|
2007
|
|
|
3. Kulturak gugan eragina duen eran, guk ere eragiten dugu kulturan, sortu eta moldatzen baitugu. Kultura ezberdinetatik jasotzen dituen joerak hartu eta moldatuz, komunitateek arazo edo bizipenen aurrean jokatzen duten moduak egokitzen ditu kulturak egunik egun. Norabide bikoa da beraz
|
pertsonen
eta kulturen artean dagoen harremana, kulturak komunitatearengan eragiten baitu eta komunitateak ere eragina baitu kulturarengan.
|
|
2008
|
|
|
Bestalde, epe ertainean
|
pertsona
eta makinen arteko komunikazioa hainbat aplikaziotan geure hizkuntzan egin ahal izango dugu, ez makinaren hizkuntzan. Tresna mugatuak izango dira, eta beti errore maila batekin, baina, hala ere, laguntza ederra emango digute.
|
|
|
bitartean, ildo beretik, AnHitz proiektua (http:// www.anhitz.com/) finantzatu du Eusko Jaurlaritzaren Industria Sailak,
|
pertsonen
eta gailuen arteko interakzioa eta jakintzaren kudeaketa naturala, intuitiboa eta atsegina izan dadin euskarazko hizkuntza teknologietan ikerketa eta garapena sustatzea helburu duen proiektua (ikus 2 irudia). Hortaz, hizketa teknologiez gain, testua prozesatzeko teknologiak ere hartzen ditu proiektuak bere gain.
|
|
|
Komunitate horietako gazte asko hirietara emigratzen ari direnez, komunitateen asimilazio tasa altua da eta goraka doa (Beaudin eta Landry, 2003; Forgues, Bérubé eta Cyr, 2007). Adibidez, Saskatchewanen 65 urte edo gehiago dituzten
|
pertsonen
eta 15 urte edo gutxiago dituzten pertsonen arteko proportzioa 0,50 da ingeleshiztunen artean, eta 4,14 frantses hiztunen artean (Marmen eta Corbeil, 2004). Beste era batera esanda, Saskatchewaneko komunitate frankofonoetan 65 urte edo gehiagoko biztanleen kopurua 15 urte edo gutxiagokoena baino lau aldiz handiagoa baino gehiago da, benetan egoera larria.
|
|
|
Soziolinguistika Klusterrean eredua hau haien ezaugarrietara moldatu dute, lau multzo nagusitan antolatzen dira helburu estrategikoak, adierazleak, jarduerak eta jomugak: 1) Erabiltzaileak eta komunitatea, 2) Baliabideak(
|
pertsonak
eta finantzak), 3) Garapena eta 4) Barne prozesuak.
|
|
2009
|
|
|
Txillardegik bere 80 urte emankorretan, gizarteari oro har, eta euskal gizarteari bereziki, egin dion ekarpena laburbiltzea ezinezkoa izango litzateke lerro hauetan. Sortzailea, polifazetikoa, berritzailea, aurrerakoia, beti bere garaiaz haratago bizi izan dena, kritikoa, ausarta... euskararen munduan bizi garenontzat,
|
pertsona
eta maisu eredugarria.
|
|
|
Esan bezala, buka ezina da Txillardegik gure gizartearen eta bizitzaren alor desberdinei egin dien ekarpena. Alabaina bere
|
pertsona
eta bere lana aztertu eta ikertu duten hainbat eta hainbat aditu izanik, ez dut uste niri dagokidanik honetaz aritzea.
|
|
|
Txillardegi sortzailea, polifazetikoa, berritzailea, aurrerakoia, beti bere garaiaz haratago bizi izan dena, kritikoa, ausarta... euskararen munduan bizi garenontzat,
|
pertsona
eta maisu eredugarria. dute kokapen nagusia (idazle, itzultzaile, bertsozale, argitaletxe...) eta euskararen inguruan dagoen industriaren zati garrantzitsu bat Donostian dago.
|
|
|
Euskara normalkuntzaz ari garela, uste dugu arrakasta hori bi adierazletan ikusten dela: batetik, erakunde edo enpresa horrek lortu duen normalizazio mailan, alegia, erakundeko
|
pertsonengan
eta erakundearengan berarengan lortu den ezagutza eta erabilera mailan; eta, bestetik, metodologian, alegia, urteetako esperientziak erakusten dituen estrategia eta prozeduretan.
|
|
|
Enpresetako langile guztien ikuspegia jaso nahi genuen. Horregatik, euskara planetan parte hartu duten
|
pertsonak
eta parte hartu ez dutenak elkartu genituen. Euskara planetan parte hartu duten pertsonen iritzia.
|
|
2010
|
|
|
Hasiera batean, gaztelania eta ingelesa erabiliko dira; lehena, Kataluniako hizkuntza koofiziala delako, eta bigarrena, nazioarteko komunikaziorako lingua franca delako. Horien bidez, jakintza transmititu eta harremanak ezarri ahal izango dira beste
|
pertsona
eta erakunde batzuekin, eta, horrela, unibertsitateak bere jarduerako esparru guztietan ospe ona lortzen duela bermatuko da. Eta, azkenik, beste hizkuntza batzuen erabilera selektiboa sustatu edo sartu da unibertsitateko jardueretan.
|
|
|
ENEKuS ereduak organizazioen errealitate ezberdinei eta konplexuei eman nahi izan die erantzuna eta, zentzu horretan, situazio anitzetan soluzio egokituak sortzeko eta zenbait interbentzio praktika eraikitzeko eta kudeatzeko erreferentziazko sistema gisa planteatu da. bestalde, eredua aurkezterakoan, azalpena errazteko eta ulergarria egiteko, elkarren segidako urratsen eskema gisa azaltzen da. hala ere, erakundeen errealitate konplexuetan egoera nahasiak gertatzen dira eta ez da ulertu behar ereduaren faseak linealki kontsekutiboak direnik. aitzitik, erakundearen ezaugarri eta egoeraren arabera, akzio gune batzuek ala besteek izango dute garrantzia eta protagonismo gehiago, aldaketa prozesuaren uneak agintzen duenaren arabera. hau da, normalizaziorako aldaketa prozesuaren hasieran bereziki landuko diren akzioguneak eta aldaketa prozesuaren amaieran landuko direnak ez dira berberak izango, edo, behintzat, ez dira intentsitate berberarekin landuko. enekuS ereduaren ezaugarri nagusienetako bat hori baita: izaera modularra duen eredu dinamikoa dela. eta modularra den neurrian, irekia ere bada. horrek esan nahi du ereduaren erreferentzia erabiliko duenak, bere egoera partikularraren ezaugarrien arabera, erreferentzia dakiokeela bere interbentzioa akzio gune bakar bati, akzio gune multzo bati edota sistema osoari, uneko baldintza eta premien arabera. hori bai, inoiz ahaztu gabe
|
pertsonek
eta egiturek osatzen dituzten erakunde konplexuetan dihardugula eta ezin dugula osotasunaren ikuspegi sistemikoa ahaztu.
|
|
|
Aipatzekoa da azken urteotan unESCo erakundeak ere zenbait adierazpen eman izan dituela argitara, esaterako, 2001eko kultur Aniztasunari buruzko deklarazio unibertsala. ikuspegi teorikotik gutxiengo hitza ezaugarri bat konpartitzen duten eta erreferentzia egiten zaion eremuan kuantitatiboki erdia baino gutxiago osatzen duen taldeari esaten zaio. europako kontseiluko 32 estatuk sinatu dute ituna, baina sinatzeak ez du inolako konpromisorik eskatzen. horrela, Frantziako estatuak 1999an sinatu zuen, baina ez du berretsi, eta ondorioz, ez du inolako konpromisorik hartu. egun, europako kontseiluko 30 estatuk berretsi dute. itunaren funtzionamendua aski interesgarria da. lehenik eta behin erregio edo gutxiengoen hizkuntzen definizioa jasotzen du itunak. ondoren, itunaren helburuak eta konpromiso zehatzak jasotzen dira, eta atal horri dagokionez, estatuek erregio edo gutxiengoen hizkuntza guztiei aplikatu behar diete. iii. atalak konpromiso zehatzak jasotzen ditu itunak, eta horretan estatuek nahi dituzten hizkuntzei aplikatzen diete. adibide moduan espainiako estatua jar genezake; izan ere, iii. atala status ofiziala duten hizkuntzei besterik ez die aplikatuko eta irakurketa zurrun eta diskriminatzaile horren ondorioz, kanpoan geratzen dira euskara legeak nafarroan ezarritako eremu mistoan zein ez euskaldunean, euskara trebiñun eta turtziozen, asturiera etab. iii. ataleko konpromisoak zazpi eremutan sailkaturik agertzen dira: ...arako. hitzarmen markoak jasotzen dituen printzipioei dagokienez, gutxiengo nazionalei, besteak beste, hizkuntza mantendu eta garatzeko neurriak sustatzeko konpromisoa eskatzen zaie estatuei 5 artikuluan. halaber, itunaren 10 artikuluan gutxiengo nazionalei hizkuntza maila publikoan edo pribatuan erabiltzeko eskubidea aitortzeko konpromisoa eskatzen zaie. horrela estatuek ahalegina egin behar dute
|
pertsonen
eta administrazioen arteko harremanak gutxiengoen hizkuntzan ahalbidetzeko neurriak segurtatzeko. badira europako kontseiluko bi itun horiek agertzen duten ezaugarri interesgarria; izan ere, hartutako konpromisoak betetzen diren egiaztatzeko ebaluazio zikloak izaten dira. aipatu ebaluazio zikloetan estatuak betetze mailari buruzko txostenak prestatzeaz gain, gizarte zibil antolatuak ere parte har... Aniztasunean bildurik. dena den, europako batasunaren sorreraren aitzindari europako ekonomi elkartearen hastapenetatik egon den garapenari erreparatuta aniztasun partziala besterik ez dela izan ondoriozta dezakegu. ekonomi elkartetik gaur egungo europako batasunerako prozesuan zazpi itun aurkituko ditugu:
|
|
2011
|
|
|
Gaur egun gazteek bere idoloak direnak edo mediatikoak diren pertsonaiak euskaraz ikusteak duen indarra, batzuek dioten moduan oso arrazionala ez izan arren, orain arte egin izan diren zenbait diskurtsoren (koherentziaz beteak izan arren) aldean indar eta eraginkortasun handiagoa du gazteengan. Informazio mediatikoak eta
|
pertsona
eta talde erreferenteak, beraz, beste eragile inportante bilakatu dira hizkuntzaren faktore identitario, sinboliko eta integratzaileen gainetik gaurko gazteentzat.
|
|
|
askorentzat ia bakarra. ...ingo dio panorama horri euskararen aldeko ekarpen gotorrik. hori da nire begiek ikusten dutena. hori guztia horrela izanik, uste al duzu benetan zure iloba horiek (eta horiekin batera euskal herriko biztanle guztiak edo gehien gehienak) euskaldun elebakar izango direla hemendik ehun urtera eta euskara izango dela, euskal herri osoan, eguneroko hizkuntza bakarra edo erabat nagusia bertako eskualde,
|
pertsona
eta funtzio guztietan, hala uste baduzu, ez irakurtzen segi:
|
|
|
Arnasguneek segurtaturik izan behar dute, nabarmenki desitxuratu eta gesalduko ez badira, hirigintzaren alorreko autorregulazio maila arrazoizko bat: bertako euskaldunek ezkontzera ezinbestean kanpora joan beharrik ez izatea (udal arauek ezinezko edo prohibitibo bihurtzen dutelako bertakoen seme alabek bertan etxeak egitea edo erostea), eta beste aldetik kanpotarren uholde masiboak kontrolatzea, arras mesedegarrizko neurriak dira, beti ere
|
pertsonen
eta gainerako instantzien erabakimen esparruak alde batera utzi gabe. hori guztia kontuan izanik ere orain arte baino ondotxoz gehiago egin liteke arnasguneen kontzentrazio demografikoa babesteko. ondotxoz gehiago egin liteke eta egin da, ohiko kontzentrazio hori belaunaldi batean edo bitan xahutu nahi ez bada.
|
|
|
euskararen indarberritze saioari honegatik edo hargatik frenoa jartzen ez bazaio, eta europako zokoalde honetan erabateko transformazio demografiko, ekonotekniko, soziokultural eta politikooperatibo bortitzak (alde batekoak zein bestekoak) gertatzen ez badira hurrengo hamarkadotan, hiru eszenario hauetatik zeinek du egiantz handiena, eta zeinek txikiena, orain arteko eskarmentu kontrastatuaren eta hizkuntza soziologiaren funtsezko ekarpenen argitan?: a) Iloba horiek (eta horiekin batera euskal herriko biztanle guztiak edo gehien gehienak) euskaldun elebakar edo euskal elebidun izango dira eta euskara izango da euskal herri osoan eguneroko hizkuntza bakarra edo erabat nagusia, eskualde,
|
pertsona
eta funtzio guztietan; b) Iloba horiek (eta horiekin batera euskal herriko biztanle guztiak edo gehien gehienak) erdaldun elebakar edo erdal elebidun izango dira eta erdara izango dute euskal herri osoan eguneroko hizkuntza bakarra edo erabat nagusia, eskualde, harreman sare eta funtzio guztietan; c) Iloba horiek (guztiak edo gehienak) elebidun izango dira. Batzuek euskaraz moldatuko dira nagusiki, besteak erdaraz eta askotxok, honegatik edo hargatik, euskaraz egingo dute leku, jardun gune, harreman sare eta situazio batzuetan eta erdaraz besteetan. ez uste izan, irakurle lagun, ehun urteko kontu hori hain urruti dagoenik. pentsatu, aitzitik, hemendik bost edo hamar urtera jaioko direla iloba horiek:
|
|
|
Azterketa burutzeko aplikatu den metodologia kualitatiboa izan da. Informazioaren bilketarako Focus Groups edo Talde Fokalizatuen taldeelkarrizketarako teknika erabili zen. hiru foku talde (3x7) osatu ziren Mintegira gonbidatu eta bertara agertu ziren pertsonekin. pertsona hauek aztergaiaren lagin zabala eta adierazgarria osatzen zuten, guztiak ziren hizkuntzaren normalizazioarekin erlazionatutako prozesuekin lanean edota ikerketan aritzen diren
|
pertsonak
eta gaiarekin lotutako gizarte arlo ezberdinak ordezkatzen zuten: hiru administrazio maila, unibertsitatea, aholkularitzak, gizarte erakundeak, enpresak eta ikerketa eta formazio guneak. ordubeteko iraupena izan zuen talde fokalizatuetan egindako taldeelkarrizketaren bidezko hausnarketak.
|
|
2012
|
|
|
" Bai badau, gehixen bet parean suertatzen daun
|
pertsonekin
eta ba hor sortzen dien harremanekin, izan leike euskeraz edo gazteleraz edo, bai, harremana badau, igual ez kolektibo moduan, baino pertsonalki harremana badau". 8
|
|
|
|
Pertsona
eta talde erreferenteak
|
|
|
" ameskeria"," boluntarismo"," maximalismo" eta antzeko kontzeptuak irakurri eta entzun ahal izan dira azken urteotan. Eta hau ere ez da justua urteotan guztiotan euskaldunontzat gizarte orekatuago baten alde lanean ari izan diren
|
pertsona
eta erakundeentzat. Hizkuntza komunitate antolatua, euskalgintza, izan da urtetan hizkuntzaren berreskurapenean aitzindaria, eta aitzindaritza horretarako funtsezkoak izan dira ametsak, helburu argiak eta bizi nahia.
|
|
2013
|
|
|
Bretxa eta Pareraren, Labrañaren eta Fukudaren lanetan adierazten denez, argi dago hizkuntza baten erabilera aktiboa izateko hiztunek nahitaez hizkuntza horren gutxieneko ezagutza izan behar dutela; zehazten zaila da, eta n maila esan diezaiokegu. Usteek garrantzia dute ikaskuntza prozesu horietan, eta zenbait
|
pertsonaren
eta talderen aldez aurreko jarrera —hau da, ideologia—, jarreraeta irudikapenkonfigurazioa— beste batzuena baino askoz ere hobea da inguruko hizkuntza bakoitza ikasteko eta/ edo erabiltzeko. Gainera, Rosellóren
|
|
|
D)
|
Pertsona
eta talde erreferenteak
|
|
|
Irakasleak eta aisialdiko hezitzaileak aipatzen dituzte batzuek erreferente linguistiko bezala, baina guztiek, ez. Oro har ez zaie eredugarria begitantzen eurentzat erreferentziazkoak izan daitezkeen
|
pertsona
eta taldeen jokamolde linguistikoa. Alderantziz, hizkuntza portaerak aztertzerakoan ere ikusiko dugunez, eredu desegokitzat aipatzen dituzte aipatzekotan.
|
|
2014
|
|
|
– nere ama hizkuntza dalako – maiz jaso izan dudan erantzuna izan da. —
|
Pertsona
eta talde erreferenteak: Gizartean erreferentziazkoak diren pertsona famatuen eta gure ingurune hurbileko erreferentziazko pertsonen jokaerak.
|
|
2015
|
|
|
Esan dezakegu, beraz, gauza, egoera,
|
pertsona
eta abarrenganako jarrerak izaten ditugula; eta behin jarrera horiek ezagutuz gero, neurri batean portaera bera ere asma dezakegula (edo ulertu, behinik behin). Ulergaitzak gertatzen zaizkigun portaera askoren atzean ere jarrera bat egoten baita, portaera hori zein den ulertzen laguntzen diguna (Zupiria; 2008:
|
|
2016
|
|
|
Halaber, hizkuntza bakoitza zer pertsonak zer
|
pertsonarekin
eta zein testuingurutan erabiltzen duen.
|
|
|
Jakin nahi dut zer hizkuntza erabiltzen diren herrigune bakoitzeko leku ezberdinetan, bai kalean, bai leku publiko jakin batzuetan. Halaber, hizkuntza bakoitza zer pertsonak zer
|
pertsonarekin
eta zein testuingurutan erabiltzen duen: zenbat, nork eta zertan egiten den euskaraz edo erdaraz, eta zenbat egiten den hizkuntzen arteko kode aldaketa.
|
|
|
Lidergoak sortu lirateke erakundean bertan. Berrikuntzarako joera bultzatu eta kudeatzea gakoa da, sorkuntza giroa piztuz,
|
pertsona
eta lan-talde berritzaileak aintzatetsiz. Ohiko prozesuetan, eguneroko jardueran berrikuntza txertatzea aproposa izaten da; gurean hizkuntzarekiko kontzientzia eta jarrera bultzatzeko proiektuak sortuko dituzten norbanakoak eta, batez ere, lantaldeak sustatzea izan daiteke Osakidetzaren ekarpenetako bat. sakidetzaren
|
|
|
Aurrera egiteko hizkuntza kontzientzia tresna egokia izan daiteke. Hizkuntzak
|
pertsonetan
eta osasun arretan duen garrantziaz jabetzea profesionalak. Kontzientziatik abiatuz behar den gaitasuna eskuratuko dutenak.
|
|
2017
|
|
|
Erpinetan hiru elementu jartzen ditu harremanetan: (1) helburua (bisioa), (2)
|
pertsonak
eta kolektiboak, eta (3) prozesua bera. Hortaz, helburu edo bisio partekatuak pertsona eta kolektibo ezberdinak prozesu batean baitan biltzen ditu.
|
|
|
(1) helburua (bisioa), (2) pertsonak eta kolektiboak, eta (3) prozesua bera. Hortaz, helburu edo bisio partekatuak
|
pertsona
eta kolektibo ezberdinak prozesu batean baitan biltzen ditu. Hiru erpin horien artean, hiru elementu berri ageri dira:
|
|
|
Hiru erpin horien artean, hiru elementu berri ageri dira: (4) prozesuaren baitan sortzen diren harremanak, (5) proiektua gauzatzeko behar diren lanerako markoak eta egiturak eta (6)
|
pertsonek
eta kolektiboek helburuei buruz egiten dituzten balioespenak.
|
|
2018
|
|
|
Honakoa: gaur eta hemen oraindik hautu bat dela euskaraz bizitzea, hau da, denbora osoko euskaldun, euskaran ardaztutako
|
pertsona
eta herritar izatea1 Eta, nago, Pernandoren egia hori ezabatzen dugunez nekez asmatzen dugula euskaltzaleok, gaur eta hemen, euskararen arazo, auzi eta gatazkari taxuzko heldulekurik ematen.
|
|
|
Esango dit zorionez gaur eta hemen badirela eremu oso euskaldunak, badirela arnasguneak, esate baterako, 6 urterekin apenas gaztelerarik ez dakiten haurrak topa ditzakegun herriak –frantsesarekin ez dut uste halakorik gertatzen denik, eta gaztelerarekin ere zalantzak. Baina hori hala izan arren, arnasgunerik arnasguneeneko biztanle arnasgunetsuenak baita kezka ezkuta ezina sorrarazten digun ume elebakar horrek ereuneren batean hautatu egin du euskaraz ardaztutako
|
pertsona
eta herritar izatea, gazteleraren eta frantsesaren berezkotasuna eguneroko bizitzako aztura eta keinu txikienetaraino baitago sartuta. Arnasten dugun airean dago.
|
|
|
Gaur eta hemen oraindik hautu bat da euskaraz bizitzea, hau da, denbora osoko euskaldun, euskaran ardaztutako
|
pertsona
eta herritar izatea.
|
|
|
aktibazioa eta hizkuntza aktibazioa, eraldaketa soziala, ezberdinen arteko elkarlan harremanak, elkarri entzutea eta ezberdintasunak onartzea, sormen prozesua, adostasunak eta lidergo partekatuak, antolaketa prozesua, dinamika berria guk geuk gorpuztea, emozio positiboak, prozesu konplexua (inertziak, mesfidantzak, gorabeherak... ), hiztunen ahalduntzea, prozesuak geu ere eraldatzea (gure erosotasuna,
|
pertsona
eta eragile bezala dugun identitatea...), jatorri, erritmo eta pertenentzia ezberdinak nahastea eta hurbiltzea, eta, bukatzeko, ehun soziala konbinaketa berri batekin jostea eta saretzea.
|
|
|
Taldean egin beharreko barne prozesua zaintzeko jarrera duten
|
pertsonak
eta horri begira formazioan parte hartzeko eta eskuzabaltasunez jokatzeko prestasuna dutenak nahastea komeni da, nagusi izan dadin desadostasunak, hanka sartzeak eta talkak apaltasunez eta zintzotasunez onartzeko eta soluzioa adostasunez bilatzeko jarrera. Hala nola, beste
|
|
|
Taldean egin beharreko barne prozesua zaintzeko jarrera duten
|
pertsonak
eta horri begira formazioan parte hartzeko eta eskuzabaltasunez jokatzeko prestasuna dutenak nahastea komeni da
|
|
|
Gure kasuan, Bermeoko eta Ondarroako bizilagunek osatzen dute unibertsoa: Bermeoko 17.145
|
pertsonek
eta Ondarroako 8.617k. Unibertso finitua da, beraz, eskuartean duguna.
|
|
|
Jakitun gara elur bolaren teknika ez dela egokiena lagin bateko aukeratzeko. Izan ere, inkestak zabaltzen eta betetzen dituzten
|
pertsonek
eta elkarteek izaera eta eragin eremu zehatz bat dute, eta horien informazioa iristen da bueltan. Horrez gain, galdetegia, batik bat, Internet bidez egiteak ere baditu bere mugak.
|
|
|
Aitor Montes – Nazioarteko kolaborazioa arretaren normalizazio prozesuan guztiok eskubide bera daukatela kalitate goreneko zerbitzua jasotzeko, segurtasunez, bere kultura eta hizkuntza edozein izanda ere.
|
Pertsonaren araberako
eta beraz ezberdinak izan daitezkeen osasun beharrak bete lirateke, berdintasuna helburu.
|
|
2019
|
|
|
ekonomikoak edo denbora aldetikoak gehienetan, eta baita, zenbaitetan, informazio faltak eragiten duen motibazio urria. gai hau ez da erraza eta apenas heldu zaion serioski inon, nik dakidala. Baina bideratzekotan, derrigorrezkoa izango da lan horietan ari diren
|
pertsona
eta erakundeekiko harreman zuzena izatea, gaiari buruzko informazioa ematea (askori inork ez baitio azaldu gure gizartean euskarak duen egoera eta garrantzia) eta egoera hobetzeko egitasmoak, euskara ikasteko aukerak eta hartu beharreko neurriak elkarrekin lantzea.
|
|
|
4 ezezagunarekin: tokiaren,
|
pertsonaren
eta gizarte arauaren arabera euskaraz edo erdaraz egiten da.
|
|
|
Aliantza eremu ilunak, gardentasun eta kontrol demokratikotik at daudenak, sortzen dira hortik aurrera, Google, Apple edo Facebook bezalako enpresa handien eta zenbait estatuen artean, eta algoritmo informatiko politiko horien menpe, herritarrok proletario digitalak bihurtzen ari gara (Gabriel 2019), gailuen xarmak –opioak, esango luke Marxek–, gugan pizten duen lilurak itsututa. Algoritmoak ez dira makina neutroak, alta, horien atzean
|
pertsonak
eta interesak daude, agintea, alegia. Sareak erabiltzen ditugunean, datuak sortzen ditugu, hori da eragile pribatu horiek ustiatzen duten" lana". datuak dira langile digitalok sortzen dugun merkantzia, beste batzuek merkaturatzen dutena, plusbalioa eskuratuz.
|
|
|
Euskadi nazioarteko pentsamendu gune nagusientzat hain erakargarria izateko arrazoietako bat bere berdintasunkultura da. Gure ikerketetatik erauzten den bezala, gizarte moduan positiboki baloratzen dugu aurrerapen kolektiboa eta ez ginen, eta ez gara ere, arrakasta indibidualarekin lerrokatu. nahi duelako nola (erabaki multzoa) eta, batez ere, zergatik (faktore kulturalak eta balioak); hots, zein gakok ahalbidetu diguten benetan konplexua zen egoera bati buelta ematea,
|
pertsonekiko
eta ingurumenarekiko errespetutsua eta giza eskubideekiko konprometitua den eredua eraikiz. Lehiakorrak eta jasangarriak gara zentzuz, hiru agendak eskutik baitoaz.
|
|
|
Azterketa egiteko corpus nahikoa izateko baina bolumen handiegia ere ez pilatzeko, erabaki nuen bi egunetako jarduna bidaltzeko eskatzea: astegun batekoa —asteazken bat— eta asteburuko egun batekoa —larunbat bat— hartara, aukera handiagoa izango nuen soslai ezberdinetako
|
pertsonekin
eta taldeekin izandako elkarrizketak jasotzeko: aste barruan hezkuntzari eta eskolaz kanpoko jarduerei lotutakoak batez ere—kirola, dantza, musika...
|
|
2020
|
|
|
Arestian aipatu legez,
|
pertsona
eta makinaren arteko harremana geroz eta ohikoagoa da. Horren ondorioz, badira beste hainbat euskarrietan dagoeneko egiteari utzi diogun ekintzak, edota, euskarri batzuen zaharkitze prozesuaren areagotzea ekarri dutenak.
|
|
2021
|
|
|
Hala, bizitza publikoaren eremu guztietan frantsesaren erabilpena inposatzen da. Konstituzio Kontseiluaren jurisprudentziak hala dio, Konstituzioaren 2 artikuluak frantsesaren erabilpena inposatzen diela ebatzi baitu" zuzenbide publikoko
|
pertsonei
eta zerbitzu publiko bat betetzen duten pertsona pribatuei" 17 1994ko legeak ere frantsesaren erabilera inposatzen du" zerbitzu publikoan, lanean, irakaskuntzan eta jarduera komertzialetan" 18.
|
|
2022
|
|
|
Elkarrizketatu ditugun
|
pertsona
eta erakunde gehienek Amonarrizek eta UEMAk egin duten diagnostikoaren ildo bereko iritzi eta pertzepzioak dituzte:
|
|
|
Identifikatutako hutsunerik nabarmenena materialean baino, irakasleen formakuntzan dagoela jakin arren, horrelako bilketek irakasleen lana erraztu dezaketela uste dugu. Gainera, bildu garen
|
pertsona
eta erakunde guztiengandik zorion mezuak jaso ditugu, eta denek azpimarratu dute horrelako lanen garrantzia. Hala ere, jakitun gara lan hau abiapuntua besterik ez dela, eta etorkizunean hainbat lan ildo jarraitu liratekeela lan hau osatzeko.
|
|
|
Gure ikerketa lanerako harremanetan egon garen
|
pertsona
eta eragileen zerrenda honako hau da:
|
|
|
3º da ESO liburuko gaitegian" Lingua e sociedade" deituriko atalean aipatzen diren edukiekin osatu ditugu. Zenbait kasutan taula elkarrizketatutako
|
pertsona
eta eragileen laguntzarekin bete dugu eta beste kasu batzuetan gure kabuz.
|
|
|
Erabilitako metodologia aproposa izan da gure helburuak betetzeko. Aurkezpen mezuak eta bideoak asko lagundu digute kontaktatu nahi genituen
|
pertsonekin
eta erakundeekin ahalik eta modu azkarrenean eta argian harremanetan ipintzen. Elkarrizketatuek esan digute aurkezpen bideoa bereziki eraginkorra izan dela elkarrizketa egin aurretik gure eskaeraren inguruan hobeto kokatzeko eta gurekin konfiantza lortzeko.
|
|
|
Elkarrizketatuek esan digute aurkezpen bideoa bereziki eraginkorra izan dela elkarrizketa egin aurretik gure eskaeraren inguruan hobeto kokatzeko eta gurekin konfiantza lortzeko. Elkarrizketa eta topaketen kasuan, meet programa bidez bilerak online egiteak asko erraztu digu landa lana eta Euskal Herritik kanpoko
|
pertsona
eta eragileekin elkartu ahal izan gara. Hala ere kasu batzuetan, elkarrizketatu nahi genituen pertsona edo erakundeek ez digute erantzun edo gure ikerketa lanean parte hartzeko denborarik ez zutela esan digute.
|
|
|
Zein pertzepzio eta iritzi dituzte hezkuntzakomunitateko
|
pertsona
eta eragileek Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzan eta Batxilergoan soziolinguistika eta hizkuntzaekologia gaien lanketaren inguruan?
|
|
|
• Zein pertzepzio eta iritzi dituzte hezkuntza komunitateko
|
pertsona
eta eragileek Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzan eta Batxilergoan soziolinguistika eta hizkuntza ekologia gaien lanketaren inguruan.
|
|
|
(2) Askoz gehiago osea... erabili nahiko nuke. (...) nik uste ba hasi nintzatekeela(...) ezagutzen dudan
|
pertsonekin
eta badakidanekin gutxienez euskaraz dakitela eta ba haiek niri ere euskaraz hitz egingo didatela. (BE J)
|
|
|
K15 testua izango litzateke horren adibideetako bat. Hala ere, eta fitxaz modu sistematiko batean aztertu ez diren arren, 2008tik 2020ra arteko Mintzapraktika programei dagozkien testu ia15 guztietan ageri dira
|
pertsonak
eta gorputzak irudikatuta. Badirudi mintzapraktika saioetan, edota mintzalagunen16 artean, komunitatearen ideia indartu nahi dela.
|
|
|
3.1.4
|
Pertsonen
eta talentuaren kudeaketa antolatzea
|
|
|
4): 1) enpresak dituen balio nagusiak laburbiltzea, eta arau etikoen multzo bat finkatuz; 2) enpresaren jardueraren oinarrian dagoen estiloa zehaztea; 3) ziurgabetasun etikoak daudenean, lagungarria izango da garrantzitsuak diren aukerak zehaztea; 4) arau etikoak finkatuko ditu eta horietan oinarrituta erantzukizunak eskatu ahal izango zaizkie enpresako
|
pertsonei
eta organoei; 5) lagungarria izango da enpresaren helburua, balioak eta arau etikoak langile aukeratu berriei ezagutarazteko; 6) enpresaren kalitatea bultzatuko du eta motibazioak piztuko ditu; 7) funtsezko eragilea izango da enpresako partaide zentzua sustraitzeko.
|
|
|
Enpresaren irudi eta nortasun korporatiboa barneko zein kanpoko
|
pertsonen
eta taldeen artean partekatzen den irudikapen mentala da, komunikazio ekintzen eta horien inguruko pertzepzio sozialen emaitza.
|
|
|
Enpresaren irudi eta nortasun korporatiboa barneko zein kanpoko
|
pertsonen
eta taldeen artean partekatzen den irudikapen mentala da, komunikazio ekintzen eta horien inguruko pertzepzio sozialen emaitza, alegia. Nortasun korporatiboa hiru dimentsioren arabera eraikitzen da:
|
|
|
Eta, horretarako, inportantea da beraiek zentzua hartzea horri, jakitea zergatik eta zertarako egiten duten hori, eta gizartean horretarako legitimitatea dutela sentitzea.
|
Pertsonak
eta taldeak ahalduntzea beharrezkoa da. Horrez gain, arlo honetan bideak irekitzeko, beharrezkoak dira erakundeen arteko talde lana eta adostasunak hizkuntza gaien inguruan; konplizitateak lortzea.
|
|
|
Ikusi besterik ez dugu bizigune nagusien kanpoaldean industrialdeak edo parke teknologikoak kokatzearekin batera, errepide sareen indartzea etorri dela. Horrek guztiak kale bizitza eraldatzen du eta
|
pertsonengan
eta euren harremanen kalitate eta kantitatean duten eragina nabaria da. Autoen eta errepideen ugaritasunak espazio publikoaren kalitatea jaistea dakar eta, aldi berean, abiadura handitzeak pertsonek espazio publikoan egiten dituzten egonaldiak laburtzea eta gutxitzea; aurrez aurreko kontaktuak murrizten dira, soziabilitatea galdu eta, baita, segurtasun sentsazioa kolokan jarri ere.
|
|
|
Zaintza lanetan diharduten
|
pertsonek
eta besteek egunerokotasun ean behar ezberdinak dituzte. Zentzu horretan, hirigintzak funtsezko garrantzia du pertsonen bizitzan, gizarte erabileren euskarri fisikoa osatzen duten espazioen konfigurazioa zehazten duen diziplina baita.
|
|
|
Beste era batera esanda, zaintza lanetan diharduten
|
pertsonek
eta besteek egunerokotasunean behar ezberdinak dituzte. Zentzu horretan, hirigintzak funtsezko garrantzia du pertsonen bizitzan, gizarte erabileren euskarri fisikoa osatzen duten espazioen konfigurazioa zehazten duen diziplina baita (Hiria kolektiboa, 2010; Ciocoletto 2014).
|
|
|
Prozesu horiek guztiek
|
pertsonongan
eta gure kontsumo eta aisialdi ohituretan eragin nabaria izan dute, baina pertsonon aniztasunak pertzepzio aniztasuna dakar berekin, guztiok ez baitugu modu berean bizi errealitate bera. Gai horren bueltan interesgarria da Lasarteko parte hartze prozesu batean gertatutakoa5 Parte hartzaile ziren haurrei eta gurasoei —paraleloan— euria egiten zuenean gehien erabiltzen zituzten jolas guneak zeintzuk ziren zehazteko eskatu zitzaien.
|
|
|
Espazioak gizartean duen eragina eragiten du gizarteak espazioaren izaeran,
|
pertsonek
eta gure iritziek hirigintza eredu bat edo bestea ezartzea baitakarte.
|
|
|
Espazio publikoak izan duen bilakaera aztertzeak, kalean nor eta zertan dabilen ulertzen lagun dezake. Era berean, espazioak gizartean duen eragina bezainbat eragiten du gizarteak espazioaren izaeran,
|
pertsonek
eta gure iritziek hirigintza eredu bat edo bestea ezartzea baitakarte.
|
|
|
Zonifikazioak mugikortasun behartua eragin duen bezala, gentrifikazioak bizitokiz aldatu beharra ekarri du; biztanleria hirigunetik alderatuago dauden auzoetara, lehenik, eta urrutiagoko herrietara, geroago, mugitzea eragiten du maiz. Ondorioz,
|
pertsona
eta familia askok auzo edo toki zehatzetan denbora luzez bizitzeko aukera murrizten da eta, horrekin, bertan errotzeko aukerak galtzen dira, giza harremanen kalitate eta kantitatea eskasagoak izango direlarik.
|
|
2023
|
|
|
Euskara sustatzeko hizkuntza estrategiekin batera udalekuetako esperientzia bizipena positiboa izan dadin testuinguruari begiratzea ezinbestekoa da. Horregatik, esku hartzeak bideratzeko espazioa, objektua,
|
pertsona
eta denbora kontuan hartzeko formazioa eskaintzen da, besteak beste, horrek ere hizkuntzaren erabileran eragiten duelako (Aire 2023).
|
|
|
Hizkuntza familiarekin, adinekoekin eta beste hiztunekin komunikatzeko erabiltzen da, baita
|
pertsonak
eta leku tradizionalak izendatzeko eta otoitz egiteko ere. Hizkuntza txantxetarako ere erabiltzen da, eta hizkuntza menderatzen ez dutenek ez ulertzeko.
|