Emaitzak: 6
| 2021 | ||
| Haatik, 3 pertsonako objektua duten adizkiak berezi bereziak dira. Kasu horretan, adizkiak ez du oraineko formek duten d (a) aurrizkirik; eaurrizkia duen aditz erroaren gainean eratua da (hemendik aitzina [e ERROA]), | pertsona atzizkiak hari datxizkola: egi zue, esa da zu, ekar k, erran eza k, entzun eza zue... | |
| Zehatzago, predikatuaren argumentuak (subjektua, objektua eta zeharkako objektua), perpausean izen sintagmetan gauzatzen direnak, adizki jokatuan isla daitezke pertsona marken bitartez. Adibidez, auzo erdarek predikatuaren subjektua adizki jokatuan islatzen dute hari | pertsona atzizkiak erantsiz: canto, cantas, canta, cantamos, cantáis, cantan; je chante, tu chantes, il chante, nous chantons, vous chantez, ils chantent. | |
| 26.1.6c Eskuineko zutabean agertzen diren atzizkiak salbuespenik gabe datibozko eta ergatibozko komunztadura atzizkiak dira. Bietan, singularreko lehen eta bigarren | pertsonetako atzizkiek bi forma desberdin dituzte adizkian duten kokapenaren arabera. Adizkiaren bukaera absolutuan kokatuak direlarik, lehen pertsonak t atzizkia du eta bigarrenak k (maskulinoa) edo n (femeninoa). | |
| Nik Joni liburuak ekarri dizkiot perpausean hiru argumentu ikusten ditugu (nik, subjektua; Joni, zehar osagarria; liburuak, osagarri zuzena), eta aditz laguntzaileak (dizkiot) hiru argumentu horien erreferentzia erakusten du: t (subjektu singularreko lehen | pertsonaren atzizkia), zki (osagarri zuzenaren numero komunztadura marka) eta o, (zehar osagarriaren hirugarren pertsona singularreko komunztadura marka). Hiru sintagma horiek aditzaren argumentuak dira, eta horregatik hitz egiten dugu komunztadura argumentalaz: | |
| Halakoak iduri dute, baita ere, Euskal Aditz Batua (Euskaltzaindia 1979) liburuan agerian eman bezala, erosi, ihardetsi, igorri, irakatsi, utzi aditzak. Gorago esan dugu 3 pertsonako objektua duten adizki trantsitiboak [e ERROA] oinarriaren gainean eratzen direla, hari | pertsona atzizkiak datxizkola: ema da zu, egi zu, erra k, erra ko zu. | |
| Adizkiak forma analitikoa (euskal gramatiketan perifrastikoa deitu izan zaie holakoei) erakusten du, hau da, aditz lexikoa (ekarri) eta adizki laguntzailea (dizkiot) bereizten ditu, eta adizki laguntzaile horrek jasotzen du lehen aipatu ditugun hiru argumentuen gaineko komunztadura, hots, subjektu, zehar osagarri eta osagarri (zuzen) komunztadura: subjektu komunztadurari dagokio t singularreko lehen | pertsonako atzizkia; zkiosagarriaren numero komunztadura marka da, eta azkenik, o singularreko hirugarren pertsona komunztadura marka zehar osagarriari zor zaio. Ikusten denez, beraz, askotariko komunztadura jasotzen da aditz laguntzailean. | |
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...
Aldaerak
| pertsona | 6 (0,04) |
Lehen forma
| pertsona | 3 (0,02) |
| pertsonako | 1 (0,01) |
| pertsonaren | 1 (0,01) |
| pertsonetako | 1 (0,01) |
Argitaratzailea
| Euskaltzaindia - Liburuak | 6 (0,04) |
Konbinazioak (2 lema)
| pertsona atzizki | 6 (0,04) |
Konbinazioak (3 lema)
| pertsona atzizki bi | 1 (0,01) |
| pertsona atzizki erantsi | 1 (0,01) |
| pertsona atzizki hura | 1 (0,01) |
Urtea
Bilaketarako laguntza: adibideak
| Oinarrizko galderak | |
|---|---|
| katu | "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu |
| !katuaren | "katuaren" formaren agerpenak bilatu |
| katu* | "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu |
| !katu* | "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu |
| *ganatu | "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu |
| !*ganatu | "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu |
| katu + handi | "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu |
| katu + !handia | "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu |
| Distantziak | |
| katu +3 handi | "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu |
| katu +2 !handia | "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu |
| katu +2 !handi* | "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu |
| Formen konbinazioa desberdinak | |
| bero + handi | asko | "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu |
| bero +2 !handi* | !asko* | "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak |
| !bero + handi|asko|gutxi|txiki | "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak |
| Ezaugarri morfologikoekin | |
| proba + m:adj | "proba" lema eta jarraian adjketibo bat |
| proba +2 m:adj | "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat |
| bero + handi|asko + m:adi | "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat |
| proba + m:izearr-erg | "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta |
Ezaugarri morfologikoak
KATEGORIA
| adb | adberbioa |
|---|---|
| adi | aditza |
| adilok | aditz-lokuzioa |
| adj | adjektiboa |
| det | determinatzailea |
| ior | izenordaina |
| izearr | izen arrunta |
| izepib | pertsona-izena |
| izelib | leku-izena |
| izeizb | erakunde-izena |
| lbt | laburtzapena |
| lotjnt | juntagailua |
| lotlok | lokailua |
| esr | esaera |
| esk | esklamazioa |
| prt | partikula |
| ono | onomatopeia |
| tit | titulua |
KASUA
| abs | absolutiboa |
|---|---|
| abl | ablatiboa |
| ala | adlatiboa |
| ban | banatzailea |
| dat | datiboa |
| des | destinatiboa |
| erg | ergatiboa |
| abz | hurbiltze-adlatiboa |
| ine | inesiboa |
| ins | instrumentala |
| gel | leku-genitiboa |
| mot | motibatiboa |
| abu | muga-adlatiboa |
| par | partitiboa |
| psp | postposizioa |
| pro | prolatiboa |
| soz | soziatiboa |
MUGATASUNA/NUMEROA
| mg | mugagabea |
|---|---|
| ms | mugatu singularra |
| mp | mugatu plurala |
| mph | mugatu plural hurbila |
ADITZ MOTA
| da | da |
|---|---|
| du | du |
| dio | dio |
| zaio | zaio |
| da-du | da-du |
| du-zaio | du-zaio |
| dio-zaio | dio-zaio |
| da-zaio | da-zaio |
| du-dio | du-dio |
| da-zaio-du | da-zaio-du |
| da-zaio-du-dio | da-zaio-du-dio |