|
2008
|
|
|
[Onetik I.]
|
Pertsona
ona edo, ona baino gehiago, oooona!, xantua, aingerua, besteak ez bezalakoa. Hau da:
|
|
|
[Onetik II.]
|
Pertsona
on on onari" ogi puska" esaten diogu, eta halaxe da izatez, zeren, utzi ezkero, bere horretan eta naturalki utzi ezkero, ogi puska luze gabe baita lehortzen, gogortzen, lizuntzen eta usteltzen.
|
|
|
[Giza diferentzia I.] Giza-gauzen eta gainerako gauzen arteko diferentzia haundienetakoa da gauza onegirik ez dagoela zorionez, baina
|
pertsona
onegiak badirela zorigaitzez.
|
|
2009
|
|
|
Uso baino ez zinena, orain harlauza pisutsu dirudizu; usoa harlauza bihurturik, gure arteko maitasunari gertatu zitzaion bezala, Sara; baina elurrak garbituko du dena, gure maitasunak zerua zeharkatuko du, oraindik garaiz gabiltza, egin ezazu irribarre, bai, horrela, ia indarrik gabe nago, baina ez zaigu askorik falta, giroak itxura txarra dauka, trumoiak jo du, babesleku bat bilatu behar dugu, edo geuk prestatu, hortxe dago Petrechemara doan bidea, laster hasiko gara jaisten Linzarantz, eskuinaldera, segi irribarrez, emadazu adore, Sara, ikusten, orain ez duzu hainbeste pisatzen, hankak akiturik dardarka badauzkat ere, ez naiz eroriko, jada ez zara harlauza, laster izango zara berriro uso, eta biok hegan iritsiko gara Linzaraino eta bi egun segidan lo egingo dugu, logela txikia utziko digute biontzat bakarrik, jende gutxi egongo da, zerbait beroa hartuko dugu, eta lo eta lo, zuk nahi erara egingo dugu txortan, baldintzarik gabe, eta gero beste bizitza bati ekingo diogu, zentroa eta etxebizitza saldu, beste herrialde batera joan, gustatzen Italia?, jatetxe bat zabalduko dugu edo zerbitzari gisa lan egin, zuk nahi duzuna, gure eginbeharra amaitua da, ados, Sara, Hiru Erregeen proiektua alde batera utziko dut, pikutara arraza berriaren igarpena, ados, Sara, ez eldarnio gehiagorik, familia normal bat osatuko dugu, ez itzali irribarre hori, horrela, horrela, zuk nahi adina ume izango ditugu, bakarra, aski dugu bakarra, mundu hau latza baita, ados, Sara, bakarra ekarriko dugu, neska edo mutila, berdin dio, eta Felix deituko diogu, edo Lidia, ez dut txorakeria gehiagorik egingo, Sara, agintzen dizut, ez dizut gehiago eskurik erantsiko, inoiz ez, besoa moztu nahiago, zuk nahi bezala joko dugu larrua, gauzak diren bezala adieraziko ditut, larrua jo, izorratu, ostiaputa eta halakoak botako ditut, zure gurasoak bisitatzera joango gara eta oilasko zati bat ere jango dut, eta baso bat ardo edan, haiekin esker oneko agertzeko eta zoriontsu sentiarazteko, zure nebarekin aurrez aurre eztabaidatuko dut eta teoria iraultzaile usteko horiek eraitsiko dizkiot, ozen hitz egingo dugu, builaka, zer ostia, berari gustatzen zaion bezala, eta kopa bat ordaintzen utziko diot adiskidetzeko, baina gure diferentziak berdindu gabe noski; zure lehengo lagunak gonbidatuko ditugu, eta esango diegu etor daitezkeela Italiara edo bizitzen jartzen garen lekura, nahi dutenean, zure gurasoak ere etorriko dira, eta bidaia ahaztezin bat oparituko diegu, Florentzia, Erroma, Venezia, Bergamo... zuk nahi dituzun lekuetan barrena, ez naiz zutaz jeloskor jarriko berriz, Sara, nire emazte leiala, eta egunen batean norbaitek limurtzen bazaitu, ulertuko dut, urte hauetan guztietan ito egin baitzaitut, ezereztu, eskubidea duzu maitale bat hartzeko, edota nahi dituzun guztiak, ez galdu irribarre hori, horrela, horrela, dena ongi aterako da, hankek ez diote eusten zure gorputzari, baina hemen nago ni, ikusiko duzu, berriro eskalatzera igoko gara eta mendiz mendi ibilaldiak egingo ditugu, Apeninoak eta Dolomitak zeharkatu, Suitza eta Austria bisitatu, gure seme Felixi edo gure alaba Lidiari eskalatzen erakutsiko diogu txikitandik, ausarta izango da, karrera bat ikasiko du edo gustuko duen lanean arituko da, familia bat osatuko du edo bakarrik biziko da, berak nahi bezala, utikan arraza berria, Sara, arraza berria giza arraza bera da, etengabe berrituz doana, Kali Yuga, Satya Yuga, arketipo sinboliko zaharrak dira, ez ditut gehiago mekanikoki erabiliko gure bizitzan, itzuli nigana, Sara, munduko emakumerik onena, bakarra niretzat, arrazoi duzu, amak abandonatutako ume koxkor bat naiz, beldurrez betea, eta mitologia fantastiko bat eraiki dut zulo hori estaltzeko, arimako zauritik odolik isur ez dakidan, zulo huts hori zuk betetzea nahi izan dut, hori ez da maitasuna, badakit Sara, ulertu dut, ulertu dut, hori zu mirabetzat hartzea ...hutsetik hasiko dugu harremana, heldutasunez, zuk hasieratik jokatu duzun bezala, neuk bidali nuen dena pikutara, orain neu izango naiz zure atzetik ibiliko dena, bizkor ikasiko dut, fida zaitez nitaz, ez galdu irribarre hori, nik salbatuko zaitut eta gero zuk gidatuko nauzu, nora eraman zaitut, nora, eskerrak garaiz ohartu zaren, bestela erotu egingo nintzen, Iñigo bezala amaituko nuen, hura bai
|
pertsona
ona, idealez betea, baina eromenik handienari atxikia; ni haren bide beretik nindoan, baina garaiz konturatu naiz, zuri esker, auto txiki bat erosiko dugu, gainerakoek bezala, hipermerkatuetara joango gara erosketak egitera, pizzak jango ditugu, ez dut berriro jalvarik prestatuko hainbat urtean, haren zaporea ahaztu arte, gauero gauero jalva, aitak erakutsia zidalako, titietaraino zeunden jalvaz,... Sara, eutsi pixka bat gehiago, eutsi, segi irribarrez, elur malutek zure begi ninietan bizitza berri bat argitzen dute, ilun argiekin, garbitasun osorik ez dago, ulertzen dut, ulertzen dut, ikusiko duzu nola aldatuko den guztia, jarri aurpegitxo hori nire lepoaren kontra, hotz zaude, berotu nire lepoan, kilimak egiten dizkidazu sudurraz, ezpainez, segi musu ematen, nolatan ez ote naiz lehenago jabetu zenbat maite nauzun, ergel hutsa izan naiz, ia dena hondatu nuen, eskerrak garaiz konturarazi nauzun, Sara, emadazu beste aukera bat, egin irribarre, zeinen zoriontsu naizen, ostiaputa.
|
|
|
nire laguntza behar omen duzula argitze iraunkor bat biontzat lortzeko, nola jar dezakezu horrelako proiektu baten oinarrian ni zuri loturik eusteko behar konpultsibo hori, ez al zara jabetzen ama galdu zenuen bezala ni galtzeko beldur zarela; ez jarraitu, Sara, zital hori, erotu egingo nauzu; ikusten nola galtzen duzun kontrola, Ananda, ez erantsi eskurik niri, ostia, nazkaturik nago zure mehatxuez, a zer kaka argia zurea, ez ukitu ni gero, ulertzen, bortxatzailea, ama putaren semea; ez hitz egin horrela, Sara, dena zikintzen duzu, dena pikutara bidaltzen duzu; pikutara bota zer, Ananda, zure paranoiak?, Iñigo eta Xabierren ustekeriak?, nik bizitza bizi besterik ez dut nahi, behin batean ezagutu nuen gazte ezti eta jakintsu haren ondoan, berrogei urteko asko baino helduagoa eta tinkoagoa zinen, segurtasuna eskaintzen zenidan eskalatzen ari ginela, yogako klaseak antolatzen ari ginela, diru arazoren bat gertatzen zenean, hantxe eusten zenion lasai, neurritsu, neba Kandidorengandik eta haren jokabide bortitz eta intoleranteetatik babesten ninduzun, desarmaturik uzten zenuen zeure ahots harmoniatsu horrekin, zer ostia gertatu zaizu, orduan bai zinela maisu handia niretzat, argiduna, ez al zara konturatzen zeu izan zarela dena kakaztu duena, eman dezagun zuk adierazi bezala direla gauzak, bizimodu argitsu eta zoriontsu bat dugula zain, zuk eta zure lagun berri horiek seinalaturiko bide horretan barrena, baina ezin dut itsu itsuan aurrera egin, Ananda, zugan soilik fedea dudala, jainko ahalguztiduna bazina bezala, eta areago Iñigo eta Xabierrengan fidaturik, horiek ez daude burutik sano, ezin dut, ikusten baitut argi eta garbi nora zoazen, horra non agertu zaizun barruan gorderik zeneraman haur abandonatu eta beldurtia, eta nik ezin diot jarraitu esklabo egin nahi nauen ume apetatsu horri, amaren hutsunea betetzeko baino ez nau-eta behar; nor zara zu nire amaz mintzatzeko, urdanga, ezta hitz erdi bat ere hari buruz, edo bertan hilko zaitut, entzun?; hil nazazu, ez duzu potrorik, hil nazazu, aurpegian zartako bat emateko baino ez zara gauza, ume negarti baten pare, jo nazazu ukabilez, potrorik baldin baduzu, eta amaitu dezagun hau guztia, ez nazazu besarkatu, ez ezazu negarrik egin, ostia, ume puta, aska nazazu, kendu zeure aho hori nire tititik, aska nazazu, ume gaixo bat besterik ez zara, ez ezazu negarrik egin, tira, zatoz, jarri hemen, kulunkatu egingo zaitut, baina ez jo ni berriro, ez didazu minik egiten, baina umiliatu egiten nauzu, ez didazu minik egiten, baina egunen batean kontrola erabat galduko duzu, zatoz, ez egin negar, maite zaitut, laguntza bilatu behar dugu, espezialista batengana jo, ez begiratu horrela, ongi, ez gara joango, ez baduzu nahi ez gara joango, ez zaitut inoiz utziko, ez izan beldurrik, ez zaitut utziko, maitekorra izan behar duzu nirekin, fidatu nitaz, leial natzaizu, beste inorekin ez nintzateke oheratuko inola ere, non aurkitu zu bezalakorik, galduta nengoen, nerbio arazoekin, bizitzan aurrerabiderik gabe, kaka hutsa nintzen, eta zu ezagutu eta eraldatu egin nintzen, bai, zuri zor dizut dena, buruz ongi samar jantziriko emakumea bilakatu nauzu, eskalatzaile bikaina, yoga irakaslea, eta bizi gogoa dut orain, ez nazazu hain estu hartu beraz, ez ezazu ito nigan jaioarazi zenuen ilusioa, zu ezagutu zintudanean erabat aldatu zen nire bizitza, orduan bezala jarraitu nahi dut, ongi dago, saiatuko gara beste urrats bat aitzina egiten, baina emadazu denbora pixka bat, ulertu egin nahi dut, ez diozu beldurrik izan behar ni galtzeari, heldutasun eta jakinduria handiko pertsona zara, ez utzi ezeri gure harremana zapuzten, gure bide espirituala eteten, egin negar, egin negar, badakit, uste duzu ez dudala ezer ulertzen, zuk dena argi duzu, badakizu nondik jo behar dugun betegintzarrea lortzeko, mendiak eskalatzen ditugunean ...uzten, gure bide espirituala eteten, egin negar, egin negar, badakit, uste duzu ez dudala ezer ulertzen, zuk dena argi duzu, badakizu nondik jo behar dugun betegintzarrea lortzeko, mendiak eskalatzen ditugunean bezala, halakoetan sokaren buruan jartzen uzten didazu batzuetan, utzidazu orain ere bidea urratzen, jomugara heltzeko denbora gehiago behar badugu ere, maite zaitut, bizitzan ezagutu dudan
|
pertsonarik
onena zara, gure artekoa konpondu behar dugu, konponduko dugu, egin negar, hartu titia, har ezazu behar duzun kontsolamendu guztia.
|
|
|
Institutura deitzea otu zitzaidan, tutorearekin hitzordua egiteko. Lehengo batean azaldu nizun bezala, oso jatorra eta
|
pertsona
ona zinela eta momentu txarra pasatzen ariko zinela, besterik gabe, esan zidan; berak ez zuela kezkatzeko moduko gauzarik ikusten zure portaeran eta jokabidean;" adinaren kontuak", gehitu zidan amaitzeko. Hark ez zion garrantzirik eman nik esan nion ezeri:
|
|
2010
|
|
|
Ikasle batzuek elkarrizketa bat egin zioten eta aldizkari batean ateratzea lortu genuen, Argian uste dut. Zelako
|
pertsona
ona zen Imanol. Eta zenbat gauza nozitu behar izan zuen politika kontuengatik.
|
|
|
Garai hartan Yoyes Mexikon bizi izan zen, borroka armatua uzteko erabakia hartu eta gero. Ana Oiarbidek askotan hitz egiten zidan bere mutilaren arrebaz, zein azkarra zen, zein
|
pertsona
ona, zein eskuzabala. Mitoa zen Euskal Herriarentzat ez ezik senide eta lagunentzat ere.
|
|
|
Baita Ernest Lluch unibertsitario harenak ere, gatazka hartan sartu baitzen berea zelako, eta berea zen bere lagun hurkoena zelako. Pistolazaleek zulo bihurtu nahi izan zuten erail zuten garaje hura eta aire zabaleko paisaia argitsu eta argigarri bilakatua zen ordurako, krimenaren berriak bere bidea egin baitzuen eta
|
pertsonarik
onenak amorrarazi egin ziren eta gure kulturan bila hasi ziren eta aurkitu zituzten basakeria ezeztatzeko pentsamendurik hoberenak. Euskal Herriko Unibertsitatean egon ziren Ibarretxe eta Saramago, Lehendakariaren irudia Paraninfotik at zabaldu ez bazen ere, omenaldian irudi bidez parte hartzen zuten beste unibertsitate batzuek hala hitzartu zutelako.
|
|
|
Hala ere, auzia ez da hor amaitzen. Eman dezagun bi pertsonak, Norak eta Amaiak, ondo jokatzen dutela itxura guztien arabera, edo, nahi bada, eman dezagun Nora eta Amaia egoera zehatz batean
|
pertsona
onak izan direla (moral arruntaren arabera). Eman dezagun Norak esaten duela ondo jokatzen duela betiereko sariari begira.
|
|
2011
|
|
|
Kaferik ez bazuten ere, eraman zieten zer edo zer eta gero hizketan hasi ginen. Iriartetarrak oso
|
pertsona
onak ziren, baina ez zeuden lasai. Baserrian aitona amonak, seme alaba ezkongabeak eta iloba bat bizi ziren.
|
|
|
Eta ontasuna? Nik badakit
|
pertsona
ona izatea zer den, susmo hori badut. Baina ontasuna kategoria abstraktu bezala?
|
|
2019
|
|
|
Apaiza hizketan ari zen, hildakoari buruzkoak ale  tzen. Zendutakoa edonolakoa izanda ere,
|
pertsona
on gisa aurkezten den errituaren tartea zen. Reyesi buruz esandako guztiak egia izan ziren.
|
|
|
hori ez zaio egiten elbarritu bati, pertsona gaiztoa izan behar da horretarako. Eta nola Txetxu, sakon sakonean,
|
pertsona
ona den, ba, niregana itzuliko omen da atzera, hori dio berak?.
|
|
2020
|
|
|
Gurpildun aulkitik burua altxatu eta gora begiratu zuen on Mariok. Emakume irribarretsu bat,
|
pertsona
onaren aurpegiarekin, agurtzeaz eta despedidaz hitz egiten ari zitzaien.
|
|
|
Klase performance gisa ulerturiko kultura zen hura, literatura fetitxizatua, jende ikasia bidaia emozional gezurrezkoetan eramateko zuen gaitasunagatik, jende ikasi gabea baino hobeak senti zitezen gero, haien bidaia emozionalak liburuetan irakurrita disfrutatuz. Idazlea bera
|
pertsona
ona bazen ere, eta haren liburuak oso zoliak izanagatik, liburu guztiak estatus sinbolo gisa merkaturatzen ziren azken batean, eta idazle guztiek marketin horretan parte hartzen zuten neurri batean edo bestean. Uste izatekoa da horrela egiten zuela dirua industriak.
|
|
|
Orduan gertatu zitzaizkion gauzak bere gorputzaren lurrean ehortzirik daude.
|
Pertsona
on bat izaten ahalegintzen da. Baina, barru barruan, badaki bera pertsona txarra dela, galdua, gaiztoa, eta zuzen jokatzeko, iritzi zuzenak izateko, gauza zuzenak esateko egiten dituen ahalegin guztiek, esfortzu horiek ez dutela ezkutatu besterik egiten barruan ehortzirik duena, beraren alderdi makurra.
|
|
|
Seguru asko bere bizitza guztian ez zitzaion burutik pasatuko helburu sexualengatik inori min ematea.
|
Pertsona
ona da, lagun jatorra da. Orduan zergatik ibiltzen da Marianne denbora guztian horrela haren atzetik, zerbait lortzeko presionatzen?
|
|
|
Baina, tira, poztekoa da biak ondo etortzea. Helen da amari aurkeztu dion lehenengo andregaia eta Connell konturatzen da, harrigarria bada ere, interes handia duela Lorraineri buruan sartzeko Helen eta bien arteko harremana oso normala dela eta Helenek oso
|
pertsona
ontzat daukala bera. Ez daki zehazki zerk eragiten dion hori.
|
|
|
Hark festa  gonbitetako" Erantzun mesedez" guztiei erantzuten die eta beti garaiz iristen da, talde argazkiak behin eta berriz egiten ditu beti harik eta denak kontentatzen dituen bat lortzen duen arte. Beste era batera esanda,
|
pertsona
ona da, eta Connell ulertzen hasi da berari izatez pertsona onak gustatzen zaizkiola, berak ere halakoa izan nahi duela. Helenek senargai serio bat izan zuen lehenago, Rory izeneko tipo bat, zeinarekin unibertsitateko lehenengo urtean hautsi baitzuen.
|
|
|
Hark festa  gonbitetako" Erantzun mesedez" guztiei erantzuten die eta beti garaiz iristen da, talde argazkiak behin eta berriz egiten ditu beti harik eta denak kontentatzen dituen bat lortzen duen arte. Beste era batera esanda, pertsona ona da, eta Connell ulertzen hasi da berari izatez
|
pertsona
onak gustatzen zaizkiola, berak ere halakoa izan nahi duela. Helenek senargai serio bat izan zuen lehenago, Rory izeneko tipo bat, zeinarekin unibertsitateko lehenengo urtean hautsi baitzuen.
|
|
|
Bat batean harrapatuta sentiturik, eta guardia jaitsi izanaz damuturik, Connell isilik geratu zen berriz ere. Bazekien Helen
|
pertsona
ona zela, baina batzuetan ahaztu egiten zitzaion zeinen antigoaleko balioak zituen. Handik pixka batera, deseroso, esan zuen:
|
|
|
Huts egiten du, nire ustez. Bereiz  kuntza ahalmen horrek, konturatuta dago Marianne, ez du Lukas
|
pertsona
on bihurtzen. Sentiberatasun artistiko fin bat elikatzen asmatu du ongiaren eta gaizkiaren inolako zen  tzurik garatu gabe.
|
|
|
Marianne harritu egin zen elkarrizketak natural  natural norabide hori hartu izanaz, eta pixka bat kritikatua sentitu zen, nahiz eta Joannak tonu adiskidetsua mantendu. Egia zen, Peggy eta Jamie ez ziren oso
|
pertsona
onak; gaiz  toak ere bai, baziren, besteak beheratzen atsegin hartzen zutenak. Marianne atsekabetu egiten du hartan erori izanak; atsekabetu, haiekin zerbait konpartitzen zuela uste izanak, haiek adiskidetasuntzat saltzen zuten merkataritza burtsa hartan parte hartu izanak.
|
|
|
Mundu guztiak maite zaitu. Eta jende gehiena ez bezala, zu benetan
|
pertsona
ona zara.
|
|
|
Gauza atsegina zen hori buruan erabiltzeko.
|
Pertsona
ona zara eta denek begi onez ikusten zaituzte. Bere burua proba  tzeko, horretan ez pentsatzen ahalegintzen zen pixka batean, eta gero berriro horretan pentsatzen jartzen zen, ikusteko ea berriz ere poz ematen ote zion, eta bai, ematen zion.
|
|
|
Eta Marianne berehala izango zen institutuan, bere liburuak motxilan sartzen, bere baitarako irribarrez, ezer jakin gabe.
|
Pertsona
ona zara eta denek begi onez ikusten zaituzte. Arnasa sakon desatsegin bat hartu eta botaka egin du.
|
|
2021
|
|
|
–esaten zidan, haserre itxurak eginez, baina musu ematen zidan ezpainetan, nireak beraren haragi goxotan beratuz; dibertitu egiten zen, nonbait, jolasean, nire jarreraren mugak nondik nora aurkituko?. Heure jokabide purtzil hori ere
|
pertsona
ona izateko beste ahalegin bat duk, adiskide, ez badakik ere; amorrua ematen dik entzuteak, baina hala duk.
|
|
2022
|
|
|
Erlijio batzuentzat,
|
pertsona
ona da dena barkatzen duena. Ez erlijiotik sumatu dugu pertsona onaren ezaugarri behinena esker ona dela.
|
|
|
Erlijio batzuentzat, pertsona ona da dena barkatzen duena. Ez erlijiotik sumatu dugu
|
pertsona
onaren ezaugarri behinena esker ona dela. Seguru seguru ere ez dakigu (erlijioak jakiten ditu gauzak seguru), baina tankera horixe hartzen diogu giza ontasunaren gaiari.
|
|
|
Beharbada zaila da guretzat
|
pertsona
onak izatea. Edo zaila da on egitea doan.
|
|
|
Erdara gutxiko jendeari aditzen zaio oraindik nondik on egingo; hola aritzea, holaxe bizitzea, nondik on egingo. Beharbada zaila da guretzat horretarainoko
|
pertsona
onak izatea. (Edozeinentzat, eta bereziki etxeko txikienak edo senideetan gazteenak izan garenontzat.
|
|
|
Ez da erraza
|
pertsona
ona izatea.
|
|
|
– Txortalari ona eta saiatua izan ote daiteke
|
pertsona
onaren agergarri bat. Zeren sexuan, sexu on eta jatorrean, irakaspen kabalistikoen eran pentsaturik, besteari ematerakoan aurrenik norberak hartzen baitu maiz atsegin.
|
|
|
|
Pertsona
ona izatea
|
|
|
Berehala itsasten zaizkio, ordea, eragozpenak trumilka.
|
Pertsona
ona tontotzat hartzen dela, barregarri uzten dela, burutik behera kaka egiten zaiola; are irenduta bezala gelditzen dela. On hutsa izatea ez dela ona; on puska edo onkotea izatea gehitxo dela, edo neurriz kanpokoa.
|
|
|
On hutsa izatea ez dela ona; on puska edo onkotea izatea gehitxo dela, edo neurriz kanpokoa.
|
Pertsona
ona, on ona, azkenerako, onbehar bihurtzen dela. Filologoak ere bere txanda eskatzen digu adierazteko aspalditik dagoela jasoa eta idatzia euskaraz honako hauxe:
|
|
|
ona izatearen kontrako eragozpenak ateratzeko daukagun erraztasun hori ez ote den susmagarritxoa eta ez ote duen erakusten eragozpena, eragozpenik latzena, geugan dakargula. Azken beltzean, pentsa dezakegu ez dakigula eta ez daukagula modurik jakiteko zer den (benetako, tamainako)
|
pertsona
ona izatea, baina bada beste eragozpen bat are haundiagoa: pertsona ona izatea zer den ikasteko edo ikertzeko ez daukagula gogo berezirik.
|
|
|
Azken beltzean, pentsa dezakegu ez dakigula eta ez daukagula modurik jakiteko zer den (benetako, tamainako) pertsona ona izatea, baina bada beste eragozpen bat are haundiagoa:
|
pertsona
ona izatea zer den ikasteko edo ikertzeko ez daukagula gogo berezirik.
|