|
2001
|
|
|
Bizi kalitatea eta bizi itxaropenen hazkundea nabarmen hobetu daitezke, dietari arreta handiagoa jarriz. Arroza, adinekoen dietan maiz agertzen denez, oso lagungarria izan daiteke egoera psikofisiko
|
ona
sustatu edo berreskuratzeko. Arroza erregulartasunez kontsumitzea faktore positiboa da zenbait patologia prebenitzeko eta hobetzeko, hala nola hipertentsioa eta hiperkolesterolemia.
|
|
2002
|
|
|
Gaur egun, komunikatzeko era asko daude, betiko lagunekin harremanak gal ez daitezen. Kasu guztiak aprobetxatu behar dira, komunikazio
|
ona
sustatzeko. Txangoetan, lan proiektuetan, komunitate boluntariotzan, lagun eta solaskideen taldeetan parte hartzea, liburuak trukatzea eta interes handiko filmak ikustea, gero horiei buruz hitz egin ahal izateko.
|
|
2004
|
|
|
Berrikiago, 2003ko abenduaren hasieran —eta zientzialarien, herritar taldeen, erakunde federalen, aseguratzaileen eta farmazeutikoen artean eztabaida sakona izan ondoren, obesitatea gaixotasuntzat jo behar ote zen, eta eztabaida horren ondoren—, Estatu Batuetako senatuak lege proiektu bat onartu zuen, helburu nagusi hauek dituena: elikadura
|
ona
sustatzea, elikadura nahasteak konpontzen laguntzea eta ariketa fisikoa egiteko ohitura sustatzea. Erabaki horri esker, beren pisu arazoetarako tratamendua behar duten milioika pertsonak erantzun egokia izan dezakete, bai ekonomikoak bai osasunekoak.
|
|
|
Nutrizionistek eskoletako jangelen erantzukizuna eskatzen dute haurren artean elikadura ohitura
|
onak
sustatzeko
|
|
2007
|
|
|
Hexaklorobentzenoa (HCB) eta bifenilo plorikloratuak (PCB) Nahigabe sortutako POIak: Dioxinak eta furanoak Hala, gobernu sinatzaileek eskura zeuden teknikarik onenak eta ingurumen jardunbide
|
onenak
sustatzeko konpromisoa hartu zuten, egungo POIak eta etorkizunean gara daitezkeenak identifikatzeko, ordezkatzeko eta prebenitzeko. Lehenengo bi kategorien kasuan, hitzarmenak haien debekua ezartzen zuen.
|
|
|
Kubako populazioaren osasun egoera elikaduraren bidez hobetzea. Elikadura
|
ona
sustatzeko lema 1990 urtean, Kubako Elikagaien Nutrizio eta Higienerako Institutuak (INHA) herritarrentzako elikadura gidak garatzeko lehen ekintzak egin zituen. Zortzi urte geroago, hainbat osasun arlotako profesionalek proiektua luzatu zuten, Elikagai Arauen FAO/ OMS Programa Bateratuaren laguntzarekin.
|
|
2008
|
|
|
Bideojoko horietan, emakumeen aurkako indarkeria modu interaktiboan erreproduzitzen da, eta pertsonaiek drogak kontsumitzen dituzte. Bideojoko solidarioak Ohiko bideojokoen aurrean, kasu batzuetan giza eskubideen aurka egiten da, eta GKE batzuek balio
|
onak
sustatzen dituzten jokoak sustatu dituzte. Hala, Intermón Oxfamek “Refugee” jarri zuen martxan iazko martxoan, mugikorretarako bideo-joko bat, munduan ahaztutako krisiei buruz sentsibilizatzeko.
|
|
|
Hezkuntza zerbitzu osagarri horrek dieta orekatuak eskaini behar ditu, eta elikadura ohitura
|
onak
sustatu.
|
|
2009
|
|
|
Imagen: E. A. Aurreikusitako jarduerak AEB osoan egiten dira, eta lanean, komunitatean eta eskoletan elikadura
|
ona
sustatzea dute helburu: gurasoei eta hezitzaileei 25 aperitibo osasungarri eskaintzeko ideia planteatzea, kontsumitzaileari elikagaien etiketa interpretatzen jakiteko informazioa ematea edo etxetik kanpo jaten denean jateko ideiak ematea.
|
|
|
gurasoei eta hezitzaileei 25 aperitibo osasungarri eskaintzeko ideia planteatzea, kontsumitzaileari elikagaien etiketa interpretatzen jakiteko informazioa ematea edo etxetik kanpo jaten denean jateko ideiak ematea. Espainian, Osasun eta Kontsumo Ministerioa (MSC) eta Ingurumen Ministerioa, eta Landa eta Itsas Ingurunearen Ministerioa (MARM) dira elikagai osasungarriak sustatzeko ardura duten erakunde ofizialak, urtean zehar egiten diren hainbat kanpainaren bidez. Horien artean ohitura
|
onak
sustatzen dituzte, hala nola, edozein elikagairen etiketa irakurtzea eta jatorri deitura duten elikagaiak, arrainen edo arrainen kontsumo gogorra, esaterako, berotzen duten elikagaiak. Elikadura kanpaina nazionalak Elikagai hezkuntzako publizitate kanpainek behar edo gabeziei erantzuten saiatu behar dute beti, dela nutrizioari buruzko ezagutzei dagokienez, dela xede populazioan identifikatzen den elikagai baten kontsumo urriari dagokionez.
|
|
|
GKEek, Zimbabueko Nekazaritza, Mekanizazio eta Ureztaketa Garapenerako Ministerioarekin batera, nekazarien hedapen eta prestakuntza zerbitzuak eskainiko dituzte. “Hedapen zerbitzuek nekazaritza praktika
|
onak
sustatuko dituzte, batez ere epe egokietan ereitea, ongarria behar bezala aplikatzea eta sasia kentzearen garrantzia”, azaldu du FAOk. “Denboraldi honetan euri asko egiten badu, proiektua garaiz gauzatzen da eta koordinazio eraginkorra dago; Zimbabueko nekazaritza ekoizpena iaz baino handiagoa izan daiteke”, esan du Jean Claude Urnok, Zimbabueko FAOko Larrialdietako koordinatzaileak.
|
|
|
Erakunde honek eta Kovacs Fundazioak urteak daramatzate lanean bizkarreko minari buruz kontzientziatzeko, haurrei, nerabeei eta gurasoei buruzko kanpainak eginez. Helburua da gorputz higienerako ohitura
|
onak
sustatzea eta gaitz horren ondorioak minimizatzea. Horretarako, osasun eta gizarte agintarien arreta erakarri nahi da, hezkuntza komunitateaz gain, neurri egokiak har ditzaten.
|
|
|
Zenbaki horiek erakusten dutenez," makinekin" jolasteko denbora gainditu egin da, susmoak pizten zituen edo pertsona eszentriko eta bakartiak baztertzen zituen. GKE batzuek ere sustatu dituzte balio
|
onak
sustatzen dituzten bideojoko solidarioak. Errezelo arrazoituak Ángeles Llorca Díez ikertzaileak azterlan bat zuzendu zuen 2009an Granadako Unibertsitateko Musika, Plastika eta Gorputz Adierazpenaren Didaktika Sailean.
|
|
2010
|
|
|
Emaitzen arabera, familiaren antsietatea gaixoarena baino handiagoa da. Bi aldeak ez dira egoera patologikora egokitzen; hori dela eta, psikologoek modu bateratuan eta independentean erantzun behar diete beren beharrei, eta inplikatutako bi aldeen arteko komunikazio afektibo eta emozional
|
ona
sustatu behar dute. Ez da erraza, askotan emozioekin edo heriotzarekin lotutako gaiek familia bateko kideen arteko komunikazioa zailtzen dutelako, oso elkartuta egon arren, baina gaixoak bere egoera ahalik eta ongien hautematen badu, familiak ere egiten du, eta gaixotasunaren bizipena eta bizi kalitatea hobetzen ditu.
|
|
2011
|
|
|
Tutoretza baliabide garrantzitsua da ikasleen eta irakasleen arteko harreman
|
ona
sustatzeko eta errendimendu akademikoa hobetzeko.
|
|
|
Nutrizio onak bizi estilo osasungarri baten zati gisa eta errendimendu fisiko handiagoa eta hobea lortzeko ardatz garrantzitsu gisa duen balioari buruz egiten duten sustapena mezu positiboa izango litzateke hainbat kategoriatako futbolari amateurren harrobi handiaren eta futbola dibertigarri gisa praktikatzen dutenen artean, beren idoloen portaerak imitatzeko joera baitute. Alicia Fundazioak eta FC Bartzelonak haur eta gazteen artean elikadura
|
ona
sustatzeko kanpaina bat egin dute, eta Gerard Piquek eta Leo Messik utzi dute haren irudia. Kanpainak, «Som el que mengem (lo que comemos)» izenekoak, mezu argiak transmititzen ditu:
|
|
|
Lege honen bidez, indarrean dauden arau ugari amaitu nahi dira eta ahal den neurrian bateratzen saiatu. Elikaduran nahiz elikagaien segurtasunean alderdi berriak sartzen ditu, kontsumitzailearengan ohitura
|
onak
sustatzeko. Lege berria Europako arau esparru baten barruan sartzen da, eta, era berean, Estatuari koordinazio eskubideak ematen dizkio aplikazio hobea lortzeko.
|
|
2012
|
|
|
Kontuan hartuko dira kanpo lehiakortasuna, erantzukizun maila edo erakundearen barruan postuak duen pisu erlatiboa. Osagarri aldakorrak enpresa kudeaketako praktika
|
onak
sustatuko ditu eta sektore publikoak aldez aurretik ezarritako helburuen lorpenaren arabera zehaztuko da. Bai lanpostuaren osagarriak bai aldagaiak ezin izanen dute gainditu entitatea sailkatuta dagoen taldearentzat finkatutako gehieneko portzentajea.
|
|
2013
|
|
|
Jostailuak gordetzeko leku egoki bat izateak etxeko ordenari laguntzen dio, eta haurrek ohitura
|
onak
sustatzen dituzte
|
|
2014
|
|
|
Agian zerikusi handiagoa izango du haurrak jaten duena jaten duenarekin: familiako janarien maiztasuna handitzea, eta mahaian giro emozional
|
ona
sustatzea (elkarrizketa lasaien bidez) haur eta gazteen arazo askoren prebentzioarekin lotu da. Argiagoa dirudi TDAHk naturarik ezarekin duen harremana.
|
|
|
Beste kaltzio iturri batzuk almendrak eta almendra esnea, kaltzioz aberastutako soja edariak, gatz kaltzikoz egindako tofua edo wakame alga dira. Hori guztia dela eta, dietan barietatea eta bariazioa sustatu lirateke, elikadura
|
ona
sustatzeko indibiduoak behar duen dietaren testura edozein dela ere (normala, biguna edo tudmix). Beraz, elikagai freskoak eta sasoikoak sustatu dira.
|
|
2015
|
|
|
CONSUMER EROSKI Frutak zuntz, ur, bitamina eta mineraletan aberatsak dira. Elikadurarekin zerikusia duten elkarte zientifiko guztiek bat egiten dute, osasun egoera
|
ona
sustatzeko. Gainera, fruta eta barazkien kontsumo handia errazten duten ebidentziak daude pisua galtzeko eta pisu galdua mantentzeko.
|
|
2016
|
|
|
Seguru asko, Alicia Fundazioak eskaintzen dituenak dira ezagunenetako batzuk. Ikerketa zientifiko eta gastronomikorako proposamena da, publiko orori irekia, gizarte izaera duena eta elikadura
|
ona
sustatzeko asmoa duena. Hemen azaldutako guztia proposamen orokorrak dira.
|
|
|
Frutak ugari dira bitamina eta elementu mineraletan, eta elikadura zuntzeko iturri dietetiko garrantzitsuenetako bat dira. Elikadurarekin zerikusia duten elkarte zientifiko guztiek gomendatzen dute fruta eta barazki asko hartzea, osasun egoera
|
ona
sustatzeko. Horrez gain, fruta eta barazkien kontsumo handia errazago eta pisu galduaz eta pisu galdua mantentzeko erraztasunez lotzen duten ebidentziak daude.
|
|
2017
|
|
|
Dieta osasungarria egiteko gomendiorik errepikatuenetako bat da egunean gutxienez 400 gramo fruta eta barazki jatea, eta horiek funtsezkoak dira giza gorputzarentzat bitamina, mineral, zuntz eta funtsezko mantenugai ugari dituztelako eta kaloria gutxi dituztelako. Ikastetxeak, funtsezkoa elikagaien heziketan Gurasoek eta eskola inguruneak funtsezko zeregina dute, elikadura jokabide
|
ona
sustatzen baitute, adin txiki txikitatik ohitura osasungarriak sustatzeko eta elikadura arloko hezkuntza sustatzeko. Eskoletan egiten diren esku hartzeak gizarte klase guztietako haur talde handietara iristen dira, eta ikasitako mezuak familiari transmiti dakizkioke portaerak aldatzen lagunduz.
|
|
2018
|
|
|
Ordu honetan: lineako harremanetan gatazkei aurrea hartzea Etiketatze jarraibideek on line balio
|
onak
sustatzen lagunduko dute, hala nola hizkuntza zaintzea edo besteen iritziak errespetatzea. Batzuetan, WhatsApp-eko elkarrizketen ordez telefono deiak egitea egokia izan daiteke:
|
|
|
Gaueko loaz gain, eta beti pertsona bakoitzaren beharren arabera, positiboa izan daiteke atsedenaldi labur bat, edo bazkaldu ondoren, 20 minutu baino gehiagokoa. Neuron aldizkarian argitaratutako azterlan baten arabera, «erakundearen erantzun naturala da energia berreskuratzeko», atsedenaldiaren ondoren errendimendua eta umore
|
ona
sustatuz. Ongi lo egitea Behar adina lo egiteaz gain, atsedena konpontzeko neurriak hartu behar dira:
|
|
2019
|
|
|
Elikadura osasungarrian heztea frutekin, barazkiekin, lekaleekin, arrainekin eta haragiekin harreman
|
ona
sustatzea da, baina obsesionatu gabe
|
|
|
Saihestu egin behar da haurrek janaria tentsioarekin lotzea. Funtsezkoa da mahaian giro
|
ona
sustatzea eta janariaren momentuaren inguruan sentsazio onak sortzea. Nolakoa izan behar du menu osasungarria zure seme alabentzat_______
|
|
2020
|
|
|
Koarentena aukera ona izan daiteke mahaian ohitura
|
onak
sustatzeko eta haurren elikadura hobetzeko. Aparteko garai honi etekina ateratzeko argibideak emango dizkizugu
|
|
|
Horrek asko eskatzen du. Legearen zati garrantzitsu bat tratu
|
ona
sustatzea da. Izan ere, horrela agertzen da:
|
|
2021
|
|
|
Jardunaldi honetan parte hartzea zibersegurtasun ohitura
|
onak
sustatzeko eta teknologiaren erabilera arduratsua sustatzeko aukera da, batez ere adingabeen artean.
|
|
|
Epe horretan, Internetek aukera bat eskaini digu eguneroko ekintzak egiten jarraitzeko, hala nola erosketak egitea, ikasturtea jarraitzea, gure lagun eta familiakoekin komunikatzea edo aisialdiko jarduerez gozatzea. Horregatik, garrantzitsua da guztiok parte hartzea, zibersegurtasun ohitura
|
onak
sustatuz. Internet Seguruaren Egunean parte hartzea teknologiaren erabilera arduratsua sustatzeko aukera bat da, batez ere adingabeen artean.
|
|
|
Lekadun guztiek bezala, elikagai hori zuntz ugaria da, eta horrek gure dieta erraztu dezake. Hauek dira zure dietan zuntz gehien duten elikagaiak Gure gorputzarentzako onurak Elikagai horrek lagundu edo hobetu egiten du sistema gastrointestinala, digestio
|
ona
sustatuz, eta odolean glukosa maila murrizten du. Gainera, “karbohidrato ugari duenez, energia asko ematen dio gorputzari, eta landare proteina iturri ona da eta asetasuna areagotzen du”, dio Padillak.
|
|
|
Laurogeiko hamarkadan, su motelean, egunero mahaira eseri eta familiarekin bazkaltzeko, egiten zen hezkuntza horren zati bat eskoletara igaro da, egunero eskoletan bazkaltzen duten 12 urtetik beherakoen %65, 8k. Eta erabilera oneko eskuliburuak badaude ere, zer egiten ari dira eskolak elikadura ohitura
|
onak
sustatzeko. Jarraian azalduko dizugu.
|
|
2022
|
|
|
Osasunaren Mundu Erakundeak (OME) honela definitzen du: «gaitasun kognitibo eta sozialen multzoa eta pertsona batek informazioa eskuratu, ulertu eta erabiltzeko duen gaitasuna, osasun
|
ona
sustatu eta mantentzeko». Hau da, pertsonen ezagutza, motibazioa eta trebetasunak eskatzen ditu osasunari buruzko informazioa eskuratu, ulertu, ebaluatu eta aplikatzeko, osasun laguntzari buruzko iritziak eta erabakiak hartzea eguneroko bizitzan. , gaixotasunak prebenitzea eta osasuna sustatzea, bizi zikloan zehar bizi kalitatea mantenduz edo hobetuz.
|
|
|
Patologia horiek guztiak (gaixotasun kardiobaskularrak, diabetea, hipertentsioa edo hiperkolesterolemia) gure inguruko erikortasun eta heriotza eragile nagusien artean daude. Aitzitik, dieta osasungarria izatea eta jarduera fisikoa egitea dira bizitza osoan osasun
|
ona
sustatzeko eta mantentzeko faktore nagusiak. Ohitura on horiek bultzatzeko, Elikagaien Segurtasunaren eta Nutrizioaren Espainiako Agentziak (AESAN) txosten bat argitaratu berri du, gomendio dietetikoak biltzen dituena, eta, orain, «Ongi jan hobeto bizitzeko» kanpainarekin bultzatzen du.
|