntsitu ondoren.
|
Sartutako
espezieen kopurua nabarmen handitu da maila globalean azken hamarkadetan. Beste alde batetik, espezieen kontrabandoak arriskuan jartzen du mundu osoan mehatxatuta dauden ehunka espezieren biziraupena, bai eta horiek kendutako ekosistemak ere.
|