|
2002
|
|
|
Baina pertsonaiak kontu handiz aukeratu behar dira. Hala, Galesko Dianaren irudiak, Gurutze Gorriaren ondoan
|
pertsonen kontrako
minen kontra mobilizatzen ari zela eta haurrak besarkatzen ari zela, sostengua eta arbuioa piztu zituen. Ez zen falta izan printzesak bere kontzientzia txarra gizateriaren lekurik miserableenetan garbitzen zuela uste zuena.
|
|
|
Angolako Gobernuarekin sinatutako hitzarmen bati eta Madrilgo zenbait ikastetxe eta instituturen lankidetzari esker, SANAFek hainbat eskola material bidali ditu Afrikako gerraren ondorioz haur elbarri eta umezurtzentzako harrera zentroetara. Ildo horretan lanean jarraitzen duen arren, Lanbide Heziketako epe luzeko proiektu batekin, GKEaren asmoa da
|
pertsonen kontrako
minek ebakitako haurren mugikortasun eta autonomia handiagoa lortzea. Horretarako, ekimen hori sustatzen ari da Madrilgo Erkidegoko kliniketan, fisioterapia zentroetan eta ospitaleetan.
|
|
2003
|
|
|
Hiru erakundeek lehendik ere parte hartu zuten antzeko proiektuetan. 2001ean, Sant Jordi Anputatuen eta Vida sin Trabas en elkarteak Bosnia Herzegovinako
|
pertsonen kontrako
minen biktimei lagundu zien. Bestalde, iaz GERDek Kubako entitateekin lan egin zuen, aurten egin den antzeko proiektu baten gainean.
|
|
|
Nazio Batuek eta zenbait GKEk finantziazioa eskatu dute 2004 urtean
|
pertsonen kontrako
minak desaktibatzeko programarekin jarraitzeko
|
|
|
Nazio Batuek eta gobernuz kanpoko zenbait erakundek 288 milioi dolar eskatu dizkiote nazioarteko komunitateari datorren urtean
|
pertsonen kontrako
minak desaktibatzeko programarekin jarraitu ahal izateko. Nazioarteko erakundearen datuen arabera, 50 pertsona hiltzen dira egunero munduan.
|
|
|
Barberrek gaineratu du Afganistanen garatu dela meatzeen desaktibazio eragiketa handiena, eta, horri esker, gutxitu egin da lehergailu horiek hildako pertsonen kopurua. Bestalde, Jean Marie Guehenno NBEko Bakeari Eusteko Operazioen idazkariordeak esan du aurrerapausoak eman diren arren, hurrengo urteetan “etengabeko ahalegina” egingo dela
|
pertsonen kontrako
minak desagerrarazteko.
|
|
2004
|
|
|
EGSren arabera, 4 milioi
|
pertsonak
min kronikoa dute Espainian
|
|
2005
|
|
|
|
Pertsonen kontrako
minak
|
|
|
Hainbat ikerketaren arabera, 110 milioi meatze baino gehiago daude banatuta munduko 64 herrialdetan baino gehiagotan, batez ere Afrikan.
|
Pertsonen kontrako
minak (“antipertsonalak” ere deitzen zaie) gatazketan erabiltzen diren arma sofistikatuenetako bat dira, ez hiltzea, baizik eta biktimak ezgaitzea eta zauritzea. Arazo nagusia da 50 urtez baino gehiagoz egon daitezkeela aktibo gerra amaitu ondoren.
|
|
|
Hori dela eta, askotan, biktimak beraiek jartzen dituzte. Horren ondorioz, urtero 26.000 pertsona baino gehiago hiltzen dira edo mutilazio traumatikoak izaten dituzte, eta horietatik, estatistikek adierazten dutenez,
|
pertsonen kontrako
minetako biktimen %90 zibilak dira eta horietako asko haurrak. Hain zehaztasunez diseinatutako eta milaka lekutan sakabanatutako armak egoteak laborantza lurretan, ureztatze kanaletan, zentral elektrikoetan eta errepideetan sartzea eragozten du.
|
|
|
Pertsona zibilak zuri gisa erabiltzeak nazioarteko zuzenbide humanitarioa urratzea dakar, eta gatazka jasan duen populazioaren garapen ekonomikoa eragozten du. Alde horretatik, hainbat GKEk eta irabazi asmorik gabeko elkartek
|
pertsonen kontrako
minen arriskuaz sentsibilizatzeko programak diseinatzen dituzte, Bosnia Herzegovinan, Kanbodian eta Kroazian egin den bezala. Hauek dira meategiak ekoizten dituzten herrialde nagusiak:
|
|
2006
|
|
|
UNICEFen arabera,
|
pertsonen kontrako
minek eta lehertu gabe utzitako beste gailu batzuek arriskuan jartzen dute haurren bizitza 80 herrialdetan baino gehiagotan.
|
|
|
Meatzeen aurkako Borrokaren Nazioarteko Lehen Eguna zela eta, UNICEFek gaur salatu du gerretako lehergailuek,
|
pertsonen kontrako
minek eta lehertu ez diren beste gailu abandonatu batzuek barne, arriskuan jartzen dutela haurren bizitza 80 herrialdetan baino gehiagotan. Eta horietako gehienetan gatazka armatuak amaitu egin dira.
|
|
2007
|
|
|
Bidean, Aissak hiru proba gainditu behar ditu: basamortua zeharkatzea
|
pertsonen kontrako
minak saihestuz, errefuxiatu eremu batera iristea gerrillatik ihesi, eta, han, janaria eta ura lortzea bere seme alabentzat. “Hau ez da jolasa” lemapean, Intermón Oxfamek errefuxiatu eremu bat jarriko du Ministerio Berrietako metro estazioan.
|
|
|
Bi erakundeek mordo bonbek gatazkan dauden eremuetako biztanleria zibilean dituzten ondorioak salatzen dituzte. Eta arma horretatik bizirik atera diren lau haurren eta
|
pertsonen kontrako
minen testigantzaren bidez egiten dute hori. Kanbodiatik Madrilera iritsi dira, Kike Figaredo herrialde horretako gotzain espainiarraren laguntzarekin.
|
|
2008
|
|
|
Berrogei herrialdek ez dute sinatu nahi
|
pertsonen kontrako
minen aurkako ituna
|
|
|
Ottawako Ituna,
|
pertsonen kontrako
minen debekuari buruzkoa, indarrean sartu eta hamaika urtera, 40 herrialdek ez dute sinatu nahi, Intermón Oxfamek salatu duenez. Horien artean daude Estatu Batuak, Errusia edo Txina, meatzeen munduko ekoizle nagusiak.
|
|
|
Irudia: Greenpeace Apirilaren 4an, Nazio Batuen Batzar Nagusiak
|
Pertsonen aurkako
Minen aurkako Nazioarteko Ekintza Eguna izendatu zuen, “kalte fisikotik askoz haratago doan eragina duten arma hilgarriak”, ohartarazi du Intermonek. Erakunde humanitarioak salatu duenez, meatzeen eragina “beste edozein armaren eraginak baino sakonagoa eta suntsitzaileagoa da:
|
|
|
Horren ondorioz, lur asko landatu gabe geratzen dira, eta familia pobreek diru gutxiago jasotzen dute. 15.000 lagun Urtero,
|
pertsonen kontrako
minek 15.000 biktima berri eragiten dituzte munduan. Kolonbia, Kanbodia, Afganistan, Angola, Bosnia edo Irak dira herrialde kaltetuenak.
|
|
|
Intermón Oxfamek dio Kanbodiak, munduko herrialde meatzatuenetako batek, bost urteko BPGaren baliokidea erabili lukeela lurperatutako meategiak erabat ezabatzeko. Erreserbak suntsitzea 1999az geroztik, 156 herrialdek sinatu dute
|
Pertsonen aurkako
Minak Debekatzeko Ituna, eta horiek guztiak behartuta daude beren erreserbak suntsitzera, hitzarmenak indarra hartu eta hurrengo hamar urteetan. Aurten, armategia kendu luketen 26 herrialdeetatik 16k ez dute lortuko, Pertsonen Kontrako Minak Ezabatzeko Nazioarteko Kanpainaren arabera (ICBL).
|
|
|
Erreserbak suntsitzea 1999az geroztik, 156 herrialdek sinatu dute Pertsonen aurkako Minak Debekatzeko Ituna, eta horiek guztiak behartuta daude beren erreserbak suntsitzera, hitzarmenak indarra hartu eta hurrengo hamar urteetan. Aurten, armategia kendu luketen 26 herrialdeetatik 16k ez dute lortuko,
|
Pertsonen Kontrako
Minak Ezabatzeko Nazioarteko Kanpainaren arabera (ICBL). Hauek dira herrialde horiek:
|
|
|
Hala ere, akordioari Erresuma Batua, Alemania edo Frantzia bezalako herrialde ekoizleak gehitzeak “behar adinako babes politikoa bermatzen du ituna nazioarteko arau garrantzitsua izan dadin, eta haren edukia finkatu gabe lortu da.
|
Pertsonen kontrako
minen kontrako tratatuak, hasiera batean, 46 herrialderen laguntza baino ez zuen lortu, eta gaur egun 160 baino gehiago dira. Horregatik uste dugu aurrerapen hori erabakigarria izango dela”, esan zuen Greenpeaceko Mabel Gonzálezek.
|
|
|
Hori funtsezkoa da belaunaldi berriek superkonputagailuen gaitasuna ahalik eta gehien aprobetxatzeko, gero eta prozesadore gehiago baitituzte. Errekor berriak aukera ematen du, halaber, elektromagnetismo konputazionala hainbat arlotan aplikatzeko, hala nola biomedikuntzan (tumoreak detektatzeko radar irudiak), metamaterialen diseinuan (ohiz kanpoko ezaugarri elektromagnetikoak dituzten material artifizialak, superlenteak edo ikusezintasun panelak sortzeko garrantzi handia dutenak), edo lurrean barneratzeko radarren garapenean, adibidez,
|
pertsonen kontrako
minak detektatzeko.
|
|
2010
|
|
|
Zer mezu helarazi litzaioke erretzaileari? Beste pertsona batzuen aurrean erretzeak kalte egiten diela eta inork ez diela maite dituen
|
pertsonei
minik eman nahi kontzientziatzea, legediak lagunduta. Tabakismoa arautzen duten zenbat eta lege gehiago aplikatu, orduan eta gutxiago kontsumitzen da tabakoa etxeetan.
|
|
2012
|
|
|
Zenbait
|
pertsonari
mina aldi batez ahazten laguntzen die meditazioak edo erlaxazioak.
|
|
|
Fibromialgia duten
|
pertsonek
min handiekin eta, sarritan, neke kronikoarekin bizi behar dute. Gaur egun, oraindik ere diagnostikoa egiten du, eta sei urte eta erdi behar izaten ditu bere burua ezagutzeko.
|
|
2014
|
|
|
Oso sentikorra direnak denbora aldaketa bat datorrela ohartu daitezke, antzinako haustura edo orbain bat dueltzen dutelako Era berean, badakigu zenbait gaixotasunen sintomak larriagotzen dituzten faktore atmosferikoak daudela, gaixotasun erreumatologikoetan gertatzen den bezala. Hala ere, Espainiako Erreumatologia Elkarteak (SER) ohartarazten du ez direla patologia horien kausa, baizik eta
|
pertsonek
min gehiago eta gogortasun handiagoa sentitzen dutela erreumatismoak eragindako artikulazioetan eta lotailuetan. Baina, behin eta berriro, okertze hori iragankorra da.
|
|
2015
|
|
|
2011ko maiatzean, Guatemalako Energia eta Meategien Ministerioak baimena eman zion Ecoener Hidralia enpresari (Ekuadorko, Venezuelako, Hondurasko, Nikaraguako eta Guatemalako kontratuekin) Hidroeléctrica Canbalam I eraikitzeko. Baimen horrek bide librea eman zion unitate sortzaile bati, eta enpresak sare bat eta zutoin bat eraiki zituen,
|
pertsonen kontrako
minak jartzeko. Gaur egun bederatzi pertsona daude kartzelan beren eskubideak eta lurraldea defendatzeko Oraindik eraikitze fasean, gatazka handiak sortu ditu eskualdean, 2012an erkidegoko buruzagi baten heriotza barne.
|
|
2019
|
|
|
Gailu horiek eskaintzen dituzten aukerak ia infinituak dira. Izan ere, dagoeneko erabiltzen dira Afrikako eremu iristezinetan botikak garraiatzeko,
|
pertsonen kontrako
minak desaktibatzeko, itsasoan itotzeko arriskuan dauden pertsonei salbamendu jaka eramateko… “Pertsonak garraiatzeko drone prototipoak ere badaude”, aurreratu du Jordi Salvadorrek, Barcelona Drone Center proba oinarriko teknologia zuzendariak. Orain dela gutxi zientzia fikziokoak ziruditen eszenatokiak errealitatea dira gaur egun. Zer egin behar dut dron batek grabatzen badit Dronen jabeek onartu behar dituzten lege guztiak gorabehera, baliteke droneek ez betetzea.
|