|
2002
|
|
|
Lehen aldiz, erakunde horrek elikagai transgenikoei buruz hitz egiten du, nekazaritza tradizionalaren ordezko gisa. «Garapen bidean dauden herrialdeetan ezartzeak datozen 30 urteetan milioika
|
pertsonen
gosea arintzen lagun dezake», dio FAOk, orain arte zalantzarik gabe hitz egin zuenean. Jarreraren aldaketa horrek zerikusi handia du urre koloreko arrozaren promesarekin, ohiko arrozaren aldaera batekin, A bitamina eta hainbat mineral dituena, bai eta garatzen ari diren zenbait urte ere.
|
|
2004
|
|
|
Mohamed Uld Lamin Nekazarien Federazio Nazionaleko kidearen arabera, aurten zerealen uztaren defizita %80koa izango da, otarrainaren izurriteak eraginda. “Milioi bat
|
pertsona
goseak mehatxatzen ditu, eta egoera horrek jarraitzen badu, uzta guztiak suntsituko dira” esan zuen Mohamed Uld Laminek. Erortzen hasi diren euriteekin, otarrainaren ugalketa izugarri ugaltzen da, lurzoruaren hezetasunari esker intsektu horrek tunelak egin baititzake arrautzak jartzeko.
|
|
2006
|
|
|
Munduan mila milioi pertsonak gehiegizko pisua dute (300 milioi gizenak dira) eta askok hartzen dituzten kaloriak neurtzen dituzte baskularen orratza ez zabaltzeko, eta 800 milioi
|
pertsonarentzat
gosea eguneroko errealitatea da. Gizarte aurreratuetako haurrak janari lasterraren arriskuekin bizi diren bitartean, 140 milioi txikik ez dute hanburgesarik edo patata frijiturik probatu.
|
|
2007
|
|
|
Goi bilera horren helburua munduko erronkarik handienetako bat da, goseak kaltetutako pertsonen kopurua 400 milioira jaistea baitakar, azaldu zuen Diouf ek. Hori lortzea posible izango litzateke 30 milioi
|
pertsonak
gosea pasatzen utziko balute urtero, “posible” zerbait, batez ere “borondate politiko handiagoa eta baliabide gehiago”, FAOko zuzendari nagusiak adierazi zuenez. Diouf ek zehaztu zuen baliabide horiek nekazaritzarako erabili behar direla, eremu horiek uraren kontrola ziurtatuta izan dezaten eta ekoizpena klimaren mende egon ez dadin.
|
|
|
Hainbat
|
pertsona
gosez ta gudan
|
|
2008
|
|
|
Munduan 850 milioi
|
pertsonak
gosea nozitzen du, eta oinarrizko elikagaien prezioen gorakada izugarriaren ondorioz, 950 milioi izango dira laster. Adibidetzat, gariaren prezioa:
|
|
|
Joan den astean egin zen Elikagaien Bankuen Urteko XXI. Asanbladak agerian utzi zuen munduan 850 milioi
|
pertsonak
gosea pasatzen dutela, eta horietatik 40 milioi Europan bizi direla eta milioi eta erdi inguru Espainian. Hala, datu ofizialen arabera, Espainiako biztanleriaren %20, hau da, 8,5 milioi pertsona, batez besteko errenta erabilgarriaren %50etik beherako diru sarrerekin bizi dira, eta horietatik 1,5 eta 1,7 milioi artean premia larrian egongo lirateke.
|
|
|
Adituen kalkuluen arabera, gehiegizko pisua duten 1.700 milioi pertsona daude munduan; horietatik 300 milioi gizenak dira, eta 850 milioi
|
pertsona
gosearen biktima dira. Beraz, gizadiaren historian lehen aldiz, obesitatea eta gehiegizko pisua desnutrizioa baino gehiago dira.
|
|
|
Jateko eskubidea behe orduetan dago. Izen bereko kanpainaren datuen arabera Prosalus, Mugarik Gabeko Ingeniaritza, Caritas eta Mugarik Gabeko Albaitariak GKEek bultzatua, 854 milioi
|
pertsonak
gosea pasatzen dute munduan, eta beste 2.000 pertsonak “gosea ezkutuan”. Asian, Ozeano Barean eta Saharaz hegoaldeko Afrikan daude kaltetuenak; han, gutxi elikatutako pertsonen ia laurdena biltzen da.
|
|
2009
|
|
|
Helburua edonoiz desmuntatu eta lekuz aldatzea da. Egun gutxitan aukera hobeak eskaintzen dituen herrialde batera aldatzen da, milaka
|
pertsona
gose absolutura kondenatuz; nahi izan duena zigorgabe hartu eta nahi bezain pronto alde egiten du.
|
|
|
“El estado de la seguridad alimentaria 2009” dokumentuak, besteak beste, krisi ekonomikoari egozten dio gosearen gorakada hori, “garapen bidean dauden herrialdeetako pertsona pobreenak indartsuago jo baititu, eta horrek agerian uzten du munduko elikadura sistemaren ahultasuna eta hura berritzeko premia larria”. Asian eta Ozeano Barean, kalkuluen arabera, 642 milioi
|
pertsonak
gose kronikoa dute; Saharaz hegoaldeko Afrikan, 265 milioi dira; Latinoamerikan eta Karibean, 53 milioi; Ekialde Hurbilean eta Afrikako iparraldean, 42 milioi; eta herrialde garatuetan, 15 milioi. FAOk azaltzen duenez, 1980ko hamarkadan eta 90eko hamarkadaren hasieran gose kronikoa murrizteko aurrerapenak egin ziren, neurri handi batean, 70eko hamarkadaren hasierako mundu krisiaren ondoren nekazaritzan egindako inbertsioak handitu zirelako.
|
|
|
Bederatziehun milioi
|
pertsonak
gosea nozitzen dute, eta loditasuna, berriz, etengabe zabaltzen ari da gainontzekoen artean, oinaze handia eta heriotza piloa ere ekarriz. Osasunerako Mundu Erakundeak (OME) dioenez, gehiegizko pisua sasoiaurreko heriotza gehien sortzen duen bigarren kari itzurgarria dugu (tabakoaren atzetik), eta gaitz larriak pairatzeko arriskua asko handitzen du:
|
|
2010
|
|
|
NDFk eta Munduko Bankuak urteetan ezarritako austeritate politika eta kanpo zorraren eraginez hedatutako pobreziari gehitu zitzaizkion uzta txarrak, elikaduraren inguruko espekulazio finantzarioa eta (krisi energetiko eta krisi klimatikoaren eraginez) bioerregaien produkzioaren biderketa. 1.000 milioi
|
pertsona
gosez munduan, eta gosearen kontrako matxinadak errepikatu ziren hirugarren munduko hiriburu askotan.
|
|
|
... 950 milioi
|
pertsona
goseak kastigatuak gaur egun. Iaz 800 milioi. Urtebetean landa eta lurren negozioa aurrera joanik, bioerregaien ase ezinez batik bat, makinen gose egarria lehenetsita, urtebetean 150 milioi gehiago utzi ditugu gose.
|
|
2012
|
|
|
Ia 900 milioi
|
pertsonak
gosea dute eta 1.400 milioi egunean 1,25 dolar baino gutxiagorekin bizi dira
|
|
|
Raworth en ustez, gizateria gizarte oinarriaren oso azpitik dago 11 gizarte mugetatik zortzitan gutxienez. Ia 900 milioi
|
pertsonak
gosea dute, 1.400 milioi egunean 1,25 dolar baino gutxiagorekin bizi dira eta 2.700 milioi pertsonak ez dute janaria prestatzeko gune higienikorik. Gainera, planeten bederatzi mugetatik hirutan (klima aldaketa, biodibertsitatearen galera eta nitrogenoaren kontsumoa) ingurumenaren muga modu arriskutsuan gainditu dela kalkulatzen da.
|
|
|
zuzentasuna nagusi den mundu justu bat, pobrezia nabarmentzen duena, irakaskuntzarako eta osasunerako sarbidea bermatzen duena, haurren lanik gabe, sexu esplotaziorik gabe, etorkinentzako eta ezgaitasuna dutenentzako oztoporik gabe, bereizkeriarik gabe… Nola lortu? Guztion laguntza ezinbestekoa da oraindik milioika
|
pertsonak
gosea pasatzen duten agertokiari buelta emateko, arrazoi saihestezinengatik hiltzen diren edo miseriak bultzatutako etxeetatik milaka kilometrora bizi diren lekuari buelta emateko. Gauza bera da elkartasuna eta karitatea?
|
|
2013
|
|
|
Gainera, «enplegu osoa eta produktiboa eta lan duina guztientzat», baina argi dago helburu hori lortzetik urrun dagoela. Eta gosea egoera horretan dauden pertsonen ehunekoa erdira murriztea zen helburua, baina 2009an zifra maximoak lortu ziren eta, gaur egun, 870 milioi
|
pertsonak
gosea pasatzen dute aurrerapenak gelditu egin dira, eta haur askok pisu normala baino gutxiago dute, batez ere garapen bidean dauden herrialdeetan, landa eremuetan eta gatazkek eragindako eremuetan bizi diren adin txikiko pobreek. 2 MGH.
|
|
2014
|
|
|
Bihotzari aditu behar zaiola ziostaten txorrata azpian nengoela ipodak erreproduzitu dituen kanta anglofono sasi sentimentalek, ziur irakurle ez eleanitzari ere oso hurbilekoa egingo zaiola erreferentzia, nahiz publikoki aitortu nahi ez, noiz edo noiz entzungo zituen antzerakoak gaizki amaitutako ziren ostean, horrelakoetan zinez mugagabea baita
|
pertsonaren
gosea: malkoek hezetutako burkoaren kontra zapalduta belarria, desitxuratuta aurpegia, zarama merkea adituz su etenik gabe.
|
|
2018
|
|
|
Zifra labetsua: 800 milioi
|
pertsonak
gosea pasatzen dute planetan, eta 1.300 milioi tona elikagai xahutzen dira. . Zorionez, gero eta proiektu eta ekimen gehiago daude elikagaiak alferrik galtzearen aurka, ondoren aipatzen ditugunak bezalakoak.
|
|
|
. Zorionez, gero eta proiektu eta ekimen gehiago daude elikagaiak alferrik galtzearen aurka, ondoren aipatzen ditugunak bezalakoak. 800 milioi
|
pertsonak
gosea pasatzen dute planetan, eta 1.300 milioi tona elikagai xahutzen dira. Europan 88 milioi elikagai xahutzen dira urtean, hau da, 173 kilo inguru europar bakoitzeko.
|
|
2019
|
|
|
Partikular guztiak gonbidatuta daude foro honetan parte hartzera, elikagaiak arrazoirik gabe xahutzen direla kontzientziatzeko. Hori dela eta, janari xahutzearen aurkako hitzaldiak, konferentziak eta argazki lehiaketak antolatzera, liburuxkak banatzera eta, oro har, 850 milioi
|
pertsonak
gosea pasatzen duten planeta honetan arazo horren larritasunaz kontzientziatzera bultzatzen dira udalerriak. Zifra gehiago kontzientzia hartzeko Irudia:
|
|
2020
|
|
|
Baina kapitalismoak ez du ezer asetzen, ezta jendearen gosea ere. Behar beste elikagai eta janari dago munduan, eta aldiz, egunean 25.000
|
pertsona
goseak hiltzen dira. Onartezina da.
|
|
|
Kapitalismoaren fase bakoitzak afektu nagusi baten inguruan funtzionatzen duela esplikatzen du talde horrek; eta afektu nagusi hori" sekretu publiko" bat dela, hura formulatzen denean bakarrik has daitezkeela herritarrak menperakuntzatik askatzen. XIX. mendean" miseria" izan zen, alegia, aurrerapen tekniko eta industrialek aberastasuna sortzen zutela zioen narratiba ofizialaren azpian ezkutatzen zen milaka
|
pertsonaren
gosea; behin formulatuta garai hartako nobela entzutetsuenetako bat, hain zuzen, Victor Hugoren Miserableak da, dominazio afektu hori borrokatzeko ateak ireki ziren, hamarkadak iraun zituen iraultzen maratoi bati hasiera emanez.
|
|
|
Bi mila pertsonak baino gehiagok sinatu du Iruña Veleia Argitu manifestua; horietako asko goi maila akademiko eta kulturalekoak. Baina, aldi berean, nabari da euskal/ euskarazko intelligentsia kritikoak beste alde batera begiratzen duela, eta Gabixola
|
pertsonaren
gose greba bost axola zaiola; barre eta iseka egiteraino agian.
|
|
2021
|
|
|
NBEk dio, Tigre eskualdean 400.000
|
pertsonek
gosearen ataria gainditu dutela, laguntza humanitario guti heltzen da. Gatazka, Afar eta Amhara inguruko eskualdeetara hedatu da, gaur egun 1,7 milioi pertsonek gosea bizi dute.
|
|
|
NBEk dio, Tigre eskualdean 400.000 pertsonek gosearen ataria gainditu dutela, laguntza humanitario guti heltzen da. Gatazka, Afar eta Amhara inguruko eskualdeetara hedatu da, gaur egun 1,7 milioi
|
pertsonek
gosea bizi dute.
|
|
|
260 Gobernuz Kanpoko Erakundeek (GKE), 34 milioi
|
pertsona
gosetik salbatzeko, 5,5 miliar dolar eskatzen dituzte. Galdera hori gutun publiko baten bidez egina izan da:
|
|
|
jateaz ahaztea edo ez gogoratzea ohikoa da. Oro har, tarteko dementzia garaietan,
|
pertsonek
gosea eta gehiegizko gogoa agertzeko joera izaten dute; estadio aurreratuagoetan, berriz, jateko gogoa eta likidoak hartzeko gogoa galtzen dira. Ondorioz, zahartzaroko dementziaren ondorioz ere desnutrizio eta irenste desegokirako arrisku handiagoa dago.
|
|
|
Kopuru horien erdiak 18 urtetik beherakoak dira, eta gerraren ondoriozko trauma psikologikoak dituzte. NBEk Yemenen egin duen elikagaien segurtasunari buruzko azken inkestaren arabera, aurten 16 milioi
|
pertsonak
gosea pasa dezakete. ACNURen berehalako laguntza Gatazka hasi zenetik, ACNURek larrialdietarako materiala, laguntza ekonomikoak eta zerbitzu psikosozialak eskaintzen dizkie Yemengo biztanleei.“ACNURen laguntza jaso aurretik, ezin nituen seme alabak elikatu.
|
|
2022
|
|
|
Gaur egun munduan 345 milioi
|
pertsonek
gose samina jasaiten dute, 2019tik bikoiztu baino gehiago egin den kopurua. Gatazkek, hondamendi klimatikoek, krisi ekonomikoek eraginik, baina batez ere ardura politiko ezak.
|
|
|
«Ezin da onartu munduko elikagai ekoizleetan hirugarrena den herrialdean 33 milioi
|
pertsonak
gosea pasatzea. Ez da posible».
|
|
2023
|
|
|
Populazioa egoera larrian bizi da, Afganistan itsaslabarren ertzetik amildegira erortzeko arriskuan dela errana da. Testuinguru horretan, 17 milioi
|
pertsonek
gosea jasaiten dute, horien artean 6 milioik elikagaien segurtasun ezaren larrialdi mailan, gosetetik hurbil. Krisia herrialde osoan zenbat hedatua den erakustera emaiten du, Nazio Batuen Erakundeko agentziak ohartarazi duenez," sekulan ikusi gabeko krisi humanitario hunek, katastrofe ikaragarri baten aitzinean uzten gaitu".
|